Bai 14 luc huong tam (du gio 31 10 12)

Câu 1: Độ lớn của lực ma sát trượt phụ thuộc vào
những yếu tố nào?
Trả lời:
- Phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng của hai mặt
tiếp xúc.
- Tỉ lệ với độ lớn của áp lực
- Không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc và tốc độ
của vật.
Câu 2: Hãy viết công thức tính độ lớn của lực ma
sát trượt và nêu tên gọi của từng đại lượng?
Trả lời: F = µ N
µ: hệ số ma sát trượt
ms
N: Độ lớn của áp lực


Hình 1

Tại sao khi qua đoạn
cua thì vận động viên
phải nghiêng người
vào phía trong? (Hình
1)
Hình 2

Tại sao ở những đoạn
đường cong người ta
thường
phải
làm
nghiêng? (Hình 2)

Vệ tinh nhân tạo chuyển động tròn đều quanh trái đất

h

h
R
R

Lực nào giữ cho vệ tinh chuyển động quanh trái đất?


Tiết 23, Bài 14


I. Lực hướng tâm
1. Định nghĩa
ur
r
F ht
Lực (hay hợp lực) tác dụng vào
atròn
ht
Nếu
coi
quả
năng
chuyển
động

gần
như

Các
em
quan
sát
thí
nghiệm,
sau
đó
trả
lời
một
Theo
2 Newton,
phải
có
tácnghĩa
dụng lực
lên
Từvật
đóĐL
chuyển
các
em động
hãy phát
tròn biểu
đềulực
định

đều,
thìgây
giaratốc
của
nó
cóHãy
chiều
và
độchiều
lớn như
Sợi
dây
câu
hỏi
sau:
vật
để
gia
tốc
đó.
cho
biết
của
hướng
và gâytâm?
ra gia tốc hướng tâm
nào?
- thế
Cái
gì lực

giữhướng
cho quả
nặng chuyển động tròn?
lực
gọiđó?
là
tâm.
2
2. Công thức
mv
2
= maht các
= em hãy
= mtìm
ω rcông
 Theo định luậtF2htNewton
r
thức tính lực hướng tâm?
m: Khối lượng của vật (kg) v: Tốc độ dài (m/s)
r: Bán kính quỹ đạo (m)
ω: Tốc độ góc (rad/s)

3.
sốchuyển
ví dụ động của quả nặng, lực nào
Một
Trong
đóng vai trò là lực hướng tâm?

Ví dụ 1: Vệ tinh nhân tạo chuyển động quanh Trái Đất
Lực nào đóng vai trò là lực hướng
tâm?

h

h
R
R

Lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vệ tinh nhân tạo đóng vai
trò là lực hướng tâm.


Ví dụ 2: Đường ôtô (đường lộ) ở những đoạn cong
phải làm nghiêng
về phía tâm cong.
u
u
r

N

ur
F ht
ur
P

Hãy
tìm

các
lực
tác
dụng
Các
em
hãy
giải
thích
 Hãy tìm hợp lực củahiện
hai
lên
ôtô ?nói trên?
tượng
Giảitrên
thích
lực
? khi ôtô qua
đoạn đường cong thì
phản lực không cân
bằng với trọng lực.
Hợp của hai lực này
nằm ngang hướng vào
tâm quỹ đạo, giúp cho
ôtô dễ dàng qua đoạn
đường đó.


Ví dụ 3: Treo vật bằng một sợi dây, quay đều để
phương của dây treo hợp với phương thẳng đứng 1

góc α

0 < α < 90
0

0

r
T

α

r
Fht
ur
P

O


III.
Bài tập áp
dụngli tâm (Đọc thêm)
II. Chuyển
động

Lực hướng tâm có phải là một loại lực mới
Bài 1:
Một xe đua chạy quanh một đường tròn
hay

không?
nằm ngang, bán kính 250 m. Tốc độ dài của xe
*không
Chú ý:
tâm không
phải là
đổiLực
và hướng
bằng 30m/s.
Khối lượng
xe loại
là
lực
mới,Tính
mà độ
chỉlớn
là của
lựclực
hay
hợp tâm
lực tác
củadụng
các
2000kg.
hướng
lực
cơkhi
học
lên xe
đó.đã biết.

Tóm tắt
r = 250m
v = 30m/s
m = 2000kg

Giải
Lực hướng tâm tác dụng lên xe:
2

2

mv
2000.30
Fht =
=
= 7200 ( N )
r
250


Bài 2: Một vật nặng 4kg được gắn vào một dây
thừng dài 2m. Nếu vật đó quay tự do tạo thành
một vòng tròn quanh trục thẳng đứng gắn với đầu
dây với vận tốc dài là 5 m/s thì sức căng (lực
căng) của dây là bao nhiêu?
Tóm tắt
m = 4kg
r = 2m
v = 5m/s

Giải
Lực căng của sợi dây cũng
chính là lực hướng tâm nên:
2

2

mv
4.5
T = Fht =
=
= 50 ( N )
r
2


I. Lực hướng tâm
1. Định nghĩa

Lực (hay hợp lực) tác dụng vào một vật
chuyển động tròn đều và gây ra gia tốc
hướng tâm gọi là lực hướng tâm.
2. Công thức
2

mv
2
Fht = maht =
= mω r
r

* Chú ý: Lực hướng tâm không phải là loại

lực mới mà chỉ là lực hay hợp lực của các lực
cơ học đã biết.
II. Chuyển động li tâm (đọc thêm)