Thiết kế bài giảng sinh học 11 nâng cao phần 2

Chtfctog III
/?
SINH TRUONG VA PHAT TRIEN
A - SINH TRUONG VA PHAT TRIEN 6 THl/C VAT
Bai 34. SINH TRl/dNG 6 THL/C VAT
I. MUCTIEU
1. Kie'n thurc
- Phan biet dugc khai niem vd sinh trudng va phat trien d thuc vat, mdi quan he
giira sinh trudng va phat trien.
- HS trinh bay dac diem sinh trudng so cap, thii cap.
- Tha'y rd vai trd cac nhan td m6i trudng anh hudng tdi qui trinh sinh trudng d
thuc vat. Tren co sd dd cd y thiic bao ve cay trdng.
2. KTnang
- Phan tfch khai quat, tu duy Idgic.
- Van dung li thuyet vao thuc tidn.
II. THIET B! DAY - HOC
- Tranh hinh SGK phdng to.
- Tranh hinh 34.1 34.3 sach sinh hgc trang 134, 136 phdng to.
Thong tin bd sung:
- Sinh trudng so cap: Cay non dugc chuydn ddi tir cly mam. Cay non trai qua
su sinh trudng so cap tao nen cay cd mau luc than cd. Su sinh trudng so cap
dugc khdi dIu bdi su phan bao cua cac te bao md phan sinh dinh than, dinh
rd. Nhirng te' bao phan sinh nay d ngay phia sau midn tan cung ciia than dang
sinh trudng, hinh thanh midn phan bao.
Sinh trudng so cap ciia than bao gdm: Phan bao (cac te bao ciia than) phan
chia mot each Ion xgn. Sinh trudng ciia te' bao (tao nen midn sinh trudng)
phan hoa te bao, hinh thanh md din.
72


- Sinh trudng thii cap: Tdn tai trong thuc vat lau nam than gd va thudng hinh

thanh sd lugng Idn mach gd thii sinh ggi la gd va mdt ldp bin ben ngoai dugc
ggi la vd. Sinh trudng thii cap da lam bie'n ddi sau sic cau triic so cap cua cay.
+ Sinh trudng thii cap la kei qua cua sir phan bao cua cac md phan sinh ben
cuoi cung lam gia tang chu vi cua cay.
+ Hai md phan sinh ben bao gdm: Vdng tang phat sinh mach din va ting
phat sinh vd.
+ Sinh trudng thii cap bat dIu khi cac te' bao nhu md nlm giUa cac bd mach
trd thanh cac te' bao phan sinh. Ket qua la ting phat sinh trong cac bd mach
dugc gin thanh hinh tru hoan chinh bao quanh than. Sau dd cac te bao vd
vdng ting phat sinh phan chia day cac te' bao mdi ra phfa ngoai va vao phfa
trong vdng. Cac te bao ben trong phan boa thanh md gd thu" cap va cac te
bao ben ngoai thanh m6 li be thir clp.
+ Ting phat sinh ban thay the' bieu m6 tao nen vd cay bao ve khdng tham d
be mat than cay gd.
+ Vdng nam: Hoat dgng ciia ting phat sinh mach gd thudng bi han che vao
miia xuan hoac dIu he hang nam. Mach d'ng dugc tao nen trong mua xuan
Idn hon va vach d'ng mdng hon so vdi cac mach d'ng dugc hinh thanh muon
hon. Ket qua la xuat hien cac bang gd sdm va gd muon xen ke tao nen cac
vdng ddng tam dd la cac vdng nam.
III. HOAT DONG DAY - HOC
1. Kiem tra:
GV kiem tra bao cao thuc hanh ciia cac nhdm.
2. Trong tam
Sinh trudng thii cap: Chii y 2 ting sinh trudng la tang sinh vd va ting sinh mach
lam cho cay Idn len va phat trien chidu ngang.
3. Bai mdi
Hoqt dgng 1. TIM HIEU SINH TRUING 6 THUC VAT
Muc tieu:
- HS nam dugc khai niem sinh trudng phat tridn d thuc vat.
- HS hieu va trinh bay dugc chu ki sinh trudng va phat trien d thuc vat.

73


Hoqt dgng ciia GV
- De hinh thanh kien thiic
vd sinh trudng phat trien
GV yeu clu HS tra Idi
cau hdi.
+ Tir I hat gieo trdng de'n
khi thu dugc cac hat mdi
cay da trai qua nhirng giai
doan nao?
+ Dac diem ciia tCrng giai
doan d cay la gi?

Hoqt dgng cua HS

Ndi dung
1. Khai niem

- HS hoat dgng dgc lap:
Ca nhan van dung cac
kie'n thirc sinh hgc ldp 6
va hieu biet thuc te' de tra
Idi.
- Yeu cau neu dugc:
TCr khi gieo hat de'n liic
thu hoach gdm cac giai
doan nhu:
+ Nay mim.

+ Mgc la.
+ Re, than Idn nhanh.
+ Ra hoa, kei qua va hat.

- GV nhan xet, danh gia - Dai dien HS tra Idi ldp
va nhan manh cac giai nhan xet.
doan cua cay tir liic nay
mam dd dugc ggi la sinh
- HS khai quit kie'n thiic.
trudng phat trien.
- GV hdi: The nao sinh
trudng phat tridn d thuc
vat ? Cho vi du?
* Sinh trudng:
la qua trinh tang len ve sd
lugng, khdi lugng va kich
thudc te bao lam cay Idn
len trong timg giai doan.
* Phat trien la toan bg
nhirng bien ddi didn ra
- HS neu vi du:
trong chu ki sdng cua I
+ Sinh trudng: Su tang
ca the bieu hien d 3 qua
kich thudc ciia qua, la, trinh lien quan: Sinh
hoa, nay Igc, de nhanh.
trudng su phan hoa te
+ Phat trien: Su nay mIm bao, md va qui trinh phat
cua hat, su ra hoa.
sinh hinh thai tao nen cac

CO quan ciia co the.
74


- GV yeu clu HS: Cho vi
du va phan tfch ve mdi
lien quan giiia sinh
trudng va phat trien.

- HS trao ddi nhanh trong
nhdm va yeu clu neu
dugc:
+ Hat nay mIm thanh cay
con la phat tridn
+ cay con cd su tang vd
lugng cua cac co quan rd,
than, la tiic la sinh truekig.

2. Mdi lien quan giOra
sinh trudng va phat
trien

+ Cac CO quan trong cly
phIn hoa chiic nang nhu:
Md che chd, md ddng
hoa.. la phat trien.
- GV nhan xet, danh gia - Dai dien nhdm trinh - Sinh trudng va phat
va yeu clu HS khai quit bay dap an -> ldp nhan trien la hai qua trinh lien
kie'n thiic.
tie'p. xen ke nhau trong

xet, bd sung.
qua trinh sdng ciia thuc
- GV nhan manh: Sinh
vat.
trudng va phat trien d
- Sinh trudng va phat
thuc vat didn ra song
trien la 2 mat ciia qua
song nen khd phan biet,
trinh bie'n ddi chat va
tach bach dugc 2 qua
lugng ludn didn ra trong
trinh.
CO the.
- GV neu cau hdi: Dua - HS nghien ciiu SGK
vao dau de phan chia cIc trang 127 tra Idi.
giai doan chinh trong sir
sinh trudng va phat trien
ciia thuc vat?
- GV giang giai: Giai
doan sinh trudng phat
trien cdn ggi la pha.

* Dua vao mdi quan he
giiia sinh trudng va phat
trien ddi sdng ciia cay
dugc chia lam 2 giai
doan.
- Giai doan sinh trudng
phat trien sinh dudrtg:

Hoat ddng sinh trucjng va

75


phai trien cua cac co quan
dinh dudng la chu ye'u.
- Giai doan sinh trudng
phat tridn sinh san: Hoat
ddng sinh trudng phat
trien ciia co quan sinh san
la chu yeu.
- Lien he: Trong trdng
trgt con ngudi da van
dung cac pha sinh trudng
va phat trien cua thuc vat
nhu the' nao?

- HS van dung kie'n thiic
thuc te' de tra Idi dugc.
+ Con ngudi didu chinh 2
giai doan cho phu hgp vdi
muc dich.
+ Mud'n thu hoach la than
(rau an, mia, day) thi keo
dai giai doan thii nhai va
lie che' giai doan thii 2, sir
dung phan bdn, nude.
+ Vdi cay lay cii, hat
(khoai tay, ca phe) tang

kha nang quang hap va
tich luy chai cho cay.

- GV yeu clu HS:
+ Quan sat hinh 34.1
SGK trang 127.
+ Cho biet khai niem chu
ki sinh trucing phat tridn.
- GV nhan xet va bd - HS boat ddng dgc lap
sung kie'n thiic:
vdi SGK, dgc kl cac chii
+ Dua vao chu ki sdng thich -> nhan biet kie'n
chia thanh cay mot nam. thiic.
hai nam, nhidu nam.
- Yeu clu neu dugc chu
+ Cay 1 nam: Ket thiic ki sinh trudng gdm cac
giai doan, cac pha.
chu ki song 1 nam.
+ cay 2 nam: Trong chu
ki sdng bat bugc phai gd'i
76

3. Chu kl sinh trudng va
phat trien


tCr nam nay sang nam
khac. Nam dIu pha sinh
dudng, sau mua ddng ra
hoa.

3

+ cay nhidu nam cd thd
ra hoa kei qua 1 lln hay
nhidu lln trong ddi sdng.

- Chu ki sinh trudng va
phat trien cd su ke' tie'p
cIc giai doan ciia 2 pha
sinh dudng va sinh san, tu
khi hat mdi nay mIm tdi
khi tao hat mdi.

Hoqt dgng 2. SINH TRUCiNG SO CAP VA SINH T R U 6 N G THLTCAP 6 THUC VAT
Muc tieu:
- HS hieu va trinh bay dugc dac diem sinh trudng so cap va sinh trudng thii cap.
- Nhan biei dugc sinh trudng thii cap va so cap d cac loai cay.
Hoqt dgng ciia GV

Hoqt dgng cua HS

Noi dung
* Dgc diem sinh trudng
sa cap vd sinh truong thit
cap

- De tim hieu khai niem
sinh trudng so cap va sinh
trueing thii d p GV yeu

cau HS.
+ Quan sat cac tranh hinh - HS boat ddng nhdm
d muc Thiei bi day - hgc.
+ CI nhan nghien ciiu
+ Hoan thanh bang 34
thdng tin va tranh hinh
nhan biei kien thiic.
+ Thao luan nhdm thd'ng
nhai y kien ghi bang 34.
- GV chira bai bang each - Dai dien nhdm ghi kei
ke bang 34 len bang de qua len bang -> Ldp cung
thao luan.
cac nhdm ghi kei qua.
- GV nhan xet, danh gia - Cac nhdm theo ddi va
va thdng bao dap an diing tu siia chiia.
nhu sach GV trang 148.
- TCr kie'n thiic bang 34
GV yeu clu HS khai quit
kie'n thiic vd sinh trudng
so cap va sinh trudng thii
cap.

11


* Sinh trudng so cap
La hinh thiic sinh trudng
lam cho cay Idn va cao
len do su phan chia te bao
md phan sinh dinh.

* Sinh trudng thii cap:
La hinh thiic sinh trudng
lam cho than cay to ra do
su phan chia te bao ciia
md phan sinh ben.
+ Ting sinh vd: cho ra te
bao vd phfa ngoai, cho
thit vd phfa trong.
+ Ting sinh mach: Nlm
giiia mach gd ben trong
va mach ray ben ngoai.

- GV bd sung kie'n thiic:

- Sinh trudng thii cap
giiip cay Idn len, than to
ra va sdng llu nam.

+ Sinh trudng thir cap cd
d thuc vat lau nam than
gd, thudng hinh thanh so
lugng Idn gd va ldp bin
ben ngoai ggi la vd.
+ Sinh trudng thii cap d
cay than gd tao ra nhidu
mach gd xe'p thanh vdng
ddng tam cd do day mdng
khac nhau, ggi la vdng gd
hang nam.
Hoqt dgng 3. NHAN TO ANH H U 6 N G DEN SESfH T R U O N G

Muc tieu:
- HS chi ra dugc vai trd cua nhin td mdi trudng anh hudng tdi qui trinh sinh
trudng d thuc vat.
- HS biei lien he thuc te' va biet bao ve cay trdng.
78


Hoqt dgng cua GV

Hoqt dgng cua HS

Noi dung

- HS nghien ciiu SGK
trang 129 kei hgp vdi cac
kie'n thii'c thuc te' de tra
Idi dugc.
+ Anh hudng cua cac + Nhan td anh hudng de'n
nhan td de'n sinh trudng sinh trudng bao gdm:
ciia thuc vat dugc the Nhan td ben trong va
nhan to ben ngoai.
hien nhu the' nao?
+ Anh hudng ciia cac
nhan to cd the la kich
thfch hay kim ham sinh
trudng, phan loai nhdm
cay phu hgp vdi mdi
trudng.

- GV neu yeu clu:

+ Ke ten cac nhan to anh
hudng de'n sinh trudng
ciia thuc vat.

- GV nhan xet, danh gia - Dai dien HS trinh bay.
va giup HS hoan thien ldp nhan xet, bd sung.
kie'n thiic.
1. Anh hudng cua nhan
to ben trong
- Hooemdn thuc vat anh
hudng de'n sinh trudng
ciia cay bao gdm.
+ Chat kfch thfch: Auxin
giberelin, xitdkinin.
+ Chat kim ham: axft
apxixic, phenol.
- Dae diem di truyen.
2. Anh hudng cua nhan
td ben ngoai
a) Nudfc
- La nguyen lieu cua trao
ddi chai d cay.
- Nude tie ddng len hlu
hei cac giai doan sinh
trudng phit tridn cua cay.

79


b) Nhiet dp

- HS lay vi du minh boa - Ddi vdi su sinh trudng
vd sinh trudng ciia cay d nhiet do tdi uu la 25 ->
nhirng vCing khi hau khac 30"C, tdi thieu la 5 -^
nhau.
15"C, tdi da la 45 -^
50"C,
- Nhiet do cd vai tro
quyet dinh d giai doan
nay mIm cia hat, chdi.
c) Anh sdng
- Anh sang anh hudng
de'n su tao la, rd, hmh
thanh chdi, hoa, su rung
la.
- Hinh thanh nhdm cay
ua sang va nhdm cay ua
bdng.
d) Phan bdn
- HS neu vai trd ciia phan - La ngudn cung cap
nguyen lieu cho cau true
bdn ddi vdi cay trdng.
te bao va cac qua trinh
sinh li didn ra trong cay.
- Phan bdn lien quan tdi
nang suat cly trdng.

* Lien he: Trong san xuai
ndng nghiep cln cd bien
phap kl thuat nao dd cay
trdng sinh trudng dugc

tot?
80

- HS van dung kien thiic
thuc te de tra Idi dugc.
+ Lira chgn gidng cay
trdng phu hap vdi timg
dia phuong.
+ Cham sde dam bao cac
che do vd nude, nhiet do
va anh sang.
+ Bdn phan hap If cho
tung giai doan sinh
trudng cua cay.
Ke't luan chung:
+ Dam bao mat do cay HS dgc kei luan SGK
trdng.
trang 130.


IV. KIEM TRA DANH GIA
HS tdm tat kie'n thiic co ban ciia bai hgc.
V. DAN DO
- Hgc bai tra Idi cau hdi SGK.
- On tap kie'n thiic vd hooemdn.

Bai 35. HOOCMON THl/C VAT
I. MUC TIEU
1. Kien thufc
- Neu dugc hooemdn thuc vat la cac chai didu hoa cIc hoat ddng sinh trudng.

- HS phan biet dugc 2 nhdm hooemdn thuc vat: Nhdm kfch thfch sinh tnrdng,
nhdm kim ham sinh trucing.
- HS nam dugc cac ling dung trong ndng nghiep ciia cac hooemdn thuc vat va
vai trd ciia con ngudi trong viec ling dung nay.
2. KT nang
- Quan sit tranh hinh nhan biet kie'n thirc.
- Phan tich tdng hgp, khai quit kien thiic.
- van dung kien thiic vao thuc tidn.
II. THIET B! DAY - HOC
- Tranh hinh SGK phdng to.
- Tai lieu "Sinh li thuc vat" ciia tac gia Hoang MinhTan.
Phie'u hoc tap
TIM HIEU CAC HOOCMON KICH THiCH
Noi dung
Ndi san sinh ra hoocmon
Phan bo
Tac dong sinh If
Cfng dung

Auxin

Giberelin

Xitdkinin


II. HOAT DONG DAY - HOC
1. Kiem tra
- The nao la sinh trudng va phat trien ? Su khac nhau va mdi lien quan giiia
sinh trudng va phat trien la gi.

- Hay neu cac dac diem ciia sinh trudng so cap va sinh trudng thii cap.
2. Trong tam
- Vai trd cua tiTng loai hooemdn.
- Phan biet tac dung chu yeu va ung dung ciia tCmg loai hoocmon.
III. HOAT DONG DAY - HOC
Md bai: GV yeu clu HS giai thfch co che ciia tinh hudng sang d thuc vat. Dua vao
y kie'n tra Idi ciia HS vd vai trd ciia auxin trong sir sinh trudng ciia thuc vlt GV din
dit vao bai mdi.
Hoqt dgng 1. TIM HIEU VE HOOCMON
Muc tieu:
- HS trinh bay dugc khai niem vd hooemdn.
- HS nhan biet duoc 2 nhdm hooemdn.
Hoqt dgng cua GV

Hoqt dgng ciia HS

- GV neu cau hdi:
- HS van dung kie'n thire
sinh hgc ldp 8 de tra Idi.
+ Hooemdn la gi?
+ Hooemdn cd vai trd
nhu the' nao ddi vdi eo the
ddng vat?
- GV din dat: Hooemdn
thuc vat ciing cd dac
didm va vai trd tuong tu
nhu hooemdn ddng vat.
- GV neu yeu cau:
+ Doc SGK muc 1 trang - HS boat ddng dgc lap
vdi SGK va yeu clu neu

131.'
dugc.
+ Tra Idi cau hdi.
• Hooemdn thuc vat la + Khai niem hooemdn.
gi?
82

+ Dac diem ciia hooemdn.

Noi dung


• Hooemdn thuc vat cd + Phan loai hoocm6n: 2
nhdm.
dac diem gi?
• Cd nhirng loai hooemdn - Dai dien HS tra Idi ->
ldp nhan xet, bd sung.
thuc vat nao?
- GV nhan xet, danh gia
va giiip HS hoan thien
kie'n thiic.

* Khdi niem
- Hooemdn thuc vat
(Phito hooemdn) la cac
chat hiiu CO cd mat trong
cay, vdi 1 lugng nhd cd
tie dung didu tiet va dam
bao su hai hoa cac boat
ddng sinh trudng ciia cay.

* Dgc diem cua hoocmon
- Hooemdn dugc tao ra d
mdt noi nhung gay ra
phan ling d mdt noi khac
trong cay.
- Hooemdn dugc van
chuyen theo mach gd va
mach ray de'n cac bd phan
khac nhau cua cay.
- Ndng do tha'p nhung
gay ra nhiing bie'n ddi
manh trong co thd.
+ Tfnh chuyen boa thap
hon
nhidu
so
vdi
hooemdn d ddng vat.
- HS cd the lay vi du ve
cac dac diem ciia hooemdn
thuc vat va tinh chuyen
boa ciia hooemdn.

* Phdn logi
gdm 2 nhdm:

hoocmon

- Nhdm hooemdn kfch
thfch sinh trudng.

- Nhdm lie che' sinh
trudng.

83


Hoqt dgng 2. TIM HIEU CAC LOAI HOOCMON
Muc tieu:
- HS chi ra dugc tie dung va ling dung cua hooemdn thuc vat.
- Phan biet dugc hooemdn vdi cac chat dieu boa sinh trudng (hooemdn nhan
tao).
Hoqt dgng ciia GV

Noi dung

Hoqt dgng cda HS

1. Hoocmon kich thich
+ Quan sat tranh hinh + CI nhan phat hien kien sinh trudng
35.1, 35.2 SGK trang thiic tU viec nghien cun
thdng tin va quan sat
131,132.
+ Nghien ciiu SGK muc tranh hinh SGK.
+ Trao ddi trong nhdm
11 trang 132.
+ Hoan thanh cac ndi thd'ng nhai y kie'n va ghi
dung ciia phie'u hgc tap phie'u hgc tap.
"Tim hidu cac hooemdn - Dai dien nhdm ghi ket
qua -> ldp cung thao luan
kich thich''

- GV ke phie'u hgc tap dua ra y kien nhan xet.

- GV neu yeu clu:

- HS hoat ddng nhdm:

len bang de cac nhdm ghi
dip an.

- Cac nhdm theo ddi va
tu siia chifa.
Ket luan:

- GV nhan xet va thdng
bao dap In diing.

Noi dung

Au xin

Ndi san sinh
ra hoocmon

- Tai dinh cua than va
canh.

Phan bo

- 0 mo phan sinh choi, la
mam va re.

- 0 dinh choi ngon auxin
van chuyen tdi cac cd quan
khac.

- Hooemdn kfch thfch
sinh trudng gdm 3 loai.
- Ndi dung d phieu hoc
tap.
Giberelin
- Chu yeu d la va r l .

- TCf he thong r l cija
thUc vat, choi, la non,
tang phan sinh.

- 0 6 d cac cd quan non.

- Co nhieu trong cu.

- C5 la, hat, cu, choi dang
nay mam.
- Co d trong hat va qua
dang hinh thanh.
- Trong cac I6ng, than
canh dang sinh trUcing.

84

Xitokinin

Tac dong
sinh li

- Tac dong kfch thfch nhieu
hoat dong sinh trUdng lam
trUdng dan te bao.
- Tac dong de'n tfnh hUdng
sang va hUdng dai lam cho
choi ngon va re chfnh sinh
trudng manh.
- C/c che sU sinh trUdng
choi ben, kfch thfch sU ra
qua va tao qua khong hat.
- C/c che su rung hoa, qua,
la.

ling dung

- Kfch thfch ra re cl canh
giam, canh chief, tSng ti le
thu qua.
- Tao qua khong hat.
- Nuoi cay mo va te bao
thuc vat.
- A u x i n nhan tao khong c6
enzim tU phan giai nen tfch
luy gay doc cho ngUdi va
dong vat.

- Kfch thfch than moc cao,
dai, cac long vUdn dai ra.
kfch thfch ra hoa tao qua
sdm va qua khong hat.
- Kfch thfch sU nay mam
cua hat, cu va than ngam.

- Tac dong de'n qua
trinh phan chia te bao.
hinh thanh cd quan
mdi, kfch thich phat
then choi ben, ngan
chan suhoa gia.

- Tac dong tdi qua trinh
quang hdp, ho hap, trao
doi nitd axft nucleic, hoat
tfnh enzim va thanh phan
hoa hoc trong cay.

- Kfch thfch su nay mam
cua hat, cu tac dung dSc
trUng trong viec pha bo
trang thai ngij nghi cua
chung.

- Sit dung rong rai
trong nuoi cay m6,te
bao.
- Dieu khien sU phat

sinh choi d mo callus.

- Kich thfch sU ra hoa.
- Kfch thfch hinh thanh
hoa due.

- HS CO the hdi: Hien nay
cd cLi ca rdi, cu cai to hon
nhidu so. vdi binh thudng
dd cd phai la do ndng dan
dung cac hooemdn kich
thich nhu giberelin hay
khdng.
- Ldp van dung kien thiic
trong bai hgc va kie'n thiic
sinh hgc ldp 9 tra Idi
dugc.
+ Cii cai va cii ca rot cd
kich thudc to la do gidng
mdi.
+ Do gidng dugc sir dung
phuong phap gay dot bie'n '
nhan tao.

85


Hoqt dgng 2. HOOCMON UC CHE SINH T R U 6 N G
MIIC

tieu:

- HS nlm dugc dac diem ciia hooemdn lie che'.
- HS chi ra dugc sir khac biet trong tac dgng sinh If cua hoocm6n lic che.
Hoqt dgng cua GV

Hoqt dgng cda HS

Noi dung

- GV yeu clu HS: Trinh - HS nghien ciiu SGK tra 1. Axit abxixic
bay nhirng hieu biet ciia Idi dugc:
minh ve hoocm6n abxixic. + Noi
san
sinh
ra
hooemdn abxixic.
+ Vai trd sinh If.
+ IJhg dung trong san
xuat.
- Axft abxixic cd d co
- GV nhan xet va bd - Dai dien HS trinh bay
quan dang hoa gia.
-^ ldp nhan xet.
sung kien thiic.
- AAB tfch kuy se kim
ham qua trinh trao ddi
chat, giam siit cIc hoat
ddng sinh If va chuyen
cay vao trang thai ngii

nghi.
* Vai trd sinh If
- TJc che su sinh trudng
ciia canh, long.
- Gay trang thai ngii nghi
ciia chdi. Trong co quan
dang ngu nghi ham lugng
AAB tang glp 10 lln nen
lie che' qua trinh nay
mIm.
- Didu chinh su ddng md
khi khdng (Khi moi
trudng khd ban ham
lugng AAB tang len d
trong II lam khf khdng
ddng dd giam thoat hai
nude).
86


- Didu chinh su rung:
AAB kich thich sir hinh
thanh ting rdi gay nen sir
riing.
2. Etilen
- HS nghien cim SGK
trang
133, ket hgp vdi cac
+ Khf etilen dugc sinh ra
kie'n thtrc thuc te' de tra

tii dau?
Idi.
+ Etilen cd dac diem gi?
+ Tac dgng sinh li cua - Dai dien nhdm trinh
bay -> ldp nhin xet, bd
etilen la gi?

- GV neu cau hdi

- GV nhan xet, danh gia
va bd sung kien thu:e.

sung.
- La hooemdn thuc vat
dang khi, gap d qua chfn.
- Etilen dugc san ra
nhidu trong thdi gian
rung la, hoa gia, md bi
tdn thuong;
- Lam tang nhanh qua
trinh chfn d qua, lam rung
la, qua.
- Kfch thfch su ra hoa
trai vu.
- Tic dgng len su phan
hoa gidi tfnh.

- GV neu hien tugng:
Ngudi nong dan thudng
xe'p qua chin gin qua

xanh cd tie dung gi?

- HS vin dung kien thiic
tra Idi dugc:
+ Qua dang chfn san sinh
ra nhidu etilen.
+ Khi xe'p qua chfn gin
qua xanh thi khf etilen do
qua chin sinh ra se kfch
thfch tang nhanh qua
trinh chfn ciia qua xanh d
gin.
87


* Lien he: Con ngudi da - HS van dung kie'n thiic
su dung etilen trong san va nhiing hieu biei tir
xuat nhu the' nao?
phim anh de tra Idi.
+ Con ngudi da tao qua
chfn trai vu ddi vdi qua
diia.
+ Sir dung cac hgp chat
cd chiia etilen de dam
qua.
+ Dung etilen lie che' dd
hoa nd vao diing cle dip
Id let.
- HS thao luan de tra Idi
Nhirng hieu biei vd dugc;

hooemdn irc che dugc + Dung hooemdn de keo
ling dung trong san xuat dai thdi gian ngu nghi cua
nhu the' nao?
hat, trong qua trinh bao
quan sir dung chat u'c che
sinh trudng ban che nay
mIm: Bao quan khoai
tay, hanh tdi...
* Md rgng:

+ Dung hooemdn chd'ng
xuat hien ting rdi dd ban
che' su rung la, qua tren
ely, dd giii dugc qua quyt
va hoa dao vao dip tet.
Hoqt dgng 4. SUCAN BANG HOOCMON T H U C VAT
Muc tieu:
- HS tha'y dugc vai trd ciia su can bang hooemdn thuc vat trong su phat trien
ciia CO the.
- Van dung su can bang hooemdn vao san xuat.
Hoqt dgng cua GV
- GV din dIt: d ddng vat
boat dgng sdng dugc dieu
boa bang co che thin

Hoqt dgng cda HS

Noi dung

kinh va the dich, cdn d
thuc vat su didu hoa dugc
thuc hien nhd hooemdn.

-

'

- GV cho HS quan sat
tranh hinh 35.4 trang 154
va yeu cau tra Idi cau hdi:
Su didu chinh boat ddng
sdng bang hooemdn dugc
thuc hien nhu the' nao
trong CO the thuc vat?
- GV nhan xet, dinh gia - HS quan sat tranh ket
hgp vdi thdng tin SGK
va bd sung kie'n thire
+ Mdi hooemdn thuc vat trang 133 muc IV
tac dgng kfch thfch bg - Trao ddi nhanh trong
phan, CO quan nay, cd tie nhdm.
dong lie che boat ddng co - Yeu clu tra Idi dugc:
quan khac.
+ Tuong
quan
giira
+ Hoat dgng kfch thfch va hooemdn kfch thfch va
irc che' da tao sir hai hoa hooemdn lie che'.
trong su sinh trudng va + Vai trd ciia su can bang
phat trien ciia thuc vat.

hooemdn.
- Dai dien HS tra Idi ^•
ldp nhan xet.
HS dua ra vi du:
- Hooemdn auxin: kich
thfch su phan chia te' bao
lam cho than dai ra.
nhung lie che kim ham
chdi ben.

- can bang hooemdn
thuc vat la can bang giua
kfch thfch va lie che' boat
ddng cua cac co quan:

+ Cac ehai kfch thfch sinh
- Axit abxixfc lie che dan trudng dugc hinh thanh d
dai ciia te bao nhung kfch CO quan non, chi phoi su
thfch rung la va tao cu.
hinh thanh d co quan sinh
dudng.
+ Chai UC che' sinh trudng
dugc hinh thanh \k tich
luy d CO quan gia, co

89


— —

quan sinh san, cO quan du
trii, lam gia hoa hay gay
chet cay.
- Vai trd cua can blng
hooemdn thuc vat.
+ Tao didu kien cho sinh
trudng thfch hgp.
+ Tang cudng tdng hgp
protein boat ddng ciia cac
enzim, tfnh tham cua
mang.
Hoqt dgng 5: UNG DUNG CUA HOOCMON TRONG NONG NGHIEP
Muc tieu:
- HS chi ra dugc nhiing ung dung quan trgng cua hooemdn thuc vat.
- Biei dugc nguyen tac su dung hooemdn de cd hieu qua kinh te'.
Hoqt dgng cda GV

Hoqt dgng cda HS

Noi dung

- GV yeu clu HS tra Idi
cau hdi: Neu nhiing
nguyen tic cln chii y khi
sir dung cac hooemdn
thuc vat trong ndng
nghiep ?
- GV nhan xet va bd sung - HS nghien ciiu SGK
trang 134 muc V de tra
kie'n thiic.

Idi -^ ldp nhan xet, bd
sung.

Nguyen tie sft dung
hooemdn.
- Chii y ndng do thich
hgp.
+ Ne'u ndng do qui thap
hieu qua thlp.
+ Ndng do qua cao pha
buy hay gay chet te bao.
- Chii y tfnh ddi khang
ciia hooemdn.
- Cln phoi hgp hoocmon
vdi nhu clu cua cay.

90

1


Ung dung:
- Bao quan hat.
- Kfch thfch chdi.
- Tang nang suat qua, dac
biet la qua trai vu.
-^ Ket luan chung.
HS dgc kei luan SGK.
IV. KIEM TRA DANH GIA
- GV yeu clu HS tdm tit kien thiic cua bai hgc.

- GV ed the cho HS lam bai tip trie nghiem.
- GV cho HS choi trd choi: Chgn ten hooemdn cho qua trinh sinh trudng va
phat tridn d thuc vat.
Vf du:
+ Cac hooemdn: Auxin giberelin, axft abxixic.
+ Cac qui trinh: Phan chia te' bao, phat trien chdi, lie che rung la, tao qua ra
hoa.
V. DAN DO
- HS hgc bai tra Idi cau hdi SGK.
- Dgc muc: "Em cd biet?"
- On tap kie'n thiic vd thuc vat.

J

Bai 36. PHAT TRIEN 0 THl/C VAT CO HOA
[.MUCTIEU
1. Kien thurc
- Trinh bay dugc nhan td chi phd'i su ra hoa.
- HS tha'y rd su ra hoa phu thudc vao thdi gian chieu sang va bdng tdi (quang
chu ki) vdi su cd mat cia mdt loai sic td enzim (phitocrdm).
- Ung dung vao san xuat ndng nghiep.
2. KT nang
- Quan sat, phan tfch, so sanh.
91


- Khai quat tdng hgp.
- Van dung kien thiic vao thuc tidn.
II. THIET B! D A Y - H O C
- Tranh hinh SGK phdng to.

Thdng tin bd sung:
- Su hinh thanh hoa la dau hieu ciia viec chuyen cay tCr giai doan sinh trudng
phIt tridn sinh dudng sang giai doan sinh trudng phat trien sinh san bang viec
chuyen hudng tCr hinh thanh mIm II sang hinh thanh mIm hoa. Nd bieu hien
vd phan ling di truyen va trang thai sinh li nhat dinh khi gap didu kien ngoai
canh thich hgp. Cac didu kien ngoai canh trudc het la nhiet do, anh sang. Vi
vay, nhan td ngoai canh ddng vai trd la cac nhan to cam ung ra hoa. Sau khi
cam ling sir ra hoa thi hoa dugc hinh thanh va phan hoa. Cd the chia qua trinh
hinh thanh hoa thanh cac giai doan sau:
+ Cam ung hinh thanh hoa: Trong dd cd su cam ling nhiet (ggi la su xuan
hoi) va cam ling vd anh sang (quang chu kl).
+ Su hinh thanh mIm hoa.
+ Su sinh trudng ciia hoa va sir phan hoa hoa, phan hoa gidi tfnh.
- Ban chai ciia sir xuin boa cac nha khoa hgc cho rang: Dudi tac ddng ciia nhiet
do sinh trudng thap, trong dinh sinh trudng xuat hien mdt tac nhin xuan hoa
nao day. Chit dd dugc van chuyen dd dang trong cay va den ele dinh sinh
trudng ciia canh de quyei dinh su phln hoa mIm hoa. Nhiing thi nghiem ghep
cay da dugc tidn hanh va cho thay ring: Ne'u 1 canh da xuan hoa thi cac canh
cua chung ddu ra hoa. Nhieu thi nghiem phan tfch bien ddi cua ARN dudi anh
hudng ciia nhiet do thap va nhan thay ring khi tic dgng xuan hoi trong cay
cd su tang ham lugng ARN va giam ham lugng histon. Didu nay lien quan
de'n CO che' boat hoa gen. Nhiet do thlp se khdi ddng trong dinh sinh trudng
se tao nen mot chat nao day, chit dd se dugc van chuyen de'n cac bd phan can
thiei va gay nen sir boat boa phan hoa gen can thiei cho su phan hoa mIm hoa
d trong dinh sinh trudng cua than. 6 day ye'u td nhiet do chi la ye'u td cam
ling ma thdi.
ill. HOAT DONG DAY - HOC
1. Kiem tra
- The' nao la hooemdn thuc vat? khi dung hooemdn thuc vat chii y dieu gi?
- Trong ndng nghiep sir dung hooemdn thuc vat da mang lai kei qua cu the nhU

the' nao?
92


2. Trong tam
- Hoocmon ra hoa.
- Quang chu ki va phitocrdm: Vai trd cua Pgfio va P,,,, de'n sir ra hoa cua cay
ngay ngan va ngay dai.
- Lfng dung vao san xult ndng nghiep.

3. Bai mdi
Md bai: GV din dIt: Ra hoa la dlu hieu dac biet ciia su phat tridn. Ra hoa do yeu
td nao chi phoi va su ra hoa d thuc vat cd vai trd gi trong ddi sdng?
Hoqt dgng 1. TIM HIEU CAC NHAN TO CHI PHOI SURA HOA
Muc tieu:
- HS hieu va trinh bay dugc cac nhan to chi phd'i su ra hoa d thuc vat.
- HS phan tich dugc su ra hoa phu thudc vao thdi gian chidu sang va bdng tdi
vdi sir cd mat ciia mdt loai sic td enzim phitocrom.
Hoqt dgng cda GV

Hoqt dgng cda HS

- GV cho HS quan sit
tranh hinh 36.1 sach sinh
hgc CO ban.

Noi dung
1. Tudi cay

- HS hoat dgng dgc lip,

- GV yeu cau HS tra Idi
clu hdi: Khi nao cay ca quan sat tranh va tra Idi
dugc:
chua ra hoa?
cay ca chua ra hoa khi
dugc 14 11.
- GV din dat:
- HS nghien ethi SGK
+ cay ca chua ra hoa khi muc 1(1) trang 136 tra Idi
dat de'n tudi xle dinh.
dugc:
+ Su ra hoa cua cay cdn + Loai cay.
lien quan de'n lugng + Loai hooemdn.
hooemdn.
+ Dac diem gidi tinh thuc
- GV neu vin dd: Tudi vat.
cay va hoocm6n da chi
- Dai dien HS tra Idi, ldp
phdi su ra hoa ciia cay
nhan xet, bd sung.
nhu the nao?
- GV nhan xet, dinh gil
va bd sung kie'n thiic.
93


- HS cd the hdi: Su ra - Su ra hoa lien quan tdi
hoa d thuc vat cd lien tudi cay, lugng hooemdn.
quan tdi tudi cay khdng?
+ cay non cd nhidu II, ft

- HS thao luan va tra Idi rd, nhidu giberilin se phat
trien thanh cay due (cay
cau hdi:
+ cay 1 nam ra hoa 1 lln mang nhidu hoa due).
trong sudt cuge ddi.

+ cay non nhidu rd phu,
+ Cly llu nam ed the chi nhidu xitokinin thi phat
ra hoa mdt lln trong sudt trien thanh cay cii.
+ cay cd nhidu rd, nhidu
cuge ddi.
+ cay lau nam ra hoa ket la, tao nen cln bang
qua nhidu lan trong cuge hooemdn, ti le hoa due
cai blng nhau.
ddi.
2. Vai tro ciia ngoai
canh
- GV nhan xet, dinh gil.

- HS nghien ciiu SGK
- GV hdi: Didu kien trang 136 muc 11(2) dd tra
ngoai canh anh hudng Idi dugc.
de'n su ra hoa nhu the
+ Loai anh sang.
nao?
- GV nhan xet, danh gil + Ham lugng COj, do Im.
va yeu clu HS khai quit
kie'n thiic.

+ Lugng phan bdn.

Cac didu kien ngoai canh
anh hudng tdi su ra hoa:
+ Ngay ngan anh sang
xanh, nhiet do thlp, ham
lugng CO2 cao, do am
cao, nhidu nito, cay tao
nhidu hoa eli.

- Dai dien HS tra Idi -> + Ngay dai, Inh sang dd,
nhiet do cao, ham lugng
* Lien he: Trong san xuat Ldp nhan xet, bd sung.
CO2 tha'p, nhidu kali cay
con ngudi da tao didu
- HS van dung kie'n thiie tao nhidu hoa due.
kien nao dd cay ra hoa?
kei hgp vdi hidu biet thuc + Che' do dinh dudng tot,
te' de tra Idi:
thfch hgp, ti le C/N can
+ Tuy muc dich san xuat ddi cay khoe, thiie day su
de chgn lua cay cho phu ra hoa.
hgp vdi ngoai canh.
+ Tao didu kien vd anh
sang va nhiet do vdi cay
trdng trong nha kinh.

94


3. Hoocmon ra hoa

(Florigin)
- GV hdi:

a) Bdn chat Florigin

- HS nghien ciiu SGK - Florigin la hooemdn
kfch thfch ra hoa.
+ Florigin cd thanh phln trang 139 de tra Idi.
- Florigin gdm 2 thanh
nhu the nao?
phln.
- GV giang giai bd sung
+ Giberelin: Kfch thfch
kie'n thiic.
su sinh trudng phIt trien
ciia de' hoa.

+ Florigin II gi?

+ Antezin: kfch thfch su
ra mIm hoa.
b) Tac dgng cda Florigin
- GV yeu cau HS gap
toan bd SGK.

- HS hoat ddng nhdm:
- GV cho HS quan sit
+ Ca nhan thu nhan kie'n
hinh 36.1 trang 137
thiic tir viec quan sat thf

phdng to.
nghiem.
- GV gidi thieu thi
+ Thao luan ttrong nhdm
nghiem.
thd'ng nhlt y kie'n tra Idi.
+ Ghep cay cam img ra
- Yeu cau neu dugc:
hoa vdi cay khdng dugc
cam ung ra hoa, thi 2 cay + La cd lien quan de'n
viec ra hoa ciia cly.
cung ra hoa.
+ Chie'u sing vao canh + Cd 1 chai nao dd lien
khong cd II thi khdng quan de'n su ra hoa da
chuyen tir cay da ra hoa
tha'y ra hoa.
sang cay khdng ra hoa
- GV yeu clu HS riit ra
lam cho cay nay ra hoa
nhan xet ve lien quan
chie'u sing vdi ra hoa ciia - Dai dien nhdm trinh
bay —> ldp nhan xet, bd
cay.
sung.
- GV nhin xet, danh gil
va giang giai:
- HS van dung hieu biet
thuc te hay thdng tin tren
95

+ Trong thf nghiem ghep
cay hooemdn ra hoa da
dugc chuyen sang cay
kh6ng ra hoa lam cho cay
ra hoa.

ti vi, dai dd tra Idi dugc.

- Ngudi trdng dao thudng
tudt bd II de didu chinh
ra hoa cho diing dip tet,
de ban che san sinh
+ LI la CO quan nhan Inh hoocmon florigin.
- LI la CO quan tie'p nhan
sing lien quan den san
anh sang va san sinh ra
sinh florigin.
florigin kich thfch su ra
hoa.
* Lien he: Trong c6ng

viec trdng hoa dac biet la
trdng cay hoa dao ngudi
dan thudng lam cdng viec
gi? va cdng viec nay cd y
nghia nhu the' nao?

- Hooemdn florigin dugc
truydn qua chd ghep 2

cay dd kfch thfch ra hoa
khi dugc chieu sing.

- GV
nghiem

4. Quang chu Iti

gidi

thieu

thi

+ cay gai dlu tuy thudc
vao thdi gian gieo trdng
ma chuydn sang trang
thai ra hoa hay trang thai
sinh trudng sinh dudng.
+ cay cd trudng sinh cd
the ra hoa vao mua ddng
ne'u dugc chieu sang bd
sung.
- GV yeu cau HS riit ra - HS trao ddi va dua ra
nhan xet vd vai trd cua dugc nhin xet: Inh sing
anh sing.
cd anh hudng tdi viec ra
- GV giiip HS khii quit hoa cua cay.
kie'n thirc vd khii niem
quang chu ki.

a) Khdi niem
Quang chu ki la thdi gian
chieu sang xen ke vdi
bdng tdi (Do dai cQa
ngay dem) anh hudng tdi
96