NGHIÊN cứu THỰC TRẠNG về sự nỗ lực của SINH VIÊN DÀNH CHO các HOẠT ĐỘNG học tập tại TRƯỜNG đại học sư PHẠM kỹ THUẬT THÀNH PHỐ hồ CHÍ MINH

v

M CăL C
Trang t a

TRANG

LÝ L CH KHOA H C ............................................................................................. i
L IăCAMăĐOAN ..................................................................................................... ii
TÓM T T ................................................................................................................ iii
ABSTRACT ............................................................................................................. iv
M C L C ..................................................................................................................v
DANH SÁCH CÁC CH

VI T T T ................................................................... ix

DANH SÁCH CÁC B NG .......................................................................................x
Đ U ........................................................................................................1

PH N M

1. LÝ DO CH NăĐ TÀI .....................................................................................1
2. M C TIÊU NGHIÊN C U ..............................................................................3
3. NHI M V NGHIÊN C U .............................................................................3
4.ăĐ I T

NG NGHIÊN C U ...........................................................................3

5. KHÁCH TH NGHIÊN C U..........................................................................3
6. PH M VI NGHIÊN C U ................................................................................3
7. GI THUY T NGHIÊN C U .........................................................................3

8. PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ....................................................................4

9. C U TRÚC LU NăVĔN ..................................................................................5
PH N N I DUNG ....................................................................................................6
Ch

ng 1: C

S

LÝ LU N V S

N

L C TRONG HO TăĐ NG H C

T P .........................................................................................................................6
1.1. S l

c l ch sử nghiên c u v năđề ................................................................6

1.1.1. Tình hình nghiên c u trên thế giới .............................................................6
1.1.2. Tình hình nghiên c u

trong n ớc ............................................................8

1.2. Các khái niệm c b n c aăđề tài ..................................................................10
1.2.1. Khái niệmă‘n l c’ ...................................................................................10

1.2.2. Khái niệmă‘th iăgian’ ...............................................................................11
1.3. Các khái niệm có liên quan với khái niệm n l c .......................................12


vi

1.3.1. Mối quan hệ gi a n l c và ý th c ...........................................................12
1.3.2. Mối quan hệ gi a n l c và ý chí .............................................................13
1.3.3.ăMốiăquanăhệăgi aăn ăl căvƠăđ nhăh ớngăgiáătr ătrongăho tăđộngăh căt pă
c aăsinhăviên .......................................................................................................13
1.3.4.ăMốiăquanăhệăgi aăn ăl căvƠăkỹănĕngăqu nălỦăth iăgian ............................14
1.3.5. Mối quan hệ gi a n l căvƠăđộng c thúcăđẩy .........................................15
1.3.6. Mối quan hệ gi a n l c và Chỉ số v

t khó (AQ)..................................15

1.3.7.ăMốiăliênăhệăgi aăn ăl căvƠăStudentăEngagament .....................................16
1.4. Ho tăđộng h c t p........................................................................................17
1.4.1. Đ nhănghĩa ................................................................................................17
1.4.2. B n ch t c a ho tăđộng h c t p ................................................................18
1.5. Ho tăđộng h c t p c a sinh viên .................................................................19
1.5.1.ăĐặcăđiểm tâm lý l a tu i sinh viên...........................................................19
1.5.2. Khái niệm ho tăđộng h c t p c a sinh viên .............................................24
1.5.3.ăĐặcăđiểm chung c a ho tăđộng h c t p

sinh viên .................................25

ng tới s n l c dành cho các ho tă động h c t p c a

1.6. Các yếu tố nh h

sinh viên ..............................................................................................................27
1.6.1. Các yếu tố ch quan .................................................................................27
1.6.2. Các yếu tố khách quan..............................................................................34
TịMăT TăCH
Ch

NG I ......................................................................................38

ng 2: TH C TR NG V S

N

L C C A SINH VIÊN DÀNH CHO

CÁC HO Tă Đ NG H C T P T I TR

NGă Đ I H C S

PH M K

THU T .................................................................................................................39
THÀNH PH

H

CHÍ MINH ...........................................................................39

2.1. Khái quát về Tr

ngăĐ i h c S ph m Kỹ thu t TPHCM. ........................39

2.1.1. Quá trình thành l p Tr

ng ......................................................................39

2.1.2. M c tiêu chiến l

c phát triển c a Tr

ng ..............................................39

2.1.3. Quy mô và ch t l

ngăđƠoăt o c a Tr

ng ..............................................40

2.1.4. C c u t ch căvƠăđộiăngũăcánăbộ ............................................................41


vii

2.2. Th c tr ng về s n l c c a sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t p t i
Tr

ngăĐ i h c S ph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh. ...........................44

2.2.1. M căđíchăkh o sát.....................................................................................44
2.2.2. Nội dung kh o sát .....................................................................................44

2.2.3. Đối t
2.2.4. Ph

ng kh o sát ...................................................................................44
ng pháp kh o sát ..............................................................................44

2.2.5. Kết qu kh o sát .......................................................................................46
2.3.ăĐánhăgiáăchungăvề th c tr ng......................................................................73
2.3.1. Nh ngăđiểm m nh ....................................................................................73
2.3.2. Nh ngăđiểm yếu .......................................................................................74
TÓM T T CH
Ch

NG II ....................................................................................76

ng 3: GI I PHÁP NÂNG CAO S

N

L C C A SINH VIÊN DÀNH

CHO CÁC HO TăĐ NG H C T P T I TR
K THU T THÀNH PH

H

NGăĐ I H C S

PH M

CHÍ MINH.....................................................77

3.1. C s đề xu t các gi i pháp .........................................................................77
3.1.1.Cácăvĕnăb n c a trung

ng, chính ph , Bộ Giáo d căvƠăĐƠoăt o. ..........77

3.1.2. Nh ng yếu tố c b nătácăđộngăđến ho tăđộng c a Nhà Tr
3.1.3. Nh ng chiến l

c phát triển c a Nhà tr

ng...............78

ng ...........................................79

3.2. Nguyên t căxácăđ nh các gi i pháp ..............................................................80
3.2.1. Nguyên t căđ m b o tính kế thừa .............................................................80
3.2.2. Nguyên t căđ m b o tính hệ thống ...........................................................80
3.2.3. Nguyên t căđ m b o tính th c tiễn ...........................................................80
3.2.4. Nguyên t căđ m b o tính ch t l

ng ........................................................81

3.3.ăĐề xu t các gi i pháp ..................................................................................81
3.3.1. Gi iăphápă1:ăThayăđ i nh n th c c a sinh viên về tầm quan tr ng c a việc
h c, trách nhiệmăđối vớiăgiaăđìnhăvƠăxưăhộiăđể nâng cao s n l c c a sinh viên
dành cho các ho tăđộng h c t p. .........................................................................81
3.3.2. Gi i pháp 2: Xây d ng hệ thốngăắt v n h c t p”ă cóăch t l

ng h ớng

dẫn sinh viên dành nhiều n l c cho các ho tăđộng h c t p. .............................83


viii

3.3.3. Gi iă phápă 3:ă Đ i mới ph

ng pháp gi ng d yă để tĕngă c

ng s n l c

c a sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t p....................................................84
3.3.4. Gi i pháp 4: Hoàn thiện c s v t ch t, trang thiết b phù h p với yêu cầu
đƠoăt o hiện nay. .................................................................................................87
3.3.5. Gi iăphápă5:ăĐ i mới ph

ng pháp kiểm tra ậ đánhăgiáănhằmăthúcăđẩy s

n l c c a sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t p. .......................................88
3.3.6. Gi i pháp 6: Xây d ng ch

ngătrìnhăđƠoăt o theo h ớng tiếp c n CDIO

nhằm giúp sinh viên dành nhiều n l c h n cho các ho tăđộng h c t p. ...........90
3.4.ăMốiăliênăquanăgi aăcácăgi iăpháp ................................................................92
3.5.ăKh oăsátătínhăcầnăthiếtăvƠăkh ăthiăc aăcácăgi iăpháp ...................................93
TÓM T T CH

NG III ...................................................................................97

PH N K T LU N VÀ KI N NGH ....................................................................98
DANH M C TÀI LI U THAM KH O .............................................................102
PH L C ...............................................................................................................106


ix

DANHăSÁCHăCÁCăCH ăVI TăT T
STT

KÝ HI U

VI TăĐ YăĐ

1

Bộ GDă&ăĐT

Bộ Giáo d căvƠăĐƠoăt o

2

CĐ

Caoăđẳng

3

TVHT

T v nh ct p

4

ĐH

Đ ih c

5

ĐTB

Điểm trung bình

6

GV

Gi ng viên

7

HĐHT

Ho tăđộng h c t p

8

HSSV

H c sinh sinh viên

9

NCKH

Nghiên c u khoa h c

19

NSSE

National Survey Student Engagement

11

NXB

Nhà xu t b n

12

SV

Sinh viên

13

SPKT

S ăph m Kỹ thu t

14

TLMH

Tài liệu môn h c

15

TP. HCM

Thành phố Hồ Chí Minh

16

XH

Xã hội


x

DANHăSÁCHăCÁCăB NG
B ng 2.1: Các ho tăđộng sinh viên th c hiện trong suốtănĕmăh c ............................46
B ng 2.2: Các ho tăđộng sinh viên th c hiện trong suốtănĕmăh c ............................49
B ng 2.3: Các ho tăđộng sinh viên th c hiện trong suốtănĕmăh c ............................51
B ng 2.4: M căđộ n l c h c t p tốiăđaăc a SV qua các kỳ thi ................................54

B ng 2.5: Kế ho ch th c hiện nh ng ho tăđộngătr ớc khi tốt nghiệp c a SV .........56
B ng 2.6: M căđộ chú tr ng các ho tăđộng trí tuệ trong các bài kiểmătraăđánhăgiáă
kết qu h c t p c a SV ..............................................................................................59
B ng 2.7: M căđộ th c hiện các công việc trong suốtănĕmăh c c a gi ng viên .......61
B ng 2.8: M căđộ cácăph

ngădiện chú tr ng c aătr

ng........................................63

B ng 2.9: Tầm quan tr ng về s h tr c aăgiaăđìnhăđối với thành tích h c t p ......65
B ng 2.10: Th i gian SVăđ c tài liệu môn h c trong tuần .......................................66
B ng 2.11: Th i gian SV th c hiệnăcácăHĐHTătrongămột tuần lễ............................67
B ng 2.12: M căđộ đóngăgópăc aăTr

ng vào s phát triển kiến th c, kỹ nĕng,ăvƠă

cá nhân c a SV. .........................................................................................................69
B ng 2.13:ăĐánhăgiáăvề toàn bộ tr i nghiệm h c t p c a SV t iătr

ng ..................72

B ng 3.1: Kếtăqu ăthĕmădòăm căđộăcầnăthiếtăvƠătínhăkh ăthiăc aăcácăgi iăpháp .......94


1

PH NăM ăĐ U
1. LụăDOăCH NăĐ ăTÀI
XuăthếătoƠnăcầuăhóaăđangăngƠyăcƠngăphátătriểnăc ăvềăchiềuărộngălẫnăchiềuăsơuă

vƠăxuăthếătoƠnăcầuăhóaăgiáoăd căcũngăkhôngănằmăngoƠiăquyălu tăđó.ăGiáoăd căluônă
lƠăv năđềătrungătơmăc aăđ iăsốngăxưăhộiăvìănóăquyếtăđ nhăs ăphátătriển,ăt
m iă ng

ngălaiăc aă

iă vƠă đ tă n ớc.ă Vìă v y,ă trongă s ă nghiệpă phátă triểnă vƠă đ iă mớiă hiệnă nay,ă

Đ ngăvƠăNhƠăn ớcătaăluônăcoiăgiáoăd căvƠăđƠoăt oălƠăquốcăsáchăhƠngăđầu.ăTheoăvĕnă
kiệnăđ iăhộiăĐ ngălầnăth ăXI,ăBanăch păhƠnhătrungă

ngăĐ ngăđưăxácăđ nh:ă“Giáo

dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài, góp phần quan trọng, ph át triển đất nước, xây dựng văn hóa và con
người Việt Nam. Phát triển giáo dục và đào tạo cùng với khoa học là quốc sách
hàng đầu; đầu tư cho giáo dục và đào tạo là đầu tư cho phát triển”.[10; tr.19]
Trongăkỷănguyênăkinhătếătriăth c,ăhộiănh păquốcătếăsơuăs căvềăt tăc ăcácălĩnhă
v c,ă ch tă l

ngă đƠoă t oă c aă tr

ngă đ iă h că tr ă nênă quană tr ngă h nă baoă gi ă hết.ă

QuốcăhộiăkhóaăX,ăkỳăh păth ă10ăđưăđềăraăm cătiêuăc aăgiáoăd căđ iăh căchínhălƠăđƠoă
t oăng

iăh căcóăphẩmăch tăchínhătr ,ăđ oăđ c,ăcóăỦăth căph căv ănhơnădơn,ăcóăkiếnă

th că vƠă nĕngă l că th că hƠnhă nghềă nghiệpă t

ngă ngă vớiă trìnhă độă đƠoă t o,ă cóă s că

khỏe,ăđápă ngăyêuăcầuăxơyăd ngăvƠăb oăvệăT ăquốc.[9; tr.30]
Đểăquáătrìnhăgiáoăd cđ iăh cădiễnăraăthƠnhăcôngăđòiăhỏiăcóăs ăđóngăgópăc aă
m iătầngălớpănhơnădơn,ătrongăđóăthếăhệătrẻăViệtăNamăđóngăvaiătròătiênăphong.ăSinhă
viênălƠălớpăng

iătrẻăvƠălƠăl căl

ngăđiăđầuătrongăquáătrìnhăcôngănghiệpăhóaăậ hiệnă

đ iăhóaăđ tăn ớc.ăV ătrí,ăvaiătròăquanătr ngăc aăthanhăniên,ăsinhăviênăđưăđ

căkhẳngă

đ nhă trongă cácă vĕnă b nă c aă Đ ngă vƠă NhƠă n ớc:“Đối với thế hệ trẻ, chăm lo giáo
dục, bồi dưỡng đào tạo phát triển toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối
sống, văn hóa, sức khỏe, nghề nghiệp; giải quyết việc làm, phát triển tài năng và
sức sáng tạo, phát huy vai trò xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc”.[2; tr.126]


2

Trongănh ngănĕmăgầnăđơy,ămộtăth cătr ngăđangăx yăraălƠăhiệnăt

ngăSVăbỏă

h căhayăkếtăqu ăh căt păngƠyăcƠngăkémăh n.ăNguyênănhơnălƠăSVăph iăđốiădiệnătrongă

môiătr

ngăh căt pă ăb căđ iăh c,ămôiătr

sángăt oăvƠătíchăc căcùngăvớiăph

ngăđòiăhỏiăng

iăh căph iăt ăl c,ăn ăl că

ngăphápăh căt păhiệuăqu ămƠăb năthơnăng

iăh că

ch aăsẵnăsƠngăchuẩnăb ăchoămìnhătơmălỦăh căt păcũngănh ăkỹănĕng h căt păhiệuăqu ă
ăcácăb căh cătr ớcăđó.ăDoăđó,ăSVăcầnăph iăn ăl căr tălớn trongăquáătrìnhăh căt pă
vớiăph

ngăphápăh căt păhiệuăqu ăthìăkếtăqu ăh căt păsẽăđ
Th iăgianăqua,ăch tăl

cănơngăcao.

ngăđƠoăt oăsinhăviênă ăTr

ngăĐ iăh căS ăph măKỹă

thu tăTPHCM đưăcóănhiềuătiếnăbộăđángăkể.ăTuyănhiên,ăsoăvớiăyêuăcầuăvƠăđòiăhỏiăc aă
th ătr

ngălaoăđộngăthìăsinhăviên ăTr

ngăĐ iăh căS ăph măKỹăthu t TPHCM còn

thiếuănhiềuăkỹănĕngănghềănghiệpăcầnăthiết,ăch aăđápă ngăđ

căyêuăcầu,ăđòiăhỏiăc aă

xưăhội.ăMộtătrongănh ngănguyênănhơnăgơyăraăh năchếătrên đó là sinhăviênăcònăthiếuă
Ủăchí,ăn ăl căkh căph cănh ngăkhóăkhĕn,ăítădƠnhăth iăgianăcho cácăho tăđộngăh căt pă
ătr

ngăđểăv

nălênăchiếmălĩnhănh ngătriăth c,ăkỹănĕng,ăkỹăx oăcầnăthiếtăđápă ngă

nhuăcầuăc aăth cătiễn.
Việcănghiênăc uăchỉăraăth cătr ngăvềăs ăn ă l că c aăsinhăviênădƠnhăchoăcácă
ho tăđộngăh căt păt iăTr
h

ngăĐ iăh căS ăph măKỹăthu t TPHCM;ăcácăyếuătốă nhă

ngăđếnăs ăhìnhăthƠnhăvƠăphátătriểnăn ăl căc aăsinhăviên;ătrênăc ăs ăđóăđềăxu tă

nh ngăkiếnăngh ănhằmăphátătriển s ăn ăl căvƠăt oăđộngăl căđểăsinhăviênăthamăgiaă
nhiềuăvƠoăcácăho tăđộngăh căt pălƠăviệcălƠmăcóăỦănghĩaăthiếtăth c.
Về mặt lý lu n, nh ng nghiên c u về s n l c đưă đ

c một số tác gi

nghiên c u, tuy v y, nh ng nghiên c u về s n l c c a sinh viên,ăđặc biệt là s n
l c sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t păcònăch aăđ

c quan tâm nghiên c u

một cách có hệ thống.
Xu t phát từ nh ngălỦădoătrênăđơy,ăng
đề tƠi:ă ắNGHIÊN C U TH C TR NG V

i nghiên c u cho rằng việc th c hiện
S

N

L C C A SINH VIÊN

DÀNH CHO CÁC HO Tă Đ NG H C T P T Iă TR

NGă Đ I H Că S ă

PH M K THU T TP.HCM” là việcălƠmăcóăỦănghĩaălỦălu n và th c tiễn sâu s c.


3

2. M C TIÊU NGHIÊN C U
Chỉ ra th c tr ng về s n l c dành cho các ho tăđộng h c t p c a sinh viên
Tr

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh; phân tích một số yếu

tố nhăh

ngăđến s n l căsinhăviên;ătrênăc ăs đóăđề xu t một số gi i pháp nhằm

nâng cao n l c c a sinh viên, giúp sinh viên dành nhiều th i gian cho các ho t
động h c t păđể đ tăđ

c thành tích cao trong giáo d c.

3. NHI M V NGHIÊN C U
Để th c hiện m c tiêu nghiên c uătrên,ăđề tài gi i quyết nh ng nhiệm v sau:
 Hệ thống hóa c ăs lý lu n c aăđề tài.
 Điều tra th c tr ng về s n l c sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t p t i
Tr

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh.
 Đề xu t một số gi i pháp nhằm nâng cao s n l c dành cho các ho tăđộng

h c t p c aăsinhăviênăTr
4. Đ IăT

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh.

NG NGHIÊN C U

S n l c c a sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t pt i Tr

ngăĐ i h c

S ăph m Kỹ thu t Thành Phố Hồ Chí Minh.
5. KHÁCH TH NGHIÊN C U
Sinhăviênăđ i h căchínhăquiănĕmăth nh tăvƠănĕmăth t t iăTr

ngăĐ i h c

S ăph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh.
6. PH M VI NGHIÊN C U
Do th iăgianăvƠăđiều kiện có h nănênăng

i nghiên c u chỉ t p trung nghiên

c u s n l c c a sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t p t i Tr

ngăĐ i h căS ă

ph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh trên sinh viên hệ chính quy c aă5ăKhoa:ăC ă
khíăđộng l c,ăĐƠoăt o Ch tăl

ng cao, Kinh tế,ăĐiện ậ điện tử, Công nghệ thông tin.

7. GI THUY T NGHIÊN C U
S n l c dành cho các ho tă động h c t pă đưă đ
Tr

c hình thành

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Tp.Hồ Chí Minh nh ngăvẫn còn

sinh viên

m căđộ th p.

Trongăđó,ăcóăs khác biệt gi a sinh viên nĕmăth nh tăvƠăsinhăviênănĕmăth t .


4

Nếu có các biện pháp tích c c phù h p h tr sẽ giúpătĕngăc
c a sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t p t i tr
Thành phố Hồ Chí Minh,ăđápă ngăđ
sinh viên sẽ đ

ng s n l c

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t

c yêu cầuăđƠoăt o thì ch tăl

ng h c t p c a

c nâng cao.

8. PH

NGăPHÁPăNGHIểNăC U

8.1.Ph

ngăphápănghiênăc u lý lu n
Phân tích t ng h p, hệ thống hóa các tài liệuăcóăliênăquanăđếnăđề tƠiăđưăđ

c

xu t b n, các n phẩmătrongăvƠăngoƠiăn ớcăđể xây d ngăc ăs lý lu năchoăđề tài.
ngăphápănghiênăc u th c ti n

8.2.Ph

 Ph

ngăphápăquanăsát:

Th c hiện các bu i quan sát t i các lớp h c c a sinh viên tr

ngăĐ i h căS ă

ph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh nhằm tìm hiểu thêm về các v nă đề quan
tâm, b sung thông tin về khách thể nghiên c u.
 Ph

ngăphápăđiều tra bằng b ng hỏi:

Nhằm m căđíchăđiều tra th c tr ng về s n l c c a SV; thu th p ý kiến c a
sinh viên về các yếu tố nhăh
động h c t p t iătr
 Ph

ngăđến s hình thành và phát triển n l c trong ho t

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh.

ngăphápăphỏng v n sâu:

L y ý kiến c a từng sinh viên nhằm tìm hiểu sâu thêm về th c tr ng n l c
trong ho tăđộng h c t p c aăsinhăviênăcũngănh ănguyênănhơnăgóp phần hình thành
và phát triển s n l c trong ho tăđộng h c t p c a sinh viên.
8.3. Ph

ngăphápăth ng kê toán h c

Nghiên c u th c hiện các phép toán thống kê thông qua phần mềm SPSS
16.0 để xử lý kết qu thuă đ

c từ kh o sát th c tr ng về s n l c c a sinh viên

dành cho các ho tăđộng h c t p t iăTr
Hồ Chí Minh.

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Thành phố


5

9. C U TRÚC LU NăVĔN
Lu năvĕnăgồmăcóă3ăch

ng:

Ch

ngă1:ăC ăs lý lu n về s n l c trong ho tăđộng h c t p.

Ch

ngă2:ăTh c tr ng về s n l c c a sinh viên dành cho các ho tăđộng h c

t p t iăTr
Ch

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh.
ngă 3:ă Gi i pháp nâng cao s n l c c a sinh viên dành cho các ho t

động h c t p t iăTr

ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Thành phố Hồ Chí Minh.

Ngoài ra, lu năvĕnăcònăcóăphần m đầu, kết lu n, danh m c các tài liệu tham
kh o và ph l c.


6

PH NăN IăDUNG
ng 1: C ăS

Ch

LÝ LU N V S

N

L C TRONG

HO TăĐ NG H C T P
1.1.ăS ăl

c l ch s nghiên c u v năđ

1.1.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i
 Horace Mann (1796 -1859) là nhà giáo d că ng

i Mỹ, ông cho rằng: Giáo

d c ph iăh ớng vào từng cá nhân h căsinh,ăthúcăđẩy h c sinh n l c và h c t p một
cách h ng thú bằng cách tham gia tr c tiếp vào các ho tăđộng

lớp h c và ngoài

lớp h c.[13; tr.215]
 Alexander W.Astin - sinh ngày 30/05/1932 t i th đôă Washingtonă ậ Mỹ,
giáoăs ăn i tiếng về lĩnhăv c giáo d căđ i h c.
Theo Astin (1984): ắMột sinh viên có liên quan đếnătr
nh ngăng

iăđưădƠnhănĕngăl

lớn th i gian t iătr
viên,ăvƠăt

ngătácăth

ngăđángăkể cho các công trình nghiên c u, dành phần

ng h c, tham gia tích c c trong các t ch c và ho tăđộng sinh
ng xuyên với gi ng viên”.

Astin khẳngăđ nh rằng ch tăl
h

ng h c là một trong

ng và số l

ng tham gia c a sinh viên sẽ nh

ng nhiềuăđến quá trình h c t p và phát triển. Việc tham gia th c s đòiăhỏi s n

l c trong h c t p, các mối quan hệ, ho tăđộngăliênăquanăđếnătr
nĕngă l

ng h căvƠăl

ng

ngă đầu t ă sẽ khác nhau r t nhiều tùy thuộc vào s thích và m c tiêu c a

sinh viên. Lý thuyết c a ông về s thamăgiaăcóă uăđiểmăh năph

ngăphápăs ăph m

truyền thống b i vì nó t pătrungăvƠoăđộngăc ăvƠăhƠnhăviăc a h c sinh. Doăđóăt t c
các chính sách và th c tiễn c aătr

ng h c có thể đ

căđánhăgiáăb i m căđộ thúc

đẩy s tham gia c a sinh viên.[25]
 George D.Kuh (2003) lƠăgiáoăs ădanhăd ch

ngătrìnhăgiáoăd căđ i h c t i

Đ i h c Indiana Bloomington. Ông cho rằng: th i gian và n l c c a sinh viên dành
cho các ho tăđộng th c nghiệmăđ

c liên kết vớiătr

ng h c nhằm m căđíchămôăt


7

kết qu đầu ra

đ i h c và nh ngăgìămƠătr

ng h călƠmăđể thuyết ph c sinh viên

tham gia vào các ho tăđộng h c t p, giáo d c.[28]
 Pascarella & Terenzini (2005), nh nă đ nh rằng:ă ắn l c c a cá nhân và s
tham gia là yếu tố quyếtăđ nh then chốt nhăh
h c nên t p trung vào nh ngă ph
giao tiếp,ăch

ngăđếnătr

ngăđ i h c,ăcácătr

ng

ngăphápă mƠă cóă thể đ nhă h ớng việc gi ng d y,

ngătrìnhăngo i khóa nhằm khuyến khích việc tham gia c aăsinhăviên”.

 Hamish Coates (2009) - Đ iăh căMelbourne kếtălu n:ăắGiáătr ăvềăs ăthamăgiaă
c aăsinhăviênălƠăđểăđ măb oăch tăl

ngăgiáoăd căđ iăh c”.[29]

 Shaun R.Harper - Tiếnă sĩ Đ iă h că Pennsylvania và Stephen John Quaye Tiếnă sĩă Đ iă h c Maryland (2009) phátă biểu:ă ắN ă L C THAMă GIAă C Aă H Că
SINHăTRONGăGIÁOăD CăĐ IăH CălƠămộtăkhốiăl

ngăquanătr ngăđểăl păđầyămộtă

kho ngătrốngăđưăcóătừălơuătrongăgiáoăd căđ iăh căvƠătƠiăliệuăvềăcácăv năđềăc aăsinhă
viên”.[32]
 Don Markwell (2009) - Đ iăh c TơyăÚcăchỉăraărằng:ăs ăn ăl căvƠăth iăgiană
thamăgiaăc aăsinhăviênăcóăthểăđ

c aăcácătr

căcoiănh ămộtăs ămôăt ăvềăph măviăhay ch tăl

ngăđ iăh c.ăThamăgiaă ăđơyăđ

ngă

căhiểuălƠăthamăgiaăvƠoăcácălớpăh căvƠăc ă

nh ngăho tăđộngăbênăngoƠiălớpăh c.[27]
 Robert M.Gonyea(2003) - PhóăgiámăđốcăTrungătơmăĐ iăh căIndiana: Vai trò
c aăth ăviệnăh căthu tălà thúcăđẩyăthamăgiaăc aăsinhăviênăvƠoăh căt p.[31]
 Kerrie - Lee Krause (2005) giáoă s ă đ iă h că t iă Đ iă h că Tơyă Sydney: Phân
tíchăvềăs ăthamăgiaăc aăsinhăviênăđ iăh căhiệnănayăbaoăgồm:ăviệcăh cătr cătuyến,ăt ă
qu nălỦ,ăs ăn ăl căc aăsinhăviên.ăĐiềuănƠyătácăđộngăđếnăph
chínhăsáchăc aătr

ngăh cănhằmăh tr ănơngăcaoăch tăl

ngăphápăs ăph măvƠă

ngăsinhăviên,ăh căt păvƠă

gi ngăd y.[30]
 Alf Lizzio và Keithia Wilson (2009) ậ Đ iăh c Griffith:ăNghiênăc uăvềăviệcă
tìmă hiểuă cácă yếuă tốă mƠă sinhă viênă sửă d ngă đểă đánhă giáă mộtă ho tă độngă vƠă kếtă qu ă
nh năth căc aăsinhăviênăvềăđộngăc ăthúcăđẩyăbênătrongăđểăđ tăthƠnhătíchătrongăh că
t p.ă Quáă trìnhă nƠyă nhă h

ngă đếnă s ă n ă l că vƠă th iă giană thamă giaă c aă sinhă viênă

trongăcácăho tăđộngăh căt păt iănhƠătr

ng.[26]


8

Tómă l i,ă quaă cácă nghiênă c uă c aă cácă nhƠă giáoă d că h că ng

iă nghiênă c uă

nh nă th y,ă v nă đềă s ă n ă l că vƠă th iă giană thamă giaă h că t pă c aă sinhă viênă đưă đ

că

nghiênăc uăvớiănhiềuăm căđộăkhácănhau.ăCácănghiênăc uăđềuăkhẳngăđ nh,ăs ăn ăl că
lƠămộtătrongănh ngăphẩmăch tăquanătr ngăgópăphầnăvƠoăs ăthƠnhăcôngăc aăsinhăviênă
ăcácătr

ngăđ iăh c.ăTh iăgianăvƠăs ăn ăl cămƠăsinhăviênădƠnhăchoăcácăho tăđộngă

h că t pă cƠngă nhiềuă thìă cƠngă nhă h
tr

ngă tíchă c că đếnă ch tă l

ngă giáoă d că ă cácă

ngăđ iăh c,ăcaoăđẳng.

1.1.2. Tình hình nghiên c u

trongăn

c

 Tác gi ĐinhăÁiăLinh,ăT p chí phát triển Khoa h c và Công nghệ (T p 9, Số
10 ậ 2006) vớiăđề tài “Những hạn chế trong quản lý học động học tập của sinh viên
Đại học Quốc gia TP.Hồ Chí Minh” đưătiến hành cuộc kh o sát trên 584 sinh viên
thuộcă cácă tr

ngă đ i h că thƠnhă viênă Đ i h c Quốc Gia Thành Phố Hồ Chí Minh.

Trênăc ăs số liệu kh oăsátănhómăđưăđ aăraăkết lu n rằng:ăsinhăviênăĐ i h c Quốc
Gia Thành Phố Hồ Chí Minh r tăquanătơmăđến việc h c và dành nhiều th i gian cho
h c t p. Th i gian trung bình c aăsinhăviênăĐ i h c Quốc Gia Thành Phố Hồ Chí
Minh dành cho h c t p là 6.6751 gi / ngày. Tuy nhiên hiệu qu h c t păch aăcaoădoă
số l

ng sinh viên thiếu tích c c, n l c và t giác trong h c t p còn r t lớn.

 Tác gi Nguyễnă Vĕnă L

c (2007) vớiă đề tài “Nghiên cứu ý chí trong hoạt

động học tập của sinh viên khoa Tâm lý học - Đại học Khoa học Xã hội và Nhân
văn” đưăkết lu n rằng: ý chí trong ho tăđộng h c t p c a sinh viên Khoa Tâm lý h c
hiện nay

m c trung bình. Sinh viên ý th c r t rõ m c tiêu cho từngăhƠnhăđộng h c

t p c thể c a h nh ngăs n l căđể kh c ph c nh ngăkhóă khĕnă gặp ph iăđể đ t
m cătiêuăđóăcònăr t th p.
 Trần Lan Anh (2009) trong lu năvĕnăTh căsĩă“Những yếu tố ảnh hưởng tới
sự tích cực học tập của sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội” cho rằng: Phát huy
đ

c tính t giác,ănĕngăđộng, sáng t o và tham gia vào quá trình h c t p là tiềnăđề

t t yếuă để đ m b o s thành công c a công tác giáo d că nóiă chung,ă đào t o nói
riêng.


9

 Ph măVĕnăTuơnă(09/2011)ăvới bài báo “Một số biện pháp nâng cao tính tích
cực học tập của sinh viên Trường Đại học Trà Vinh”cho rằng: ho tăđộng h c t p là
ho tăđộng có ý th c, ho tăđộng này chỉ th c s có hiệu qu khiăng
đ

i h c ý th c

c việc h c, có tính tích c c và n l c h c t p. Ý th c h c t p, tính tích c c h c

t p và n l c c aăng
nh ngăl i ch u s

i h c là yếu tố ch quan trong chính b n thân m iăng

nhăh

ih c

ng và chi phối c a r t nhiều yếu tố bênăngoƠi,ătrongăđóă

nh ngătácăđộng từ phíaănhƠătr

ng, giáo viên gi ng d y có tính ch t quyếtăđ nh.

 Tác gi Nguyễn H i Huyền (2012) vớiă đề tài “Động lực học tập của sinh
viên ở một số trường Đại học – Cao đẳng Hà Nội hiện nay”đưăchoărằng các yếu tố
nh :ătíchăc c, n l c, t giác góp phần tĕngăđộng l c h c t p c a sinh viên.
Nhận xét chung:
Qua việcăđiểm qua các công trình nghiên c u

trên cho th y:

 V năđề về s n l c, th i gian dành cho ho tăđộng h c t păđưăđ
gi trongăvƠăngoƠiăn ớc quan tâm nghiên c u

c các tác

nhiều khía c nh khác nhau,

nh ng kết qu nghiên c u từ nh ngăcôngătrìnhănƠyăđưăcungăc p nh ng thông
tin b íchăgiúpăng

i nghiên c u triểnăkhaiăđề tài c a mình.

 Các nghiên c uăđều khẳngăđ nh, s n l c là một trong các yếu tố quan tr ng
quyếtăđ nhăđến hiệu qu h c t p c a sinh viên. Th i gian sinh viên dành cho
ho tăđộng h c t p sẽ liênăquanăđến tính tích c c, s n l c và t giác trong
h c t p. Tuy nhiên, v năđề về s n l căcũngănh ăth i gian h c t p chỉ đ

c

đề c păđến vớiăt ăcáchălƠămột trong nh ng phẩm ch t tâm lý, yếu tố cần thiết
choă sinhă viên,ă ch aă đ
ng
t iătr

că coiă lƠă đốiă t

ng nghiên c u.ă Trongă đề tài này,

i nghiên c u l y s n l c c a sinh viên dành cho các ho tăđộng h c t p
ngăĐ i h căS ăph m Kỹ thu t Thành Phố Hồ Chí Minh lƠmăđốiăt

ng

nghiên c u chính.
 Tóm l i, trong nh ng công trình nghiên c uăđưăđiểmăquaăch aăcóăcôngătrìnhă
nào nghiên c u về s n l c viên dành cho các ho tăđộng h c t p một cách
có hệ thống.


10

1.2. Các khái ni măc ăb n c aăđ tài
1.2.1. Khái ni m ‘n l c’
1.2.1.1.ăĐ nhănghĩa

 N ăl căđ

cădùngăt

ắmộtăs ătiêuăhaoănĕngăl

ngăđ

ngăvớiăắeffort”ătrongătiếngăanh,ăcóănghĩaălƠ

ngăđểăđ tăđ

cănhiềuăm cătiêu”.[34]

 Theoă đ iă từă điểnă Tiếngă Việt:ă n ă l că lƠă ắrángă hếtă s c,ă raă s că cốă g ng”.[17;
tr.1278]

 TheoătừăđiểnăSoha:ăn ăl călƠăđemăhếtăcôngăs căraăđểălƠmăviệcăgì.[35]
 Theo Krishnamurti ậ mộtătriếtăgiaăvƠănhƠădiễnăthuyếtăn iătiếngăc aă năĐộ:ă
N l c có s cătháiăỦănghĩaăm nhăh năcố g ng,ăcóănghĩaălƠăcố g ng hết tâm trí và s c
l c c a mình vào th c hiện một việcăgìăđó,ăth

ng là việcăđóăcóănhiều tr ng i khó

khĕn. [36]

 Theo W.C Handy: N ăl călƠăhƠnhăđộngăg ngăhếtăs căđểăbiếnăđiềuăgìăđóăthƠnhă
hiệnăth c,ălƠăch păthu năvƠăcôngănh nătaăđưăt oăraăhiệnăth căc aămìnhărằngăđiềuătaă
nói,ălƠmăvƠănghĩătr cătiếpă nhăh

ngăđếnăkếtăqu ăt oăra. [37]

Tómăl i,ăn ăl călƠăs ăcốăg ngăhếtăs cămình,ătoƠnătơmătoƠnăỦăđầuăt ăvƠoăđiềuă
taămongămuốnănhằmăkhiếnănóăx yăra,ănghĩaălƠăsẵnăsƠngătìmăđ

ngăđi, sẵnălòngăt pă

trungăth iăgianăvƠăcôngăs căđểăt oăraăhiệnăth cănh ăỦămuốn.ăMuốnăthƠnhăcôngăcáchă
đ măb oănh tălƠăd aăvƠoăn ăl căb năthơnăđểăkhiếnăchoăđiềuăđóăx yăra.
1.2.1.2. Ch cănĕngăc aăs ăn ăl cătrongăh căt p
 Ch cănĕngăkíchăthích:ăch cănĕngănƠyăthể hiện

việc ch thể n l c tiến hành

các ho tăđộng khác nhau nhằm thích ng, c i t o hiện th c khách quan, từ đóăt o ra
s phát triển tâm lý c a chính ch thể tiến hành ho t động. Chúng ta có thể quan sát
th y rõ ch cănĕngănƠyăthể hiện qua s n l c c a ch thể từ việcăxácăđ nh m c tiêu
đến việc l a ch n các công c ,ăph

ngătiện và tiến hành ho tăđộngăđến kết qu c a

nó. Trong ho tăđộng h c t p c a sinh viên n l c thể hiện rõ ch cănĕngăkíchăthíchăậ
đemăl i tính tích c c cho ch thể sinh viên trong ho tăđộng h c t p nhằm chiếmălĩnhă
hệ thống tri th c, kỹ nĕngăvƠăkỹ x oăt
c a mình, t l a ch n công c ,ăph

ngă ng. SV t xácăđ nh m c tiêu h c t p

ngătiệnă để tiến hành ho tăđộng h c t p. Sinh


11

viên t biến quá trình h c t p

đ i h c thành quá trình t h c một cách t giác, có

ý th c c a b n thân.
 Ch cănĕngăđiều chỉnh: các quá trình nh n th c,ăđặc biệtălƠăt ăduyăđóngăvaiă
trò quan tr ng trong n l c c a m i cá nhân. Các quá trình nh n th cănóiăchung,ăt ă
duyănóiăriêngălƠăđiều kiệnăđể conăng

i th c hiện các ho t động h c t p. S n l c

giúp b năthơnăđiều chỉnh hành vi ậ giúpăconăng

iăđ tăđ

căđộngăc ,ăm căđíchămƠă

h đặt ra trong các ho tăđộng c a mình trong cuộc sống.
 Tình c mă đ oă đ c quyếtă đ nh mặt nội dung c a n l c,ă h ớng dẫn s biểu
hiện c a n l c thông qua các hành vi c thể. Thông qua s n l c c a b n thân,
tình c măđ oăđ c c a ch thể đ

c thể hiện rõ rệt. Từ việcăxácăđ nh m căđích,ăđộng

c ăc a ho t độngă đến l a ch n công c , ph

ngătiện; quyếtă đ nhă hƠnhă động; việc

th c hiện quyếtă đ nhă hƠnhă động…luônă diễnă raă quáă trìnhă đ uă tranhă độngă c ,ă m c
đíchă m i ch thể. Nếu một cá nhân không có tình c măđ oăđ c m nh mẽ thì kh
nĕngă l a ch nă độngă c ,ă m că đíchă c a b n thân mâu thuẫn với l i ích c aă ng

i

khác r t có thể x y ra.
1.2.2. Khái ni m ‘th i gian’
Th iăgianălƠăthu tăng ăđ
tƠiăs năc aăm iăng

cădùngăkháăph ăbiếnătrongăđ iăsống. Th iăgianălƠă

iătrongăcuộcăsốngămƠăconăng

Th iăgianătồnăt iăngoƠiăconăng

iăcóăđ

iănh ngădoăconăng

cătừăkhiăb tăđầuătồnăt i.ă

iăqu nălỦăvƠăsửăd ng.

Cóănhiềuăquanăniệmăkhácănhauăvềăth iăgian:
Theoă nh ngă tƠiă liệuă khácă nhauă vềă cẩmă nangă qu nă lỦă đặcă biệtă lƠă nghệă thu tă
qu nălỦăth iăgian,ăth iăgianăđ
d ngănóăđểăđ tăđ

căxemălƠăph

ngătiệnăđểăconăng

iăho tăđộngăvƠăsửă

cănh ngăm căđíchăc aăchínhămình.

 Theo Wikipediaă ắTh iă gian lƠă một kháiă niệm đểă diễnă t ă trìnhă t ă x yă raă c aă
cácăs ăkiện,ăbiếnăcốăvƠăkho ngăkéoădƠiăc aăchúng.ăTh iăgianăđ
l

ngăcácăchuyểnăđộngăc aăcácăđốiăt

ngăcóătínhălặpăl iăvƠăth

căxácăđ nhăbằngăsốă
ngăcóămộtăth iăđiểmă

mốcăg năvớiămộtăs ăkiệnănƠoăđó”.[ 38]

 Theo Wiktionary:ă Th iă giană lƠă hìnhă tháiă tồnă t iă c aă v tă ch tă diễnă biếnă mộtă
chiềuătheoăbaătr ngătháiălƠăhiệnăt i,ăquáăkh ăvƠăt

ngălai.[39]

12

 Theoă đ iă từă điểnă Tiếngă Việt:ă Th iă giană lƠă hìnhă th că tồnă t iă c ă b nă c aă v tă
ch t,ătrongăđóăv tăch tăchuyểnăđộngăliênăt c,ăkhôngăngừng.[17; tr.1591]

 "Thời gian là một thuộc tính cơ bản của tự nhiên, nó đặc trưng cho trật tự và
mức độ của các quá trình".[40]

 Theoă quană điểmă c aă Ph.Ĕngghen:ă ắThời gian, không gian là phương thức
tồn tại của vật chất”.ă Ph.Ĕngghenăviết: “Các hình thức cơ bản của mọi tồn tại là
không gian và thời gian; tồn tại ngoài thời gian thì cũng vô lí như tồn tại ngoài
không gian”.
Th iăgianăđóngăvaiătròăquanătr ngăvớiăm iăcáănhơn.ăD aăvƠoăth iăgian, con
ng

iăcóăthểătínhăđ

cănĕngăsu tălaoăđộng,ăs ăphátătriểnăhayăt tălùiăc aăm iăcáănhơnă

hayăt ăch c.ăTh iăgianăvƠăn ăl cătrongăh căt păsẽăquyếtăđ nhăđến s ăthƠnhăcôngăc aă
m iăcáănhơn.
1.3. Các khái ni m có liên quan v i khái ni m n l c
1.3.1. M i quan h gi a n l c và ý th c
Theo tâm lý h c: Ý th c là hình th c ph n ánh tâm lý cao nh t chỉ riêng con
ng

i mớiăcó,ăđ

c ph n ánh bằng ngôn ng , là kh nĕngăconăng

tri th c (hiểu biết)ămƠăconăng

iăđưătiếpăthuăđ

i hiểuăđ

c các

c (là tri th c về tri th c, ph n ánh

c a ph n ánh).[22; tr 79]
N l c và ý th c là hai khái niệm khác nhau trong Tâm lý h c, song chúng
l i có mối quan hệ khĕngăkhítăkhôngăthể tách r i. Trong quá trình thích ng và c i
t o t nhiên, xã hội ph c v các nhu cầuăđaăd ng c a mình, conăng
nhiều hành vi khác nhau. Hầu hết các hành vi c aăconăng

i th c hiện r t

i là hành vi có ý th c

(có s tham gia c a ý th c)ănh ngăkhôngăph i hành vi nào c aăconăng

iăcũngăđòiă

hỏi h ph iăhuyăđộng s n l c.
Nh ăv y ý th c xu t hiện trong hầu hết các hành vi c aăconăng
đóăconăng

i, trong khi

i chỉ huyăđộng s n l c khi tiến hành th c hiện các ho tăđộng.


13

1.3.2. M i quan h gi a n l c và ý chí
ụă chíă lƠă mặtă nĕngă độngă c aă Ủă th c,ă biểuă hiệnă ă nĕngă l că th că hiệnă nh ngă
hƠnhăđộngăcóăm căđích,ăđòiăhỏiăph iăcóăs ăn ăl căkh căph căkhóăkhĕnăbênăngoƠiăvƠă
bên trong.[22; tr 188]
ụăchíălƠmăchoăconăng
khĕnă tr ng iă t
v

tăquaăđ

i có s c m nhăphiăth

ngă nh ă khôngă v

ng,ăv

t qua muôn vàn khó

t qua n i. Nh cóă Ủă chíă mƠă conă ng

c nh ngăkhóăkhĕnătr ng iăđiăđếnăđ

có ý chí mà các ho tăđộng tâm lý c aăconăng

in l c

c nh ng m căđíchăcaoăđẹp. Nh

i mang một nội dung hoàn toàn mới.

Để điăđến một quyếtăđ nh cho mộtăhƠnhăđộng ch thể ph i có s n l c ý chí lớn
lao. Giá tr nhân cách c aăconăng

iăcũngăđ

c thể hiện rõ trong khâu quyếtăđ nh

hƠnhăđộng này.
Nếu việc quyếtăđ nh mộtăhƠnhăđộngăđưălƠămột s khóăkhĕn,ăđòiăhỏi có s n
l c lớn, thì việc th c hiện quyếtăđ nh nhiềuăkhiăcònăkhóăkhĕn,ăph c t păh nănhiều.
B i vì từ quyếtăđ nhăđến lúc th c hiện xong quyếtăđ nh còn là c mộtăđo năđ

ng

dƠi,ăđầy gian lao thử thách do nh ngăđiều kiện khách quan và ch quanăch aăl

ng

tr ớc xu t hiện. Nh ngăkhóăkhĕnăch quanăbênătrongăđòiăhỏi ch thể ph i có s n
l că để v

tă quaă trongă giaiă đo n th c hiệnă hƠnhă động. Trong quá trình th c hiện

hƠnhăđộng, nhiềuăkhiăcũngăn y sinh nh ngăkhóăkhĕnătừ bênăngoƠiăđ aăđến, nh ng
khóă khĕnă nƠyă cóă thể lƠă d ă lu n xã hội, t p thể, b nă bè,ă ng
hộ…B i v y, nếu không có s n l c, ch c ch nă conă ng
đ

i thân không ng

i không thể v

t qua

căkhóăkhĕnănày.[5; tr 121-130]
Tómăl iănh ăcóăỦăchíămƠăconăng

iăcóăthểăv

tăquaăcácăkhóăkhĕn,ăbiếtăn ăl că

đểăhƠnhăđộng,ăh ớngătớiănh ngăm cătiêuătrongăcuộcăsống.
1.3.3.ăM iăquanăh ăgi aăn ăl căvƠăđ nhăh

ngăgiáătr ătrongăho tăđ ngăh căt pă

c aăsinhăviên
Đ nhă h ớngă giáă tr ă trongă ho tă độngă h că t pă c aă sinhă viênă g nă liềnă vớiă quáă
trìnhăsinhăviênătiếnăhƠnhăcácăhƠnhăđộng,ăho tăđộngăh căt păphùăh păv

nătớiăchiếmă

lĩnhăgiáătr ăđó.ăTrongăquáătrìnhăchiếmălĩnhăgiáătr ămƠăch ăthểăchoălƠăcóăgiáătr ,ăcóăỦă

nghĩaăvớiăb năthơnămình,ăch ăthểăgặpămuônăvƠnăkhóăkhĕn,ătháchăth căđòiăhỏiăph iă


14

v

tăqua.ăDoăđó,ăsinhăviênăcầnăph iăn ăl căđểăcóăthểăv

tăquaăcácăkhóăkhĕnăchiếmă

lĩnhăcácăgiáătr ăkhácănhau,ăthỏaămưnănhuăcầuăc aăh .ăĐ nhăh ớngăgiáătr ăđóăcóăthểălƠă
đúngăhoặcăkhôngăđúngănh ngălƠăgiáătr ămƠăcáănhơnăđưătheoăđu iăthìănóăsẽăhuyăđộngă
toƠnăbộăs ăn ăl căc aăbƠnăthơnăđểăđ tăđ

c.

Nh ăv y,ăkhiăđưăcóăs ăđ nhăh ớngăgiáătr ăđúngăđ năsẽăgiúpăch ăthểăsinhăviênă
huyăđộngăđ
thểăv

căs ăn ăl căm nhămẽăvƠăquyếtăliệtăh n.ăB iălẽăđóălƠăcácăgiáătr ămƠăch ă

nătới,ăkhátăkhaoăchiếmălĩnh.

1.3.4.ăM iăquanăh ăgi aăn ăl căvƠăk ănĕngăqu nălỦăth iăgian
Bênăc nhăho tăđộngăh căt p,ănghiênăc uăkhoaăh c,ăsinhăviênăcònăthamăgiaăr tă
nhiềuă cácă ho tă độngă khácă nh :ă thamă giaă cơuă l că bộ,ă lƠmă thêm,ă cácă ho tă độngă c aă
ĐoƠnăthanh niên vƠăHộiăsinhăviên,ăcácăho tăđộngăvuiăch i,ăgi iătrí…
Việcăthamăgiaăcácăho tăđộngătrênăgiúpăsinhăviênăcóăc ăhộiăđ

đúcă rútă nh ngă kinhă nghiệmă vƠă kỹă nĕngă cầnă thiếtă choă nghềă nghiệpă t

cătr iănghiệm,ă
ngă lai.ă Tuyă

nhiên,ăv năđềăđặtăraăhiệnănayăvớiăsinhăviênălƠăcóăquáănhiềuăcôngăviệcăcầnăth căhiệnă
trongăkhiăquỹăth iăgianăcóăh n.ăMộtămặtăsinhăviênăph iăđ măb oăHĐHT,ămặtăkhácă
vẫnăcóăthểăthamăgiaăho tăđộngăngoƠiăgi ălênălớp.ăĐơyălƠămộtătháchăth căkhôngănhỏă
đốiăvớiăSVăhiệnănay.ăVìăv y việc trangăb ăchoăSV kỹănĕngăqu nălỦăth iăgianălƠămộtă
việcălƠmăhếtăs căcầnăthiết.
TheoăHuỳnhăVĕnăS n:ăắQu nălỦăth iăgianălƠăquáătrìnhălƠmăch ,ăs păxếp,ăsửă
d ngăth iăgianămộtăcáchăkhoaăh căvƠănghệăthu t”ă[20].ăQu nălỦăth iăgianălƠămộtăkỹă
nĕngăcóăthểătr ăthƠnhămộtătháchăth căkhôngănhỏăđốiăvớiăsinhăviênăcũngănh ăng
tr

iă

ngăthƠnh.
Nh ăv yăcóăthểăhiểu: kỹănĕngăqu nălỦăth iăgianălƠăs ăv năd ngănh ngătriăth că

vềăqu nălỦăth iăgianăđểăth căhiệnăho tăđộngăqu nălỦăth iăgianănhằmănơngăcaoăhiệuă
qu ăvƠăch tăl

ngăcôngăviệc,ătránhălưngăphíăth iăgian.

Theo công trình nghiên c u khoa h c c a nhóm sinh viên Nguyễn Cẩm Ly,
Lê Ng c H o về ắV năđề phân b th i gian dành c aăsinhăviênăĐ i h c Quốc Gia
Thành phố Hồ ChíăMinh”ăchỉ ra rằng sinh viên hiệnănayăđangăb quá t i, có 17,4%
sinh viên th y l ch h c quá b n rộn; 50% sinh viên th y l ch h c b n rộn trong khi

15

t t c sinhăviênăđều nh n th c rằng việcăđiălƠmăthêmăvƠăthamăgiaăcácăho tăđộng
tr

ng, lớp là r t cần thiết ậ nh ng ho tăđộngănƠyăđòiăhỏi công s c và th i gian c a

sinhăviên.ăĐiều này khiến nhiềuăsinhăviênăth

ngăr iăvƠoătìnhătr ng stress th i gian.

Mặt khác, nhiềuăsinhăviênăch aăbiết cách s p xếp công việc hiệu qu . Chính nh ng
khóăkhĕnănƠyăđòiăhỏi sinh viên cần ph i có s n l c r t lớnăđể th c hiện kế ho ch
qu n lý th i gian khoa h c và hiệu qu .
1.3.5. M i quan h gi a n l căvƠăđ ngăc ăthúcăđẩy
TheoăBrehmă vƠăShelfă(1989),ăđộngăc ăthúcă đẩy là một ph măviăn iăđóă con
ng

i b thúcăđẩy hay ph i v n d ng nhiều s n l c có thể để th c hiện các ho t

động có m căđích. Ph m vi mà ta b thúcăđẩy tùy thuộc vào nhu cầuăriêngăt ,ăkết
qu mong muốn và s

ớcă đ nhă riêngă t ă về việc ph i ho tă độngă nh ă thế nào cho

hiệu qu .[19; tr163]
Conăng

iăkhôngăchỉăkhác nhauăvềăkh ănĕngăhƠnhăđộngămƠăcònăkhácănhauă

vềăỦăchíăhƠnhăđộngăhoặcăs ăthúcăđẩy.ăS ăthúcăđẩyăph ăthuộcăvƠoăs căm nhăc aăđộngă
c .ăợộngăc ăđôiăkhiăđ

căxácăđ nhănh ălƠănhuăcầu,ăỦămuốn,ăngh ăl căhoặcăs ăthúcă

đẩyăc aăcáănhơn.ăợộngăc ăh ớngătớiăm căđích,ăcáiăm căđíchăcóăthểălƠăỦăth căhoặcă
chỉătrongătiềmăth c.ăợộngăc ălƠănguyênănhơnădẫnăđếnăhƠnhăvi,ăchúngăth cătỉnhăvƠă
duyătrìăhƠnhăđộng,ăđ nhăh ớngăhƠnhăviăchungăc aăcáănhơn.ă
S c m nh c a độngăc ăthúcăđẩy có liên quan chặt chẽ với hiệu su t làm việc
và triển v ng thƠnhăcông.ăĐộngăc ăthúcăđẩy th

ngăkh iăd y nguồnăđộng l c m nh

mẽ và n l c quyếtătơmătrongăhƠnhăđộng.
Nh ă v y,ă độngă c ă lƠă yếuă tốă quană tr ngă quyếtă đ nhă đếnă s ă n ă l că c aă sinh
viên. Sinhăviênăcóăđộngăc ăthúcăđẩy cao sẽ nĕngăđộng, n l căđầuăt ăcôngăs c và
tinh thầnăđể hoàn thành m cătiêuăđưăđề ra trong h c t p.
1.3.6. M i quan h gi a n l c và Ch s v

t khó (AQ)

AQă lƠă viếtă t tă c aă Adversityă Quotient - chỉă sốă biểuă th ă kh ă nĕngă v
ngh chăc nh,ăb tăh nh,ălaoăđao...ăg iăt tălƠăchỉăsốăv

tăkhó.

t qua

16

BáoăTheăStraitsăTimesă(Singapore)ăsauăkhiăphơnătíchătháiăđộăv

tăkhóăđểăđ tă

tớiănh ng m căđíchăcaoăđẹp,ăkhẳngăđ nh:ăChỉăsốăAQăvừaăđoăs ăn ăl căquyếtătơm,ă
vừaăđoătríăthôngăminhăsángăt oăc aămộtăng

iănằmă ăm cănƠo.

Tiếnă sĩă Paulă G.Stoltză điă đầu cho Adversity Quotient (AQ) và là chuyên gia
hƠngă đầu thế giới về đề tài này. Ông cho rằng: AQ ngày càng tr nên quan tr ng
h nătrongăbối c nh hiệnănay,ăkhiăkhóăkhĕnăm i ngày một nhiềuăh n. Chính vì thế
mà b n thân m iăng

i ph i luôn n l c không ngừngăđể v

trong cuộc sống. AQ sẽ giúpă đoă l

ngă đ

t qua nh ngăkhóăkhĕnă

c kh nĕngă n l că v

t khó, cung c p

một cái nhìn t ng quát về nh ngăđộc l căthúcăđẩyăcũngănh ănh ng tr ng i có thể
xu t hiện trên hành trình c a m iăng

i.[15; tr 63]

1.3.7.ăM iăliên h ăgi aăn ăl căvƠăStudentăEngagament
Thu t ng ắstudentăengagement”ăcó thể t m d ch là ắs thamăgia”. Thu t ng
này có nguồn gốc từ các công trình nghiên c u về sinhăviênăvƠăđ

c ph biến rộng

B c Mỹ và Úc ậ đơyălƠăcácăquốc gia th c hiện các cuộc kh o sát có quy mô lớn về
s tham gia c aăsinhăviênăđ

c diễnăraăhƠngănĕm.

Các tác gi nghiên c u nhiều nh t lƠăGeorgeăKuhăvƠăHamishăCoates,ăđưăliênă
kết với các t ch căđể phát triển, th c hiện và h tr các cuộc kh o sát quốc gia về
s tham gia c a SV, trong ph măviăkhácănhauălƠăcácătr

 Theo t ch c NSSE

ngăđ i h căcôngăvƠăt .

ÚC: “Sự tham gia của sinh viên có liên quan đến sự

tác động lẫn nhau giữa thời gian, sự nỗ lực và các phương pháp học tập của SV,
dùng để đánh giá một cách khách quan về kinh nghiệm của sinh viên và nâng cao
chuẩn đầu ra, phát triển thành tích của sinh viên, danh tiếng của trường học”.
Cuộc kh o sát về ắstudentă engagement”ă đ

c t ch c NSSE tiếnă hƠnhă đầu

tiênăvƠoănĕmă1999ăvƠăb ng câu hỏiăđ

c thiết kế mộtăcáchăđặc biệtăđể cung c p tiêu

chuẩnăđánhăgiáăkhácănhauăvề ch tăl

ng giáo d c ậ tham gia c a sinh viên vào các

ho tăđộng h c t p…Quaăđó cho th y s tham gia c aăsinhăviênăđ
các tiêu chuẩn c aăNSSEăthìăcóăt
ho tăđộng h c t p

đ i h c.

căđánhăgiáăb i

ngăquanăcaoăvới th i gian và n l c dành cho các


17

Pascarella, Seifert và Blaich cho rằng: nâng cao chuẩnăđầu ra là m cătiêuăc ă
b n c a các cuộc kh o sát về s tham gia c a sinh viên

một số quốc gia và mang

tính quốc tế.
Nĕmă2000,ăcóăh nă1400ăTr

ngăĐ i h căvƠăCaoăđẳng

Mỹ đưătiến hành các

cuộcăđiều tra về ắstudentăengagenment”ăvƠăkết qu cho th y: d liệu về s tham gia
c aă sinhă viênă đóng vai trò r t lớn trong việcă đ m b o ch tă l

ng, cung c p nhiều

thông tin h u d ng cho các nhà qu n lý giáo d căđ i h c. D liệu về s tham gia
c a SV sẽ đ

c sử d ngăđể chuẩnăđoán,ăđiều chỉnh tốt việc qu n lý h c t p cho sinh

viên và đ aăraăcácăđánhăgiáăt ng quát về các kết qu mƠăsinhăviênăđ tăđ

c.

Từ các nghiên c u trên thế giới, có thể kết lu n rằng: S tham gia c a sinh
viên là việc tham gia rèn luyện có hiệu qu về mặt giáo d c, bao gồm các ho tăđộng
bên trong và ngoài lớp h c. Ph m vi sinh viên tham gia vào các ho tăđộng nghiên
c u giáo d c

đ i h c, kh nĕngăn l c tham gia c a sinh viên dành cho các ho t

động h c t p đưăchoăth y có s liên kết với chuẩnăđầu ra ch tăl

ng cao. Vì v y, về

b n ch t s tham gia c aăsinhăviênăliênăquanăđến th i gian và n l c c a sinh viên

dành cho các ho tăđộng h c t p mà các nghiên c u cho th y sẽ dẫn tới ch tăl

ng

h c t p cao.
Trongăđề tƠiănƠy,ăng
ho tă động h c t p t iă tr

i nghiên c u l y s n l c c a sinh viên dành cho các
ngă Đ i h că S ă ph m Kỹ thu t TPHCM lƠmă đốiă t

ng

nghiên c u chính. S n l c c aăsinhăviênăcóăliênăquanăđến student engagement một hình th căđưăvƠăđangăđ

c các nhà nghiên c u quan tâm. Vì v y, đề tài sẽ là

nền t ng cho các nghiên c u về student engagement

ViệtăNamătrongăt

ngălai.

1.4. Ho tăđ ng h c t p
1.4.1.ăĐ nhănghĩa
Có r t nhiềuăđ nhănghĩaăkhácănhauăvề ho tăđộng h c t p

 Theo quan điểm c a Tâm lý h c macxit, cuộc sống con ng
ho t động, con ng
trình con ng

ng

i là một dòng

i là ch thể c a các ho t động thay thế nhau. Ho t động là quá

i th c hiện các quan hệ gi a con ng

i với thế giới t nhiên, xã hội,

i khác và b n thân. Đó là quá trình chuyển hóa nĕng l c lao động và các phẩm


18

ch t tâm lý khác c a b n thân thành s v t, thành th c tế và quá trình ng

c l i là

quá trình tách nh ng thuộc tính c a s v t, c a th c tế quay tr về với ch thể, biến
thành vốn liếng tinh thần c a ch thể.[4]

 Theo tác gi LêăVĕnă L p: Ho tă động h c t p là ho tă độngăđặc thù c a con
ng

iăđ

căđiều khiển b i m căđíchăt giácăvƠălĩnhăhội nh ng tri th c, kỹ nĕng,ăkỹ

x o mới, nh ng hình th c hành vi và nh ng d ng ho tăđộng nh tăđ nh. [8; tr.208]

 HĐHT là một d ng ho tăđộngăđặc thù c aăconăng
mộtătrìnhăđộ khiămƠăconăng
mình b i một m căđíchăđưăđ

iăcóăđ

i. Nó chỉ có thể th c hiện

c kh nĕngăđiều chỉnh nh ngăhƠnhăđộng c a

c ý th c. Kh nĕngănƠyăchỉ đ

c b tăđầu hình thành

vào lúc 5-6 tu i. Chỉ có thông qua ho tăđộng h c t p này mới hình thành
nh ng tri th c khoa h căcũngănh ăc uătrúcăt
triển toàn diện nhân cách c aăng

cá nhân

ngă ng c a ho tăđộng tâm lý, s phát

i h c.[7; tr 106]

 I.B.Intenx năxácăđ nh h c t p là một lo i ho tăđộngăđặc biệt c aăconăng

i

có m căđíchăn m v ng nh ng trí th c, kỹ nĕng,ăkỹ x o và các hình th c nh tăđ nh

c a hành vi. Nó bao gồm c Ủănghĩaănh n th c và th c tiễn [7;106].
Như vậy, hoạt động học tập không phải là hoạt động chỉ hướng vào việc tiếp
thu những tri thức, kỹ năng, kỹ xảo mà còn hướng vào việc tiếp thu những tri thức
của chính bản thân hoạt động học (phương pháp học) để tạo ra sự phát triển của
người học nhằm đáp ứng được yêu cầu nghề nghiệp trong tương lai.
1.4.2. B n ch t c a ho tăđ ng h c t p
 Đốiăt

ng c a ho tăđộng h c là tri th c và nh ng kỹ nĕng,ăkỹ x oăt

ngă ng

với nó.[18; tr 119]
CáiăđíchămƠăho tăđộng h c t p h ớng tới là chiếmălĩnhătriăth c, kỹ nĕng,ăkỹ
x o c a xã hội thông qua s tái t o c a cá nhân. Muốn h c có kết qu ,ăng

ih c

ph i tích c c tiếnăhƠnhăcácăhƠnhăđộng h c t p bằng chính các ý th c t giácăvƠănĕngă
l c trí tuệ c a chính b n thân mình.
 Ho tăđộng h c t p là ho tăđộngăh ớngăvƠoălƠmăthayăđ i chính mình. Thông
th

ng ho tăđộngăkhácălƠmăthayăđ iăđốiăt

đ iăđốiăt

ngănh ngăho tăđộng h c không làm thay

ngămƠălƠmăthayăđ i chính ch thể c a ho tăđộng h c.[18; tr 119]

19

Nội dung tri th că mƠă loƠiă ng

iă tíchă lũyă đ

că lƠă đốiă t

ng c a ho tă động

h c, không hề thayăđ i sau khi b ch thể c a ho tăđộng h c chiếmălĩnh.ăChínhănh
căthayăđ i và phát triển.

có s chiếmălĩnhănƠyămƠ tâm lí c a ch thể mớiăđ

Dĩănhiên,ăho tăđộng h c có thể thayăđ i khách thể,ănh ngăđóăkhôngăph i là
m căđíchăt thân c a ho tăđộng h c,ămƠăchínhălƠăph
ho tăđộng này nhằmăđ tăđ

ngătiện không thể thiếu c a

c m căđíchălƠmăthayăđ i chính ch thể ho tăđộng.

 Ho tă động h c t p là lo i ho tă động đ

că điều khiển một cách có ý th c

nhằm tiếp thu tri th c, kỹ nĕng,ăkỹ x o.[7; tr 107]

S tiếpăthuăđóăcóăthể diễn ra trong ho tăđộng th c tiễn. S tiếpăthuăđóăth

ng

diễn ra sau khi ch thể ho t động trong một tình huống c thể.ă Doă đóă s tiếp thu
th

ng g n vào từng hoàn c nh c thể, ph thuộc vào từng m că đíchă riêngă lẻ mà

hƠnhăđộngăh ớng tới.
 Ho tă động h c t p không chỉ h ớng vào việc tiếp thu nh ng tri th c, kỹ
nĕng,ăkỹ x o mới,ămƠăcònăh ớng vào việc tiếp thu nh ngăph
đó.ăNóălƠăcôngăc ,ălƠăph

ngătiện không thể thiếuăđ

ngăphápădƠnhătriăth c

căđể đ t m căđíchăc a ho t

động h c. [8; tr 486]
1.5. Ho tăđ ng h c t p c a sinh viên
1.5.1.ăĐ căđi m tâm lý l a tu i sinh viên
1.5.1.1. Sinh viên
Thu t ng ắSinhăviên”ăcóănguồn gốc từ tiếng La-tinhăắStudent”ăcóănghĩaălƠă
ng

iăđiătìmăkiếm, khai thác tri th c.ăNóăđ

i làm việc, h c t p nhiệtătình,ăng

dùngă cùngă nghĩaă t

ngă đ

tiếng Pháp để chỉ nh ng ng
đangăh cătr

ngăvới từ ắStudent”ă trongă tiếngă Anh,ă ắEtudiant”ă trongă
i theo h c

b căđ i h căvƠăđ

c phân biệt với trẻ em

ng ph thông là các h c sinh ắlearner”.[18; tr 57]

Theo từ điển Wikipedia: Sinh viên lƠă ng
h c, caoăđẳng hay trung c p chuyên nghiệp.

i h c t p t i các tr

đóăh đ

công nh n qua nh ng bằng c păđ tăđ

ngă đ i

c truyềnăđ t kiến th c bài

b n về một ngành nghề, chuẩn b cho công việc sau này c a h . H đ
theoăph

c

c xã hội

c trong quá trình h c. Quá trình h c c a h

ngăphápăchínhăquy,ăt c là h đưăph i tr i qua b c tiểu h c và trung h c.