kỹ thuật quay phim bằng máy ảnh

Trình bày: Hoàng Đức Huy Bằng
Huế, 10/4/2012


1. Cỡ cảnh:
 Viễn cảnh: Bối cảnh rộng. Người chỉ là một

chủ thể nhỏ có thể không thấy rõ.


 Toàn cảnh : Người toàn thân trong bối cảnh.


 Trung cảnh:
 Trung cảnh rộng: Người lấy quá nửa từ đầu

gối
 Trung cảnh hẹp: Người lấy bán thân


 Cận cảnh:
Cận cảnh rộng: người lấy từ ngực
 Cận cảnh hẹp: người lấy từ cổ



 Đặc tả: Từ cằm đến trán, miêu tả chi tiết hơn

Cận cảnh. Ví dụ :Mắt, miệng, chiếc nhẫn
trên ngón tay…

 Cảnh đôi


 Qua vai


 Ví dụ về 1 buổi phỏng vấn : Tạo sự hấp dẫn,

lôi cuốn và tránh sự nhàm chán cho người
xem thì khi quay người ta sẽ sử dụng nhiều cỡ
cảnh tùy vào những hoàn cảnh khác nhau:
Trung cảnh: MC giới thiệu về buổi phỏng vấn
Toàn cảnh: để giới thiệu với khán giả ai đang ở đâu
Trung cảnh: MC giới thiệu về khách mời
Cận cảnh về người đang phát biểu
Cận cảnh để quay cuốn sách mà buổi phỏng vấn đó
sẽ đề cập đến
 Đặc tả về nội dung 1 số trang trong cuốn sách đó.
…







2. Góc quay
Góc quay là góc nhìn từ máy quay với chiều
sâu, chiều dài, chiều rộng cân xứng với vật

hay hành động được quay. Góc nhìn từ máy
quay không chỉ quyết định cái gì sẽ xuất hiện
trong cảnh đó mà nói chung còn là cách
khán giả sẽ nhìn sự việc - gần hay xa, từ trên
xuống hay từ dưới lên, chủ quan hay khách
quan…


 Góc ngang (vừa tầm mắt): Để diễn tả cảnh

giống như thật nhưng ít kịch tính, nó cung
cấp cái nhìn bình thường và thường quay từ
độ cao 1.2m đến 1.8m.


 Góc cao: máy quay nhìn xuống sự vật

Máy quay nhìn xuống sự vật làm người xem cảm
giác mạnh mẽ hơn nhân vật trên màn ảnh hay hạ
thấp tầm quan trọng của nhân vật với con người
hoặc sự vật xung quanh.


 Góc thấp: máy quay thường đặt ở dưới nhìn lên sự

vật. Máy hất lên cho cảm giác thanh thoát, tôn
trọng hoặc là để tạo kịch tính, đẩy nhanh diễn biến
phim, thêm tầm cao và sức mạnh/ tầm ảnh hưởng
của nhân vật.

 Góc nghiêng và một số góc quay khác:

Tạo nên những hiệu quả đặc biệt.


3. Động tác máy
 Lia (pan)
 Trượt (Dolly – hay Travelling)
 Zoom


 Lia: là sự quét máy từ hướng này sang

hướng khác, cả chiều ngang, chiều dọc
lẫn chiều xéo theo đường thẳng.
 Lia ngang: Mục đích để giới thiệu cảnh vật, nhân

vật, sự sật theo chiều ngang trong không gian.
 Lia dọc: Lia dọc lên phía trên: Gợi ý ước muốn,
sự ngưỡng mộ, những cảm giác nhẹ nhàng,
hạnh phúc. Lia dọc xuống phía dưới gợi ra sự
thất vọng và sự buồn rầu, ý nghĩ của sức nặng,
của nguy hiểm, của lực đè nén.


 Trượt (Dolly – hay Travelling) là sự

đeo bám đối tượng trên mặt đất,
theo đường thẳng, đường cong hoặc

đường tròn .
 Zoom: thay đổi cỡ cảnh bằng cách

thay đổi tiêu cự ống kính. Khi Zoom
không ngập ngừng, bạn phải xác
định trước điểm dừng.


4. Ánh sáng
 Ánh sáng là chất liệu của việc thu

hình là bút vẽ của người quay
phim... Không có ánh sáng thì
không thể nào quay phim.
 Việc sử dụng ánh sáng phụ thuộc

vào cảm quan và óc thẩm mỹ của
người quay phim.


 Về cơ bản có 2 dạng nguồn sáng

sau:
 Ánh sáng ngoại cảnh: Là ánh sáng trong

tự nhiên có gồm – ánh sáng thẳng, ánh sáng
khúc xạ, ánh sáng phản xạ.
 Ánh sáng nội cảnh: Là ánh sáng nhân

tạo từ các loại đèn, nến, lửa, phản quang.

 Một số kiểu ánh sáng:
 Ánh sáng thẳng: khi nguồn sáng chính chiếu

trực diện vào đối thể. Với ánh sáng này hình ảnh
sẽ rõ rệt nhưng không cho hình khối. Đây là cách
chiếu sáng đơn giản, an toàn, chân phương nhất
nhưng ít nghệ thuật nhất.
 Sáng ngược: khi nguồn sáng chính nằm sau
lưng đối thể, cách chiếu sáng cho độ tương phản
rất cao, chi tiết đối thể không rõ, nhưng nổi bật
hình khối nhờ các viền sáng ngược.
 Sáng ven: Là nguồn sáng trung dung giữa 2
cách chiếu sáng kể trên. Sáng ven được dùng
nhiều trong điện ảnh bởi nó cho cảm giác mọng
mượt, vừa nổi khối, vừa thấy rõ chi tiết.


Ánh sáng ngược

Ánh sáng ngược và flash


5. Thẩm mỹ trong khuôn hình
 Bố cục khung hình điện ảnh là sự sắp xếp các vật

thể, bối cảnh, ánh sáng, chuyển động nhân vật, góc
độ máy sao cho tổng thể đạt tới sự cân đối – đôi khi
là ấn tượng của thị giác. Bố cục được xem là ổn

thoả khi bên trong nó không có sự dư thừa, rối rắm.
 Bố cục điện ảnh hoàn chỉnh là một bố cục không

chỉ nhắm tới cái đẹp, cái lạ mà góp phần tạo nên
kịch tính.


 Quy luật 1/3 màn hình: Chia khuôn hình

thành 3 phần đều nhau. Ta có các
đường mạnh. Bốn điểm giao nhau của
các đường gọi là 4 điểm mạnh.


 Khi nhân vật nhìn về từ phía nào đó, ta

phải chừa 1 không gian trống ở phía
mắt nhìn gọi là Looking room.


 Không để những vật khác thập thò ló vào

khuôn hình.
 Không để cây mọc trên đầu nhân vật hoặc
những góc cạnh của hậu cảnh đè lên đầu
nhân vật.
 Tiền trung hậu cảnh phải có đủ
trong khuôn hình.