TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ KỸ THUẬT

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
Đề tài: Nghiên cứu đặc tính vật liệu, cấu tạo và chế độ dung sai lắp ghép của hộp
số dòng xe KIA 2.0
Tác giả luận văn: Nguyễn Văn Nhiên

Khóa: 2013 - 2015

Người hướng dẫn: PGS.TS.Trần Trung
Nội dung tóm tắt:
1. Lý do chọn đề tài
Sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô đã và sẽ tạo ra những chiếc xe tiện
ích, sang trọng và đặc biệt là tiết kiệm nhiên liệu và thân thiện với môi trường. Đề đáp
ứng những yêu cầu mới trong thiết kế tính toán kết cấu ô tô, các kỹ sư, người thiết kế
tìm rất nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau. Việc nghiên cứu vật liệu, cấu trúc là
phương pháp được các kỹ sư, nhà sản xuất, công ty xí nghiệp, các trường đại học rất
quan tâm. Muốn có được các chi tiết, cụm chi tiết hoạt động tốt, hiệu suất cao người ta
phải có vật liệu và cấu trúc tối ưu. Vì vậy, tác giả đã chọn đề tài: “Nghiên cứu đặc tính
vật liệu, cấu tạo và chế độ dung sai lắp ghép của hộp số dòng xe KIA 2.0” với mong
muốn góp phần cải tiến công nghệ vật liệu, cũng như công nghệ sản xuất bánh răng
cho hộp số đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành công nghệ ô tô.
2. Mục đích nghiên cứu của luận văn, đối tượng, phạm vi nghiên cứu.
a) Mục đích:
- Nghiên cứu tổng quát về hộp số trên ô tô
- Nghiên cứu các phương pháp phân tích vật liệu, cấu trúc và chế độ dung sai
lắp ghép trên hộp số dòng xe KIA 2.0
- Thực hiện lấy mẫu phân tích vật liệu, cấu trúc của hộp số dòng xe KIA 2.0
- Đánh giá kết quả quá trình nghiên cứu.
b) Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Hộp số thường 5 cấp trên dòng xe KIA 2.0

1

3. Nội dung chính
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
1.1 GIỚI THIỆU VỀ DÒNG XE KIA. [10, 11]
Giới thiệu về sự ra đời và phát triển của dòng xe Kia trên thế giới cũng như sự
phát triển của dòng xe kia tại Việt Nam. Sự khó khăn và thành công của hãng xe Kia
qua các thời kỳ khác nhau. Tuy nhiên, với khả năng phối hợp trong sản xuất, Kia đã
trở thành một trong những tập đoàn sản xuất ô tô lớn trong khu vực và trên thế giới.
1.2 TỔNG QUAN CHUNG VỀ HỘP SỐ [1]
Luận văn giới thiệu tổng quan chung về hộp số: Nhiệm vụ, phân loại, cấu tạo
các chi tiết chính trong hộp số và vật liệu chế tạo ra các chi tiết đó.Từ đó nêu ra
nguyên lý làm việc chung của hộp số cơ khí.
1.4 DUNG SAI LẮP GHÉP HỘP SỐ [4, 6]
Giới thiệu khái niệm về dung sai, lắp ghép, giới thiệu về hệ thống dung sai lắp
ghép về mặt trơn, dung sai hình dạng và dộ nhám bề mặt. Đặc biệt luận văn đề cập tới
các loại lắp ghép và dung sai lắp ghép ổ lăn, lắp ghép then hoa và dung sai lắp ghép
truyền động bánh răng.
CHƯƠNG 2:CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH VẬT LIỆU HỘP SỐ
Tác giả sử dụng hai phương pháp phân tích vật liệu hộp số bao gồm: phương
pháp kính hiển vi điện tử quét SEM và phương pháp đo độ cứng HRC. Hai phương
pháp này giúp thu được kết quả thành phần các nguyên tố có trong vật liệu và đặc biệt
là độ cứng của vật liệu tại các vị trí khác nhau.
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CẤU TẠO VÀ TRUYỀN LỰC HỘP SỐ
Tác giả sử dụng phần mềm Solidworks để tiến hành dựng hình ảnh 3D một số
chi tiết trong hộp số như: các bánh răng, đồng thời sử dụng phương pháp chụp ảnh để
lấy hình ảnh thực của các chi tiết trong hộp số.
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
3. 1. KẾT QUẢ PHÂN TÍCH VẬT LIỆU CỦA HỘP SỐ

2


Tác giả đã tiến hành thực nghiệm và đưa ra kết quả của một số chi tiết trong
hộp số như: vỏ hộp số, trục sơ cấp, trục thứ cấp, một số loại bánh răng trong hộp số,
càng gạt hộp số, và moay ơ đồng tốc. Bằng phương pháp kính hiển vi điện tử quét
SEM cho thấy được tổ chức tế vi và thành phần các nguyên tố có trong các mẫu vật
liệu. Phương pháp đo độ cứng HRC chỉ ra được độ cứng của mẫu vật liệu tại các vị trí
khác nhau. Từ đó, tác giả đưa ra những thảo luận và nhận xét về kết quả thu được.
3.2 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CẤU TẠO HỘP SỐ
Về kết quả nghiên cứu cấu tạo hộp số, luận văn chỉ ra được đặc điểm cấu tạo
của các chi tiết trong hộp số bao gồm: vỏ hộp số, trục sơ cấp, thứ cấp, các bánh răng,
các càng gạt và bộ đồng tốc của hộp số. Đưa ra thông số kỹ thuật của các bánh răng,
dựng hình ảnh 3D của một số chi trong hộp số. Đặc biệt chụp lại hình ảnh thực của các
chi tiết trong hộp số thực. Từ đây, tác giả cũng đưa ra nhận xét cũng như thảo luận về
cấu tạo các chi tiết trong hộp số.
3.3 CÁC CHẾ ĐỘ LÀM VIỆC CỦA HỘP SỐ
Tác giả đưa ra nguyên lý làm việc của hộp số dòng xe Kia 2.0 với các tay số: từ
cấp số 1 đến cấp số 5 và số lùi. Trong các tay số các chi tiết như ống gài, moay ơ, càng
gạt được thay đổi vị trí để thay đổi tỷ số truyền. Ngoài ra tác giả còn chỉ ra tỷ số
truyền của các tay số trong hộp số dòng xe Kia 2.0
3.4. DUNG SAI LẮP GHÉP HỘP SỐ
Về dung sai lắp ghép hộp số, tác giả dựa trên kích thước thực tế của các chi tiết
sau đó đưa ra các dung sai lắp ghép giữa các bộ truyền bánh răng, dung sai lắp ghép ổ
lăn và dung sai lắp ghép then hoa.
4. Phương pháp nghiên cứu.
Để thực hiện đề tài, người nghiên cứu sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp chụp ảnh kính hiển vi điện tử quét và phân tích thành phần
nguyên tố (SEM/EDS)

- Phương pháp đo độ cứng HRC
- Phương pháp dựng hình ảnh bằng phần mềm Solidworks
5. Kết luận.

3


+ Về kết quả phân tích vật liệu của hộp số: Nghiên cứu đã chỉ ra vật liệu chế tạo một
số chi tiết chính trong hộp số KIA 2.0 và tổ chức tế vi của từng loại vật liệu:
- Vỏ hộp số làm từ hợp kim Nhôm đúc với mác thép AlSi5.5Cu4.5Đ theo
TCVN
- Đối với trục sơ cấp và thứ cấp của hộp số được làm cùng một loại vật liệu là
thép Crom 210Cr12 để tăng độ cứng và độ bền khi hoạt động với áp lực cao, chịu va
đập.
- Đối với bánh răng hộp số, các bánh răng chủ động và bánh răng bị động được
làm cùng một loại vật liệu là thép 40Cr loại thép này cũng đảm bảo độ cứng và độ bền
thích hợp khi sử dụng trong hộp số ô tô. Còn riêng với bánh răng số lùi, do trong quá
trình hoạt động ít hơn các bánh răng số tiến nên được làm bằng thép C45. Nghiên cứu
cũng chỉ ra được tổ chức tế vi của từng loại bánh răng là khác nhau.
-Đối với càng gạt trong hộp số dòng xe KIA 2.0, càng gạt trong hộp số được sử
dụng hai loại khác nhau và có đặc tính và độ bền khác nhau. Các càng gạt số 1-2 và
càng gạt số 3-4 được làm bằng thép 60si2 cứng hơn so với càng gạt số 5 làm bằng hợp
kim nhôm đúc AlCu4.5Đ.
- Với bộ đồng tốc, nghiên cứu chỉ dừng lại tại nghiên cứu vật liệu của moay ơ
đồng tốc. Kết quả cho thấy moay ơ đồng tốc được chế tạo bằng thép C35 đảm bảo độ
cứng và khả năng chịu lực.
+ Về kết quả nghiên cứu cấu tạo hộp số: Luận văn đã hoàn thành được việc nghiên cứu
cấu tạo và dựng các hình ảnh 3D dựa trên kích thước thực của các chi tiết trong hộp số
như: vỏ hộp số, trục sơ cấp, trục thứ cấp, các bánh răng hộp số, càng gạt và bộ đồng
tốc trong hộp số, từ đó đưa ra các bản vẽ chế tạo các chi tiết và quá trình hoạt động của

hộp số KIA 2.0.
+ Về chế độ dung sai lắp ghép hộp số, luận văn đưa ra dung sai lắp ghép trong một số
chi tiết trong hộp số đó là: dung sai lắp ghép các bộ truyền bánh răng, dung sai lắp
ghép ổ lăn và dung sai lắp ghép then hoa.

4


Hưng Yên, ngày 11 tháng 09 năm 2015
Người hướng dẫn

Học viên

PGS.TS.Trần Trung

Nguyễn Văn Nhiên

5