NGHIÊN cứu THIẾT kế TÍNH AN TOÀN kết cấu ôtô KHÁCH KHI xảy RA VA CHẠM TRỰC DIỆN
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.74 MB, 34 trang )
M CL C
Lụ L CH KHOA H C ............................................................................................ i
L I CAM ĐOAN.................................................................................................... ii
L I C M N ........................................................................................................ iii
TịM T T .............................................................................................................. iv
ABSTRACT ............................................................................................................ v
M C L C ............................................................................................................. vi
DANH SÁCH CÁC B NG .................................................................................. viii
DANH SÁCH CÁC HÌNH ..................................................................................... ix
Ch
ng I T NG QUAN V V N Đ NGHIÊN C U........................................... 1
1.1. Tình hình an toƠn giao thông t i Vi t Nam trong nh ng năm qua ..................... 1
1.2. Nh ng công trình nghiên c u v va ch m tr c di n .......................................... 1
1.2.1.Nh ng công trình nghiên c u v va ch m tr c di n trên th gi i .................... 1
1.2.1.1.Nh ng công trình nghiên c u lỦ thuy t ........................................................ 1
1.2.1.2. Nh ng nghiên c u th c nghi m .................................................................. 2
1.2.2. Nh ng công trình nghiên c u trong n
c. ...................................................... 5
1.3. Yêu c u kỹ thu t c a khung v xe khi va ch m tr c di n vƠ tiêu chuẩn an toƠn
cho ng i ................................................................................................................ 5
1.3.1. Yêu c u kỹ thu t c a khung v xe khi va ch m tr c di n ............................... 5
1.3.2. Tiêu chuẩn an toƠn cho ng
i khi va ch m .................................................... 6
1.4. Tính c p thi t c a đ tƠi .................................................................................... 6
1.5. M c tiêu c a đ tƠi ........................................................................................... 7
1.6. Đối t
1.6.1. Đối t
ng, ph m vi nghiên c u vƠ ph
ng pháp nghiên c u ............................ 7
ng nghiên c u .................................................................................... 7
1.6.2 Ph m vi nghiên c u ........................................................................................ 8
1.6.3. Ph
ng pháp nghiên c u ............................................................................... 8
1.7. Nội dung nghiên c u ........................................................................................ 8
Ch
ng II C S Lụ THUY T V VA CH M TR C DI N C A Ọ TỌ .......... 9
vi
2.1. Nghiên c u vƠ tính toán va ch m tr c di n c a ô tô v i v t c n ....................... 9
2.1.1. Va ch m ........................................................................................................ 9
2.1.2. Đặc tính bi n d ng đ u tr
c c a xe khi va ch m .......................................... 9
2.1.2.1. Đặc tính bi n d ng không đ i c a đ u tr
c c a xe ................................. 11
2.1.2.2. Đặc tính bi n d ng tuy n tính c a đ u tr
c c a xe .................................. 11
2.1.2.3. L c bi n d ng ph thuộc tuy n tính vƠo v n tốc bi n d ng ...................... 12
2.1.3. Chuyển động c a ng i ng i trên xe khi va ch m tr c di n gi a ô tô vƠ v t
c n c ng ................................................................................................................ 13
2.2. Nghiên c u vƠ tính toán va ch m tr c di n c a hai ô tô .................................. 14
2.2.1. C h c va ch m tr c di n c a hai ô tô ......................................................... 14
2.2.2. Hi u su t c a h thống chống va ch m trên ô tô........................................... 16
Ch ng III XÂY D NG MỌ HỊNH PH N T H U H N K T C U KHUNG
VÀ X NG ỌTỌ KHÁCH .................................................................................. 18
3.1. Gi i thi u ph n m m HYPERWORK ............................................................. 18
3.2.Ph n m m LS ậ DYNA ................................................................................... 24
3.2.1. Gi i thi u chung v LS ậ DYNA ................................................................ 24
3.3.Xơy d ng mô hình ph n t h u h n khung s
n ô tô khách gh ng i .............. 25
3.3.1. Đặc điểm k t c u khung v xe kh o sát ...................................................... 25
3.3.2. Mô hình t ng thể ôtô khách 2D ................................................................... 25
3.3.3. Đ
ng phơn bố t i tr ng trong khung v xe khách kh o sát. ....................... 33
3.4. Xơy d ng mô hình ph n t h u h n. .............................................................. 34
3.4.1. L u đ mô ph ng quá trình va ch m tr c di n c a xe khách. ...................... 34
3.4.2. Xu t vƠ ch nh s a mô hình CAD trong HYPERMESH ................................ 35
3.4.3. Chia l
i mô hình ....................................................................................... 37
3.4.4. Kiểm tra vƠ ch nh s a l
3.4.5. Kiểm tra ch t l
3.4.6. HƠn l
ng l
i mô hình khung x
ng xe khách ........................ 38
i .............................................................................. 40
i....................................................................................................... 41
3.4.7. Ch n v t li u vƠ đặc tính cho mô hình ......................................................... 42
3.4.8. G n khối l
ng trên mô hình xe khách ........................................................ 44
vii
3.4.9. Xác đ nh v trí gi đ nh c a tƠi x để phơn tích tác động .............................. 48
3.4.10. T o liên k t các gi a các thƠnh ph n trong mô hình ................................... 49
3.4.12. T o ti p xúc gi a toƠn bộ xe v i mặt đ
ng, v t c n ................................. 53
3.4.13. Xác đ nh chi u tr ng l c ............................................................................ 55
3.4.14. Kiểm tra khối l
ng xe khách. ................................................................... 57
3.4.15. Gán đi u ki n biên ..................................................................................... 58
3.5. K t lu n .......................................................................................................... 62
Ch ng IV NGHIÊN C U MỌ PH NG PHÂN TệCH VÀ THI T K C I TI N
AN TOÀN K T C U ỌTỌ KHÁCH KHI X Y RA VA CH M TR C DI N .. 63
4.1. Mô ph ng phơn tích bi n d ng ........................................................................ 63
4.1.1. Quá trình mô ph ng ..................................................................................... 63
4.1.2. K t qu mô ph ng........................................................................................ 66
4.2. Thi t k c i ti n .............................................................................................. 67
4.2.1. Ph
ng pháp c i ti n th nh t ...................................................................... 67
4.2.2. Ph
ng pháp c i ti n l n 2: .......................................................................... 71
4.3. So sánh giá tr gia tốc t i v trí gh ng
i lái va ch m tr c di n ...................... 75
4.4. K t lu n .......................................................................................................... 77
Ch
ng V K T LU N KI N NGH ..................................................................... 78
5.1. K t lu n .......................................................................................................... 78
5.2 Ki n ngh ......................................................................................................... 78
TÀI LI U THAM KH O ..................................................................................... 79
DANH SÁCH CÁC B NG
B NG
B
B
B
B
B
B
TRANG
ng 1.1 Tỷ l % các d ng va ch m Vi t Nam năm 2013. .................................... 1
ng 3.1 Thông số v t li u thép ........................................................................... 43
ng 3.2 Thống kê khối l ng kh o sát các bộ ph n trên xe khách gh ng i: ........ 44
ng 4.1 Thông số xơy d ng mô hình bằng ph ng pháp c i ti n th nh t ............ 68
ng 4.2 Thông số xơy d ng mô hình ph ng pháp c i ti n th 2 ......................... 71
ng 4.3 Gia tốc l n nh t t i các v trí gh ng i lái va ch m 100% phía tr c..... 76
viii
DANH SÁCH CÁC HÌNH
HÌNH
TRANG
Hình 1.1 Th nghi m c a Mỹ theo tiêu chuẩn FMVSS 208 ..................................... 3
Hình 1.2 Th nghi m theo tiêu chuẩn ỎC................................................................ 3
Hình 1.3 Th nghi m theo tiêu chuẩn nh t b n ........................................................ 4
Hình 1.4 Th nghi m va ch m c a hưng Mercedes-Benz ........................................ 4
Hình 2.1 Mô hình khi xe va ch m v i v t c n. ....................................................... 10
Hình 2.2 Quá trình thay đ i v n tốc khi 2 xe va ch m tr c di n ............................ 15
Hình 3.1 Chia l i vƠ phơn tích l i ...................................................................... 19
Hình 3.2 Phơn tích mô ph ng khi túi khí bung ....................................................... 19
Hình 3.3 Tối u hóa k t c u chi ti t ....................................................................... 21
Hình 3.4 Tối u hóa va ch m v i đ u gối .............................................................. 21
Hình 3.5 Tối u hóa hi u su t h thống ................................................................. 22
Hình 3.6 K t qu mô ph ng chính xác ................................................................... 23
Hình 3.7 Tối u hóa các hƠm toán h c ................................................................... 24
Hình 3.8 Hình d ng t ng thể c a xe kh o sát ......................................................... 25
Hình 3.9 Mô hình CAD 2D ................................................................................... 25
Hình 3.10 Mô hình chi ti t k t c u đ u c a xe khách. ............................................ 26
Hình 3.11 Khung x ng phía bên trái c a xe khách (trái) vƠ đuôi xe ..................... 27
Hình 3.22 Khung x ng bên ph i xe khách ........................................................... 28
Hình 3.12 K t c u khung x ng đuôi xe khách .................................................... 29
Hình 3.13 Khung x ng tr n xe khách. ................................................................. 30
Hình 3.14 Khung d m sƠn xe khách ..................................................................... 31
Hình 3.15 Khung x ng Chassis t ng xe khách. .................................................... 32
Hình 3.16: Mô hình t ng thể khung x ng 3 chi u c a xe khách ........................... 33
Hình 3.17 Hình phơn bố t i tr ng khung x ng 3 chi u xe khách kh o sát. ........... 33
Hình 3.19 B ng điêu khiển Surfaces ...................................................................... 35
Hình 3.20 B ng đi u khiển Edge Edit .................................................................... 36
Hình 2.21 B ng đi u khiển Defeature .................................................................... 37
Hình 3.22 Kiểm tra ch t l ng ph n t l i bộ khung x ng đ u xe ..................... 38
Hình 3.23 B ng đi u khiển ch độ mƠu s c hi n th ch t l ng l i ...................... 38
Hình 3.24 B ng đi u khiển qualityindex. ............................................................... 39
Hình 3.25 B ng đi u khiển thi t l p Automesh ...................................................... 40
Hình 3.26 B ng đi u khiển qualityindex pg1 ......................................................... 40
Hình 3.27 B ng đi u khiển qualityindex pg2 ......................................................... 40
Hình 3.28 B ng đi u khiển qualityindex pg3 ......................................................... 40
ix
Hình 3.29 B ng đi u khiển hƠn điểm v i kho ng cách ng n (Spotweld) ................ 41
Hình 3.30 Các nút l i đư đ c hƠn l i v i nhau ................................................... 41
Hình 3.31 B ng thi t l p các thông số v v t li u .................................................. 42
Hình 3.32 Thi t l p t o đặc tính cho Components .................................................. 43
Hình 3.33 B ng đi u khiển Traslate ....................................................................... 45
Hình 3.34 Node đ c d ch chuyển vƠo v trí bên trong khung c a thoát hiểm ...... 46
Hình 3.35 B ng đi u khiển Rigids để t o liên k t .................................................. 46
Hình 3.36 Các mối liên k t đư đ c t o trên c a thoát hiểm .................................. 47
Hình 3.37 B ng đi u khiển masses ........................................................................ 47
Hình 3.38 Thi t l p khối l ng trên mô hình l i .................................................. 48
Hình 3.39 Xác đ nh v trí ng i lái trên xe khách .................................................. 48
Hình 3.40 T o Node để kh o sát tác động v trí tƠi x ............................................ 49
Hình 3.41 Trang Menu Analysis ............................................................................ 49
Hình 3.42 B ng đi u khiển Entity sets đ c thi t l p để t o liên k t ...................... 49
Hình 3.43 T o nhóm cho c u xe v i mơm xe ......................................................... 50
Hình 3.44 B ng đi u khiển ch n đối t ng c n liên k t v i Set Nodes .................. 50
Hình 3.45 B ng đi u khiển t o lên k t nhóm m c add ........................................ 50
Hình 3.46 B ng đi u khiển ch n Set Nodes đư đ c t o ........................................ 51
Hình 3.47 B ng đi u khiển khi t o Set Part ........................................................... 51
Hình 3.48 B ng đi u khiển summary ..................................................................... 52
Hình 3.49 Hộp tho i hi n th các thông số tính toán c a mô hình.......................... 52
Hình 3.50 Nh p t a độ tr ng tơm trong b ng đi u khiển Nodes ............................ 53
Hình 3.51 T o Node để kh o sát tác động v trí tƠi x ............................................ 53
Hình 3.52 B ng đi u khiển ch c năng t o ti p xúc Interfaces ................................ 53
Hình 3.53 B ng thi t l p thông số cho b mặt ti p xúc .......................................... 54
Hình 3.54 B ng thi t l p đối t ng chính vƠ ph khi tao ti p xúc .......................... 54
Hình 3.55 Thi t l p vƠ c p nh t đối t ng ti p xúc ................................................ 54
Hình 3.56 B ng thi t l p thông số ti p xúc b mặt ................................................. 55
Hình 3.57 Trong ch c năng Tools để t o chi u tr ng l c ....................................... 55
Hình 3.58 B ng thông số thi t l p chi u tr ng l c theo ph ng Z ......................... 56
Hình 3.59 B ng đi u khiển đ nh v đối t ng ........................................................ 56
Hình 3.60 Mặt đ ng vƠ v t c n đư đ c t o cố đ nh ............................................ 57
Hình 3.61 B ng đi u khiển mass calc .................................................................... 57
Hình 3.62 B ng ch n các Comps để tính khối l ng ............................................. 57
Hình 3.63 Khối l ng các comps đư đ c ch n ..................................................... 58
Hình 3.64 B ng ch n tính khối l ng các elems .................................................... 58
Hình 3.65 B ng đi u khiển nh p các giá tr v đ i l ng chuyển động v t lỦ ......... 58
Hình 3.66 B ng đi u khiển Control Cards ............................................................. 59
x
Hình 3.67 Thi t l p dung l ng phơn tích cho LS - DYNA ................................... 59
Hình 3.68 Thi t l p thông số v năng l ng .......................................................... 59
Hình 3.69 Thông số tỷ l hao h t năng l ng ........................................................ 60
Hình 3.70 Thi t l p các thông số v th i gian mô ph ng ....................................... 60
Hình 3.71 Thông số xu t d li u tính toán mô ph ng ............................................ 60
Hình 3.72 Thi t l p thông số b c th i gian .......................................................... 61
Hình 3.73 Thông số xác đ nh d li u đ u ra trong mô ph ng ................................. 61
Hình 4.1 Mô hình khung x ng va ch m 100% phía tr c .................................... 63
Hình 4.2 Mô ph ng 0ms khi va ch m 100% phía tr c khi ch a c i ti n ............ 64
Hình 4.3 Mô ph ng 54ms va ch m 100% phía tr c khi ch a c i ti n ................ 64
Hình 4.4 Mô ph ng 84ms va ch m 100% phía tr c khi ch a c i ti n ................ 65
Hình 4.5 Mô ph ng 114ms va ch m 100% phía tr c khi ch a c i ti n .............. 65
Hình 4.6 Mô ph ng 144ms va ch m 100% phía tr c khi ch a c i ti n .............. 65
Hình 4.7 Mô ph ng 180ms va ch m 100% phía tr c khi ch a c i ti n .............. 66
Hình 4.8 Khung x ng chassic sau va ch m vƠ tr c khi va ch m ........................ 66
hình 4.9 Chassic phía tr c khi ch a c i ti n có độ dƠy 8mm ................................ 67
Hình 4.10 Chassic phía tr c đ c gia cố thêm có độ dƠy 8 mm. .......................... 68
Hình 4.11 Chassis vƠ sƠn xe đư đ c c i ti n theo ph ng pháp th nh t .............. 68
Hình 4.12 Mô ph ng 54ms va ch m 100% phía tr c khi c i ti n l n th nh t ... 69
Hình 4.13 Mô ph ng 84ms va ch m 100% phía tr c khi c i ti n l n th nh t ... 69
Hình 4.14 Mô ph ng 150ms va ch m 100% phía tr c khi c i ti n l n th nh t . 69
Hình 4.15 Mô ph ng 180ms va ch m 100% phía tr c khi c i ti n l n th nh t . 70
Hình 4.16 chassic ch a c i ti n vƠ sau khi c i ti n l n 1 ........................................ 70
Hình 4.17 Chassic phía tr c đ c gia cố thêm ..................................................... 71
Hình 4.18 C u trúc h p th năng l ng hình t ong. .............................................. 72
Hình 4.19 c u trúc h p th năng l ng hình t ong d ng khối ............................... 72
Hình 4.20 c u trúc h p th hình t ong đ c c i ti n ............................................. 72
Hình 4.21 Mô ph ng 50ms va ch m 100% phía tr c khi c i ti n l n th hai ..... 73
Hình 4.22 Mô ph ng 100ms va ch m 100% phía tr c khi c i ti n l n th hai ... 73
Hình 4.23 Mô ph ng 150ms va ch m 100% phía tr c khi c i ti n l n th hai ... 73
Hình 4.24 Mô ph ng 180ms va ch m 100% phía tr c khi c i ti n l n th hai ... 74
Hình 4.25 Chassic c i ti n l n 1 vƠ l n 2 sau khi va ch m ..................................... 74
Hình 4.26 K t c u t ong tr c vƠ sau va ch m .................................................... 74
Hình 4.27 Giá tr gia tốc t i v trí đ u gh ng i lái va ch m 100% phía tr c ...... 75
Hình 4.28 Giá tr gia tốc t i v trí tr ng tơm gh ng i lái va ch m ........................ 75
Hình 4.29 Giá tr gia tốc t i v trí mặt gh ng i lái va ch m 100% phía tr c ...... 76
xi
Ch
ng I
T NG QUAN V V N Đ NGHIÊN C U
1.1. Tình hình an toàn giao thông t i Vi t Nam trong nh ng năm qua
Theo thống kê c a C c c nh sát giao thông đ
ng bộ - đ
ng s t (C67) vƠ
y
ban an toƠn quốc gia v tình hình tai n n giao thông t năm 2009 đ n năm 2013 cho
th y trung bình m i năm c n
ch t kho ng 10.000 ng
i, b th
c x y ra kho ng 26.000 v tai n n giao thông làm
ng 31.000 ng
i. Đặc bi t trong nh ng năm g n
đơy x y ra tai n n giao thông r t nghiêm tr ng do va ch m gi a các ôtô gơy ra thi t
h i r t l n v con ng
i vƠ v t ch t. Theo các phơn tích số li u v va ch m gi a hai
xe trong năm 2013 có thể phơn lo i các d ng va ch m nh sau:
B ng 1.1 Tỷ l % các d ng va ch m
D ng va ch m
Vi t Nam năm 2013.
Số v tai n n
Tỷ l %
Va ch m tr c di n
741
53.6%
Va ch m sau
108
7.8%
Va ch m bên
443
32.1%
Nóc vƠ g m xe
38
2.7%
Va ch m khác
52
3.8%
1382
100%
T ng số
Qua số li u thống kê trong b ng 1.1 ta th y kho ng 50% số v va ch m
khu
v c đ u xe nên va ch m tr c di n chi m chi m tỷ l l n nh t vƠ gơy ra nh ng thi t
h i v ng
ngoƠi n
1.2.
i vƠ ph
ng ti n giao thông do đó nhƠ thi t k ch t o ô tô trong vƠ
c ph i t p trung nghiên c u.
Nh ng công trình nghiên c u v va ch m tr c di n
1.2.1. Nh ng công trình nghiên c u v va ch m tr c di n trên th gi i
Các nghiên c u đ
c đ c p theo t ng m c đích khác nhau.
1.2.1.1.Nh ng công trình nghiên c u lỦ thuy t
Nh ng h
ng nghiên c u ch y u v tác động va ch n tr c di n đối v i đ u,
khung v xe trên một số v n đ sau:
1
- Thống kê vƠ phơn tích các tai n n va ch m tr c di n.
- Nghiên c u động h c vƠ động l c h c c a xe khi va ch m tr c di n nh
năng l
ng h p th , v n tốc, gia tốc, th i gian van ch m....
- Đặc tính bi n d ng khung v xe khi va ch m tr c di n, ph
ng pháp s a
ch a vƠ các bi n pháp s a ch a khung v sau khi va ch m.
-
ng d ng các ph n m m phơn tích k t c u hi n đ i nh PAM-CRASH,
NASTRAN, LS-DYNA để xác đ nh bi n d ng k t c u đ u xe, khung d m. K t qu
cho th y đánh giá đ
c độ b n c a k t c u khung v cũng nh đ xu t gi i pháp
hoƠn thi n k t c u qua các công trình c a Yong Hu Han, Yu Su Kim; Moisey
Shkolnikov; G. Morvan, Sollac.
-
ng d ng ph
ng pháp năng l
ng để tối u hóa đ
ng truy n l c qua sƠn
khoang hành khách khi va ch m đ m b o không gian sống cho hƠnh khách ng i trên
xe v i vi c s d ng ph n m m PAM-CRASH.
Trong nh ng năm g n đơy các nghiên c u đi sơu vƠo v n đ an toƠn cho ng
khi va ch m vƠ t p trung cho nh ng h
- Các tiêu chuẩn an toƠn cho ng
i
ng sau:
i khi va ch m theo các qui đ nh c a NCAP
[4], FMVSS 208 [3].
- Nghiên c u động h c vƠ động l c h c c a ng
các y u tố nh : Tiêu chuẩn ch n th
(TTI), ch n th
h
ng vùng đùi, x
i khi va ch m tr c di n v i
ng đ u (HIC), tiêu chuẩn ch n th
ng ng c
ng ch u và một số tiêu chuẩn khác. Cũng nh
ng các y u tố nƠy đ n tình tr ng ch n th
ng vƠ kh năng ch u đ ng c a ng
- Mô ph ng tác động va ch m c a ng
an toƠn vƠ túi khí, m c độ ch n th
nh
i.
i cùng v i các thi t b an toƠn nh dơy
ng trong các tr
xác đ nh các yêu c u h thống an toƠn vƠ đánh giá đ
ng h p va ch m khác t đó
c hi u qu ho t động c a dơy
đai an toƠn vƠ túi khí khi va ch m.
1.2.1.2. Nh ng nghiên c u th c nghi m
- Th nghi m c a Mỹ: Theo tiêu chuẩn FMVSS 208 th nghi m va ch m c a
xe v i v t c ng vƠ va ch m tr c di n vƠo v t c n v i tốc độ 32 km/h đ n 56 km/h
v i 100% b rộng [4].
2
1.2.2. Nh ng công trình nghiên c u trong n
c.
Trong nh ng năm g n đơy một số nhƠ khoa h c
trong n
c đư có nhi u n l c trong vi c xơy d ng các c s đánh giá độ b n c a
khung xe d
khung x
các c quan nghiên c u
i các lo i t i tr ng khác nhau. Nghiên c u thi t k c i ti n, hoán c i
ng vƠ chassis ô tô ch y u t p trung tính toán mô ph ng tr ng thái b n
tĩnh vƠ tính n đ nh, trong khi đó các nghiên c u c b n vƠ ng d ng liên quan t i
tính năng an toƠn b động c a ô tô (bao g m va ch m tr
v n ch a đ
c, sau, hông, l t đ , vvầ)
c th c hi n, vƠ hi n t i cũng ch a th y một công trình nghiên c u
hoặc bƠi báo khoa h c nƠo liên quan đ
c đăng trên t p chí khoa h c trong n
c.
Do đó đ tƠi nƠy th c hi n ắnghiên c u thi t k tính an toƠn k t c u ôtô
khách khi xẩy ra va ch m tr c di n” để ng d ng trong n
toƠn cho con ng
c. Nhằm đ m b o an
i, đ ng th i đẩy nhanh lộ trình nội đ a hóa s n phẩm trong n
c
đ t tiêu chuẩn quốc t , đó cũng lƠ lỦ do chính để ch nhi m đ tƠi l a ch n nghiên
c u nƠy.
1.3. Yêu cầu kỹ thu t c a khung v xe khi va ch m tr c di n vƠ tiêu chuẩn an
toƠn cho ng
i
1.3.1. Yêu cầu kỹ thu t c a khung v xe khi va ch m tr c di n
Kh năng b o v cho ng
i vƠ xe d a trên nguyên t c v độ c ng v ng c a
khoang hƠnh khách v i vi c thi t k các khu bi n d ng k t h p v i h p th năng
l
ng khi va ch m c a h thống để b o v an toƠn. Nh ng tiêu chuẩn d
đ
c đ m b o:
i đơy
- Chuyển đ i có hi u qu động năng thƠnh bi n d ng.
- Kh năng c a ô tô để h p th năng l
tr
ng h p x y ra tai n n vƠ để b o v ng
ng a th
ng t một tác động, va ch m trong
i ng i bên trong cabin c a ô tô vƠ ngăn
ng tích.
- Gia tốc c a ng
i va ch m ph i th p.
K t c u đ u xe c n ph i th a mưn hai yêu c u khi va ch m tr c di n:
- Khung truy n dòng l c c n ph i đ độ b n, độ c ng v ng khi xe ho t động.
5
Do h n ch v kỹ thu t ô tô trong n
thông trong n
c hi n nay mƠ các lo i ph
ng ti n giao
c s d ng (nh ô tô khách) ch y u lƠ nh p ngo i nguyên chi c,
hoặc nh p các linh ph ki n t các hưng s n xu t ô tô n
nh Công ty Ọ tô Tr
c ngoƠi v n
c l p ráp,
ng H i, Tracomesco, Samco. NgoƠi ra, do nhu c u th c t
c a doanh nghi p v n chuyển vƠ s ti n nghi c a hƠnh khách mƠ các hưng l p ráp ô
tô trong n
c ti n hƠnh hoán c i k t c u, nh thêm độ dƠi xe để bố trí các hàng gh
rộng h n, c i trang t xe gh ng i sang g
ng nằm,ầ nh ng không th c hi n các
tính toán tính năng an toƠn theo tiêu chuẩn, lƠm cho tính năng an toƠn c a các lo i ô
tô khách đ
c hoán c i ch a có, r t nguy hiểm đ n tính m ng c a hành khách. Do
đó, ti n hành nghiên c u phơn tích tính năng an toƠn k t c u ô tô khi va ch m tr c
di n là h t s c c n thi t nhằm b o đ m an toƠn cho con ng
i và l i ích cho xã hội.
1.5. M c tiêu c a đ tƠi
- Thi t l p mô hình vƠ xác đ nh các thông số đặc tr ng c a mô hình bằng ph n
m m thi t k AUTO CAD 2D vƠ CAD 3D cho khung v xe khách.
- Xơy d ng mô hình ph n t h u h n vƠ các đặc tr ng v t li u c a khung v
xe khách bằng ph n m m phơn tích k t c u Hyper Mesh.
- Mô ph ng quá trình va ch m tr c di n c a xe để xác đ nh bi n d ng vƠ ng
su t c a khung v xe bằng vi c s
HYPER VIEW v i k t qu đ t đ
d ng ph n m m LS-DYNA và ph n m m
c nhanh chóng vƠ chính xác.
- Ti n hƠnh thi t k c i ti n khung s
cho ng
n xe khách để đ m b o không gian sống
i, đ ng th i gi m l c va đ p khi x y ra va ch m tr c di n.
1.6. Đ i t
ng, ph m vi nghiên c u vƠ ph
1.6.1. Đ i t
ng pháp nghiên c u
ng nghiên c u
- H s thi t k , các b n v kỹ thu t (2D vƠ 3D) dùng để mô ph ng, ch t o
khung x
ng vƠ chassis ô tô khách.
- Kh o sát l a ch n v t li u thông d ng để ti n hành xây d ng mô hình phân
tích ph n t h u h n ô tô khách.
- Phơn tích c ch bi n d ng k t c u khung x
ng ô tô khách khi va ch m tr c
di n. Trên c s k t qu phân tích bi n d ng k t c u ti n hành c i ti n nhằm đ m
7
b o an toàn.
- Ti n hành thi t k bộ h p thu năng l
ng nhằm h p thu năng l
ng va đ p
khi xẩy ra va ch m tr c di n.
1.6.2 Ph m vi nghiên c u
- Phân tích tr ng thái khi va ch m tr c di n c a k t c u khung x
ng vƠ
chassis ô tô khách.
- Thi t k c i ti n tính an toàn k t c u ô tô khách d
i đi u ki n va ch m tr c
di n.
1.6.3. Ph
ng pháp nghiên c u
Đ tài s d ng ph
ng pháp nghiên c u k t h p bao g m:
- Nghiên c u lý thuy t: Đ tài ch y u d a vƠo c s lý thuy t v va ch m ô
tô, nghiên c u động h c vƠ động l c h c khi va ch m tr c di n, lý thuy t s c b n
v t li u.
- Nghiên c u mô ph ng th c nghi m: Trên c s phơn tích k t qu mô ph ng
ti n hƠnh đánh giá kiểm nghi m, c i ti n k t c u khung s
n xe khách.
1.7. Nội dung nghiên c u
Nội dung nghiên c u chính c a nghiên c u nƠy lƠ thi t k c i ti n tính an toƠn
c a ô tô khách dùng để ng d ng. Các ph n chính c a nội dung g m:
- Kh o sát, phơn tích l a ch n vƠ xơy d ng ph
ng án thi t k c i ti n tính
năng an toƠn k t c u ô tô khách,
- Trên c s mô hình 2D ti n hƠnh xơy d ng mô hình 3D cho khung x
ng vƠ
chassis ô tô khách,
- Xơy d ng mô hình phơn tích ph n t h u h n ô tô khách.
- Dùng ph n m m HYPERMESH thi t l p thuộc tính, v t li u vƠ đặt đi u ki n
biên trên mô hình khung x
ng vƠ chasis ô tô khách.
- Dùng ph n m m LS-DYNA mô ph ng phơn tích tính an toƠn khi va ch m
tr c di n c a ô tô khách.
- C i ti n k t c u đ ng th i thi t k bộ gi m ch n nhằm h p th năng l
khi xẩy ra va ch m tr c di n.
8
ng
Ch
C
S
ng II
Lụ THUY T V VA CH M TR C DI N
C A Ọ TÔ
Va ch m ô tô khách lƠ hi n t
ng th
tr c di n c a xe ô tô khách lƠm cho nhi u ng
d n đ n nh ng h u qu đáng ti c cho ng
ng xuyên x y ra. Trong đó, va ch m
i ch n th
ng vƠ t vong cùng lúc
i vƠ tƠi s n.
V y va ch m x y ra nh th nƠo? Thì qua nghiên c u động l c h c, bi n
d ng k t c u khi x y ra va ch m tr c di n s cho chúng ta th y rõ đi u y. Trên c
s nghiên c u đó s đ a ra ph
đ ng th i h p th năng l
v ng
ng án v mặt k t c u khung x
ng c a ô tô khách,
ng khi va ch m tr c di n. Nhằm lƠm gi m tối đa t n th t
i vƠ v t ch t khi va ch m tr c di n.
2.1. Nghiên c u vƠ tính toán va ch m tr c di n c a ô tô v i v t c n
2.1.1. Va ch m
Va ch m lƠ s ti p xúc gi a các v t r n gơy nên s thay đ i đặc tr ng c h c
c a chúng. V n tốc các điểm vƠ v n tốc góc c a các v t r n thay đ i một l
ng h u
h n trong một th i gian r t nh .
2.1.2. Đặc tính bi n d ng đầu tr
c c a xe khi va ch m
Để kh o sát các đặc tính bi n d ng c a xe, chúng ta đ a ra mô hình động l c
h c nh hình 2.1. Gi thuy t cho rằng khi xe va ch m tr c di n vƠo các v t c n
tuy t đối vƠ cố đ nh thì xe s d ng l i mà không có hi n t
ng dội ng
c l i sau khi
va ch m. T c là chúng ta xem bi n d ng đ u xe khi va ch m là bi n d ng dẻo hoàn
toàn và h số ph n h i � đ
c tính nh sau:
�
�=| |
(2.1)
�
V i: v - V n tốc khi b t đ u va ch m.
� ậ V n tốc sau khi va ch m v i v t c n
9
= . ∆� (l c bi n d ng ph thuộc tuy n tính vƠo độ bi n d ng, c lƠ hằng số
+
độ c ng c a đ u xe.)
= �. ∆� (l c bi n d ng ph thuộc tuy n tính vƠo v n tốc bi n dang, k lƠ
+
h số bi n d ng c a đ u xe.)
Chúng ta s kỦ hi u gia tốc ch m d n c c đ i cho phép khi va ch m v i v t
c n c ng lƠ �
ng
��
theo quan điểm c sinh h c v kh năng ch u đ ng c a c thể
i, tiêu chuẩn FMVSS 208 [3] c a Mỹ quy đ nh lƠ �
khác chúng ta gi thuy t rằng, trong c 3 tr
��
⁄ . Mặt
=
ng h p gia tốc ch m d n c c đ i �
lƠ nh nhau vƠ v n tốc khi va ch m v0 cũng đi u có giá tr giống nhau.
��
Sau đơy lƠ tính toán độ bi n d ng c c đ i c a đ u xe khi va ch m cho 3 kh
năng trên:
2.1.2.1. Đặc tính bi n d ng không đổi c a đầu tr
T ph
ng trình (2.3) ta suy ra:
−� =
�
=�
c c a xe (F = const)
(2.4)
��
N u F = const thì theo (2.2) ta có:
.
. � = . ∆�
T đó tính đ
∆�
��
c độ bi n d ng c c đ i:
.�
=
(2.5)
��
.�
�
=
.����
m
(2.6)
2.1.2.2. Đặc tính bi n d ng tuy n tính c a đầu tr
Thay l c bi n d ng
.
.� = ∫
∆����
Đ ng th i ta cũng có:
�=
����
;
��
= . ∆� vào ph
. ∆�. � =
= . ∆�
c c a xe (� = �. ∆�)
ng trình (2.2) thì nh n đ
. ∆�
��
c:
(2.7)
(2.8)
��
11
Suy ra:
∆�
��
=
=
����
.����
�
T đó tính đ
∆�
��
= � .√
(2.9)
(2.10)
c độ bi n d ng c c đ i:
.����
=
.����
=
�
=
����
m
(2.11)
Nh v y, khi l c bi n d ng ph thuộc tuy n tính vƠo độ bi n d ng (bi n d ng
dẻo) thì cùng một giá tr �
l n so v i tr
��
ng h p (2.1.2.1).
và � thì độ bi n d ng
tr
ng h p nƠy l n g p 2
2.1.2.3. L c bi n d ng ph thuộc tuy n tính vào v n t c bi n d ng (� = �. ∆�)
B i vì ∆� = � cho nên ph
ng trình chuyển động (2.3) s có d ng:
. � + �. � =
Gi i ph
(2.12)
ng trình (2.12) chúng ta nh n đ
c độ d ch chuyển ph n không bi n
d ng c a thân xe khi va ch m:
�= �
−�
�
�
−
�
(2.13)
VƠ v n tốc d ch chuyển khi va ch m:
�=� .
�
�
�
(2.14)
V n tốc bi n d ng l n nh t ∆� = � lƠ
n u nh để th a mưn đi u ki n |�| = �
|� | = �
��
=
Nghĩa lƠ: � =
�
�
��
th i điểm ban đ u c a va ch m t = 0,
thì theo (2.12) c n ph i có:
.����
�
VƠ bi n d ng c c đ i
(2.15)
đ u tr
c c a xe
h p 2.1.2.2 (đặc tính bi n d ng tuy n tính).
12
tr
ng h p nƠy giống v i tr
ng
2.1.3. Chuy n động c a ng
i ngồi trên xe khi va ch m tr c di n gi a ô tô và
v t c n c ng
N u gia tốc ch m d n c a xe trong quá trình va ch m đ t giá tr l n nh t thì
m c độ nguy hiểm do va ch m gi a ng
i trên xe v i một ph n nƠo đó c a thơn xe
ph thuộc vƠo tốc độ va ch m vƠ các đặc tính bi n d ng c a bộ ph n đó.
Gi thuy t rằng, một bộ ph n xác đ nh c a thơn xe nằm cách ng
i một
kho ng lƠ n trong kho nh kh c va ch m
Sau th i điểm va ch m c a xe v i v t c n c ng cho đ n khi ng
i trên xe va
đ p vƠo thơn xe thì trong kho ng th i gian đó ng
i trên xe v n còn chuyển động
v i v n tốc không đ i � = � , lúc đó qu ng đ
ng t
ng ng s lƠ � = � .
Đ ng th i sau va ch m, xe chuyển động ch m d n v i gia tốc � = ⁄
v n tốc t c th i c a xe là: �� = � − �
vƠ qu ng đ
, khi đó
ng d ch chuyển c a xe
sau khi va ch m lƠ:
�� = �
Trong th i điểm va ch m c a ng
� − �� =
−
i v i thơn xe phía tr
�
− �
i va vƠo xe thì tn đ
+
�
V n tốc va ch m c a ng
ng
i tr
=
− �� = �
i trên xe kể t khi xe va ch m v i v t
c tính t (2.17) v i t = tn:
=√
i v i thơn xe vn đ
c va ch m vcn vƠ v n tốc c a xe tr
� =�
c mặt thì:
(2.17)
G i tn lƠ th i gian chuyển động c a ng
c n cho đ n khi ng
�
=√
�
�
(2.18)
c cho b i hi u gi a v n tốc c a
c khi va ch m vvn:
(2.19)
N u kho ng cách n vƠ gia tốc a0 cƠng l n thì v n tốc va ch m vn cƠng l n vƠ
m c độ nguy hiểm c a va ch m cƠng tăng.
13
2.2. Nghiên c u vƠ tính toán va ch m tr c di n c a hai ô tô
2.2.1. C h c va ch m tr c di n c a hai ô tô
Xét hai xe có khối l
ng m1 và m2, chuyển động ng
c chi u v i nhau có v n
tốc v11 và v22. N u hai xe nƠy va ch m tr c di n đ ng tr c v i nhau thì theo đ nh
lu t b o toƠn động l
�
ng c a h tr
+
�
=
c va ch m vƠ sau va ch m ta có:
� +
đơy: v1, v2 các v n tốc dội ng
Động năng c a hai xe tr
=
�
�
�
(3.1)
c l i c a hai xe.
c khi va ch m lƠ:
J;
�
=
�
Động năng c a hai xe sau khi va ch m lƠ
�
=
�
N u chúng ta bi t h số ph n h i t
c a một xe đ
c a nó đ
ng
�
=
J;
J
(3.2)
J
(3.3)
ng h c a h � c a hai xe (h số ph n h i
c xác đ nh b i va ch m tr c di n c a xe v i v t c n c ng vƠ độ l n
c tính theo (2.1)) thì chúng ta tính đ
c các v n tốc chuyển động dội
c l i c a hai xe nh sau:
� =
� =
�
+
�
�
+
�
−
�
−�
�
−
�
−�
�
+
+
(3.4)
Gi thuy t rằng va ch m gi a hai xe lƠ va ch m dẻo hoƠn toàn (h số ph n h i
t
ng h c a h � = ), nghĩa lƠ sau khi va ch m hai xe ti p t c chuyển động thẳng
v i v n tốc bằng nhau: v1 = v2 = v. Ph
�
+
�
=
+
ng trình (3.1) trong tr
�
ng h p nƠy có d n
(3.5)
T c lƠ v n tốc c a 2 xe sau khi va ch m là:
�=
�
+
+
�
(3.6)
Động năng c a hai xe va ch m trong tr
�
=
�
J ;
=
14
ng h p nƠy lƠ:
�
J
(3.7)
Quá trình thay đ i v n tốc hai xe va ch m tr c di n đ
Tr
c biểu th hình 2.2.
c khi va ch m xe th nh t có v n tốc v11 trùng v chi u d
to độ nên v11 > 0, xe th hai chuyển động ng
ng c a tr c
c chi u nên v22< 0. Gi thi t xe th
nh t có động năng l n h n, nên sau khi va ch m c 2 xe có chung v n tốc v và
chuy n động theo chi u xe th nh t, b i v y v> 0.
Hình 2.2 Quá trình thay đ i v n tốc khi 2 xe va ch m tr c di n
Theo đ nh lu t b o toƠn c năng c a h thì năng l
ng đ
c h p thu khi va
ch m s lƠ:
∆
�
=
+
�
�
N u thay vƠo ph
−
theo (3.6) thì nh n đ
∆
=
+
�� = �
−�
�
�
+
�
=
�
+
�
−
+
� (3.8)
ng trình (3.8) giá tr v n tốc chung v c a hai xe sau va ch m
c:
�
đơy: vr lƠ v n tốc t
−�
=
+
��
(3.9)
ng đối c a hai xe khi va ch m.
(3.10)
Trong quá trình va ch m v n tốc c a xe th nh t gi m đi một l
v n tốc c a xe th hai tăng lên một l
ng lƠ ∆� (nh ng ng
ng lƠ ∆� ,
c chi u v i chi u
chuyển động ban đ u c a nó). Sau va ch m c hai xe đ u chuyển động cùng v n tốc
là v. Theo hình 2.2 ta có:
∆� = �
−�
15
Thay giá tr �
công th c trên ta có:
∆� = �� + �
=
+
�
−
��
+
+
Ch ng minh t
ng t ta đ
∆� =
��
+
t (3.10) và � =
= �� + �
�
�
�� +
=
+
+
�
�
t (3.6) thay vƠo
+ �� −
+
�
(3.11)
c:
(3.12)
N u va ch m gi a hai xe không ph i lƠ va ch m dẻo hoƠn toƠn thì năng l
h p th đ
∆
ng
c xác đ nh t biểu th c:
�
=
+
��
−�
(3.13)
2.2.2. Hi u suất c a h th ng ch ng va ch m trên ô tô
KỦ hi u l c l n nh t đ
năng l
ng va ch m lỦ t
�
��
∆�
�� :
=
c phép tác d ng vƠo xe lƠ F max lúc đó ph n t h p th
ng s sinh ra một công lƠ:
��. ∆� ��
Trong đó:
(4.1)
Wmax: Công su t l n nh t đ
c sinh ra.
Độ bi n d ng c c đ i c a xe.
Ph n t h p th năng l
�= ∫
∆����
ng va ch m th c t sinh ra một công là:
. �
Hi u su t c a ph n t h p th năng l
�=
�
����
=
∫
∆�
(4.2)
ng va ch m là:
�. �
(4.3)
���� .∆����
Sau khi va ch m tr c di n động năng c a va ch m lƠ:
�
=
.�
J
(4.4)
16
T đi u ki n b o toƠn c năng (năng l
t h p th năng l
�. �
��
ng c a va ch m bằng công c a ph n
ng) ta có:
= �.
�� . ∆� ��
=
.�
(4.5)
L c va ch m cho phép l n nh t ph thuộc vƠo gia tốc ch m d n cho phép l n
nh t amax (amaxtheo quan điểm c sinh h c v kh năng ch u đ ng c a c thể ng
tiêu chuẩn FMVSS 208 c a Mỹ quy đ nh lƠ �
��
T ph
∆�
=
��
.�
��
N
ng trình (4.5) vƠ (4.6) s tìm đ
=
�
.�.����
m
��
=
⁄ ) nghĩa lƠ:
(4.6)
c độ bi n d ng l n nh t [1]:
(4.7)
17
i,
Ch
ng III
XÂY D NG MỌ HỊNH PH N T
K T C U KHUNG VÀ X
H UH N
NG ÔTÔ KHÁCH
Ô tô khách ngày nay, ngoƠi nh ng yêu c u tiêu chuẩn v kỹ thu t thì độ tin
c y, tính êm d u đặc bi t lƠ tính an toƠn cho ng
đ
i ng i trên xe ph i đ m b o m i
c phép l u hƠnh. V y lƠm sao để có thể thi t k c i ti n đ
c tính an toƠn c a ô
tô khách mƠ v n ti t ki m th i gian, tƠi chính vƠ nhơn l c ít nh t có thể.
Th nên, trong ch
ng nƠy ti n hƠnh nghiên c u thi t k xơy d ng mô hình
ph n t h u h n k t c u khung x
HYPERWORK và LSDYNA chia l
ng ô tô khách. Bằng cách ng d ng ph n m m
i , thi t l p thuộc tính v t li u, đặt đi u ki n
biên,ầđể ti n hƠnh mô ph ng k t c u khung x
khi va ch m tr c di n. T đó, đ a ra Ph
d ng ph n m m nƠy s ti t ki m đ
ng ô tô khách, kiểm tra độ an toƠn
ng án c i ti n phù h p. V i vi c ng
c th i gian vƠ chi phí.
3.1. Gi i thi u phần m m HYPERWORK
HYPERWORK lƠ một trong nh ng ph n m m CAE (Computer Aided
Engineering:
ng d ng kỹ thu t máy tính tính toán phơn tích trong bƠi toán kỹ
thu t) n i ti ng vƠ đ
c ng d ng trong nhi u lĩnh v c v i kh năng phơn tích
chính xác d a trên ph
ng pháp ph n t h u h n. HYPERWORK giúp các doanh
nghi p các trung tơm nghiên c u nơng cao ch t l
ng, gi m chi phí, nơng cao năng
su t. Giúp tối u hóa quá trình thi t k vƠ s n xu t.
HYPERWORK cung c p gi i pháp toƠn di n nh t m ra gi i pháp CAE trong
n n công nghi p, bao g m c mô ph ng phơn tích, qu n lỦ d li u tuy n tính vƠ phi
tuy n, tối u hoá c u trúc, c u trúc ch t l ng, s t
ng tác gi a các v t thể, vƠ nhi u
ng d ng đối v i các c c u.
Các gói ph n m m c a HYPERWORK bao g m:
- HYPERMESH.
Đ
c dùng để chia l
i ph n t h u h n cho các mô hình hình h c, đặt đi u
ki n biên lên mô hình để t
đó tính toán vƠ phơn tích s n phẩm. Hi n nay,
18
- HYPERGRAPH
HYPERGRAPH có kh năng phơn tích m nh m . Giống v i HYPERVIEW,
HYPERGRAPH còn đ
c bi t đ n nh lƠ một công c m nh cho phơn tích k t qu
tinh toán vƠ v đ th .
ng d ng nƠy có thể đ c k t qu phơn tích t nhi u ph n
m m tính toán khác nhau. Thu t toán thông minh trong HYPERGRAPH cho phép
x lỦ đ
c biểu th c toán h c ph c t p nh t. Kh năng tuỳ bi n để t o ra h thống
phơn tích d li u đ y đ cho các t ch c b t kỳ.
- HYPERCASH
LƠ môi tr
ng ti n x lỦ chuyên bi t cho thi t l p mô hình cho phơn tích va
ch m vƠ an toƠn.
ng d ng nƠy đ
c phát triển trên c s h p tác chặt ch v i các
nhƠ s n xu t, cho phép nơng cao hi u su t tính toán, k t qu mô ph ng v i độ chính
xác cao. V i ng d ng nƠy, ng
i dùng có thể nhanh chóng thi t l p mô hình tính
toán va ch m nh tính toán túi khi trên ôtô, va ch m c a ôtô khi đang chuyển động
vƠ các bƠi toán liên quan đ n va ch m khác. Giao di n tr c quan cùng v i t động
hoá quá trình thi t l p cho các bƠi toán va ch m, bƠi toán an toƠn s giúp ng
i
dùng nhanh chóng th c hi n mô ph ng v i k t qu chính xác vƠ ti t ki m th i gian.
- OPTISTRUCT
LƠ ng d ng chuyên bi t c a HYPERWORK trong tối u hoá k t c u c a chi
ti t theo các tiêu chí đ a ra c a ng
i thi t k nh tối u v khối l
ng, kích th
c,
t n số dao động riêng, độ rung, n, kh năng ch u l cầ OPTISTRUCT giúp các kỹ
s vƠ nhƠ thi t k nhanh chóng phát triển s n phẩm có khối l
qu . Bằng cách xác đ nh đ
c k t c u tối u c a chi ti t
ng nhẹ, k t c u hi u
ngay giai đo n đ u c a
quá trình thi t k v i thu t toán tối u topo, OPTISTRUCT lƠm cho quá trình thi t
theo đ nh h
su t thi t k .
cũng đ
ng phơn tích tính toán đ
c d dƠng h n vƠ nh v y nơng cao hi u
giai đo n thi t k nơng cao, các tối u v kích th
c, hình d ng
c th c hi n b i OPTISTRUCT nhằm nơng cao kh nănglƠm vi c c a chi
ti t. OPTISTRUCT có thể gi i quy t đ
c bƠi toán tối u ph c t p nh t v i hƠng
ngƠn bi n thi t k trong th i gian ng n.
20
- Mô hình khung x
ng: K t c u toƠn bộ khung x
v i nhau bằng nhi u lo i thanh kim lo i (th
ng xe khách đ
c liên k t
ng lƠ thép) có ti t di n, hình d ng
khác nhau.
- Mô hình chi ti t đ u xe: Đ u xe có nh h
toàn khi có va ch m phía tr
ng r t l n đ n s c c n gió, độ an
c, tính thẩm mỹ c a xe.
- K t c u đ u xe: Các thanh kim lo i d ng ống hình ch nh t, ti t di n m i
ống 2mm.
Hình 3.10 Mô hình chi ti t k t c u đ u c a xe khách.
- M ng khung x
ng xe khách bên trái vƠ bên ph i
+ M ng khung bên trái vƠ bên ph i
M i bên có 5 c a thoát hiểm v i 5 thanh d c vƠ 2 thanh ngang dƠi, khoang
hƠnh lỦ v i 7 thanh đ ng vƠ 2 thanh ngang, 5 thanh xéo gia cố vƠ 9 thanh đ ng.
26
Hình 3.11 Khung x
ng phía bên trái c a xe khách (trái) vƠ đuôi xe
+ M ng khung bên ph i:
27
Hình 3.22 Khung x
ng bên ph i xe khách
28
- M ng khung đuôi xe: Có các thanh thi t k d ng uốn cong, các thanh chính
đ
c bố trí v i ph n khung hông xe vƠ gi kính sau. Bên d
i bố trí kho ng trống
lƠ khoang động c .
Hình 3.12 K t c u khung x
29
ng đuôi xe khách
