Tiện trục bậc

TIỆN TRỤC BẬC

1

1. Yêu cầu kỹ thuật đối với trục bậc
2. Các phương pháp gá đặt
3. Dao tiện trục bậc
4. Chế độ cắt và điều chỉnh máy để 
gia công
5. Các phương pháp cắt khi tiện trục 
bậ c
6. Đo và kiểm tra khi tiện trục bậc
7. Các sai hỏng thường gặp, nguyên 
nhân và biện pháp phòng tránh


1. Yêu cầu kỹ thuật đối với trục bậc

KN: Trục bậc là gồm trục nhiều đoạn trụ
trơn có đường kính khác nhau tạo thành
nhiều bậc và vai trục.


1. Yêu cầu kỹ thuật đối với trục bậc

Các yêu cầu cần phải đảm bảo khi tiện trục 
bậc:
+ Đảm bảo kích thước đường kính các đoạn 
trụ trong phạm vi dung sai cho phép.
+ Đạt được kích thước chiều dài trục, chiều 
dài các đoạn trụ trên trục.

+  Đạt  được  yêu  cầu  về  sai  số  hình  dáng 
hình  học  của  các  đoạn  trụ  (đọ  méo,  độ  ô 
van, độ côn, độ phình, độ thắt…..).


1. Yêu cầu kỹ thuật đối với trục bậc

Các yêu cầu cần phải đảm bảo khi tiện 
trục bậc (tt):
+ Đạt yêu cầu về sai số vị trí tương quan 
giữa các bề mặt (độ đảo hướng kính của 
các  trụ,  độ  đồng  tâm  của  các  trụ,  độ 
vuông góc các vai trụ và của mặt đầu của 
đường tâm trục…….).
+ Đảm bảo độ nhẵn của các bề mặt.


2. Các phương pháp gá đặt
Tùy vào đường kính và chiều dài phôi, độ chính 
xác  cần  gia  công  mà  có  thể  dùng  các  phương 
pháp gá đặt sau:

a/ Gá bằng mâm cặp 3 chấu
b/ Gá bằng mâm cặp 3 chấu và chống tâm 
1 đầu
c/ Gá bằng kẹp tóc và chống tâm 2 đầu
d/ Gá như các phương pháp b và c nhưng 
có thêm giá đỡ ( luynet)

3. Dao tiện trục bậc
a/ Dao tiện trục bậc: 
Ưu điểm: thuận tiện nhất là dùng dao vai 
dọc, vừa tiện dọc các đoạn trục vừa dùng 
để xén các vai trục,xén mặt đầu trục. 
Nhược điểm: dao tiện vai dọc có phần cắt 
không khỏe, dao chóng mòn,


3. Dao tiện trục bậc
a/ Dao tiện trục bậc: 
PP khắc phục: kết hợp dao tiện vai với 
dao tiện dọc đầu thẳng hoặc đầu cong. 
Gá đồng thời 2 dao này lên giá dao.
+Dao tiện dọc: tiện các đoạn trục.
+Dao tiện vai: xén mặt đầu.


3. Dao tiện trục bậc
a/ Dao tiện trục bậc: 
b/ Mài sửa dao: 
c/ Gá lên máy :


4. Chế độ cắt và điều chỉnh máy để gia công

Trục bậc là tập hợp của các đoạn trục 
trơn 
 gia công tương tự như tiện trục trơn.
Chế độ cắt và điều chỉnh máy khi xén 

mặt đầu và xén vai trục (bài 5)


5. Các phương pháp cắt khi tiện trục bậc

a. Tiện thô:
­ Có thể cắt từng lớp, từng đoạn và cắt 
phối hợp.
­ Phương pháp này có độ cứng vững tốt, 
lực cắt nhỏ nên có thể đạt độ chính xác 
tương đối cao, nhưng năng suất thấp.


5. Các phương pháp cắt khi tiện trục bậc

b. Tiện tinh:
Tùy thuộc vào cách ghi kích thước và độ 
chính xác yêu cầu


5. Các phương pháp cắt khi tiện trục bậc

b. Tiện tinh:
Hình a: tiện các đoạn trụ rồi chuyển sang 
xén các vai trục.


5. Các phương pháp cắt khi tiện trục bậc

b. Tiện tinh:

Hình b: tiện từng mõ đoạn trụ, xén vai trục 
đó, rồi chuyển sang tiện đoạn trục khác và 
xén vai trục đó một cách tuần tự theo 
hướng di chuyển của dao.


6. Đo, kiểm tra khi tiện trục bậc:
-Đo và kiểm tra các kích thước đường 

kính và chiều dài: thước lá, thước cặp, 
panme...

-Kiểm độ đảo và độ đồng tâm
-Kiểm tra độ nhẵn bề mặt dùng bộ 

mẫu các độ nhẵn


7. Các sai hỏng thường gặp, nguyên nhân 
và các biện pháp phòng tránh

Trục bậc là tập hợp các trục trơn và 
các vai trục.