t33Chuyển động tịnh tiến của vật rắn. Chuyển động quay của vật rắn quanh trục quay cố định

TRƯỜNG THPT VÕ GIỮ
Ngày soạn : 09-12-2006

GIÁO ÁN VẬT LÍ 10
Tiết soạn : 32

Tuần dạy : 16

CHUYỂN ĐỘNG TỊNH TIẾN CỦA VẬT RẮN. CHUYỂN
ĐỘNG QUAY CỦA VẬT RẮN QUANH MỘT TRỤC CỐ ĐỊNH

BÀI 20:

I. MỤC TIÊU :

1. Kiến thức : Giúp HS
 Phát biểu được đònh nghóa chuyển động tònh tiến và nêu được ví dụ minh họa.
 Viết được công thức đònh luật II Niu-tơn cho chuyển động tònh tiến.
 Nêu được tác dụng của mômen lực đối với một vật rắn quay quanh một trục.
 Nêu được những yếu tố ảnh hưởng đến momen quán tính của vật.
2. Kó năng : Hình thành cho HS
 p dụng được đònh luật II Niu-tơn cho chuyển động tònh tiến thẳng.
 p dụng được khái niệm momen quán tính để giải thích sự thay đổi chuyển động quay của các vật.

 Biết cách đo thời gian chuyển động và trình bày kết luận.

3. Thái độ: Yêu thích môn học vì có thể giải thích các hiện cân bằng tượng tự nhiên quanh ta
II. CHUẨN BỊ:

1. Giáo viên: Chuẩn bò các thí nghiệm theo các hình 21.4 SGK
2. Học sinh: Học bài cũ, làm bài tập và đọc trước bài mới, ôân lại kiến thức về các đònh luật Niutơn.

III.TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY :
1.Ổn đònh lớp, kiểm tra só số.
2. Kiểm tra bài cũ:

• Thế nào là dạng cân bằng bền? Không bền? Phiếm đònh?
• Điều kiện cân bằng của một vật có mặt chân đế?

3. Giảng bài mới :
T
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
L

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC

NỘI DUNG

SINH
Hoạt động 1: Tìm hiểu về chuyển
động tònh tiến.
Giới thiệu vềchuyển động của vật rắn.
+ Chuyển động của những vật sau đây
có phải là chuyển động tònh tiến
không? Tại sao?
Chuyển động của bè nứa trên một
đoạn sông phẳng?
Chuyển động của người ngồi trong
chiếc đu đang quay?(hình 21.3)
- Hướng dẫn xét chuyển động của hai
diểm trên vật.

- Hướng dẫn: Các điểm của vật đều có
cùng gia tốc.

Giáo viên : Đào Ngọc Nam

Hoạt động 1: Tìm hiểu về

chuyển động tònh tiến.
- Nhận xét về chuyển động của
các điểm trên một vật rắn
chuyển động tònh tiến.

-Trả lời câu hỏi C1.

 -Viết phương trình đònh luật II
Niu- tơn cho vật rắn chuyển
động tònh tiến.

I- CHUYỂN ĐỘNG TỊNH TIẾN
CỦA MỘT VẬT RẮN:
1. Đònh nghóa:
Chuyển động tònh tiến của một vật
rắn là chuyển động trong đó đường
nối hai điểm bất kì của vật luôn
luôn song song với chính nó.
2. gia tốc của chuyển động tònh
tiến:
- Xác dònh theo đònh luật II Niutơn:

ur

r F
ur
r
hay F = ma
a=
m ur uur uur
Trong đó F = F1 + F2 + .... là hợp
lực tác dụng lên vật, m là khối
lượng của nó.có xu hướng giữ nó

Trang

1


TRƯỜNG THPT VÕ GIỮ

T

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

L

GIÁO ÁN VẬT LÍ 10
đứng yên ở vò trí mới thì đó là vò trí
cân bằng phiếm đònh.
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC
NỘI DUNG
SINH

Hoạt động 2:. Tìm hiểu về chuyển
động quay của vật rắn quanh một
trục cố đònh.

Hoạt động 2: Tìm hiểu về
chuyển động quay của vật rắn
quanh một trục cố đònh.

Hoạt động 3: Tìm hiểu một số
trường hợp lực đàn hồi khác.

Hoạt động 3 Tìm hiểu một số

Giới thiệu về chuyển động quay
của vật rắn quanh một trục cố đònh

O Bố trí thí nghiệm hình 21.4.
+Tại sao khi hai vật có trọng lượng
bằng nhau thì ròng rọc vẫn đứng yên
sau khi thả tay?
-Gợi ý: Xét tác dụng làm quay của các
lực tác dụng lên ròng rọc.
-Hướng dẫn: so sánh momen của hai
lực căng dây tác dụng lên ròng rọc.
-Nhận xét các câu trả lời.

Nhận xét về tốc độ góc của
các điểm trên vật.

trường hợp lực đàn hồi khác.

Quan sát thí nghiệm.
-Trả lời câu hỏi C2.
-Quan sát và giải thích chuyển
động của các vật và ròng rọc
trong thí nghiệm.

Kết luận về tác dụng của
mômen lực đối với vật quay
quanh một trục.

II- CHUYỂN ĐỘNG QUAY CỦA
MỘT VẬT RẮN QUANH MỘT
TRỤC CỐ ĐỊNH:
1. Đặc điểm của chuyển động
quay. Tốc độ góc:
a, Vật rắn quay quanh một trúc cố
đònh, thì mọi điểm của vật có cùng
vận tốc góc ω .
b, Vật quay đều ω = const .
- Vật quay nhanh dần thì ω tăng
dần.
- Vật quay chậm dần thì ω giảm
dần.

2. Tác dụng của momen lực đối
với một vật quay quanh một
trục:
a, Thí nghiệm:
(SGK)

b, Giải thích:
(SGK)

c, Kết luận:
Mômen lực tác dụng vào một
vật quay quanh một trục cố đònh
làm thay đổi tốc độ góc của vật.
1. Dặn dò :
- Về nhà học bài, làm các bài tập 4,5,6 SGK. Và làm bài tập thêm BT trong sách bài tập.
- Đọc và tìm hiểu trước bài 21.
IV. RÚT KINH NGHỊÊM :

.....................................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………

Giáo viên : Đào Ngọc Nam

Trang

2


TRƯỜNG THPT VÕ GIỮ
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………

Giáo viên : Đào Ngọc Nam

GIÁO ÁN VẬT LÍ 10

Trang

3