Quá trình xây dựng và phát triển lực lượng an ninh ở nam bộ và cực nam trung bộ trong cuộc kháng chiến chống mỹ, cứu nước (1954 1975)

NAỈI HOỈC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH
TRỒƠ0NG NAỈI HOỈC KHOA HOỈC XÃ HOAI VA0 NHÂN VĂN

THÁI THỊ LOAC

QUÁ TRÌNH XÂY DỒỈNG VA0 PHÁT TRIEẢN LỒỈC
LỒƠỈNG AN NINH Ơủ NAM BOA VA0 CỒỈC NAM
TRUNG BOA
TRONG CUOAC KHÁNG CHIẾN CHỐNG MỸ,
CỒÙU NỒỚC
(1954 - 1975)

LUAAN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỒủ

THA0NH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2009

NAỈIHOỈC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH


TRỒƠ0NG NAỈIHOỈC KHOA HOỈC XÃ HOAI VA0 NHÂN VĂN

THÁI THỊ LOAC

QUÁ TRÌNH XÂY DỒỈNG VA0 PHÁT TRIEẢN LỒỈC
LỒƠỈNG AN NINH Ơủ NAM BOA VA0 CỒỈC NAM
TRUNG BOA
TRONG CUOAC KHÁNG CHIEẮN CHỐNG MỸ,
CỒÙU NỒỚC
(1954 - 1975)

LUAAN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỒủ

Ngõơ Hơớng Dẫn Khoa Hoĩc
1. TS Nguyễn Văn Dieau
2. TS Trần Thò Mai

THA0NH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2009


L Ơ 0I CAM NOAN
Tôi xin cam noan nây la0 công trình nghiên cởùu cuũa
riêng tôi. Kết quaũ nghiên cởùu chởa nởơic công bố taii
công trình na0o khác. Nguồn ta0i liễu trích dẫn va0 các số
liễu nởơic sởũ duing trong luẫn án hoa0n toa0n dởia trên
nguồn tở liễu xác thởic.

Tác giaũ luaan án
Hòi va0 tên

Tháí Thò Loac


MUỈC LUỈC

¥¥¥
MƠủ NẦU

7

CHỒƠ NG1
XÂY DỒỈNG LỒỈC LỒƠỈNG CÔNG AN, TÌNH BÁO Ơ ủ

NAM BOA V A 0 CỒỈC NAM TRUNG BOA SAU HIEAP NỊNH
GIƠNEVƠ
(1954 - 1960)

-*

1 .1.

Tì

f

^

1

1>

1

•• A

1

>

1

f

f 1••••

1•• A
i«

A

Bối caUnh lòch sou va0 nhu cầu bố trí lOic ling Công an,
Tình báo ơu Nam Boa va0 coic Nam Trung Boa sau Hieap
nònh Giơnevơ........................................................................................18

1.1.1. AAm mõu va0 thuũ noain cuũa đế quốc Mỹ - Chính quyền Ngơ
Đình Diệm nối với cách maing miền N am ..................................18
1.1.2. Chuũ trõơng cuũa Naũng đối với cách mạng miền Nam và cơng tác
bảo vệ an ninh......................................................................................... 22

1.2.
/%

1

o

1

^

>

J

o

1

>

1

w

••

1 *

••

A

Chuyean hùng toa chc, hoait noang va0 nhieam vui công
tác Công an Nam Boa va0 coic Nam Trung Boa giai noain
1954 - 1960............................................................................................ 26

1.2.1. Xây dõing, bố trí lõic lõơing va0 hoait noăng cuũa Công An,
Tinh báo ơũ chiến trõơ0ngNam Boă va0 cõic Nam Trung Boă ...26
1.2.2. Kết quaũ hoait noăng cuũa Ban nòch tin h ......................................... 39


CHỠƠNG2
T H A 0N H LAẢP HEẢ THỐNG TOẢ CHỠÙC AN NINH

NAM BOẢ V A 0 CỠỈC NAM TRUNG BOẢ, GÓP PHẦN
NÁNH BAỈI CHIẾN LỠƠỈC “CHIẾN TRANH NAẼC
BIEẢT” CÚA MỸ V A 0
CHÍNH QUYỀN S A 0 I G O 0 N (1961 - 1965)

2.1.

Thaenh laap lõic lõơing An ninh Nam Boa va0 cõic Nam Trung
Boa...........................................................................................................50

2.1.1. Quá trình chuaản bò thaonh lẫp lồỉc lồơỉng An ninh Nam bỗ
va0 cồỉc Nam Trung B o ã ........................................................................ 50
2.1.2. Tha0nh lẫp Ban An ninh Trung ồơng Cuỉc miền Nam..................... 56
2.1.3. Hình tha0nh hễ thống An ninh các cấp ơũ Nam Bỗ va0 cồỉc
Nam Trung Bỗ........................................................................................ 58

2.2.

Hoait noang cuũa lõic lõơing An ninh Nam Boa va0 cõic Nam
Trung Boa (1961-1965)........................................................................ 69

2.2.1. Hoaỉt nỗng chống do thám, gián niễp, chống gom dân lẫp
ấp, baũo vễ Naũng, duy trì phong tra0o cách maỉng (1961­
1962) ......................... .................... .......................................................... 69
2.2.2. Bám nất, bám dân, tấn công nòch khắp 3 vu0ng chiến
lồơỉc, góp phần la0m thất baỉi chiến lồơỉc “chiến tranh naẽc
biễt” cuũa Mỹõ va0 chính quyềnSa0i Go0n(1963-1965) .............79


CHỠƠNG 3

PHÁT TRIEẢN LỠỈC LỠƠỈNG AN NINH NAM BOẢ V A 0
CỠỈC NAM TRUNG BOẢ, GÓP PHẦN NÁNH BAỈI CÁC
CHIẾN LƯỢC “CHIẾN TRANH CUỈC BỘ” VÀ “ VIỆT NAM
HĨA CHIẾN TRANH”, KẾT THÚC THẮNG LỢI CUỘC KHÁNG
CHIẾN CHỐNG MỸ, CỨU NƯỚC (1965 - 1975)
'-i
3 .1.

Phát triean toa0n diean về toa

^ J

J

•

1 1• ••

o

chõùc, thõic hiean các chõùc

>

năng, nhieiim vui' trong giai noain chống chiến lõơic “chiến
tranh cuic boa” cuũa Mỹ va0 chính quyền Sa0i Go0n (1965­
1968)....................................................................................................... 89
3.1.1.Xây dồỉng hoa0n ch&nh hễ thống toả chồùc, góp phần nánh
baỉi hai cuỗc phaũn công chiến lồơỉc mu0a khô cuũa Mỹ và
quân nỗi Sài Gòn (1965 - 1967) ......................................................... 89

3.1.2 Tăng cồơ0ng cuũng cố lồỉc lồơỉng An ninh các cấp, tham gia
cuỗc Toảng tiến công va0 noải dẫy Mẫu Thân năm 1968 .105
^

3.2.

Tfcl_ _ '

i

A

• _ Ọ

1 •_••• _

1

Ạ#ệ

_•

_1_

Phát triean lõic lõơing an ninh,

i _ f

_

tấn công toa0n diean, liên

tuic, mainh mẽ góp phần va0o thắng lơii cuũa chiến dòch
Hồ Chí Minh lòch sõũ (1969-1975)

116

3.2.1.Khắc phuỉc khó khăn, duy trì cuũng cố lồỉc lồơỉng, naảy maỉnh
hoaỉt nỗng la0m thất baỉi chiến lồơỉc “ Viễt Nam hóa chiến
tranh” cuũaMỹ và chính quyền Sài Gòn (1969-1972)

116

3.2.2 Phát tieản toa0n diễn lồỉc lồơỉng an ninh, tham gia Toảng tiến
công va0 noải dẫy mu0a Xuân năm 1975 - giaũi phóng
hoa0n toa0n miền Nam (27-1-1973 - 30-4-1975)

132

KẾT LUAẢN

147

T A 0 I LIEẢU THAM KHÁO

160

PHUỈ LUỈC....................................

175

A


MỚ NẦU
1. LÝ DO CHOỈN NỀ TA0I
Cuỗc kháng chiến chống Mỹ cởùu nởớc cuũa nhân dân
Viễt Nam (1954 - 1975) la0 baũn anh hu0ng ca vó naii nhất trong lòch
sởũ nấu tranh chống ngoaii xâm cuũa dân tỗc. Thắng lơii cuũa
cuỗc kháng chiến na0y nã tô nẫm thêm truyền thống yêu
nởớc nồng na0n, ý chí quẫt cởơ0ng, trí thông minh va0 ta0i thao
lởơic cuũa dân tỗc Viễt Nam trong thơ0i naii Hồ Chí Minh.
Trong thắng lơii huy hoa0ng nó cuũa dân tỗc, lởic lởơing
Công an nhân dân Viễt Nam nã tở0ng bởớc trởơũng tha0nh, noi
sởùc va0 nánh thắng bỗ máy chiến tranh gián niễp nha0 nghề
cuũa mỗt nế quốc sở0ng soũ, có nhiều kinh nghiễm nhất trong
chiến tranh gián niễp, chiến tranh tâm lý va0 bình nònh, góp
phần nánh baii các chiến lởơic chiến tranh cuũa Mỹ va0 chính
quyền Sa0i Go0n, baũo vễ miền Bắc xã hỗi chuũ nghóa, giaũi
phóng miền Nam, thống nhất nất nởớc.
Lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ la0 mỗt
bỗ phẫn quan troing cuũa lởic lởơing Công an nhân dân Viễt Nam
trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cởùu nởớc. Xuất phát tở0
nhiễm vui cui thê cuũa cách maing miền Nam, sau năm 1954,
Naũng Lao nỗng Viễt Nam (nay la0 Naũng Cỗng saũn Viễt Nam)
va0 Bỗ Công an nã chú troing lãnh naio công tác xây dởing lởic
lởơing An ninh miền Nam nói chung, An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam
Trung Bỗ nói riêng, tở0 không nến có, tở0 ít nến nhiều, tha0nh
mỗt tô chởùc chaet chẽ với nhiễm vui nấu tranh chống laii các
âm mởu, thuũ noain hoait nỗng cuũa các cơ quan tình báo, mẫt vui,

caũnh sát naec biễt va0 các tô chởùc trá hình khác cuũa Mỹ và
chính quyền Sa0i Go0n, baũo vễ Naũng, baũo vễ nhân dân, baũo vễ
các lởic lởơing va0 phong tra0o cách maing giaũi phóng ơũ miền
Nam.
Trong cuỗc nấu tranh chống laii keũ thu0, lởic lởơing An ninh
Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ nã vẫn duing mỗt cách sáng
taio nởơ0ng lối lãnh naio cuũa Naũng va0o thởic tiễn cuũa cách
7


maing miền Nam, nã khẳng nònh vai tro0, vò trí không thê thiếu
nởơic trong sởi nghiễp kháng chiến chống Mỹ, cởùu nởớc cuũa dân
tỗc va0 nã nê laii nhiều ba0i hoic kinh nghiễm quý báu trong xây
dởing va0 phát triên lởic lởơing An ninh nhân dân.
Nghiên cởùu quá trình xây dởing va0 phát triên lởic lởơing
An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ, nhằm dởing laii lòch sởũ
hình tha0nh, phát triên va0 nhởõng nóng góp to lớn cuũa lởic
lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ; la0m rõ nhởõng
naec niêm va0 nhởõng vấn nề có tính quy luẫt trong quá trình xây
dởing va0 phát triên lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung
Bỗ trong cuỗc kháng chiến chống Mỹ, cởùu nởớc. Tở0 nó rút ra
nhởõng ba0i hoic kinh nghiễm về xây dởing lởic lởơing Công an
nhân dân trong tình hình mới, la0 nhởõng vấn nề quan troing, có
ý nghóa to lớn góp phần va0o viễc tông kết mỗt giai noain lòch
sởũ cách maing, khẳng nònh nóng góp quan trọng cuũa lởic lởơing
An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ trong sởi nghiễp kháng
chiến chống Mỹ, cởùu nởớc cuũa dân tỗc Viễt Nam. Qua nó,
cung cấp nhởõng luẫn cởù khoa hoic sinh nỗng tở0 thởic tiễn cho sởi
hoaich nònh phởơng hởớng, phởơng pháp xây dởing lởic lởơing An
ninh nói riêng va0 lởic lởơing Công an nhân dân nói chung. Nây

cũng la00 mỗt viễc la0m hết sởùc cần thiết va0 bô ích nang nởơic
Bỗ Chính trò, Ban Bí thở Trung ởơng Naũng, Naũng uũy Công an
Trung ởơng va0 lãnh naio Bỗ Công an naec biễt quan tâm.
Với ý nghóa nó tôi choin nề ta0i: “ Quá trình xây dõỉng
vao phát triễn lõỉc lõơỉng An ninh ơu Nam Boữ vao cõỉc Nam Trung
Boữ trong cuoữc kháng chiến chống Mỹ, cõùu nõớc (1954 1975) ” la0m luẫn án tiến só chuyên nga0nh Lòch sởũ Viễt Nam.

2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cởùu quá trình xây dởing va0 phát triên lởic lởơing
An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ trong cuỗc kháng chiến
chống Mỹ, cởùu nởớc, luẫn án hởớng nến muic tiêu:

8


- La0m rõ nhởõng tha0nh tởiu nait nởơic va0 hain chế trong
quá trình xây dởing và phát triển lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0
cởic Nam Trung Bỗ giai noain 1954- 1975.
- Trên cơ sơũ choin loic sởi kiễn niên hình, la0m rõ nhởõng
nóng góp to lớn cuũa lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam
Trung Bỗ trong sởi nghiễp chống Mỹ, cởùu nởớc cuũa nhân dân
ta ơũ miền Nam.
- Rút ra nhởõng naec niêm cơ baũn, nhởõng vấn nề có tính
quy luẫt cuũa quá trình xây dởing lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0
cởic Nam Trung Bỗ giai noain 1954 - 1975. Tở0 nó núc kết mỗt số
ba0i hoic kinh nghiễm thởic tiễn, nhởõng kiến nghò nề xuất góp
phần xây dởing lởic lởơing Công an nhân dân trong giai noain hiễn
nay.
mT

r •

A ••

••

1

••

•

1

•

A

>

3 . Nối tõơing va0 phaim vi nghiên cõùu
Hễ thống tô chởùc An ninh miền Nam giai noain 1954 - 1975,
bao gồm Ban An ninh Trung ởơng Cuic miền Nam nến hễ thống An
ninh các khu, hễ thống An ninh các tenh tở0 Quaũng Trò nến Ca0
Mau. Xuất phát tở0 tình hình thởic tiễn cách maing miền Nam, sởi
phân công lãnh naio, ch^ naio cuũa Naũng nối với các lởic lởơing
An ninh miền Nam cũng khác nhau. Thơ0i ky0 nầu (1954 - 1960),
do tình hình va0 nhiễm vui nấu tranh chính trò no0i thi ha0nh Hiễp
nònh Giơnevơ, Trung ởơng Naũng quyết nònh giaũi thê Trung ởơng
Cuic, tái lẫp Xởù uũy Nam Bỗ. Naec biễt, trong niều kiễn hoa0n

caũnh khó khăn phởùc taip cuũa cách maing miền Nam, Hỗi nghò
Ban Chấp ha0nh Trung ởơng Naũng lần thởù III, nga0y 23- 1- 1961, nã
quyết nònh tha0nh lẫp Trung ởơng Cuic miền Nam thay cho Xởù uũy
Nam Bỗ. Trong thơ0i ky0 nầu, Trung ởơng Cuic lãnh naio toa0n bỗ
chiến trởơ0ng miền Nam tở0 vó tuyến 17 trơũ va0o. Mỗt năm sau,
xuất phát tở0 thởic tiễn tình hình va0 dởia trên cơ sơũ nề nghò cuũa
Trung ởơng Cuic, Bỗ Chính trò quyết nònh giao Trung ởơng Cuic
lãnh naio phaim vi các t^nh cởic Nam Trung Bỗ va0 Nam Bỗ (B 2gồm các tenh tở0 Ninh Thuẫn nến Ca0 Mau). Lởic lởơing An ninh

9


Trung ởơng Cuic va0 hễ thống An ninh các tenh cởic Nam Trung Bỗ
va0 Nam Bỗ trong suốt quá trình hình tha0nh va0 phát triên dởới
sởi lãnh naio, ch^ naio trởic tiếp cuũa Trung ởơng Cuic miền Nam
va0 cuũa Naũng Noa0n Bỗ Công an.
Do nó, phaim vi không gian cuũa nề ta0i xác nònh bao gồm
các tỉnh từ Ninh Thuận đến Cà Mau, tởơng ởùng với nòa ba0n lãnh
naio va0 ch^ naio trởic tiếp cuũa Trung ởơng Cuic miền Nam.
Lực lượng An ninh được đề cập trong luận án là lực lượng Cơng an
nhân dân ở miền Nam nói chung, ơũ Nam Bộ và cực Nam Trung Bộ nói
riêng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, bao gồm 2 lực lượng:
Lực lượng An ninh nhân dân và lực lượng An ninh vũ trang. Lực lượng
An ninh nhân dân hoạt nỗng trong vùng địch kiểm sốt, vùng tranh chấp
và vùng giải phóng, làm nhiệm vụ điều tra, nắm tình hình địch, xây dựng
cơ sơũ cách mạng, tấn cơng làm vơ hiệu hóa các hoạt động điều tra, thu
thập tin tình báo của địch, hoạt động của các Đảng phái phản động, bảo
vệ nội bộ Đảng, chính quyền, các đồn thể cách mạng trong vùng giải
phóng; Lực lượng An ninh vũ trang làm nhiệm vụ bảo vệ căn cứ cách
mạng, bảo vệ vùng giải phóng, bảo vệ cán bộ cao cấp của Đảng và Nhà

nước, chống địch càn qt, trừ gian, diệt ác trong vùng địch chiếm đóng.
Đối tượng đề tài nghiên cứu là hệ thống tổ chức lực lượng An
ninh các tỉnh Nam Bộ và cực Nam Trung Bộ, bao gồm An ninh các tỉnh
từ Ninh Thuận đến Cà Mau. Đề tài tẫp trung la0m rõ nhởõng nỗi dung
cui thê sau:

1. Phân tích bối caũnh lòch sởũ; những tiền nề; nhởõng yêu
cầu cuũa viễc xây dởing lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam
Trung Bỗ trong cuỗc kháng chiến chống Mỹ, cởùu nởớc (1954 -

1975).
2 . La0m rõ quá trình xây dởing, phát triên va0 hoait nỗng
cuũa lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ trong cuỗc
kháng chiến chống Mỹ, cởùu nởớc.

3 . Nánh giá nhởõng kết quaũ nait nởơic, mỗt số tồn taii
trong công tác xây dởing lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam
10


Trung Boa ( 1954- 1975). Rút ra mỗt số nặc niêm va0 ba0Ì học kinh
nghiễm, la0m cơ sở nề xuất, kiến nghò cho công tác xây dọng
lọc lïng Công an nhân dân trong giai noạn hiễn nay.

4. Lịch sử nghiên cứu vấn nề
Quá trình xây dọng va0 phát triên lọc lïng Công an
nhân dân, An ninh miền Nam va0 lọc lïng An ninh Nam Bỗ va0
cọc Nam Trung Bỗ la0 mỗt chủ nề nghiên cóu mang nhiều ý
nghóa lý luẫn va0 thọc tiễn, nã thu hút không ít các tô chóc,
cá nhân trong va0 ngoa0i nga0nh Công an tham gia nghiên cóu.

Trong nhõng năm gần nây nã có mỗt số công trình
nghiên cóu náng chú ý sau:
- Tác phâm “ Trần Quốc Hõơng - Ngõơ0i thầy của nhõõng
nha0 tình báo vó nạf ", Nguyễn Thò Ngọc Hải (chủ biên), Nha0
xuất bản Công an nhân dân - 2002 . Nỗi dung tác phâm phản
ánh mỗt cách chân thẫt, khái quát cuỗc nơ0i hoạt nỗng cách
mạng của ông Trần Quốc Hng - Nha0 tình báo lỗi lạc của
Công an nhân dân, ng0i thầy của nhõng nha0 tình báo nôi
tiếng trong cuỗc kháng chiến chống Mỹ cóu nùc nho Vũ
Ngọc Nhạ, Phạm Ngọc Thảo, Lê Hõu Thúy, Phạm Xn Ẩn . . .
trong giai noạn nầu của cuỗc kháng chiến chống Mỹ cóu nùc

(1954 - 1960).
-

Cuốn “^n ninh miền Nam thơoi ky0 chống Mỹ (1954 -

1975) "; Bỗ phẫn th0ng trọc Ban Nghiên cóu Tông kết lòch sỏ
Công an nhân dân phía Nam - Bỗ Công an, Nha0 xuất bản Công
an nhân dân - 1995. Nỗi dung của tác phâm na0y chủ yếu phản
ánh hoạt nỗng của Ban An ninh Trung ng Cục miền Nam, co0n
An ninh các tỉnh Nam Bỗ va0 cọc Nam Trung Bỗ phản ánh choa
rõ nét.
- Tác phâm “Lòch sõù Công an nhân dân Vieat Nam (1954 1975) ", Ban Nghiên cóu Tông kết lòch sỏ Công an nhân dân Bỗ Công an, Nha0 xuất bản Công an nhân dân - 2000 . Tác
phâm phản ánh nỗi dung về Công an nhân dân trong cuỗc nấu

11


tranh chống phaũn cách maing va0 các loaii tỗi phaim khác, baũo

vễ an ninh, trẫt tởi, phuic vui hai nhiễm vui chiến lởơic xây dởing
chuũ nghóa xã hỗi ơũ miền Bắc va0 nấu tranh giaũi phóng miền
Nam, hoa0n tha0nh cách maing dân tỗc, dân chuũ trong caũ nởớc,
thống nhất Tô quốc. Tẫp sách nã cung cấp cho tác giaũ tham
khaũo các tở liễu quan troing về quan niêm ch^ naio cuũa Trung
ởơng Naũng, Bỗ Chính trò, cuũa Bỗ Công an nối với lởic lởơing An
ninh miền Nam. Nhởng chởa ni sâu nghiên cởùu quá trình xây
dởing, chiến nấu, trởơũng tha0nh cuũa lởic lởơing An ninh Nam Bỗ
va0 cởic Nam Trung Bỗ trong cuỗc kháng chiến chống Mỹ cởùu
nởớc.
- Cuốn “Biên niên sõi kieăn lòch sõũ An ninh miền Nam
thơoi kyo chống Mỹ cõùu nõớc (1954 - 1975) ", Viễn Lòch sởũ
Công an - Bỗ Công an, Nha0 xuất baũn Chính trò quốc gia - 2005 .
Tẫp sách nã phaũn ánh khá nầy nuũ nhởõng sởi kiễn lòch sởũ
tiêu biêu cuỗc nấu tranh cuũa lởic lởơing An ninh miền Nam (chuũ
yếu nòa ba0n Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ) trong cuỗc kháng
chiến chống Mỹ, cởùu nởớc. Tác phâm nã giúp cho tác giaũ
phân tích sâu hơn nhởõng nóng góp cuũa lởic lởơing An ninh Nam
Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ trong quá trình xây dởing va0 phát
triên lởic lởơing qua các giai noain phát triên cuũa cuỗc cách
maing.
- Tháng 4 -2005 , Viễn Lòch sởũ Công an in cuốn ""Kyũ yếu
Khoa hoic về hoait noăng cuũa lõic lõơing An ninh miền Nam trong
cuoăc kháng chiến chống Mỹ cõùu nõớc- kyũ nieăm 30 năm giaũi
phóng miền Nam (1975 - 2005”, lởu ha0nh nỗi bỗ. Tẫp sách nã
tẫp hơip nhởõng ba0i tham luẫn cuũa nhiều tác giaũ la0 nhởõng nha0
lãnh naio trởic tiếp lởic lởơing Công an nhân dân trong cuỗc
kháng chiến chống Mỹ, cởùu nởớc va0 trong sởi nghiễp xây
dởing Tô quốc Viễt Nam xã hỗi chuũ nghóa hiễn nay. Kyũ yếu
na0y nã cung cấp nhởõng quan niêm va0 sởũ liễu, giúp tác giaũ

hiêu sâu hơn về nhởõng nóng góp cuũa lởic lởơing An ninh các

12


cấp Nam Bỗ va0 cọc Nam Trung Bỗ trong cuỗc kháng chiến
chống Mỹ, cóu nùc.
- Nhiều công trình nghiên cóu biên soạn lòch sỏ của lọc
lïng Công an nhân dân của các Cục, Vụ, Viễn, Tr0ng va0
Công an các tỉnh, tha0nh phía Nam to0 Ninh Thuẫn trở va0o Ca0
Mau nã xuất bản nỗi bỗ hoặc công khai, nều phản ánh quá
trình hình tha0nh va0 phát triên lọc lïng của to0ng nơn vò, nòa
phng giai noạn 1954 - 1975. Nó la0 nhõng công trình có giá trò
trong viễc tham khảo, cung cấp nhiều thông tin quan trọng, la0 cơ
sở nối chiếu các sọ kiễn, vấn nề lòch sỏ ma0 luẫn án nghiên
cóu, giúp cho tác giả rút ra mỗt số ba0i học kinh nghiễm to0
thọc tiễn quá trình xây dọng lọc lïng An ninh Nam Bỗ va0 cọc
Nam Trung Bỗ giai noạn 1954 - 1975.
- Trong quá trình nghiên cóu, tác giả luẫn án nặc biễt
quan tâm nến các Hồi ký của các các nồng chí nguyên la0
cán bỗ lãnh nạo Ban An ninh Trung ng Cục miền Nam nho Hồi
ký của các ông: Nại tùng Mai Chí Thọ, Thïng tùng Cao
Năng Chiếm, Thïng tùng Bu0i Thiễn Ngỗ ... Nhìn chung, trong
niều kiễn hoạt nỗng chiến tranh ác liễt, to liễu tha0nh văn rất
khó lou giõ, thất lạc, mất mát nhiều. Bên cạnh đó do nặc thu0
của công tác an ninh nên nhõng chỉ nạo, phng châm, phng
pháp, chính sách . . . nều phải tuyễt nối bí mẫt. Sọ hồi tûng
của các cán bỗ nguyên là lãnh nạo An ninh miền Nam qua các
thơ0i kỳ, la0 to liễu quan trọng nê tác giả hễ thống nïc rõ nét
hơn quá trình phát triên của lọc lïng An ninh Nam Bỗ va0 cọc

Nam Trung Bỗ trong sọ nghiễp chống Mỹ, cóu nùc.
- Trong quá trình nghiên cóu, tác giả luẫn án cũng nặc
biễt quan tâm nến các công trình có tính tông kết hoạt nỗng
của nga0nh. Mỗt trong nhõng công trình nã nïc công bố ở
dạng na0y la0 công trình ""Xây dõĩng lõĩc lõơĩng Công an nhân dân
trong tình hình mới” , Viễn Chiến lïc va0 Khoa học Công an - Bỗ
Công an, Nha0 xuất bản Công an nhân dân - 2006 . Nây la0 nề

13


ta0i khoa hoic thuỗc chởơng trình cấp Nha0 nởớc K X 07 , do Thiếu
tởớng Trần Quang Troing, Quyền Tông cuic trởơũng Tông cuic
Xây dởing lởic lởơing Công an nhân dân - Bỗ Công an la0m chuũ
nhiễm. Tác giaũ nã tiếp nhẫn nởơic tở0 công trình na0y mỗt số
nhẫn nònh la0m cơ sơũ nê so sánh, nối chiếu, va0 bô sung mỗt
số kiến nghò nề xuất nối với công tác xây dởing lởic lởơing
Công an nhân dân trong giai noain hiễn nay.
Ngoa0i nhởõng tác phâm nêu trên, co0n có mỗt số ba0i
viết khác cuũa nhiều tác giaũ trong va0 ngoa0i nga0nh nã in trên
Taip chí Công an nhân dân, Taip chí Xây dõing lõic lõơing Công
an nhân dân, trên các báo Công an nhân dân, báo Công an
thaonh phố Hồ Chí Minh, báo An ninh thế giới . . . nã giúp cho
tác giaũ có thêm tở liễu nê so sánh, nánh giá mỗt cách sâu
sắc toa0n diễn thởic tiễn cuỗc nấu tranh cuũa lởic lởơing An ninh
Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ trong cuỗc kháng chiến chống
Mỹ, cởùu nởớc.
Tuy nhiên, nhìn ơũ góc nỗ nghiên cởùu lòch sởũ, nến nay
chởa có công trình na0o nghiên cởùu mỗt cách toa0n diễn về lòch
sởũ quá trình xây dởing va0 phát triên lởic lởơing An ninh Nam Bỗ

va0 cởic Nam Trung Bỗ giai noain 1954 - 1975. Nây la0 điểm mới
cuũa nề ta0i, nồng thơ0i cũng la0 mỗt thởũ thách nối với tác
giaũ khi choin nề ta0i na0y nê nghiên cởùu.

5. Nguồn ta0i lieau
Nguồn ta0i liễu nởơic sởũ duing trong nề ta0i na0y nởơic chia
tha0nh nhởõng nhóm chính sau nây:
-

Nguồn tở liễu tha0nh văn la0 chuũ yếu va0 quan troing

nhất, nởơic khai thác tở0 nhởõng báo cáo sơ kết, tông kết cuũa
Bỗ Công an, An ninh Trung ởơng Cuic miền Nam va0 tở liễu An
ninh các khu, tenh, huyễn giai noain 1954- 1975, la0 nguồn tở liễu
gốc náng tin cẫy, hiễn nang nởơic lởu giởõ taii Cuic Hồ sơ An ninh
(A 27) Bỗ Công an, ơũ Viễn Lòch sởũ va0 Viễn Chiến lởơic va0
Khoa hoic Công an - Bỗ Công an.

14


- Tở liễu la0 các hồi ký cá nhân cuũa nhiều nồng chí cán
bỗ Công an lão tha0nh cách maing hoait nỗng trong lởic lởơing An
ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ nã nởơic xuất baũn.
- Nhởõng tác phâm về Lòch sởũ Công an nhân dân, ta0i
liễu tông kết lòch sởũ cuũa các Tông cuic: An ninh nhân dân;
Caũnh sát nhân dân; Xây dởing lởic lởơing Công an nhân dân;
Viễn Lòch sởũ Công an; Viễn Chiến lởơic va0 Khoa hoic Công an;
các Hoic viễn, trường Naii hoic, Trung cấp: An ninh nhân dân;
Caũnh sát nhân dân; các trởơ0ng nghiễp vui Công an nhân dân.

- Các công trình nghiên cởùu lòch sởũ, biên niên sởi kiễn
lòch sởũ Công an nhân dân các tenh phía Nam tở0 Ninh Thuẫn
nến Ca0 Mau.
Naec niêm chuũ yếu cuũa các nguồn tở liễu nói trên la0
rất phong phú, na daing, phần lớn la0 nhởõng tở liễu gốc bao gồm
các báo cáo sơ kết, tông kết, các nề án hoait nỗng cuũa các
cấp An ninh miền Nam tở0 An ninh Trung ởơng Cuic nến An ninh
các khu, tenh, huyễn. Các ấn phâm cuũa Viễn Lòch sởũ Công an,
các ấn phâm cuũa các Vui, Cuic, Viễn, Trởơ0ng, cuũa Công an
các tenh, tha0nh phía Nam giai noain 1954- 1975, nởơic biên soain hết
sức công phu va0 nã nởơic hỗi thaũo nhiều lần, với sởi góp ý
trởic tiếp cuũa các nhân chởùng lòch sởũ tở0ng lãnh naio, ch^ naio
trởic tiếp lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ qua
các thơ0i ky0.

6. Phõơng pháp nghiên cõùu
- Tác giaũ dởia trên cơ sơũ phởơng pháp luẫn cuũa chuũ nghóa
Mác Lênin, tở tởơũng Hồ Chí Minh va0 các quan niêm cuũa Naũng
Cỗng saũn Viễt Nam.
- Phởơng pháp nghiên cởùu chuũ yếu cuũa luẫn án la0
phởơng pháp lòch sởũ va0 phởơng pháp logic, kết hơip với các
phởơng pháp khác nhở phởơng pháp tông hơip, phân tích, so sánh
nối chiếu, phoũng vấn nhân chởùng . . . nhằm phuic dởing quá

15


trình xây dởing va0 phát triên lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic
Nam Trung Bỗ giai noain 1954 - 1975.

7. Nóng góp cuũa luaan án
- Luẫn án nã hễ thống hóa mỗt khối lởơing lớn tở liễu,
sởi kiễn lòch sởũ náng tin cẫy liên quan nến lởic lởơing An ninh
Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ. Góp phần la0m phong phú
nguồn tở liễu về lòch sởũ cuũa Nga0nh công an nói riêng, cuũa
lòch sởũ cuỗc kháng chiến chống Mỹ, cởùu nởớc cuũa dân tỗc
Viễt Nam nói chung.
- Luẫn án la0 công trình nầu tiên phuic dởing laii bởùc tranh
lòch sởũ quá trình xây dởing, hoait nỗng phát triển cuũa lởic lởơing
An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ trong cuộc kháng chiến
chống Mỹ, cởùu nởớc (1954 - 1975). Tở0 nó, la0m rõ naec niêm
cuũa quá trình xây dởing va0 phát triên cuũa lởic lởơing An ninh
Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung Bỗ; ch^ ra nhởõng tha0nh tởiu va0 ba0i
hoic kinh nghieăm trong công tác tô chởùc, nánh nòch va0 xây
dởing lởic lởơing An ninh các cấp ơũ Nam Bỗ va0 cởic Nam Trung
Bỗ. Rút ra mỗt số kiến nghò, nề xuất, góp phần xây dởing lởic
lởơing Công an nhân dân trong giai noain hiễn nay.
- Luẫn án góp phần cung cấp thêm ta0i liễu tham khaũo cho
bỗ môn giaũng daiy lòch sởũ Công an nhân dân trong các Hoic
viễn, Trởơ0ng Naii hoic va0 Trung cấp Công an trong caũ nởớc.

8. Bố cu'íc cuũa luaiin án
Ngoa0i phần dẫn luẫn, kết luẫn, ta0i liễu tham khaũo va0
phui luic, luẫn án nởơic chia la0m 3 chởơng.
Chống 1: Xây dởing lởic lởơing Công an, Tình báo ơũ Nam Bỗ va0
cởic Nam Trung Bỗ sau Hiễp nònh Giơnevơ (1954 - 1960).
Chống 2: Tha0nh lẫp hễ thống tô chởùc An ninh Nam Bỗ va0
cởic Nam Trung Bỗ, nấu tranh góp phần nánh baii chiến lởơic
“ chiến tranh naec biễt” cuũa Mỹ và Chính quyền Sài Gòn ( 1961­

1965)

16


Chng 3: Phát triên lởic lởơing An ninh Nam Bỗ va0 cởic Nam
Trung Bỗ góp phần nánh baii các chiến lược “ chiến tranh cục bộ”
và “ Việt Nam hóa chiến tranh", kết thúc thắng lơii cuỗc kháng
chiến chống Mỹ, cởùu nởớc (1965 - 1975)

17


CHƯƠNGl
XÂY DỰNG LỰC LƯNG CÔNG AN, TÌNH BÁO Ở
NAM BỘ V A 0 CỰC NAM TRUNG BỘ SAU HIỆP NỊNH
GIƠNEVƠ
(l954 - l96G)
-*

ТЛ

r •

Л

1

1>

1

•• A

1

Л

1

f

,

f 1 ••••

1 •• A••

Л

1 .l. Bối cảnh lòch sử va0 nhu cầu bố trí lưic ^ iin g Công an,
Tình báo ở Nam Bộ va0 cư'ic Nam Trung Bộ sau Hiệp nònh
Giơnevơ
l . l .l . Âm mưu va0 thủ noạn của đế quốc Mỹ - Chính quyền
Ngơ Đình Diệm nối với cách mạng miền Nam
Cuộc kháng chiến chống thưüc dân Pháp xâm lược của
nhân dân ta, ma0 nỉnh cao la0 chiến dòch Niện Biên Phủ, nã
gia0nh thắng lợi vẻ vang. Nga0y 21 tháng 7 năm 1954, Hiệp nònh
Giơnevơ về Nông Dương nược ký kết. Các bên cam kết tôn
trọng nộc lập, chủ quyền, thống nhất va0 toa0n vẹn lãnh thô

của ba nước Việt Nam, La0o va0 Campuchia.
Xuất phát tư0 chiến lược toa0n cầu phản cách mạng, nế
quốc Mỹ âm mưu hất cẳng Pháp, phá hoại Hiệp nònh Giơnevơ,
tiêu diệt cơ sở Nảng va0 phong tra0o cách mạng ở miền Nam,
biến miền Nam tha0nh thuộc nòa kiêu mới va0 căn œù quân sự
của Mỹ, lấy nó la0m ba0n nạp uy hiếp, tấn công miền Bắc
Việt Nam, ho0ng bao vây, ngăn chặn va0 nây lu0i la0n sóng cộng
sản tra0n xuống Nông Nam Á.
Ngay sau khi Pháp bại trận ở Niện Biên Phủ (7 -5- 1954),
nế quốc Mỹ tìm cách đẩy nhanh q trình gạt Pháp ra khỏi Nông
Dương. Nga0y 16-6- 1954, Mỹ ép Pháp va0 Bảo Nại buộc Bửu
Lộc, tay sai Pháp, phải trao ghế Thủ tơớng cho Ngô Nình Diệm,
một tín nồ Thiên chúa giáo, hận thu0 sâu sắc với cách mạng,
nược Mỹ nuôi dưỡng tư0 lâu. Nga0y 7-7- 1954, một nội các mới
với nhiều tha0nh phần thân Mỹ nược tha0nh lập, do Ngô Nình
Diệm la0m Thủ tơớng kiêm Tông trưởng Quốc pho0ng.

18


Nởơic sởi ha0 hơi tiếp sởùc cuũa Mỹ, Diễm nga0y ca0ng niên
cuồng phá hoaii Hiễp nònh Giơnevơ, cởi tuyễt tông tuyên cởũ,
nêu chiêu ba0i “naũ thởic” , “ba0i phong", nây mainh “tố cỗng” ,
“ diễt cỗng” nhằm xóa boũ bỗ máy cai trò cuũa Pháp va0 na0n
áp dã man nhởõng ngởơ0i yêu nởớc, trong nó có cán bỗ chiến
só Công an. Mỗt trong nhởõng công cui nắc lởic nhất, nguy hiêm
nhất ma0 Mỹ - Diễm sởũ duing nê chống phá cách maing la0
hoait nỗng do thám ch^ niêm, tình báo, gián niễp, nởơic coi la0
mỗt nội dung có tầm quan troing chiến lởơic. Ngay sau khi nhẫm
chởùc, Diễm nã ra nghò nònh tha0nh lẫp Phuũ Tông uũy di cở, thởic

chất do CIA niều khiên, dui dỗ hơn 2 triễu nồng ba0o theo naio
Thiên chúa di cở va0o Nam, với thuũ noain lở0a bòp “ Chúa nã
va0o Nam". Bằng luẫn niễu la0 giúp nỡ nồng ba0o tĩ nain cỗng
saũn, nởa hoi nến mỗt vu0ng nất hởùa có nầy nuũ ruỗng vởơ0n,
trâu bo0 . . . thởic chất, nó la0 nhởõng mánh khóe vở0a dui dỗ,
vở0a cởỡng bởùc nồng ba0o nhằm phá rối trẫt tởi trò an ơũ miền
Bắc sau nga0y giaũi phóng, nồng thơ0i lôi kéo nồng ba0o va0o
miền Nam, taio thởic lởic hẫu thuẫn, về cơ sơũ chính trò, xã hỗi cho
chính quyền Diễm. Trong vo0ng chởa nầy mỗt năm, Mỹ - Diễm
nã nởa va0o miền Nam “
829 linh muic, trong nó có 42 ngởơ0i nởớc
ngoa0i va0 563.000 giáo dân, nâng Giáo hỗi Thiên chúa giáo
miền Nam tở0 5 nòa phẫn lên 15 nòa phẫn với 1.087 linh muic, 10
giám muic va0 gần 800.000 giáo dân [17,tr12]. Nầu năm 1955,
Hồng y giáo chuũ Spellman sang Sa0i Go0n nê ch^ naio các hoait
nỗng cuũa boin phaũn nỗng trong Giáo hỗi Thiên chúa giáo
miền Nam. Mỹ - Diễm nã sởũ duing mỗt số phần tởũ phaũn
nỗng quan troing trong chính quyền, quân nỗi, trong các noa0n thê,
naũng phái chính trò, hình tha0nh mỗt lởic lởơing no0ng cốt chống
phá cách maing. Chúng thiết lẫp nhởõng cuim dân cở, nhởõng
giáo khu cuũa nồng ba0o Thiên chúa giáo trong các khu dinh
niền ơũ vu0ng Tây Nguyên, khu tru0 mẫt ơũ vu0ng Nồng bằng
sông Cởũu Long, nhằm taio ra nhởõng “vu0ng an ninh" nằm xen kẽ
với vu0ng giaũi phóng cuũa ta. Bỗ máy nguiy quyền va0 các

19


công cui na0n áp cách maing nã nởơic dởing lên ơũ miền Nam.
Mỗt số tô chởùc mẫt vui nởơic ra nơ0i nhở “ Sơũ Nghiên cởùu chính

trò xã hỗi” do Trần Kim Tuyến la0m Giám nốc, “Nha Kỹ thuẫt” ,
“ Sơũ Pho0ng vễ duyên haũi” , “Noa0n Công tác naec biễt miền
Trung" . . . Bất chấp la0n sóng phaũn nối mainh mẽ cuũa nhân
dân miền Nam chống Mỹ - Diễm phá hoaii Hiễp nònh Giơnevơ,
nga0y 10- 10- 1955, Mỹ naio diễn cho Diễm ba0y tro0 “trởng cầu
dân ý” , phế truất Baũo Naii, suy tôn Ngô Nình Diễm la0m Tông
thống. Nga0y 26 - 10- 1955, Diễm tuyên bố tha0nh lẫp Nởớc Viễt
Nam Coiâng ho0a. Nến giởõa năm 1955, Mỹ nã xây dởing nởơic
mỗt nỗi quân tay sai với 10 sở noa0n bỗ binh va0 ha0ng chuic trung
noa0n nỗc lẫp. Hễ thống cố vấn Mỹ nởơic cắm tở0 Phuũ Tông
thống, Bỗ Tông tham mởu, Nha Caũnh sát, các Bỗ cuũa chính
quyền Sa0i Go0n nến các nơn vò quân nỗi va0 xuống tẫn các
nòa phởơng.
Mỹ - Diễm lẫp ra Naũng Cần lao nhân vò do Ngô Nình
Nhu, em trai Ngô Nình Diễm nởùng nầu. Naũng Cần Lao Nhân Vò
nởơic sởi ch^ naio trởic tiếp cuũa Naii tá Lansdale, tru0m CIA ơũ Sa0i
Go0n va0 chính quyền Mỹ ta0i trơi kinh phí hơn mỗt triễu nô la cho
Naũng na0y hoait nỗng. Với hoic thuyết “Duy linh" nê chống laii
cỗng saũn, ch^ trong thơ0i gian ngắn, Naũng Cần Lao Nhân Vò nã
thu naip nởơic 5 vain naũng viên.
Nởơic Mỹ hẫu thuẫn nắc lởic, anh em Diễm - Nhu tìm moii
cách tiêu diễt các giáo phái thân Pháp. Diễm mua chuỗc, lôi
kéo nởơic mỗt số chởùc sắc cao cấp cuũa đạo Cao Na0i Tây Ninh,
ký kết “ Thoũa ởớc Bính Thân” nê xoa dòu sởi phẫn nỗ cuũa tín
nồ đạo này. Với lởic lởơing quân nỗi va0 caũnh sát trong tay, Diễm
nã liên tiếp truy quét quân Bình Xuyên va0 Ho0a Haũo, bằng
các chiến dòch Hoa0ng Diễu (nga0y 09- 10- 1955), Nguyễn Huễ
(nga0y 01-5- 1956), Ninh Tiên Hoa0ng 2 (nga0y 09- 12- 1956), thanh
toán tởớng Trònh Minh Thế, bắt tởớng Lê Quang Vinh (Ba Cuit).
Các lởic lởơing giáo phái thân Pháp lần lởơit bò Diễm - Nhu tiêu

diễt. Deip xong các giáo phái thân Pháp, Diễm chóa ngay mũi
20


nhọn va0o na0n áp, khủng bố phong tra0o cách mạng miền Nam.
Trong suốt hai năm 1955- 1956, Mỹ - Diệm nã ráo riết t ^ ïc hiện
quốc sách “ Tố cộng, diệt cộng” , ho0ng tiêu diệt lực lượng
cách mạng miền Nam, tăng œƠ0ng chiến tranh tâm lý, kết hợp
với các biện pháp khủng bố, na0n áp man rợ, chia rẽ nhân
dân với cán bộ, la0m lung lay ý chí nấu tranh của quần chúng.
Với khâu hiệu “ Tiêu diệt cộng sản nằm vu0ng” , “ Tha0 giết
nhầm co0n hơn bỏ sót” , Mỹ - Diệm nã gây ra những vụ thảm
sát nẫm máu ở Sa0i Go0n - Gia Nònh, Bến Tre. Tính riêng tư0
tháng 7-1955 nến tháng 2 - 1956, ở các tỉnh Nam Bộ có 93.326
cán bộ, nảng viên va0 những ngưƠ0i yêu nước bò giam cầm,
giết hại.
OU nhiều nòa phương, tình thế cách mạng vô cu0ng khó
khăn, nòch tập trung nánh phá quyết liệt, cấp ủy bò phân tán,
tô ctóùc cơ sở bò xáo trộn, nhiều nơi trở tha0nh vu0ng trắng,
nưƠ0ng dây liên lạc bò nưM, nhiều nảng viên ở lại bò hy sinh,
có huyện chỉ co0n tư0 5 nến 10 nảng viên, có huyện không
co0n một nảng viên na0o, nhiều chi bộ Nảng tan rã.
Nga0y 04-3- 1956, Diệm tô chức tuyên œû, lập Quốc hội
Việt Nam Cộng ho0a, phân chia lại nơn vò ha0nh chính, lập Tỉnh
noa0n bảo an, Tông noa0n dân vệ va0 các tô chức tình báo,
biệt kích “Liên nội quan sát” , “Nha Liên lạc", “ Thanh niên cộng
ho0a” , “Phụ tóõ liên nới” nhằm tập hợp lực lượng chống phá
cách mạng.
Sau khi tiến ha0nh chiến dòch “tố cộng” giai noạn 1, tư0
tháng 7 - 1956, Mỹ - Diệm bắt nầu tô ctóùc chiến dòch “tố

cộng” , “ diệt cộng” giai noạn 2 . Bằng việc tăng œƠ0ng lực lượng
quân sự, tiến ha0nh ha0ng loạt chiến dòch như: chiến dòch Trương
Tấn Bửu ở miền Nông Nam Bộ, chiến dòch Thoại Ngọc Hầu
ở miền Tây Nam Bộ, ca0n quét na0n áp phong tra0o cách mạng,
kết hợp với các hoạt nộng tình báo, gián niệp nê phát hiện,
bắt bớ cán bộ. OU các vu0ng trọng niêm như Sa0i Go0n - Gia

21


Nònh, Thuũ Dầu Mỗt, Tây Ninh, Bến Tre . . ., Mỹ - Diễm nã tô
chởùc các cuỗc ha0nh quân ca0n quét nhiều lần với quốc sách
“tố cỗng” , “ diễt cỗng” , “naet cỗng saũn ngoa0i vo0ng pháp luẫt"
va0 không tở0 mỗt thuũ noain na0o, tở0 viễc ga0i gián niễp va0o
các tô chởùc quần chúng nến sởũ duing nhởõng phần tởũ nầu
ha0ng, nầu thú nê ch^ niêm, nhẫn diễn, truy lu0ng bắt bớ, giam
cầm, thuũ tiêu nhởõng ngởơ0i yêu nởớc. Bên cainh nó, chúng
co0n sởũ duing số phaũn nỗng cầm nầu các tôn giáo, naũng phái
va0 các tô chởùc “Phong tra0o cách maing quốc gia” , “ Thanh niên
cỗng ho0a", “Phui nởõ liên nơm’’ va0o các hoait nỗng tình báo,
gián niễp do CIA ch^ naio nê chống phá cách maing miền Nam.
Các khu dinh niền, khu tru0 mẫt nởơic lẫp ra ơũ khắp các vu0ng
căn cởù cách maing cũ trởớc nây nê dồn dân nồng bằng lên,
ho0ng “tát nởớc bắt cá". Cán bỗ kháng chiến, nhởõng ngởơ0i
yêu nởớc buỗc phaũi ra trình diễn, tẫp trung caũi taio, bò tra khaũo
nánh nẫp, bò mua chuỗc, bắt ly khai coiâng saũn. Ơữ miền Nam,
tở0 tha0nh thò nến nông thôn, tở0 nồng bằng nến miền núi,
không nga0y na0o không có nầu rơi máu chaũy. Lởic lởơing cách
maing bò tôn thất naeng nề.

1.1.2. Chuũ trõơng cuũa Naũng đối với cách mạng miền Nam và cơng
tác bảo vệ an ninh.
Trởớc âm mởu phá hoaii Hiễp nònh Giơnevơ va0 khuũng bố
phong tra0o cách maing nga0y ca0ng trắng trơin cuũa Mỹ - Diễm,
nhân dân miền Nam bởớc va0o cuỗc chiến nấu mới nầy gian
nan thởũ thách. Lởic lởơing cách maing miền Nam taim thơ0i ơũ thế
giởõ gìn lởic lởơing. Các tô chởùc cơ sơũ Naũng, cách maing phaũi
rút va0o bí mẫt, hoait nỗng không hơip pháp, chuyên tở0 nấu
tranh vũ trang sang nấu tranh chính trò. Naũng bỗ miền Nam nã
nánh giá núng nhởõng khó khăn sau khi ta rút quân, nã nhẫn
thởùc núng tình hình khách quan có lơii cho ta la0 nồng ba0o miền
Nam, tuy nởơic sống trong nhởõng nga0y ho0a bình ngắn nguũi, nhởng
tin tởơũng va0o sởi lãnh naio cuũa Naũng, cuũa Chủ tịch Hồ Chí Minh
trong cuỗc nấu tranh nầy khó khăn, gian khô, hy sinh na0y. Mỗt
22


yếu tố hết sởùc thuẫn lơii la0 cán bỗ va0 nồng ba0o miền Nam
da0y dain trong 9 năm chống thởic dân Pháp xâm lởơic, có nhiều
kinh nghiễm va0 quyết tâm chiến nấu. Cơ sơũ Naũng va0 quần
chúng nã nởơic phát triên va0 trởơũng tha0nh trong kháng chiến.
Bên cainh nó, cuỗc nấu tranh cuũa nồng ba0o miền Nam có chỗ
dởia vởõng chắc la0 hẫu phởơng lớn miền Bắc.
Bỗ Chính trò nã nề ra nhiễm vui chiến lởơic cuũa Naũng la0:
Noa0n kết va0 lãnh naio nhân dân nấu tranh thởic hiễn Hiễp nònh
nình chiến nê cuũng cố hoa0 bình, ra sởùc hoa0n tha0nh caũi cách
ruỗng nất, phuic hồi va0 nâng cao saũn xuất, tăng cởơ0ng xây
dởing quân nỗi nhân dân nê cuũng cố miền Bắc, xây dởing
miền Bắc trơũ tha0nh hẫu phởơng lớn cuũa cách maing miền Nam,
nhằm cuũng cố ho0a bình, thởic hiễn thống nhất, hoa0n tha0nh nỗc

lẫp dân chuũ trong toa0n quốc.
Nối với cách maing miền Nam, Bỗ Chính trò xác nònh
nhiễm vui trởớc mắt cuũa Naũng ơũ miền Nam la0: Phaũi nấu tranh
no0i nối phởơng thi ha0nh nầy nuũ Hiễp nònh Giơnevơ, cuũng cố
hoa0 bình, thởic hiễn tởi do dân chuũ, caũi thiễn dân sinh, không
nởơic khuũng bố, na0n áp nhân dân, traũ thu0 nhởõng ngởơ0i kháng
chiến cũ, không nởơic cởớp giẫt ruỗng nất cũng nhở các
quyền lơii dân sinh, dân chuũ ma0 cách maing nã nem laii cho
nhân dân.
Trước diễn biến mới cuũa tình hình, Bỗ Chính trò quyết nònh
giaũi thê Trung ởơng Cuic miền Nam, tha0nh lẫp laii Xởù uũy Nam
Bỗ. Tháng 10/1954, taii căn cởù Chắc Băng (Ca0 Mau), Hỗi nghò
tha0nh lẫp Xởù uũy Nam Bỗ nởơic tô chởùc, ông Lê Duân nởơic
cởũ la0m Bí thở. Hỗi nghò nhẫn nònh tình hình miền Nam diễn biến
có hai khaũ năng: hoaec la0 Diễm phaũi thi ha0nh Hiễp nònh
Giơnevơ, hoaec la0 chúng tìm cách phá hoaii Hiễp nònh na0y. Do
vẫy, nhân dân miền Nam vở0a nấu tranh no0i chính quyền Ngơ
Đình Diệm phaũi thi ha0nh Hiễp nònh va0 tô chởùc tông tuyên cởũ,
ho0a bình thống nhất nởớc nha0, vở0a chuân bò nối phó với
nhởõng khaũ năng xấu nhất có thê xaũy ra.
23


Thọc hiễn sọ chỉ nạo của Boa Chính trò, Xó ủy Nam Boa
nã nề ra phng châm công tác cách mạng miền Nam la0: “Kết
hợp công tác bí mẫt với công tác công khai va0 nỏa công khai,
tô chóc va0 hoạt noang của Nảng phải hết sóc bí mẫt; tô chóc
va0 hoạt noang của phong tra0o quần chúng thì cần lợi dụng các
hình thóc công khai” [135, Tr41], Xó ủy cũng chỉ nạo các Tỉnh
ủy phải gấp rút mở lớp tẫp huấn ngắn nga0y nê chuyên

hùng nhiễm vụ cho các cán boa, nảng viên ở lại, na0o tạo
thêm cán boa noa về tăng c0ng cho tha0nh phố lớn, các vu0ng
dân tỗc, tôn giáo; nồng thơ0i bố trí cán bỗ va0o hoạt nỗng
trong bỗ máy ngụy quân, ngụy quyền với tên họ va0 nga0nh
nghề mới, theo khả năng của to0ng ng0i, phải tô chóc chôn
dấu vũ khí, nạn dïc.
Về công tác tô chóc, Hỗi nghò chủ trng niều chỉnh tô
chóc Chi bỗ theo hùng chuyên va0o hoạt nỗng bí mẫt, trong nó
các nảng viên trung kiên la0 no0ng cốt, nhõng nảng viên thiếu
tích cọc sinh hoạt riêng va0 cắt sinh hoạt Nảng nối với nhõng
nảng viên yếu kém, tô chóc thêm nhõng Chi bỗ mới ở
tha0nh thò.
Cũng trong thơ0i gian na0y, Bỗ Chính trò nã có “ Chỉ thò tối
mẫt cho Xó ủy lẫp mỗt tô chóc chung cho công tác nòch tình,
lấy tên la0 Ban Nghiên cóu Xó ủy, la0m ba chóc năng: Tình
báo chiến lïc, quân báo va0 bảo vễ Nảng, bảo vễ phong
tra0o cách mạng” [ 135,Tr15]. Trong tình hình tất cả các tô chóc
công an nã giải thê, yêu cầu chính đối với Tình báo chiến lïc
la0: Phải tìm hiêu xem nối phng có chòu thi ha0nh Hiễp nònh
Giơnevơ hay không? Thọc chất mâu thuẫn giõa Pháp va0 Mỹ?
Chính sách của Mỹ nối với miền Nam Viễt Nam nho thế na0o?
Bằng cách na0o buỗc nối phng phải thi ha0nh Hiễp nònh
Giơnevơ? Trùc yêu cầu bóc bách nó, chủ trng của Nha
Liên lạc Thủ tùng phủ (Tình báo Trung ng) la0 chuyên toa0n
bỗ lọc lïng Niễp báo của ta to0 miền Bắc bám theo nòch tẫp
kết va0o Nam, tranh thủ thơ0i cơ cả hai bên nang tẫp kết chuyên
24


quân, tuyên chọn va0 “phái khiên” thêm cán bộ, cơ sở tình báo

theo nồng ba0o di cư va0o Nam, xây dựng lực lượng Tình báo cho
yêu cầu lâu da0i ở miền Nam, chỉ nạo các tô ch ư^ Tình báo
trực thuộc ở các nòa phương miền Nam, bố trí cán bộ, cơ sở ở
lại bám nòch, nắm tình hình nòch.
Theo chức năng nhiệm vụ của lực lượng Công an nhân
dân, Nảng noa0n Bộ Công an nã nây mạnh công tác “phái
khiên” nê chủ nộng nắm tình hình nòch, có chủ trơơng nối phó
núng nắn, kòp thƠ0i với các hoạt nộng của Mỹ và chính quyền
Sài Gòn, nhằm bảo vệ Nảng, bảo vệ M c lượng cách mạng. Về
công tác na0y, ơng Trần Quốc Hoa0n, Bí thư Nảng noa0n, Bộ
trưởng Bộ Công an, nã chỉ rõ: “ Vì miền Nam có Mỹ va0 CIA
hoạt nộng nên ta phải tiến ha0nh công tác “phái khiên” nê nối
phó với hoạt nộng tình báo của CIA va0 Mỹ. . . Niều kiện ở
miền Nam dễ tiến ha0nh công tác “phái khiên” vì trong một gia
nình có ngưƠ0i nang công tác ở miền Bắc, có ngưƠ0i giữ vò trí
cao của chính quyền Sa0i Go0n, ta có thê thông qua nó ma0 lôi
kéo ngưƠ0i của nòch va0o la0m nặc tình cho ta. Công tác “phái
khiên” phải ni trơớc một bước, nếu không ni trước, nòch triên
khai hoa0n chỉnh hệ thống, thì mình bò nộng khó nối phó” [158,
Tr40].
Thực hiện chủ trương sáng suốt na0y, tháng 9 - 1954, Nảng
noa0n Bộ Công an nã cử ông Trần Viễn Chi, phái viên của
Bộ tmởng, va0o “khu tập kết 200 nga0y” ở Ca0 Mau nê phô
biến cho lãnh nạo Sở Công an Nam Bộ về nội dung công tác
“phái khiên” (công tác tình báo phản gián), xây dựng cơ sở
nội tuyến trong lo0ng nòch, nắm tình hình nòch, tư0 nó có cơ sở
nê bố trí thế trận bảo vệ Nảng, bảo vệ phong tra0o cách
mạng. Sau khi truyền nạt nhiệm vụ cho Sở Công an Nam Bộ,
ông Trần Viễn Chi nã trao nôi quy ước thông tin liên lạc g ^ a
bộ phận Tình báo phản gián của Sở Công an Nam Bộ với bộ

phận Tình báo phản gián của Bộ Công an.

25