bài 1 chuyển động cơ vật lý 10 cơ bản

1. Chuyển động cơ
Chuyển động cơ của một vật (gọi tắt là chuyển động) là sự thay
đổi vị trí của vật đó so với vật khác theo thời gian.

Quan sát và cho biết vật
nào chuyển động?

Chạy


Hà Nội

2. Chất điểm.
Một vật chuyển động được coi
là một chất điểm nếu kích thước của
nó rất nhỏ so với độ dài đường đi
(hoặc so với khoảng cách mà ta đề
cập đến)

Khi một vật được coi là chất
điểm thì khối lượng của vật được coi
như tập trung tại chất điểm đó
Trả lời câu C1.

Hải Phòng
4m


a) Bán kính biểu diễn của Trái Đất là:
7,5

Rtd =
.12000=0,0006(cm)
150000000

Bán kính biểu diễn của Mặt Trời là:
Rmt =

7, 5
.1400000=0,07(cm)
150000000

b) Chiều dài đường đi là:
S= 2π.r = 2.π.7,5 = 47,1(cm)
Chiều dài đường đi gấp
78500 lần kích thước của trái đất.
=> Có thể coi Trái Đất là chất điểm
trong hệ mặt trời.

m
c
7,5


3. Quỹ đạo.

Hà Nội

Tập hợp tất cả các vị trí của một
chất điểm chuyển động tạo ra một
đường nhất định. Đường đó gọi là quỹ

đạo của chuyển động.

15

cm

Hải Phòng


1. Vật làm mốc và thước đo
Hình ảnh trên cho ta biết điều gì?

Nếu đã biết đường đi (quỹ đạo) của vật ta chỉ cần chọn một
vật mốc và một chiều dương trên đường đó là có thể xác định được vị
trí của vật bằng cách dùng một cái thước đo chiều dài đoạn đường từ
vật làm mốc đến vật.

Trả lời câu C2.


Có thể chọn cây bên bờ sông, bến đò… làm vật mốc

1 km


2. Hệ tọa độ.
a) Hệ tọa độ 1 trục. (sử dụng khi vật chuyển động trên một đường thẳng)
x

O

b) Hệ tọa độ 2 trục.(sử dụng khi
vật chuyển động trên một đường
cong trong một mặt phẳng)

c) Hệ tọa độ 3 trục.
z

y

zM
M

yM

M

O
O

xM

xM

x
x

Trả lời câu C3.

yM

y


AB=a=5m

y

AD=b=4m.

D

M=?
Giải:

a 5
x M = = =2,5
2 2
b 4
y M = = =2
2 2
⇒ M=(2,5; 2)

b
2
A
O

C
M

a
2

B

x


1. Mốc thời gian và đồng hồ.
- Mốc thời gian là thời điểm ta bắt đầu đo thời gian
- Để đo khoảng thời gian trôi đi ta dùng đồng hồ.
2. Thời điểm và thời gian.
- Thời điểm là trị số chỉ một lúc nào đó theo mốc thời gian và
theo đơn vị thời gian đã chọn.
- Thời gian là khoảng thời gian trôi đi giữa hai thời điểm
- Nếu lấy mốc thời gian là thời điểm vật bắt đầu chuyển động
thì số chỉ của thời điểm sẽ trùng với số đo khoảng thời gian đã
trôi qua kể từ mốc thời gian


Hệ gồm:
- Vật làm mốc, một hệ tọa độ gắn với vật làm mốc
- Một mốc thời gian và một đồng hồ.


Câu 1: Trường hợp nào dưới đây có thể coi vật là chất điểm?
A. Trái đất trong chuyển động tự quay quanh mình nó.
B. Hai hòn bi lúc va chạm với nhau.
C. Người nhảy cầu lúc đang rơi xuống nước.
D. Giọt nước mưa lúc đang rơi

Câu 2: Trong các cách chọn hệ trục tọa độ và mốc thời gian dưới
đây, cách nào thích hợp nhất để xác định vị trí của một máy bay
đang bay đường dài?
A. Khoảng cách đến ba sân bay lớn; t=0 là lúc máy bay cất cánh.
B. Khoảng cách đến ba sân bay lớn; t=0 là 0 giờ quốc tế.
C. Kinh độ, vĩ độ địa lí và độ cao của máy bay; t=0 là lúc máy bay
cất cánh.
D. Kinh độ, vĩ độ địa lí và độ cao của máy bay; t=0 là 0 giờ quốc tế.


Câu 3: Để xác định vị trí của một tàu biển giữa đại dương,
người ta dùng những tọa độ nào?
Trả lời: Ta sử dụng kinh độ và vĩ độ địa lí.