LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CHỨNG TỪ VẬN CHUYỂN HÀNG HÓA BẰNG ĐƯỜNG BIỂN

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN
MỤC LỤC

Nội dung
Trang
CÁC CHỮ VIẾT TẮT DÙNG TRONG BÀI LUẬN................................................6
XNK: xuất nhậu khẩu.................................................................................................6
L/C : Letter of credit ( thư tín dụng)..........................................................................6
B/L: Bill of Lading (vận tải đơn)................................................................................6
M/R : Mate’s Receipt ( biên lai thuyền phó)..............................................................6
D/O : Deliver of Order (lệnh giao hàng)....................................................................6
NOR: Notice of Readiness (thông báo sẵn sàng).......................................................6
 LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................7
....................................................................................................................................... 8
Tp HCM, ngày 30 tháng 05 năm 2011........................................................................9
Nguyễn Tấn Tài............................................................................................................ 9
CHƯƠNG I................................................................................................................10
KHÁI QUÁT VỀ CHỨNG TỪ VẬN CHUYỂN HÀNG HÓA BẰNG ĐƯỜNG
BIỂN........................................................................................................................... 10
I.1. Khái quát chung về vận tải đường biển.............................................................10
I.1.1. Đặc điểm kinh tế kĩ thuật của vận tải đường biển......................................10
I.1.2. Tác dụng của vận tải đường biển trong buôn bán quốc tế.........................10
I.1.3. Cơ sở vật chất kĩ thuật của vận tải bằng đường biển.................................11
I.2. Định nghĩa và phân loại các loại chứng từ vận chuyển hàng hóa bằng đường
biển ............................................................................................................................. 11
I.2.1. Định nghĩa......................................................................................................11
I.2.2. Phân loại .......................................................................................................11
I.2.2.1. Chứng từ hải quan..................................................................................11
I.2.2.2. Chứng từ liên quan đến tàu....................................................................11

CHƯƠNG II........................................................................13
NỘI DUNG CÁC LOẠI CHỨNG TỪ VẬN CHUYỂN HÀNG HÓA BẰNG
ĐƯỜNG BIỂN...........................................................................................................13
II.1. Chứng từ hải quan.............................................................................................13
II.1.1. Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.......................................................13
II.1.1.1. Khái niệm...............................................................................................13
II.1.1.2. Nội dung Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh................................14
II.1.1.3. Điều kiện cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.........................14
II.1.2. Giấy phép xuất nhập khẩu (Export/ Import Licence)..............................15
II.1.2.1. Khái niệm...............................................................................................15
II.1.2.2. Nội dung.................................................................................................15
II.1.2.3. Những thủ tục xin và cấp giấy phép xuất nhập khẩu.........................15

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 1


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

II.1.2.4. Các cơ quan cấp giấy phép xuất nhập khẩu........................................16
II.1.3. Hợp đồng ngoại thương...............................................................................17
II.1.3.1. Khái niệm...............................................................................................17
II.1.3.2. Đặc điểm của hợp đồng ngoại thương.................................................17
II.1.3.3. Phân loại hợp đồng ngoại thương........................................................17
II.1.3.4. Cơ sở pháp lý cho việc giao kết và tính hiệu lực của hợp đồng ngoại
thương.................................................................................................................. 17
II.1.3.5. Hình thức, nội dung của một hợp đồng ngoại thương........................18

II.1.3.6. Quá trình thực hiện hợp đồng ngoại thương.......................................19
II.1.4. Tờ khai hải quan( Entry – Carnet – Customs Declaration).....................20
II.1.4.1. Khái niệm...............................................................................................20
II.1.4.2. Nội dung và cách ghi tờ khai hải quan................................................20
II.1.4.3. Thời điểm đăng ký tờ khai...................................................................26
II.2. Chứng từ liên quan đến tàu..............................................................................27
II.2.1. Hợp đồng vận chuyển..................................................................................27
II.2.1.1. Khái niệm...............................................................................................27
II.2.1.2.1 Hợp dồng thuê tàu chợ (Liner Service C/P).............................28
II.2.1.2.1.1. Khái niệm...............................................................................28
II.2.1.2.1.3. Nội dung của hợp đồng thuê tàu chợ (Liner services)..........29
II.2.1.2.1.4. Phương thức và các bước lập hợp đồng thuê tàu chợ..........31
II.2.1.2.2. Hợp dồng thuê tàu chuyến (Voyage C/P)...............................32
II.2.1.2.2.1. Khái niệm................................................................................32
II.2.1.2.2.2. Đặc điểm................................................................................32
II.2.1.2.2.3. Phân loại..................................................................................33
II.2.1.2.2.4. Nội dung của Voyage C/P......................................................34
II.1.2.2.5. Phương thức và các bước lập hợp đồng thuê tàu chuyến..............39
II.2.2. Danh mục hàng hóa (Cargo List)...............................................................39
II.2.2.1. Khái niệm...............................................................................................39
II.2.2.2. Mục đích.................................................................................................39
II.2.2.3. Nội dung của Cargo list.........................................................................40
II.2.3. Sơ đồ chất xếp hàng hóa (Cargo Stowage Plan)........................................40
II.2.3.1 Khái niệm................................................................................................40
II.2.3.3. Nội dung của một sơ đồ chất xếp hàng hóa.........................................40
II.2.3.4. Những lưu ý chung khi lập sơ đồ hàng hóa.........................................41
II.2.4. Thông báo sẵn sàng (Notice of Readiness – NOR)....................................42
SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 2

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

II.2.4.1. Khái niệm...............................................................................................42
II.2.4.2. Mục đích của NOR................................................................................42
II.2.4.3. Những điều kiện của tàu trước khi trao NOR.....................................42
II.2.4.4. Trao và nhận thông báo sẵn sàng (NOR)............................................43
II.2.4.5. Nội dung của một bản “Thông báo sẵn sàng” (NOR).........................44
II.2.5. Phiếu kiểm đếm(Tally sheet).......................................................................44
II.2.5.1. Khái niệm...............................................................................................44
II.2.5.2. Nội dung.................................................................................................44
II.2.5.3. Yêu cầu việc kiểm đếm..........................................................................45
II.2.6. Biên lai thuyền phó(Mate’s Receipt)..........................................................45
II.2.6.1. Khái niệm...............................................................................................45
II.2.6.2. Mục đích.................................................................................................46
II.2.6.3. Nội dung.................................................................................................46
II.2.6.4. Những lưu ý khi cấp và ký “Biên lai thuyền phó”..............................47
II.2.7. Vận tải đơn (Bill of Lading – B/L)..............................................................48
II.2.7.1. Khái niệm...............................................................................................48
II.2.7.2. Chức năng của vận đơn...........................................................................48
II.2.7.3. Phân loại vận đơn đường biển..............................................................49
II.2.7.3.1. Căn cứ vào quyền chuyển nhượng sở hữu hàng hóa ghi trên vận
đơn................................................................................................................... 49
II.2.7.3.2. Căn cứ vào cách phê chú của thuyền trưởng trên B/L...............50
II.2.7.3.3. Căn cứ vào thời gian cấp vận đơn, thời gian bốc xếp hàng, và
tình trạng xếp dỡ hàng hóa............................................................................50
II.2.7.3.4. Căn cứ vào phương thức vận vận chuyển hàng hóa...................51

II.2.7.3.5. Căn cứ vào bên lập B/L và phương thức gửi hàng.....................51
II.2.7.3.6. Căn cứ vào giá trị sử dụng và lưu thông......................................52
II.2.7.3.7. Căn cứ vào phương thức thuê tàu chuyên chở............................52
II.2.7.3.8. Các loại khác..................................................................................53
II.2.7.4. Nội dung của vận đơn...........................................................................53
II.2.7.5. Quy tắc quốc tế về điều chỉnh vận đơn................................................54
II.2.7.6. Những chú ý khi ký và sử dụng vận đơn.............................................54
II.2.8. Phiếu vận chuyển.........................................................................................59
II.2.8.1. Khái niệm...............................................................................................59
II.2.8.2. Nội dung.................................................................................................59
II.2.9. Lược khai hàng hóa (Cargo Manifest).......................................................60
SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 3


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

II.2.9.1. Khái niệm...............................................................................................60
II.2.9.2. Phân loại.................................................................................................60
II.2.9.3. Nội dung.................................................................................................61
II.2.9.4. Ý nghĩa, mục đích..................................................................................62
II.2.10. Biên bản xác nhận hàng hóa hư hỏng (Cargo Outurn Report – COR). 63
II.2.10.1. Khái niệm.............................................................................................63
II.2.10.2. Mục đích...............................................................................................63
II.2.10.3. Nội dung của biên bản xác nhận hàng hóa hư hỏng.........................63
II.2.11. Biên bản kết toán nhận hàng với tàu (Report On Receipt Of Cargo). . .64
II.2.11.1. Khái niệm............................................................................................64

II.2.11.2. Mục đích...............................................................................................64
II.2.11.3. Nội dung của biên bản kết toán nhận hàng với tàu..........................64
II.3. Các chứng từ khác.............................................................................................65
II.3.1. Biên lai giám định (Số lượng, phẩm chất, tổn thất)..................................65
II.3.1.1. Biên bản giám định phẩm chất (Survey report of quality)................65
II.3.1.1.1. Khái niệm.......................................................................................65
II.3.1.1.2. Nội dung.........................................................................................66
II.3.1.2. Biên bản giám định số lượng, tổn thất (Survey report of
quantity/loss)........................................................................................................66
II.3.1.2.1. Khái niệm.......................................................................................66
II.3.1.2.2. Nội dung.........................................................................................67
II.3.2.Thư dự kháng (Letter of Reservation)........................................................68
II.3.2.1. Khái niệm...............................................................................................68
II.3.2.2. Mục đích.................................................................................................68
II.3.2.3. Nội dung.................................................................................................69
II.3.3. Thư khiếu nại...............................................................................................69
II.3.3.1. Khái niệm...............................................................................................69
II.3.3.2. Nội dung của thư khiếu nại...................................................................70
II.3.3.3. Đối tượng và hồ sơ khiếu nại................................................................70
Khiếu nại người chuyên chở..........................................................................70
QUY TRÌNH CHUNG SỬ DỤNG CÁC CHỨNG TỪ VẬN CHUYỂN HÀNG
HÓA BẰNG ĐƯỜNG BIỂN.....................................................................................72
III.1. Giao nhận hàng hóa quốc tế bằng đường biển...............................................72
III.1.1. Khái niệm về giao nhận hàng hóa.............................................................72
III.1.2. Đặc điểm của giao nhận hàng hóa.............................................................72
SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 4

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

III.1.3. Vai trò của giao nhận hàng hóa................................................................73
III.2. Người giao nhận...............................................................................................73
III.2.1. Khái niệm và địa vị pháp lý của người giao nhận....................................73
III.2.2. Phạm vi dịch vụ của người giao nhận.......................................................74
III.2.3. Vai trò của người giao nhận trong thương mại quốc tế..........................75
III.3. Quy trình chung sử dụng các loại chứng từ hàng hóa xuất nhập khẩu bằng
đường biển.................................................................................................................. 76
III.3.1. Cơ sở pháp lý, nguyên tắc giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tại cảng
biển.......................................................................................................................... 76
III.3.2. Nhiệm vụ của các bên tham gia trong quá trình giao nhận....................77
III.3.2.1. Nhiệm vụ của cảng...............................................................................77
III.3.2.2. Nhiệm vụ của chủ hàng.......................................................................77
III.3.2.3. Nhiệm vụ của người chuyên chở (hãng tàu)......................................77
III.3.2.4. Nhiệm vụ của hải quan........................................................................78
III.3.3. Quy trình chung sử dụng các loại chứng từ vận chuyển hàng hóa bằng
đường biển.................................................................................................................. 78
III.3.3.1. Đối với hàng xuất khẩu...........................................................................78
III.3.3.1.1. Yêu cầu..............................................................................................78
III.3.3.1.2. Trình tự công việc.............................................................................79
III.3.3.2. Đối với hàng nhập khẩu..........................................................................83
KẾT LUẬN.........................................................................87
PHỤ LỤC HÌNH ẢNH CHỨNG TỪ MINH HỌA.................................................88
CÁC CHỨNG TỪ HẢI QUAN.............................................................................88
CÁC CHỨNG TỪ LIÊN QUAN ĐẾN TÀU.........................................................88
TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………………………...119

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 5


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

CÁC CHỮ VIẾT TẮT DÙNG TRONG BÀI LUẬN
− XNK: xuất nhậu khẩu.
− L/C : Letter of credit ( thư tín dụng).
− B/L: Bill of Lading (vận tải đơn).
− M/R : Mate’s Receipt ( biên lai thuyền phó).
− D/O : Deliver of Order (lệnh giao hàng).
− NOR: Notice of Readiness (thông báo sẵn sàng).
− COR: Cargo Outurn Report (biên bản xác nhận hàng hóa hư hỏng).
− ROROC: Report On Receipt Of Cargo (biên bản kế toán nhận hàng với tàu).
− SO : Shipowner (chủ tàu).
− CR: Charterer (người thuê tàu).
− C/P: Charter Party (hợp đồng vận tải).
− CFS: Container Freight Station (Nơi thu gom hàng lẻ để đóng vào container).
− ICD: Inland Container Depot (cảng nội địa).
− FCL: Full container Loaded (gửi hàng nguyên).
− LCL: Less Container Loaded (gửi hang lẻ).
− NOA: Notice of Arrival (thông báo tàu đến)
− CFR: Cost and Freight (Tiền hàng cộng cước hay tiền hàng và cước).
− CY: Container Yard (bãi chứa container).

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 6


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

 LỜI CẢM ƠN 
Sau khi kết thúc khóa học tại trường Đại học Giao Thông Vận Tải T.P Hồ Chí
Minh, đây không phải là một thời gian dài để làm nên một kỳ tích to lớn, nhưng cũng
không quá ngắn để một sinh viên như em không tìm được những thành công nhất định
cho riêng mình. Em được các thầy cô trong trường trao dồi kiến thức quan trọng về
công việc, những kinh nghiệm quý báu để làm nền tảng cho bước tiến vào cuộc sống
và công việc tương lai sau này. Đặc biệt trong giai đoạn làm luận văn tốt nghiệp, em
còn nhận được động lực to lớn từ rất nhiều sự quan tâm và giúp đỡ của nhiều cá nhân,
tổ chức và gia đình. Em nghĩ mình sẽ cố gắng rất nhiều trong cuộc sống vì đó có thể là
hành động tốt nhất để đền đáp những sự giúp đỡ tận tình này.
Trước tiên, em xin cảm ơn Ban Giám Hiệu trường Đại học Giao Thông Vận Tải
T.P Hồ Chí Minh, đặc biệt là các giảng viên của Khoa Hàng Hải, các thầy cô bộ môn
trong trường vì sự tận tình, nhiệt huyết đã tận tâm dạy dỗ em trong suốt 5 năm học
qua, về những kiến thức chuyên môn, chia sẻ những kinh nghiệm sống cũng như trong
công việc, giúp em trưởng thành hơn với một nền tảng kiến thức sâu rộng và một tư
duy tích cực.
Em cũng xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo công ty Cổ Phần Giám Định
Phương Bắc, các anh chị trong công ty đã cung cấp cho em nguồn tài liệu quý báu,
giúp em một phần không nhỏ để hoàn thành bài luận văn này.
Đặc biệt, em gửi lời cảm ơn sâu sắc đến thầy giáo, thuyền trưởng Nguyễn Ngọc
Tuấn đã hướng dẫn, động viên và chỉ bảo tận tình cho em, giúp em hoàn thành bài
luận tốt nghiệp này.

Cuối cùng, em xin kính chúc Ban giám hiệu, quý thầy cô trong trường, Ban
lãnh đạo công ty Cổ Phần Giám Định Phương Bắc cùng thầy Nguyễn Ngọc Tuấn lời
chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành công trong công việc cũng như trong cuộc sống.
Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên
Nguyễn Tấn Tài

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 7


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

Trong buôn bán ngoại thương, vận tải đường biển đảm nhận vận chuyển hơn
80% khối lượng hàng hoá xuất nhập khẩu. Vận tải đường biển là phương thức vận tải
có từ hàng trăm năm nay và nó đã trở thành một yếu tố không thể tách rời trong buôn
bán quốc tế. Đối với Việt Nam, vận tải đường biển còn có ý nghĩa quan trọng hơn. Là
một quốc gia có 3260 km chiều dài bờ biển, lại nằm trên tuyến đường hàng hải quốc
tế, nên hầu hết các loại hàng hoá xuất nhập khẩu cũng như hàng hoá quá cảnh qua Việt
Nam đều chủ yếu thông qua các cảng biển.
Vận tải đường biển, xét dưới góc độ của một cán bộ phụ trách công tác xuất nhập
khẩu hay các sỹ quan quản lý trên tàu, làm những công việc liên quan tới công tác xuất
nhập khẩu hàng hoá như thuê tàu gửi hàng xuất khẩu, nhận hàng nhập khẩu với người
chuyên chở, lập biên lai, ký vận đơn, lập sơ đồ hàng hóa … Do vậy, việc sử dụng các
chứng từ vận tải trở nên rất quan trọng đối với cán bộ ngoại thương. Chứng từ vận tải
không những được sử dụng để giao nhận hàng hoá mà còn được dùng để thanh toán
với ngân hàng, làm thủ tục hải quan cho hàng hoá,… Hơn nữa chứng từ vận tải còn

được dùng làm phương tiện để mua bán hàng hoá khi hàng hoá còn đang ở trong hành
trình trên biển.
Chứng từ vận tải đường biển rất đa dạng và phức tạp. Hiện nay trên thế giới chưa
có những mẫu chứng từ thống nhất và đang tồn tại cùng một lúc nhiều nguồn luật điều
chỉnh các chứng từ đó. Chính vì vậy, trong thực tiễn đã xuất hiện nhiều tranh chấp liên
quan đến các loại chứng từ vận tải. Do đó, việc nghiên cứu nội dung, mục đích và quy
trình sử dụng của các loại chứng từ vận tải đường biển có ý nghĩa rất quan trọng, nó
không chỉ giúp cho người sử dụng có thể hạn chế những tranh chấp mà con giúp cho
họ có thể sử dụng chúng để tiến hành giao nhận hàng hóa tải các cảng biển một cách
chính xác, nhanh chóng, đồng thời cung cấp cho những cán bộ ngoại thương những
kiến thức pháp lý cần thiết để có thể sử dụng chứng từ vận tải sao cho có hiệu quả
nhất.
Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này, cùng với những kiến thức đã
được học, em chọn đề tài: "Chứng từ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển" cho
khoá luận tốt nghiệp của mình.
Mục đích nghiên cứu của đề tài:

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 8


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
•

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

Phân tích nội dung của một số loại chứng từ vận tải đường biển chủ yếu

được sử dụng rộng rãi trong ngành hàng hải.

•
Phân tích vai trò và tác dụng, mục đích của chứng từ vận tải đường biển;
trang bị kiến thức cho các sĩ quan quản lý trên tàu trong việc sử dụng chứng từ vận
tải hàng hóa bằng đường biển.
•
Tìm hiểu quy trình giao nhận hàng hóa xuât nhập khẩu tại cảng biển.
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo, bài luận được chia
thành ba chương:
Chương I: Khái quát về chứng từ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển.
Chương II: Nội dung các chứng từ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển.
Chương III: Quy trình chung sử dụng các chứng từ vận chuyển hàng hóa bằng
đường biển.
Tuy nhiên, do còn nhiều hạn chế về kiến thức và thời gian, chắc chắn khoá luận
không tránh khỏi thiếu sót và hạn chế. Vì vậy, em rất mong nhận được sự đóng góp ý
kiến của các thầy cô và bạn bè có quan tâm đến đề tài này để khoá luận được hoàn
chỉnh hơn.

Tp HCM, ngày 30 tháng 05 năm 2011
Nguyễn Tấn Tài

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 9


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

CHƯƠNG I

KHÁI QUÁT VỀ CHỨNG TỪ VẬN CHUYỂN HÀNG HÓA BẰNG ĐƯỜNG
BIỂN
I.1. Khái quát chung về vận tải đường biển
I.1.1. Đặc điểm kinh tế kĩ thuật của vận tải đường biển
* Vận tải đường biển có thể phục vụ chuyên chở tất cả các loại hàng hoá
trong buôn bán quốc tế.
* Các tuyến đường vận tải trên biển hầu hết là những tuyến đường giao thông
tự nhiên.
* Năng lực chuyên chở của vận tải đường biển rất lớn. Nhìn chung năng lực
chuyên chở của công cụ vận tải đường biển (tàu biển) không bị hạn chế như các
công cụ của các phương thức vận tải khác.
* Ưu điểm nổi bật của vận tải đường biển là giá thành thấp.
Tuy nhiên, vận tải đường biển có một số nhược điểm:
- Vận tải đường biển phụ thuộc rất nhiều vào điệu kiện tự nhiên.
- Tốc độ của tầu biển còn thấp và việc tăng tốc độ khai thác của tầu biển
còn bị hạn chế
Từ những đặc điểm kinh tế kỹ thuật nói trên của vận tải đường biển, ta có
thể rút ra kết luận một cách tổng quát về phạm vi áp dụng như sau:
+ Vận tải đường biển thích hợp với chuyên chở hàng hoá trong buôn bán
quốc tế.
+ Vận tải đường biển thích hợp với chuyên chở hàng hoá có khối lượng lớn,
chuyên chở trên cự ly dài nhưng không đòi hởi thời gian giao hàng nhanh
chóng.
I.1.2. Tác dụng của vận tải đường biển trong buôn bán quốc tế
 Vận tải đường biển là yếu tố không tách rời buôn bán quốc tế
 Vận tải đường biển thúc đẩy buôn bán quốc tế phát triển
 Vận tải đường biển phát triển góp phần làm thay đổi cơ cấu hàng hoá và cơ
cấu thị trường trong buôn bán quốc tế.
 Vận tải đường biển tác động tới cán cân thanh toán quốc tế.

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 10


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

I.1.3. Cơ sở vật chất kĩ thuật của vận tải bằng đường biển
 Các tuyến đường biển: Là các tuyến đường nối hai hay nhiều cảng với nhau
trên đó tầu biển hoạt động chở khách hoặc hàng hoá
 Cảng biển: Là nơi ra vào neo đậu của tầu biển, là nơi phục vụ tàu và hàng hoá
trên tầu và là đầu mối giao thông quan trọng của một quốc gia có biển.
 Phương tiện vận chuyển
- Phương tiện vận tải biển chủ yếu là tầu biển, tầu biển có hai loại: tầu buôn và
-

tầu quân sự.
Tầu buôn là những tầu biển được dùng vào mục đích kinh tế trong hàng hải.
Tầu chở hàng là một loại tầu buôn chiếm tỷ lệ cao nhất trong đội tầu buôn.

I.2. Định nghĩa và phân loại các loại chứng từ vận chuyển hàng hóa bằng đường
biển
I.2.1. Định nghĩa
Chứng từ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển là các loại chứng từ dùng cho
vận tải đường biển, được lập ra trong suốt quá trình từ khi hàng hóa bắt đầu được giao
xuống tàu, sau đó được vận chuyển trên tàu đến cảng dỡ và giao cho người nhận hàng
ở cảng dỡ.
I.2.2. Phân loại

I.2.2.1. Chứng từ hải quan
Chứng từ hải quan là những chứng từ mà theo qui định của Hải quan liên quan
đến công tác xuất nhập khẩu, người chủ hàng phải xuất trình cho cơ quan Hải quan khi
hàng hoá được di chuyển qua biên giới quốc gia.
Chứng từ hải quan xác nhận hàng hóa có thể xuất khẩu hay nhập khẩu, đồng
thời cũng làm căn cứ để tính thuế hải quan cho loại hàng hóa đó.
Trong số các chứng từ hải quan, thường gặp các loại chứng từ sau:
− Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
− Giấy phép xuất nhập khẩu.
− Hợp đồng ngoại thương.
− Tờ khai hải quan.
− Giấy chứng nhận xuất xứ.
− Giấy chứng nhận kiểm dịch động vật.
− Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật.
I.2.2.2. Chứng từ liên quan đến tàu

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 11


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

Chứng từ liên quan đến tàu là những giấy tờ, tài liệu liên quan đến công tác vận
chuyển hàng hóa bằng đường biển, các giấy tờ liên quan đến giao nhận hàng hóa (giữa
tàu và người giao nhận hàng hay giữa tàu và cảng).
Là các loại chứng từ do chủ hàng, người vận chuyển hoặc cơ quan thứ ba (đại
lý, công ty giám định) lập ra hoặc xác nhận trong quá trình nhận hàng hóa xuống tàu

hay dỡ hàng hóa từ tàu, nhằm đảm bảo an toàn cho tàu, tính nguyên vẹn của lô hàng
cũng như quyền lợi và trách nhiệm của chủ hàng, của người chuyên chở trong suốt quá
trình vận chuyển hàng hóa.
Các loại chứng từ liên quan đến tàu bao gồm các loại sau đây:
− Hợp đồng vận chuyển (Charter Party).
− Danh mục hàng hóa (Cargo List).
− Sơ đồ hàng hóa (Cargo Plan).
− Thông báo sẳn sàng (Notice of Readiness – NOR).
− Phiếu kiểm đếm (Tally sheet).
− Biên lai thuyền phó (Mate’s Receipt).
− Vận tải đơn (Bill of Lading – B/L).
− Phiếu vận chuyển.
− Lược khai hàng hóa (Cargo Manifest).
− Biên lai xác nhận hàng hóa hư hỏng (Cargo Outurn Report – COR).
− Biên bản kế toán nhận hàng với tàu (Report On Receipt Of Cargo).
− Các chứng từ khác:
♦ Biên lai giám định(Số lượng, phẩm chất, tổn thất
♦ Thư dự kháng (Letter of Reservation)
♦ Thư khiếu nại

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 12


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

CHƯƠNG II

NỘI DUNG CÁC LOẠI CHỨNG TỪ VẬN CHUYỂN HÀNG HÓA BẰNG
ĐƯỜNG BIỂN
II.1. Chứng từ hải quan
II.1.1. Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
II.1.1.1. Khái niệm
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là giấy chứng nhận được cấp cho các
doanh nghiệp hoạt động theo Luật Doanh nghiệp và hộ kinh doanh.
Nội dung Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh theo quy định tại Điều 25 của
Luật Doanh nghiệp, được ghi trên cơ sở những thông tin trong hồ sơ đăng ký kinh
doanh do người thành lập doanh nghiệp tự khai và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Mẫu Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh do Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định và
được áp dụng thống nhất trên phạm vi toàn quốc.
Những doanh nghiệp đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trước
khi Nghị định này có hiệu lực không phải đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và
sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh mới khi đăng ký thay đổi nội dung
đăng ký kinh doanh.
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh do cơ quan đăng ký kinh doanh cấp có giá
trị trong phạm vi toàn quốc.
Trước đây doanh nghiệp XNK phải nộp giấy phép kinh doanh XNK loại 7 chữ
số do Bộ Thương mại cấp. Hiện giờ tất cả các doanh gnhiệp hội đủ một số điều kiện
(về pháp lý, về vốn....) là có quyền xuất nhập khẩu trực tiếp.
Mục đích Nhằm thành lập doanh nghiệp theo pháp luật
Thể loại Giấy chứng nhận
Ngành nào 00
00 - Tất cả các ngành nghề kinh doanh
cần
Các tổ chức và cá nhân trong nước, các tổ chức và cá nhân nước ngoài
đăng ký kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp.
Nơi nộp hồ

•

Phòng đăng ký kinh doanh cấp tỉnh - nếu doanh nghiệp hoạt

•

động theo Luật Doanh nghiệp;
Phòng đăng ký kinh doanh cấp huyện hoặc phòng Tài chính -

sơ

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 13


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

kế hoạch ở cấp huyện - đối với hộ kinh doanh
Lệ phí và
Thời hạn

•
•
•

Hộ kinh doanh: 30.000 VND
Doanh nghiệp tư nhân, công ty hợp danh: 100.000 VND

Công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần: 200.000 VND

II.1.1.2. Nội dung Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
Luật doanh nghiệp năm 2005 quy định: Nội dung Giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh của các doanh nghiệp bao gồm những nội dung cơ bản như sau:
.
- Tên doanh nghiệp.
- Địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện.
- Họ, tên, địa chỉ thường trú, quốc tịch, số Giấy chứng minh nhân dân,
Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của người đại diện theo pháp
luật của doanh nghiệp.
- Họ, tên, địa chỉ thường trú, quốc tịch, số Giấy chứng minh nhân dân,
Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của thành viên hoặc cổ đông
sáng lập là cá nhân.
- Số quyết định thành lập hoặc số đăng ký kinh doanh của chủ sở hữu
công ty, của thành viên hoặc cổ đông sáng lập là tổ chức đối với công ty trách
nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần.
- Họ, tên, địa chỉ thường trú, quốc tịch, số Giấy chứng minh nhân dân,
Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của thành viên hợp danh đối
với công ty hợp danh.
- Họ, tên, địa chỉ thường trú, số Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu
hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của chủ sở hữu công ty là cá nhân hoặc
chủ doanh nghiệp tư nhân.
- Vốn điều lệ đối với công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty hợp danh.
- Số cổ phần và giá trị vốn cổ phần đã góp và số cổ phần được quyền
chào bán đối với công ty cổ phần.
- Vốn đầu tư ban đầu đối với doanh nghiệp tư nhân.
- Vốn pháp định đối với doanh nghiệp kinh doanh ngành, nghề đòi hỏi
phải có vốn pháp định.
- Ngành, nghề kinh doanh.

II.1.1.3. Điều kiện cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
Doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh khi có đủ các
điều kiện sau đây:

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 14


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

- Ngành, nghề đăng ký kinh doanh không thuộc lĩnh vực cấm kinh
doanh;
-Tên của doanh nghiệp được đặt theo đúng quy định tại các điều 31, 32,
33 và 34 của Luật này;
- Có trụ sở chính theo quy định tại khoản 1 Điều 35 của Luật này;
- Có hồ sơ đăng ký kinh doanh hợp lệ theo quy định của pháp luật;
- Nộp đủ lệ phí đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Lệ phí đăng ký kinh doanh được xác định căn cứ vào số lượng ngành, nghề
đăng ký kinh doanh; mức lệ phí cụ thể do Chính phủ quy định.
II.1.2. Giấy phép xuất nhập khẩu (Export/ Import Licence)
II.1.2.1. Khái niệm
Là chứng từ do Bộ Thương mại cấp, Bộ quản lý chuyên ngành cho phép chủ
hàng được phép xuất khẩu hay nhập khẩu một số lô hàng nhất định, có cùng tên hàng,
từ một nước nhất định, qua một cửa khẩu nhất định, trong cùng một thời gian nhất
định.
II.1.2.2. Nội dung
Giấy phép xuất nhập khẩu được dùng cho nhiều loại hàng hóa khác nhau,

nhưng đều bao gồm các nội dung chính sau đây:
- Tên và địa chỉ của người bán (hoặc người mua).
- Tên và địa chỉ của người xin xuất nhập khẩu.
- Số hiệu và ngày tháng hợp đồng.
- Tên của cửa khẩu giao nhận.
- Phương tiện vận tải.
- Tên hàng, nhãn hiệu, quy cách phẩm chất, số lượng hoặc trọng
-

lượng.
Giá đơn vị và tổng trị giá.
Thời hạn hiệu lực của giấy phép.

II.1.2.3. Những thủ tục xin và cấp giấy phép xuất nhập khẩu
- Hồ sơ xin cấp giấy phép:
Cơ quan, tổ chức, cá nhân xin phép xuất khẩu, nhập khẩu hàng
hoá phải có đơn, hoặc công hàm (đối với tổ chức, cá nhân người
-

nước ngoài) ghi đầy đủ, rõ ràng nội dung bằng tiếng Việt Nam.
Giấy tờ kèm theo đơn, công hàm:
+ Bản kê chi tiết hàng hoá xuất (nhập) khẩu:2 bản chính.
+ Vận tải đơn (bản photocopy): 2 bản

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 15


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

-

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

Ngoài ram, đối với tài sản di chuyển và tài sản thừa kế xuất khẩu,
nhập khẩu:
+ Giấy tờ chứng minh là tài sản di chuyển hoặc thừa kế: 1 bản sao
có công chứng, có bản chỉnh để đối chiếu.
+ Quyết định của cơ quan có thẩm quyền cho phép tới cư trú tại...

II.1.2.4. Các cơ quan cấp giấy phép xuất nhập khẩu
 Bộ ngoại thương
- Bộ Ngoại thương quy định việc cấp giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu đối với:
- Các loại hàng hoá và dịch vụ quy định trong Điều 2 và Điều 3 bản quy định
ban hành kèm theo Nghị định số 128-HĐBT ngày 30-4-1985 của Hội đồng
Bộ trưởng, trong phạm vi được phép kinh doanh của các tổ chức xuất nhập
khẩu trên cơ sở hợp đồng mua bán ngoại thương, phù hợp với kế hoạch Nhà
nước cấp Trung ương, địa phương, ngành hoặc các tổ chức đã được phép
trực tiếp xuất nhập khẩu, kể cả các loại hàng hoá xuất khẩu có liên quan đến
hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của các tổ chức nói trên như: hàng
mẫu, hàng tham dự hội chợ, hàng triển lãm, hàng quảng cáo.
- Các loại hàng nhập khẩu bằng nguồn ngoại tệ vay nợ, viện trợ.
- Hàng quá cảnh.
 Tổng cục hải quan
Tổng cục Hải quan quy định việc cấp giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu đối với:
- Các loại hàng hoá và vật phẩm (kể cả văn hoá phẩm) xuất khẩu, nhập khẩu
không ghi trong kế hoạch Nhà nước cấp Trung ương, địa phương, các ngành
và các tổ chức được phép trực tiếp xuất nhập khẩu, của các cơ quan, đoàn
thể hoặc thuộc sở hữu tư nhân trong nước và nước ngoài, xuất khẩu hay
nhập khẩu dưới các hình thức như: hành lý, quà biếu, tài sản di chuyển,

hàng tiếp tế; các loại hàng mẫu, vật phẩm quảng cáo, hàng triển lãm của
nước ngoài gửi vào Việt Nam; hàng trao đổi của nhân dân trong khu vực
biên giới giữa Việt Nam và nước ngoài, hàng của các cơ quan đại diện ngoại
giao và các tổ chức quốc tế ở Việt Nam (trước đây thường gọi là hàng phi
-

mậu dịch);
Hàng tạm xuất khẩu, tạm nhập khẩu và hàng mượn đường đi qua Việt Nam.

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 16


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

II.1.3. Hợp đồng ngoại thương
II.1.3.1. Khái niệm
Hợp đồng ngoại thương hay còn gọi là hợp đồng mua bán quốc tế, về bản chất
là sự thoả thuận là sự thoả thuận giữa các bên mua bán ở các nước khác nhau, trong
đó quy định bên bán có nghĩa vụ giao hàng, chuyển giao các chứng từ có liên quan đến
hàng hóa và quyền sở hữu hàng hoá cho các bên mua; còn bên mua có nghĩa vụ thanh
toán tiền và nhận hàng.
II.1.3.2. Đặc điểm của hợp đồng ngoại thương
o Chủ thể của hợp đồng ngoại thương là bên mua và bên bán ở các
nước khác nhau hoặc có trụ sở kinh doanh đăng ký ở các nước
khác nhau.
o Đồng tiền thanh toán trong hợp đồng ngoại thương là ngoại tệ của

quốc gia này hay quốc gia khác hoặc của cả hai nước.
o Hàng hoá – đối tượng mua bán của hợp đồng ngoại thương phải
được chuyển ra khỏi đất nước người bán trong quá trình thực hiện
hợp đồng. Ngày nay, do sự xuất hiện các đặc khu kinh tế, khu chế
xuất… nên biên giới ở đây được hiểu là biến giới hải quan.
II.1.3.3. Phân loại hợp đồng ngoại thương
- Theo thời gian hợp đồng: hợp đồng ngắn hạn, hợp đồng dài
-

hạn.
Theo nội dung quan hệ kinh doanh: hợp đồng nhập khẩu và
hợp đồng xuất khẩu.

II.1.3.4. Cơ sở pháp lý cho việc giao kết và tính hiệu lực của hợp đồng ngoại
thương
Cơ sở pháp lý cho việc giao kết và tính hiệu lực của hợp đồng ngoại thương tại
Việt Nam bao gồm các văn bản pháp luật sau:
− Luật thương mại Việt Nam năm 2005;
− Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23/01/2006 của Chính phủ “ Quy định chi
tiết thi hành Luật thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế và các
hoạt động đại lý mua, bán, gia công và quá cảnh hàng hóa với nước ngoài”, có
hiệu lực thi hành từ ngày 01/05/2006;

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 17


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

− Các Nghị định của Chính phủ; các quyết định của Thủ tướng Chính phủ; các
quyết định, thông tư hướng dẫn của các Bộ, Ngành có liên quan đến hoạt động
kinh doanh xuất nhập khẩu.
− Ngoài những văn bản pháp luật trong nước nêu trên, hợp đồng ngoại thương có
thể dẫn chiếu áp dụng các công ước quốc tế ( như Công ước Vienna – 1980)
hoặc các tập quán quốc tế (như Incoterms), nhưng các điều qui định trong văn
bản đó không trái với pháp luật Việt Nam nếu Việt Nam chưa phải là thành
viên của công ước quốc tế hoặc Việt Nam chưa ký kết hoặc chưa tham gia điều
ước quốc tế đó.
II.1.3.5. Hình thức, nội dung của một hợp đồng ngoại thương
 Hình thức của một hợp đồng ngoại thương
o Theo Công ước của Liên Hiệp Quốc về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế
(thường gọi là Công ước Vienna 1980): hợp đồng ngoại thương bao gồm hình
thức văn bản hoặc bằng bất kì hình thức nào.
o Theo Luật Thương mại Việt Nam năm 2005: hợp đồng ngoại thương phải được
lập thành văn bản hoặc các hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương.
 Nội dung của hợp đồng ngoại thương
Nội dung, cơ cấu của một hợp đồng ngoại thương bao gồm:
a). Phần mở đầu, gồm có:
 Tiêu đề ghi chữ “ Hợp đồng”.
 Số hợp đồng.
 Ngày, tháng, năm lập hợp đồng.
b). Phần thông tin về các chủ thể của hợp đồng:
 Bên bán:
− Tên thương nhân;
− Địa chỉ kinh doanh;
− Điện thoại, fax, email…
− Họ tên, chức vụ, người đại diện.

− Số tài khoản và tên ngân hàng nơi thương nhân mở tài khoản.
 Bên mua:
− Tên thương nhân;
− Địa chỉ kinh doanh;
− Điện thoại, fax, email…
− Họ tên, chức vụ, người đại diện.
− Số tài khoản và tên ngân hàng nơi thương nhân mở tài khoản.
Sau đó có câu dẫn nhập trước khi vào phần nội dung các điều
khoản, điều kiện của hợp đồng.
c). Phần nội dung các điều khoản hợp đồng, gồm có:

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 18


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

1. Điều kiện tên hàng (Commodity)
2. Điều kiện quy cách phẩm chất (Specification/Quality)
3. Điều kiện số luợng (Quantity)
4. Điều kiện giao hàng ( Shipment/Delivery)
5. Điều kiện giá cả (Price)
6. Điều kiện thanh tóan (Payment)
7. Điều kiện bao bì (Packing) – Ký mã hiệu (Marking)
8. Bảo hiểm (Insurance)
9. Điều kiện bảo hành (Warranty)
10. Điều kiện khiếu nại (Claim)

11. Phạt và bồi thường thiệt hại (Penalty)
12. Bất khả kháng (Force majeure)
13. Trọng tài (Arbitration)
14. Các điều kiện khác (Other terms and conditions)
Ngoài các điều khoản trên, tùy theo tính chất hàng hóa và tùy thuộc vào quan
hệ giữa người mua và người bán, hai bên mua bán thỏa thuận thêm các điều khoản
khác cho hợp đồng chặt chẽ và hoàn chỉnh hơn.
d). Phần cuối hợp đồng gồm có:
 Ngôn ngữ thành lập hợp đồng.
 Số lượng bản gốc hợp đồng.
 Địa điểm thành lập hợp đồng.
 Thời hạn hiệu lực của hợp đồng.
 Chữ ký của hai bên.
II.1.3.6. Quá trình thực hiện hợp đồng ngoại thương
 Quá trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu
− Xin giấy phép nhập khẩu.
− Mở L/C và thông báo cho người xuất khẩu.
− Đôn đốc bên bàn giao hàng.
− Thuê phương tiện vận tải.
− Mua bảo hiểm.
− Nhận bộ chứng từ và lệnh giao hàng.
− Làm thủ tục hải quan: khai báo và nộp tờ khai hải quan, bộ
chứng từ kê khai Hải quan, trình tự làm thủ tục Hải quan
(Đăng ký tờ khai hải quan, kiểm hóa, tính thuế).
− Nhận hàng.
− Khiếu nại.
− Thanh lý hợp đồng.
 Quá trình thực hiện hợp đồng xuất khẩu
− Làm thủ tục xuất khẩu theo quy định của nhà nước.
− Thực hiện những công việc bước đầu của khâu thanh toán.

− Chuẩn bị hàng hóa để xuất khẩu
− Kiểm tra hàng xuất khẩu.
SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 19


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
−
−
−
−
−
−
−

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

Làm thủ tục hải quan.
Thuê phương tiện vận tải.
Giao hàng cho người vận tải.
Mua bảo hiểm cho hàng hóa xuất khẩu.
Lập bộ chứng từ thanh toán.
Khiếu nại.
Thanh lý hợp đồng.

II.1.4. Tờ khai hải quan( Entry – Carnet – Customs Declaration)
II.1.4.1. Khái niệm
Tờ khai hải quan là một văn bản do chủ hàng, chủ phương tiện khai báo xuất
trình cho cơ quan Hải quan trước khi hàng hoặc phương tiện xuất hoặc nhập qua lãnh

thổ quốc gia.
Tờ khai hải quan là một chứng từ pháp lý bắt buộc dùng để kê khai cho đối
tượng làm thủ tục hải quan, được làm theo mẫu thông nhất do Tổng cục Hải quan quy
định.
Theo điều lệ Hải quan Việt Nam tờ khai hải quan phải được nộp cho cơ quan
Hải quan ngay sau khi hàng đến cửa khẩu: tờ khai hải quan phải được đính kèm với
giấy xuất nhập khẩu, bảng kê chi tiết hàng hoá, vận đơn (bản sao) đối với hàng nhập
khẩu (theo nghị định số 16/1999/ND-CP ngày 27 tháng 03 năm 1999).
II.1.4.2. Nội dung và cách ghi tờ khai hải quan
Đối với hàng hoá xuất khẩu phục vụ yêu cầu khẩn cấp theo quy định của Điều
35 Luật Hải quan, người khai hải quan được nộp tờ lược khai hải quan để thông quan,
sau đó nộp tờ khai chính thức và chứng từ kèm theo tờ khai trong thời hạn 15 (mười
lăm) ngày, kể từ ngày đăng ký tờ lược khai.
Tờ lược khai hải quan có các nội dung sau: tên, địa chỉ người xuất khẩu hàng
hoá; những thông tin sơ bộ về tên hàng, lượng hàng; cửa khẩu xuất; thời gian phương
tiện vận tải vận chuyển lô hàng xuất khẩu, cụ thể như sau:
 Phần 1: Người xuất khẩu – mã số
- Ghi tên đầy đủ và địa chỉ của doanh nghiệp cá nhân xuất khẩu, kể cả số
điện thoại và fax
- Ðối với tờ khai xuất khẩu : ghi mã số đăng ký của doanh nghiệp xuất
khẩu do Cục hải quan tỉnh, TP cấp. Nếu người xuất khẩu là cá nhân thì không
phải điền vào ô mã số.
- Ðối với tờ khai hàng nhập khẩu: không phải điền vào ô mã số

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 20


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

 Phần 2: Người nhập khẩu – mã số
Ghi tên đầy đủ và địa chỉ của doanh nghiệp/ cá nhân nhập khẩu, kể cả số
điện thoại và fax.
Ðối với tờ khai hàng nhập khẩu : ghi mã số đăng ký của doanh nghiệp
nhập khẩu do Cục hải quan tỉnh, TP cấp. Nếu người nhập khẩu là cá nhân thì
không phải điền vào ô mã số.
Ðối với tờ khai xuất khẩu : không phải điền vào ô mã số
 Phần 3: Người uỷ thác - Mã số
- Ghi tên đầy đủ và địa chỉ của doanh nghiệp/cá nhân uỷ thác, kể cả số
điện thoại và fax ( nếu có)
- Ghi mã số đăng ký của doanh nghiệp uỷ thác do Cục hải quan tỉnh, TP
cấp. Nếu người uỷ thác là doanh nghiệp nước ngoài (không đăng ký kinh doanh
tại Việt Nam) hoặc cá nhân thì không phải điền vào ô mã số.
 Phần 4: Phương tiện vận tải
Ghi loại hình phương tiện vận tải ( hàng không, đường biển, đường bộ,
đường sắt) chở hàng nhập khẩu từ nước ngoài tới Việt Nam hoặc chở hàng từ
Việt Nam ra nước ngoài.
 Phần 5: Tên, số hiệu phương tiện
Ghi tên tàu thuỷ, số chuyến bay, số hiệu phương tiện vận tải đường sắt
chở hàng nhập khẩu từ Việt Nam ra nước ngoài. Không phải ghi tiêu thức này
nếu lô hàng được vận chuyển bằng đường bộ.
 Phần 6: Ngày khởi hành/ ngày đến
Ghi ngày phương tiện vận tải khởi hành đối với hàng xuất khẩu, ngày
phương tiện vận tải đến đối với hàng nhập khẩu.
 Phần 7: Số vận tải đơn
Ghi số, ngày, tháng, năm của vận đơn ( B/L) hoặc chứng từ vận tải có
giá trị thay thế B/L, có giá trị nhận hàng từ người vận tải. Không sử dụng tiêu

thức này nếu là tờ khai hàng xuất khẩu.
 Phần 8: Cảng, địa điểm bốc hàng
- Ðối với tờ khai hàng xuất khẩu: ghi tên cảng, địa điểm nơi hàng hoá
được xếp lên phương tiện vận tải, áp mã hoá cảng phù hợp với ISO
( LOCODE). Trường hợp địa điểm bốc hàng chưa được cấp mã số theo ISO thì
chỉ ghi danh vào tiêu thức này
- Ðối với tờ khai nhập khẩu thì ghi tên cảng, địa điểm bốc hàng theo hợp
đồng ngoại thương ( nếu có)
 Phần 9: Cảng, địa điểm dỡ hàng

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 21


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

- Ðối với tờ khai hàng nhập khẩu: ghi tên cảng, địa điểm nơi hàng được
dỡ khỏi phương tiện vận tải. Áp dụng mã hoá cảng phù hợp với ISO
(LOCODE). Trường hợp địa điểm dỡ hàng chưa được cấp mã số theo ISO thì
ghi địa danh vào tiêu thức này.
- Ðối với tờ khai hàng xuất khẩu thì ghi tên cảng, địa điểm dỡ hàng theo
hợp đồng ngoại thương ( nếu có)
 Phần 10: Số giấy phép/ ngày cấp/ ngày hết hạn
Ghi số văn bản hợp đồng cấp hạn ngạch hoặc duyệt kế hoạch XNK của
Bộ Thương mại, của Bộ ngành chức năng khác (nếu có), ngày ban hành và thời
hạn có hiệu lực của văn bản đó. Áp dụng mã chuẩn trong ISO khi ghi thời hạn (
năm- tháng- ngày).

 Phần 11: Số hợp đồng/ ngày ký
Ghi số và ngày ký hợp đồng ngoại thương của lô hàng xuất khẩu/ nhập
khẩu ( hợp đồng mua bán, hợp đồng gia công, hợp đồng đại lý bán hàng..)
Phần: Hải quan cửa khẩu
Ghi tên đơn vị hải quan cửa khẩu và tên đơn vị hải quan tỉnh, TP ( TD:
Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn KV1, Cục hải quan thành phố HCM) nơi chủ
hàng sẽ đăng ký tờ khai hải quan và làm thủ tuc hải quan cho lô hàng.
 Phần 12: Loại hình
Ðánh dấu vào ô thích hợp với loại hình: xuất khẩu, nhập khẩu, kinh
doanh, đầu tư, gia công…
TD: Nhập khẩu hàng tạm nhập tái xuất thì đánh dấu vào các ô nhập khẩu
và TN-TX. Nhập khẩu nguyên liệu sản xuất hàng gia công thì đánh dấu vào các
ô : nhập khẩu và gia công
Ô trống sử dụng khi có hướng dẫn của Tổng cục hải quan
 Phần 13: Nước xuất khẩu
Ghi tên nước mà từ đó hàng hoá được chuyển đến Việt Nam ( nơi mà
hàng hoá được xuất bán cuối cùng đến Việt nam). Áp dụng mã nước ISO trong
tiêu thức này đối với tờ khai hàng nhập khẩu
Chú ý: không ghi tên nước mà hàng hoá trung chuyển qua đó.
 Phần 14: Nước nhập khẩu
Ghi tên nơi hàng hoá được nhập khẩu vào ( nơi hàng hoá sẽ được chuyển
đến theo thoả thuận giữa người bán với người mua và vì mục đích đó mà hàng
hoá xuất khẩu được bốc lên phương tiện vận tải tại Việt Nam). Áp dụng mã
nước cấp ISO trong tiêu thức này đối với tờ khai hàng xuất khẩu
Chú ý: Không ghi tên nước hàng hoá trung chuyển qua đó
 Phần 15: Ðiều kiện giao hàng

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 22

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

Ghi rõ điều kiện địa điểm giao hàng mà hai bên mua và bán thoả thuận
( TD: CIF Hồ Chí Minh.
 Phần 16: Số lượng mặt hàng
Ghi tổng số các mặt hàng trong lô hàng thuộc tờ khai hải quan đang khai
báo.
 Phần 17: Phương thức thanh toán
Ghi rõ phương thức thanh toán cho lô hàng đã thoả thuận trong hợp đồng
ngoại thương ( TD: L/C, DA, DP, TTR hoặc hàng đổi hàng…)
 Phần 18: Nguyên tệ thanh toán
Ghi mã của loại tiền tệ dùng để thanh toán đã thoả thuận trong hợp đồng
ngoại thương. Áp dụng mã tiền tệ phù hợp với ISO ( TD: đồng Pranc Pháp là
FRF; đồng đôla Mỹ là USD…)
 Phần 19: Tỷ giá tính thuế
Ghi tỷ giá giữa đơn vị nguyên tệ với tiền Việt Nam áp dụng để tính thuế
( theo quy định hiện hành tại thời điểm mở tờ khai hải quan) bằng đồng Việt
Nam.
 Phần 20: Tên hàng
- Ghi rõ tên hàng hoá theo hợp đồng ngoại thương, LC, hoá đơn…
- Trong trường hợp lô hàng có từ hai mặt hàng trở lên thì cách ghi vào
tiêu thức này như sau:
+ Trên tờ khai hải quan chính: Ghi tên gọi khái quát chung của lô hàng
và theo phụ lục tờ khai hoặc chỉ ghi theo phụ lục tờ khai
+ Trên phụ lục tờ khai: ghi tên từng mặt hàng
 Phần 21: Mã số HS.VN

- Ghi mã số hàng hoá theo Danh mục hàng hoá XNK Việt Nam (HS.VN)
do Tổng cục Thống kê ban hành
- Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì cách ghi vào tiêu
thức này như sau:
+ Trên tờ khai hải quan chính: không ghi gì
+ Trên phụ lục tờ khai: ghi mã số từng mặt hàng
 Phần 22: Xuất xứ
- Ghi tên nước nơi hàng hoá được chế tạo (sản xuất ) ra. Áp dụng mã
nước quy định trong ISO.
- Ðối với hàng xuất khẩu, tiêu thức này có thể không ghi
- Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì cách ghi vào tiêu
thức này như sau:
+ Trên tờ khai hải quan chính: không ghi gì
+ Trên phụ lục tờ khai: ghi tên nước xuất xứ từng mặt hàng.
 Phần 23: Lượng và đơn vị tính

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 23


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

- Ghi số lượng của từng mặt hàng xuất/ nhập khẩu ( theo mục tên hàng ở
tiêu thức 23) và đơn vị tính của loại hàng hoá đó ( TD: mét, kg…) đã thoả thuận
trong hợp đồng (nhưng phải đúng với các đơn vị đo lường chuẩn mực mà Nhà
nước Việt Nam đã công nhận)
- Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì cách ghi vào tiêu

thức này như sau:
+ Trên tờ khai hải quan chính: Không ghi gì
+ Trên phụ lục tờ khai: Ghi số lượng và đơn vị tính của từng mặt hàng
 Phần 24: Ðơn giá ngoại tệ
Ghi giá của 1 đơn vị hàng hoá ( theo đơn vị tính ở tiêu thức 26) bằng loại
tiền tệ dã ghi ở tiêu thức 21 (nguyên tệ), căn cứ vào thoả thuận trong hợp đồng
ngoại thương, hoá đơn, L/C.
Hợp đồng mua bán theo phương thức trả tiền chậm; giá mua, giá bán ghi
trên hợp đồng mua bán gồm cả lãi suất phải trả thì thì đơn giá được xác định
bằng giá mua, giá bán trừ (-) lãi suất phải trả theo hợp đồng mua bán.
Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì cách ghi vào tiêu
thức này như sau:
- Trên tờ khai hải quan chính: không ghi gì
- Trên phụ lục tờ khai: ghi giá của một đơn vị hàng hóa bằng ngoại tệ
Ðơn giá hàng gia công XK gồm nguyên liệu + nhân công
 Phần 25: Trị giá nguyên tệ
Ghi giá bằng nguyên tệ của từng mặt hàng XNK, là kết quả của phép nhân ( x)
giữa lượng ( tiêu thức 26) và đơn giá của nguyên tệ ( tiêu thức 27) : lượng x đơn giá
nguyên tệ+ trị giá nguyên tệ.
Trong trường hợp lô hàng có từ hai mặt hàng trở lên thì cách ghi vào tiêu
thức này như sau:
- Trên tờ khai hải quan chính: khi tổng trị giá nguyên tệ của các mặt
hàng khai bảo tên phụ lục tờ khai.
- Trên phụ lục tờ khai: Ghi trị giá nguyên tệ của từng mặt hàng.
 Phần 26: Loại thuế - mã số tính thuế
Các loại thuế phụ thu mà hàng hóa xuất nhập khẩu phải chịu đã được ghi
sẵn trong tờ khai hải quan. Căn cứ biểu thuế xuất nhập khẩu hiện hành để ghi
mã số tương ứng với tính chất, cấu tạo và công dụng của từng mặt hàng ở tiêu
thức 23 theo từng loại thuế phụ thu.
Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì cách ghi vào tiêu thức

này như sau:
- Trên tờ khai hải quan chính: không ghi gì
- Trên phụ lục tờ khai : ghi như hướng dẫn ở trên
SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 24


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: NGUYỄN NGỌC TUẤN

 Phần 27: Lượng
Ghi số lượng của từng mặt hàng thuộc từng mã số ở tiêu thức 29. Chỉ ghi
khi tính thuế xuất khẩu nhập khẩu.
Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì ghi vào tiêu thức này như
sau:
- Trên tờ khai hải quan chính: không ghi gì
- Trên phụ lục tờ khai : ghi như hướng dẫn ở trên
 Phần 28: Ðơn giá tính thuế ( VNÐ)
Ghi giá ở một đơn vị hàng hoá ở tiêu thức 26 tính bằng đồng Việt Nam,
dùng để tính thuế. Chỉ ghi khi tính thuế xuất khẩu nhập khẩu. Việc xác định
đơn giá tính thuế căn cứ vào các quy định của các văn bản pháp qui do các cơ
quan nhà nước có thẩm quyền ban hành có hiệu lực tại thời điểm mở tờ khai hải
quan. ( Hiện là thông tư 82/1997/ TT- BTC và Quyết định 590 A/1998/QÐBTC).
Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì cách ghi các tiêu
thức này như sau:
- Trên tờ khai hải quan chính: không ghi gì
- Trên phụ lục tờ khai : ghi như hướng dẫn ở trên.
 Phần 29: Trị giá tính thuế

Ðối với thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu: ghi trị giá của từng mặt hàng
bằng đơn vị tiền Việt Nam. Công thức tính: trị giá tính thuế xuất khẩu hoặc
nhập khẩu = lượng ( tiêu thức 30) x đơn giá tính thuế ( tiêu thức 31).
Ðối với thuế giá trị gia tăng ( GTGT) và thuế TTÐB: trị giá tính thuế GTGT
hoặc TTÐB là tổng của trị giá tính thuế xuất khẩu và thuế nhập khẩu phải nộp
cả từng mặt hàng. Công thức tính: Trị giá tính thuế GTGT hoặc TTÐB = Trị giá
tính thuế nhập khẩu + Thuế nhập khẩu phải nộp ( ở tiêu thức 34)
Ðối với phụ thu: là trị giá tính thuế xuất khẩu nhập khẩu.
Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì cách ghi vào tiêu
thức này như sau:
- Trên tờ khai hải quan chính: không ghi gì
- Trên phụ lục tờ khai : ghi như hướng dẫn ở trên
 Phần 30: Thuế suất
Ghi mức thuế suất tương ứng với mã số đã xác định trong tiêu thức 29
theo các Biểu thuế, biểu phụ thu có liên quan để làm cơ sở tính thuế.
Trong trường hợp lô hàng có từ 2 mặt hàng trở lên thì cách ghi vào tiêu
thức này như sau:
- Trên tờ khai hải quan chính: không ghi gì
- Trên phụ lục tờ khai : ghi như hướng dẫn ở trên

SVTH: NGUYỄN TẤN TÀI

Trang 25