Giáo án vật lý 10 tiết 22

SỞ GD & ĐT HẬU GIANG
TRƯỜNG THPT PHÚ HỮU


GIÁO ÁN VẬT LÍ 10 HK1 CTC
GIÁO VIÊN SOẠN: Danh Hoàng Khải

Tuần: 11
Tiết: 22

Bài 14: LỰC HƯỚNG TÂM
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Phát biểu được định nghĩa và viết được công thức của lực hướng tâm.
- Nêu được một vài ví dụ về chuyển động ly tâm có lợi hoặc có hại.\
2. Kỹ năng
- Giải thích được lực hướng tâm giữ cho một vật chuyển động tròn đều.
- Xác định được lực hướng tâm giữ cho vật chuyển động tròn đều trng một số trường hợp đơn giản.
- Giải thích được chuyển động li tâm.
II. CHUẨN BỊ
Giáo viên : Một số hình vẽ mô tả tác dụng của lực hướng tâm.
Học sinh : Ôn lại những kiến thức về chuyển động tròn đều và gia tốc hướng tâm
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ : Viết biểu thức của định luật II Newton, biểu thức tính độ lớn
của gia tốc hướng tâm. Giải thích và nêu đơn vị các đại lượng trong biểu thức.
Hoạt động 2 (15 phút) : Tìm hiểu về lực hướng tâm.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
I. Lực hướng tâm.
1. Định nghĩa.

Nêu và phân tích định Ghi nhận khái niệm.
Lực (hay hợp lực của các lực) tác dụng
nghĩa lực hướng tâm.
vào một vật chuyển động tròn đều và
gây ra cho vật gia tốc hướng tâm gọi là
lực hướng tâm.
Yêu cầu hs viết biểu thức Viết biểu thức.
2. Công thức.
định luật II cho chuyển
mv 2
Fht = maht =
= mω2r
động tròn đều.
r
Cho học sinh tìm các ví Tìm các ví dụ chuyển động 3. Ví dụ.
dụ về chuyển động tròn tròn đều.
+ Lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vệ tinh
đều, qua từng ví dụ, phân
Xác định lực hay hợp lực nhân tạo đóng vai trò lực hướng tâm,
tích để tìm ra lực hướng trong từng ví dụ đóng vai giữ cho vệ tinh nhân tạo chuyển động
tâm.
trò lực hướng tâm.
tròn đều quanh Trái Đất.
+ Đặt một vật trên bàn quay, lực ma sát
nghĩ đóng vai trò lực hướng tâm giữ cho
Tìm lực hướng tâm trong vật chuyển động tròn.
Đưa ra thêm ví dụ để hs ví dụ thầy cô cho.
+ Đường ôtô và đường sắt ở những đoạn
phân tích.
cong phải làm nghiên về phía tâm cong

để hợp lực giữa trọng lực và phản lực
của mặt đường tạo ra lực hướng tâm giữ
cho xe, tàu chuyển động dễ dàng trên
quỹ đạo.
Hoạt động 3 (15 phút) : Tìm hiểu chuyển động li tâm.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
II. Chuyển động li tâm.
Mô tả ví dụ về chuyển Đọc sgk.
1. Khi đặt vật trên bàn quay, nếu bàn
động của vật đặt trên bàn
quay nhanh quá, lực ma sát nghĩ
xoay.
Nhác lại đặc điểm của lực không đủ lớn để đóng vai trò lực


SỞ GD & ĐT HẬU GIANG
TRƯỜNG THPT PHÚ HỮU


GIÁO ÁN VẬT LÍ 10 HK1 CTC
GIÁO VIÊN SOẠN: Danh Hoàng Khải

Cho hs nhắc lại đặc điểm ma sát nghĩ.
của lực ma sát nghĩ.
Ghi nhận chuyển động li
Trình bày chuyển động li tâm.
tâm.
Phân tích hoạt động của

Ghi nhận hoạt động của
máy vắt li tâm.
máy vắt li tâm.
Cho hs tìm thêm ví dụ.
Tìm thêm ví dụ ứng dụng
Nêu ví dụ chuyển động li chuyển động li tâm.
tâm cần tránh.
Yêu cầu hs cho biết cần
Nêu những điều cần thực
phải làm gì khi chạy xe hiện khi chạy xe qua những
qua những chổ rẽ, chổ chổ rẽ, chổ quanh.
quanh.

hướng tâm nữa, nên vật trượt trên bàn
ra xa tâm quay, rồi văng khỏi bàn theo
phương tiếp tuyến với quỹ đạo.
Chuyển động như vậy của vật được gọi
là chuyển động li tâm.
2. Chuyển động li tâm có nhiều ứng
dụng thực tế. Ví dụ : Máy vắt li tâm.
3. Chuyển động li tâm cũng có khi cần
phải tránh. Ví dụ : Khi chạy xe qua
những chổ rẽ, chổ quanh, nếu chạy với
tốc độ lớn thì lực ma sát nghĩ cực đại
không đủ lớn để đóng vai trò lực
hướng tâm giữ cho xe chuyển động
tròn nên xe sẽ trượt li tâm, dễ gây ra tai
nạn giao thông.
Hoạt động 4 (10 phút) : Vận dụng, Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà
Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh
Cho hs giải bài tập 5, 7 trang 83.
Giải bài tập 5, 7 trang 83.
Cho hs đọc thêm phần : Em có biết ?
Đọc thêm phần : Em có biết ?
Nêu câu hỏi và bài tập về nhà.
Ghi câu hỏi và bài tập về nhà.
Yêu cầu hs chuẩn bị bài sau.
Ghi những chuẩn bị cho bài sau.
IV. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TỔ DUYỆT

GIÁO VIÊN DẠY

DANH HOÀNG KHẢI