Báo cáo 10 năm thực hiện quyết định 308 2005 của thủ tướng chính phủ về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, tang, mừng thọ, lễ hội

ỦY BAN NHÂN DÂN
XÃ MINH LƯƠNG
Số:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

/BC-UBND

Minh Lương, ngày 16 tháng 12 năm 2015

BÁO CÁO
Tổng kết 10 năm thực hiện Quyết định 308/2005/QĐ-TTg ngày 25/11/2005 của
Thủ tướng Chính phủ về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc
tang, mừng thọ và lễ hội
I. Đặc điểm tình hình
Minh Lương là một xã miền núi nằm về phía Tây Bắc huyện Đoan Hùng,
cách trung tâm huyện khoảng 25km về phía Tây Bắc, có tổng diện tích tự nhiên là
1.301,66ha, với tổng số hộ: 799 và số nhân khẩu là 2921 khẩu (năm 2014). Là một
xã miền núi với điều kiện kinh tế xã hội vẫn còn nhiều khó khăn, tuy nhiên, trong
những năm qua, được sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền, các ngành
đoàn thể, đời sống của người dân Minh Lương đã có nhiều cải thiện đáng kể, đời
sống văn hóa cũng ngày càng được nâng cao. Tình hình thực hiện nếp sống văn
minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ cũng được thay đổi dần theo nếp sống
văn hóa mới.
II. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo
Sau khi có Chỉ thị số 27-CT/TW ngày 12/01/1998 của Bộ Chính trị (Khóa
XIII) về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, UBND
xã Minh Lương đã đề ra quy định về việc thực hiện nếp sống văn hóa trong việc
cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội và tuyên truyền rộng rãi qua hệ thống phát

thanh của xã cũng như trong các cuộc họp của Ủy ban nhân dân. Sau đó là Quyết
định số 308/2005/QĐ-TTg ngày 25/11/2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban
hành Quy định thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội;
các văn bản chỉ đạo của Bộ VHTTDL, của tỉnh, của huyện chỉ đạo việc thực hiện
nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội, UBND xã Minh
Lương đã triển khai, quán triệt, đồng thời chỉ đạo các cơ quan, ban ngành, đoàn thể
và địa phương xây dựng kế hoạch, chương trình hành động thực hiện. Qua đó việc
thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội trên địa bàn xã đã
đạt được những kết quả bước đầu đáng ghi nhận, được thực hiện gọn nhẹ hơn,
giảm bớt những hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan; các phong tục, tập quán tốt đẹp
được phát huy, thiết thực góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội, nâng cao
đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
III. Kết quả đạt được trong giai đoạn 2005 – 2015
1. Công tác tuyên truyền: Công tác tuyên truyền được coi là nhiệm vụ đầu
tiên và xuyên suốt trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc
tang, mừng thọ và lễ hội, bởi để thay đổi nếp nghĩ, cách làm và thậm chí những
phong tục tập quán lạc hậu không phải một sớm một chiều. Chính vì vậy, Đảng bộ
và chính quyền xã Minh Lương đã chú trọng trong việc tổ chức tuyên truyền nếp
sống văn hóa mới này cho toàn thể người dân với nhiều hình thức: tuyên truyền
trong các hội nghị, hội họp, tuyên truyền băng rôn, khẩu hiệu và tuyên truyền qua
1


hệ thống đài truyền thanh xã đến tận cơ sở… Từ các hoạt động tuyên truyền đó đã
dần dần làm thay đổi nhận thức của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân
trong việc thực hiện nếp sống văn minh. Trong đó, cán bộ đảng viên tiền phong
gương mẫu thực hiện, đồng thời vận động gia đình, người thân và nhân dân nơi cư
trú nghiêm chỉnh thực hiện.
2. Kết quả cụ thể
2.1. Việc cưới:

- Những biện pháp đã triển khai chỉ đạo đưa việc thực hiện quy định nếp
sống văn minh trong việc cưới vào cuộc sống.
Nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng của Chỉ thị số 27-CT/TW của Bộ
Chính trị và Quyết định 308/2005/QĐ-TTg ngày 25/11/2005 của Thủ tướng Chính
phủ về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội,
UBND xã Minh Lương đã đề ra quy định về việc thực hiện nếp sống văn minh. Cụ
thể, đối với việc cưới quy định phải được tổ chức theo quy định của pháp luật về
hôn nhân và gia đình, pháp luật về đăng ký và quản lý hộ tịch và các quy định khác
có liên quan; lễ đăng ký kết hôn và trao giấy chứng nhận kết hôn phải thực hiện
theo đúng quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình; Việc cưới phải được tổ
chức trang trọng, vui tươi, lành mạnh, phù hợp với phong tục tập quán tốt đẹp của
dân tộc; Các thủ tục chạm ngõ, lễ hỏi, xin dâu cần được tổ chức đơn giản, gọn nhẹ.
Tổ chức tiệc cưới cần tiết kiệm, phù hợp với hoàn cảnh gia đình, không kéo dài
nhiều ngày, phô trương, lãng phí, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, không mời
thuốc lá trong đám cưới không mở nhạc sau 22h và trước 5h sáng.
- Những chuyển biến cụ thể về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới
ở địa phương.
Đã thực hiện việc cưới theo đúng Luật hôn nhân và gia đình, thực hiện đúng
theo hướng dẫn tại Thông tư 04/2011/TT-BVHTTDL ngày 21 tháng 01 năm 2011
của Bộ Văn hóa Thể thao và du lịch. Theo đó, việc đăng ký kết hôn và trao giấy
chứng nhận kết hôn được Ban Tư pháp xã thực hiện tại UBND xã theo đúng thủ
tục do pháp luật quy định. Việc tổ chức lễ cưới tại gia đình được đảm bảo trang
trọng, tiết kiệm, vui tươi, lành mạnh, phù hợp với phong tục tập quán truyền thống
của địa phương và phù hợp với hoàn cảnh của hai gia đình; Các thủ tục chạm ngõ,
ăn hỏi, rước dâu được thực hiện theo đúng phong tục, tập quán, không phô trương
hình thức, rườm rà, không nặng về đòi hỏi lễ vật. Hạn chế việc tổ chức đám cưới
linh đình. Nhiều gia đình đã thực hành tiết kiệm sắp xếp tổ chức lễ ăn hỏi và đám
cưới vào một ngày để giảm thiểu việc đi lại và tốn kém, nhưng vẫn đảm bảo tính
nghiêm túc, lành mạnh, giữ được bản sắc dân tộc. Khách mời tham dự đám cưới
chủ yếu là những người trong dòng tộc, họ hàng và bạn bè thân thiết. Trang trí lễ

cưới giản dị, không rườm rà, phô trương, trang phục cô dâu chú rể đẹp, lịch sự, phù
hợp với phong tục tập quán của địa phương và đảm bảo thuần phong mỹ tục.
- Tổng số đám cưới được tổ chức trong 10 năm, trong đó bao nhiêu đám
cưới tổ chức theo nếp sống văn hóa mới.
Tổng số đám cưới trong 10 năm (từ năm 2006 – 2015) là 267 đám.
- Những mô hình, điển hình tiên tiến trong việc thực hiện nếp sống văn minh
trong việc cưới
2


Trong thời gian vừa qua, việc thực hiện các quy định về nếp sống văn minh
trong việc cưới trên địa bàn xã đã đạt được một số kết quả, tạo chuyển biến rõ nét
trong nhận thức, trong sinh hoạt cộng đồng, góp phần xây dựng đời sống văn hóa
lành mạnh ở khu dân cư, hầu hết các đám cưới đều thực hiện tốt hương ước, quy
ước của địa phương. Hạn chế rõ rệt việc mời thuốc lá trong đám cưới, các thủ tục
chạm ngõ, lễ hỏi, xin dâu ngày càng được tổ chức đơn giản, gọn nhẹ, việc thách
cưới giảm đi đáng kể.
2.2 Việc tang:
- Những biện pháp đã triển khai chỉ đạo đưa việc thực hiện quy định nếp
sống văn minh trong việc tang vào cuộc sống.
Trong quy định về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc
tang, mừng thọ và lễ hội mà UBND xã Minh Lương đã đề ra năm 1998 có những
biện pháp cụ thể triển khai chỉ đạo đưa việc thực hiện quy định nếp sống văn minh
trong việc tang như sau: Tổ chức việc tang phải được thực hiện theo đúng pháp
luật về hộ tịch, môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm. Việc tang cần được tổ chức
chu đáo, trang nghiêm, gọn nhẹ, tiết kiệm. Không tổ chức ăn uống tại nhà có đám
tang. Khi đưa tang phải tuân thủ các quy định của pháp luật về an toàn giao thông
và trật tự an toàn công cộng; Hạn chế tối đa việc rắc vàng mã, tiền âm phủ trên
đường; Không rắc tiền Việt Nam trên đường, xuống huyệt. Không cử nhạc tang
sau 22h và trước 5h sáng.

- Những chuyển biến cụ thể về thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang.
Trong những năm qua, việc triển khai quy định thực hiện nếp sống văn minh
trong việc tang được các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể nhân
dân trong xã tích cực tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên và các tầng lớp
nhân dân thực hiện, đã làm chuyển biến cơ bản về nhận thức trong thực hành tiết
kiệm, thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang. Ban chỉ đạo phong trào “Toàn
dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” xã Minh Lương đã tích cực vận động các
gia đình, dòng họ thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang theo tinh thần chỉ
đạo tại các văn bản của Trung ương, của tỉnh, của huyện. Một số mô hình, điển
hình mới về thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang bước đầu đã phát huy
hiệu quả, được dư luận nhân dân đồng tình ghi nhận và hưởng ứng. Trong việc tổ
chức việc tang, không còn tình trạng để thi hài người chết quá lâu trong nhà. Hạn
chế vòng hoa, bức trướng, hạn chế mở nhạc quá to, quá khuya. Cơ bản giảm việc
rắc tiền, vàng mã trên đường, không còn tình trạng lăn đường. Các tuần tiết sau
đám tang (3 ngày, 7 ngày, 49 ngày, 100 ngày) về cơ bản đã giảm hoặc tổ chức gọn
nhẹ. Năm 2015, đã có 02 hộ gia đình đầu tiên thực hiện hóa táng thay cho địa táng.
- Tổng số đám tang trong 10 năm, trong đó bao nhiêu đám tang tổ chức theo
nếp sống văn hóa mới.
Tổng số đám tang tại xã Minh Lương trong 10 năm (từ 2006 – 2015) là 129
đám. Trong đó, hầu hết các đám tang đều thực hiện theo nếp sống văn hóa mới.
- Những mô hình, điển hình tiên tiến trong việc thực hiện nếp sống văn minh
trong việc tang
Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang có nhiều chuyển biến tốt.
Gia đình có người qua đời làm đúng các thủ tục quy định (khai tử, thông báo cho
chính quyền cơ sở), các đám tang đều có ban lễ tang phối hợp cùng gia đình tang
3


chủ tổ chức tang lễ trang nghiêm, vệ sinh, văn minh, tiết kiệm. Người chết không
để trong nhà quá 48h. Cơ bản đã giảm tình trạng rắc tiền, vàng mã trên đường đưa

tang, không làm cản trở giao thông, mai táng đúng quy định. Về cơ bản, các đám
tang đã xóa bỏ thủ tục rườm rà, mê tín dị đoan.
2.3 Mừng thọ
- Những biện pháp đã triển khai chỉ đạo đưa việc thực hiện nếp sống văn hóa
mới trong việc tổ chức mừng thọ vào cuộc sống.
Thực hiện Quyết định số 143/2008/QĐ-UBND ngày 15 tháng 01 năm 2008
của UBND tỉnh Phú Thọ về việc ban hành một số quy định thực hiện nếp sống văn
minh trong việc cưới, việc tang và mừng thọ trên địa bàn tỉnh Phú Thọ. Trong
những năm qua, việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc mừng thọ tại xã
Minh Lương đã thực hiện tương đối tốt. Hàng năm, Hội người cao tuổi tổ chức
mừng thọ, chúc thọ tập thể người cao tuổi tại nhà văn hóa khu dân cư. Tuổi tổ chức
mừng thọ đảm bảo chỉ tổ chức mừng thọ cho người cao tuổi từ 70 tuổi trở lên và
mừng thọ ở các tuổi tròn (tuổi có chữ số hàng đơn vị là 5), chẵn (tuổi có chữ số
hàng đơn vị là 0).
- Những chuyển biến cụ thể về thực hiện nếp sống văn minh trong việc
mừng thọ.
Việc tổ chức mừng thọ trên địa bàn xã trong những năm qua được tổ chức
gọn nhẹ, thiết thực, có ý nghĩa giáo dục và tiết kiệm.
- Tổng số đám mừng thọ trong 10 năm, trong đó bao nhiêu đám mừng thọ tổ
chức theo nếp sống văn hóa mới.
Tổng số đám mừng thọ trong 10 năm là 329 đám.
2.4 Tổ chức lễ hội:
Xã Minh Lương trong 10 năm qua chưa có lễ hội nào được mở.
3. Công tác biểu dương khen thưởng và xử lý những sai phạm
- Các hình thức biểu dương, khen thưởng các mô hình, điển hình tiêu biểu.
- Các biện pháp chấn chỉnh, xử lý sai phạm.
4. Đánh giá tác động của việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc
cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội đến đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa xã
hội ở địa phương.
III. Hạn chế và nguyên nhân

1. Hạn chế:
Bên cạnh những kết quả đạt được việc triển khai thực hiện Quyết định
308/2005/QĐ-TTg ngày 25/11/2005 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện nếp
sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội tại xã Minh Lương
vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, yếu kém, đó là:
- Một số đám cưới vẫn còn tổ chức phô trương, lãng phí, mời khách đông,
dài ngày. Vẫn còn một số đám tang rải tiền âm phủ trên đường, xuống huyệt.
- Một số cán bộ, đảng viên, công chức, cán bộ lãnh đạo tổ chức đám cưới,
đám tang cho người thân còn mời nhiều khách, tổ chức nhiều ngày, phô trương,
lãng phí, đám tang còn mời các đội kèn hiếu cúng tế, vòng hoa viếng nhiều.
2. Nguyên nhân:
- Công tác tuyên truyền, quán triệt thực hiện các quy định về việc thực hiện
nếp sống văn minh trong việc cưới, tang, mừng thọ chưa được sâu rộng, chưa
4


thường xuyên, liên tục, nên chưa tạo được sự chuyển biến rõ nét. Công tác kiểm tra
giám sát của Đảng ủy, UBND trong thực hiện việc cưới, việc tang đối với cán bộ,
đảng viên còn hạn chế, chưa đảm bảo thường xuyên, liên tục nên vẫn còn một số
đám cưới tổ chức phô trương, lãng phí.
- Một số cơ sở chưa thực sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên, tích cực. Việc
phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể chưa được thường xuyên và chủ động.
- Công tác sơ kết, tổng kết và thi đua khen thưởng về việc cưới, tang, mừng
thọ chưa được cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể quan tâm thỏa đáng
nên chưa khuyến khích, động viên được phong trào.
IV. Phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp giai đoạn 2016 – 2020
1. Phương hướng, nhiệm vụ.
- Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến sâu rông đến người dân bằng nhiều hình
thức để người dân nắm được và thực hiện những quy định về việc thực hiện nếp
sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ trong những năm tới.

- Đẩy mạnh thực hiện việc bài trừ mê tín dị đoan trong thực hiện việc tang.
- Thực hiện đúng các quy định của pháp luật trong việc thực hiện pháp luật
trong việc cưới, việc tang và mừng thọ trên địa bàn xã.
2. Giải pháp:
- Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền tổ chức thực hiện Quyết định
308/2005/QĐ-TTg ngày 25/11/2005 của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện
nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội.
- Tiếp tục đưa nội dung thực hiện Quyết định 308 là một trong những tiêu
chí đánh giá thi đua của các cơ sở thôn, của Đảng viên, cán bộ, công chức trong
việc đánh giá, phân loại hàng năm.
- Kịp thời biểu dương, động viên, khen thưởng và nhân rộng các tập thể, cá
nhân thực hiện tốt những quy định nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang,
mừng thọ; đấu tranh với những trường hợp vi phạm.
V. Kiến nghị, đề xuất:
- Đề nghị BCĐ “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” cấp trên đề
ra bảng tiêu chí chấm điểm hoặc phân loại để phân biệt và làm tiêu chí cho việc
đánh giá những đám cưới, đám tang, mừng thọ nào thực hiện đúng đời sống văn
hóa mới. Bởi những quy định trong thông tư và các Quyết định của Trung ương chỉ
mang tính chung chung. Không thể đánh giá được đám cưới đám tang thực hiện
như nào gọi là “chuẩn tiết kiệm” .v.v.vì thế không thể làm cơ sở trong việc đánh
giá khen thưởng và xử lý vi phạm.
Nơi nhận:

NGƯỜI VIẾT BÁO CÁO

- Phòng VHTT huyện;
- Lưu: VP.

Đỗ Thị Minh

5