bài giảng luyện tập sử dụng từ

TRƯỜNG
HÓA
TRƯỜNGTHCS
THCSCẢNH
HOẰNG
ĐẠI

GIÁO VIÊN: TRẦN THỊ THANH NGA


Tiết 65:

Luyện tập sử dụng từ.


Nêu các chuẩn mực sử dụng từ
trong Tiếng Việt?

* 5 chuẩn mực sử dụng từ trong tiếng Việt :
- Sử dụng từ đúng âm, đúng chính tả.
- Sử dụng từ đúng nghĩa.
- Sử dụng từ đúng tính chất ngữ pháp.
- Sử dụng từ đúng sắc thái biểu cảm, hợp tình huống giao tiếp.
- Không lạm dụng từ địa phương, từ Hán- Việt.


Tiết 65:

Luyện tập sử dụng từ

1. Bài tâp 1:

Tìm từ dùng sai, xác định lỗi sai, cách sửa trong các ví dụ sau:


Câu có từ dùng sai

Từ sai,
lỗi sai

Làm trai cho đáng lên trai
Phú Xuân cũng chải Đồng Nai cũng từng.
Món quà tuy nhỏ nhen nhưng em rất quí.
Sau khi tướng giặc hi sinh, quân giặc như
rắn cụt đầu.
Nước sơn làm cho đồ vật thêm hào quang.
DT

Bác nông dân đưa phu nhân đi xem kịch.

Sửa
lại

lên
chải

nên
trải

(chính tả)

nhỏ nhen

nhỏ bé

(Không đúng nghĩa)

hi sinh
(không đúng
sắc thái b/c)

hào quang
(sai t/c ngữ
pháp)

phu nhân
(lạm dụng từ
Hán- Việt)

bị giết
chết
Hào
nhoáng
vợ


TiÕt 65:

LuyÖn tËp sö dông tõ

2. Bài tập 2: Tìm từ dùng sai trong các đoạn văn sau và sửa lại cho đúng:

Năm lào cũng vậy,
mỗi khi đến tết trung
thu nòng em lại có
cảm giác nao núng
đến khó tả. Tết
trung thu vừa qua
đã để lại cho em
nhiều ấn tượng
xâu xắc.

Quê em có rất nhiều

Buổi văn nghệ vui

loài cây nên em

đêm trung thu bắt

thích nhất là cây tre. đầu. Từ sau sân
Em rất kính trọng

khấu, chị dẫn

cây tre vì cây tre

chương trình bước

mang lại nhiều lợi

ra với chiếc áo dài

ích cho con người.

rạng rỡ, trông chị
rất tuổi trẻ.


Tiết 65:

Luyện tập sử dụng từ

2. Bài tập 2: Tìm từ dùng sai trong các đoạn văn sau và
sửa lại cho đúng:
Năm lào cũng vậy, mỗi khi
CT

Năm nào cũng vậy,mỗi khi

đến tết trung thu nòng em lại

đến tết trung thu lòng em lại

có cảm giác nao núng đến khó

có cảm giác bâng khuâng, xao

tả. Tết trung thu vừa qua đã để

xuyến đến khó tả. Tết trung

lại cho em nhiều ấn tượng

thu vừa qua đã để lại cho em

CT

Sai nghĩa

xâu xắc.
CT

nhiều ấn tượng sâu sắc.


Tiết 65:

Luyện tập sử dụng từ

2. Bài tập 2: Tìm từ dùng sai trong các đoạn văn sau và
sửa lại cho đúng:
Quê em có rất nhiều loài cây
Quê em có rất nhiều loài cây
nên em thích nhất là cây tre.
Sai nghĩa

Em rất kính trọng cây tre vì
Sai sắc thái b/c

cây tre mang lại nhiều lợi ích
cho con người.

nhưng em thích nhất là cây
tre. Em rất yêu quí cây tre vì
cây tre mang lại nhiều lợi ích
cho con người.


Tiết 65:

Luyện tập sử dụng từ

2. Bài tập 2: Tìm từ dùng sai trong các đoạn văn sau và
sửa lại cho đúng:
Buổi văn nghệ vui đêm trung

Buổi văn nghệ vui đêm trung

thu bắt đầu. Từ sau sân khấu,

thu bắt đầu. Từ sau sân khấu,

chị dẫn chương trình bước ra

chị dẫn chương trình bước ra

với chiếc áo dài rạng rỡ, trông

với chiếc áo dài rực rỡ, trông

chị rất tuổi trẻ.

Sai t/c NP

Sai nghĩa

chị rất duyên dáng.


3. Bài tập 3
Đọc bài tập làm văn của một bạn cùng lớp; nhận xét các
trường hợp dùng từ không đúng nghĩa,không đúng tính
chất ngữ pháp, không đúng sắc thái biểu cảm và không
hợp với tình huống giao tiếp trong bài làm của bạn.


Đề bài : Cảm nghĩ về người thân của em.
….Mẹ làm ruộng nên vất vả. Mỗi sáng trước khi đi làm, mẹ lại mua vài thứ để
trưa nấu một bữa cơm nóng hổi. Những bộ quần áo của cả nhà đều một tay mẹ
giặt thơm tho. Hằng ngày tuy công việc vất vả, nhưng mẹ không đi ngủ sớm mà
thức rất khuya, buộc từng mớ rau muống hái được lúc chiều để sáng mai đem đi
bán. Mẹ chắt chiu từng đồng để lo cho chúng em. Năm học mới nào mẹ cũng
mua cho mỗi đứa một thứ mới, không quần áo mới thì chiếc cặp sách mới để hi
vọng các con sẽ tiến bộ hơn. Dù bề ngoài chiếc cặp mẹ mua không hào quang,
nhưng em vẫn thấy hạnh phúc vô biên trước tấm lòng của mẹ. Nhà không có
bố, mẹ gánh vác cả một người cha và một người mẹ. Em rất thương mẹ và lo
cho sức khỏe của mẹ. Những ngày chủ nhật, em mong được giúp mẹ để vơi bớt
những nhọc nhằn trên đôi vai gầy yếu của mẹ.
Riêng mặt trời chỉ có một mà thôi
Và mẹ em chỉ có một trên đời
Mẹ ơi ! Rồi sau này lớn lên, dù đi đến chân trời góc bể, con sẽ luôn nhớ về
quê hương, nơi có người mẹ đang đứng chờ con trở về. Mẹ ơi, con yêu mẹ

nhiều lắm ! Con cam đoan với mẹ sẽ cố gắng học giỏi để không phụ công lao
chăm sóc của mẹ ….


Lỗi
dùng từ

Câu có
từ dùng sai

Nhà không có bố, mẹ gánh vác cả một

Từ dùng sai
gánh vác

Sai về nghĩa người cha và một người mẹ.

Sai về t/c
NP

Dù bề ngoài chiếc cặp không hào quang,
nhưng tôi vẫn thấy hạnh phúc vô biên
trứơc tấm lòng của mẹ.

hào quang

Con cam đoan sẽ cố gắng học giỏi để không
Sai về
cam đoan
sắc thái biểu phụ công lao chăm súc của mẹ.

cảm

Không hợp
tình huống
giao tiếp.

Con cam đoan sẽ cố gắng học giỏi để không
phụ công lao chăm súc của mẹ.

cam đoan

Sửa lại

đảm nhiệm
vai trò của

hào nhoáng

hứa

hứa


Đề bài : Cảm nghĩ về người thân của em.
….Mẹ làm ruộng nên vất vả. Mỗi sáng trước khi đi làm, mẹ lại mua vài thứ để trưa
nấu một bữa cơm nóng hổi. Những bộ quần áo của cả nhà đều một tay mẹ giặt
thơm tho.Hằng ngày tuy công việc vất vả, nhưng mẹ không đi ngủ sớm mà thức rất
khuya, buộc từng mớ rau muống hái được lúc chiều để sáng mai đem đi bán. Mẹ
chắt chiu từng đồng để lo cho chúng em. Năm học mới nào mẹ cũng mua cho mỗi
đứa một thứ mới, không quần áo mới thì chiếc cặp sách mới để hi vọng các con sẽ

tiến bộ hơn. Dù bề ngoài chiếc cặp mẹ mua không hào nhoáng, nhưng nó đã bền bỉ
gắn bó với em suốt mấy năm học vừa qua. Em thấy hạnh phúc vô biên trước tấm
lòng của mẹ.Nhà không có bố, mẹ đảm nhiệm vai trò của cả một người cha và một
người mẹ. Em rất thương mẹ và lo cho sức khỏe của mẹ. Những ngày chủ nhật, em
mong được giúp mẹ để vơi bớt những nhọc nhằn trên đôi vai gầy yếu của mẹ.
Riêng mặt trời chỉ có một mà thôi
Và mẹ em chỉ có một trên đời.
Mẹ ơi ! Rồi sau này lớn lên, dù đi đến chân trời góc bể, con sẽ luôn nhớ về quê
hương, nơi có người mẹ đang đứng chờ con trở về. Mẹ ơi, con yêu mẹ nhiều lắm !
Con hứa với mẹ sẽ cố gắng học giỏi để không phụ công lao chăm sóc của mẹ ….


Thể lệ trò chơi :
Cả lớp chia làm ba đội chơi : Ô chữ ở đây có 8 chữ
cái bí ẩn (ô hàng dọc), tương ứng với 8 ô hàng
ngang. Ba đội lần lượt giơ tay có tín hiệu xin chọn ô
số tùy ý và trả lời. Mỗi ô hàng ngang đúng sẽ được
10 điểm, đồng thời sẽ mở ra một chữ cái bí ẩn hàng
dọc. Khi trả lời được 6 ô hàng ngang ba đội có
quyền xin trả lời ô chữ bí ẩn nếu biết. Ô chữ bí ẩn
hàng dọc trả lời đúng được 30 điểm.
Khi tìm ra ô bí ẩn thì các ô còn lại mở ra không
được tính điểm. Đội nào được nhiều điểm hơn sẽ
thắng và giành được phần quà.
Chúc ba đội thành công !


1

C I AT Y

2

HT ỦR TU Ụ C

3

Đ Ọ
D
I C
T N
R U
H Y
I Ề N
U

4
5

Ẩ YM T
D Ó
N
I TI

6
7
8

H Ự C

N
R U
G Ọ
Y N
Ề N
G
M
D Ơ
I N
T M
R Ở
U N
Y
D
B Ự
I C
T
C
T
D Ắ
I N
T R Ứ
U Y

Câu
Câu
3:
84:Bằng
:Vị
Điền

cách
từnồng,
này
này
vào
bạn
chỗ
vừa
...
có
của
thêm
câu
hiểu
sau:biết vừa
Câu
Câu
Câu
1
:
2
Từ
:
hăng
Phong
Hán
Việt
tục
đã
làm

có
bị
nghĩa
nóng,
lỗi
thời.
là
tê
ăn
đầu
uống?
lưỡi
Câu 6 : TừSau
láykhi
diễn
tảhạn
vẻtội
non,
mượt,
tươi
tốt,
đấy
sức
sống
của cây lá?
Câu
5
:
Nguyên
nhân

dùng
từ
sai
âm
khi
nói?
có
thể
phạm
chế
ác,
được
hắn
không
lỗi
chính
hề
tả
thấy
khi
...
viết
lương
văn?.
tâm.
Câu 7 : Từ đơn biểu thị tâm trạng khó chịu về 1 điều gì?

Ô CHỮ HÀNG DỌC

Ự

D
C
T
P H
I U Ẩ
Á
R
T N
U
TI M
H
Y
R Ó
ỀI N
A
C
Ể


* 5 chuẩn mực sử dụng từ trong tiếng Việt :
- Sử dụng từ đúng âm, đúng chính tả.
- Sử dụng từ đúng nghĩa.
- Sử dụng từ đúng tính chất ngữ pháp.
- Sử dụng từ đúng sắc thái biểu cảm, hợp tình huống giao tiếp.
- Không lạm dụng từ địa phương, từ Hán- Việt.


- Khắc sâu về chuẩn mực sử dụng từ, rèn
kĩ năng nói, viết dùng từ chuẩn mực.
- Đọc lại các bài làm và sửa từ sai cho

đúng.
- Soạn bài : Ôn tập tác phẩm trữ tình.