PHÁC
I U TR GÃY GALEAZZI
NH NGH A :
Gãy Galeazzi theo kinh đi n đ c đ nh ngh a là gãy 1/3 d i thân x ng
quay kèm tr t kh p quay tr d i. Hi n nay đ nh ngh a đ c áp d ng cho
gãy thân x ng quay kèm tr t kh p quay tr d i.
ây là lo i gãy r t không v ng nên các tác gi trên th gi i đ u nh n
m nh s c n thi t ph u thu t. nghiên c u c a Hughston cho th y đi u tr b o
t n cho k t qu x u trong 92% các tr ng h p, dù cho s n n ch nh ban đ u
có v t t.
1.
I U TR
H
ÌN
H
2. PHÁC
N
TH
N
G
C
H
N
H
2.1 B o t n
Tr ng h p gãy kín Galeazzi v i s di l nh gãy < 5mm, có th n n, bó
b t cánh c ng bàn tay v i t th ng a c ng tay. N u X quang ki m tra sau
n n bó b t cho th y s n n ch nh t t hoàn toàn c a c x ng quay và kh p
quay tr d i thì có th gi b t và theo dõi b nh nhân sát, ch p X quang
ki m tra m i tu n.
Khi gãy x ng quay di l ch > 5 mm là có t n th ng màng liên c t, >
10mm s có thêm t n th ng c a dây ch ng tam giác. Nh ng tr ng h p
này không th đi u tr b o t n mà c n ph i ph u thu t. Tr ng h p c p c u
không th m ngay thì c n n n kh p quay tr d i, sau đó đ t n p b t cánh
bàn tay t th ng a c ng tay, tránh n n nhi u
gãy x ng quay vì s
lãm t ng phù n , t n th ng mô m m. Sau khi đ t n p b t đ ng s s p x p
m s m.
BV
C
H
2.2 Ph u thu t
Ch đ nh: trong h u h t các tr ng h p gãy Galeazzi, ho c khi b nh nhân
đang đ c bó b t mà có di l ch th phát.
K thu t:
- M m , đ ng m th ng dùng là đ ng Henry
- N n ch nh hoàn toàn gãy x ng quay, k t h p x ng v ng ch c v i
n p nén ép, vít 3.5mm, t i thi u 3 vít m i đ u gãy.
- Ki m tra kh p quay tr d i:
Kh p đã đ c n n t t, v ng, s p ng a c ng tay hoàn toàn đ t n p b t
cánh bàn tay t th ng a c ng tay, gi n p trong 4 tu n, sau đó t p v t lý
tr li u ph c h i s p ng a c ng tay, gi n p ng a c ng tay khi ng trong 3
tháng.
Kh p n n đ c nh ng không v ng c đ nh t m b ng xuyên 1 kim
Kirschner 2 mm đ gi kh p t th n n t t. Chú ý xuyên kim phía trên
c a kh p quay tr d i đ tránh t n th ng kh p. Sau 3 tu n rút kim, đ t
n p cánh bàn tay và b t đ u t p v t lý tr li u ph c h i s p ng a.
Kh p quay tr d i không n n đ c: th ng do chèn mô m m ho c gân
du i gi a kh p quay tr d i m kh p quay tr d i đ thám sát,
l y h t mô m m và n n kh p. Sau khi n n c n khâu l i bao kh p. N u
th y t n th ng dây ch ng tam giác thì c g ng khâu l i. Xuyên kim
Kirschner gi kh p trong 3 – 4 tu n, sau đó ti p t c gi n p và t p v t lý
tr li u (nh trên).
Sau m :
C t ch sau 2 tu n
Rút kim và t p v t lý tr li u t tu n th 4
X quang ki m tra m i tháng cho đ n khi có can x ng.
Tháo n p vít x ng quay sau 1 – 2 n m.
BV
C
H
N
TH
N
G
C
H
N
H
H
ÌN
H
2.3 Gãy c Galeazzi
- C n m n n và k t h p x ng quay đ ph c h i hoàn toàn gi i ph u.
Trong tr ng h p ng n x ng thì c n ghép x ng ch u đ ph c h i
chi u dài c a x ng. K t h p x ng b ng n p vít nén ép v ng gãy.
- N n tr t kh p quay tr d i, th ng ph i m kh p đ n n (nh trên).
- Tr ng h p x ng quay không l ch ho c l ch nh nh ng còn tr t kh p
quay tr d i, có th có các tr ng h p sau:
Chi u dài 2 x ng phù h p nh ng còn tr t kh p m n n tr t và tái t o
dây ch ng.
X ng tr dài h n x ng quay c t ng n x ng tr + n n tr t kh p
quay tr d i
Ph u thu t Sauve – Kapandji: hàn kh p quay tr d i + t o kh p gi đ u
d i x ng tr đ ph c h i s p ng a c ng tay.
Ph u thu t Darrach: c t b đ u d i x ng tr . Th ng áp d ng, cho
nh ng b nh nhân già, không đòi h i làm vi c n ng.