tiểu luận môn nguyên lý công tác tư tưởng phát huy vai trò công tác lí luận trong sinh viên học viện báo chí và tuyên truyền hiện nay

PHẦN MỞ ĐẦU
1.

Tính cấp thiết của đề tài
Như ai đó đã từng nói: Con người là trung tâm của mọi ánh nhìn.
Đúng vậy, con người là sản phẩm hoàn mĩ nhất của tự nhiên, có thể nói từ khi
xuất hiện, chính con người đã là chủ thế của thế giới. Và cũng chính con
người lại luôn phải tự khâm phục mình bởi con người có sức mạnh để cải tạo
tự nhiên, cải tạo xã hội, đồng thời cải tạo luôn cả chính loài người. Với sức
mạnh sáng tạo ấy, con người đã xây dựng nên cả một nền văn minh tiên tiến
như ngày hôm nay, đã sản sinh cho xã hội hàng loạt những hoạt động văn hóa
tinh thần đặc sắc.
Cho đến thời đại ngày hôm nay, khi con người đã phát triển đến trình
độ cao trên hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội như: Chính trị, Pháp luật,
Kinh tế, Văn hóa... Trong đó, Chính trị là một trong những lĩnh vực quan
trọng và được quan tâm hàng đầu. Còn trong Chính trị, công tác tư tưởng lại
là một trong những nhiệm vụ cấp thiết và luôn được đề cao. Cũng như vậy,
công tác lí luận là hình thái giữ vai trò trọng yếu trong công tác tư tưởng.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng và Nhà nước đứng đầu là
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi công tác lí luận là bộ phận trọng yếu của công
tác tư tưởng, là nhân tố cấu thành quan trọng hàng đầu trong sự nghiệp của
Đảng đối với xã hội. Sinh mệnh của Đảng cũng như sự thành bại của cách
mạng có quan hệ trực tiếp với công tác lí luận của Đảng. Năm 1911, Nguyễn
Tất Thành (sau này là Hồ Chí Minh) – người thanh niên yêu nước đã rời Bến
Cảng Nhà Rồng ra đi tìm đường cứu nước, thực chất đó là đi tìm một lí luận
cách mạng mới. Tiếp thu và vận dụng chủ nghĩa Mác-lê nin, Hồ Chí Minh và
Đảng ta đã xây dựng nên lí luận cách mạng Việt Nam trong thời đại mới. Bắt
gặp lí luận cách mạng lúc ấy đất nước ta như người đi đường đang khát mà có
nước uống, đang đói mà có cơm ăn. Từ đó, phong trào cách mạng nước ta
phát triển mạnh mẽ chưa từng thấy và giành được những thắng lợi có ý nghĩa
1

lịch sử toàn thế giới. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng ví lí luận như bó đuốc soi
đường, không có lí luận thì như người mù đi trong đêm tối, lần mãi không
thấy đường ra.
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử dân tộc, có thể nói chúng ta đã
thừa nhận rằng trong toàn bộ hoạt động văn hóa tinh thần thì công tác lí luận
là mặt yếu kém nhất. Cho đến ngày hôm nay, hơn 30 năm sau ngày giải
phóng đất nước, hơn 20 năm sau ngày mở đầu công cuộc Đổi mới, chúng ta
vẫn nói rằng công tác lí luận của chúng ta còn quá lạc hậu so với thời đại và
thực tiễn đất nước. Trong khi đó, tầm quan trọng của công tác lí luận đối với
sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, nhất là trong giai đoạn thực tế có
nhiều diễn biến phức tạp này, là điều không thể phủ nhận. Ai cũng biết rằng lí
luận, đúng với tên gọi của nó, trước hết đó chính là kết quả của sự tổng kết
thực tiễn, thực tiễn này không chỉ được nhìn nhận ở tầm ngắn hạn, thời sự
trước mắt, mà ở cả tầm rộng lớn ngoài biên giới quốc gia và có thể ra ngoài
phạm vi thời đại để đi suốt chiều dài lịch sử. Chính từ tổng kết thực tiễn này,
lí luận đã tìm ra những nguyên lí cơ bản chỉ đạo của công tác thực tiễn. Đồng
thời, cũng không nên nghĩ một cách chật hẹp cho rằng lí luận chỉ là vấn đề
của chính trị, của công tác cách mạng, của công tác tư tưởng.
Trên mặt trận tư tưởng nói chung, công tác lí luận là hình thái giữ vai
trò trọng yếu nhất bởi không có lí luận thì tuyên truyền, cổ động không có nội
dung quan điểm cơ bản để triển khai đúng hướng. “Không có lí luận cách
mạng thì cũng không thể có phong trào cách mạng”. – (Trích trong tác phẩm
“Làm gì” của V.I. Lênin).
Đối với Học viện Báo chí và Tuyên truyền nói riêng, là một môi
trường Đảng, một trường chính trị thì công tác lí luận cũng là công tác chiếm
vị trí quan trọng hàng đầu. Nó cung cấp tri thức lí luận cho những cử nhân lí
luận chính trị tương lai mà Học viện đào tạo ra, góp phần tạo tiền đề tư tưởng,
năng lực chính trị cho sinh viên...

2


Vì vậy, từ trước đến nay, công tác lí luận luôn là công tác chiếm vị tri
quan trọng hàng đầu trong công tác tư tưởng. Nó đi trước một bước mở
đường cho công tác tuyên truyền và công tác cổ động. Do đó, là một sinh viên
chuyên ngành Quản lí văn hóa-tư tưởng tôi đã chọn đề tài: “Phát huy vai trò
Công tác lí luận trong sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền hiện
nay”.
2.

Mục đích nghiên cứu
Đề tài nghien cứu nhằm làm rõ thực trạng vai trò của công tác lí luận
trong sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền hiện nay, từ đó đề xuất
phương hướng, giải pháp thúc đẩy quá trình làm công tác lí luận, nghiên cứu
khoa học và góp phần nâng cao hiệu quả của công tác lí luận trong sinh viên
Học viện Báo chí và Tuyên truyền.

3.

Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục đích trên, cần phải thực hiện các nhiệm vụ cơ bản
sau đây:
Làm rõ bản chất và những vấn đề cơ bản của công tác lí luận, các cơ
sở lí luận, vai trò và đặc điểm của công tác lí luận,vị trí của công tác lí luận
trong công tác tư tưởng, mối quan hệ giữa công tác lí luận với công tác tuyên
truyền và công tác cổ động.
Đánh giá thực trạng vai trò, những yếu tố tác động đến công tác lí luận
trong sinh viên Học viện, những thành tựu và hạn chế mà công tác lí luận của

Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã đạt được trong những năm qua.
Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác lí luận và
khắc phục những hạn chế còn tồn tại trong công tác lí luận của sinh viên Học
viện Báo chí và Tuyên truyền hiện nay.

4.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Phát huy vai trò của công tác lí luận trong toàn bộ sinh viên Học viện
Báo chí và Tuyên truyền.

3


5.
•

Cơ sở lí luận và phương pháp nghiên cứu
Cơ sở lí luận:
Đề tài được thực hiện trên cơ sở lí luận của chủ nghĩa Mác-Lê nin; tư
tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà
nước, tham khảo và kế thừa kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học
của nhiều tác giả khác nhau có liên quan đến đề tài nghiên cứu.
Đồng thời, đề tài cũng dựa trên cơ sở thực tiễn là tình hình phát huy
vai trò công tác lí luận trong sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền mà
tôi thấy được trong quá trình điều tra nghiên cứu đề tài

•

Phương pháp nghiên cứu:

Trong quá trình nghiên cứu, tiểu luận đã vận dụng phương pháp luận
của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; phương pháp
kết hợp logic-lịch sử, phân tích-tổng hợp-hệ thống; kết hợp lí luận và thực
tiễn...để làm rõ thực trạng biểu hiện, rút ra kết luận phục vụ cho mục đích
nghiên cứu của tiểu luận.

6.

Ý nghĩa của đề tài
Đề tài cho thấy thực trạng công tác lí luận, vai trò và những yếu tố tác
động đến công tác lí luận trong . Đồng thời, đề cập đến những vấn đề đặt ra
về công tác lí luận trong sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền hiện
nay.
Đưa ra một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả công tác trong
sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền.

7.

Kết cấu
Đề tài gồm 3 phần: Mở đầu, Nội dung (gồm 3 chương), Kết luận và
Danh mục tài liệu tham khảo.

4


PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC LÍ LUẬN
1.1.

Vài nét về công tác lí luận

Khi xem xét công tác tư tưởng như một quá trình bao gồm từ việc
sáng tạo ra hệ tư tưởng và vận dụng hệ tư tưởng vào thực tiễn để đề ra đường
lối chiến lược, sách lược của một giai cấp, một chính đảng đến việc truyền bá
hệ tư tưởng và đường lối trong quần chúng, thúc đẩy quần chúng thực hiện
hóa đường lối trong thực tiễn. V.I. Lênin cho rằng, công tác lí luận có ba hình
thái cơ bản, trong đó công tác lí luận là hình thái đầu tiên của công tác tư
tưởng. Hình thái của công tác lí luận tương ứng với quá trình sáng tạo ra hệ tư
tưởng và đường lối chính trị của một đảng, một giai cấp.
Tuy nhiên, trong phạm vi hẹp là Học viện Báo chí và Tuyên truyền,
một trường Đảng thì công tác tưởng là gì? Là như thế nào? Có những nhiệm
vụ gì? Vai trò và đặc điểm như thế nào; việc phát huy vai trò, tầm quan trọng
của công tác tư tưởng? Chương này sẽ tập trung tìm hiểu, nghiên cứu các vấn
đề cơ bản trên của công tác lí luận.

1.1.1.

Khái niệm công tác lí luận
Một số khái niệm:
Công tác tư tưởng là hoạt động có mục đích của một giai cấp, một cính
đảng nhằm hình thành, phát triển, truyền bá hệ tư tưởng trong quần chúng,
thúc đẩy quần chúng hành động vì lợi ích của chủ thể hệ tư tưởng.
Công tác tư tưởng dưới chủ nghĩa xã hội là hoạt động có mục đích của
Đảng Cộng sản và Nhà nước nhằm phát triển, truyền bá hệ tư tưởng xã hội
chủ nghĩa, biến hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa thành hệ tư tưởng chi phối,
thống trị trong đời sống thinh thần xã hội, động viên, cổ vũ tích cực, tự giác,
sáng tạo của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ chế độ xã hội chủ
nghĩa.

5

Lí luận được hiểu là tri thức tổng hợp của con người về tự nhiên và xã
hội được khái quát lại.
Từ những khái niệm trên, chúng ta có thể rút ra khái niệm công tác lí
luận là một bộ phận của công tác tưởng, là một hoạt động có mục đích của tổ
chức chính đảng hướng vào việc nghiên cứu, phát triển sáng tạo hệ tư tưởng
của giai cấp lãnh đạo cách mạng – giai cấp công nhân, nghiên cứu và tổng kết
thực tiễn cách mạng nhằm xây dựng hệ thống quan điểm lí luận và cơ sở lí
luận cho việc hoạch định đường lối, chính sách, các quyết định của Đảng và
Nhà nước, đấu tranh, phê phán các trào lưu tư tưởng sai trái, thù địch.
1.1.2.

Nhiệm vụ của công tác lí luận
Trải qua các thời kì cách mạng, Đảng ta luôn đặc biệt quan tâm tới
công tác tư tưởng và nhất là công tác lí luận. Công tác lí luận với những lực
lượng và phương thức hoạt động rất đa dạng trên các lĩnh vực đã gắn kết với
những nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trở thành người đồng
hành tin cậy của các hành động cách mạng, là nhịp cầu nối giữa Đảng với
nhân dân.
Thực hiện nhiệm vụ giáo dục, định hướng, góp phần đổi mới tư duy lí
luận của toàn Đảng. Tuyên truyền nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng,
đấu tranh làm thất bại các âm mưu, thủ đoạn, luận điệu, xuyên tạc chống phá
Đảng, Nhà nước ta của các thế lực thù địch và các phần tử cơ hội chính trị.
Xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, nhất quán đường lối, chính
sách của Đảng và Nhà nước, không ngừng nâng cao sự thống nhất tư tưởng
trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội.
Đi sâu tổng kết thực tiễn, trên cơ sở đó phát triển lí luận một cách sáng
tạo. Trên nền tảng lí luận Mác-Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh cũng có thể cho
chúng ta lời giải đáp. Nhưng trong kho tàng, nền tảng ấy chủ yếu là những
vấn đề có tính chất phương pháp luận. Chính bản thân các vị sáng lập chủ

nghĩa cộng sản khoa học cũng không ít lần dặn lại hậu thế rằng, chủ nghĩa xã
hội là thực tế của hàng triệu triệu người khi họ bắt tay vào hành động. Không
6


có một mô hình dựng sẵn, không có công thức nào như một chiếc đũa thần hễ
vung lên là mọi thứ như ý muốn. Tất cả chỉ có thể kết hợp lí luận-thực tiễn
mới giải quyết được vấn đề. Trong thực tiễn luôn có những biến động khó
lường, có những sự biến mà không có một bộ óc trác việt nào có thể dự kiến
chính xác được.
Nghiên cứu và tham gia xây dựng chủ trương, chính sách phát triển ,
đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, quản lí đội ngũ cán bộ giảng viên và sinh viên.
Xây dựng kế hoạch và quản lí các đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà trường
và khoa học cấp sinh viên. Để thực hiện công tác lí luận một cách có hiệu quả
thì nhất thiết phải xác định và thực hiện tốt các nhiệm vụ cần thiết.
1.1.3.

Phương hướng của công tác lí luận
Để thực hiện nhiệm vụ nêu trên thì cần thiết phải có những phương
hướng cụ thể đó là:
Khẳng định và làm rõ nguyên lí cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lê nin,
nghiên cứu toàn diện hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh cần cho sự vận động và
phát triển của cách mạng Việt Nam. Đảng lấy chủ nghĩa Mác-Lê nin làm kim
chỉ nan cho hành động. Một Đảng vững mạnh, thực hiện vai trò bộ tham mưu
tối cao của toàn thể dân tộc, muốn giải quyết được các nhiệm vụ cách mạng
đặt ra thì trước hết phải có một tổ chức cách mạng tiên tiến, có một học thuyết
cách mạng khoa học làm nòng cốt, trong Đảng mọi người phải hiểu và
nguyện một lòng đi theo chủ nghĩa ấy. Một học thuyết được xây dựng trên cơ
sở khoa học sẽ là linh hồn, chất keo gắn kết mọi người trong tổ chức, làm cho
Đảng thống nhất về tổ chức, ý chí và hành động.

Nền tảng tư tưởng của Đảng là lấy chủ nghĩa Mác-Lê nin làm kim chỉ
nan cho hành động chứ không phải giáo điều y theo từng câu từng chữ. Phải
nắm vững bản chất cách mạng, khoa học chủ nghĩa Mác-Lê nin, đồng thời
chắt lọc, tổng kết kinh nghiệm của Đảng ta góp phần làm phong phú kho tàng
lí luận Mác-Lê nin. Nghiên cứu kinh nghiệm hơn 70 năm tồn tại và phát triển
chủ nghĩa xã hội, tổng kết các thành tựu đã đạt được và những hạn chế còn
7


mắc phải để từ đó rút ra bài học kinh nghiệm, tổng hợp thành các kinh
nghiệm.
Nghiên cứu vấn đề đặt ra của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa. Nghiên cứu để phát triển và hoàn thiện các luận cứ khoa học cho
sư lựa chọn con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Những phương
hướng này là định hướng, cơ sở để thực hiện nhiệm vụ công tác tư tưởng.
1.2.
1.2.1

Vị trí, vai trò và dặc điểm của công tác lí luận
Vị trí
Công tác tư tưởng luôn có vị trí quan trọng hàng đầu trong công tác
xây dựng Đảng, còn công tác lí luận lại có vị trí quan trọng hàng đầu trong
công tác tư tưởng. Nó đi trước mở đường cho công tác tuyên truyền và công
tác cổ động.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần khẳng định:tư tưởng dẫn đầu;
Đảng cần chú ý quan tâm đến giáo dục tư tưởng và lãnh đạo quá trình tư
tưởng trong Đảng, trong xã hội. Người nhấn mạnh: “Giáo dục tư tưởng và
lãnh đạo tư tưởng là việc quan trọng nhất của Đảng. Phải kiên quyết chống lại
cái thói xem nhẹ tư tưởng”, “Mục đích của Đảng là nâng cao tư tưởng và trình
độ chính trị cho đảng viên và cán bộ, làm cho đảng viên và cán bộ làm đúng

quan điểm và lập trường vô sản”. Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng
công tác tư tưởng, coi đó là mặt trận của mọi cán bộ, đảng viên chính là các
chiến sĩ xung kích trên mặt trận. Trong tổ chức thực hiện, công tác tư tưởng
phải đi trước một bước, không ngừng đổi mới để phù hợp với những điều kiện
cụ thể của hoàn cảnh, đói tượng, nâng cao, hiệu quả, phục vụ cho sự nghiệp
chung của cách mạng.
Công tác lí luận được đánh giá là có đóng góp lớn vào thắng lợi sự
nghiệp cách mạng của Đảng. Và trong công cuộc đổi mới đất nước, công tác
lí luận vẫn luôn được đặt ở vị trí hàng đầu. Các nghị quyết của Đảng đều đề
cao vị trí và vai trò của công tác lí luận và yêu cầu phải coi trọng lãnh đạo, chỉ
đạo công tác lí luận. Nghị quyết trung ương 5 khóa IX chỉ rõ: Từ ban chấp

8


hành Trung ương, Bộ chính trị, ban Bí thư đến các cấp ủy, ban cán sự đảng,
đảng đoàn đều phải coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo công tác tư tưởng, lí luận. Bí
thư cấp ủy, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị phải có chương trình, kế hoạch
lãnh đạo. Chỉ đạo cho hoạt động lí luận...
Là người đứng đầu cho Đảng, là linh hồn của cách mạng nước ta, lãnh
tụ Hồ Chí Minh đã khẳng định: “ Đảng không có chủ nghĩa như người không
có chí khôn, tàu không có bàn chỉ nan”. Người cũng nhiều lần nhác lại ý của
Lênin: không có lí luận cách mạng thì sẽ không có phong trào cách mạng. Chỉ
có đảng nào được một lí luận tiên phong hướng dẫn thì mới làm tròn được vai
trò của người chiến sĩ tiên phong. Bác viết: “ Lí luận sở dĩ quan trọng là vì nó
dạy ta hành động... Hiểu biết do thực hành mà ra. Lí luận ấy lại phải dùng vào
thực hành...Thực hành, hiểu biết lại thực hành, lại hiểu biết nữa. Cứ đi một
vòng như thế mãi, không bao giờ ngừng.
1.2.2

Vai trò
Theo sự chỉ dẫn của tư tưởng Hồ Chí Minh, trong gần 20 năm qua,
Đảng ta luôn luôn quan tâm đẩy mạnh công tác lí luận. Công tác lí luận được
đánh giá là có đóng góp lớn vào thắng lợi sự nghiệp cách mạng cảu Đảng.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, công tác lí luận vẫn luôn được đặt ở vị trí
quan trọng hàng đầu. Phát triển tại Hội nghị công tác tư tưởng - văn hóa toàn
quốc (tháng 5/2001), Tổng Bí Thư Nông Đức Mạnh nói Công tác tư tưởng, lí
luận với ý nghĩa là toàn bộ hoạt động trên ý thức của con người, nhằm biến tư
tưởng tiến bộ, cách mạng thành lực lượng vật chất để xây dựng chế độ mới,
làm cho tư tưởng của Đảng, của giai cấp công nhân, truyền thống tốt đẹp của
văn hóa dân tộc chiếm vị trí chủ đạo trong đời sống xã hội; công tác đó đã trở
thành bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng của toàn bộ hoạt động cách mạng
của Đảng. Vì thế, Đảng ta luôn luôn coi công tác lí luận như một sức mạnh to
lớn, một vũ khí sắc bén trong tiến trình cách mạng, từ cách mạng giải phóng
dân tộc lên cách mạng xã hội chủ nghĩa.

9


Có thể nói chưa bao giờ công tác lý luận lại cần thiết và có tầm quan
trọng đặc biệt như hiện nay. Đó là vì thực tiễn cách mạng, sự phát triển xã hội
nước ta cũng như các quá trình thế giới đang đặt ra cho lý luận hàng loạt vấn
đề phức tạp, bức xúc và gay cấn. Các nghị quyết của Đảng đề cao vai trò, vị
trí của công tác tư tưởng nhất là công tác lí luận, yêu cầu phải coi trọng lãnh
đạo, chỉ đạo thực hiện công tác lí luận một cách hiệu quả nhất. Nghị quyết
Trung ương 5 khóa IX chỉ rõ: Từ Ban chấp hành Trung ương, Bộ chính trị,
Ban Bí thư đến các cấp ủy, ban cán sự đảng, đảng đoàn đều phải coi trọng
lãnh đạo, chỉ đạo công tác tư tưởng, lí luận. Bí thư cấp ủy, thủ trưởng các cơ
quan, đơn vị phải có chương trình chỉ đạo hoạt động công tác tư tưởng, lí
luận. Công tác lí luận là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng, là kim chỉ nan

cho hành động cách mạng của giai cấp lãnh đạo cách mạng, của quần chúng
“không có lí luận thì không có phong trào cách mạng” _(Lênin). Vì lí luận ấy
phản ánh đúng qui luật khách quan về sự phát triển của xã hội loài người, lí
luận ấy chỉ ra tính tất yêu của cách mạng, lí luận ấy vạch ra mục tiêu nhiệm
vụ và phương hướng tiến hành cách mạng.
Lí luận hay nói cụ thể hơn là công tác lí luận là động lực của phong
trao cách mạng. Vì vậy, lí luận mang yếu tố tự giác cho phong trào cách
mạng, cho quần chúng nhân dân, do đó nó tạo ra sức mạnh vật chất trong
phong trào cách mạng bởi “ lí luận cũng sẽ trở thành sức mạnh vật chất một
khi nó thâm nhập vào quần chúng” (Mác).
Công tác lí luận góp phần đắc lực vào cuộc đấu tranh lí tưởng, lí luận
với tư cách là một bộ phận của cuộc đấu tranh giai cấp trên lĩnh vực tư tưởng,
lí luận chống sự tụt hậu về lí luận mà cuộc đấu tranh tư tưởng là biện pháp
quan trọng nhất của đấu tranh giai cấp. Hơn nữa, công tác lí luận còn có vai
trò rất to lớn đối với công tác xây dựng Đảng. Lí luận là tiền đề, điều kiện cho
suej ra đời của Đảng cộng sản. Sự ra đời của Đảng là sự kết hợp hài hòa giữa
ba yếu tố: Lí luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, phong trào công nhân và phong

10


trào yêu nước. Trong đó, lí luận của chủ nghĩa Mác-Lê nin, là yêu tố đầu tiên
giúp cho giai cấp công nhân nhận ra sứ mệnh lịch sử của mình.
Lí luận là cơ sở tạo ra sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, là dấu hiệu
chứng tỏ sự trưởng thành của Đảng về nhận thức và hành động. Chỉ khi có đủ
hiểu biết để khái quát được tri thức, để tri thức trở thành lí luận thì khi đó
nhận thức con người mới đạt được trình độ cao.
Công tác lí luận góp phần tăng cường vai trò tiên phong, vai trò lãnh
đạo của Đảng. Mục tiêu, lí tưởng của Đảng phù hợp với xu thế thời đại. Lí
luận mà Đảng lấy làm nền tảng là lí luận tiên phong. Lí luận ấy góp phần xác

định đường lối, chính sách đúng đắn của Đảng. Góp phần xây dựng đội ngũ
Đảng viên gương mẫu có phẩm chất chính trị, đạo đức trong sáng. Góp phần
nâng cao năng lực trí tuệ của Đảng, năng lực giải quyết các vấn đề thực tiễn
của cách mạng đặt ra.
Học viện Báo chí và Tuyên truyền với tư cách là một trường Đảng,
luôn tuân thủ và tự giác làm theo những chủ trương, đường lối của Đảng và
Nhà nước, luôn vững tin đi theo lập trường của Đảng. Những chủ trương,
chính sách của Đảng và Nhà nước chính là công tác lí luận, kim chỉ nan cho
mọi hành động của cả nước nói chung và của cả Học viện Báo chí và Tuyên
truyền nói riêng.
Lí luận ấy, đường lối ấy phản ánh đúng qui luật khách quan về sự phát
triển của chủ nghĩa xã hội, sự định hướng cho Học viện dẫn dắt các thế hệ
1.2.3. Đặc điểm
Khác với các hình thái khác, công tác lí luận có những đặc điểm cơ
bản sau:
Công tác lí luận là một hoạt động amng tính sáng tạo rất cao, đòi hỏi
năng lực tư duy trừu tượng và năng lực khái quát ở người nghiên cứu là rất
cao. Lí luận, đúng với cái tên của nó, chính là kết quả của sự tổng kết thực
tiễn, thực tiễn này xuyên suốt một chiều dài lịch sử trên phạm vi rộng tâm
quốc tế. Thực chất công tác lí luận là quá trình sáng tạo ra hệ tư tưởng và
11


chính trị của một giai cấp. Những tri thức lí luận được tổng kết và khái quát từ
những hiện tượng sự kiện trong thực tiễn cuộc sống thành hệ thống các khái
niệm, các phạm trù, các quan điểm, luận điểm phản ánh bản chất và qui luật
vận động phát triển của sự vật hiện tượng. Đặc biệt là những người làm
nghiên cứu công tác lí luận, các đề tài khoa học cần phải có một trình độ tư
duy và tổng hợp cao, tinh thần hăng say tìm tòi, học hỏi và sáng tạo.
Công tác lí luận của Đảng là sự tổng hợp hữu cơ giữa lí luận với chính

trị, chính là công tác lí luận-chính trị. Chính trị “liên quan đến số phận hàng
triệu con người. Nó liên quan đến vận mệnh quốc gia, dân tộc, đến lợi ích của
mọi giai cấp, mọi tầng lớp trong toàn xã hội”_( Lênin). Lí luận phục vụ trực
tiếp chính trị, làm cơ sở khoa học của chính trị. Ở đây đòi hỏi sự thống nhất
hữu cơ giữa lí luận với chính trị nhưng không đọc nhất với nhau.
Những đặc điểm chỉ rõ đặc thù của công tác lí luận. Nhưng không vì
thế mà hiểu rằng công tác lí luận là công việc của một số cơ quan, một số cấp
hay một số người nhất định. Công tác lí luận là công tác của toàn Đảng, của
tất cả các cấp bộ Đảng, kể cả các cấp cơ sở vì yêu cầu nâng cao năng lực tư
duy lí luận là yêu cầu chung đối với toàn Đảng. Tuy rằng mỗi cấp có nội dung
và phạm vi nghiên cứu cụ thể khác nhau nhưng nếu năng lực lí luận kém thì
dù công tác ở cấp nào cũng không thể hoàn thành tốt nhiệm vụ, vì cấp nào
cũng phải vận dụng những quan điểm lí luận gắn với tổng kết thực tiễn để
hình thành các chủ trương công tác đúng đẵn, kịp thời, thúc đấy sự nghiệp
cách mạng phát triển vững chắc.
1.3.

Phát huy hiệu quả vai trò công tác lí luận trong sinh viên Học viện Báo
chí và Tuyên truyền hiện nay
Trong môi trường Học viện Báo chí Và Tuyên truyền vấn đề phát huy
hiệu quả công tác lí luận là rất cần thiết. Nhận thức được tầm qua trọng đó,
Nhà trường cũng như đội ngũ cán bộ giảng viên và sinh viên luôn học hỏi,
linh hoạt đẩy mạnh mọi hoạt động công tác tư tưởng, công tác lí luận. Hơn
nữa, ngay cả trong hoạt động chính trị tư tưởng thì công tác lí luận cũng đã
12


mang trong mình vai trò tiên phong, do đó, nhận thức được vai trò của công
tác lí luận sẽ góp phần hình thành nhận thức tích cực trong sinh viên, định
hướng đúng đắn cho sinh viên đồng thời cũng tạo động lực thúc đẩy sinh viên

hoàn thành tốt chương trình học của mình nhất là đối với sinh viên chuyên
ngành lí luận.
Kết luận chương 1
Để làm tròn chức năng định hướng cho hoạt động thực tiễn đòi hỏi
công tác nghiên cứu lí luận của Đảng phải có bước đột phá quan trọng. Bước
đột phá ấy phải vừa khẳng định giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh vừa chỉ rõ những vấn đề cần bổ sung, điều chỉnh phát
triển mới cho phù hợp với thực tiễn đất nước, yêu cầu nhiệm vụ của dân tộc
và của thời đại ngày nay. Xác định được vị trí phương hướng, nắm chắc được
vai trò, đặc điểm của công tác lí luận để từ đó thực thi công tác lí luận, đưa lí
luận vào thực tiễn, khái quát thực tiễn thành lí luận là công việc cấp thiết và
không hề dễ dàng đối với toàn Đảng, toàn dân tộc.

13


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT HUY VAI TRÒ CÔNG TÁC LÍ
LUẬN TRONG SINH VIÊN HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN
TRUYỀN HIỆN NAY
2.1. Những yếu tố tác động đễn việc phát huy vai trò công tác lí
luận trong sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền
2.1.1. Đặc điểm của Học viện Báo chí Tuyên truyền
Học viện Báo chí và Tuyên truyền được thành lập vào ngày 16/1/1962
theo nghị quyết số 36NQ/TW của ban Bí thư trung ương Đảng cộng sản Việt
Nam khóa 3 trên cơ sở hợp nhất 3 trường: trường Nguyễn Ái Quốc phân hiệu
II, Trương tuyên huấn, Trường Đại học nhân dân. Trong suốt 45 năm hoạt
động, qua nhiều lần đổi tên, đến tháng 6/2005 trường lấy tên là Học viện Báo
chí và Tuyên truyền.
Năm 1990, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (tên gọi chức danh thủ
trưởng Chính phủ lúc trước) đã ra quyết định số 406-HĐBT ngày 20/11/1990

công nhận Trường là trường Đại học, kể từ đây Trường vừa là một trường
Đảng trực thuộc ban Bí thư Trung ương, đồng thời là trường Đại học trong hệ
thống giáo dục Việt Nam.
Năm 1993, theo nghị quyết số 61 QĐ/TW ngày 10/3/1993 của Bộ
Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, Trường trở
thành trường đại học trực thuộc cơ quan chủ quản là Học viện Chính trị Quốc
gia Hồ Chí Minh.
Trong suốt hơn 45 năm hoạt động Học viện Báo chí và Tuyên truyền
đã nhiều lần thay đổi tên gọi như:
•

Trường Tuyên giáo Trung ương (1962-1969);

•

Trường Tuyên huấn Trung ương (1970-1983);

•

Trường Tuyên huấn Trung ương I (1984- 2/1990) hợp nhất Trường

Tuyên huấn Trung ương với Trương nguyễn Ái Quốc II;
•

Trường Đại học Tuyên giáo (1990- 3/1993);
14


•

Phân viện Báo chí và Tuyên truyền (4/1993 đến 6/2005);

•

Học viện Báo chí và Tuyên truyền (6/2005 đến nay).

Học viện Báo chí và Tuyên truyền trực thuộc Học viện Chính trị-Hành
chính Quốc gia Hồ Chí Minh, là Trường nằm trên địa bàn Thành phố Hà Nội,
được thành lập năm 1962, nhiệm vụ chính của trường là đào tạo và bồi dưỡng
đội ngũ giảng viên các chuyên ngành lí luận Chính trị Mác-Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, cán bộ Tư tưởng- Văn háo, Báo chí và Truyền thông đại chúng
cho Đảng và Nhà nước.
Học viện có hơn 255 cán bộ nghiên cứu và giảng viên, trong đó gồm
có 9 Giáo sư và Phó giáo sư, 152 Tiến sĩ và Thạc sĩ, 95 giảng viên chính.
Học viện Báo chí và Tuyên truyền bao gồm có 22 Khoa và bộ môn
giảng dạy. Sinh viên trong các khoa rất năng động, sáng tạo và nhiệt tình.
Trong quá trình học tập của mình, nhờ vào tính ham học hỏi, chăm chỉ và sự
sáng tạo của sức trẻ một số tập thể lớp, cá nhân sinh viên đã đạt thành tích cao
trong học tập. Tiêu biểu trong thời gian gần đây, để tổng kết cho năm học
2009-2010 và đón chào tân sinh viên khóa mới, trường đã tổng kết gồm có 15
tập thể lớp có thành tích xuấ sắc, 6 sinh viên xếp loại xuất sắc, 186 sinh viên
xếp loại giỏi, 4 sinh viên Lào, 2 sinh viên Trung Quốc được khen thưởng...
Hàng năm, Học viện còn tổ chức hoạt động nghiên cứu đề tài khoa học cho
sinh viên trong trường và đã đạt được những thành quả nhất định. Ngoài ra,
một số sinh viên còn thể hiện khả năng của mình thông qua các cuộc thi tìm
hiểu, hiểu biết về lí luận do các khoa đứng ra tổ chức như: Ôlimpic triết học,
nhịp cầu Tuyên giáo, Ôlimpic tư tưởng Hồ Chí Minh.... Để có được những
thành tích trên ngoài sự dẫn dắt, quan tâm của các thầy cô trong trường còn có
sự nỗ lực phấn đấu hết mình của bản thân sinh viên. Chính sinh viên là những
hạt nhân chủ động, sáng tạo góp phần quyết định, nâng cao hiệu quả học tập,

nghiên cứu.
Với bề dày hơn 45 năm hình thành và phát triển, Học viện Báo chí
Tuyên truyền có thể coi là một trong những cái nôi đào tạo cán bộ lãnh đạo
15


của Đảng, rất nhiều học viên sau khi ra trường đã nắm giữ vị trí quan trọng
trong bộ máy của Đảng và Nhà nước Việt Nam, trong các cơ quan Tư tưởngVăn hóa, cơ quan Báo chí, Xuất bản... Hiện có 6 đồng chí đương nhiệm là Ủy
viên Trung ương Đảng, 1 đồng chí Ủy viên Ban bí thư Trung ương.
Bên cạnh đó nhà trường còn được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều
Danh hiệu và Huân chương cao quí như:
•

Huân chương Độc lập hạng Nhì do Chủ tịch nước trao tặng Nhà

trường nhân kỉ niệm 30 năm thành lập ( năm 1992);
•
•

Huân chương Hồ Chí Minh nhân dịp kỉ niệm 45 năm thành lập;
Huân chương Độc lập hạng Nhất do Chủ tịch nước trao tặng Nhà

trường nhân kỉ niệm 40 năm thành lập trường (năm 2002);
•

Huân chương Lao động hạng Ba do Chủ tịch nước trao tặng cho

Công đoàn trường năm 2000;
•

Bằng khen của Chính phủ, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí

Minh, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt
Nam, Liên đoàn Lao động Hà Nội, Trung ương Thành đoàn Thanh niên Cộng
sản Hồ Chí Minh,Quận (huyện) tặng cho các tập thể, đoàn thể chính trị xã hội
trong nhà trường.
Trong trường nhiều cán bộ tham gia nghiên cứu và giảng dạy cũng
được trao nhiều phần thưởng cao quí như:
•

3 Cán bộ được tặng Huân chương Độc lập hạng III;

•

219 Cán bộ được tặng Huân chương Kháng chiến chống Mĩ cứu

nước hạng I, II, III;
•

168 Cán bộ được trao tặng Huân chương kháng chiến chống Mĩ cứu

nước hạng Nhất, Nhì;
•

3 Cán bộ được công nhận danh hiệu “Nhà giáo ưu tú”;

•

362 Cán bộ được tặng Kỉ niệm chương “Vì sự nghiệp Tư tưởng Văn

•

184 Cán bộ được tặng Huy chương “Vì sự nghiệp Giáo dục”;

hóa”;

16


•

38 Cán bộ được tặng Huy chương “Vì sự nghiệp Công đoàn”;

•

10 Cán bộ được tặng Huy chương “Vì sự nghiệp Báo chí”;

•

3 Cán bộ được tặng Huy chương “Vì sự nghiệp Bảo vệ Thủ đô”;

•

2 Cán bộ được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ;
Ngoài ra còn có hàng trăm lượt người được tặng các loại Kỉ niệm

chương: “Vì sựu nghiệp Bảo vệ Đảng”, “Vì sự nghiệp Lịch sử Đảng”, “Vì sự
nghiệp Tổ chức xây dựng Đảng”; “Vì sự nghiệp Truyền hình”; “Vì sự nghiệp
Phát thanh”; “ Vì sự nghiệp Thế hệ trẻ”...
Chính vì vậy, có thể nói rằng, Học viện Báo chí và Tuyên truyền là

một trong những cái nôi đào tạo cán bộ lí luận chính trị lớn nhất cho cả nước.
Những sinh viên học tập trong trường có điều kiện rất lớn để tiếp xúc với môi
trường chính trị, được đào tạo và rèn luyện những kxix năng tốt nhất để làm
công tác lí luận. Hơn nữa, sinh viên của Học viện cũng chính là những hạt
nhân tương lai hoạt động trong lĩnh vực chính trị-xã hội.
2.1.2. Đặc điểm của sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Học viện Báo chí và Tuyên truyền là một trường đại học có bề dày lịch
sử hình thành và phát triển gần nửa thế kỉ. Với đội ngũ cán bộ giảng viên lí
luận chính trị giàu kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao và tâm huyết với
công việc, mỗi năm đã đào tạo ra cho đất nước gần 1000 cử nhân lí luận chính
trị.
Sinh viên Học viện với đặc điểm nổi bật là tính năng động, ham tìm
tòi, sáng tạo, luôn nắm bắt và cập nhật thông tim mới nhất, kịp thời nắm bắt
các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, bổ sung, tra cứu tài liệu để
phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu. Trong thư viện nhà trường, nhiều các
công trình nghiên cứu, các đề tài khoa học mà tác giả chính là cá nhan, tập thể
sinh viên của trường – đó là những luôn luôn sáng tạo trong học tập. Hơn thế,
ở mỗi liên chi, mỗi khoa đều tổ chức các cuộc thi, các câu lạc bộ để phục vụ
cho công tác lí luận trong sinh viên. Đồng thời, Đoàn thanh niên của Học viện
– một tổ chức đoàn thể chính trị, một tổ chức Đoàn nằn trong hệ thống cơ sở
17


Đoàn trực thuộc Thành đoàn Thành phố Hà Nội cũng hoạt động rất sôi nổi và
tích cực.
Từ những đặc điểm trên cho thấy, sinh viên Học viện Báo chí Tuyên
truyền có rất nhiều cơ hội để thực hiện và phát huy công tác lí luận cũng như
vai trò của công tác lí luận trong học tập và trong thực tiễn để dần từng bước
hoàn thiện và nâng cao trình độ lí luận của mình.
2.2. Kết quả của việc phát huy công tác lí luận trong sinh viên Học

viện Báo chí và Tuyên truyền trong những năm qua
2.2.1. Thành tựu và nguyên nhân
Trong tác phẩm “Đường cách mệnh” (1927) Hồ Chí Minh cũng đã lấy
trích dẫn quan điểm của V.I.Lênin trong tác phẩm “Làm gì” : “Không có lí
luận cách mệnh, thì không có cách mệnh vận động... Chỉ có theo lí luận cách
mệnh tiền phong, đảng cách mệnh mới làm nổi lí luận cách mệnh tiền phong”.
Lí luận cách mệnh ấy, theo V.I.Lênin là chủ nghĩa Mác. Điều này được Hồ
Chí Minh tiếp tục khẳng định trong tác phẩm “Đường cách mệnh’. “Bây giờ
học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất chắc
chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin”. Trong quá trình hoạt động,
tuy có lúc đậm nhạt khác nhau, Đảng cộng sản Việt Nam còn bổ sung thêm tư
tưởng Hồ Chí Minh. Đặc biệt, kể từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII
(1991), Đảng cộng sản Việt Nam đã chính thức nêu cao tư tưởng Hồ Chí
Minh và khẳng định: chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nên
tảng tư tưởng và kim chỉ nan cho hành động của Đảng. Thấm nhuần quan
điểm của Đảng và tiếp tục phát huy vai trò của công tác lí luận, trong những
năm qua, công tác lí luận trong nhà trường đã có nhiều đổi mới và đạt được
nhiều thành tựu quan trọng.
Kết quả nghiên cứu lí luận gắn với tổng kết thực tiễn đã cung cấp
nhiều luận cứ khoa học cho việc xây dựng, bổ sung, phát triển đường lối
chính sách của Đảng và Nhà nước. Nhiều đề tài nghiên cứu khoa học của sinh
viên có chất lượng cao. Học viên đã tạo cho đất nước không ít những cử nhân
18


lý luận chính trị có trình độ chuyên môn nghiệp vụ tốt. Không nghừng giáo
dục mục tiêu, tạo dựng niềm tin, xây dựng lý tưởng cho sinh viên, Học viện.
Công tác lý luận đã góp phần không nhỏ trong việc khẳng định tính đúng dắn
của chủ nghĩa Mác-leenin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Công tác lý luận đã góp
phần bồ dưỡng các thế hệ sinh viên trung thành với lý tưởng cách mạng của

Đảng, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có tinh thần hi sinh và sức sáng tạo
lớn.
Công tác lý luận góp phần quan trọng vào việc giáo dục, xây dựng đạo
đức cho sinh viên, xây dựng con người xã hộ chủ nghĩa. Công tác lý luận
trong Học Viện Báo Chí Và Tuyên Truyền đã giáo dục cho mình những thế
hệ sinh viên:
Có tinh thần yêu nước , tự cường dân tộc, có ý chí đưa quê hương đất
nước ra khỏi đói nghèo nàn lạc hậu.
Có ý thức tập thể, đoàn kết,phán đấu vì lợi ích chung.
Có lối sống lành mạnh, nếp sống văn minh, cần kiệm, trung thực, nhân
nghĩa, tôn trọng kỉ cương phép nước, nội quy của tập thể, quy chế của nhà
trường.
Lao động chăm chỉ với lương tâm nghề nghiệp, có kỹ thuật, sáng tạo,
năng suất cao vì lợi ích của bản thân, gia đình, tập thể và xã hội.
Thường xuyên học tập, nâng cao hiểu biết, trình độ chuyên môn,
trình độ thẩm mỹ và thể lực
Trong điều kiện cơ chế thị trường và hội nhập, giao lưu quốc tế, âm
mưu chống phá của các thế lực thù định, một số bộ phận sinh viên đã có
những biểu hiện xa rời lý tưởng, lười lao động và học tập, sa vào lối sống
thiếu lành mạnh, thậm chí có bộ số bộ phận nhỏ bi lực lượng xấu dụ dỗ, mua
chuộc... Công tác tư tưởng , lý luận của Học Viện đã chú ý đến việc giáo dục
đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người cán bộ lý luận trính
trị và có tư tưởng lập trường vững vàng hơn, kiên trung hơn.

19


Những thành tựu đạt thời gian qua chính là cơ sở quyết định, là thuận
lợi to lớn tiếp nguồn sức mạnh, và nâng tầm cho công tác tư tưởng, lý luận.
Đồng thời những nỗ lực, kết quả hoạt động của công tác lý luận luôn tác động

tích cực , có hiệu quả vào thành tựu chung của sự phát triển của Học Viện.
Bằng kết quả trên, công tác tư tưởng thật sự góp phần củng cố và phát triển
sức mạnh tinh thần và sức mạnh nội sinh về chính trị, tư tưởng của Học Viện
2.2.2. Hạn chế và nguyên nhân
Ngoài những thành tựu đã đạt được, công tác lý luaanjcuar sinh viên
Học Viện Báo Chí Và Tuyên Truyền vẫn còn tồn tại những hạn chế đáng lưu
tâm và cần sửa chữa kịp thời.
Công tác lý luận chưa đổi mới mạnh mẽ về nội dung và phương thức,
tính khoa học, tính thuyết phục và hiệu quả của công tác lý luận chưa cao;
Nhiều lúc chưa chủ động và sắc bén, công tác giáo dục lý tưởng phí
đầu tư của nhà trường còn hạn hẹp, phần khác là do ý thức bảo vệ cơ sở vật
chất kỹ thuật của sinh viên không cao, gây hỏng hóc không sửa chữa được và
chưa thay thế kịp thời.
Những hạn chế, khuyết điểm thậm chí được khắc phục, làm cho công
tác lý luận chưa đáp ứng với yêu cầu của giai đoạn cách mạng mới và thực
tiễn sinh động của đời sống đang vận động nhanh chóng , phong phú xen
những phức tạp khó lường. Những hạn chế này kéo dài, chậm được khắ phục
có thể là yếu tố tiềm ẩn và gây kém và giảm xút chất lượng đào tạo.
2.3. Những vấn đề đặt ra về công tác lý luận cho sinh viên Học Viện
Báo Chí Và Tuyên Truyền hiện nay
Tình hình nhiện vụ mới đòi hỏi trước hết công tác lý luận phải chủ
động hơn nữa trong việc xây dựng niềm tin, giữ vững và tăng cường sự thống
nhất tư tư tưởng nhà trường, sự chỉ đạo nhất quán về, quan điểm, đường lối,
chủ trương và giải pháp xây dựng và bảo vệ đất nước theo mục tiêu àm Đảng
nhà nước ta đề ra. Nghiên cứu xây dựng chiến lược công tác tư tưởng trong
tình hình mới.
20


Đổi mới mạnh mẹ nội dung, hình thức, biện pháp giáo dục những quan

điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác- leenin. Tiếp tục giáo dục sâu sắc tư tưởng
Hồ Chí Minh; tuyên truyền sâu rộng đường lối, quan điểm chính sách của
Đảng, pháp luật của nhà nước cho cán bộ, giảng viên và sinh viên. Nêu cao
chủ nghĩa yêu nước, năng lực hoạt động thực tiễn cho cán bộ, giảng viên, sinh
viên. Tổ chức đoàn thanh niên học viện, phải tăng cường công tác giáo dục lý
tưởng và đạo đức cách mạng cho các thế hệ sinh viên, xây dựng đội ngũ tiên
tiến cho đảng. Nâng cao tính khoa học, tính thiết thực, tính thuyết phục của
công tác lý luận. Bám sát thực tiễn, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, kịp thời
giải đám những vứng mắc trong tư tưởng của cán bộ, giảng viên và sinh viên.
Chủ động và tích cực đấu tranh, ngăn chặn những quan điểm sai trái,
bác bỏ những luận điệu phản động, kiên quyết làm thất bại mọi âm mưu “diễn
biến hòa bình” , bạo loạn lật đổ của các thế lực thù định. Chống mọi biểu hiện
phai nhật lý tưởng, cơ hội, chạy theo lợi ích, cá nhân ích kỉ, đối lập với lợi ích
chung của tập thể, của nhà trường, của đất nước và của dân tộc.
Đổi mới và tăng cường công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận
kịp thời làm sáng tỏ hơn những vấn đề bắc xúc mà tình hình mới đặt ra có liên
quan đến chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta
như: về Đảng cầm quyền và công tác xây dựng Đảng; về xây dựng Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; về Kinh
tế thị trường dịnh hứng xã hội chủ nghĩa... chú trọng nâng cao tính khoa học,
tính thiết thực và hiểu quả của công tác nghiên cứu khoa học, nghiên cứu lý
luận. Nhanh chóng xây dựng và ban hành quy chế dân chủ trong nghiên cứu
lý luận.
Nâng cao chất lượng, hiệu quả chất lượng giảng dậy, học tập lý luận.
Tăng cường sự lạnh đạo của đảng bộ nhà trường và các ban nghành có liên
quan. Chống mọi biểu hiện lệch lạc nhất là xa rời tôn chỉ, mục tiêu, lý tưởng...

21

Nâng cao phảm chất và năng lực đội ngũ cán bộ, giảng viên; từng bức
hiện đại hóa điều kiện, phương tiện làm việc của nhà trường để tạo môi
trường học tập, nghiên cứu tốt nhất cho sinh viên của học viện
Kết luận chương 2
Trên cơ sở làm rõ nhưng yếu tố tác động đến công tác lý luận của sinh
viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền cùng những kết quả mà Học viện đã
đạt được trong những năm qua để từ đó có những giải pháp thích hợp nhằm
phát huy tốt công tác lí luận trong sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên
truyền.

22


CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT HUY HIỆU QUẢ VAI TRÒ
CÔNG TÁC LÍ LUẬN TRONG SINH VIÊN HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ
TUYÊN TRUYỀN HIỆN NAY
3.1. Tăng cường giáo dục chính trị-tư tưởng, không ngừng nâng cao
nhận thức cho sinh viên về tầm quan trọng và vai trò của công tác lí luận
Muốn sinh viên làm tốt và thực sự nhiệt huyết với công tác lí luận thì
trước hết phải làm cho sinh viên nhận thức được tầm quan trọng và vai trò của
công tác lí luận.
Học viện Báo chí và Tuyên truyền luôn nêu cao tinh thần: “Đầu đội
chính sách, vai vác chủ trương, chân đi lập trường , lòng mang tính Đảng”
(Khoa Tuyên truyền).
Nhận thức đóng vai trò hoạt động của bản thân chỉ khi có nhận thức
đúng đắn và đầy đủ về tầm quan trọng và vai trò của công tác lí luận thì sinh
viên mới có thái độ tích cực trong việc thực hiện công tác lí luận.
3.2. Bồi dưỡng, nâng cao chất lượng giảng viên lí luận chính trị
Hiện nay, đội ngũ cán bộ giảng viên lí luận chính trị trong Nhà trường
số lượng còn rất ít.

Điều quan trọng trước tiên của đầu tư là phải đào tạo một đội ngũ
những người làm lí luận. Có thể nói, không ngờ rằng, trong tất cả những
người làm các nghề nghiệp khác nhau thì nghề nghiệp lí luận đòi hỏi một quá
trình đào tạo công phu và nghiêm túc nhất. Ở đây,có thể có sự thông minh, sở
trường, năng khiếu và sự đam mê nhưng tất cả đều không vượt qua một quá
trình đào tạo có bài bản.
Vì thế, nên cần phải đào tạo sâu thêm nữa đội ngũ cán bộ giảng viên lí
luận chính trị trong nhà trường nói riêng và trong cả nước nói chung. Cử các
cán bộ có tâm huyết và năng lực đi học ở bậc cao hơn; chú trọng đến việc đầu
tư kinh phí cho việc đào tạo cán bộ, giảng viên lí luận chính trị; bồi dướng
đạo tạo thêm các cán bộ còn thiếu kinh nghiệm về nghiệp vụ chuyên môn và
23


các phương pháp giảng dậy, truyền đạt kiến thức đến sinh viên một cách hiệu
quả nhất. Đồng thời mở các lớp đào tạo lí luận có qui mô và hiệu quả...
Cán bộ , giảng viên lý luận trính trị là những người chèo lái, con đò tư
tưởng, chèo lái những con thuyền tri thức và là người nuôi dưỡng những hạt
nhân lý luận tương lai, vì vậy công tác bồ dưỡng đao tạo cần được dặc biệt
quan tâm hơn nữa.
3.3. Các tổ chức đoàn thể, cần quan tâm tổ chức các hoạt động
nghiên cứu lý luận trong sinh viên Học viện.
Các tổ chức đoàn thể trong nhà trường cần tổ chức đa dạng và phong
phú các hoạt động, các phong trào thi đua như: mở các lớp học chính trị đầu
khóa, nghe báo cáo, nghe thời sự, các buổi thuyết trình về công tác lý luận,
nghiên cứu tài liệu, nghiên cứu các đề tài khoa học cho sinh viên... Bên cạnh
đó, các thầy cô cần đưa ra cho sinh viên nhiều đề tài nghiên cứu theo nhóm để
giúp sinh viên phát huy năng lực nghiên cứu, tiếp thu tri thức và trao đổi kinh
nghiệm.
Thông qua việc tham gia các đề tài nghiên cứu của nhóm, của khoa, của

nhà trường để từ đó sinh viên dần dần hình thành nên thói quen nghiên cứu
học tập các môn lý luận cũng như tham gia vào công tác lý luận, từng bước
biến những tri thức đã lĩnh hội hình thành nên sản phẩm trí tuệ đích thực
3.4. Đầu tư thích đáng vào công tác lý luận nâng cao hệ thống cơ sở
vật chất kĩ thuật của nhà trường nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho các
hoạt động của công tác lí luận, khẳng định vai trò của công tác lí luận đối
với cán bộ, giảng viên và sinh viên.
Trước hết, cần quan niệm rằng công tác lí luận là một sự nghiệp lâu dài,
đòi hỏi sự đầu tư toàn diện và kiên nhẫn. Chúng ta cần thiến hành một cách
khẩn trương, không được có biểu hiện chậm trễ, chờ đợi, chứ không phải để
cho rằng cứ đầu tư vào là sớm thu kết quả, cứ tiến hành là thấy được sản
phẩm đánh giá. Lí luận là sự kết tinh cảu rất nhiều sự quan sát, đánh giá, suy
tư, trăn trở, chọn lọc giả thiết và khẳng định. Ở đây, không có con đường tắt
24


cho sự vội vã, hấp tấp. Chỉ biết rằng nếu không bắt đầu thì sẽ chẳng bao giờ
đạt tới đích. Nhưng kế hoạch hóa theo kiểu xây dựng một nhà máy, thu hoạch
một vụ mùa cũng là điều không thể được.
Căn cứ vào đặc điểm riêng của các sinh viên Học viện Báo chí và
Tuyên truyền và nhất là sinh viên chuyên ngành lí luận chính trị: đó là khối
lượng môn lí luận lớn, tính chất của các môn học mang tính trừu tượng, triết
lí... cho nên việc thực hiện công tác lí luận đòi hỏi các phương tiện kĩ thuật để
phục vụ một cách tốt nhất cho các môn học này như: máy chiếu, hệ thống
máy tính đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng để nối mạng internet để tiện
cho việc kịp thời tra cứu và thu thập thông tin, tài liệu phục vụ mục đích
nghiên cứu của sinh viên; trang bị đầy đủ các loại tài liệu, sách tham khảo,
giáo trình...trong thư viện; xây dựng các hệ thống giảng đường tự học là một
yêu cầu không thể thiếu để sinh viên có không gian tự học,nghiên cứu thoải
mái, yên tĩnh và đạt hiệu quả cao...

Tuy nhiên, ở Học viện Báo chí và Tuyên truyền hiện nay đang có
một hiện tượng các sinh viên khoa triết học, khoa xã hội học vắng người nhất,
còn ở các khoa không chuyên lí luận thì giờ học lí luận là giờ hpcj buồn tẻ và
chán nhất.
Công tác lí luận là khâu quan trọng nhất đồng thời cũng là khâu
“nhạy cảm” nhất. Ở Học viện, công tác lí luận đang từng bước được quan tâm
và đầu tư thích đáng, nhưng vẫn cần đầu tư hơn nữa các thiết bị hỗ trợ học
tập, các phòng đọc sách, phòng nghiên cứu lí luận,hoạt động nghiên cứu lí
luận, hoạt động nghiên cứu khoa học cần được triển khai mạnh mẽ và mở
rộng hơn nữa.
3.5. Phát hiện và nêu gương những cá nhân tập thể có đóng góp
tích cực trong công tác lí luận của Học viện
Khi đã làm tốt nhiệm vụ, công việc thì hành động khuyến khích,
tuyên dương, khen thưởng trước tập thể lại là nguồn động viên hữu hiệu cho
những cá nhân sinh viên, tập thể xuất sắc bỏ công sức nghiên cứu các đề tài
25