Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung
Facebook: DungVuThi.HY
ĐỀ SỐ 09
Chuyên đề: LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016
VIDEO và LỜI GIẢI CHI TIẾT chỉ có tại website MOON.VN
[Truy cập tab: Ngữ Văn – Khoá học: LUYỆN ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2016]
I. PHẦN ĐỌC HIỂU
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên,
Cây me ríu rít cặp chim chuyền.
Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá,
Thu đến - nơi nơi động tiếng huyền.
(Trích Thơ duyên, Xuân Diệu, Văn học 11, Tập một, NXB Giáo dục, 2000, tr.129)
Câu 1. Màu xanh ngọc trong câu thơ Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá của Xuân Diệu khiến ta
liên tưởng đến sắc xanh nào trong một câu thơ ở bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử?
Câu 2. Biện pháp tu từ nào được nhà thơ sử dụng để sáng tạo nên các hình ảnh, âm thanh
nhánh duyên, tiếng huyền?
Câu 3. Những cặp hình ảnh chiều mộng - nhánh duyên, cây me - cặp chim, trời - muôn lá, thu
- tiếng huyền cùng các từ ngữ hòa, duyên, ríu rít, cặp, đổ thể hiện đặc điểm gì trong bức tranh
thiên nhiên buổi chiều thu?
Câu 4. Nêu cảm nhận của anh/chị về cái duyên được gợi trong đoạn thơ.
Đọc bài viết sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 5 đến câu 8:
Người trẻ không vô cảm
(Thanh Thảo)
Tại nhiều địa phương, dọc các tuyến quốc lộ thường xảy ra các tai nạn giao thông, những đội
ứng cứu nhanh tai nạn giao thông đã hình thành. Trong đó, thanh niên đóng vai trò lực lượng
nòng cốt. Đây là một hình thức tình nguyện lần đầu xuất hiện tại Việt Nam.
Điều này chứng tỏ những người trẻ bây giờ không hề vô cảm với những nỗi đau của người
khác. Ngược lại, những cuộc xuống đường của những “đội phản ứng nhanh” này khiến người dân
không chỉ yên lòng, mà còn rất tự hào. Vì con em mình đã tình nguyện làm việc nghĩa. Vì con em
mình làm việc nghĩa với sự vô tư và tấm lòng cao cả, không màng danh lợi. Cũng như phong trào
thanh niên tình nguyện hiến máu, hàng vạn đơn vị máu được những người trẻ hiến tặng để cứu
người bệnh, những bịch máu tươi thắm, trong sạch như tâm hồn những người trẻ biết sống vì cộng
đồng.
Moon.vn - Học để khẳng định mình
1
Hotline: 0432 99 98 98
Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung
Facebook: DungVuThi.HY
Cùng với phong trào tình nguyện hiến máu cứu người, việc thành lập và đi vào hoạt động thường
xuyên một cách tự nguyện những đội ứng cứu nhanh tai nạn giao thông là hai phong trào mang
nét đẹp cao cả của thanh niên. Nó rất cần được nhân rộng ra trên phạm vi toàn quốc. Đó thực sự
là những tấm gương chống lại sự vô cảm đang có nguy cơ lan rộng trong xã hội.
Một khi có những thanh niên, trung niên hay cả người lớn tuổi tình nguyện làm việc nghĩa, thì
hình ảnh của dân tộc được nâng cao, tôn cao lên. Một dân tộc, một cộng đồng biết sống vì nhau,
mỗi người biết sống và giúp đỡ người khác, thì dân tộc ấy, cộng đồng ấy còn có tương lai thực sự
sáng sủa. Nếu mỗi năm, việc các bệnh viện thiếu máu cấp cứu người bệnh có thể dẫn tới tử vong
của nhiều người, thì mỗi năm tai nạn giao thông đã cướp đi sinh mạng hàng vạn người Việt Nam.
Nếu ở mỗi điểm nút giao thông, mỗi đoạn đường được cảnh báo “nguy hiểm - thường xảy ra tai
nạn” mà luôn có những đội tình nguyện ứng cứu nhanh tai nạn giao thông, thì qua mỗi năm, số
người tử vong vì tai nạn giao thông sẽ giảm rất đáng kể. Vì trong rất nhiều trường hợp, chỉ cấp
cứu sớm hay muộn một chút thôi, thì hoặc là sẽ cứu sống được nạn nhân, hoặc là nạn nhân tử
vong hay tàn tật suốt đời.
Những thanh niên tự nguyện tham gia các đội ứng cứu nhanh tai nạn giao thông ấy, họ không
đòi hỏi bất cứ điều gì cho mình cả. Nhưng nhà nước và xã hội lại rất cần quan tâm tới đời sống,
công ăn việc làm hay những khó khăn trong đời sống của họ. Bởi với công việc hằng ngày của
mình trên các tuyến đường giao thông, họ không chỉ giúp ích cho cộng đồng, mà còn trợ lực rất
nhiều cho công cuộc giảm thiểu tai nạn giao thông do nhà nước phát động và điều hành. Đó chính
là sự quan tâm lẫn nhau, giúp đỡ lẫn nhau giữa nhà nước và công dân.
(Theo www.thanhnien.com.vn, 31/01/2015)
Câu 5. Lực lượng thanh niên trong các đội ứng cứu nhanh an toàn giao thông đã làm được
những việc nghĩa nào?
Câu 6. Người dân đã có tình cảm, thái độ như thế nào đối với những “đội phản ứng nhanh” này?
Câu 7. Chỉ ra ý nghĩa của công việc mà đội “phản ứng nhanh” thực hiện.
Câu 8. Nêu suy nghĩ của anh/chị về nghĩa cử của những người thanh niên tự nguyện tham gia
các đội ứng cứu nhanh tai nạn giao thông được nói đến trong bài viết.
II. PHẦN LÀM VĂN
Câu 1. Ngày xưa, có hai người khách du lịch đến nước Ê-ti-ô-pi-a. Họ đi khắp đất nước thăm
đường sá, núi đồi, sông ngòi. Vua nước Ê-ti-ô-pi-a mời họ vào cung điện, mở tiệc chiêu đãi và
tặng họ nhiều vật quí. Sau đó, vua sai một viên quan đưa khách xuống tàu.
Lúc hai người khách định bước xuống tàu, viên quan bảo hai vị khách dừng lại, cởi giày ra.
Ông sai người cạo sạch đất ở đế giày của khách rồi mới để họ xuống tàu trở về nước. Hai người
khách rất ngạc nhiên, hỏi:
- Tại sao các ông lại phải làm như vậy?
Moon.vn - Học để khẳng định mình
2
Hotline: 0432 99 98 98
Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung
Facebook: DungVuThi.HY
Viên quan trả lời:
- Đây là mảnh đất yêu quí của chúng tôi. Chúng tôi sinh ra ở đây, chết cũng ở đây. Trên mảnh
đất này, chúng tôi trồng trọt, chăn nuôi. Đất Ê-ti-ô-pi-a là cha, là mẹ, là anh em ruột thịt của
chúng tôi. Chúng tôi đã tiếp các ông như những khách quí. Nhà vua đã ban tặng các ông nhiều
sản vật hiếm. Song đất Ê-ti-ô-pi-a đối với chúng tôi là thiêng liêng, cao quý nhất. Chúng tôi không
thể để các ông mang đi, dù chỉ là một hạt cát nhỏ.
(Truyện dân gian Ê-ti-ô-pi-a, Mai Hà dịch)
Từ câu chuyện xúc động của người Ê-ti-ô-pi-a, hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về tình yêu Tổ quốc.
Câu 2. Anh/Chị hãy phân tích một khía cạnh của cảm hứng nhân đạo được thể hiện trong các
tác phẩm Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài), Vợ nhặt (Kim Lân), Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu).
Moon.vn - Học để khẳng định mình
3
Hotline: 0432 99 98 98
Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung
Facebook: DungVuThi.HY
GỢI Ý ĐỀ SỐ 9
Chuyên đề: LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016
VIDEO và LỜI GIẢI CHI TIẾT chỉ có tại website MOON.VN
[Truy cập tab: Ngữ Văn – Khoá học: LUYỆN ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2016]
I. PHẦN ĐỌC HIỂU
Câu 1
Màu xanh ngọc trong câu thơ Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá của Xuân Diệu khiến ta liên
tưởng đến sắc xanh như ngọc trong câu thơ Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ở bài thơ Đây thôn
Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử.
Câu 2
Biện pháp tu từ được nhà thơ sử dụng để sáng tạo nên các hình ảnh, âm thanh nhánh duyên,
tiếng huyền: ẩn dụ (chuyển đổi cảm giác).
Câu 3
Những cặp hình ảnh trong mỗi dòng thơ: chiều mộng - nhánh duyên, cây me - cặp chim, trời muôn lá, thu - tiếng huyền cùng các từ ngữ hòa, duyên, ríu rít, cặp, đổ thể hiện sự sóng đôi hòa
hợp, sự tương giao rất tinh tế của thiên nhiên chiều thu. Thiên nhiên dường như cũng có đôi, có
lứa, cũng giao hòa, quấn quýt yêu đương.
Câu 4
Cái duyên trong đoạn thơ được toát lên từ sự tương giao hòa hợp của cảnh vật thiên nhiên. Mọi
sự vật thiên nhiên đều có đôi có lứa, quấn quýt, đều tương tác, hài hòa với nhau, làm nên vẻ đẹp
trong trẻo nhưng cũng hết sức tình tứ, lãng mạn, duyên dáng của bức tranh thiên nhiên mùa thu.
Câu 5
Lực lượng thanh niên trong các đội ứng cứu nhanh an toàn giao thông đã tình nguyện tham gia
hiến máu cứu người và ứng cứu nhanh tai nạn giao thông.
Câu 6
Người dân đã rất yên lòng và tự hào về đội “phản ứng nhanh” vì con em họ đã tình nguyện
làm việc nghĩa với sự vô tư và tấm lòng cao cả, không màng danh lợi.
Câu 7
Công việc mà các thanh niên trong đội “phản ứng nhanh” có ý nghĩa vô cùng lớn lao đối với
sinh mệnh của những nạn nhân trong các vụ tai nạn giao thông. Sự xuất hiện kịp thời của họ có thể
sẽ giúp cho số lượng người tử vong vì tai nạn giao thông giảm đi đáng kể.
Moon.vn - Học để khẳng định mình
4
Hotline: 0432 99 98 98
Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung
Facebook: DungVuThi.HY
Câu 8
Thí sinh bày tỏ suy nghĩ chân thành của mình với những người thanh niên tự nguyện tham gia
các đội ứng cứu nhanh tai nạn giao thông được nói đến trong bài viết.
II. PHẦN LÀM VĂN
Câu 1
1. Yêu cầu về kĩ năng
- Biết cách làm bài nghị luận xã hội, bàn về một tư tưởng đạo lí;
- Vận dụng tốt các thao tác lập luận;
- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;
- Sáng tạo trong diễn đạt, trong cách nhìn nhận về vấn đề nghị luận.
2. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở những hiểu biết về một tư tưởng, đạo lí tốt đẹp, thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ của
mình về vấn đề cần bàn luận theo những cách khác nhau nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục.
Dưới đây là một số gợi ý:
* Giải thích ngắn gọn ý nghĩa của câu chuyện
- Từ hành động sai người cạo sạch đất ở đế giày của khách rồi mới để họ xuống tàu trở về
nước và câu nói “Đất Ê-ti-ô-pi-a đối với chúng tôi là thiêng liêng, cao quí nhất. Chúng tôi không
thể để các ông mang đi, dù chỉ là một hạt cát nhỏ.” của viên quan nước Ê-ti-ô-pi-a, truyện đề cao
tinh thần yêu nước, ý thức bảo vệ non sông đất nước của người dân Ê-ti-ô-pi-a. Câu chuyện mang
đến bài học ý nghĩa về lòng yêu nước.
* Bình luận về tình yêu Tổ quốc
Thí sinh cần trình bày được ý kiến của mình về vấn đề bàn luận, trong đó cần nêu được:
- Tổ quốc là gì? (Mỗi người tự có một cách định nghĩa về Tổ quốc. Tổ quốc là nơi tổ tiên ta
gây dựng, giữ gìn, bảo vệ để duy trì, sinh sôi, nảy nở dòng giống cháu con.);
- Vì sao người Việt Nam phải biết yêu Tổ quốc? (Ai sinh ra cũng có cội nguồn tiên tổ, cũng có
quê hương, bản quán. Hướng về cội nguồn, yêu và có trách nhiệm đối với Tổ quốc là một nét đẹp
trong đạo lí, là trách nhiệm của mỗi người. Từ Tổ quốc mang ý nghĩa tinh thần, linh thiêng.);
- Lòng yêu Tổ quốc cần được biểu hiện bằng những hành động cụ thể như thế nào? (chiến đấu
chống kẻ thù xâm lược, bè lũ bán nước; hăng hái thi đua học tập, dựng xây Tổ quốc ngày một văn
minh, giàu đẹp; không có những phát ngôn, hành động bôi xấu Tổ quốc; giữ gìn hình ảnh Tổ quốc
trong mắt bạn bè quốc tế...);
- Phê phán các hành động yêu nước mù quáng làm tổn hại đến lợi ích quốc gia…
* Bài học nhận thức và hành động
- Nhận thức được tình yêu Tổ quốc là một phẩm chất quan trọng làm nên tư cách công dân của
mỗi người;
- Có những hành động cụ thể để bộc lộ tình yêu Tổ quốc.
Moon.vn - Học để khẳng định mình
5
Hotline: 0432 99 98 98
Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung
Facebook: DungVuThi.HY
Câu 2
1. Yêu cầu về kĩ năng
- Biết cách làm bài nghị luận văn học;
- Vận dụng tốt các thao tác lập luận;
- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;
- Sáng tạo trong diễn đạt, trong cách nhìn nhận về vấn đề nghị luận.
2. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở hiểu biết về các tác giả Tô Hoài, Kim Lân, Nguyễn Minh Châu và các tác phẩm Vợ
chồng A Phủ, Vợ nhặt, Chiếc thuyền ngoài xa, thí sinh có thể cảm nhận về một khía cạnh của cảm
hứng nhân đạo theo những cách khác nhau nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Dưới đây là một
số gợi ý:
* Giới thiệu vài nét về các tác giả, các tác phẩm, vấn đề cần nghị luận
* Giải thích ngắn gọn về cảm hứng nhân đạo
- Cảm hứng nhân đạo: tình cảm hướng tới con người, bảo vệ quyền làm người của con người.
- Biểu hiện của cảm hứng nhân đạo trong văn học:
+ Ngợi ca vẻ đẹp của con người;
+ Căm phẫn, tố các thế lực chà đạp lên quyền sống của con người;
+ Cảm thông sâu sắc với những số phận bị chà đạp; đề cao ước mơ, khát vọng về quyền sống
của con người.
* Phân tích một khía cạnh của cảm hứng nhân đạo được biểu hiện trong các tác phẩm
Thí sinh có thể lựa chọn một trong bốn biểu hiện của cảm hứng nhân đạo trên đây để phân tích
ở cả ba tác phẩm.
* Nhận xét, đánh giá
Các sáng tác của Tô Hoài, Kim Lân, Nguyễn Minh Châu rất tiêu biểu cho cảm hứng nhân đạo
của văn học Việt Nam hiện đại, góp phần nối dài thêm một truyền thống lớn, đẹp đẽ của văn học
Việt Nam.
Giáo viênVũ Dung
Nguồn Moon.vn
Moon.vn - Học để khẳng định mình
6
Hotline: 0432 99 98 98