ĐỀ tài bữa cơm GIA ĐÌNH

SỞ GIÁO DỤC VÀO ĐÀO TẠO TP.HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG CAO ĐẲNG KỸ THUẬT LÝ TỰ
TRỌNG


KHOA: ĐỘNG LỰC
HỌC PHẦN: KĨ NĂNG GIAO TIẾP

ĐỀ TÀI: BỮA CƠM GIA ĐÌNH
LỚP:13CĐ-Ô1

Hs-sv thực hiện:

Nguyễn Đức Trọng

TPHCM .24. 5. 2014


LỜI MỞ ĐẦU

Bữa cơm gia đình là nơi các thành viên cùng quay quần
bên nhau, sẽ chia các câu chuyện gặp phải trong ngày,
là sợi dây vô hình gắn kết các thành viên trong gia đình,
là nơi giáo dục con trẻ biết nhương nhịn, hiểu thảo kính
trên nhường dưới khi thấy ba mẹ chúng chăm sóc miếng
ăn cho ông bà…

2


NỘI DUNG

Bữa cơm gia đình Việt Nam, đó là một bữa cơm được
chế biến với nhiều vị, đủ chất, rất cân bằng âm dương,
vừa ngon, vừa lành, làm cho gia đình có . Hơi ấm gia
đình chính là khi cả nhà quây quần bên nhau, gắp cho
nhau từng miếng cá, miếng rau, kể cho nhau nghe
những câu chuyện vui, những thành tích nho nhỏ vừa
đạt được trong ngày, những đứa con tranh nhau khoe
điểm mười. Bữa ăn hàng ngày trong gia đình không chỉ
là cung cấp năng lượng vật chất cần thiết bồi dưỡng sức
khỏe cho các thành viên mà còn chứa đựng những giá
trị tinh thần tâm lí, tình cảm sâu sắc, sự quan tâm đến
tâm trạng vui buồn của mỗi cá nhân, là vun đắp những
mối quan hệ tình cảm ấm áp giữa các thành viên trong
gia đình. Đó cũng chính là hạnh phúc gia đình đơn sơ,
mộc mạc nhưng lại đáng quý biết bao! một buổi họp
mặt đầy ấm cúng và thân thiện.

3


Là một trong những thành tố văn hóa có vai trò hết sức
quan trọng trong đời sống của người Việt, gia đình
chính là nền tảng đạo đức của xã hội. Nói đến văn hóa
gia đình, người ta thường đề cập đến bữa cơm; bữa cơm
trong gia đình người Việt không chỉ đơn thuần là nơi
mọi người trong gia đình cùng thưởng thức những món
ngon mà cao hơn đó là sự gắn kết các thành viên, làm
hình thành nên truyền thống của gia đình. Tất cả hòa
quyện tạo nên những nét đẹp độc đáo riêng biệt trong
văn hóa Việt. Người phương Tây thường duy lý nên

không coi trọng bữa cơm gia đình, con cái họ khi trưởng
thành đều ra ở riêng và có cuộc sống riêng của mình;
còn người Việt thì duy tình nên có thói quen sau một
ngày làm việc vất vả thường quay trở về mái nhà chung
để quây quần bên nhau dùng bữa cơm chiều. Đó là lúc
ông bà, cha mẹ, con cái, anh chị em cùng ngồi bên mâm
cơm thưởng thức những món ăn ưa thích do bà, mẹ nấu
và vui vẻ kể chuyện học hành, công việc trong không
khí ấm cúng và thân mật. Sợi chỉ hồng vô hình này đã
gắn kết tình thân của các thành viên trong gia đình
người Việt từ thế hệ này sang thế hệ khác.

4


Vốn là cư dân gốc nông nghiệp lứa nước, sống quần cư
trong các xóm làng nên bữa cơm của các gia đình Việt
Nam thường rất đơn giản, tùy theo điều kiện kinh tế của
mỗi gia đình mà mâm cơm có khác nhau. Thực phẩm để
chế biến món ăn rất phong phú và đa dạng, đó là sản vật
trồng, nuôi được hoặc đánh bắt trong tự nhiên. Bữa
cơm của người Việt thường là một món mặn, một món
xào và canh; trong đó có đến 70-80% thức ăn được chế
biến từ lương thực, thực vật. Quả thực, bữa cơm gia
đình người Việt là bữa “cơm rau” hay “cơm canh”. Độc
đáo nhất là món canh, hầu như trên thế giới chỉ có người
Việt Nam có cách ăn canh chan vào cơm. Đặc biệt trong
bữa cơm không thể thiếu các loại mắm nước, mắm tôm,
mắm tép, mắm cá và dưa cà.

5


Không chỉ là nơi gia đình tụ họp ăn uông, mâm cơm còn
chính là nơi thể hiện rõ nét văn hóa giao tiếp ứng xử của
người Việt. “Ăn trông nồi, ngồi trông hướng” thể hiện ở
chỗ: Người phụ nữ cao tuổi nhất, bà hoặc mẹ hoặc chị
em gái là người ngồi đầu nồi, để vừa ăn vừa trông
chừng vừa xới cơm phục vụ cả nhà. Nếu thiếu, thì người
đầu nồi ăn chậm lại nhường khác phải luôn tạo không
khí vui vẻ trong bữa ăn. Ngoài ra, phải biết “Học ăn,
học nói, học gói, học mở” có ý muốn nói ăn uống cũng
cần phải học. Chính vì vậy. mà trong cách ăn cũng được
xem là nét văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc. Mỗi bữa
cơm gia đình không chỉ để ăn cho no mà để mọi người
trong gia đình hiểu nhau hơn, là sợi dây vô hình gắn kết
tình thân của các thành viên trong gia đình. Truyền
thống, nền nếp gia đình cũng được hình thành từ những
bữa ăn đạm bạc mà đầm ấm đó. Trong bữa cơm mọi
người không chỉ chuyện trò vui vẻ, thể hiện sự quan tâm
chia sẻ với nhau mà thông qua đó biết bao bài học quý
giá được ông bà, cha mẹ truyền dạy cho con cháu. Đó
không chỉ là bài học về văn hóa ăn uống “ăn trông nồi,
ngồi trông hướng” mà còn cả những bài học về văn hóa
ứng xử “Học ăn, học nói, học gói, học mở” và biết bao
bài học về đạo lý làm người...

6

Trong thời đại công nghiệp hóa hiện nay con người trở
nên cũng bận rộn, nhất là ở những thành phố lớn đã
khiến nhiều gia đình ít có cơ hội được ngồi bên nhau
trong bữa cơm thân mật. Người ta thường chọn cách ăn
tiện lợi như: ăn ở cửa hàng, ở các tiệm hay thức ăn
nhanh… mà không còn chú tâm đến các bữa cơm gia
đình nữa. Đó có lẽ cũng là một trong những nguyên do
làm cho tình cảm trong gia đình bị rạn nứt. Thế nhưng,
phần lớn trong tiềm thức của mỗi người dân Việt, khung
cảnh mâm cơm gia đình vẫn là nét đẹp không thể thiếu
trong đời sống thường nhật. Bởi vậy, vào các dịp lễ, tết,
giỗ, rằm…mọi thành viên đều sum họp lại với nhau dù
có đi làm ăn xa ở đâu đều về quây quần bên mâm cơm
gia đình. Bữa cơm bao giờ cũng là nơi các thành viên
trong gia đình mong ngóng, chờ đợi mỗi ngày để luôn
được hưởng những cảm giác được gần gũi nhau hơn
trong tình cảm của con cái đối với cha mẹ, ông bà, anh
chị em và ngược lại. Là nơi để chia sẻ, giãi bày những
công việc trong ngày.

7


Đối với mỗi người Việt Nam, gia đình vô cùng quan
trọng. Gia đình là nơi hun đúc những giá trị truyền
thống hình thành nên con người. Vì vậy, có thể coi bữa
cơm là một biểu tượng cho văn hoá Việt Nam. Thông
qua mỗi bữa cơm giúp mọi thành viên trong gia đình
hiểu nhau hơn chia sẻ được mọi điều và gắn kết mọi
người lại với nhau. Bữa cơm gia đình là một giá trị

trong bản sắc Văn hoá Việt Nam. Bữa ăn của người Việt
thường thể hiện những đạo lý quan trọng thông qua hoạt
động ăn uống là tình cảm nồng thắm, thủy chung, giản
dị thanh bạch nhưng có tình có nghĩa.
Râu tôm nấu với ruột bầu
Chồng chan, vợ húp gật đầu khen ngon.
Bữa cơm gia đình là linh hồn của sự đoàn tụ yêu
thương, nuôi dưỡng tâm hồn con người, tạo nên tình
cảm thắm thiết giữa các thế hệ trong gia đình, đó cũng
là lúc hai từ xum họp trọn vẹn ý nghĩa nhất.

8


Trong bữa ăn gia đình Việt Nam, người già và trẻ em
thường được đặc biệt quan tâm. Khi xới cơm mời bố mẹ
già, người con dâu trong nhà thường chọn phần cơm
mềm, dẻo, không bao giờ đơm miếng cháy vào bát các
người lớn. Thức ăn trong bàn thường có phần riêng
dành cho trẻ nhỏ, người già luôn được mọi người quan
tâm.
Trong bữa ăn gia đình, người Việt rất tôn trọng nhau và
thể hiện một không khí hoà đồng. Mọi người cùng ngồi
xếp chân bằng tròn quanh chiếc bàn ăn và cùng gắp
chung các thức ăn có trong bàn, chấm chung một chén
nước chấm.
Ở đây không có sự phân biệt giữa các thành viên trong
gia đình, nếu có những ưu tiên, nhường nhịn thì chỉ là
những quy ước tự giác không bắt buộc nhưng tuân thủ
các quy tắc ấy chính là thể hiện một lối sống có văn hóa.

9


Người Việt thường ăn phụ vào buổi sáng với các thức
quà vặt (như các loại bánh, xôi, cháo, phở, bún). Một
bữa ăn chính, đặc trưng của một gia đình Việt Nam diễn
ra vào buổi trưa hoặc buổi tối, thông thường là khi gia
đình đã tụ họp đông đủ. Bữa ăn chính của người Việt
thường bao gồm một món chủ lực (cơm), một món gia
vị (nước chấm) và ba món ăn cơ bản đủ chất và cân
bằng âm dương:
Một nồi cơm chung cho cả gia đình (mỗi người có một
cái chén nhỏ và đôi đũa của riêng mình)
Một chén nhỏ đựng nước chấm (nước mắm, tương hoặc
xì dầu) cả gia đình dùng chung.
Một món mặn có chất đạm động vật và chất béo được
luộc, rán hoặc kho.
Một món rau luộc hoặc xào, hoặc rau thơm, rau sống,
dưa muối.
Một món canh có thể đậm đà, cầu kỳ nhưng cũng không
hiếm khi chỉ đơn giản là một bát nước luộc rau.

10


KẾT LUẬN

Tôi yêu bữa cơm gia đình của mình bởi trong điều kiện
sống bận rộn của mỗi thành viên trong nhà thì sự chăm

chút cho nhau trong những bữa ăn ấy đôi khi lại là
những thời khắc quý giá hiếm hoi để thể hiện tình
thương và sự quan tâm, chia sẻ.

11