Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (55.23 KB, 2 trang )
Phân tích vẻ đẹp cổ điển và hiện đại của bài thơ Chiều tối
Hồ Chí Minh là nhà Cách mạng vĩ đại của dân tộc ta, đồng thời là một tác gia lớn. Bác
để lại một sự nghiệp sáng tác đồ sộ, nổi bật nhất là tập “Nhật kí trong tù”.Trong số 133
bài thơ của tập nhật kí, “Mộ” là một bài thơ nhỏ nhắn, xinh xắn, đáng yêu. Đó là bài thơ
thứ 31, được sáng tác vào cuối thu năm 1942, trên con đường từ Tĩnh Tây đến Thiên
Bảo, ghi lại cảnh xóm núi lúc ngày tàn. Đằng sau đó là vẻ đẹp tâm hồn Hồ Chí Minh.
Bài thơ tiêu biểu cho sự kết hợp hài hòa giữa cổ điển và hiện đại.
Điều đó được thể hiện ở một số phương diện: Thi đề, thi liệu, bút pháp, ngôn ngữ, …
Trước tiên là thi đề. Nội dung trữ tình của bài thơ thuộc về một trong những đề tài khá
quen thuộc trong thơ cổ điển phương Đông đó là hoàng hôn và nỗi niềm cô đơn. Tuy
nhiên, điểm đáng chú ý ở đây là ngay trong thi đề, Bác đã đưa vào bài thơ những yếu tố
hiện đại. Đó là sự chuyển dịch từ không gian vũ trụ mang tính chất vĩnh viễn, vĩnh hằng
đậm màu sắc ước lệ ở hai câu thơ đầu sang không gian đời thường, mang tính chất sinh
hoạt vừa cụ thể vừa sống động ở hai câu sau, điều mà trong thao tác tư duy thơ, các nhà
thơ trung đại ít khi thể hiện.
Chính sự phá cách trong việc mở rộng biên độ của đề tài đã chi phối việc sử dụng
thi liệu. Đã có một sự sáng tạo mới về thi liệu mà cụ thể là việc sử dụng hình ảnh thơ.
Ngoài những hình ảnh quen thuộc: vân (cô vân), điểu (quyện diểu), lâm (quy lâm), sơn
(sơn thôn)…là những chất liệu mới: thiếu nữ, ma bao túc (xay ngô), lô (lò than)… Điều
này không chỉ cho thấy tính hiện đại của bài thơ qua sự vận động của thi tứ mà quan
trong hơn, còn cho thấy tính hiên đại của bài thơ qua quan niệm thẫm mĩ. Đối với Hồ
Chí Minh, khung cảnh sinh hoạt sống động kia mới thực sự là nội dung chính của bức
tranh. Hãy chú ý cách tô đậm các đường nét chính và gam màu chủ đạo của khung cảnh
chiều tối nếu ta nhìn bài thơ từ góc nhìn của hội họa. Hình ảnh thiếu nữ xay ngô và lò
than rực hồng kia không ngẫu nhiên và cũng không chỉ đóng vai trò của một thứ chất
liệu thông thường. Nó toát lên sức quyến rũ của sự sống, nét duyên dáng, trẻ trung của
con người. Đó là vẻ đẹp của cuộc sống mà tác giả Ngục trung nhất kí luôn lưu tâm và là
một thứ lửa sưởi ấm cõi lòng nhân vật trữ tình của bài thơ. Vì lí tưởng mà Người theo
đuổi, đă từng chấp nhận xa Tổ quốc, quê hương và sẵn lòng chịu đựng vô vàn những thử
thách, gian truân khác trên chặng đường đấu tranh suốt ba mươi năm…
Tiếp theo, nét cổ điển và hiện đại của bài thơ Chiều tối cũng được thể hiện khá