từ điển tiếng ê đê việt

CẠCH SỈÍ DỦNG TỈÌ ÂIÃØN
1. Cạc tỉì trong tỉì âiãøn âỉåüc sàõp xãúp theo tráût tỉû chỉỵ cại
ca tiãúng Ãâã hiãûn hnh.
2. Cạc chụ thêch vãư xút xỉï gäúc tỉì âỉåüc in nghiãng, chụ
thêch vãư lénh vỉûc sỉí dủng âỉåüc âàût trong ngồûc âån.
Vê dủ 1: Pen (pràng) : cại kçm.
La griáo (pràng): biãøu tçnh
Mit t^ng (Anh): mêt tinh.
Vê dủ 2: K]eh (âgt) : Nåí ( dng cho trỉïng nåí thnh con).
3. Chỉỵ säú La M dng cho cạc nghéa låïn ca tỉì v xúng
dng, chỉỵ säú Ráûp dng cho cạc nghéa nh. Nghéa củ
thãø trong cạc vê dủ dng cạc chỉỵ cại a); b); c)... âãø phán
biãût.
Vê dủ: Boh:

I. (dt)
1. Qu, trại. Boh suai: qu xoi; boh
krue#: trại cam;
2. Trỉïng; boh mnu\: trỉïng g.
II. (ât) Giàût. Boh ]hum ao: giàût qưn ạo.
III. (tt) Boh jhat: cại xáúu.
IV. (tl) a) Dua boh k]ok: hai cại ly;
b) Sa boh sang: mäüt ngäi nh;
c) Ãma boh ]ar: nàm tènh;
d) Pà asàr boh krue#: bäún qu cam.
4. Dáúu pháøy phán biãût nghéa giäúng nhau (âäưng nghéa); dáúu
cháúm pháøy phán biãût nghéa khạc nhau.
5. Vãư vê dủ âãø gii thêch cạc tỉì, củm tỉì hồûc mäüt
ngỉỵ âỉåüc viãút âáưy â.
Vê dủ: Boh: I. (dt) qu, trại. Boh suai: qu xoi; Boh krue#:
trại cam.

6. Cụ phạp, tủc ngỉỵ, thnh ngỉỵ khäng thêch håüp våïi mäüt trong
nhỉỵng nghéa â kãø ra thç dng dáúu hoa thë ( * ).
Vê dủ: Mkà:
1. Cán.
2. Âo. H hnå\ng [å\ng mkà (*) : àn úng âiãưu
âäü.
7. Tãn sinh váût (âäüng váût, thỉûc váût) khi khäng tçm âỉåüc tỉì
tỉång ỉïng trong tiãúng Viãût thç phiãn ám v thãm tãn Latinh
in nghiãng (nãúu cọ).
CHỈỴ VIÃÚT TÀÕT
1


1. Kờ hióỷu nguọửn gọỳc cuớa caùc tổỡ vay mổồỹn:
Anh

: tióỳng Anh.

Pr (Prng): tióỳng Phaùp.
Yu(Yun): tióỳng Vióỷt.
La
Trg

: tióỳng Latinh.
: tióỳng Trung Quọỳc.

2. Kờ hióỷu chổợ vióỳt từt:
cd

: Ca dao.

dt

: Danh tổỡ hoỷc nhổợng tọứ hồỹp tổồng õổồng.

õgt

: ọỹng tổỡ hoỷc nhổợng tọứ hồỹp tổồng õổồng.

õt

: aỷi tổỡ hoỷc nhổợng tọứ hồỹp tổồng õổồng.

lt

: Lión tổỡ hoỷc nhổợng tọứ hồỹp tổồng õổồng.

ng

: Nghộa.

nh

: Nhổ.

pht
tht
õổồng.
tng
trt

trgt

: Phuỷ tổỡ.
: Thaùn tổỡ hoỷc nhổợng tọứ hồỹp tổồng
: Thaỡnh ngổợ, tuỷc ngổợ.
: Trồỹ tổỡ.
: Traỷng tổỡ.

tt

: Tờnh tổỡ.

tl

: Tổỡ loaỷi.

gt

: Giồùi tổỡ.

st

: Sọỳ tổỡ

BANG CHặẻ CAẽI TING
CHặẻ CAẽI TING

m tióỳng Vióỷt tổồng ổùng
2

Chæî in hoa

Chæî in thæåìng

A

a

a

À

à

à

Á

á

á (á + o thaình váön: áo- âoüc
laì au)

B

b

khäng coï ám tæång æïng

{

[

b

}

]

ch

D

d

khäng coï ám tæång æïng

Â

â

â

E

e

e

E|

e\

khäng coï ám tæång æïng

Ã

ã

ã

E$

e#

khäng coï ám tæång æïng

G

g

g (gh)

H

h

h

I

i

i

&

^

khäng coï ám tæång æïng

J

j

khäng coï ám tæång æïng

K

k

c (k, q)

L

l

l

M

m

m

N

n

n

~

`

nh

O

o

o

O|

o\

khäng coï ám tæång æïng

Ä

ä

ä

O$

o#

khäng coï ám tæång æïng

Å

å

å

Å|

å\

á
3


P

p

p

R

r

r

S

s

x

T

t

t

U

u

u

U|

u\

khọng coù ỏm tổồng ổùng

ặ

ổ

ổ

ặ|

ổ\

khọng coù ỏm tổồng ổùng

W

w

v

Y

y

d; (gi)

A
Abao (dt)
Abn (dt)
Abu\ (dt)

Adei (dt)
Ade\ (dt)
Adham (dt)
Adhan (dt)
Adhei (dt)
Adió (dt)
Adió khọng

c bổồu.
Caùi chn (móửn). Msm abn: ừp chn;
Abn hmlei: Chn bọng.
Caùi huợ.
Em.
Hóỳn.
Mọỹt nhoùm trong tọỹc ngổồỡi õó.
Caỡnh. Adhan kyỏo: Caỡnh cỏy.
Traùn. Adhei [ai: Traùn rọỹng.
Trồỡi. Adió hjan: Trồỡi mổa.
Nừng haỷn.
4


Xãú chiãưu.
Kia. Sang káo ti anäk adih: Nh täi chäù kia;
Hr aguah
adih káo âue# hiu: Sạng ngy kia täi âi chåi.
Adäk (âgt)
Cn. Káo adäk pràk: Täi cn tiãưn; Adäk
hd^p: Cn säúng.
Adràng (dt)

Råm rả. Mkàm adràng: Âäúng råm.
Adring (dt)
Hiãn nh sn. Am^ káo [hu mdiã ti adring:
Mẻ täi phåi lụa åí hiãn nh sn.
Adro\k (dt)
Con cọc.
Adn (dt)
B (näüi, ngoải).
Adu\ (dt)
1.Phng. Adu\ p^t: Phng ng; Adu\ hriàm:
Phng hc.
2. Låïp. Adu\ nàm: Låïp 6; Adu\ pluh dua: Låïp
12.
3. Cại ä. Adu\ ju\: Ä mu âen.
Adu\ br (dt)
Vàn phng.
Adu\ g^t gai br kià kriã (dt) Phng hnh chênh.
Adu\ t^ng yap (dt)
Phng kãú toạn.
Adu\ng (dt)
Mi. {àng adu\ng: Läù mi.
(dt)
Äng (näüi, ngoải).
ãa drao (dt)
Bạc sé. ãa drao jing pä mdrao klei r kå
jih jang mnuih: Bạc sé l ngỉåìi chỉỵa bãûnh
cho mi ngỉåìi.
Agam (tt)
Loản ln. Klei ngà agam jing soh ho\ng klei
bhiàn anak Ãâã: Loản ln l hnh âäüng vi

phảm phong tủc ca ngỉåìi Ãâã.
Agha (dt)
Rãù. Agha kram: Rãù tre.
Aguah (trảng tỉì)
Bøi sạng. Aguah ỉm: Sạng såïm; Aguah
mgi: Sạng mai; Aguah mbr: Sạng häm
qua.
Agt (dt)
Con b cảp. Agt du\] r snàk: B cảp
âäút ráút âau.
Ah (hỉ tỉì)
Ả. Káo tháo klei soh leh am^ ah: Con biãút
läùi räưi mẻ ả.
Ai (dt)
Sỉïc. Ai ktang: Sỉïc mảnh.
Ai hriàm (dt)
Hc lỉûc.
Ai ãwa (dt) (tt)
Khê thãú, håi sỉïc. Phung l^ng kahan rue#
nao ho\ng bo\ ai ãwa: Âon qn bỉåïc âi
Adiã tlam
Adih (ât)

5


Ai m^n (õgt)
Aj^k (dt)
Ak (dt)
Akt (dt)

Akỏo (õgt)
Ala (dt)
Ala ]ar (dt)
Ala ]ar ta] óngao (dt)
Alah (tt)
Alah alan (tt)
Al (dt)
Al k^ng (dt)
Al mmt (tt)
Ale\, Alue# (õgt)
Aló (dt)
Alọk (õgt)
Alum akỏo (õgt)
Alum kkuh (õgt)
Alum mpu\ (õgt)
Alu\ (dt)
Alu\ wl (dt)
Alu\ [uọn pro\ng
Alổ` (tt)
Am pul pui (dt)
Ama (dt)
Amai (dt)
Amỏo (pht)

õỏửy khờ thóỳ; Amỏo lo\ mỏo ai ówa: Khọng
coỡn hồi sổùc.
Suy nghộ. Tui si ai kỏo m^n: Theo tọi nghộ.
ch.
Con quaỷ. Ju\ mse\ si ak: en nhổ quaỷ.
Buỷi (khoùm). Akt kram: Buỷi tre.

Xin. Akỏo prk: Xin tióửn; Akỏo óa mnm: Xin
nổồùc uọỳng.
Con rừn. Ala knl: Rừn giun; Ala mtah: Rừn
luỷc.
Tọứ quọỳc. Ala ]ar Vióỷt Nam: Tọứ quọỳc
Vióỷt Nam.
Nổồùc ngoaỡi.
Lổồỡi bióỳng. Alah m bru: Lổồỡi laỡm vióỷc;
Mnuih alah: Ngổồỡi lổồỡi bióỳng.
Uóứ oaới. M bru alah alan: Laỡm vióỷc uóứ
oaới.
Mừt. P^t al: Nhừm mừt.
Kờnh. Tru al k^ng: eo kờnh.
Cỏỷn thở. Al mmt kjham: Mừt cỏỷn thở
nỷng.
Nhaớ. Ale\ djah óhng: Nhaớ baợ trỏửu.
Le.
Lọỹt. Alọk boh [ồr: Lọỹt voớ quaớ bồ.
Cỏửu xin. Alum akỏo kồ aó óa drao õru mdrao
brei anak kỏo: Cỏửu xin baùc sộ cổùu chổợa
con tọi.
Kờnh thổa.
Trỏn troỹng, kờnh troỹng.
Thọn, xoùm.
Vuỡng.
Phọỳ phổồỡng.
Gồùm. Alổ` bổ`: Gồùm gióỳc.
Boùng õeỡn. Am pul pui kml: Boùng õióỷn.
Bọỳ (cha).
Chở.

Khọng. Amỏo mỏo: Khọng coù; Kỏo amỏo mỏo
prk: Tọi khọng coù tióửn; Amỏo guọp: Khọng
hồỹp.
6


Hay (hồûc). Káo amáo dah ih nao: Täi hay
anh âi.
Amáo dỉi
Khäng thãø, khäng âỉåüc.
Amáo djo\ ai (tt)
Khäng vỉìa lng. ~u mà br amáo djo\ ai
am^ ama: Nọ lm viãûc khäng vỉìa lng
bäú mẻ.
Amáo djo\ kno\ng (trgt) Chàóng nhỉỵng. Amáo djo\ kno\ng hriàm hrà
kriàng äh, [ià dah mà br tháo måh: Chàóng
nhỉỵng chàm hc m cn lao âäüng gii.
Amáo kpà (tt)
Báút chênh. Klei ngà amáo kpà: Hnh âäüng
báút chênh.
Amáo klà mnga] (tt) Báút minh. Mje\ mjuk amáo klà mnga]: Quan
hãû báút minh.
Amáo ràk (âgt)
Báút cỉï, khäng kãø âãún. Amáo ràk kå hlei:
Báút cỉï ai. Amáo ràk kå ãnoh: Báút cỉï giạ
no.
Amáo ràk rai (hỉ tỉì) Báút diãût. Klei âao\ knang amáo ràk rai:
Niãưm tin báút diãût.
Amáo tháo knga (tt) Vä ån. Mnuih amáo tháo knga: Ngỉåìi vä ån.
Amáo máo tu\ ỉ (âgt) Phn âäúi. Káo amáo máo tu\ ỉ br `u ngà

amáo djo\: Täi phn âäúi anh ta lm viãûc
khäng âụng.
Amiãt (dt)
Cáûu. Anei amiãt káo: Âáy l cáûu täi.
Am^ (dt)
Mẻ (mạ).
Am^ ama hâeh (dt)
Phủ huynh.
Amlå\k (dt)
Cạm. Amlå\k ]iãm u\n: Cạm låün.
Amra (pht)
S. Káo amra nao: Täi s âi.
Amrak (dt)
Con cäng. Räng amrak pioh dlàng: Ni cäng
lm cnh.
Amre#] (dt)
ÅÏt. Sang káo máo pla amre#]: Nh täi cọ
träưng åït.
Amung mtei (dt)
Bưng chúi. Am^ koh amung mtei: Mẻ
chàût bưng chúi.
Amung mdiã (dt)
Bäng lụa.
Amung kngan (dt)
Mu tay.
Amung u\n (dt)
Mm låün (heo).
Amn (dt)
Chạu (chạu våïi cáûu, bạc l ngỉåìi anh, em
trai ca mẻ). Amn, hriã kå anei ho\ng

amiãt (awa): Chạu lải âáy våïi cáûu (bạc).
Amáo dah (lt)

7


I.(dt) Cỏy. Ana kneh: Cỏy mờt. Ana truọl: Cỏy
ọứi.
II.(tt) Giọỳng caùi (tổỡ duỡng chố õọỹng vỏỷt
giọỳng caùi). U|n ana: Lồỹn naùi; Mnu\ ana: Gaỡ
maùi.
Anak (dt)
Con (duỡng cho ngổồỡi).
Anak al (dt)
Con ngổồi.
Anak ^ (dt)
Treớ sồ sinh.
Anak rai (dt)
Con rọửng.
Anal (dt)
Con sỏu naùi.
Anal ko\ (dt)
Caùi gọỳi.
Ann
I.(dt) Tón. Ann kỏo Nam: Tón tọi laỡ Nam.
II.(õaỷi tổỡ chố õởnh) où, õỏỳy. Hlk
ann: Họửi õoù. Mồ\ng anei kồ ann amỏo
kbổi ọh: Tổỡ õỏy õóỳn õoù khọng xa.
Ann kdrổh (dt)
Danh hióỷu.

Anp (giồùi tổỡ)
Trổồùc. Ti anp: Phờa trổồùc.
Anei (õt)
ỏy. Anei [^ng kỏo: ỏy laỡ baỷn tọi. Kỏo m
bru ti anei: Tọi laỡm vióỷc ồớ õỏy.
Aneh (dt)
Dỗ.
Ang^n (dt)
Gioù. Ang^n dổr: Gioù bừc. Ang^n õru\ng:
Gioù lọỳc, cồn lọỳc.
Ang^n óbu\ (dt)
Baợo.
Angổr (õgt)
Ngỏứng. Angổr ko\: Ngỏứng õỏửu.
Anghar (õgt)
Ngaùy. P^t anghar [rok [rok: Nguớ ngaùy khoỡ
khoỡ.
Anọk (dt)
Nồi, chọự, vở trờ. Tar anọk: Khừp nồi; Amỏo
djp anọk: Khọng õuớ chọự; Djo\ anọk: uùng
vở trờ.
Anọk dọk (dt)
Nồi ồớ, chọứ ồớ.
Anọk dọk ójai (dt)
Nồi taỷm truù.
Anọk mjổh (dt)
Nồi dổỡng. Anọk mjổh ódeh: Bóỳn xe.
Anọk mjổh mran (dt) Caớng.
Anu (dt)
Caùi cổa.

Anu\ng (dt)
Tuùi. Anu\ng ht: Tuùi thuọỳc laù.
Anur (dt)
Con duùi.
Anut (dt)
Caùi cuùc aùo. Sa boh anut: Mọỹt caùi cuùc.
A`u\ (dt)
Haỷt cổồỡm (chuọựi). Kngan buh a`u\: Cọứ
tay õeo cổồỡm.
Ana

8


A` (dt)
A`hr (âgt)
A`huih (âgt)
Ao (dt)
Ap (âgt)
Ap gỉ\ (âgt)
Apro\ng (dt)
Arà anei (trgt)
Aràn (âgt)
Aràng (ât)
Areh (dt)
Ariãng (dt)
Art (dt)
Arul (dt)
Arỉp aram (âgt)
Asàp (dt)

Asàp mtru\n (dt)
Asàr (dt)
Aseh (dt)
Asáo (dt)
Asei (dt)
Asei mlei (dt)
Asei wah (dt)
Atàt (âgt)
Atáo (dt)

Chiãúu. Lang a` kå adei p^t: Tri chiãúu
cho em ng.
Dùi. A`hr jå\ng ]iàng âàm ãgah: Dùi
chán cho âåỵ mi.
Hè. A`huih ãa adu\ng: Hè mi.
Ạo. Ao ko#: Ạo tràõng. Ao hjan: Ạo mỉa.
Â.
Ân ạp.
Bạc (chë ca mẻ).
Hiãûn nay, báy giåì. Nao arà anei h: Âi ln
báy giåì.
Ràûn. Aràn kkiãng: Ràûn sinh.
Ngỉåìi ta. Káo hmỉ\ aràng blu\ lu kå ayo\ng:
Täi nghe ngỉåìi ta nọi nhiãưu vãư anh.
Con rãûp. Areh ke\ ktàl ãdi: Rãûp càõn ngỉïa
tháût.
Con cua.
Gán, såüi. Sa art [u\k: Mäüt såüi tọc; Art
ariãng: Gán cäút.
H ca ngỉåìi Ãâã.

Âe da. Phung roh arỉp aram mdjiã jih
mnuih [n sang: Bn giàûc âe da giãút
sảch dán lng.
1. Låìi. Asàp blu\: Låìi nọi.
2. Khọi. Asàp pui: Khọi lỉía.
Nghë quút, nghë âënh, chè thë.
1.Hảt, häüt. Asàr mdiã: Hảt thọc (lụa);
Asàr boh suai: Häüt soi.
2. Viãn. Asàr phao: Viãn âản.
Con ngỉûa. Sang káo máo räng dua drei aseh
ko#: Nh täi cọ ni hai con ngỉûa tràõng.
Con chọ. Räng dua drei asáo: Ni hai con
chọ.
Thán, mçnh.
Thán thãø, cå thãø. Asei mlei ã-un: Thán thãø
mãưm mải.
Lỉåỵi cáu.
Dáùn. Atàt ba káo nao truh ti anäk ayo\ng mà
br: Dáùn täi âi âãún nåi anh lm viãûc.
Ngỉåìi chãút (thi hi ngỉåìi chãút).
9


Ai tiã (dt)
Ai tiã jàk (dt)
Ai tiã kriàng (tt)
Atu\t (dt)
Atiãng (dt)
Awa (dt)
Awak (dt)

Awak boh (dt)
Awan (dt)
Awàt (tt)
Ayo\ng (dt)
Ayo\ng khua (dt)

Táúm lng.
Sỉû täút bủng, lng täút.
Chàm chè, siãng nàng.
Âäút. Atu\t kram: Âäút tre; Atu\t kâiãng
kngan: Âäút ngọn tay. Atu\t klang ro\ng: Âäút
säúng.
Nhạnh. Atiãng ãya: Nhạnh gỉìng.
Bạc (anh trai v chë gại ca bäú). Awa Häư:
Bạc Häư.
Cại thça.
Cại mi (lm bàòng tre).
Khục, âoản (cáy), dạng (ngỉåìi). Sa awan
kbáo: Mäüt khục mêa. Ayo\ng káo dläng
awan: Anh täi dạng cao.
úu, âúi. Blu\ sa ãwa awàt h: Nọi mäüt
håi thç âúi. Awàt ãdu: úu âúi.
Anh. Ayo\ng adei: Anh em.
Anh c.

À
Àl (âgt)
Àl ]ä` (tt)
Àm (âgt)
Àp (âgt)

Àt (pht)

Màõng, giáûn. Àl kå anak: Màõng âỉïa con.
~u àl kå káo: Nọ giáûn täi.
Giáûn håìn.
Nỉåïng. Àm ]^m ]iàng bi ksà: Nỉåïng thët
cho chên.
1. Bët. Àp â^ng ãa: Bët äúng nỉåïc.
2. Ạp. Àp knga ti mtih: Ạp tai vo vạch.
3. Chỉåìm. Kdä pioh àp: Tụi chỉåìm.
1. Váùn. Káo àt däk ti anäk hâàp: Täi váùn åí
chäù c.
2. Cng. ~u àt m^n mse\ si káo måh: Nọ
cng nghé nhỉ täi; Ih la] snàn, káo m^n àt
djo\ måh: Anh nọi váûy, täi nghé cng phi.

10


B
Mang. Djà ba: Mang theo.
Mang báưu (cọ chỉía dng cho ngỉåìi).
Bäưi thỉåìng.
Gi. Bai djah: Gi rạc.
Näi (em bẹ).
Trỉåìn.
Âủng, chảm phi.
Âeo (vo cäø). Bàk klei mah: Âeo dáy
chuưn vng.
Be\ (tht)

Thäi! ( häúi thục). Nao be\ : Âi thäi!
Bã (dt)
Dã (con váût). Bã knä: Dã âỉûc; Ana bã: Dã
mẻ.
Bhang (dt)
H, hả (ma). Yan bhang: Ma h.
Bha` (âgt)
Hàõt håi.
Bh^ (dt)
Tãn ca mäüt loi chim. }^m bh^: Chim
phê.
Bhiàn (phọ tỉì)
Thỉåìng. ~u bhiàn kgu\ ãla: Nọ thỉåìng
dáûy mün.
Bhiáo (tt)
Mäüt lục, (mäüt lạt). Gn bhiáo: Âåüi mäüt
lạt.
Bhiáo hin (pht)
Chọng vạnh.
Bhiáo riáo rit
Chäúc lạt, tỉïc thç, thoạng qua.
Bh^r (âgt)
Nẹm.
Bh^t (tt)
Ráûm.
Bh^t pum/bh^t dliã (dt)
Bủi ráûm.
Bhäk gah (dt)
Ngàn nh åí gian trỉåïc nh sn Ãâã.
Bho\ng bho\ng (âgt)

o ảt. K[ià bho\ng bho\ng mse\ si klap: Ra
o ảt nhỉ mäúi.
Bhung aguah (trt)
Sút âãm. Mlam bhung aguah hlo\ng amáo
p^t: Sút âãm khäng ng.
Bhung bhang (tt)
Sạng sa.
Bi
1. (lt) Cn. Káo nao mà br bi anak káo dã
nao sang hrà: Täi âi lm cn con täi âi hc.
2. (trt) Phi. Bi nao mtam ]iàng kå hmao:
Phi âi ngay cho këp.
Bi àl (âgt)
Giáûn nhau.
Bi blu\ (âgt)
Âm thoải, âäúi thoải.
Bi ]^k (âgt)
Váût nhau.
Ba (âgt)
Ba tian (âgt)
Ba kâi (âgt)
Bai (dt)
Bai âih (dt)
Ban (âgt)
Bà (âgt)
Bàk (âgt)

11

Bi dồ\k bi dria (tt)
Bi ódah (õgt)
Bi hl^ (tt)
Bi hdồr (õgt)
Bi kbổi (õgt)
Bi kjp (õgt)
Bi kmiók (õgt)
Bi lar (õgt)
Bi leh (õgt)
Bi lió (õgt)
Bi lir (gt)
Bi lọng
Bi lui (õgt)
Bi mõ^ (õgt)
Bi m^n (õgt)
Bi mlih (õgt)
Bi mtlaih (õgt)
Bi rue# (õgt)
Bi ru\ng (õgt)
Bi u\k bi k (tt)
Bi yọng (tt)
Bióng (õgt)
Biór (tt)
Bih (dt)
Bip (dt)
Bip óa (dt)
Bir (dt)
Biut (dt)
Bla] (õgt)
Blah

Rọỹn raợ.
Thóứ hióỷn, bióứu hióỷn.
Hoỡa thuỏỷn.
Tổồớng nhồù.
Caùch ly.
Cuớng cọỳ.
m nhau
Trau dọửi.
Hoaỡn thaỡnh.
Tióu, xaỡi
Lióửn nhau (saùt).
1. Thi (thi cổớ). Bi lọng klei õó: Thi tióỳng
õó.
2. ua. Bi lọng ódeh: ua xe.
Ly dở, boớ nhau
Nỏng cao. Bi mõ^ klei thỏo sng: Nỏng cao
kióỳn thổùc.
Suy nghộ.
Thay õọứi.
Giaới thoaùt, giaới phoùng.
Kóỳt thuùc, bóỳ giaớng, bóỳ maỷc.
Gỏy rọỳi, nọứi loaỷn.
Tỏỳp nỏỷp (chố sổỷ ọửn aỡo, naùo nhióỷt ồớ
chồỹ).
Y laỷi nhau.
ỏỷp. }m bióng: aùnh õỏỷp.
1. Luỡn. Jar mnuih biór: Daùng ngổồỡi luỡn.
2.Thỏỳp. Ana kyỏo biór: Cỏy thỏỳp.
Thuọỹc nhoùm dỏn tọỹc õó.

Vởt. Bip knọ: Vởt õổỷc.
Con vởt nổồùc.
Vốa heỡ. bat ti dlọng bir ólan: i (bọỹ) trón
vốa heỡ.
Mỏy.
Mọứ. Bla] prọ] óbeh: Mọứ ruọỹt thổỡa.
I.(õgt)1. Bọứ. Blah djuh: Bọứ cuới
2. Cheớ. Blah õrao: Cheớ nổùa.
II. Tổỡ duỡng õóứ õóỳm sọỳ caùi, sọỳ tỏỳm, sọỳ
chióỳc. Dua blah ao: Hai caùi aùo; Sa blah
12


Blang (õgt)
Blao (tt)
Bliổ\
Blọ (tt)
Blu\ (õgt)
Blu\ bi hmổ\ (õgt)
Blu\ mhrióng (õgt)
Blu\ tlao (õgt)
Blu\ wah wồ (õgt)
Blu\ myỏo (õgt)
Blu\ yl (õgt)
Boh

Boh ann (dt)
Boh anut (dt)
Boh areh (dt)
Boh bip óõai (dt)

Boh dlọng (dt)
Boh õe#] (dt)
Boh blu\ (dt)
Boh blu\ m]uó (dt)
Boh [ai (dt)
Boh [leh (dt)
Boh hr (dt)
Boh kbổi (dt)
Boh jhat (tt)
Boh jing (dt)

abn: Mọỹt tỏỳm chn; Tlỏo blah ]him: Ba
chióỳc khn.
Nồớ (hoa). Mnga blang: Hoa nồớ.
Nhaùt.
I.(õgt). Lỏỷt. deh bliổ\: Xe lỏỷt.
II.(dt). Lỏửn. ma bliổ\, kjuh tal: Nm lỏửn,
baớy lổồỹt.
Bỏửu (bộnh). {o# blọ: Mỷt bỏửu bộnh.
Noùi. Blu\ óku\t: Noùi sau lổng; Blu\ lo\k lul:
Noùi ngoỹng; Blu\ mdiór: Noùi quanh co; Blu\
mgao: Noùi quaù; Blu\ mha]:
Noùi thỏửm.
Noùi khoùe.
Noùi boùng.
Cổồỡi noùi.
Noùi trọỳng khọng.
Noùi kheùo.
Noùi nng.
I.(dt) 1. Quaớ, traùi. Boh suai: Quaớ xoaỡi; Boh

kruó#: Traùi cam.
2. Trổùng. Boh mnu\: Trổùng gaỡ.
II.(õgt) Giỷt. Boh ]hum ao: Giỷt quỏửn aùo.
III. Tổỡ duỡng õóứ õóỳm caùi. Dua boh k]ok
(]hión): Hai caùi ly (cheùn). Sa boh sang: Mọỹt
ngọi nhaỡ. Nm boh ]ar: Saùu tốnh. ma boh
ó`an: Nm bỏỷc thang.
Danh tổỡ.
Caùi khuy (cuùc aùo). K boh anut ao: ồm cuùc
aùo.
Long naợo.
Trổùng vởt lọỹn.
Chióửu cao, chióửu daỡi.
Hoa vn. M`am boh õe#]: Dóỷt hoa vn.
Tổỡ ngổợ (tổỡ vổỷng).
Giồùi tổỡ, tổỡ nọỳi.
Dióỷn tờch.
Thỏỷn, cỏỷt. Ru boh [leh: au thỏỷn.
Chổợ, chổợ caùi.
Caùch xa, khoaớng caùch.
Sổỷ xỏỳu xa.
1. Tờnh tổỡ.
13


Boh ke#` (dt)
Boh ko\ (dt)
Boh kpàt (dt)
Boh làn (dt)
Boh m’o# (dt)

Boh mdã (dt)
Boh mtuh (dt)
Boh nik (nak) (tt)
Boh pàm (dt)
Boh pha (dt)
Boh phu\n (dt)
Boh pia (dt)
Boh tih (dt)
Boh tln (dt)
Bo\ (tt)
Bo\k (âgt)
Bo\k i (dt)
Bo\k wi wu (âgt)
Bo\ng bu\ (dt)
Bäng (dt)
Bå bhä (tt)
Braih (dt)
Braih ka hroh (dt)
Braih mkue# (dt)
Brang (dt)
Brei (âgt)
Bring (tt)
Bro# (dt)
Bru bra (âgt)
Bru\ (tt)
Bru\ hià (tt)

2. Thnh qu.
Bạnh ch.
Cại âáưu. R kno\ng sa boh ko\: Âau mäùi

cại âáưu.
Bäư hn. Ph^ mse\ s^ boh kpàt : Âàõng nhỉ
qu bäư hn.
Trại âáút. Boh làn dar: Trại âáút quay.
1. Háưu (ngỉåìi)
2. Xoi rỉìng (häüt nh).
Âàûc th.
Lỉûu âản.
Nháút l.
Bäư kãút. }ä ko\ ho\ng ãa boh pàm: Gäüi âáưu
bàòng nỉåïc bäư kãút.
Bàõp vãú.
Näüi dung.
Phủ ám.
Bàõp chán.
Cại mäng.
Âáưy.
Sỉng, viãm (ph). Bo\k kso\: Viãm phäøi,
sỉng phäøi. Mniã anàn ba tian bo\k jå\ng: Cä
áúy cọ chỉía bë ph chán.
Quai bë.
Sỉng v.
Bçm bëp.
Quan ti (hm).
ÄƯng äüc.
Gảo. Ple#] braih: Vo gảo.
Gảo lỉïc.
Gảo (gảo thọc nọi chung). Sang káo amáo
máo braih mkue# äh: Nh täi khäng cọ gảo
thọc gç c.

Gai (cáy gai).
Cho.
Rè, rè sẹt.
Ân. Pe\ bro#: Âạnh ân (ghi ta).
Tạn loản.
Thäúi. {áo bru\: Häi thäúi.
Thäúi hồõc, thäúi nạt.
14


Bru (dt)
Vióỷc.
Bru ]un (dt)
Quy õởnh, chuỏứn hoùa.
Bru kmrồ\ng dhọng (dt) Lỏm nghióỷp.
Bru lo\ hma (dt)
Nọng nghióỷp, vióỷc õọửng aùng.
Bru l^ng kahan (dt) Quỏn sổỷ.
Bru m (dt)
Nghóử nghióỷp.
Bru m hgm (dt)
Cọng taùc bờ mỏỷt.
Bru m kồ lu mnuih (dt) Dởch vuỷ.
Bru mdrao mgu\n (dt)
1. Y tóỳ. Knồ\ng bru mdrao mgu\n:
Trung tỏm y tóỳ.
2. Y khoa. Sang hr gổl pro\ng hrim bru
mdrao mgu\n: Trổồỡng aỷi hoỹc y khoa.
Bru mgang ala ]ar (dt)
Quọỳc phoỡng.

Bru mjeh mjuk (dt) Cọng taùc dỏn vỏỷn.
Bru t^ng yap (dt)
Kóỳ toaùn.
Bru truh (dt)
Sổỷ vióỷc.
Bru yua (dt)
Cọng duỷng.
Bru yua kió kngan (dt)Nghóử thuớ cọng.
Brung (tt)
ọỳm. Mióu brung: Meỡo õọỳm.
Brung bre#] (tt)
Sỷc sồợ. Họ ao brung bre#]: Mỷc aùo sỷc
sồợ.
Buó (dt)
Hoa tai (bọng tai). }u\t buó mah: eo bọng tai
vaỡng.
Buh (õgt)
1. eo ( ồớ tay, chỏn).
2. Trốa. Buh mdió: Trốa luùa.
Buk
I. (tt) Phọửng.
II. (dt) Nóỷm.
Bum (tt)
Muỡ, õui. Bum sa al: Muỡ mọỹt mừt.
Buọr (õt)
Haỷch. Bo\k buọr: Sổng haỷch.
Bur (dt)
Chaùo. {ồ\ng bur: n chaùo.
Bu\ (dt)
Con gaùi (goỹi thỏn trong nhaỡ). bu\, ti ih

nao?: Con gaùi ồi, õi õỏu haớ con?.
Bu\] (õgt)
Nhọứ. Bu\] rồ\k mdió: Nhọứ coớ luùa.
Bu\l (tt)
Cuọỹn (dỏy, chố). Bu\l klei: Cuọỹn dỏy; Bu\l
mrai: Cuọỹn chố.
Bu\ng (dt)
Caùi guỡi. Bu\ng õiót: Guỡi nhoớ.
Bổ\ (õgt)
Raỡo. Bổ\ mnổ\: Raỡo haỡng raỡo.
Bổ\ guó (õgt)
ừp bồỡ.
Bổn (dt)
Vổồỡn (ồớ xa nhaỡ, vổồỡn rỏựy).
Bổng (dt)
Baùt (laỡm bũng bỏửu khọ).
15


Bổng go\ (dt)

Nọửi nióu.

{
{ah (tt)
{ah dah...[ah dah

{ai
{ai kdai (tt)
{aih (ct)

{aih haih (ct)
{al (õgt)
{ (õgt)
{ anak lung óra
{ pum (dt)
{l (tt)
{ng (dt)

{ng bh (dt)
{ng bh õiót (dt)
{ng bh pro\ng (dt)
{ng õue# dp (dt)
{ng eh (dt)
{ng óa (dt)
{ng ógei (dt)
{ng jang (dt)
{ỏo (tt)
{ỏo bru\ (tt)
{ỏo iu (tt)
{ỏo khồr (tt)
{ỏo km^l (tt)
{ỏo mnỏo (õgt)

Meớ (sổùt). }hión [ah: Cheùn bở meớ.
Vổỡa...vổỡa. Ayo\ng kỏo [ah dah ]ing nao
hma [ah dah ]ing õru ama ng sang: Anh tọi
vổỡa muọỳn õi rỏựy vổỡa muọỳn giuùp bọỳ tọi
laỡm nhaỡ.
I.(tt) Rọỹng. {ng bh anei [ai: Caùi cổớa naỡy
rọỹng.

II.(õgt) Aẽc ọn. Phung jhat [ai: Boỹn aùc ọn.
Rọỹng raợi.
i (chố sổỷ ngaỷc nhión).
Aẽi chaỡ.
eợo.
ởu, coợng. { anak: ởu con.
Chổớa con so.
Chổớa hoang.
Chaùt.
1. Lọự. {ng adu\ng: Lọự muợi.
2. Họỳc. {ng óro\ng kyỏo: Họỳc cỏy, boỹng
cỏy.
3. Hỏửm. {ng ó-ổng: Caùi hỏửm.
4. Hang (õọỹng). {ng arióng: Hang cua. {ng
boh tỏo: Hang õaù.
Caùi cổớa (duỡng chung).
Cổớa sọứ.
Cổớa ra vaỡo.
Hỏửm haỡo.
Hỏỷu mọn.
Gióỳng nổồùc.
Mióỷng (mọửm).
Cọứng, ngoợ.
Họi.
Họi thọỳi.
i thiu ( Bở ọi, bở thiu)
Khai ( muỡi khai)
Họi naùch.
aùnh hồi.
16

{áo mngỉi (tt)
{ap (dt)
{ar (âgt)
{ar h’ä (âgt)
{e\ (dt)
{e#] (âgt)
{e#] [e#]
{e#` (dt)
{e#` hra (dt)
{e#` kpu\ng (mi) (dt)
{e#` mlim (dt)
{h^ (tt)
{h^ [he#` (tt)
{hiàr (tt)
{håi (âgt)
{hu (âgt)
{hỉ (tt)
{hu\l (dt)
{hur (tt)
{i (yu)
{ià (tt)
{ià dhit
{ià [ià (tt)
{ià dah (lt)
{iãk (dt)
{iãp [iãp (tt)
{iãr (dt)
{ik [ik (tt)

{^ng (dt)
{^ng gàp (dt)
{^ng khàp (dt)
{^ng kna (dt)

Thåm (mi thåm). Mnga [áo ngỉi: Hoa thåm.
Cại vê. {ap dỉm pràk: Cại vê b tiãưn; {ap
djà ti kngan
Vê xạch tay.
Màûc (vạy, khäú). {ar m’iãng: Màûc vạy; {ar
kpin: Màûc khäú.
Àn màûc.
1. Cại. Tláo [e\ giã: Ba cại que.
2. Cáy. Dua [e\ giã ]ih: Hai cáy viãút; Nàm [e\
ana [år: Sạu cáy bå.
Báùy. {e#] [ỉi: Âàût báùy; {e#] kkuih: Báùy
chüt.
Láøm báøm.
Bạnh. {e#` [ao: Bạnh bao; {e#` boh hra:
Bạnh rạn; {e#` trang: Bạnh trạng.
Âỉåìng àn.
Bạnh mç.
Kẻo. Pluh klo\ mlim: Mỉåìi viãn kẻo.
Nạt, i. Tlã [h^: Gi nạt; Làn [h^: Âáút i.
Li ti.
Phàóng lç.
Âạng.
Phåi.
Räü. Mdiã ksà [hỉ: Lụa chên räü.
Bủi m.

Thäøi. {hur pui: Thäøi lỉía.
Bi. Boh [i: Viãn bi.
Êt.
Quạ êt.
Chụt êt.
Nhỉng.
Khọe miãûng, mẹp mäi.
Nhai nhi. Blu\ [iãp [iãp: Nọi nhai nhi.
Bia. Mnàm [iãr: úng bia.
Nỉåìm nỉåüp. Mmäng mà br ãdeh ãrä [ik
[ik bo\ ãlan bi kd: Giåì cao âiãøm xe nỉåìm
nỉåüp näúi âi nhau.
Bản.
Bản b.
Ngỉåìi u.
Âäưng chê.
17


ÄÚc sãn.
1. Chy. Ãa [le\: Nỉåïc chy.
2. Mc. Yang hr [le\: Màût tråìi mc.
3. Träø. Mdiã mráo [le\: Lụa måïi träø bäng.
{le\ eh (âgt)
Èa. Hâeh âiãt [le\ eh hlàm ]hum: Âỉïa bẹ èa
trong qưn.
{le\ ãa alà (âgt)
Råi nỉåïc màõt.
{le\ k’ho\ k’hang (âgt) Toạt mäư häi.
{le\ tlao (âgt)

Phç cỉåìi (báût cỉåìi).
{le\ k’ul (tt)
{ưn nän.
{le#] [lir (tt)
Âãøu. Ãâai [le#] [lir: Âäư âãøu.
{lia (tt)
Lạng. {u\k g^ [lia: Tọc chy lạng bọng.
{ling (tt)
Lẹ. Alà [ling: Màõt lẹ.
{l^p [l^p (tt)
Chåïp (ạnh sạng).
{lir (âgt)
1. Dạn. {lir rup: Dạn hçnh (nh).
{lir [lir (tt)
Long lanh.
{l^t (tt)
Dênh. {å\ng âio\ [l^t kngan: Àn xäi dênh tay.
{loh (dt)
Mùi.
{lo\ng [lo\ng (tt)
Vẹo von.
{lo\ng [lut (tt)
Lãnh âãnh.
{lä (dt)
Mäüt nhạnh ngỉåìi thüc dán täüc Ãâã.
{läng (dt)
Gn. Ana [läng: Cáy gn.
{ln (dt)
Mụi. {ln boh kneh: Mụi mêt.
{lu\ng (dt)

Häú.
{ä (âgt)
Mã . {ä mniã ãra siam: Mã cä gại âẻp.
{ä` (tt)
Bãûn. {ä` klei: Bãûn dáy.
{o# (tt)
Màût. {o# w^l: Màût trn; Tm [o# so# alà:
Gàp nhau tay bàõt màût mỉìng.
{o# mta (dt)
Khn màût (màût my).
{å\ng
I. (âgt) 1. Àn (àn trại cáy, bạnh kẻo, xäi,
thët, canh). {å\ng boh kroh: Àn trại cáy;
{å\ng ktår: Àn bàõp.
2. Chạy. Pui [å\ng sang: Chạy nh.
II. (tt) 2. Sàõc (bẹn). Dho\ng [å\ng: Dao sàõc
(bẹn).
{å\ng dä] (tt)
Àn vàût.
{å\ng ho\ng kngan
Àn bäúc.
{å\ng ngàn (tt)
Àn häúi läü, tham ä.
{r^k (dt)
Gảch. Klo\ [r^k: Viãn gảch.
{rah [råp (tt)
Long âong.
{là (dt)
{le\ (âgt)

18


{rọ mồh
{rọ] (tt)
{ruóh (dt) (Anh)
{rọk [rọk (tt)
{ro\ng (dt)
{ru [ra (tt)
{ruih (dt)
{ruih [ram (dt)
{ru\k [ru\k (tt)
{rổ\ [rổ\ (tt)
Brổ\ hruó [rổ \(lt)
{uah (õgt)
{un (õgt)
{un rồ\ng (õgt)
{uh (õgt)
{uh klei soh
{un (dt)
{un [in (dt)
{uọn (dt)

{uọn hgu\m (dt)
{uọn phu\n (dt)
{uọn pro\ng (dt)
{uọn sang (dt)
{uọr (õgt)
{ur (dt)
{u\k (dt)

{u\k [iók (dt)
{u\l [u\l (tt)
{ổ\ (õgt)

May ra.
1. Thuớng. Go\ [rọ]: Nọửi bở thuớng.
2. Dọỹt. Sang [rọ]: Nhaỡ bở dọỹt.
Baỡn chaới. {ruóh ]hao ógei: Baỡn chaới õaùnh
rng.
Oang oang.
Ngoỹn (cỏy).
Taùn loaỷn.
Buỷi.
Buỷi bỷm.
Suỡng suỷc. a ktồ\ng [ru\k [ru\k: Nổồùc sọi
suỡng suỷc.
Dỏửn dỏửn, tổỡ tổỡ.
Caỡng ngaỡy caỡng.
Traùch.
Hổùa. Klei [un: Lồỡi hổùa.
Cam õoan, cam kóỳt.
Thỏỳy. Al [uh, knga hmổ\: Mừt thỏỳy, tai
nghe.
Thỏỳy khuyóỳt õióứm.
Ngheỡo.
Ngheỡo naỡn.
1.Buọn, laỡng. {uọn Aló A: Buọn Aló A; Sang ti
ko\ [uọn: Nhaỡ ồớ õỏửu laỡng
2. p. R^ng mnuih [uọn sang jing [uọn:
Chióu dỏn lỏỷp ỏỳp.

Phổồỡng, thở trỏỳn.
Thuớ õọ.
Thaỡnh phọỳ, thở xaợ.
Laỡng maỷc, quó hổồng. {uọn taih kbổi:
Laỡng xa sọi.
Khồi (mổồng). {uọr óa nao hlm lo\: Khồi
nổồùc vaỡo ruọỹng.
Buỷi cỏy nhoớ (luỡm cỏy ). {ur kpal: Buỷi rỏỷm.
Toùc. G^ [u\k: Chaới toùc. {u\k k]ar: Toùc sỏu
Toùc tai.
ọng õuùc.
ặồợn (ngổồỡi), (uọỳn cỏy). {ổ\ awan: ặồợn
ngổồỡi ra. {ổ\ kyỏo bi kp: Uọỳn cỏy cho
thúng.
19


}
}ah (dt)
}ai (dt)
}aih (õgt)
}am (dt)
}an (õgt)
}ang (õgt)

}ang hmang (õgt)
}ao (õgt)
}ar
}ar adhei (dt)
}ar kwar (dt)

}ar ta] óngao (dt)
} (dt)
}m (õgt)
}m [ló
}p

}t (õgt)
}t b^n (tt)
}t oh
}eh (dt)
}e\ (dt)
}ó (dt)
}e#] (õgt)
}e#] kdre#] (tt)

Vỏỳp. Tm ]ah boh tỏo: Vỏỳp phaới õaù.
Nhổỷa cỏy dỏửu, dỏửu chai.
Bổỡa. }aih lo\: Bổỡa ruọỹng.
Chm. Phung Chm: Ngổồỡi chm.
Vay. }an prk: Vay tióửn.
1. Mong, mong chồỡ. Kỏo ]ang `u hrió: Tọi
mong noù õóỳn.
2. Vióỳng, phuùng õióỳu. Nao ]ang djió: i
vióỳng.
Trọng mong.
Khoùet.
I. (dt). Tốnh }ar Dak Lak: Tốnh Dak Lak.
II. (õgt) Cheớ. }ar mnu\ng: Cheớ laỷt.
Vỏửng traùn.
Tọứ quọỳc.

Nổồùc ngoaỡi, tốnh ngoaỡi.
Haỡ. } [ồ\ng jồ\ng: Haỡ n chỏn.
aùnh. }m bióng: aùnh õỏỷp (haỡnh hung).
Laỡm thuọỳc cho caù say.
I. (õgt).Troùi, buọỹc. }p kngan: Troùi tay; }p
djuh: Buọỹc cuới
II. (dt). Boù. Blei dua ]p djam bei: Mua hai boù
rau caới.
Moỹc. Ktồr ]t dlọng leh: Ngọ õaợ moỹc cao. }
t ógei: Moỹc rng.
Chai sỏửn. Pl kngan ]t b^n: Baỡn tay chai
sỏửn.
Mọỳc. Braih ]t oh leh: Gaỷo õaợ lón mọỳc.
Cheù (caùi cheù). Dua boh ]eh kpió: Hai cheù
rổồỹu.
Chừt (chaùu bọỳn õồỡi). Aduọn kỏo mỏo dua ]
ọ ]e\: Baỡ tọi coù hai õổùa chừt.
Cheỡ (traỡ). Mnm óa ]ó: Uọỳng nổồùc cheỡ
(traỡ).
Giũm. }e#] amre#]: Giũm ồùt.
Tố mố.
20


}hai (õgt)
}hao (õgt)
}har (dt)
}ht (õgt)
}him (dt)
}him gru ln ala

}him hnun (dt)
}hión (dt)
}hión mngan (dt)
}h^ (õgt)
}h^ mnia (õgt)
}h^ kồ ala ta] óngao
}ho\ (tt)
}ho\ mro\ (tt)
}ho\ djhan (tt)
}họng (dt)
}ho\ng mran (dt)
}huang (õgt)
}hum (dt)
}hu\, ]huai (õgt)
}hu\` (õgt)
}hổn (õgt)
}hổn ónguó õt)
}hổn dhing (dt)
}i (õgt)
}ing (õgt)
}ióm (õgt)
}ióm adei hu
}ióm rọng (õgt)

Baỡn ( baỡn baỷc, trao õọứi). }hai bru: Baỡn
cọng vióỷc.
aùnh.}hao ógei: aùnh rng. }hao druọm
jồ\ng: aùnh giaỡy.
Thanh la, pheỡng la.
Thaùi (thởt). }ht ]^m u\n: Thaùi thởt heo.

Khn. }him sut: Khn lau. }him siap jhổng:
Khn traới baỡn. }him gue#]: Khn truỡm. }
him bk hrah: Khn quaỡng õoớ.
Laù cồỡ Tọứ quọỳc.
Taợ loùt. Pn ]him hnun kồ anak: Quỏỳn taợ
loùt cho con.
Cheùn. }hión ósei: Cheùn cồm.
Cheùn baùt.
Baùn.
Buọn baùn.
Xuỏỳt khỏứu.
Bỏứn.
Bỏứn thốu. Jồ\ng kngan ]ho\ mro\: Chỏn tay
bỏứu thốu.
Dồ bỏứn.
Vuợng nổồùc bỏứn.
oỡ. Waih ]ho\ng mran: Cheỡo õoỡ.
Bổồùc. }huang óbat: Bổồùc õi.
Quỏửn. }hum ao: Quỏửn aùo; }hum dlọng:
Quỏửn daỡi;}hum õu\t: Quỏửn õuỡi (quỏửn
ngừn).
Nhỏửm, lỏựn. M ]hu\ õuọn: Lỏỳy nhỏửm muợ;
Mu\t ]huai sang: Vaỡo nhỏửm nhaỡ.
Nóỳm. }hu\` [i kpió; Nóỳm chuùt rổồỹu.
Chồi. Dọk ]hổn: Ngọửi chồi; Nao ]hổn: i
chồi;
Tham quan
Du lởch
Goỹt (quaớ), cừt, thaùi (rau).
Muọỳn.

Cho n. }ióm u\n: Cho lồỹn n.
uùt cho em n.
Nuọi daỷy.
21


}iãng (âgt)
}ih(âgt)
}ih knàl (dt)
}ih hrà ãa drao
}ih rup (âgt)
}ih mâao\ (dt)
}ih mkra (âgt)
}^k (âgt)
}^m (dt)

}^m pun (dt)
}ing (dt)
}ing ]har (dt)
}iu (âgt)
}^ng ]à (dt)
}oh (âgt)

}oh ]n
}oh boh (tt)
}o\ng (dt)
}o\ng thå\ng (dt)
}o\ng máo (dt)

Âeo (càûp, gi,). }iãng kdä hrà: Âeo càûp

(bãn häng); }iãng bai: Âeo gi.
Ghi, viãút.}ih anàn: Ghi tãn; }ih pioh: Ghi
nhåï; }ih hrà m’^t: Viãút thỉ; }ih anäk däk:
Ghi âëa chè;
Ghi chụ.
Kã âån thúc.
Ha, v.
Chênh t.
Biãn soản. }ih mkra hdrm hrà mblang klei
Ãâã- Yn: Biãn soản sạch tỉì âiãøn ÃâãViãût.
Váût. Bi ]^k: Váût läün.
1. Thët. }^m ghang: Thët nỉåïng bàòng
vé; }^m àm: Thët nỉåïng; }^m krä (thu):
Thët khä; }^m mtah: Thët tỉåi (säúng); }^m
âeh: Thët chiãn(so); }^m ksáo: Thët di; }
^m art:Thët bảc nhảc. }^m pra^: Thët
måỵ.
2. Chim. }^m ]ap: Chim chọc; }^m hrai:
Chim s; }^m iàt: Chim ẹn; }^m jhỉng:
Con c; }^m jäng: Con øng; }^m käk:
Chim cúc; }^m wàt: Chim cụt; }^m bh^:
Chim phê; }^m w^t ]ä: Chim khạch; }^m
[å\ng kan: Chim bọi cạ; }^m kt^a: Con vẻt.
Con cheo.
Chiãng. Täng ]ing: Âạnh chiãng.
Cäưng chiãng.
Âãưn. Brei ]iu: Bàõt âãưn.
Thàòn làòn.
1. Mäø. Mnu\ ]oh mkue#: G àn táúm.
2. Càõn. Ala ]oh jå\ng ãmä: Ràõn càõn chán

b.
3. Cúc. }oh làn: Cúc âáút.
Cå bn.
Cäüc läúc.
Âènh, chọp. }o\ng ]ỉ\ : Âènh nụi, ngn nụi.
Tỉû nguûn.
Tỉû nhiãn.
22


}ä

}ä âå âiãt, ]ä [ia [ià
}ä` (âgt)
}ua (âgt)
}

} mâing (âgt)
} awàng (âgt)
}uah (dt)
}n (dt)
}n dar (âgt)
} (ât)
} n
}uh (âgt)
}uh ul (tt)
}uk (âgt)

}ung (âgt)
}ung ba (âgt)

}n k’u\t (âgt)
}r (dt)

}r hip mdå\ng
}t (tt)

1.(dt) Chạu (äng b gi). Adn [à ]ä: B
cng chạu.
2. (âgt) Gäüi. Káo ]ä ko\: Täi gäüi âáưu.
3. ( tỉì dng âãúm säú ngỉåìi: Âỉïa,
ngỉåìi). Sa ]ä anak; Mäüt âỉïa con; Sa ]ä
(mnuih): mäüt ngỉåìi.
Mäùi ngỉåìi mäüt êt .
Tỉû ại.
Vảch âỉåìng âãø chc läù tèa lụa.
1. (dt) B (rỉåüu). Suai ] kpiã ]eh: Âäø b
rüu cáưn.
2. (âgt) Thàm. Káo nao ] adn káo: Täi âi
thàm b täi.
Thàm d.
Tưn tra.
Cạt. Làn ]uah ãga: Âáút cạt si. Kdàn ]uah:
Bi cạt.
Qui âënh.
Váy kên, váy bc.
Läúi mn (con thụ âi tảo ra), näúi (dáy). }
klei: Näúi dáy.
Näúi ni ( tủc näúi dáy trong lût hän nhán
ca ngỉåìi Ãâã xỉa).
Âäút, thui, thàõp.}uh dliã: Âäút rỉìng; }uh

u\n: Thui låün; }uh pui kâen: Âäút ân, thàõp
ân.
Bưn nän.
1. i. Ãdeh ]uk làn: Xe i âáút.
2. Di. U|n ãâai ]uk amung hlàm tian ana
duah ksáo: Låün con di mm vo bủng
mẻ tçm vụ.
Dçu. }ung ãbat: Dçu âi.
Dçu dàõt.
Qu gäúi.
1. Mại. }r sang: Mại nh.
2. Bi (vng cọ nhiãưu khe súi tiãúp näúi
nhau). }r dàng: Khe si näúi tiãúp nhau; }
r rå\k: Bi c ven säng.
Nọc t.
Bn xèn.
23


Hẻp hi.
Vọt.
Âáûu ma (bãûnh).
Hän, thåm (âỉïa bẹ).
Hän hêt.
Väi. }u\r [å\ng ãhàng: Väi àn tráưu.}u\r mia
sang: Väi quẹt nh.
Cu\r ]ih (dt)
Pháún viãút.
}u\t (âgt)
1. Càõm. }u\t wah: Càõm cáu; }u\t â^ng

kpiã: Càõm cáưn rỉåüu.
2. Âeo. }u\t b: Âeo bäng tai; }u\t krah: Âeo
nháùn.
3. Màûc (chè dng cho màûc qưn) }u\t ]
hum: Màûc qưn.
}u\t mnå\ng
Màõc mäưi cáu.
}ỉ\ (dt)
Nụi.
}ỉ\ ]hiàng (dt)
Nụi non.
}ỉ\ dräng (dt)
Dy nụi.
}ỉ\ kbn tring ahing Nụi non trng âiãûp.
}ỉng (âgt)
Âạ.
}ỉng boh (âgt)
Âạ bọng.
}ỉng mláo mnu\ (âgt) Âạ cáưu.
}t knhit (tt)
}ur (âgt)
}ut (dt)
}u\m (âgt)
}u\m hrip (âgt)
}u\r (dt)

D
Dai w^t dai nao (âgt)
Dai kngan (âgt)
Dam (dt)

Dam knai (dt)
Dan (âgt)
Dang (dt)
Dar
Dat (âgt)

Âu âỉa.
Âỉa tay. Ãbat dai kngan: Âi âỉa tay. Dai
ãjao: Âỉa vng.
Con trai (tỉì dng gi con trai). Å dam: Con
trai åi.
Bản b trai.
Àn xin. Mnuih hiu dan: Ngỉåìi âi àn xin.
Âéa (hạt). Dang â^ng mmu`: Âéa hạt
I. (âgt) Quay. Ãru\m mmäng adäk dar: Kim
âäưng häư cn quay.
II.(dt) Vng. Sa dar: Mäüt vng.
Âáûp (âáûp âäư váût). Dat k]ok ti dläng
jhỉng: Âáûp ly trãn bn.

24


Dap (tt)
Dng (õgt)

Dng re\ (dt)
Dp (õgt)

Dp ómiót (tt)

Dp boh pia
De#] (õgt)
De#] dar (tt)
Dhar kreh (dt)
Dhir (dt)
Dhit dhut (tt)
Dho\ng (dt)

Dhua (tt)
Dhuan (tt)
Dhul (dt)

Bũng (bũng phúng). Anọk dap: Nồi bũng
phúng.
1. Ging. Dng `ul m kan: Ging lổồùi bừt
caù.
2. Chng (dỏy). Dng klei [hu ]hum ao: Chng
dỏy phồi quỏửn aùo.
Laù giang.
Xóỳp. Dp dua prue#: Xóỳp hai haỡng. Dp ]
hum ao dổm hlm hip: Xóỳp quỏửn aùo boớ
vaỡo trong tuớ; Dp pioh mhing: Xóỳp thaỡnh
õọỳng. Dp bi prue#: Xóỳp theo haỡng lọỳi;
Dp rồ rióm: Xóỳp thổù tổỷ; Dp bi kp: Xóỳp
cho thúng.
Sừp xóỳp. Dp ómiót mnồ\ng mnu hlm
pổk sang khut mlut: Sừp xóỳp õọử õaỷc
trong nhaỡ cho goỹn gaỡng.
Gieo vỏửn.
Trọỳn (traùnh). De#] bru: Trọỳn vióỷc; De#]

õue# hiu: Trọỳn õi chồi.
Traùo trồớ.
Vn hoùa.
Chong choùng.
Lóử móử.
Dao. Dho\ng riók mar: Duỡng dao roỹc giỏỳy;
Dho\ng khừt: Dao cừt; Dho\ng klo\k: Dao
gm; Dho\ng ku\p: Dao bỏửu; Dho\ng kuóh:
Dao caỷo; Dho\ng krah: Dao cỏửu; Dho\ng
[ồ\ng óhng: Dao chỗa vọi (n trỏửu); Dho\ng
gut: Dao nhờp; Dho\ng k]oh ]^m: Dao pha;
Dho\ng tlo\ órah: Dao phay; Dho\ng kkut: Dao
xóỳp.
Lión luỷy. m ng bi dhua truh kồ mnuih
mkn: ổỡng laỡm lión luỷy õóỳn ngổồỡi
khaùc.
Phióửn haỡ
Sổồng muỡ. Aguah ổm yan hjan khng mỏo
dhul: Saùng sồùm muỡa mổa thổồỡng coù
sổồng muỡ.

25