NÂNG CAO KHẢ NĂNG THANH TOÁN TẠI CÔNG TY THHH SAM

B

TR

GIÁO D CăVÀă ÀOăT O

NGă

I H CăTH NGăLONG
----o0o----

KHOÁ LU N T T NGHI P

TÀI:

NÂNG CAO KH N NGăTHANHăTOÁNă
T I CÔNG TY TNHH SAM

GIÁOăVIÊNăH
NG D N
SINH VIÊN TH C HI N

:ăPGS.TSăL UăTH H
NG
:ăV ăTH H NGăTH M

MÃ SINH VIÊN

: A17398

CHUYÊN NGÀNH

: TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG

HÀ N I ậ 2013


L I C Mă N
Trong quá trình th c t p và vi t khóa lu n t t nghi p em đã nh n đ c nhi u s
giúp đ t phía gia đình, nhà tr ng, th y cô giáo, các cô chú, anh ch cán b nhân
viên Công ty TNHH SAM. Em xin chân thành g i l i c m n đ n:
Gia đình đã t o đi u ki n cho em hoàn thành t t nhi m v c a mình trong quá
trình h c t p và th c t p trong th i gian qua.
tr

Tr ng
i h c Th ng Long đã t o đi u ki n cho em h c t p, rèn luy n t i
ng su t 4 n m qua và đi th c t p đ hoàn thành khóa h c m t cách t t nh t.

Em xin chân thành c m n các quý th y cô trong khoa Kinh t - Qu n lý c a
tr ng i h c Th ng Long đã gi ng d y em trong th i gian qua, đ c bi t em xin c m
n cô PGS.TS L u Th H ng là ng i đã tr c ti p h ng d n em trong su t quá trình
làm khóa lu n t t nghi p. Nh s h ng d n và dìu d t c a th y cô, em đã tích l y
đ c ki n th c c b n cho mình, đ ng th i qua th i gian th c t p, em có đi u ki n ng
d ng nh ng ki n th c c a mình vào th c ti n. Qua đó giúp em đúc k t nh ng kinh
nghi m đ hi u h n v chuyên ngành mình đã h c và có th ti p t c b c chân trên
con đ ng s nghi p sau này.
Em c ng xin chân thành c m n các cô bác, anh ch t i phòng K toán công ty
TNHH SAM đã t o đi u ki n cho em th c t p và cung c p tài li u, thông tin đ giúp
em hoàn thành bài khóa lu n t t nghi p này.

Thang Long University Library


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i
khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ c
trích d n rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Hà N i, ngày 23 tháng 03 n m 2014
Sinh viên


M CL C
CH
NGă1. NH NG V Nă
C ă B N V KH N NGă THANHă TOÁNă
C A DOANH NGHI P ................................................................................................ 1
1.1 Ho tăđ ng c a doanh nghi p ........................................................................... 1
1.1.1 Khái ni m doanh nghi p............................................................................... 1
1.1.2 Ho t đ ng c b n c a doanh nghi p ........................................................... 2
1.2 Kh n ngăthanhătoánăc a doanh nghi p......................................................... 9
1.2.1 Khái ni m kh n ng thanh toán c a doanh nghi p ..................................... 9
1.2.2 Các ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán c a doanh nghi p .................10
1.3 Nhân t nhăh ng t i kh n ngăthanhătoán ...............................................18
1.3.1 Nhân t ch quan........................................................................................18
1.3.2 Nhân t khách quan ....................................................................................20
CH
NGă2. TH C TR NG KH N NGă THANHă TOÁNă C A CÔNG TY
TNHH SAM .............................................................................................................22

2.1 T ng quan v công ty TNHH SAM ...............................................................22
2.1.1 Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty TNHH SAM ....................22
2.1.2 C c u t ch c............................................................................................23
2.1.3 K t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty TNHH SAM ............25
2.2 Th c tr ng kh n ngăthanhătoánăc a công ty TNHH SAM .......................31
2.3
ánhăgiáăkh n ngăthanhătoánăc a công ty TNHH SAM ...........................41
2.3.1 u đi m ......................................................................................................41
2.3.2 H n ch và nguyên nhân ............................................................................42
CH
NGă3. GI I PHÁP NÂNG CAO KH N NGă THANHă TOÁNă T I
CÔNG TY TNHH SAM...............................................................................................47
3.1
nhăh ng ho tăđ ng c a công ty TNHH SAM.........................................47
3.2 Gi i pháp nâng cao kh n ngăthanhătoánăt i công ty TNHH SAM ...........48
3.2.1 Xây d ng c c u v n h p lý .......................................................................48
3.2.2 Qu n tr các kho n ph i thu.......................................................................48
3.2.3 Xem xét l i t ng chi phí ..............................................................................49
3.2.4 Chính sách tín d ng th ng m i ................................................................49
3.2.5 Qu n tr ti n m t ........................................................................................49
3.3 Ki n ngh ..........................................................................................................50

Thang Long University Library


DANH M C CÁC CH

VI T T T

GVHB

Giá v n hàng bán

H KD

Ho t đ ng kinh doanh

HTK

Hàng t n kho

TNDN

Thu nh p doanh nghi p

TNHH

Trách nhi m h u h n

TSC

Tài s n c đ nh

TSDH

Tài s n dài h n

TSNH

Tài s n ng n h n

DANH M C CÁC S ă

, B NG BI U,

TH

S đ 2.1. C c u t ch c ..............................................................................................23
B ng 2.1 Báo cáo k t qu kinh doanh............................................................................25
B ng 2.2 B ng cân đ i k toán ......................................................................................28
B ng 2.3 H s kh n ng thanh toán chung ...................................................................31
B ng 2.4 B ng phân tích h s thanh toán ng n h n .....................................................32
B ng 2.5 H s kh n ng thanh toán hi n hành .............................................................33
B ng 2.6 H s kh n ng thanh toán nhanh ...................................................................34
B ng 2.7 H s kh n ng thanh toán t c th i ................................................................35
B ng 2.8 Th i gian l u kho bình quân c a công ty TNHH SAM .................................35
B ng 2.9 Th i gian l u kho bình quân c a công ty PID ...............................................36
B ng 2.10 K thu ti n bình quân ...................................................................................36
B ng 2.11 K tr ti n bình quân ....................................................................................37
B ng 2.12

dài chu k v n đ ng c a v n ..................................................................38

B ng 2.13 H s kh n ng thanh toán lãi vay ................................................................39
B ng 2.14 H s n ........................................................................................................40
B ng 2.15 H s n / VCSH ..........................................................................................40

Thang Long University Library

L IM

U

Cùng v i t c đ đô th hóa m nh m , công trình xây d ng r t nhi u, yêu c u c a
ng i dùng ngày càng cao h không ch d ng l i nhu c u t i thi u mà ngày càng đòi
h i m t không gian s ng ti n nghi, hi n đ i, ngh thu t và tràn đ y c m h ng. Bên
c nh đó các m u thi t k t i Vi t Nam ngày càng nhi u, thông tin trao đ i nhanh nh y,
ng i dùng trong n c có th c p nh p các xu h ng thi t k trên th gi i. Hi n t i
ngành thi t k nhà c ng nh buôn bán n i th t, thi t b nhà t i Vi t Nam v n đang là
m t trong nh ng ngành có ti m n ng phát tri n, vì nó ph thu c vào t c đ phát tri n
c a ngành xây d ng nh t là b t đ ng s n. Nh ng vi c coi b t đ ng s n là l nh v c phi
s n xu t, h n ch v n cho vay vào b t đ ng s n c ng nh h ng r t nhi u đ n ngành
này nên công ty vì th c ng b nh h ng nhi u.
Trong khi đó kinh t Vi t Nam đang g p khó kh n và kh ng ho ng tài chính toàn
c u đang đ y hàng lo t doanh nghi p đ n ch phá s n. Nhi u doanh nghi p không đ m
b o kh n ng thanh toán c trong ng n h n và dài h n.Bài toán khó cho các doanh
nghi p là làm sao đ không m t kh n ng thanh toán quan tr ng h n kh n ng sinh l i.
Kh n ng thanh toán c a doanh nghi p là ch tiêu quan tr ng đ đánh giá tình
hình tài chính và hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. Vi c th ng xuyên
phân tích kh n ng thanh toán s giúp nhà qu n lý doanh nghi p th y rõ th c tr ng
tình hình thanh toán c a doanh nghi p mình, l ng tr c đ c nh ng r i ro x y đ n
trong ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. T đó có th làm c n c đ ho ch đ nh
ph ng án hành đ ng phù h p cho t ng lai và đ ng th i đ xu t nh ng gi i pháp h u
hi u đ n đ nh và t ng c ng tình hình tài chính giúp nâng cao ch t l ng doanh
nghi p.
Nh n th c đ c t m quan tr ng c a v n đ trên, trong th i gian th c t p t i Công
ty TNHH SAM, em quy t đ nh l a ch n đ tài:
ắNỂNGă CAOă KH N NGă THANHă TOÁNă T I CÔNG TY TNHH

SAM”đ làm Khóa lu n t t nghi p.
ch

K t c u c a bài khóa ngoài ph n m đ u và k t lu n, n i dung báo cáo g m có 3
ng chính:
Ch

ngă1:ăNh ng v năđ c ăb n v kh n ngăthanh toán c a doanh nghi p

Ch

ngă2:ăTh c tr ng kh n ngăthanhătoánăc a công ty TNHH SAM

Ch

ngă3:ăGi i pháp nâng cao kh n ngăthanhătoánăt i công ty TNHH SAM


CH

NGă1. NH NG V Nă
C ăB N V
C A DOANH NGHI P

KH

N NGă THANHă TOÁNă

1.1 Ho tăđ ng c a doanh nghi p
1.1.1 Khái ni m doanh nghi p

Doanh nghi p là ch th kinh t đ c l p, có t cách pháp nhân, ho t đ ng kinh
doanh trên th tr ng nh m làm t ng giá tr c a ch s h u.
Doanh nghi p là m t cách th c t ch c ho t đ ng kinh t c a nhi u cá nhân. Có
nhi u ho t đ ng kinh t ch có th th c hi n đ c b i các doanh nghi p ch không
ph i các cá nhân.
Vi t Nam, theo Lu t doanh nghi p: Doanh nghi p là t ch c kinh t có tên
riêng, có tài s n, có tr s giao d ch n đ nh, đ c đ ng kí kinh doanh theo quy đ nh
c a pháp lu t nh m m c đích th c hi n các ho t đ ng kinh doanh - t c là th c hi n
m t, m t s ho c t t c các công đo n c a quá trình đ u t , t s n xu t đ n tiêu th
s n ph m ho c cung ng d ch v trên th tr ng nh m m c đích sinh l i.
Các doanh nghi p Vi t Nam bao g m: Doanh nghi p Nhà n c, công ty c
ph n, công ty trách nhi m h u h n, công ty h p danh, công ty liên doanh, doanh
nghi p t nhân.
Trong n n kinh t th tr
sau đây:

ng, các doanh nghi p bao g m các ch th kinh doanh

- Kinh doanh cá th (sole proprietorship)
+ Là lo i hình đ c thành l p đ n gi n nh t, không c n ph i có đi u l chính
th c và ít ch u s qu n lý c a Nhà n c.
+ Không ph i tr thu thu nh p doanh nghi p, t t c l i nhu n b tính th thu
nh p cá nhân.
+ Ch doanh nghi p ch u trách nhi m vô h n đ i v i các ngh a v và các
kho n n , không có s tách bi t gi a tài s n cá nhân và tài s n doanh nghi p.
+ Th i gian ho t đ ng c a doanh nghi p ph thu c vào tu i th c a ng

i

ch .

+ Kh n ng thu hút v n b h n ch b i kh n ng c a ng

i ch .

- Kinh doanh góp v n (parnership)
+ Vi c thành l p doanh nghi p này d dàng và chi phí thành l p th p.
iv i
các h p đ ng ph c t p c n ph i đ c vi t tay. M t s tr ng h p c n có gi y phép
kinh doanh.

1

Thang Long University Library


+ Các thành viên chính th c có trách nhi m vô h n v i các kho n n . M i
thành viên có trách nhi m đ i v i ph n t ng ng v i ph n v n góp. N u nh m t
thành viên không hoàn thành trách nhi m tr n c a mình, ph n còn l i s do các
thành viên khác hoàn tr .
+ Doanh nghi p tan v khi m t trong các thành viên chính th c ch t hay rút
v n.
+ Kh n ng v v n h n ch .
+ Lãi t ho t đ ng kinh doanh c a các thành viên ph i ch u thu thu nh p cá
nhân.
- Công ty
Công ty là lo i hình doanh nghi p mà đó có s k t h p ba lo i lo i l i ích: các
c đông (ch s h u), c a h i đ ng qu n tr và các nhà qu n lý. Theo truy n th ng, c
đông ki m soát toàn b ph ng h ng, chính sách và ho t đ ng c a công ty. C đông
b u nên h i đ ng qu n tr , sau đó h i đ ng qu n tr l a ch n ban qu n lý. Các nhà
qu n lý qu n lý ho t đ ng c a công ty theo cách th c mang l i l i ích t t nh t cho c

đông. Vi c tách r i quy n s h u kh i các nhà qu n lý mang l i cho công ty các u th
so v i kinh doanh cá th và góp v n:
+ Quy n s h u có th d dàng chuy n cho c đông m i.
+ S t n t i c a công ty không ph thu c vào s thay đ i s l
+ Trách nhi m c a c đông ch gi i h n
ty (trách nhi m h u h n).

ng c đông.

ph n v n mà c đông góp vào công

M i lo i hình doanh nghi p có nh ng u, nh c đi m riêng và phù h p v i quy
mô và trình đ phát tri n nh t đ nh. H u h t các doanh nghi p l n ho t đ ng v i t
cách là các công ty. ây là lo i hình phát tri n nh t c a doanh nghi p.
1.1.2 Ho t đ ng c b n c a doanh nghi p
Doanh nghi p ph i có nh ng quy t đ nh v t ch c ho t đ ng s n xu t và v n
hành đ đ t đ c m c doanh l i nh mong mu n. M i quy t đ nh đ u ph i g n k t v i
môi tr ng xung quanh.
có th xem xét y u t môi tr ng đ i v i m t doanh
nghi p, nhà qu n tr ph i n m v ng th c tr ng c a môi tr ng v mô đ t đó có th đ
ra nh ng chi n l c kinh doanh thích h p, giúp t n d ng m t cách hi u qu m i ngu n
tài nguyên đ đ a doanh nghi p đ n nh ng thành công và l i nhu n cao nh t. Ngoài
ra, nhà qu n tr c ng c n quan tâm đ n nh ng tác đ ng c a y u t vi mô đ hoàn thi n
kh n ng thích nghi v i môi tr ng kinh doanh, giúp các doanh nghi p có nh ng d
ki n quan tr ng: làm c s cho vi c th c hi n các ch c n ng qu n tr c a mình.
2


Nh ng y u t môiătr

ngăv ămô:

- Y u t môi tr ng kinh t : các nhân t kinh t là y u t quan tr ng nh t c a
môi tr ng ho t đ ng c a doanh nghi p. Sau đây là nh ng nhân t c b n:
+ T c đ t ng tr ng c a n n kinh t làm phát sinh các nhu c u m i cho s
phát tri n các ngành c a n n kinh t qu c dân.
+ T l l m phát nh h
h

ng đ n kh n ng sinh l i, v n đ u t .

+ T l th t nghi p chung c a n n kinh t qu c dân, ngành, vùng có nh
ng đ n v n đ công nhân trên ph ng di n tuy n d ng, sa th i.
+ S đ m b o chung v ti n công, giá c .
+ S

n đ nh c a đ ng ti n, t giá h i đoái.

+ V n đ qu c t hóa n n kinh t , xu h
n

ng và th c t đ u t n

c ngoài

c ta.

+ Thu nh p qu c dân, t tr ng c a các khu v c, ngành, thu nh p bình quân
tính theo đ u ng i và theo các t ng l p xã h i khác nhau.
- Các nhân t chính tr và pháp lu t: Các nhân t này tác đ ng đ n môi tr ng

theo các h ng khác nhau: có th t o ra l i th , tr ng i, th m chí r i ro cho doanh
nghi p. Nh ng nhân t này th ng bao g m:
+ S

n đ nh v chính tr , nh t quán v quan đi m chính sách l n.

+ H th ng lu t pháp đ
b o v môi tr ng.

c xây d ng và hoàn thi n: pháp lu t kinh doanh và

+ Các quy đ nh v qu ng cáo:
s c n tr , đe d a.

i v i m t s doanh nghi p, đây có th là m t

+ Các quy đ nh v thu , l phí.
h

+ Quy ch tuy n d ng, đ b t, ch đ h u trí, tr c p th t nghi p... có nh
ng đ n s d ng và phát huy ng n nhân l c.

- Nhân t k th t công ngh : ây là nh ng nhân t có nh h ng l n, tr c ti p
đ n chi n l c kinh doanh c a các l nh v c, ngành c ng nh nhi u doanh nghi p c
th . Th c t cho th y, s bi n đ i công ngh đã làm chao đ o nhi u l nh v c nh ng
đ ng th i c ng làm xu t hi n nhi u l nh v c kinh doanh m i hoàn thi n h n... i u đó
bu c các nhà doanh nghi p ph i theo dõi th ng xuyên, liên t c đ có chi n l c thích
ng.
+ Chi n l

ch

ng v s n ph m.

+ Chi n l

ch

ng v ch c n ng.

3

Thang Long University Library


Doanh nghi p ph i th ng xuyên quan tâm đ n chính sách khoa h c và công
ngh b ng cách đ u t cho khoa h c và công ngh , cho nghiên c u và tri n khai,
khuy n khích phát minh sáng ch , th c hi n chuy n giao công ngh .
- Nhân t v n hóa - xã h i: Trong các chi n l c trung và dài h n, đây là nh ng
nhân t thay đ i l n nh t. V bi u hi n, các nhân t này h t s c phong phú:
+ L i s ng, s du nh p l i s ng m i, đ c bi t là theo m t.
+ Thái đ , t p quán, thói quen tiêu dùng; s xu t hi n và ho t đ ng c a hi p
h i nh ng ng i tiêu dùng.
+ S thay đ i c a tháp tu i, t l k t hôn, sinh đ , v trí vai trò c a ng
n t i n i làm vi c và trong gia đình.
+ Trình đ dân trí đ

i ph

c nâng lên. ây là m t thách th c đ i v i nhà s n xu t.

- Nhân t t nhiên: Nhân t này nh h ng nhi u m t t i ngu n l c đ u vào c n
thi t cho các nhà s n xu t kinh doanh và chúng có th gây nh h ng cho các ho t
đ ng kinh doanh trên th tr ng.
+ V trí đ a lý có nh h ng đ n ho t đ ng th ng m i c a doanh nghi p, liên
quan đ n chi phí v n chuy n và kh n ng c nh tranh nh l i th v m c chi phí v n
chuy n th p.
+ Khí h u, th i ti t có nh h ng đ n chu k s n xu t và tiêu dùng trong khu
v c, đ n nhu c u v các lo i s n ph m đ c tiêu dùng: các nhu c u v s phù h p c a
s n ph m v v n đ d tr , b o qu n.
+ Các v n đ v cân b ng sinh thái ô nhi m môi tr ng: liên quan đ n nh ng
hi n t ng b t th ng c a khí h u th i ti t, nh h ng tr c ti p đ n yêu c u phát tri n
b n v ng, nh h ng đ n kh n ng phát tri n c a doanh nghi p.
- Nhân t nhân kh u h c: Nhân t nhân kh u h c là nhân t đ c các nhà ho t
đ ng Marketing r t quan tâm vì th tr ng là khách hàng, là do con ng i h p thành.
Tác đ ng c a y u t nhân kh u h c đ n ho t đ ng marketing c a doanh nghi p đ c
th hi n thông qua r t nhi u các bi n s khác nhau sau đây:
+ Dân s và t c đ t ng dân s : Dân s t c là s ng i hi n h u trên th
tr ng. Tiêu th c này nh h ng đ n dung l ng th tr ng có th đ t đ n. Thông
th ng dân s càng l n thì quy mô th tr ng càng l n, nhu c u v s n ph m ho c
nhóm s n ph m càng l n, kh i l ng tiêu th s n ph m càng nhi u, do đó kh n ng
đ m b o hi u qu kinh doanh càng cao.
+ Tu i th và c u trúc đ tu i: S thay đ i c a y u t này d n đ n tình tr ng
thay đ i c c u khách hàng ti m n ng theo đ tu i. T đó tác đ ng t i c c u tiêu
4


dùng và nhu c u v các lo i hàng hóa. Tình hình đó bu c các quy t đ nh c a doanh
nghi p ph i thay đ i theo.
+ C c u, quy mô h gia đình: nh h ng đ n s l ng, quy cách, s n ph m

c th khi s n ph m đó đáp ng cho nhu c u chung c a gia đình. c bi t có ý ngh a
khi phân tích trong m i liên h v i thu nh p c a ng i tiêu th .
+ S chuy n d ch dân c và xu h ng v n đ ng: s hình thành hay suy gi m
m c đ t p trung dân c
m t khu v c đ a lý có nh h ng l n đ n s xu t hi n c
h i m i ho c suy tàn c h i hi n t i c a doanh nghi p.
Nh ng y u t môi tr

ng vi mô:

- Các y u t và l c l ng bên trong doanh nghi p: các doanh nghi p c n phân
tích m t cách ch t ch các y u t bên trong doanh nghi p nh m xác đ nh rõ u và
nh c đi m c a doanh nghi p. Trên c s đó đ a ra các bi n pháp nh m kh c ph c
nh c đi m và phát huy th m nh c a doanh nghi p đ đ t đ c l i nhu n t i đa. Nó
bao g m:
+ Tài chính - k toán:
 Kh n ng huy đ ng v n ng n h n và dài h n;
 Chi ph i v n so v i toàn ngành và các đ i th c nh tranh;
 Các v n đ v thu , t l lãi su t;
 H th ng k toán hi u qu và hi u n ng ph c v cho vi c l p k ho ch giá
thành, k ho ch tài chính và l i nhu n.
+ S n xu t và nghi p v k thu t:
 C c u m t hàng d ch v ;
 Kh n ng m r ng chu k s ng c a s n ph m chính;
 T l l i nhu n so v i doanh thu s n ph m;
 Chi n l

c giá và tính linh ho t trong vi c đ nh giá;

 Chi phí và kh n ng công ngh so v i toàn ngành và các đ i th c nh tranh;

 Nghiên c u và phát tri n công ngh , sáng ki n c i ti n k thu t.
+ Nhân s và b máy qu n lý:
 Trình đ tay ngh và t cách đ o đ c c a cán b nhân viên;
 C c u t ch c và uy tín c a doanh nghi p;
 T ch c h th ng thông tin giao ti p.
- Nh ng ng i cung ng: đó là nh ng ng i cung c p đ u vào cho quá trình s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p. B t k m t s bi n đ i nào t phía ng i cung
5

Thang Long University Library


ng, s m hay mu n, tr c ti p hay gián ti p đ u gây nh h ng t i ho t đ ng kinh
doanh c a công ty. Các doanh nghi p ph i quan tâm đ n h trên nhi u ph ng di n
nh : kh n ng cung ng v s l ng, ch t l ng, giá c , th i gian cung ng, đ a đi m
cung ng,... Th m chí còn ph i quan tâm đ n thái đ c a nhà cung ng đ i v i doanh
nghi p mình và các đ i th c nh tranh. Ngu n l c khan hi m, giá c t ng có th làm
x u đi c h i th tr ng cho vi c kinh doanh nh ng hàng hóa d ch v nh t đ nh ho c
t i t h n có th bu c doanh nghi p ph i ng ng s n xu t.
- Các trung gian Marketing: đó là các t ch c d ch v , các doanh nghi p khác
và các cá nhân giúp cho công ty t ch c t t vi c tiêu th s n ph m hàng hóa, d ch v
c a mình t i ng i mua cu i cùng. Các trung gian marketing bao g m:
+ Nh ng trung gian th ng m i: là nh ng đ n v kinh doanh h tr công ty
tìm ki m hay tr c ti p bán s n ph m cho khách hàng. Nó bao g m các đ i lý bán buôn,
bán l , đ i lý phân ph i đ c quy n,...
l

+ Các công ty chuyên t ch c l u thông hàng hóa: giúp doanh nghi p t o ra
ng d tr s n ph m c a mình và v n chuy n chúng t n i s n xu t đ n n i c n.

+ Các t ch c cung c p d ch v marketing: nghiên c u th tr ng, cung c p
các d ch v qu ng cáo,... giúp công ty s n xu t đ nh h ng chính xác h n và đ a hàng
hóa c a mình đ n th tr ng thích h p.
+ Các t ch c tài chính tín d ng trung gian: g m các ngân hàng, các công ty
tín d ng, công ty b o hi m và các t ch c khác h tr công ty đ u t cho các th ng
v hay b o hi m ch ng r i ro liên quan đ n vi c mua hay bán hàng.
- Khách hàng: Khách hàng đóng vai trò trung tâm trên th tr ng, là đ i t ng
mà doanh nghi p ph c v và là y u t quy t đ nh s thành công hay th t b i c a doanh
nghi p. Nghiên c u khách hàng t c là nghiên c u nhu c u c a khách hàng. B n thân
nhu c u l i không gi ng nhau gi a các nhóm khách hàng và th ng xuyên bi n đ i, s
bi n đ i này l i nh h ng đ n các m c tiêu c a chi n l c th tr ng.Vì v y, doanh
nghi p ph i th ng xuyên theo dõi khách hàng và d báo nh ng bi n đ i v nhu c u
c a h đ xây d ng cho doanh nghi p m t chi n l c th tr ng thích h p.
- C nh tranh trên th tr ng: nhân t này nh h ng th ng xuyên đ n quá trình
tiêu th s n ph m c a doanh nghi p trên th tr ng. Khi xây d ng chi n l c th
tr ng, doanh nghi p ph i phân tích xem đ i th c nh tranh trên th tr ng đang s
d ng nh ng bi n pháp c nh tranh gì đ ra chi n l c phòng th thích h p.

6


Tóm l i, trong ho t đ ng kinh doanh thì doanh nghi p nào c ng ch u tác đ ng
c a các y u t vi mô và v mô trong môi tr ng kinh doanh. Tuy nhiên, m i doanh
nghi p do tính ch t ho t đ ng s n xu t kinh doanh khác nhau nên m c đ tác đ ng c a
các y u t đó c ng khác nhau. Vi c phân tích k l ng các y u t trên cho phép các
doanh nghi p nh n bi t đ c các c h i s n xu t kinh doanh đ xây d ng chi n l c
đúng đ n và thành công trên th tr ng.
ng th i c ng giúp cho doanh nghi p nh n
bi t đ c nh ng nguy c đ gi m r i ro trong s n xu t kinh doanh, có th c nh tranh
trên th tr ng.

M c tiêu c a doanh nghi p:
M i doanh nghi p đ u có nh ng m c tiêu khác nhau trong t ng th i k phát
tri n. M t doanh nghi p t n t i và phát tri n v nhi u m c tiêu khác nhau: t i đa hóa
l i nhu n, t i đa hóa doanh thu trong ràng bu c t i đa hóa l i nhu n, t i đa hóa ho t
đ ng h u ích c a các nhà lãnh đ o doanh nghi p…
M t là, t iđa hóa giá tr cho nh ng ng i ch s h u doanh nghi p. B i l ,
m t doanh nghi p ph i thu c v các ch s h u nh t đ nh; chính h ph i nh n th y giá
tr đ u t c a h t ng lên; khi doanh nghi p đ t ra m c tiêu là t ng giá tr tài s n cho
ch s h u, doanh nghi p đã tính s bi n đ ng c a th tr ng, các r i ro trong ho t
đ ng kinh doanh. Qu n lý tài chính doanh nghi p chính là nh m th c hi n m c tiêu
đó. Theo Modiglani và Miller thì giá tr c a doanh nghi p đ c t o nên b ng t ng giá
tr hi n t i c a các l i t c k v ng. V y nên, m c tiêu này đ c c th và l ng hóa
b ng các ch tiêu sau:
T i đa hóa l i nhu n sau thu : L i nhu n sau thu là ch tiêu quan tr ng đ đánh
giá vi c công ty kinh doanh có lãi hay không, vi c t i đa giá tr doanh nghi p ch u nh
h ng l n t ch tiêu này. Tuy nhiên, n u ch có m c tiêu t i đa hóa l i nhu n sau thu
thì ch a h n đánh giá đ c giá tr c a c đông doanh nghi p, ch tiêu này không nói
lên đ c doanh nghi p ph i b ra nh ng gì đ có đ c l i nhu n c c đ i. Trong
tr ng h p doanh nghi p phát hành c phi u nh m t ng thêm v n góp r i dùng s ti n
huy đ ng đ c đ đ u t vào trái phi u thu l i nhu n, l i nhu n s gia t ng tuy nhiên
l i nhu n trên v n c ph n gi m vì s l ng c ph n phát hành t ng. Do đó, c n b
sung thêm ch tiêu t i đa hóa l i nhu n trên v n c ph n.
T i đa hóa l i nhu n trên v n c ph n : V n đi u l c a công ty c ph n đ c
chia thành nhi u ph n b ng nhau đ c g i là c ph n. Ng i s h u c ph n g i là c
đông. C đông có th là cá nhân ho c t ch c. C a c i c a các c đông s t o nên giá
tr c a công ty vì c đông chính là nh ng ng i ch , góp v n đ công ty ho t đ ng.

7

Thang Long University Library

Ch tiêu t i đa hóa l i nhu n trên v n c ph n có th b sung h n ch trên c a ch
tiêu t i đa hóa l i nhu n sau thu . Tuy nhiên, ch tiêu t i đa hóa l i nhu n trên v n c
ph n v n có m t s h n ch nh t đ nh nh không xét đ n y u t th i giá ti n t và y u
t r i ro. Vì v y m c tiêu t i đa hóa giá tr th tr ng c a c phi u đ c xem là m c
tiêu thích h p nh t c a qu n tr tài chính công ty vì nó chú ý nhi u y u t nh đ dài
th i gian, r i ro, chính sách c t c và nh ng y u t khác nh h ng đ n giá c phi u.
đ

t i đa hóa l i nhu n, ta có th hi u đ n gi n m c tiêu c a qu n tr tài chính
c c th hóa b ng nh ng hành đ ng sau :
-

u t vào các lo i tài s n bao nhiêu và nên theo m t c c u nào là h p lý.

- Các tài s n đ u t nên tài tr t nh ng ngu n v n nào và nên theo m t c c u
v n nào là t i u nh t.
Hai là,khác bi t hóa s n ph m, chi măl nhăth ph n. Ngày nay, t t c doanh
nghi p ph i ho t đ ng trong m t th tr ng c nh tranh kh c li t và các đ i th c nh
tranh liên t c thay đ i chính sách nh m thu hút khách hàng v phía mình.
t n t i và
phát tri n trong môi tr ng đó, m i doanh nghi p ph i tìm cách đ a ra các s n ph m
và d ch v khác bi t, đ c đáo so v i đ i th c nh tranh c a mình và ph i làm sao đ nó
chi m đ c v trí đ c bi t và có giá tr v i khách hàng.
h
s
s
r

Khác bi t hóa n u đ t đ c s giúp doanh nghi p thu đ c t l l i nhu n cao
n v i m c bình quân vì nó t o nên m t v trí v ng ch c trong lòng khách hàng và có
c c nh tranh l n h n so v i chi n l c nh n m nh chi phí. Khác bi t hóa s n ph m
t o nên s thu hút đ c bi t v i khách hàng và t đó t o nên ni m tin, d n d n m
ng th ph n.

Chi m l nh th ph n đ c th c hi n đ c khi doanh nghi p t o đ c ni m tin
v ng ch c c a khách hàng, đ c th tr ng ch p nh n. Trong kinh doanh, m c tiêu th
ph n còn đ c g i là m c tiêu th l c. N u càng v t xa đ i th v doanh s và th
ph n, doanh nghi p càng có l i th áp đ o trong vi c thao túng quan h cung c u và
giá c th tr ng. Khi hình thành chi n l c, doanh nghi p r t chú tr ng m c tiêu
doanh s và th ph n nh m th c hi n thành công m c tiêu l i nhu n.
Ba là,khu chătr ngăth ngăhi u. Sau khi đã đ nh v đ c th ng hi u, doanh
nghi p c n xây d ng chi n l c th ng hi u trong dài h n đ có th khu ch tr ng
th ng th ng hi u, gia t ng th ph n trong th tr ng.

8


V i m i doanh nghi p, th ng hi u đóng vai trò t o nên s khác bi t hóa trong
s n ph m, gi ch c n ng đ nh v , phân bi t s n ph m c a doanh nghi p này v i doanh
nghi p khác khi trên th tr ng đã bão hòa nh ng s n ph m khác t ng đ ng.
Th ng hi u giúp cho doanh nghi p bám tr trên th tr ng. Do đó, các doanh nghi p
luôn n l c làm sao đ th ng hi u s n ph m c a mình đ c nhi u ng i bi t t i, s n
ph m c a h có đ c ch đ ng v ng ch c trên th tr ng.
M c dù v y, m c tiêu sau cùng c a b t c doanh nghi p s n xu t hay th ng m i
c ng là t i đa hóa giá tr t i s n c a doanh nghi p. Các chi n l c c nh tranh v bán
hàng, c nh tranh v giá c hay t o ra s khác bi t hóa trong s n ph m d ch v r i
chi m l nh th ph n c ng vì m c tiêu tài chính c a doanh nghi p.
Ho tăđ ng c a doanh nghi p

- Ho t đ ng kinh doanh:
+ Mua hàng hóa, nguyên v t li u, thuê m

n lao đ ng;

+ T ch c s n xu t;
+ Bán hàng, tiêu th s n ph m;
+ Qu n lý chung (đào t o, nghiên c u, phát tri n, qu ng cáo, thi p th ).
- Ho t đ ng đ u t :
+

u t TSC (đ t đai, nhà x

ng, thi t b máy móc, b ng phát minh, sáng

ch );
+ Góp v n, liên doanh;
+

u t tài chính (mua c phi u, trái phi u).

- Ho t đ ng tài tr :
+ Vay v n ngân hàng, phát hành trái phi u;
+ Phát hành, mua l i c ph n;
+ Chi tr n , c t c.
1.2 Kh n ngăthanhătoánăc a doanh nghi p
1.2.1 Khái ni m kh n ng thanh toán c a doanh nghi p
Kh n ng thanh toán là m t thu t ng dùng đ ch kh n ng th c hi n các kho n
ph i thu, kho n ph i tr c a t ch c kinh t , c a ngân hàng, c a ngân sách nhà n c
trong m t th i kì nh t đ nh. V i m i đ i t ng c th , kh n ng thanh toán l i có m t

cách đ nh ngh a khác nhau.
i v i doanh nghi p: Kh n ng thanh toán là kh n ng c a m t doanh nghi p
có th hoàn tr các kho n n đ n h n. Khi m t doanh nghi p m t kh n ng thanh toán
thì tòa án tuyên b phá s n, v n .
9

Thang Long University Library


Trong kinh t th tr ng, kh n ng thanh toán là ch kh n ng c a nh ng ng
tiêu th có đ s c mua b ng ti n đ mua hàng hóa trên th tr ng.

i

Phân tích tình hình, kh n ng thanh toán là đánh giá tính h p lý v s bi n đ ng
các kho n ph i thu và ph i tr giúp ta có nh ng nh n đ nh chính xác h n v th c tr ng
tài chính c a doanh nghi p. T đó tìm ra nh ng nguyên nhân c a m i s ng ng tr
trong các kho n thanh toán ho c có th khai thác đ c kh n ng ti m tàng giúp doanh
nghi p làm ch tình hình tài chính, nó có m t ý ngh a đ c bi t quan tr ng đ i v i s
s ng còn c a doanh nghi p.
Ho t đ ng tài chính mà c th
đây là tình hình và kh n ng thanh toán c a
doanh nghi p có m i liên h tr c ti p v i ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a m t
doanh nghi p, có ý ngh a quan tr ng trong vi c hình thành, t n t i và phát tri n c a
doanh nghi p. Do đó, t t c các ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ u có nh h ng đ n
kh n ng thanh toán c a doanh nghi p. Ng c l i, kh n ng thanh toán c a doanh
nghi p cao hay th p đ u có tác đ ng thúc đ y ho c kìm hãm đ i v i quá trình s n xu t
kinh doanh. Vì th , doanh nghi p c n ph i th ng xuyên, k p th i đánh giá, ki m tra
tình hình tài chính c a doanh nghi p, kh n ng thanh toán c a doanh nghi p.
Qua vi c phân tích kh n ng thanh toán c a doanh nghi p giúp nhà qu n lý đánh

giá chính xác tình hình s d ng v n, ngu n v n, v ch rõ kh n ng ti m tàng v v n
c a doanh nghi p. Trên c s đó đ a ra nh ng quy t đ nh quan tr ng trong vi c nâng
cao kh n ng thanh toán c a doanh nghi p.
Phân tích kh n ng thanh toán là m t b ph n trong phân tích tình hình tài chính
c a doanh nghi p, đây là công c không th thi u, ph c v cho công tác qu n lý c a
c quan c p trên, c quan tài chính, ngân hàng nh : đánh giá tình hình th c hi n các
ch đ , chính sách v tài chính c a Nhà n c, xem xét vi c cho vay v n.
1.2.2 Các ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán c a doanh nghi p
Tình hình tài chính c a doanh nghi p đ c th hi n khá rõ nét qua các ch tiêu v
kh n ng thanh toán c a doanh nghi p. Kh n ng thanh toán c a doanh nghi p ph n
ánh m i quan h tài chính gi a các kho n ph i thanh toán trong kì.
Kh n ng thanh toán c a doanh nghi p th hi n qua vi c thu h i các kho n ph i
thu và tình hình công n , các kho n ph i tr và kh n ng chi tr . ây là nhóm ch tiêu
đ c s quan tâm c a các nhà qu n tr , ch s h u và đ c bi t là các nhà cho vay.
Tình hình tài chính đ c đánh giá là lành m nh tr c h t ph i th hi n
n ng chi tr , b i vì nó ph n ánh ch t l ng công tác tài chính.

kh

đánh giá m t cách chính xác kh n ng thanh toán c a công ty ta ph i xem đ y
đ c trong ng n h n và dài h n thông qua các ch tiêu d i đây.
10


1.2.2.1 Kh n ng thanh toán chung
T s này ph n ánh kh n ng thanh toán n c a công ty b ng t t c các tài s n
s n có bao g m c tài s n l u đ ng và tài s n c đ nh.
T s này cho th y 1 đ ng n ph i tr đ
Kh n ngăthanhătoánăchungă=

c thanh toán b i bao nhiêu đ ng tài s n.
T ng tài s n

N Ng n h n và N dài h n

Trong đó: T ng tài s n bao g m toàn b Tài s n ng n h n (TSNH) và Tài s n dài
h n (TSDH) ph c v cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
N ng n h n là toàn b các kho n n có th i gian đáo h n d
h n là toàn b các kho n n có th i gian đáo h n trên m t n m.

i m t n m. N dài

H s kh n ng thanh toán t ng quát cho bi t m i quan h gi a t ng tài s n
doanh nghi p đang qu n lý, s d ng v i t ng n ph i tr (n ng n h n và n dài h n),
ph n nh m t đ ng vay n có m y đ ng tài s n đ m b o. Khi giá tr c a h s kh
n ng thanh toán < 1 có ngh a là t ng tài s n nh h n t ng n . Nh v y toàn b s tài
s n hi n có c a công ty không đ đ thanh toán các kho n n , ch ng t công ty m t
kh n ng thanh toán, g p khó kh n trong tài chính, có nguy c phá s n. Ng c l i, n u
h s kh n ng thanh toán > 1 ngh a là t ng tài s n l n h n t ng n cho th y công ty
có kh n ng thanh toán.
1.2.2.2 Kh n ng thanh toán ng n h n
Kh n ng thanh toán ng n h n có ý ngh a r t quan tr ng đ i v i tình hình tài
chính c a công ty. N u các h s này th p và kéo dài s xu t hi n r i ro tài chính, nguy
c phá s n có th x y ra k c trong đi u ki n h s kh n ng thanh toán chung m c
cao. M t kh n ng thanh toán ng n h n s d n t i nguy c phá s n là đi u r t d x y
ra.
phân tích kh n ng thanh toán ng n h n c n nghiên c u các ch tiêu sau:
- H s kh n ngăthanhătoánăhi n hành - Current ratio
M t trong nh ng th c đo kh n ng thanh toán đ
n ng thanh toán hi n hành.

Kh n ng thanh toán hi n hành Rc =

c s d ng r ng rãi nh t là kh

Tài s năl uăđ ng
N ng n h n

Tài s n l u đ ng bao g m ti n, đ u t tài chính ng n h n, các kho n ph i thu,
hàng t n kho và tài s n l u đ ng khác.
N ng n h n là các kho n n ph i tr trong n m bao g m: vay ng n h n, vay dài
h n đ n h n tr và các kho n ph i tr khác.
11

Thang Long University Library


H s kh n ng thanh toán hi n hành Rc s cho bi t công ty có bao nhiêu tài s n
có th chuy n đ i thành ti n m t đ đ m b o thanh toán các kho n n ng n h n. H s
kh n ng thanh toán hi n hành Rc đo l ng kh n ng tr n ng n h n c a công ty.
N u h s kh n ng thanh toán hi n hành gi m cho th y kh n ng thanh toán c a
công ty gi m và c ng là d u hi u báo tr c nh ng khó kh n v tài chính s x y ra.
N u h s kh n ng thanh toán hi n hành m c cao ngh a là công ty luôn s n
sàng thanh toán các kho n n . Tuy nhiên, kh n ng thanh toán hi n hành l n có th
do: các kho n ph i thu (t c n không đòi đ c ho c không dùng đ bù tr đ c) v n
còn l n; hàng t n kho l n (t c nguyên v t li u d tr quá l n không dùng h t và hàng
hóa; thành ph m t n kho không bán đ c, không đ i l u đ c); tài s n l u đ ng t n
tr l n, ph n ánh vi c s d ng tài s n l u đ ng không hi u qu , vì b ph n này không
v n đ ng không sinh l i... Và khi đó kh n ng thanh toán c a doanh nghi p th c t s
là không cao n u không mu n nói là không có kh n ng thanh toán. Vì th , trong
nhi u tr ng h p, h s kh n ng thanh toán hi n hành không ph n ánh chính xác kh

n ng thanh toán c a công ty.
Do đó, h s kh n ng thanh toán hi n hành càng l n càng t t. Tính h p lý c a
h s này ph thu c vào ngành ngh kinh doanh, ngành ngh nào có tài s n l u đ ng
chi m t tr ng cao (ch ng h n Th ng m i) trong t ng tài s n thì h s kh n ng thanh
toán hi n hành cao và ng c l i.
Nh v y, h s kh n ng thanh toán hi n hành đã gom toàn b tài s n ng n h n
l i mà không phân bi t ho t tính c a chúng nên nhi u khi không ph n ánh chính xác
kh n ng thanh toán c a doanh nghi p.
kh c ph c đi u này ng i ta dùng h s
kh n ng thanh toán nhanh.
- Kh n ngăthanh toán nhanh - Quick ratio
H s kh n ng thanh toán nhanh đ c tính toán d a trên nh ng tài s n l u đ ng
có th nhanh chóng chuy n đ i thành ti n, đôi khi đ c g i là “tài s n có tính thanh
kho n” bao g m t t c các tài s n l u đ ng ngo i tr hàng t n kho.
H s kh n ng thanh toán nhanh =

Tài s năl uăđ ng - Hàng t n kho
N ng n h n

Kh n ng thanh toán nhanh c a doanh nghi p cao hay th p, tình hình tài chính
đ c đánh giá t t hay x u tùy thu c vào quy mô l ng ti n và các kho n đ u t tài
chính ng n h n và n ng n h n.

12


Tuy v y, vi c tri t tiêu n ng l c thanh toán "không dùng ti n" trong vi c tr các
kho n n đ n h n có th kh c ph c đ c h n ch c a h s kh n ng thanh toán hi n
hành khi lo i b hàng t n kho là lo i tài s n có tính thanh kho n th p nh t trong tài s n
ng n h n nh ng có th ch a tính đ n kh n ng công ty dùng m t l ng hàng hóa mà

th tr ng có nhu c u cao có th bán ngay đ c ho c xu t đ i l u; c ng nh ch a tính
đ n kho n ph i thu mà khi c n công ty có th th a thu n đ bù tr kho n n ph i tr
cho các ch n . Và nh v y s là sai l m đánh giá kh n ng thanh toán nhanh c a
doanh nghi p th p khi l ng ti n c a doanh nghi p có ít, kho n đ u t ng n h n c a
doanh nghi p không có nh ng l ng hàng hóa, thành ph m t n kho l n, kho n ph i
thu có th bù tr ngay đ c cho các kho n ph i tr nhi u. i u này ph thu c vào lo i
đ c đi m hàng hóa mà công ty kinh doanh.
Nhìn chung h s kh n ng thanh toán nhanh b ng 1 là lý t ng nh t. Tuy nhiên
gi ng nh h s kh n ng thanh toán n hi n hành, đ l n c a h s kh n ng thanh
toán nhanh ph thu c vào ngành ngh kinh doanh và k h n thanh toán các món n
trong k .
- H s kh n ngăthanhătoánăt c th i
B c tranh toàn c nh nh t v đ thanh kho n c a doanh nghi p có th đ c xem
xét thông qua ngân sách ti n m t - kh n ng c a doanh nghi p trong vi c t o ra dòng
ti n và đáp ng dòng ti n ra.
V i h s kh n ng thanh toán nhanh, ta th a nh n kho n ph i thu có kh n ng
chuy n nhanh thành ti n đ tr n ng n h n, vi c thu h i các kho n này ch là v n đ
th i gian. M t th tr ng (tài chính, tiên t ) trôi ch y s giúp cho vi c trao đ i mua bán
các “kho n ph i thu” này thu n l i. Tuy nhiên trong n n kinh t th tr ng nói chung
và th tr ng tài chính nói riêng ch a đ c phát tri n nh hi n nay, h s thanh toán
nhanh thích h p h n là h s kh n ng thanh toán t c th i.
H s kh n ng thanh toán t c th i đo l ng m c đ đáp ng nhanh c a tài s n
ng n h n tr c các kho n n ng n h n. Kho n có th dùng tr ngay các kho n n đ n
h n là ti n và các kho n t ng đ ng ti n. H s kh n ng thanh toán t c th i có công
th c nh sau:
Kh n ngăthanhătoánăt c th i =

Ti nvà cáckho nt

ng đ

ngti n

N ng nh n

H s kh n ng thanh toán t c th i thông th ng n u > 0,5 thì tình hình thanh
toán c a công ty là khá t t và ng c l i n u <0,5 thì công ty g p khó kh n trong khâu
thanh toán.

13

Thang Long University Library


- Tácăđ ng c aăđ dài chu k v năđ ng c a v n t i kh n ngăthanhătoánă
ng n h n:
dài chu k v n đ ng c a v n là kho ng th i gian t lúc thanh toán ti n hàng
cho ng i bán t i lúc thu đ c ti n hàng c a ng i mua.
dài chu kì v năđ ng v n = Th iăgianăl uăkhoăhƠngăbìnhăquơnă+ăK thu
ti n bình quân ậ K tr ti n bình quân.
tìm hi u đ dài chu k v n đ ng c a v n tác đ ng t i kh n ng thanh toán
ng n h n, ta c n xem xét các ch tiêu sau đây:
+ K thu ti n bình quân
K thu ti n bình quân =

365
Vòng quay các kho n ph i thu

Vòng quay các kho n ph i thu =

Doanh thu
Ph i thu khách hàng bình quân

K thu ti n bình quân cho bi t th i gian ch m tr trung bình các kho n ph i thu
ho c th i gian trung bình đ chuy n các kho n ph i thu thành ti n m t.
Th i gian thu h i công n ng n có th cung c p nh ng thông tin sau:
 Chính sách tín d ng bán tr ch m cho khách hàng c a công ty quá kh t khe:
i u này s làm gi m kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p, đ c bi t khi mà doanh
nghi p không ph i là doanh nghi p l n, ho t đ ng lâu dài, có th ph n l n.
 Vi c thu h i công n c a doanh nghi p r t hi u qu : do kh n ng sinh l i và
đi u ki n tài chính c a khách hàng t t.
 Doanh nghi p ch ho c th ng bán hàng tr ngay b ng ti n m t: nh v y c n
xem xét lo i hình kinh doanh và ph ng th c bán hàng, m ng l i phân ph i c a công ty.
Th i gian thu h i công n dài có th cung c p nh ng thông tin sau:
 Chính sách bán hàng tr ch m c a công ty là d dàng: xem xét c th th
tr ng hàng hoá doanh nghi p đang kinh doanh, n u doanh nghi p m i thâm nh p th
tr ng thì chính sách bán hàng linh ho t là h p lý. Tuy nhiên n u doanh nghi p đang
có th ph n v ng ch c, khi thay đ i v chính sách bán hàng ph i xem xét c th kh
n ng c nh tranh c a doanh nghi p, các bi n đ ng v giá c , ch t l ng c a hàng hoá
doanh nghi p đang kinh doanh, t c đ t ng tr ng doanh thu, l i nhu n, kh n ng bán
hàng, tình hình tài chính và đ nh h ng kinh doanh c a doanh nghi p c ng nh xem
xét tình hình tài chính c a b n hàng, các phát sinh ph i thu chi ti t, tu i n các kho n
ph i thu đ xác đ nh lý do th c ch t c a vi c thay đ i chính sách bán hàng.

14


 Vi c thu h i công n c a công ty không hi u qu : công ty đang b chi m
d ng v n trong m t th i gian dài.
+ S ngày t n kho bình quân

S ngày t n kho bình quân =

365
Vòng quay HTK

Vòng quay HTK :
Giá tr s sách=

GVHB

HTK bình quân

Giá tr th tr

ng =

Doanh thu thu n
HTK bình quân

H s l u kho cho bi t doanh nghi p l u hàng t n kho, g m có nguyên v t li u
và hàng hoá trong bao nhiêu tháng.
duy trì ho t đ ng kinh doanh thì công ty c n
ph i tr
m t s l ng hàng hóa c n thi t. Tuy nhiên, l u tr quá nhi u hàng t n kho
đ ng ngh a v i vi c v n s d ng kém hi u qu (dòng ti n s gi m đi do v n kém ho t
đ ng và nh v y lãi vay s t ng lên). i u này làm t ng chi phí l u tr hàng t n kho
và t ng r i ro khó tiêu th hàng t n kho này do có th không h p nhu c u tiêu dùng
c ng nh th tr ng kém đi. Do v y, doanh nghi p c n xem xét đ xác đ nh th i gian
l u kho có h p lý theo chu k s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p và m c đ bình
quân chung c a ngành c ng nh m c l u kho h p lý đ m b o cung c p hàng hóa bình

th ng.
+ K tr ti n bình quân
K tr ti n bình quân =

365

Vòng quay kho n ph i tr

Vòng quay kho n ph i tr =

GVHB
ph i tr bình quân

Vòng quay kho n ph i tr và s ngày ph i hoàn tr n là ch tiêu v a ph n ánh
uy tín c a doanh nghi p đ i v i b n hàng v a ph n ánh kh n ng tr n c a doanh
nghi p.
i l p v i vòng quay kho n ph i thu và vòng quay hàng t n kho có xu h ng
càng t ng càng t t thì đ i v i các doanh nghi p càng đ c ch m tr n càng t t nên
h r t mu n kéo dài th i gian hoàn tr n d n đ n vòng quay ph i tr th p. Vòng quay
kho n ph i tr th p, s ngày hoàn tr n kéo dài có th là d u hi u cho th y công ty r t
có uy tín và công ty là khách hàng t t c a nhà cung c p nên đ c cho ch m tr , nh ng
c ng có th là d u hi u cho th y khách hàng đang khó tr các kho n n đ n h n.
kh ng đ nh đ c kh n ng thanh toán n c a khách hàng c n phân tích chi ti t các
15

Thang Long University Library


kho n ph i tr , các khách hàng cho n , doanh s phát sinh n có và tu i n các kho n
ph i tr , đ i chi u v i h p đ ng mua hàng, xem xét t c đ t ng tr ng doanh thu, l i

nhu n, kh n ng thu h i công n ... đ có k t lu n v vi c vòng quay kho n ph i tr
th p là do doanh nghi p đ c cho ch m tr hay do doanh nghi p kinh doanh y u kém
m t kh n ng thanh toán các kho n n .
dài chu k v n đ ng c a v n = th i gian l u kho bình quân + k thu ti n bình
quân - k tr ti n bình quân = s ngày 1 vòng quay HTK + s ngày 1 vòng quay n
ph i thu khách hàng - s ngày 1 vòng quay n ph i tr ng i bán.
dài chu k v n đ ng c a v n là kho ng th i gian t lúc mua hàng cho t i lúc
thu ti n bán hàng. Nh v y, kho ng th i gian này càng ng n thì th i gian thu h i v n
ng n h n c a công ty càng ng n, t c đ luân chuy n v n càng nhanh thì hi u qu s
d ng v n càng t t, đ m b o cho kh n ng thanh toán c a công ty. N u chu k kinh
doanh càng ng n ch ng t Công ty s d ng v n t t, không đ t n kho và uy tín cao.
Th ng chu k kinh doanh c a Th ng m i là < 3 tháng, s n xu t kho ng 6 - 9 tháng
và Xây d ng có th kéo dài 9 - 12 tháng. Tr ng h p chu k kinh doanh c a khách
hàng dài h n m c trung bình, ph i tìm hi u và trình bày đ c nguyên nhân th hi n
đ c thù c a khách hàng và ph i mang tính ch đ ng. Tu theo đ c đi m c a m i doanh
nghi p ta s chú tr ng phân tích y u t này hay y u t khác.
1.2.2.3 Kh n ng thanh toán dài h n
Kh n ng thanh toan dai han cho biêt kha n ng cua công ty trong viêc huy đông
các tài s n đ c đ u t b ng ngu n v n ch s h u và ngu n v n vay dài h n đ tr
các kho n n vay dài h n t bên ngoài.
Các h s phân tích cho ch tiêu này nh sau:
- H s kh n ngăthanhătoánălƣiăvay ậ Time interest earned ratio
Kh ăn ngăthanhătoánălƣiăvayăăă=ă

L iănhu nătr

căthu ăvƠălƣiăvay (EBIT)

Chi phí lãi vay

Lãi vay là chi phí tài chính c đ nh và chúng ta mu n bi t công ty s n sàng tr lãi
t i m c nào. C th h n là xem xét v n đi vay có th đ c s d ng t t đ n m c nào,
có đem l i l i nhu n và bù đ p lãi vay hay không.H s kh n ng thanh toán lãi vay là
c s đ đánh giá kh n ng đ m b o c a công ty đ i v i n vay dài h n. H s kh
n ng thanh toán lãi vay cho bi t kh n ng thanh toán lãi c a công ty và m c đ an toàn
có th có đ i v i ng i cungc p tín d ng. N u công ty quá y u v kh n ng thanh toán
lãi vay s ph i đ i m t v i ki n t ng và phá s n.

16


Trong công th c trên, t s ph n ánh s ti n mà công ty có th đ c s d ng đ
tr lãi vay trong n m. đây ph i l y t ng l i nhu n tr c thu và lãi vay do lãi vay
đ c tính vào chi phí tr c khi tính thu thu nh p. Ph n m u s là lãi vay, bao g m
ti n lãi ph i tr cho các kho n vay ng n h n và dài h n k c lãi do phát hành trái
phi u.
N u h s kh n ng thanh toán lãi vay l n h n 1 ph n ánh doanh nghi p có kh
n ng thanh toán lãi vay, ho t đ ng kinh doanh có lãi, s d ng v n vay có hi u qu và
ng c l i.
- H s N
H s n =

T ng N
T ng Tài s n

H s n ph n ánh m t đ ng tài s n đ c đ u t thì có bao nhiêu đ ng v n đ c
tài tr t bên ngoài. M t công ty có h s n th p ngh a là m c đ t ch v tài chính
là cao, công ty đang kinh doanh có hi u qu , m c đ r i ro tài chính th p, ít ph thu c
vào các ch n bên ngoài. Tuy nhiên vi c s d ng n có tác d ng ti t ki m thu do chi
phí lãi vay đ c tính vào chi phí tính thu thu nh p doanh nghi p, giúp cho chi phí v n

th p đi. Do v y h s n đ c duy trì m c h p lý nh t sao cho đ m b o kh n ng
thanh toán trong dài h n và có chi phí s d ng v n h p lý nh t.
- H s N /V n CSH
H s N /VCSH =

T ng N
T ng VCSH

H s N /VCSH ph n ánh kh n ng tr n b ng v n ch s h u. C 1 đ ng v n
ch s h u s đ m b o thanh toán bao nhiêu đ ng n .
N u h s N /VCSH <1 ngh a là s n nh h n s v n ch s h u b ra, ch ng
t công ty luôn đ m b o kh n ng thanh toán b ng chính v n ch s h u.
N u h s N /VCSH >1 ngh a là s n l n h n s v n ch s h u b ra. N u
công ty đi vay quá nhi u chi phí lãi vay t ng lên, v n ch s h u không th thanh toán
cho n , công ty ph i đ i m t v i r i ro tài chính, phát sinh chi phí phá s n.
- H s thanh toán TSDH đ i v i n dài h n
H s thanhătoánăTSDHăđ i v i n dài h n =

Tài s n dài h n
N dài h n

H s thanh toán TSDH đ i v i n dài h n cho bi t kh n ng thanh toán n dài
h n đ i v i toàn b giá tr thu n c a TSC và đ u t dài h n.

17

Thang Long University Library


Nh v y, b ng vi c phân tích các h s t đó rút ra nh n xét và nguyên nhân đ

có h ng xem xét cho tình hình thanh toán c trong ng n h n và dài h n c a công ty.
Tuy nhiên ch d a vào các ch s c a công ty là ch a đ đ đ a ra nh n xét mà c n có
s so sánh v i trung bình ngành hay m t công ty khác cùng ngành có tình hình tài
chính t t.
1.3 Nhân t

nhăh

ng t i kh n ngăthanhătoán

i v i m i doanh nghi p, đ qu n lý kh n ng thanh toán m t cách có hi u qu ,
không nh ng ph i ki m soát chính mình mà còn ph i hi u rõ nh ng nguyên nhân và
nh ng nhân t nh h ng đ n kh n ng thanh toán c a doanh nghi p.
1.3.1 Nhân t ch quan
- Chính sách tín d ng th

ng m i

Tín d ng th ng m i là quan h s d ng v n l n nhau gi a các doanh nghi p,
đ c th c hi n d i hình th c mua, bán ch u hàng hóa. Chính sách tín d ng th ng
m i là vi c áp d ng các đi u ki n thanh toán v i khách hàng v th i gian thanh toán,
t l chi t kh u khách hàng đ c h ng khi thanh toán s m, xây d ng m c h n m c
tín d ng v i khách hàng và có m t chính sách thu n linh ho t và hi u qu .
M t chính sách tín d ng t t khi t o nên m t t ng th t t. Các kho n ph i thu
gi m m c th p nh t, nh ng m t mát m t m c cho phép ch p nh n đ c tránh đ
r i vào tình tr ng r i ro tài chính khi khách hàng c tình không thanh toán khi n doanh
nghi p ph i phát sinh các kho n chi phí khác đ thu h i kho n n này.
Doanh nghi p ch đ ng trong vi c th c hi n chính sách tín d ng v i khách hàng
và trong đi u ki n khách hàng có kh n ng chi tr t t thì doanh nghi p hoàn toàn có
th ki m soát đ c kh n ng thanh toán c a mình khi đã th c hi n đ c vi c d toán

dòng ti n trong t ng lai, chu n b đ c ngu n tài chính chi tr cho các kho n n t i
h n.
- Chính sách qu n lý hàng t n kho
i v i doanh nghi p, hàng t n kho có vai trò nh m t t m đ m an toàn gi a các
giai đo n khác nhau c a chu kì s n xu t kinh doanh nh d tr - s n xu t - tiêu th khi
gi a các giai đo n này không ph i lúc nào c ng đ c di n ra đ ng b . Hàng t n kho
mang l i cho b ph n s n xu t và marketing s linh ho t trong s n xu t c ng nh l a
ch n th i đi m mua nguyên v t li u, l p k ho ch s n xu t tiêu th . Vi c d tr hàng
t n kho c ng đi li n v i các chi phí nh chi b o qu n, chi phí h h ng, chi phí b o
hi m… Doanh nghi p xác đ nh đ c l ng hàng t n kho m c hi u qu gi m thi u
chi phí ho t đ ng đ ng th i gi m th i gian s n xu t làm t ng nhanh s vòng quay hàng
t n kho rút ng n đ dài chu kì v n đ ng v n.
18