Phân tích vẻ đẹp của bông sen trong bài thơ trong đầm gì đẹp bằng sen

Phân tích vẻ đẹp của bông sen trong
bài thơ Trong đầm gì đẹp bằng sen

Posted in : Văn mẫu lớp 7 on Tháng Bảy 17, 2015 by : admin
Đề bài: Nêu vẻ đẹp của bông sen trong bài thơ "trong đầm gì đẹp bằng sen…"
Nói đến những loài hoa của đất nước chúng ta thì không hề ít. Mỗi loại hoa mang một màu sắc một
hương thơm và cả một ý nghĩa khác nhau. Nhưng nói đến loài hoa là biểu tượng cho dân tộc ta thì
ta không thể không nhắc đến hoa sen. Vẻ đẹp của hoa sen được nhắc đến trong rất nhiều bài thơ
trong đó ta không thể không kể đến bài ca dao.
“Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại thêm nhụy vàng
Nhụy vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”
Bài ca dao cho chúng ta thấy một hình ảnh chi tiết về bông sen được hiện ra. sen là một loại cây
mọc dưới nước, thân rễ hình trụ mọc ở trong bùn thường gọi là ngó. Hoa to màu trắng hay đỏ hồng,
nhiều lá noãn dời nhau đựng trong một đế hoa loe ra thành hình nón ngược gọi là gương sen hay
liên phòng. Bên trong hoa sen có nhụy màu vàng. Trong bài thơ này thì mỗi câu thơ một lại mang
đến cho chúng ta thấy được những đặc điểm của bông sen. Bài thơ cho ta thấy cảnh đầm sen thật
đẹp biết bao. Câu thơ đầu như khẳng định và cũng chắc chắn một điều là trong đầm thì không có gì
là đẹp bằng sen cả. Ở đây tác giả dân gian như muốn chắc chắn với người đọc về sự thật và cũng


muốn khẳng định bằng đôi mắt của mình đang được nhìn thấy. Đó là trên đầm có rất nhiều loài hoa
nào hoa súng nào là hoa lục bình nhưng lại không có loài hoa nào có thể sánh được với vẻ đẹp của
hoa sen.
Nhưng để người đọc có thể cảm nhận được hết cái vẻ đẹp của bông hoa sen ở trong đầm khiến
tác giả có thể khẳng định được như thế thì câu thơ thứ hai nhà thơ dân gian đã nói về vẻ đẹp ấy
một cách chi tiết cụ thể nhất. Trên mặt hồ trong vắt, lá sen xanh xòe ra như những chiếc lọng xinh
xinh, những bông sen trắng, sen hồng nở xòe ra, nhị hoa màu vàng tươi, tỏa hương thơm ngào
ngạt. Lá, hoa, nhị, xanh, trăng, vàng, bấy nhiêu nét vẽ chấm phá trong một câu câu thơ tám từ mà
làm nổi bật vẻ đẹp của sen với màu sắc hài hòa. Sự thần diệu của lời ca là chẳng nói đến hương

sen mà người đọc vẫn cảm thấy hương sen tỏa ngát, tâm hồn lâng lâng.
Câu thứ ba đổi vần một cách kỳ lạ. hai hình ảnh “lá xanh” và “nhị vàng” được giao hoán cho nhau.
Câu thứ ba hầu như khép lại câu thứ hai (giản lược) hai chữ “lại chen”. Nghệ thuật đổi vần ở đây
chứng tỏ một bút pháp già dặn, điêu luyện của một nghệ sĩ cao tay, tạo nên một ấn tượng đặc biệt.
Ta như cảm thấy có một bàn tay thon thả, xinh xinh của thiếu nữ đang lật đi lật lại từng lá sen xanh,
nâng niu từng bông sen trắng, ngắm nghía trầm trồ nhị vàng của búp sen.
“Nhị vàng, bông trắng, lá xanh”
Vẻ đẹp của đầm sen, của hoa sen cũng là vẻ đẹp của làng quê, của thiên nhiên đất nước. Tác giả
miêu tả vẻ đẹp rực rỡ cảu đầm sen với tình yêu cỏ hoa tạo vật, với tất cả niềm tự hào dân tộc, và tự
hào về đất mẹ quê cha.
Câu thơ cuối bài ca dao lại mang một vẻ đẹp khác của hoa sen ,đó là vẻ đẹp tâm hồn vẻ đẹp trong
sáng của loài hoa này Câu cuối cùng của bào ca dao cho chúng ta thấy được vẻ đẹp ngời sáng của
bông hoa sen xuất thân tự bùn lầy mà không nhuốm mùi bùn hôi tanh, trái lại vẫn giữ hương hoa
thơm tho tinh khiết. Bông sen là hình ảnh mang đậm phẩm chất của người lao động. Vẻ đẹp tâm
hồn ấy luôn tinh khiết như bông sen giữa đầm lầy, dù gần bùn hôi tanh. Sen mọc từ sự hôi tanh của
bùn nhưng sen rực rỡ, thơm ngát thế! Câu ca dao đã đưa ta đến một liên tưởng thú vị. Cuộc đời
của nhân dân ta ngày xưa, dưới ách thống trị của vua quan, địa chủ, cường hào, sưu thuế nặng nề,
trải qua nhiều khó nhọc, thiếu thốn. Cuộc đời vật lộn giữa bùn đen hôi tanh, nhưng tâm thế của
nhân dân ta rất vững vàng “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Có thể tác giả bài ca dao này là
một nhà thơ nghèo, từ chiêm nghiệm cuộc đời mà nêu lên một triết lỹ nhân sinh cao đẹp của nhân
dân ta, ca ngợi bản lĩnh dân tộc: Sống thanh cao, sống trong sạch. . Bông sen là hình ảnh mang
đậm phẩm chất của người lao động. Vẻ đẹp tâm hồn ấy luôn tinh khiết như bông sen giữa đầm lầy,
dù gần bùn hôi tanh.
Bài ca dao đã mang lại cho chúng ta thật nhiều cảm xúc thật đẹp về bông sen. Bài thơ đã khẳng
định cho chúng ta thấy vẻ đẹp ấy không hề bị mai một mà lúc nào nó cũng luôn ngời sáng trong mọi
hoàn cảnh.