CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

BÀI GIẢNG HÓA HỌC 9

CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP
CHẤT HỮU CƠ


KIỂM TRA MIỆNG

Sữa bài tập 5 trang 108 SGK.
Hãy sắp xếp các chất: C6H6, CaCO3, C4H10 , C2H6O, NaNO3,
CH3NO2, NaHCO3, C2H3O2Na vào các cột thích hợp trong bảng
sau:
Hợp chất hữu cơ
Hợp chất vô cơ
Hidrocacbon
C6H6
C4H10

Dẫn xuất hidrocacbon
C2H6O
CH3NO2
C2H3O2Na

CaCO3
NaNO3
NaHCO3


Bài tập
Tính hoá trị của C, H, O trong các hợp chất sau: CO,
CO2, CH4, H2O ?

Đáp án: Cacbon có hoá trị II và IV, H có hoá trị I và
O có hoá trị II


I. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ:

1. Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tư:


Bài tập
Tính hoá trị của C, H, O trong các hợp chất sau: CO,
CO2, CH4, H2O ?
Đáp án: Cacbon có hoá trị II và IV, H có hoá trị I và
O có hoá trị II


I. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ:

1. Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tư:
- Hóa trị:

Trong phân tư hợp chất hữu cơ

C (IV)

O (II)
O

C
- Liên kết:

H (I)
H

Nối liền từng cặp các nét gạch hóa trị của hai
nguyên tư ta được một liên kết giữa chúng.
H

VD: Phân tử CH4

H

C
H

H


H
Phân tử CH3Cl

H

C

Cl

H
H
Phân tử CH3OH

H

C

O

H

H
theo đúng hóa trị
*Các nguyên tư liên kết với nhau…….…………………


2. Mạch cacbon
Hãy tính hóa trị của C trong hợp chất: C2H6

Cacbon luôn có hóa trị : IV


2. Mạch cacbon
Tương tự phân tư C3H8 được biểu diễn như sau:

Cacbon luôn có hóa trị : IV


Mạch cacbon là gì?


2. Mạch cacbon

- Mạch cacbon: là những nguyên tư
cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo
thành mạch cacbon.

- Có ba loại mạch cacbon
+ Mạch Thẳng: Phân tử C4H10 ( Butan)

H

H

H

H

H

C

C

C

C

H

H

H

H

H


- 3 loại mạch cacbon
+ Mạch nhánh: Phân tử C4H10 (isobutan )

H

H

H

H

C

C

C

H
H

H
C
H

H

H


- 3 loại mạch cacbon
+ Mạch vòng: Phân tử C4H8 (Xiclobutan)
H

H

H

C

C

H

H

C

C

H

H

H

Trong phân tư hợp chất hữu cơ các nguyên tư C còn co thể liên
kết với nhau bằng liên kết đôi hoặc ba gọi chung là liên kết bội.

Etilen C2H4

H

(1 liên kết đôi)

H

Axetilen C2H2
(1 liên kết 3)

Benzen C6H6
(3 liên kết đôi)

C=C

H
H


3.Trật tự liên kết giữa các nguyên tư:
Với công thức phân tư C2H6O có 2 chất khác nhau:
H

H

H

C

C

H

H

Rượu etylic
Chất lỏng

H
O

H

H

C

H
O

H

C
H

Đimetyl ete
Chất khí

*Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết
xác định giữa các nguyên tử trong phân tử.
Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong
phân tử có giống nhau không?

H


Tương tự ứng với C4H10 có hai chất sau :

H

H

H

H

H

C

C

C

C

H

H

H

H

H

H

H

H

H

C

C

C

H
H

H

C
H

(Butan)

(isobutan )

H

H


Bài tập
H

A)

H

Chỉ ra chỗ sai trong mỗi công thức
dưới và sưa lại cho đúng

O

C

B)

H

C

H

C)

H

H

C

C

H

D)

H

H

H

C

H

H

H

Cl

H

H

H

H

C

H

C

H

H

H


II. CÔNG THỨC CẤU TẠO

- Công thức cấu tạo: là công thức biểu diễn
đầy đu liên kết giữa các nguyên tử trong phân
tử

VD : Cơng thức cấu tạo của:
* Metan
H

H

C
H

H

Viết gọn : CH4


II. CÔNG THỨC CẤU TẠO

* Rượu etylic:

H H
H C C O H
H H
Viết gọn: CH3 - CH2 - OH

- Công thức cấu tạo cho biết: Thành phần phân tử
và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân
tử.


-Trong phân tư hữu cơ các nguyên tư
liên kết với nhau theo đúng hóa trị

Cấu tạo phân tư

hợp chất hữu cơ

- Các nguyên tư cacbon có thể
liên kết với nhau tạo thành mạch,
có thể có liên kết đơn, đôi, ba

-Mỗi hợp chất hữu cơ chỉ có một
trật tự liên kết xác định

-CTCT cho biết thành phần phân tư
và trật tự liên kết giữa các nguyên tư


CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CỦNG CÔ


BT4 trang 112 SGK: Những công thức cấu tạo
nào sau đây biểu diễn cùng một chất?
H

H

O C
H

C

1)
H

H

H

C

H

O

C
H

5)

C
H

H

4)

H

H

C

H

O

H

H

C
H

C
H

C
H

H

O

H

ĐÁP ÁN

H
H

H

H

H

3)

H

2)

H

O

1, 3, 4 là công thức cấu tạo của rượu etylic

H
C
H

H

2, 5 là công thức cấu tạo của đimetyl ete


Có các công thức cấu tạo sau:

Bài tập

1. CH3 – CH2 – CH2 – CH2 – CH3

2. CH 3 - CH 2 - CH 2 - CH 2


3. CH 2 - CH 2 - CH 2


C H3

C H3



C H3

4. CH 2 - CH 2 - CH 2 - CH 3


C H3

Các công thức cấu tạo trên biểu diễn mấy
chất ?
A.3 chất.
B. 2 chất.
C. 1 chất.
D. 4 chất.

O


Hướng dẫn HS tự học

- Học thuợc nợi dung bài
- Làm bài tập 2,3,5 trang 112 SGK và bài tập của sơ..
- Xem bài mới: “Metan”
+ Trong tự nhiên metan có ở đâu?
+ CTCT và liên kết giữa các nguyên tư trong phân
tư .
+ TCHH của metan(Chú ý: Phản ứng tác dụng với
Clo)


HẾT
CHÚC SỨC KHỎE QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH