VẬT lý KIẾN TRÚC THIẾT kế CÁCH âm 2

Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
1

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.1. SỰ LAN TRUYỀN ÂM TRONG NHÀ CỬA
 Khi nghiên cứu cách âm cho các kết cấu nhà cửa, chúng ta

chỉ quan tâm hai loại nguồn tiếng ồn chính là:
 Tiếng ồn không khí : (như tiếng nói, tiếng hát, tiếng từ

các máy phát thanh, truyền hình …) được nghiên cứu đối với
các tường và vách, cửa sổ, cửa đi và sàn giữa các tầng nhà …
 Tiếng ồn va chạm : (như tiếng bước chân trên sàn, tiếng

các vật rơi, kéo đồ gỗ trên sàn …) chỉ nghiên cứu cho sàn
nhà.


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
2

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.1. SỰ LAN TRUYỀN ÂM TRONG NHÀ CỬA
2.1.1. Tiếng ồn không khí (airborne sound)
 Sự lan truyền tiếng ồn không khí từ phòng I (phòng có
nguồn ồn) sang phòng II (phòng cần cách âm).


Chương 2

…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
3

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.1. SỰ LAN TRUYỀN ÂM TRONG NHÀ CỬA

2.1.1. Tiếng ồn không khí (airborne sound)
 Sóng âm 1 truyền trực tiếp qua các khe hở, các mối nối
không kín, các cửa sổ và cửa đi mở thông giữa hai phòng.
 Sóng âm 2 từ nguồn âm đập vào kết cấu phân cách hai
phòng. Dưới tác dụng của áp suất âm, kết cấu này sẽ bị dao
động uốn cưỡng bức và trở thành một nguồn âm mới bức xạ
tiếng ồn vào phòng cách âm.
 Các sóng âm 3, 4, 5 lan truyền theo các KC nhà cửa, một
phần bức xạ vào phòng II, một phần tiếp tục lan truyền xa
hơn đến các phòng khác trong nhà.


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
4

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.1. SỰ LAN TRUYỀN ÂM TRONG NHÀ CỬA


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
5

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.1. SỰ LAN TRUYỀN ÂM TRONG NHÀ CỬA

1.2.2. Tiếng ồn va chạm (impact sound)
 Khác với tiếng ồn không khí, tiếng ồn va chạm là sự va đập
của các vật thể và kết cấu.
 Tại vị trí xảy ra va chạm có một lượng động năng rất lớn
truyền vào kết cấu.
 Năng lượng này không phân bố trên toàn bộ kết cấu mà chỉ
tập trung trên một diện tích nhỏ có trị số lớn hơn rất nhiều
so với tiếng ồn không khí, lan truyền mạnh và khá xa theo
kết cấu nhà cửa nếu chúng liên kết cứng với sàn.


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
6

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.1. SỰ LAN TRUYỀN ÂM TRONG NHÀ CỬA

1.2.2. Tiếng ồn va chạm (impact sound)

Sự lan truyền âm va chạm


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
7

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU

 Các kết cấu của nhà cửa rất đa dạng nhưng về mặt âm học

có thể chia chúng thành hai loại cơ bản:
 Kết cấu một lớp : (bao gồm cả kết cấu nhiều lớp nhưng
có liên kết cứng với nhau trên suốt bề mặt của chúng),
khi chịu tác động của sóng âm kết cấu phản ứng như một
khối đồng nhất.
 Kết cấu nhiều lớp : giữa chúng là khe không khí hoặc
một vài lớp vật liệu hút âm, khi chịu tác động của sóng
âm, mỗi lớp có phản ứng khác nhau.


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
8

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU

BẠN HÃY CHO BIẾT SỰ KHÁC BIỆT KHI PHÂN LOẠI KẾT CẤU
THEO KHẢ NĂNG CÁCH NHIỆT VÀ CÁCH ÂM?


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
9

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
 Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cách âm của kết cấu

là:
- Các kích thước hình học của chúng (chiều rộng, chiều
dài và chiều dày).
- Liên kết của kết cấu với chung quanh.
- Khối lượng (tính bằng kg/m2) và độ cứng của kết cấu.
- Bản chất của vật liệu.


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
10

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.1. Kết cấu một lớp đồng chất
 Đây là trường hợp đơn giản nhất và cũng là phổ biến nhất
trong kết cấu nhà cửa.
 Các tường, vách, sàn nhà có thể khảo sát như một tấm
mỏng có kích thước hữu hạn và liên kết chu vi, chịu tác
động của sóng âm và bị dao động uốn cưỡng bức để trở
thành một nguồn âm mới, bức xạ âm thanh sang phòng
bên cạnh.
 Từ nguyên lý trên ta thấy: kết cấu nặng cách âm tốt hơn
kết cấu nhẹ vì khó dao động dưới tác dụng của sóng âm.

Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
11

2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.1. Kết cấu một lớp đồng chất
Phạm vi 1:
khả năng CA
phụ thuộc độ
cứng của KC
Phạm vi 2:
khả năng CA
phụ thuộc khối
lượngcủa KC
Phạm vi 3:
khả năng CA
giảm đáng kể
do hiện tượng
trùng sóng.

Ba phạm vi làm việc cách âm của kết cấu


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
12

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.1. Kết cấu một lớp đồng chất

Xét TH thực tế, một KC có kích thước hữu hạn và liên kết
theo chu vi, khả năng cách âm được xác định theo công
thức:
R = 20lgPf – 54 ; dB
Đây là công thức của định luật khối lượng trong cách âm.


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
13

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.2. Kết cấu nhiều lớp
 Để nâng cao khả năng cách âm đối với kết cấu một lớp
thường phải tăng chiều dày, tăng khối lượng là điều trong
xây dựng nói chung không mong muốn.
 Để tránh điều này chúng ta có thể sử dụng kết cấu nhiều
lớp, giữa các lớp có lớp không khí gián cách hoặc nhét
đầy vật liệu hút âm.
 Kết cấu nhiều lớp thường dùng là kết cấu hai và ba lớp.


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
14

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.2. Kết cấu nhiều lớp

KC 2 lớp có thể khảo sát như một hệ
thống hai khối lượng và lo xo liên kết.


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
15

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.2. Kết cấu nhiều lớp
Khả năng cách âm của kết cấu này phụ thuộc:


Khối lượng P của các lớp,



Chiều dày lớp không khí trung gian,



Điều kiện liên kết theo chu vi.



….

Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
16

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.2. Kết cấu nhiều lớp
 Kết cấu hai lớp khối lượng P1 và P2 (kg/m2) có lớp không
khí trung gian, lượng cách âm trung bình Rtb xác định
như sau:
 Khi P = P1 + P2 ≥ 200 kg/m2
 Rtb = 23lgP - 9 + ΔR; dB
 Khi P = P1 + P2 < 200 kg/m2
 Rtb = 13,5lgP + 13 + ΔR ; dB


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
17

2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.2. Kết cấu nhiều lớp
Trong đó: ΔR là lượng cách âm tăng thêm. Giá trị của ΔR
phụ thuộc vào chiều dày của lớp không khí trung gian và
điều kiện liên kết theo chu vi của kết cấu cách âm.
Giá trị của ΔR
Chiềy dày lớp không
0 1
khí trung gian

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Có liên kết
cứng theo chu 0 0
vi

0

0,5 3

4

5,5

6,5

7

7,5

8

Không có liên
kết theo chu vi 0 3

6

7,5 9

9,5 10

ΔR

10,5 11

8

11,5 12 12


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
18

BÀI TẬP
Khối lượng riêng của tường gạch rỗng là
1200kg/m3. Tường 2 lớp, mỗi lớp dày 6,5cm.
Lớp kk trung gian dày 4cm. Tính R của tường?


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
19

2.2 CÁCH ÂM KHÔNG KHÍ CỦA CÁC KẾT CẤU
2.2.2. Kết cấu nhiều lớp
VD: Khối lượng riêng của tường gạch rỗng là 1200kg/m3.
Tường 2 lớp, mỗi lớp dày 6,5cm. Lớp kk trung gian dày
4cm. Tính R của tường?
P = P1 + P2 = 1200 x 0,065 x 2 = 156 kg/m2 < 200 kg/m2
Tra bảng xác định được ΔR = 3 dB (có liên kết theo chu vi)
 Rtb = 13,5lgP + 13 + ΔR = 13,5lg156 + 13 + 3
 Rtb = 46; dB


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
20

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.3 CÁCH ÂM VA CHẠM
2.3.1. Sự lan truyền âm va chạm
Xét TH đơn giản khi va chạm xảy ra với một thanh dầm:

Trường hợp va chạm xảy ra trên sàn:


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
21

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.3 CÁCH ÂM VA CHẠM
2.3.2. Các biện pháp giảm sự lan truyền âm va chạm

biểu đồ năng
lượng
TRUYỀN ÂM VA CHẠM KHI CẮT ĐÔI DẦM


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
22

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.3 CÁCH ÂM VA CHẠM
2.3.2. Các biện pháp giảm sự lan truyền âm va chạm

CẮT THANH DẦM
VÀ GHÉP VL MỀM
VÀO GIỮA

CẮT THANH DẦM
VÀ GHÉP VL

CỨNG VÀO GIỮA


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
23

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.3 CÁCH ÂM VA CHẠM
2.3.2. Các biện pháp giảm sự lan truyền âm va chạm

CẮT THANH DẦM
NHƯNG GiỮA LẠI
LÕI CỨNG

ĐỆM VL ĐÀN HỒI
Ở ĐẦU DẦM


Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
24

II. CÁCH ÂM CHO CÁC KC PHÂN CÁCH NHÀ CỬA
2.3 CÁCH ÂM VA CHẠM
2.3.2. Các biện pháp giảm sự lan truyền âm va chạm
 Nguyên tắc cơ bản để giảm bớt sự lan truyền âm va chạm:
 Nguyên tắc 1. Muốn làm giảm đáng kể sự lan truyền âm
va chạm trong kết cấu, cần phải cắt rời kết cấu, hoặc
đưa vào giữa chúng các lớp vật liệu đàn hồi.

Chương 2
…., THIẾT KẾ CÁCH ÂM, …
25

2.3 CÁCH ÂM VA CHẠM
2.3.2. Các biện pháp giảm sự lan truyền âm va chạm
 Nguyên tắc cơ bản để giảm bớt sự lan truyền âm va chạm:
 Nguyên tắc 2. Muốn giảm năng lượng âm va chạm
truyền vào kết cấu, cần phải sử dụng các vật liệu mềm,
đàn hồi đặt trên bề mặt va chạm (mặt sàn)

 Các nguyên tắc nêu trên được vận dụng để cấu tạo sàn

nhà.