đồ án tốt nghiệp thiết kế máy nghiền má

Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

LÅÌI NỌI ÂÁƯU
Âáút nỉåïc ta ngy cang phạt triãøn, tiãún tåïi cäng nghiãûp họa, hiãûn âải họa. Âáu
âáu nh mạy, xê nghiãûp, cå såí hả táưng âua nhau mc lãn. Mäùi mäüt xê nghiãûp, ngnh
nghãư âm âỉång mäüt nhiãûm vủ quan trng ca mçnh. Ngnh ny häù tråü ngnh kia
phạt triãøn våïi ngnh cå khê trãn thãú giåïi hay nỉåïc ta cng váûy nọ quan hãû våïi cạc
ngnh khạc v cọ vai tr hãút sỉïc quan trng. Chàóng hản ngnh xáy dỉûng tảo ra biãút
bao nh åí, cäng trçnh l váûy thç háưu hãút cạc phỉång tiãûn, thiãút bë l do ngnh cå khê
chãú tảo ra.
Hiãûn nay nhu cáưu xáy dỉûng åí nỉåïc ta ráút låïn, do váûy viãûc cung cáúp váût liãûu
nhỉ âạ, ximàng, sàõt thẹp ... l cáưn thiãút; m våïi nàng sút cao. Âi âäi våïi ngun váût
liãûu l cạc thiãút bë mạy mọc tảo ra chụng m chụng ta âang ráút cáưn nhiãưu. Våïi em,
mäüt sinh viãn sàõp ra trỉåìng âỉåüc giao thiãút kãú Mạy Nghiãưn Mạ l mäüt loải mạy
nghiãưn âạ trong xáy dỉûng l âäư ạn täút nghiãûp.
Âäư ạn täút nghiãûp l mäüt âäư ạn hãút sỉïc quan trng v l mäüt nhiãûm vủ khọ
khàn. Nhỉng våïi nhỉỵng gç â hc, kinh nghiãûm qua 5 nàm hc Âải hc, våïi sỉû
hỉåïng dáùn ca tháưy cä giạo, âàûc biãût l tháưy Lã Cung em vỉỵng tin l mçnh s hon
thnh nhiãûm vủ âỉåüc giao.
Âäư ạn âỉåüc hon thnh, nhỉng do trçnh âäü hiãøu biãút ca em v thåìi gian cọ
hản, trong quạ trçnh thiãút kãú khäng trạnh khi nhỉỵng sai sọt, kênh mong sỉû chè bo
ca tháưy cä.
Em xin chán thnh cm ån tháưy cä giạo hỉåïng dáùn, cạc tháưy cä trong Khoa.
Ngỉåìi thiãút kãú

SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 1

Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

CHỈÅNG 1
GIÅÏI THIÃÛU VÃƯ VÁÛT LIÃÛU ÂẠ V
QUẠ TRÇNH KHAI THẠC ÂẠ
1.1. Giåïi thiãûu vãư váût liãûu âạ v âạ dàm dn g trong sn xút cạc
cáúu kiãûn bã täng v lm âỉåìn g sạ
Cạc loải thüc nhọm âạ, si, cạt ngy nay âỉåüc sỉí dủng räüng ri lm ngun
liãûu cho cạc ngnh xáy dỉûng. Âäúi våïi cạc loải váût liãûu ny ngỉåìi ta âàût u cáưu vãư
âäü hảt v dảng hảt.
Âạ l loải váût liãûu ráút quan tng trong ngnh xáy dỉûng chụng âỉåüc l cháút
âäün trong bã täng (xáy dỉûng mäú cáưu, âáûp nỉåïc, ri màût âỉåìng, lm âỉåìng ätä,
âỉåìng sàõt). Âạ cng l ngun liãûu cå bn âãø sn xút ximàng, väi v cạc cháút kãú
dênh khạc. Trong xáy dỉûng âạ cn l loải váût liãûu trang trê ráút quan trng. Thnh
pháưn ch úu nháút trong âạ thảch anh, cạc khoạng váût qûng, cạcbonnat cạc khoạng
váût sẹt, cạc halolt; penpat; penspat v dimin thnh pháưn họa hc, thnh pháưn khoạng
váût v cáúu tảo quút âënh tênh cháút váût l ca âạ. Cạc tênh cháút cn lải phủ thüc vo
tênh cå hc ca chụng nhỉ mỉïc âäü phán họa; âäü nỉït n, âäü tạch ch; tênh cạt khai.
Trong säú cạc khoạng váût tảo âạ thç thảch anh cọ âäü bãưn cao nháút.
Giåïi hản bãưn nẹn ca thảch anh vỉåüt quạ 5000kg/cm 2 ca penspat, phoven,
ogit âạ sỉìng, olivin v cạc khoạng váût manhe sàõt khạc l 2000÷5000kg/cm2, can xi
khoạng 400KG/cm2, giåïi hản bãưn nẹn ca quazit v nefrit hảt nh âảt giạ trë cao
nháút âãún 500÷6000kg/cm2, granit hảt nh cng cọ âäü bãưn khạ låïn 3500kg/cm 2. Âạ
thüc foofin thảch anh v foocfiarit cọ âäü bãưn nẹn cao (500÷2400kg/cm2). Nhỉng
cọ nhỉåüc âiãøm l bãư màût ráút trån; khäng âm bo âäü dênh kãút cao giỉỵa âạ dàm v
vỉỵa ximàng thäng qua bng âäü bãưn nẹn ca cạc loải macma kg/cm2 (Bng 1).
Loải âạ

Trảng thại khä
Trảng thại ỉåït
Granit
1270÷1859
1195÷1788
Sienit
679÷1055
575÷896
Gabrä
1029÷2942
801÷2836
Foofia quazit
Bazan
Diabazå
Diorit

924÷2400
612÷1940
1119÷1271
1040÷2300

SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

617÷1558
1118÷1271
900÷1700
Trang 2


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

Hiãûn nay, trong cạc loải âạ tráưm têch, âạ väi v âạ lomit âỉåüc sỉí dủng phäø
biãún trong xáy dỉûng.
Âạ väi âỉåüc tảo thnh ch úu tỉì canxi (CaCo3) trong âọ cọ tảp cháút âäü
comit - khi cạc tảp cháút âälomit tàng lãn tỉì 5÷25% gi l âạ väi âälomit, khi tàng
lãn âãún 25÷50% thç gi âạ väi âälomit họa.
Âạ âälomit (CaMg(Co3) l loải âạ trm têch chỉïa hån 90% âälomit. Khi
trong âạ cọ tỉì 50÷90 âälomit thç gi l âälomit väi, cn trong khi t lãû âälomit tháúp
hån thç gi l âạ väi âälomit họa.
Cạc khoạng váût ch úu âãø tảo thnh âạ tráưm têch l canxit v âälomit, canxit
l loải khoạng váût phäø biãún nháút.
Cạc loải âạ cacbonnat cọ âàûc tênh l khängộưng nháút vãư tênh cå l. Âäü bãưn
nẹn åí trảng thại khä l 550÷280 kg/cm2 åí trảng thại no nỉåïc l 500÷1700 kg/cm2.
Trong âạ tráưm têch, pháún sa l loải âạ âỉåüc tảo thnh tỉì nhỉỵng hảt kãút tỉa
0,1÷1mm. Âäü nẹn trung bçnh åí trảng thại khä l 580KG/cm 2. ÅÍ trảng thại no nỉåïc
l 573KG/cm2 - Ta cọ cạc bng.
Âäü bãưn nẹn ca cạc loải âạ tráưm têch v biãún cháút
(Bng 2)
Loải âạ
Trảng thại khä
Trảng thại no nỉåïc
Sa thảch, thảch anh
980÷2069
749÷1760
Pháưn sa
250÷1300
100÷1200
Âälomit

106÷2776
128÷2560
Âạ väi
Goncugranit
94÷2390
79÷1900
Diãûp thảch
1048÷2032
1091÷2001
1480

1472

Âäü bãưn nẹn ca mäüt säú loải âạ åí Viãût Nam
KG/cm2 (giạ trë trung bçnh) Bng 3
Loải âạ
Trảng thại khä
Trảng thại no nỉåïc
Âạ väi
626
530
Sa thảch
692
550
Granit
732
665
Pháưn sa
310
Diãûp thảch

230
94
SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 3


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

ọỳi vồùi caùc laoỹi vỏỷt lióỷu bũng õaù yóu cỏửu kyợ thuỏỷt õổồỹc õóử ra rỏỳt chỷt cheợ. aù
õổồỹc sổớ duỷng trong nhióửu ngaỡnh õỷc bióỷt laỡ trong xỏy dổỷng cồ baớn, noù laỡ loaỷi vỏỷt
lióỷu quan troỹng õổồỹc sổớ duỷng trong hỏửu hóỳt caùc cọng trỗnh giao thọng nhổ: Thuớy lồỹi,
sổớ duỷng cọng nghióỷp vaỡ dỏn duỷng.
ọỳi vồùi caùc loaỷi õaù xỏy dổỷng coù hai yóu cỏửu cồ baớn laỡ cồớ haỷt vaỡ tờnh chỏỳt.
Vóử cồợ haỷt trong ngaỡnh õaù õổồỹc chia ra hai loaỷi chuớ yóỳu laỡ õaù họỹc vaỡ õaù dm.
aù họỹc theo quy phaỷm kyợ thuỏỷt õaù laỡ loaỷi cuỷc coù kờch thổồùc lồùn hồỹn 150mm
duỡng õóứ xỏy truỷc cỏửu, tổồỡng chừn, xóỳp cọỳng voỡm, laùt õổồỡng ngỏửm, xỏy õó õỏỷp.
Trong giao thọng õaù coù kờch thổồùc trung gian giổợa õaù họỹc vaỡ õaù dm cồớ lồùn,
goỹi laỡ õaù ba. aù ba coù ba cồớ haỷt 10ữ15; 15ữ18 vaỡ 16ữ20. Noù duỡng laỡm moùng mỷt
õổồỡng, xóỳp raợnh, laùt mỷt trón õổồỡng ngỏửm ...
aù dm coù nhióửu cồớ vồùi kờch thổồùc khaùc nhau vaỡ thổồỡng õổồỹc duỡng õóứ õọứ bó
tọng, cỏỳp phọỳi bó tọng. Noù gọửm 4 loaỷi chờnh coù kờch thổồùc 5ữ150mm nhổ sau:
Loaỷi nhoớ coù kờch thổồùc:

5ữ10 vaỡ 10ữ20mm.

Loaỷi vổỡa:

20ữ40mm

Loaỷi lồùn:

40ữ70mm

Loaỷi õỷc bióỷt coù kờch thổồùc:70ữ150mm
Ngoaỡi caùc cồớ trón õọi khi coỡn duỡng õaù dm cồớ 3ữ10mm thay cho cồớ
5ữ10mm.
Trong xỏy dổỷng õổồỡng ọtọ coù quy õởnh rióng vóử õaù dm raợi mỷt õổồỡng. Loaỷi
mỷt õổồỡng õaù dm thọng thổồỡng gọửm caùc cồớ õaù 40ữ70, 50ữ80, 60ữ90mm. aù dm
coù kờch thổồùc mồớ rọỹng gọửm 2 loaỷi: 25ữ60mm vaỡ 40ữ80mm. aù dm nhoớ gọửm caùc
cồớ: 15ữ25 hoỷc 10ữ30mm.
aù dm coù kờch thổồùc: 5ữ15, 5ữ10 hoỷc 5ữ20mm coỡn goỹi laỡ õaù maỷt.
ọỹ chọỳng dỏỷp cuớa õaù coù yù nghộa lồùn õọỳi vồùi õaù dm duỡng laỡm chỏỳt õóỷm cuớa
õổồỡng sừt. Tuỡy thuọỹc vaỡo õọỹ bóửn cuớa õaù maỡ chia ra 4 loaỷi.
Loaỷi coù õọỹ bóửn chởu dỏỷp tổỡ 30ữ39, loaỷi tổỡ 40ữ49, loaỷi tổỡ 50ữ74 vaỡ loaỷi tổỡ 5
trồớ lón. aù duỡng laỡm balat cuớa õổồỡng sừt thổồỡng coù õọỹ bóửn chởu dỏỷp tổỡ 50ữ70.
ọỹ chởu moỡn laỡ tờnh chỏỳt quan troỹng cuớa caùc loaỷi õaù duỡng õóứ raợi õổồỡng ọtọ,
nhỏỳt laỡ õổồỡng cao cỏỳp cỏửn coù õọỹ chởu moỡn cao.

SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 4


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

1.2. Giåïi thiãûu vãư quạ trçnh v thiãút bë khai thạc v gia cäng váût
liãûu âạ v âạ dàm
Âạ l mäüt trong nhỉỵng loải váût liãûu cå bn âỉåüc sỉí dủng nhiãưu trong cạc
cäng trçnh giao thäng nhỉ: âỉåìng sạ, sán bay, bãún cng ...
Âãø ri màût âỉåìng sàõt, âãø xáy dỉûng âỉåìng ätä, hồûc âãø chãú tảo cạc dáưm
bãtäng ... cáưn phi sỉí dủng khäúi lỉåüng låïn cạc loải kêch cåí âạ. Trong xáy dỉûng
ngỉåìi ta thỉåìng phán ra cạc loải phäø biãún nhỉ: âạ dàm, âạ cüi, si, váût liãûu cáúp
phäúi v cạt.
Trung bçnh mäùi kilomẹt âỉåìng ätä tỉì 1500 âãún 3000 m 3 âạ cạc loải. Tênh ra,
váût liãûu âạ chiãúm tåïi 50÷60% täøng giạ thnh xáy dỉûng âỉåìng.
Täúc âäü thi cäng v cháút lỉåüng cäng trçnh phủ thüc nhiãưu vo vo kh nàng
cung cáúp váût liãûu v cháút lỉåüng váût liãûu. Vç váûy, täø chỉïc sn xút åí cạc m âạ täút v
gia cäng âạ theo cạc quy cạch cáưn thiãút l gọp pháưn âáøy nhanh tiãún âäü thi cäng v
cháút lỉåüng cäng trçnh.
Âạ sau khi khai thạc åí cạc m, trỉåïc khi sỉí dủng vo cạc cäng trçnh, cáưn phi
tiãún hnh gia cäng theo 3 bỉåïc sau:
- Âáûp âạ (nghiãưn âạ): lm cho âạ nh theo cạc kêch thỉåïc.
- Sng âạ (phán loải kêch cåí âạ)
- Rỉía âạ (lm sảch âáút cạt v cạc tảp cháút khạc)
Viãûc gia cäng âạ ráút váút v v nàûng nhc, nãúu chè dng sỉïc ngỉåìi v dng
cạc cäng củ th cäng âãø lm thç nàng sút ráút tháúp v khäúi lỉåüng khäng âỉåüc l bao.
Cho nãn viãûc cå giåïi họa cäng tạc lm âạ ngy cng âỉåüc ạp dủng räüng ri, chiãúm
t lãû ngy cng låïn trong ton bäü cäng tạc l âạ.
Mạy lm âạ l danh tỉì chung chè cạc loải mạy phủc vủ viãûc nghiãưn, sng v
sỉía âạ ... theo kêch cåí v khäng láùn tảp cháút.
Âãø thûn tiãûn trong sỉí dủng, ngỉåìi ta chãú tảo ra mạy nghiãưn sng ly håüp lm
c 2 chỉïc nàng: nghiãưn v sng.
Så âäư cäng nghãû khai thạc âạ âỉåüc biãøu diãùn nhỉ sau:
Mạy cảp (1) dng âãø âo b låïp âáút trãn ca m âạ. Mạy khoan (2) khoan
cạc läù sau vo låïp âáút âãø âàût cháút näø bàõn âạ ra. Mạy xục (3) dng âãø bọc âạ vo ätä

váûn chuøn (4) v (5). Cạc ätä ny dng âãø chåí âạ âãún phán xỉåíng gia cäng âạ khäúi
hay âỉa ra bi gia cäng âạ dàm. Âãø phán loải âạ theo kêch thỉåïc nháút âënh ngỉåìi ta
sỉí dủng cạc mạy sng âạ (10). Trong så âäư ny mạy nghiãưn âạ (8) âỉåüc sỉí dủng
trong bỉåïc nghiãưn så bäü v trỉåïc khi âạ âãún mạy nghiãưn ny tỉì ätä (5) thç âạ âỉåüc
âäø vo phãøu chỉïa liãûu (6) sau âọ âãún bäü sng phán så bäü (6) åí âáy cạc loải cạt cn
dênh lải v âạ nh tỉì 0-10mm âỉåüc tạch ra. Cn ton bäü âạ âa säú l âạ låïn khai thạc
âỉåüc âỉa vo mạy nghiãưn mạ. Sau khi ra khi mạy nghiãưn mạ thç âạ lục ny cọ kêch
SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 5


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

thỉåïc âa dảng tỉì 0-90mm. Cạc âạ ny âỉåüc truưn bàòng bàng ti (9) âãún mạy sng
rung (10). Mạy sng rung cọ nhiãưu loải lỉåïi âãø phán cáúp âạ tỉì 0-10mm; 10-20mm;
20-40mm; 40-60mm. Nhỉỵng âạ cn lải cọ kêch thỉåïc låïn hån 60mm v lải âỉåüc
bàng ti (11) âỉa âãún mạy nghiãưn nọn (12). Sau khi qua mạy nghiãưn nọn thç âạ cọ
kêch thỉåïc pháưn låïn nh hån 60mm v lải âỉåüc bàng ti (13) truưn tiãúp vo bàng
ti (9). Khi cạc ätä (14) mún âãún láúy âạ theo cåí no thç xe xục (15) thỉûc hiãûn cäng
viãûc xục tỉìng loải âạ. Sau âọ cạc ätä âỉa âi theo cäng viãûc ca mçnh.
1
2
3
4
5
6
7

8
9
Hçnh 1.1. Cäng nghãû khai thạc âạ
10
13
1. Mạy cảp
7. Mạy sng så bäü
12. Mạy nghiãưn nọn
2. Mạy khoan läù âàût mçn 8. Mạy nghiãưn mạ
13. Bàng ti
11
Âạ 0÷5
Âạ 5÷20
Âạ 20÷40
Âạ 40÷60
3. Mạy xục
9. Bàng ti
15. Xe xục
10.
154,5,14. Ätä 15
12Mạy sng rung
15
15
6. Phãøu cáúp liãûu
11. Bàng ti
5

5

CHỈÅNG 214

14

GIÅÏI THIÃÛU VÃƯ CÅ SÅÍ L THUÚT CA
QUẠ TRÇNH ÂÁÛP NGHIÃƯN
2.1. Mủc âêch v nghéa ca âáûp nghiãưn :
SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 6


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

Âáûp v nghiãưn l quạ trçnh cäng nghãû lm gim kêch thỉåïc ca váût liãûu
khoạng sn. Quạ trçnh ny dng tạc dủng ca ngoải lỉûc âãø phạ våỵ nhỉỵng củc váût liãûu
låïn thnh nhỉỵng củc v hảt nh.
Vãư ngun l âáûp v nghiãưn l khäng khạc nhau nhỉng ngỉåìi ta qui ỉåïc âáûp
l quạ trçnh cho ra sn pháøm cọ kêch thỉåïc hảt låïn hån nghiãưn. Âáûp v nghiãưn l
mäüt kháu quan trng trong cạc xỉåíng tuøn khoạng, trong cạc ngnh cäng nghiãûp
họa cháút, váût liãûu xáy dỉûng.
Trong cạc loải âạ, âäü bãưn dênh giỉỵa cạc hảt tinh thãø tháúp hån âäü bãưn bn thán
ca cạc hảt tinh thãø. Båíi vç bãn trong nọ cọ hai nhọm lỉûc liãn kãút. Mäüt nhọm lỉûc
liãn kãút bãn trong tinh thãø v mäüt nhọm lỉûc liãn kãút tạc dủng giỉỵa cạc tinh thãø, cạc
lỉûc ca nhọm thỉï nháút låïn hån lỉûc ca cạc nhọm thỉï hai. Do khong cạch giỉỵa cạc
phán tỉí tảo thnh tinh thãø nh hån khong cạch giỉỵa cạc phán tỉí nàòm trãn cạc tinh
thãø khạc nhau. Dỉåïi tạc dủng ca cạc lỉûc cå giåïi nọ s bë våỵ theo nhỉỵng bãư màût cọ
lỉûc liãn kãút úu nháút. Do âọ bãư màût nỉït våỵ thỉåìng l bãư tiãúp xục giỉỵa cạc tinh thãø.
Cọ trỉåìng håüp ngun váût liãûu khoạng sn cao gäưm cạc khoạng váût cọ tênh

cháút cå l khạc nhau. Sau khi dáûp v nghiãưn nhỉỵng khoạng váût cỉïng v bãưn hån s êt
bë våỵ s l củc låïn hån, cạc khoạng váût mãưm v gin s bë våỵ vủn nhiãưu hån s l
nhỉỵng hảt cọ êt tỉång âäúi nh. Nãúu sau khi dáûp âem sng thç cọ thãø tạch riãng âỉåüc
cạc khoạng váût âọ ra khi nhau. Trong trỉåìng håüp ny dáûp - nghiãưn - sng cọÏ tạc
dủng nhỉ quạ trçnh tuøn.
Âáûp v nghiãưn khäng chè trong quạ trçnh khai thạc âạ, dng åí cạc xỉåíng
tuøn khoạng åí cạc nh mạy nhiãût âiãûn phi dáûp v nghiãưn than âãø sn xút nhiãn
váût liãûu åí dảng bủi, åí nh mạy luûn cäúc phi dáûp v nghiãưn than trỉåïc khi nảp than
vo l luûn. ÅÍ nh mạy luûn kim, phi âáûp âạ väi v dolomit âãø l tråü dung.
Trong ngnh váût liãûu xáy dỉûng phi âáûp âạ häüc âạ tng thnh âạ dàm. Âáûp v
nghiãưn âãø sn xút ximàng trong cäng nghiãûp họa cháút phi âáûp qûng secpentin v
apatit trỉåïc khi nảp vo l cao, phi nghiãưn Fenpat (trỉång thảch), mica, amehit v
cạc ngun liãûu khoạng sn khạc âãø lm phäúi liãûu l v que hn âiãûn, phi âáûp
nghiãưn qûng mangan âãø lm pin ... viãûc qui âënh âäü hảt ca sn pháøm phi càn cỉï
vo u cáưu k thût ca cạc quạ trçnh cäng nghãû tiãúp theo.
2.2 Cạc phỉång phạp âáûp nghiãưn
Trong cäng nghiãûp váût liãûu xáy dỉûng sn pháøm cúi cng âỉåüc sỉí dủng trỉûc
tiãúp âãø sn xút váût liãûu xáy dỉûng khạc ngỉåìi ta dng cạc phỉång phạp:
2.2.1 Ẹp :
P

SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C
P

Trang 7


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

Hçnh 2.1:
Cå cáúu tảo lỉûc ca mạy âáûp dëch lải gáưn nhau gáy ra lỉûc ẹp lãn củc khoạng
sn lm nọ våỵ ra. Âàûc âiãøm ca phỉång phạp ny l lỉûc tạc dủng tàng lãn âãưu âàûn
v tảo âỉåüc lỉûc mảch vç váûy thỉåìng dng âãø âáûp loải váût liãûu tỉång âäúi cỉïng.
2.2.2. Càõt :

Hçnh 2.2
Cå cáúu tảo lỉûc cọ dảng ràng nhn, lỉûc tạc dủng táûp trung gáy ra rản nỉït củc
bäü, do âọ phỉång phạp ny dng âãø âáûp loải váût liãûu gin.
2.2.3. Xiãút :

Hçnh 2.3
Bãư màût cå cáúu tảo lỉûc ca mạy xiãút lãn bãư màût ca củc khoạng sn lm cho
låïp bãn trong ca nọ bë biãún dảng trỉåüt. Khi ỉïng sút tiãúp tuún vỉåüt quạ giåïi hản
bãưn thç củc khoạng sn bë våỵ ra.
2.2.4. Âáûp

Hçnh 2.4.
ÅÍ phỉång phạp ny lỉûc tạc dủng l lỉûc va âáûp khạc våïi ba phỉång phạp kãø
trãn, lỉûc va âáûp mang tênh cháút ti tng âäüng v tạc dủng âënh k, lỉûc lm våí củc
váût liãûu cng khäng ngoi lỉûc ẹp, lỉûc càõt, lỉûc xiãút, chè khạc åí chäø lỉûc mang tênh cháút
ti trng âäüng nãn thỉåìng gi l ẹp âäüng, càõt âäüng v xiãút âäüng. Nhỉỵng phỉång
phạp trãn âỉåüc dng cho nghiãưn. Vãư màût cäng nghãû nghiãưn âạ l quạ trçnh biãún âạ
tỉì cåỵ ráút låïn thnh cåỵ nh ngay mäüt láưn vç täún nhiãưu cäng, nàng sút tháúp v cháút
lỉåüng âạ khäng âụng u cáưu k thût do âọ cáưn nghiãưn nhiãưu láưn, ngoi ra chn
loải mạy nghiãưn theo u cáưu k thût. Váût liãûu cỉïng v ráút cỉïng dng phỉång phạp
ẹp v dáûp. Váût liãûu dai dng phỉång phạp ẹp v xiãút âãø kẹo di thåìi gian tạc dủng
SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 8


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

ca lỉûc. Váût liãûu gin nhỉ than thç dng phỉång phạp càõt l håüp l nháút vç s ln cho
váût liãûu khäng bë våỵ quạ vủn. ÅÍ cạc mạy dáûp váût liãûu cỉïng v gin thç lỉûc tạc dủng
ch úu l lỉûc ẹp v lỉûc dáûp, cọ thãm lỉûc tạc dủng ca lỉûc xiãút v ún. Âäúi våïi váût
liãûu mãưm v dai, åí giai âoản âáûp thä lỉûc càõt åí giai âoản âáûp vỉìa v âáûp nh thç dng
lỉûc va âáûp. Khi nghiãưn ch úu l lỉûc âáûp v lỉûc xiãút.
2.3. Cạc chè tiãu kinh tãú k thût
2.3.1. Mỉïc âáûp
L chè tiãu kinh tãú k thût quan trng âạnh giạ hiãûu qu kinh tãú. Mỉïc âáûp
nghiãưn l t säú giỉỵa kêch thỉåïc trung bçnh ca củc váût liãûu ban âáưu våïi kêch thỉåïc
trung bçnh ca hảt sn pháøm gi l mỉïc âáûp (hồûc mỉïc nghiãưn) k hiãûu l i.
Cọ thãø xạc âënh mỉïc âáûp (mỉïc nghiãưn) theo mäüt trong cạc cäng thỉïc sau âáy:
Trỉåïc hãút mỉïc âáûp âỉåüc xạc âëng bàòng t säú kêch thỉåïc củc hay hảt låïn nháút
trỉåïc v sau khi âáûp.
i=

D max
d max

Dmax: Âỉåìng kênh củc låïn nháút trong váût liãûu trỉåïc khi dáûp hồûc trong thỉûc tãú
âỉåìng kênh ca củc låïn nháút trong váût liãûu láúy bàòng kêch thỉåïc läø lỉåïi vng gọc m
ton bäü váût liãûu lt qua âỉåüc. Vç váûy, mỉïc âáûp cọ thãø láúy bàòng t säú kêch thỉåïc ca
läø lỉåïi m ton bäü sn pháøm cọ thãø lt qua khi sng váût liãûu trỉåïc v sau khi dáûp
phi dng lỉåïi cọ dảng läø nhỉ nhau vç nọ nh hỉåíng âãún kãút qu sng. Khi dng

lỉåïi sng cọ hçnh dảng läø khạc nhau (vê dủ trỉåïc khi dáûp dng sng chàõn song, sau
khi âáûp dng sng âan läø vng) thç phi tênh mỉïc âáûp theo cäng thỉïc:
f .L
d
L : chiãưu räüng khe lỉåïi chàõn song vỉìa â âãø ton bäü váût liãûu trỉåïc khi âáûp cọ
thãø lt qua (mm).
d : kêch thỉåïc läø vng vỉìa â âãø ton bäü sn pháøm lt qua (mm).
f : hãû säú âiãưu chènh phn ạnh nh hỉåíng ca hçnh dảng läø lỉåïi, bàòng t säú
chiãưu räüng v chiãưu dy ca củc váût liãûu, thỉåìng láúy tỉì 1,7 (âäúi våïi hảt cọ hçnh th
cán âäúi) âãún 3,3 âäúi våïi củc dẻp.
Nãúu khäng tiãún hnh sng váût liãûu trỉåïc khi dáûp thç cọ thãø tênh mỉïc dáûp theo
cäng thỉïc:
i=

i=

0,85.B
b

Trong âọ:
B : chiãưu räüng miãûng cáúp liãûu (mm)
SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 9


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

b : chióửu rọỹng mióỷng thaớo lióỷu (mm)
trở sọỳ 0,85.B chióửu rọỹng coù hióỷn quaớ cuớa mióỷng cỏỳp khoaùng ồớ maùy õỏỷp. ọỳi
vồùi maùy noùn õóứ õỏỷp vổỡa vaỡ õỏỷp nhoớ: b lỏỳy bũng chióửu rọỹng vuỡng song song, coỡn õọỳi
vồùi maùy dỏỷp khaùc thỗ lỏỳy bũng chióửu rọỹng nhỏỳt cuớa mióỷng thaớo lióỷu.
Mổùc õỏỷp tờnh theo caùc cọng thổùc trón khọng õuớ õỷc trổng cho quaù trỗnh õỏỷp
vaỡ nghióửn. Nhióửu trổồỡng hồỹp coù saớn phỏứm dỏỷp coù õổồỡng kờnh cuỷc lồùn nhỏỳt laỡ bũng
nhau, nhổng coù õổồỡng kờnh õỷc tờnh õọỹ haỷt khaùc nhau (vờ duỷ mọỹt õổồỡng cong lọửi vaỡ
mọỹt õổồỡng cong loợm). Do õoù, muọỳn xaùc õởnh mổùc dỏỷp mọỹt caùch chờnh xaùc phaới tờnh
theo õổồỡng kờnh trung bỗnh cuớa noù phaớn aớnh õổồỹc aớnh hổồớng cuớa thaỡnh phỏửn cuớa caớ
khọỳi vỏỷt lióỷu.
i=

D tb
d tb

Trong õoù:
Dtb : õổồỡng kờnh trung bỗnh cuớa vỏỷt lióỷu trổồùc khi õỏỷp (mm)
dtb : õổồỡng kờnh trung bỗnh cuớa saớn phỏứm õỏỷp (mm)
ọi khi mổùc dỏỷp coỡn tờnh theo dọng thổùc sau:
i=

Dt
dt

Dt : kờch thổồùc lọứ lổồùi maỡ 1% vỏỷt lióỷu trổồùc khi õỏỷp coù thóứ loỹt qua (mm).
ọỳi vồùi quaù trỗnh dỏỷp lỏỳy t = 80% cong quaù trỗnh nghióửn lỏỳy t = 95%.
Tuỡy thuọỹc vaỡo sọỳ lióỷu cỏửn thu õổồỹc coù thóứ tờnh mổùc dỏỷp theo mọỹt trong nm
cọng thổùc kóứ trón.
Trong mọỹt maùy nghióửn khọng thóứ nhỏỷn õổồỹc mổùc õọỹ nghióửn lồùn, vỗ vỏỷy ngổồỡi
ta thổồỡng õỷt caùc maùy nghióửn laỡm vióỷc nọỳi tióỳp nhau. Nhổ vỏỷy mọựi maùy seợ thổỷc hióỷn

mọỹt giai õoaỷn cuớa quaù trỗnh nghióửn.
Maùy nghióửn coù thóứ laỡm vióỷc theo chu trỗnh kờn hay hồớ, trong chu trỗnh hồớ vỏỷt
lióỷu õi qua maùy nghióửn mọỹt lỏửn. Khi õoù trong saớn phỏứm cuọỳi cuỡng luọn coù caùc mỏựu
vỏỷt lióỷu quaù kờch thổồùc õaợ choỹn. Trong chu trỗnh kờn saớn phỏứm cuọỳi cuỡng õổồỹc phỏn
loaỷi vaỡ caùc mỏựu coù kờch thổồùc lồùn õổồỹc õổa trồớ laỷi maùy nghióửn.
2.3.2. Nng lổồỹn g nghióửn
Nng lổồỹng cỏửn õóứ nghióửn vồớ õaù phuỷ thuọỹc vaỡo nhióửu yóỳu tọỳ, kờch thổồùc, hỗnh
daỷng haỷt, sổỷ phỏn bọỳ xóỳp õỷt cuớa haỷt, õọỹ bóửn, õọỹ gioỡn, sổỷ õọửng nhỏỳt cuớa õaù, õọỹ ỏứm,
hỗnh daỷng vaỡ traỷng thaùi bóử mỷt laỡm vióỷc cuớa maùy nghióửn ... Do vỏỷy vióỷc xaùc lỏỷp
quan hóỷ giổợa nng lổồỹng õóứ nghióửn vaỡ caùc tờnh chỏỳt cồ lyù cuớa vỏỷt nghióửn rỏỳt khoù
khn.
Hióỷn nay tọửn taỷi ba giaớ thuyóỳt õổồỹc coi laỡ caùc õởnh luỏỷt nghióửn.
SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 10


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

2.3.2.1. ởnh luỏỷt nghióửn thổù nhỏỳt (ởnh luỏỷt mỷt phún g)
ởnh luỏỷt naỡy do giaùo sổ P.Rittingger nóu ra nm 1867, õổồỹc phaùt bióứu nhổ
sau: "Cọng hao õóứ nghióửn vỏỷt lióỷu tyớ lóỷ vồùi dióỷn tờch bóử mỷt mồùi taỷo ra trong quaù
trỗnh nghióửn"
A = K.F
K : hóỷ sọỳ tyớ lóỷ
F : sọỳ lổồỹng dióỷn tờch bóử mỷt gia tng
Giaớ thióỳt vión õaù õem nghióửn laỡ khọỳi lỏỷp phổồng coù caỷnh bũng 1 vaỡ nng
lổồỹng (cọng) cỏửn õóứ taùch vồớ noù theo mọỹt mỷt laỡ A. Vỏỷy khi nghióửn vión õaù õoù vồùi

mổùc õọỹ nghióửn i =2, nghộa laỡ vión õaù saớn phỏứm coù caùc caỷnh bũng 1/2 vión õaù ban
õỏửu. Cỏửn phaới duỡng 3 mỷt phúng taùch vồớ.
1
3

5

3
1
3

2

2

2

3

4
3

1

2

1

6
2

5
4

6

4
3

3

Hỗnh 2.5.
5
1
2
Do vỏỷy sọỳ cọng tióu hao laỡ 3A, sọỳ õaù thu õổồỹc laỡ 23= 8
Tổồng tổỷ: nóỳu mổùc õọỹ nghióửn i=3, cỏửn 6 mỷt taùch vaỡ sọỳ cọng tióu hao laỡ 6A,
sọỳ vión õaù thu õổồỹc laỡ 33 = 27.
Tọứng quaùt, nóỳu mổùc õọỹ nghióửn i=in cỏửn 3(in-1) mỷt taùch vồớ, trở sọỳ cọng nghióửn
seợ laỡ An = 3A(in-1). Cuợng vỏỷy nóỳu i=im, cọng nghióửn seợ laỡ Am = 3A(im-1).
1

Do vỏỷy ta coù:

An in 1
=
Am im 1

Khi mổùc õọỹ nghióửn lồùn coù thóứ vióỳt:
An in

=
Am im
Nóỳu caùc vión õaù õem nghióửn coù kờch thổồùc nhổ nhau vaỡ bũng D thỗ i n = D/dn
vaỡ im=D/dm.
Ta coù:

in dm
=
im dn

nón

An in dm
=
=
Am im d n
SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 11


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

Cọng tióu hao õóứ nghióửn tyớ lóỷ thuỏỷn vồùi õọỹ nghióửn vaỡ tyớ lóỷ nghởch vồùi kờch
thổồùc saớn phỏứm nghióửn.
Mọỹt vión õaù hỗnh lỏỷp phổồng caỷnh D(mm) coù dióỷn tờch bóử mỷt laỡ 6D 2. Khi
nghióửn khọỳi õaù õoù õóỳn kờch thổồùc d thỗ mổùc õọỹ nghióửn i=D/d vaỡ sọỳ vión saớn phỏứm laỡ
i3 (hỗnh lỏỷp phổồng).

Do dióỷn tờch bóử mỷt cuớa mọựi vión saớn phỏứn hỗnh lỏỷp phổồng laỡ 6d 2 nón dióỷn
tờch bóử mỷt õổồỹc gia tng laỡ:
F = 6.d2.i3-6D2 = 6D (i-1)
Cọng õóứ nghióửn mọỹt vión õaù D:
A = K.F = 6K.D2(i-1)
Hay

A = K1.D2(i-1)

Nóỳu nghióửn Qkg vión õaù hay Q/m3 (=kg/m3 laỡ khọỳi lổồỹng thóứ tờch) vaỡ coi
kờch thổồùc trung bỗnh cuớa caùc vión õa laỡ Dtk thỗ sọỳ vión õaù õem nghióửn seợ laỡ:
Q
.D 3tk
Do cọng õóứ nghióửn mọỹt vión bũng A =K.6. D 2tk (i-1) nón cọng õóứ nghióửn Qkg
seợ laỡ:
A =K.6. D 2tk ( i 1)
A=

Q
K.6( i 1) .Q
=
2
.D tk
.D tk

K R ( i 1) .Q
D tk

õỏy: KR =

K. 6


Trong cọng thổùc trón coù nhióửu thọng sọỳ phaớn aùnh quaù trỗnh nghióửn, song khoù
xaùc õởnh hóỷ sọỳ Kk nón yù nghộa thổỷc tóỳ cuớa cọng thổùc bở giaớm thỏỳp,
2.3.2.2. ởnh luỏỷt nghióửn thổù hai - ởnh luỏỷt thóứ tờch
ởnh luỏỷt naỡy õổồỹc õổa ra tổỡ nm 1885 do caùc giaùo sổ Ph-kich vaỡ V-LKiapichep. Dổỷa trón caùc cọng thổùc cuớa lyù thuyóỳt õaỡn họửi, ta coù caùc cọng thổùc sau:
A=

2 .V
= K 2 .V
2E

2
laỡ hóỷ sọỳ tyớ lóỷ.
2E
V : thóứ tờch vỏỷt bióỳn daỷng
õỏy: K2 =

SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 12


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

δ : ỉïng sút lục biãún dảng
E : Mädun ân häưi

A : nàng lỉåüng gáy biãún dảng
Nàng lỉåüng âãø thay âäøi hçnh dảng nhỉỵng váût giäúng nhau vãư hçnh thãø v âäúng
nháút t lãû våïi thãø têch váût nghiãưn hồûc khäúi lỉåüng ca chụng.
Ta cọ quan hãû:
A 1 V1
=
A 2 V2
Màût khạc:
A = P.S
S : biãún dảng ca váût theo hỉåïng lỉûc tạc dủng
P : lỉûc gáy biãún dảng
Våïi viãn âạ hçnh láûp phỉång theo âënh lût Hụt biãún dảng t lãû thûn våïi
kêch thỉåïc l ca nọ:
A 1 P1 .S1 P1 .l 1 V1 l 13
=
=
=
=
A 2 P2 .S 2 P2 .l 2 V2 l 32
P1 l 12
=
Tỉì âọ:
P2 l 22
Lỉûc nghiãưn t lãû báûc nháút våïi diãûn têch tiãút diãûn ngang ca váût.
Cäng âãø nghiãưn mäüt viãn âạ hçnh láûp phỉång m cảnh cọ kêch thỉåïc D l:
A = K 2 D3
Cäng âãø nghiãưn Qkg âạ våïi cạc viãn cọ kêch thỉåïc trung bçnh Dtk l:
A = K2 . D 3tk

Q

Q
= K2.
3
γ.D tk
γ

Hay A = K3.Q
Nãúu gi thiãút ràòng mỉïc âäü nghiãưn i=Q tk/dtk âảt âỉåüc sau giai âoản m trong
mäùi giai âoản nghiãưn âọ mỉïc âäü nghiãưn âãưu nhỉ nhau v bàòng r thç i = rn
Cäng ca mäùi giai âoản nghiãưn âọ âãưu nhỉ nhau v cọ giạ trë:
A1 = K3.Q ; A2 = K3.Q; .... An = K3.Q
Cäng nghiãưn täøng håüp
A = A1+A2 + ... + An = n.K3.Q
Båíi vç:n =

lg i
lg i
nãn A =
.K 3 .Q
lg r
lg r

SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 13


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

A = Kk.Q.lg
Trong õoù: Kk =

Q tk
d tk

K3
hóỷ sọỳ tyớ lóỷ (trong õởnh luỏỷt thóứ tờch)
lg r
P

S

S

Hỗnh 2.6.
Quaù trỗnh nghióửn õaù laỡ quaù trỗnh phổùc taỷp, trong õoù õaù bở nghióửn nhoớ do nhióửu
taùc õọỹng: eùp voợ, mióỳt vồớ, keùo õổùt ... Hai õởnh luỏỷt trón chố mồùi quan tỏm õồn thuỏửn
õóỳn tổỡng giai õoaỷn rióng reợ cuớa quaù trỗnh phổùc taỷp õoù. ởnh luỏỷt thóứ tờch chố xaùc õởnh
nng lổồỹng cho quaù trỗnh bióỳn daỷng õaỡn họửi cuớa vỏỷt lióỷu maỡ khọng kóứ tồùi sọỳ bóử mỷt
mồùi õổồỹc taỷo thaỡnh do mióỳt vồớ gỏy. ởnh luỏỷt mỷt phúng khọng tờnh õóỳn nng lổồỹng
bióỳn daỷng, maỡ chố kóứ tồùi nng lổồỹng cỏửn õóứ taỷo ra caùc bóử mỷt mồùi do mióỳt vồớ. Nhióửu
nghión cổùu chổùng toớ rũng khi nghióửn vồùi mổùc õọỹ nghióửn nhoớ (nghióửn haỷt) õởnh luỏỷt
thóứ tờch, vồùi mổùc õọỹ nghióửn lồùn (nghióửn bọỹt), õởnh luỏỷt mỷt phúng cho kóỳ quaớ gỏửn saùt
vồùi thổỷc tóỳ.
Nng lổồỹng nghióửn phaới laỡ tọứ hồỹp cuớa hai nng lổồỹng: nng lổồỹng õóứ bióỳn
daỷng vaỡ õóứ taỷo thaỡnh bóử mỷt mồùi. Khi õoù cọng nghióửn õaù õổồỹc bióứu thở bũng cọng
thổùc sau:
A = K.V+.F

Trong õoù:
K, : caùc hóỷ sọỳ tyớ lóỷ
V : thóứ tờch bở bióỳn daỷng
AF : bóử mỷt mồùi õổồỹc taỷo ra
Do thióỳu caùc hóỷ sọỳ tyớ lóỷ cho caùc trổồỡng hồỹp cuỷ thóứ nón cọng thổùc trón khọng
õổồỹc sổớ duỷng rọỹng raợi.
2.3.2.3. ởnh luỏỷt nghióửn thổù ba
Vaỡo nm 1951 xuỏỳt hióỷn õởnh luỏỷt nghióửn thổù ba, do Ph-Bọn õổa ra sau khi
õaợ bióỳn õọứi cọng õóứ nghióửn Q kg vỏỷt lióỷu coù daỷng sau:

SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 14


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

i n 1 1
A = KR
.Q
D ntb1
Trong õoù n laỡ chố sọỳ
Nóỳu thay n = 2 vaỡ 1, cọng thổùc trón trồớ nón bióứu thổùc cuớa õởnh luỏỷt mỷt phúng
vaỡ õởnh luỏỷt thóứ tờch.
Quaù trỗnh thổỷc nghióỷm chổùng toớ rũng, vồùi maùy nghióửn maù, chố sọỳ n trong
cọng thổùc bũng 1,5.
Cọng suỏỳt õọỹng cồ maùy nghióửn maù:
N = 0,13 Ei.KM.

i 1
Q.
D tk

Ei: cọng suỏỳt tióu hao nng lổồỹng (KWh/t) laỡ nng lổồỹng õóứ nghióửn 1 tỏỳn vỏỷt
lióỷu tổỡ kờch thổồùc vọ õởnh õóỳn kờch thổồùc 1mm.
Kn: hóỷ sọỳ phuỷ thuọỹc vaỡo kờch thổồùc õaù
i : mổùc õọỹ nghióửn
Dtk : kờch thổồùc trung bỗnh theo khọỳi lổồỹng cuớa õaù õem nghióửn (m).
Q : nng suỏỳt (m3/s)
: khọỳi lổồỹng thóứ tờch cuớa noù (kg/m3)
Giaù trở cuớa Ei õổồỹc xaùc õởnh theo caùc baớng chuyón ngaỡnh, phuỷ thuọỹc vaỡo loaỷi
õaù vaỡ õởa danh khai thaùc Ei = 4,58ữ8,51KWh/t. khi tờnh sồ bọỹ, õóứ õaớm baớo cho maùy
nghióửn coù thóứ laỡm vióỷc õổồỹc vồùi bỏỳt kyỡ loaỷi õaù naỡo, ngổồỡi ta choỹn Ei coù trở sọỳ gỏửn vồùi
giaù trở lồùn nhỏỳt Ei = 8KWh/t. Giaù trở KM xaùc õởnh theo baớng sau:
Baớng 2-1
Kờch thổồùc trung bỗnh theo
65
100
160
240
280
370
460
khọỳi lổồỹng cuớa õaù naỷp (mm)
Hóỷ sọỳ KM
1,85 1,40 1,20
1,0
0,95 0,85 0,80

SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 15


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

CHỈÅNG 3
PHÁN TÊCH CẠC PHỈÅNG ẠN ÂÁÛP NGHIÃƯN V
LỈÛA CHN PHỈÅNG ẠN HÅÜP L
3.1. Phán loải chung
Ngỉåìi ta nghiãưn váût liãûu bàòng cạc phỉång phạp sau:
- Nghiãưn cå khê: Dỉåïi tạc dủng ca cạc chi tiãút di âäüng ca mạy nghiãưn lm
củc váût liãûu bë phạ våí.
- Nghiãưn näø: cạc củc váût liãûu bë phạ hy theo cạc vãút nỉït nhåì sỉû gim ạp lỉûc
khê (håi) hay nhåì tạc dủng ca thúc näø dỉåïi sỉû nh hỉåíng ca sỉû phọng tia lỉía âiãûn
trong nỉåïc (hiãûu ỉïng thy lỉûc âiãûn).
- Nghiãưn nhiãût âiãûn: máùu bë phạ hy nhåì nung nọng củc bäü bàòng dng âiãûn
cao táưn.
3.2. Cạc loải mạy nghiãưn trong cäng nghiãûp váût liãûu xáy dỉûn g
Cạc loải mạy nghiãưn âạ dng trong xáy dỉûng v cäng gnhiãûp, ch úu cạc
mạy nghiãưn kiãøu cå khê ty theo cáúu tảo v phảm vi sỉí dủng cọ thãø chia ra nhỉỵng
loải sau:
3.2.1. Mạy nghiãưn mạ

Hçnh 3.1. Mạy âáûp mạ
Ngun liãûu phạ hy nhåì va âáûp giỉỵa cạc mạ âäüng v mạ ténh (âäi khi ha mạ

âãưu chuøn âäüng. Mạ âäüng cọ thãø chuøn âäüng âån gin hay phỉïc tảp, váût liãûu phạ
hy bàòng va âáûp hồûc bàòng va âáûp v ch xạt.
Mạy nghiãưn mạ âỉåüc dng nhiãưu nháút trong cạc cäng trìng xáy dỉûng cå
bn, nh mạy sn xút xi màng, háưm m ... Dng âãø âáûp så bäü v trung bçnh.
3.2.2. Mạy nghiãưn nọn

SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 16


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

Hỗnh 3.2. Maùy õỏỷp noùn
Vỏỷt lióỷu bở phaù huớy giổợa caùc noùn õỏỷp cọỳ õởnh vaỡ di õọỹng. Noùn trong thổỷc hióỷn
chuyóứn õọỹng lóỷch tỏm so vồùi noùn cọỳ õởnh.
Maùy õỏỷp noùn cuợng õổồỹc sổớ duỷng rọỹng raợi ồớ caùc cọng trổồỡng xỏy dổỷng, nhaỡ
maùy xi mng ...
3.2.3. Maùy nghióửn truỷc

Hỗnh 3.3. Maùy nghióửn truỷc
Vỏỷt lióỷu phaù huớy giổợa hai truỷc quay ngổồỹc chióửu nhau. Hay mọỹt truỷc quay,
mọỹt truỷc cọỳ õởnh.
Loaỷi maùy nghióửn truỷc coù hóỷ sọỳ nghióửn i lồùn duỡng õóứ nghióửn tinh, trung bỗnh.
3.2.4.Maùy nghióửn buùa

Hỗnh 3.4. Maùy nghióửn buùa
Vỏỷt lióỷu chuớ yóỳu bở phaù huớy dổồùi taùc duỷng cuớa lổỷc õọỹng cuớa Rọto coù gừn buùa

õỏp.

3.3. Giồùi thióỷu mọỹt sọỳ maùy cồớ thọ
óứ lổỷa choỹn phổồng aùn hồỹp lyù õaùp ổùng õổồỹc yóu cỏửu laỡ nghióửn õaù tổỡ

D=0,16mữd=(0,035ữ0,065)m õóứ phuỷc vuỷ xỏy dổỷng ta tỗm hióứu mọỹt sọỳ maùy nghióửn
cồớ thọ.
3.3.1 Maùy nghióửn maù
a. Cọng duỷng
Maùy nghióửn maù hay coỡn goỹi laỡ maùy nghióửn nhai hay maù õỏỷp haỡm õổồỹc duỡng
nhióửu nhỏỳt õóứ duỡng sồ bọỹ vaỡ trung bỗnh caùc loaỷi õaù. Maùy coù ổu õióứm:
+ Lổỷc õỏỷp maỷnh nón coù thóứ phaù vồớ õổồỹc nhổợng loaỷi õaù dai
+ Kóỳt cỏỳu õồn giaớn, baớo quaớn õồn giaớn vaỡ sổớ duỷng dóự daỡng.
SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 17


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

+ Cỉía vo âạ räüng, nàng sút ca mạy tỉång âäúi cao.
Nhỉåüc âiãøm chênh ca mạy l do mạy khäng lm viãûc liãn tủc nãn nàng
lỉåüng chi phê riãng trãn 1 âån vë sn pháøm låïn.
Bäü pháûn lm viãûc ch úu ca mạy l mạ âáûp mäüt mạ âäüng v mäüt mạ ténh
âãø kẻp âạ. Càn cỉï vo cạc âàûc tênh chuøn âäüng ca hm âäüng chia hai loải:
Mạy âáûp hm làõc âån gin. Hm âäüng chuøn âäüng theo qu âảo hçnh cung
tám l tám ca trủc treo nọ.
Mạy âáûp hm làõc phỉïc tảp:

Âáưu treo ca hm âäüng treo trỉûc tiãúp vo trủc lãûch tám âáưu dỉåïi näúi våïi táúm
chäúng.
b. Kãút cáúu mạy nghiãưn mạ
Mạy nghiãưn mạ våïi mạ chuøn âäüng làõc âån gin: kãút cáúu gäưm cọ mạ âäüng
làõp trãn trủc cäú âënh khi âáûp mạ âäüng chuøn âäüng làõc âån gin quanh trủc. Loải
mạy ny thêch håüp våïi viãûc nghiãưn cạc loải âạ låïn, mỉïc nghiãưn i=4÷6. Nhỉåüc âiãøm
ca nọ l âạ nghiãưn ra cọ nhiãưu viãn dáûp v mảt vủn nhiãưu.
Mạy âáûp hm làõc phỉïc tảp: pháưn trãn ca mạ âäüng làõc trỉûc tiãúp vo trủc lãûch
tám. Khi trủc quay thç mạ âäüng khäng chè thỉûc hiãûn chuøn âäüng làõc ra vo m cn
âỉåüc kẹo lãn hả xúng.
Nhåì mạ âäüng cọ chuøn âäüng phỉïc tảp nãn sỉû phạ hy âạ ngoi ỉïng sút ún
cn cọ sỉû ch sạt. Do âọ loải mạy ny cọ thãø âáûp våí cạc loải âạ chai âäưng thåìi âạ våí
thnh nhỉỵng viãn to âãưu nhau. Êt viãn dẻp v mảt vủn. Vç ỉu âiãøm trãn nãn cạc cäng
trỉåìng khai thạc âạ hay sỉí dủng.

SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 18


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

(a)
(b)
ỏỷm laỡ tỏm cuớa truỷc treo noù - Maùy õỏỷp lừc phổùc taỷp: ỏửu treo cuớa haỡm õọỹng
treo trổỷc tióỳp vaỡo truỷc lóỷch tỏm, õỏửu dổồùi nọỳi vồùi tỏỳm chọỳng.

(c)

(d)

Hỗnh 3.5. Sồ õọử phỏn loaỷi caùc maùy nghióửn maù
(a), (b), (d): Maùy nghióửn maù lừc õồn giaớn
(c) : Maùy nghióửn maù lừc phổùc taỷp.
3.3.2. Maùy nghióửn noùn
a. Cọng duỷng
Maùy nghióửn noùn duỡng õóứ nghióửn thọ vaỡ nghióửn caùc loaỷi õaù ồớ caùc nhaỡ maùy vọi
vaỡ ximng vaỡ caùc moớ khai thaùc õaù than so vồùi maùy nghióửn maù noù coù ổu õióứm:
- Nng suỏỳt cao: khi cổớa vaỡo õaù lồùn nhổ nhau thỗ nng suỏỳt maùy nghióửn noùn
cao hồn maùy nghióửn maù tổỡ 2ữ3 lỏửn vỗ trong maùy nghióửn noùn, õaù õổồỹc nghióửn lión
tuỷc.
- Cọng suỏỳt tióu thuỷ ờt: cọng õóứ nghióửn 1 tỏửn õaù thổồỡng nhoớ hồn 1,5ữ2 lỏửn vỗ
trong maùy nghióửn noùn õaù khọng nhổợng õỏỷp vồớ maỡ coỡn bở uọỳn vaỡ vỷn vồớ.
- Chỏỳt lổồỹng nghióửn tọỳt: õaù nghióửn ra tổồng õọỳi õóửu, ờt maỷt vuỷn, õọỹ nghióửn coù
thóứ rỏỳt cao.
- Bóửn chừc: tuọứi thoỹ cuớa maùy thổồỡng gỏỳp 2ữ2,5 lỏửn so vồùi maùy nghióửn maù.
Tuy nhión maùy nghióửn noùn cuợng coù mọỹt sọỳ nhổồỹc õióứm sau:
- Nỷng nóử: khi coù cuỡng kờch thổồùc cổớa vaỡo õaù thỗ toỹng lổồỹng maùy nghióửn noùn
thổồỡng cao hồn maùy nghióửn maù tổỡ 1,5ữ2 lỏửn. Vỗ vỏỷy maùy nghióửn noùn thổồỡng õỷt cọỳ
õởnh taỷi 1 chọự.

SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 19


ọử aùn tọỳt nghióỷp

Thióỳt kóỳ maùy nghióửn maù

- Cọửng kóửnh: cuỡng coù nng suỏỳt nhổ nhau, thỗ maùy nghióửn noùn cao hồn gỏỳp
1,5ữ2 lỏửn maùy nghióửn maù.
- Cổớa vaỡo õaù nhoớ nón õọi khi phaới õỏỷp vồới õaù coù kờch thổồùc lồùn ra trổồùc rọửi
mồùi boớ vaỡo maùy.
- Cỏỳu taỷo phổùc taỷp, õừt tióửn.
b. Kóỳt cỏỳu vaỡ phỏn loaỷi
Bọỹ phỏỷn chỏỳp haỡnh cuớa maùy nghióửn laỡ choùp õọỹng vaỡ choùp tộnh. Chuyóứn õọỹng
cuớa choùp õọỹng so vồùi bóử mỷt choùp cọỳ õởnh, thổỷc hióỷn nhồỡ dởch chuyóứn theo voỡng
trón cuớa truỷc choùp õọỹng. Trong chuyóứn õọỹng phổùc taỷp cuớa mỗnh, choùp õọỹng hỗnh
nhổ laỡ ln theo bóử mỷt bón trong cuớa choùp cọỳ õởnh vaỡ nồi caùc õổồỡng sinh cuớa choùp
laỷi gỏửn nhau, vióỷc nghióửn seợ xaớy ra cong nồi va chaỷm nhau vỏỷt lióỷu õaợ õổồỹc nghióửn
seợ rồi xuọỳng buọửng nghióửn nhồỡ taùc duỷng cuớa troỹng trổồỡng vióỷc dởch chuyóứn lión tuỷc
cuớa vuỡng nghióửn theo voỡng troỡn taỷo nng suỏỳt.
Maùy nghióửn noùn thổồỡng coù caùc kióứu noùn cao, noùn thỏỳp vaỡ noùn beỡ.
+ Kióứu noùn cao: truỷc cuớa noù nghióửn õổồỹc treo lón õốnh cuọỳi. Truỷc noùn õỷt
phaới nghióng mọỹt goùc =2ữ30 nón khi laỡm vióỷc noùn vổỡa quay vổỡa lừc. Maùy õổồỹc
duỡng nhióửu õóứ nghióửn thọ caùc loaỷi õaù rừn vaỡ doỡn.
+ Kióứu noùn thỏỳp: tuỷc quay thúng õổùng nhổng noù nghióửn õỷt lóỷch tỏm nón quyợ
tờch cuớa noù nghióửn laỡ mọỹt hỗnh truỷ. Kióứu naỡy coù ổu õióứm laỡ chióửu cao thỏỳp nhổng lổỷc
nghióửn nhoớ.
+ Kióứu noùn beỡ: coù noùn nghióửn beỡ rọỹng ra, truỷc cuớa noù õổồỹc treo lón õốnh cọỳi
vaỡ dỷt nghióng mọỹt goùc. kióứu naỡy lổỷc lừc rỏỳt lồùn nón rỏỳt thờch hồỹp vồùi vióỷc nghióửn
nhổợng õaù rừn vaỡ dai.

a)

b)
Hinh 3.6. Sồ õọử caùc kióứu maùy nghióửn noùn

(a): Noùn cao
(b): Noùn thỏỳp
(c): Noùn beỡ
c)
SVTH: Trỏửn Quọỳc Huỡng - Lồùp 97C1C

Trang 20


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

3.3.3. Mạy nghiãưn trủc (mạy cạn âạ)
Cäng dủng v phán loải:
Mạy nghiãưn trủc dng âãø nghiãưn trung bçnh v nghiãưn nh. Ngỉåìi ta thỉåìng
bäú trê nọ åí phêa sau mạy dáûp âạ hồûc mạy nghiãưn nọn âãø nghiãưn lải láưn thỉï hai.
Mạy nghiãưn trủc cọ 3 loải chênh:
- Loải 2 trủc cạn cäú âënh: khi nghiãưn âạ hai trủc khäng xã dëch âỉåüc, do âọ
khi cạn âạ ràõn dãù lm hng trủc vç váûy nọ sỉí dủng chè dng âãø nghiãưn âạ mãưm.
- Loải 1 trủc cạn di âäüng: cọ mäüt trủc äúng cạn âàût trãn äø âåỵ di âäüng âỉåüc l
ra giỉỵ lải, khi cạn phi âạ ràõn nọ s âáøy trủc cạn li ra v råi xúng, do âọ trủc cạn
khäng bë hỉ hng. Loải ny âỉåüc sỉí dủng nhiãưu.
- Loải 2 trủc cạn di âäüng: åí loải ny ngỉåìi ta cáưn thiãút kãú âãø hai trủc cạn âỉåüc
âàût trãn 2 äø âåỵ di âäüng. Sỉí dủng loải mạy ny khạ an ton trong trỉåìng håüp gàûp phi
âạ ràõn hồûc váû ràõn råi vo.

a)
b)
c)

Hçnh 3.7. Cạn loải mạy cạn âạ
a). Trủc cạn cäú âënh
b). Loải 1 trủc cạn di âäüng
c). Loải 2 trủc cạn di âäüng
3.3.4. Mạy nghiãưn bụa
Mạy nghiãưn bụa l loải mạy bçnh thỉåìng dng âãø nghiãưn nh v nghiãưn trung
bçnh cạc loải âạ mãưm, khäng dênh nhỉ âạ väi, xi lä ... Trong mạy nghiãưn bụa khäng
dng âãø nghiãưn âạ dênh hồûc váût liãûu dênh. Vç chụng dãù bãút vo âáưu bụa lm mạy
khäng hồût âäüng âỉåüc. Âàûc tênh ca mạy nghiãưn bụa khạc hàón våïi cạc loải mạy
nghiãưn khạc l cọ âäü nghiãưn ráút låïn - thäng thỉåìng i=10÷15, khi nghiãưn lán thç hai
âäü nghiãưn cọ thãø tåïi 40. Vç váûy khi âạ vo kêch thỉåïc khạ låïn, sau khi nghiãưn âạ
biãún thnh nhỉỵng hảt ráút nh.

Hçnh 3.8. Mạy nghiãưn bụa
SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 21


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

3.4. Chn phỉång ạn thiãút kãú
3.4.1. Nhỉỵn g u cáưu chung khi chn mạy nghiãưn
- Bo âm âãún mỉïc âäü cáưn thiãút, khäng dáûp nghiãưn quạ u cáưu. Cạc hảt âảt
âãún âäü u cáưu thç phi thạo liãûu ra khi mạy.
- Quạ trçnh nghiãưn phi hon ton tỉû do nghéa l khäng km thao qạ trçnh phủ
khạc trong lục âáûp nghiãưn.
- u cáưu mỉïc âäü nghiãưn låïn thç cọ thãø b qua nhiãưu láưn nghiãưn v sỉí dủng

cạc loải mạy thêch håüp.
- Bo âm nàng sút cao, lỉûc sinh ra trong mạy bẹ.
- Sn pháøm thu âỉåüc cáưn cọ kêch thỉåïc âäưng âãưu êt viãn dẻp v êt mảt vủn.
- Viãûc cung cáúp váût liãûu vo v thạo váût liãûu ra cọ thãø tiãún hnh liãn tủc v tỉû
âäüng.
- Quạ trçnh âáûp nghiãưn phi sinh ra êt bủi, täøn tháút váût liãûu êt, âm bo sỉïc
kho cäng nhán.
- Håüp våïi u cáưu chung; gn, nhẻ, r tiãưn, êt ngỉåìi qun l.
- Bo âm dãù dng, sỉía chỉỵa dãù dng, váûn hnh an ton
3.4.2. u cáưu mạy thiãút kãú
- Phảm vi sỉí dủng: phủc vủ cho cạc cäng trỉåìng khai thạc âạ nhàòm cung cáúp
âạ cho cạc ngnh xáy dỉûng.
- Váût liãûu dáûp cọ âäü cỉïng trung bçnh, khä, kêch thỉåïc váût liãûu âỉa vo êt âäưng
âãưu.
- Mỉïc âäü nghiãưn cọ thãø thay âäøi trong phảm vi i=3÷5.
- Nàng sút trung bçnh, kãút cáúu gn nhẻ, dãù bo qun v dãù chãú tảo.
3.4.3. Chn phỉång ạn thiãút kãú
Do u cáưu thiãút kãú mạy sỉí dủng åí giai âoản âáûp så bäü, åí giai âoản ny dng
mạy nghiãưn mạ, thûn tiãûn cho cäng trçnh nh. Mạy nghiãưn mạ âàûc trỉng bàòng kêch
thỉåïc nảp liãûu khe thạo liãûu. So våïi mạy nghiãưn nọn mạy nghiãưn mạ âån gin hån
vãư kãút cáúu, tin cáûy trong lm viãûc, dãù âiãưu chènh kêch thỉåïc sn pháøm. Ngoi ra nọ
cn cọ nhỉỵng ỉu âiãøm m khäng tçm tháúy åí mạy khạc.
3.5. Cáúu tảo mạy nghiãưn mạ
Mạy nghiãưn mạ cọ nhiãưu loải: loải mạ chuøn âäüng âån gin truưn tỉì trủc
lãûch tám. Loải mạ chuøn âäüng phỉïc tảp truưn tỉì trủc lãûch tám. Loải chuøn âäüng
tỉì cå cáúu con làn hồûc cam tåïi mạ âäüng.

SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 22

Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

3.5.1. Mạy nghiãưn mạ chuøn âäün g âån gin
4
* Så âäư ngun l:
3

2
1

5

6

8

7 n mạ chuøn âäüng âån gin.
Hçnh 3.9. Mạy nghiãư
1. Mạy ténh
5. Tay biãn
2. Mạy âäüng
6. Táúm chäúng
3. Trủc lãûc tám
7. Thanh càng
4. Trủc treo
8. L xo

* Hoảt âäüng
Trủc lãûc tám quay, nọ s lm tay biãn 5 chuøn âäüng lãn xúng. Âäưng thåìi
kẹo táúm chäúng 6 v s âáøy nọ chuøn âäüng quanh trủc 4. Ẹp váût liãûu vo mạ ténh 1.
Lục ny váût liãûu bë âáûp, khi táúm chäúng 6 chuøn âäüng xúng, táúm chäúng khäng tạc
dủng vo 3 trủc càng 7 nhåì l xo 8 kẹo mạ âäüng 2 vãư vë trê c.
Khi âọ váût liãûu â bë âáûp råi ra khi hai mạ mạy
Qu âảo chuøn âäüng ca tỉìng âiãøm trãn mạ âäüng l mäüt cung trn. Táûp håüp
cạc mạ l chuøn âäüng ténh tiãún âån gin. Loải mạy ny dng ráút phäø biãún

• Ỉu âiãøm :
Cọ lỉûc âáûp låïn
Trủc lãûch tám êt bë hỉ hải
Táúm lọt êt bë mi mn
• Nhỉåüc âiãøm :
Cáúu tảo phỉïc tảp hån nãn täøn hao do ma sạt låïn, tàng tiãu hao nàng lỉåüng
Nàng sút tháúp
3.5.2. Mạy nghiãưn mạ chuøn âäün g phỉïc tảp
* Så âäư ngun l:
3
2
1

4

5

Hçnh 3.10. Mạy nghiãưn mạ chuøn âäün6g phỉïc tảp.
1. Mạy ténh
4. Thanh càng
SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 23


Âäư ạn täút nghiãûp

Thiãút kãú mạy nghiãưn mạ

2. Mạy âäüng
3. Trủc lãûch tám

5. L xo
6. Táúm chäúng

• Hoảt âäüng
Trủc lãûch tám quay, kẹo mạ âäüng chuøn âäüng, nhåì táúm chäúng 6 âáøy mạ
âäüng dëch chuøn ngang tảo ra lỉûc âáûp.
Qy âảo ca mạ âäüng: pháưn trãn chuøn âäüng theo qu âảo trn. Pháưn giỉỵa
l elêp, pháưn dỉåïi l vng cung. C mạ âäüng tảo ra chuøn âäüng song phàóng.
• Ỉu âiãøm :
Cáúu tảo âån gin, tiãu hao nàng lỉåüng êt
Nàng sút cao hån, kh nàng âáøy váût liãûu ra khi 2 mạ dãù hån.
• Nhỉåüc âiãøm :
Trủc lãûch tám dãù hỉ
Táúm lọt mau hng
3.5.3. Nháûn xẹt
So våïi mạy nghiãưn bụa chuøn âäüng âån gin thç mạy nghiãưn mạ chuøn
âäüng phỉïc tảp cọ nhiãưu ỉu âiãøm hån. Theo nhỉỵng cäng trçnh nghiãn cỉïu thỉûc
nghiãûm gáưn âáy thç loải mạy nghiãưn chuøn âäüng phỉïc tảp hnh trçnh khäng ti chè
chiãúm 1/5 vng quay trủc. Lãûch tám m khäng phi 1/2 vng quay trủc lãûch tám

nhỉ mạy nghiãưn mạ chuøn âäüng làõc âån gin. ÅÍ hnh trçnh lm viãûc thç chè cọ 1/5
vng quay l cọ pháưn trãn v pháưn dỉåïi ca mạ âäüng vng tham gia âáûp, cn 3/5
vng quay cn lải thç pháưn trãn v pháưn dỉåïi ca mạ âäüng thay nhau âáûp. Vç váûy
mạy lm viãûc âäưng âãưu hån, nàng lỉåüng tiãu hao bẹ hån v trong lỉåüng bẹ hån loải
cng nàng sút.
Ngoi ra cn do u cáưu khi thiãút kãú ta chn mạy thiãút kãú l mạy nghiãưn mạ
chuøn âäüng phỉïc tảp.
3.5.4. Så âäư âäün g hc
7

3

5

2

4
6

1

Hçnh 3.11. Så âäư âäüng hc mạy nghiãưn mạ.
1. Âäüng cå âiãûn
5. ÄØ trủc làõp våïi mạ âäüng
2. Bäü truưn âai
6. Mạ âäüng
3. ÄØ trủc làõp våïi thán mạy
7. Bạnh âạ
SVTH: Tráưn Qúc Hng - Låïp 97C1C

Trang 24


Âäö aïn täút nghiãûp

Thiãút kãú maïy nghiãön maï
4. Truûc lãûch tám

SVTH: Tráön Quäúc Huìng - Låïp 97C1C

Trang 25