Nghiên cứu tác động của tuyến đê biển vịnh rạch giá kiên giang đến dòng chảy lũ đồng bằng sông cửu long

B GIÁO D C VẨ ẨO T O

TR

NGă

B NỌNG NGHI P VẨ PTNT

IăH CăTH YăL I

LểăBỄăCHệNHăQUY N

NGHIểNăC UăTỄCă

NGăC AăTUY Nă ểăBI Nă

V NHăR CHăGIỄăậ KIểNăGIANGă
L ă

NăDọNGăCH Yă

NGăB NGăSỌNGăC U LONG

LU NăV NăTH CăS

TP. H ăCHệăMINH,ăN Mă2015


B GIÁO D C VẨ ẨO T O

TR

NGă

B NỌNG NGHI P VẨ PTNT

IăH CăTH YăL I

LểăBỄăCHệNHăQUY N

NGHIểNăC UăTỄCă

NGăC AăTUY Nă ểăBI Nă

V NHăR CHăGIỄăậ KIểNăGIANGă
L ă

NăDọNGăCH Yă

NGăB NGăSỌNGăC U LONG

Chuyên ngành: K ăthu t xơyăd ngăcôngătrìnhăth y
Mƣăs : 60-58-02-02

NG

IăH

NGăD NăKHOAăH C

1.ăPGS.TS.ăPH MăV NăSONG

2.ăTS.ăNGUY NăPHÚăQU NH

TP. H ăCHệăMINH,ăN Mă2015


L IăCAMă OAN
Tác gi xin cam đoan đơy lƠ công trình nghiên c u c a b n thơn tác gi . Các k t
qu nghiên c u vƠ các k t lu n trong lu n v n lƠ trung th c, không sao chép t b t k
m t ngu n nƠo vƠ d
có) đƣ đ

i b t k hình th c nƠo.Vi c tham kh o các ngu n tƠi li u (n u

c th c hi n trích d n vƠ ghi ngu n tƠi li u tham kh o đúng quy đ nh.
Tácăgi ălu năv n

LêăBáăChínhăQuy n

1


L IăCỄMă N

Lu n v n nƠy đ

c th c hi n trong th i gian h c t p t i khóa CH20-CS2 ngành

K thu t xơy d ng công trình th y t i tr

ng

i h c Th y L i c s β. Trong su t

quá trình h c t p vƠ nghiên c u lu n v n nƠy, tác gi đƣ nh n đ
thƠnh vƠ nhi t tình c a các Th y, Cô tr
Tác gi

xin bƠy t

ng

lòng bi t

c s giúp đ chơn

i h c Th y L i, b n bè vƠ đ ng nghi p.
n sơu s c đ n các th y h

PGS.TS. Ph m V n Song, TS. Nguy n Phú Qu nh, hai th y đƣ tr c ti p h

ng d n
ng d n tác

gi t n tình đ th c hi n lu n v n nƠy. Tác gi xin chơn thƠnh g i l i c m n đ n các
Th y, Cô trong Tr

ng

i h c Th y l i, Phòng đƠo t o

giúp đ trong th i gian tác gi h c t p vƠ nghiên c u t i tr

i h c vƠ sau

ih cv s

ng.

Cu i cùng tôi xin chơn thƠnh c m n gia đình, b n bè vƠ đ c bi t lƠ các b n h c
viên khóa β0 c s β đƣ t n tình trao đ i, đóng góp vƠ đ ng viên tôi r t nhi u đ giúp
đ tôi hoƠn thƠnh đ

c lu n v n nƠy.
Tácăgi ălu năv n

LêăBáăChínhăQuy n

2


M CăL C
DANH M C CÁC HỊNH NH......................................................................................5
DANH M C B NG BI U .............................................................................................7
DANH M C CÁC T

VI T T T .................................................................................8

PH N M

U .............................................................................................................8

PH N M

U .............................................................................................................9

CH

NG 1 T NG QUAN CÁC V N

NGHIểN C U ....................................13

1.1

T ng quan các nghiên c u v đê bi n ..........................................................13

1.2

Gi i thi u v tuy n đê bi n R ch Giá ậ Kiên Giang ...................................16

1.3
Gi i thi u m t s thƠnh t u xơy d ng đê v t bi n trên th gi i vƠ kinh
nghi m cho Vi t nam .................................................................................................17
1.3.1

Các tuy n đê v

t bi n l n trên th gi i ......................................................17

1.3.2

M t s d án quai đê l n bi n

Vi t nam ...................................................20

CH NG β PHỂN TệCH ÁNH GIÁ TÁC
NG C A TUY N ể BI N
R CH GIÁ ậ KIểN GIANG
N DọNG CH Y L VÙNG
NG B NG SỌNG
C U LONG 23
2.1

c đi m v l vùng

ng b ng sông C u Long ........................................23

2.1.1

c đi m chung c a l .................................................................................23

2.1.2

c đi m l n m β000 .................................................................................25

2.1.3

c đi m l n m β011 .................................................................................27

2.2

Gi i thi u s đ tính vƠ mô hình toán mô ph ng ........................................29

2.2.1

Mô hình tính toán .........................................................................................29

2.2.2

Các k ch b n tính toán mô ph ng.................................................................30

2.3

Phơn tích k t qu tính toán mô ph ng hi n tr ng l ....................................34

2.3.1

Hi n tr ng l n m β011 ................................................................................34

2.3.2

Hi n tr ng l n m β000 ................................................................................35

2.4

ánh giá k t qu vƠ hi u qu ki m soát l ph

ng án tuy n 1 (PA1) ........37

2.4.1

K t qu tính toán mô ph ng v i l n m β011..............................................37

2.4.2

K t qu tính toán mô ph ng v i l n m β000..............................................44

2.4.3

ánh giá chung vƠ l a ch n quy mô c ng cho ph

2.5

ánh giá k t qu vƠ hi u qu ki m soát l ph

ng án tuy n β (PAβ) ........51

2.6

ánh giá k t qu vƠ hi u qu ki m soát l ph

ng án tuy n γ (PAγ) ........51

3

ng án tuy n 1 .............50


2.6.1

K t qu tính toán mô ph ng v i l n m β011..............................................51

2.6.2

K t qu tính toán mô ph ng v i l n m β000..............................................57

2.6.3
2.7

ánh giá chung vƠ l a ch n quy mô c ng cho ph
K t lu n ch

ng án tuy n γ .............63

ng β ........................................................................................63

CH NG γ NGHIểN C U L A CH N PH NG ÁN TUY N VẨ
XU T
GI I PHÁP XỂY D NG ể BI N VÙNG R CH GIÁ - KIÊN GIANG.................65
3.1

L a ch n ph

ng án tuy n đê ......................................................................65

3.1.1

M t s nguyên t c đ l a ch n các ph

3.1.2

Các yêu c u c th trong vi c l a ch n tuy n..............................................65

3.1.3

Các yêu c u v hình d ng tuy n đê ..............................................................66

3.1.4

Các yêu c u v l a ch n tuy n công trình trên đê .......................................66

3.1.5

Ph

3.2

Thi t k k t c u các h ng m c công trình ....................................................68

3.2.1

Thi t k tuy n đê ..........................................................................................68

3.2.2

K t c u m t c t ngang đê .............................................................................76

3.2.3

Thi t k chi ti t m t c t ngang đê cho t ng đo n ........................................81

3.2.4

Tính toán n đ nh tuy n đê ..........................................................................86

ng án tuy n ..................................65

ng án tuy n đê bi n ..............................................................................66

K T LU N VẨ KI N NGH .......................................................................................93
TẨI LI U THAM KH O .............................................................................................95

4


DANH M C CỄCăHỊNHă NH
Hình 1.1. Hình tuy n đê Afsluitdijk vƠ tuy n đê bi n k t h p giao thông....................18
Hình 1.β. B n đ t ng th d án Deltawerken ..............................................................19
Hình 1.γ. B n đ t ng th d án (trái) vƠ công trình đê vƠ các c ng đi u ti t trên đê
(ph i) ..............................................................................................................................20
Hình 1.4. C t ngang đ i di n tuy n đê ch n sóng Dung Qu t ......................................22
Hình 1.5. Hình nh tuy n đê ch n sóng Dung Qu t ......................................................22
Hình 1.6. Hình nh tuy n đê ch n sóng đ o Cô Tô.......................................................22
Hình β.1.
ng p l n nh t l n m β000
BSCL ....................................................25
Hình β.β. Phơn b l u l ng l n nh t vƠ t ng l ng l n m β000 ..............................26
Hình β.γ. Quá trình l u l ng n m β000 vƠ β011 t i Kratie ........................................27
Hình β.4. S đ thu l c 1 chi u chi ti t toƠn BSCL .................................................29
Hình β.5. S đ thu l c k t h p 1 chi u vƠ β chi u ....................................................30
Hình 2.6. S đ b trí các ph ng án tuy n đê vƠ công trình trên đê ...........................34

Hình β.7. Hi n tr ng phơn b l trên BSCL n m β011 ..............................................35
Hình β.8. Hi n tr ng phơn b l trên BSCL n m β000 (đ a hình n m β011) ............37
Hình β.9. M c n c t i R ch Giá v i tr ng h p c ng có t ng kh u đ t 800-1400m
.......................................................................................................................................39
Hình 2.10. M c n c theo các k ch b n c ng t i m t s tr m v i l n m β011 ..........40
Hình β.11. Phơn b t ng l ng l theo k ch b n KBβ011-1-500..................................42
Hình β.1β. M c n c t i R ch Giá hi n tr ng vƠ c ng m k ch b n KBβ011-2 ..........43
Hình β.1γ. Phơn b t ng l ng l khi k ch b n KBβ011-2 ...........................................44
Hình β.14. M c n c theo các k ch b n c ng t i m t s tr m v i l n m β000 ..........47
Hình β.15. Phơn b t ng l ng l theo k ch b n KBβ000-1-600..................................48
Hình 2.16. M c n c t i R ch Giá hi n tr ng vƠ c ng m k ch b n KBβ000-2 .........50
Hình β.17. M c n c theo các k ch b n c ng t i m t s tr m v i l n m 2011- PA3 .54
Hình β.18. Phơn b t ng l ng l theo KBβ011-1-γ trên tuy n đê PAγ ......................55
Hình 2.19. M c n c theo các k ch b n c ng t i m t s tr m v i l n m β000 - PA3
.......................................................................................................................................60
Hình β.β0. Phơn b t ng l ng l theo KBβ000-1-4 trên tuy n đê - PA3 ....................61
Hình 3.1. Bi u đ so sánh quan h dung tích v i cao trình m c n c γ ph ng án ....67
Hình 3.2. Bi u đ so sánh quan h di n tích v i cao trình m c n c γ ph ng án .....68
Hình γ.γ. M t c t đ c tr ng tuy n đê ............................................................................69
Hình γ.4. Các v trí tính toán thông s m c n c, sóng các ph ng án .......................71
Hình γ.5. Các thông s xác đ nh c ...............................................................................72
Hình γ.6. Xác đ nh chi u dƠi mái đê quy đ i ................................................................ 73
Hình 3.7. K t c u m t đê ..............................................................................................77

5


Hình γ.8. K t c u mái đê vƠ c đê phía bi n .................................................................78
Hình 3.9. K t c u mái đê vƠ c đê phía đ ng ................................................................ 78
Hình γ.10. Lo i 1- C t ngang đê t i v trí ven b ..........................................................82

Hình 3.11. Lo i β- ê bi n cõ lõi b ng v t li u t i ch (Áp d ng cho tuy n đê t i v trí
có cao trình đáy ≥-5.0m)................................................................................................ 83
Hình 3.12. Lo i γ- ê bi n b ng h th ng các xƠ lan BTCT n i ti p nhau (Áp d ng
cho tuy n đê bi n t i v trí cao trình đáy <-5.0m) .........................................................84
Hình γ.1γ. Ph i c nh tuy n đê bi n ...............................................................................85
Hình γ.14. B trí c c Xim ng đ t khoang c ng gi a thi công b ng công ngh Jetgrouting ..........................................................................................................................89

6


DANHăM CăB NGăBI U
B ng β.1. M c n c vƠ l u l ng l n nh t t i Tơn Chơu vƠ Chơu c [9] .....................24
B ng β.β. M c n c t i các tr m n m β000 vƠ β011.......................................................28
B ng β.γ. Các k ch b n tính toán kh u đ c ng v i l n m β011 (KBβ011-1) .............31
B ng β.4. Các k ch b n tính toán kh u đ c ng v i l n m β000 (KBβ000-1) ............33
B ng β.5. M c n c l l n nh t mô ph ng vƠ th c đo n m β011 ................................ 34
B ng β.6. M c n c l l n nh t mô ph ng vƠ th c đo n m β000 ................................ 36
B ng β.7. M c n c l l n nh t mô ph ng các k ch b n KBβ011 ................................ 38
B ng β.8. M c n c mô ph ng hi n tr ng vƠ k ch b n c ng m v i l n m β011 .......42
B ng β.9. M c n c mô ph ng hi n tr ng vƠ các k ch b n v i l n m β000 ...............45
B ng β.10. M c n c mô ph ng hi n tr ng vƠ k ch b n c ng m v i l n m β011 .....49
B ng β.11. M c n c mô ph ng hi n tr ng vƠ các k ch b n v i l n m β011 ............52
B ng β.1β. M c n c mô ph ng hi n tr ng vƠ k ch b n c ng m v i l n m β011PA3 ................................................................................................................................ 56
B ng β.13. M c n c mô ph ng hi n tr ng vƠ các k ch b n v i l n m β000 - PA3 ...57
B ng β.14. M c n c mô ph ng hi n tr ng vƠ k ch b n c ng m v i l n m β000-PA3
.......................................................................................................................................62
B ng γ.1. M c n c thi t k các ph ng án tuy n (t n su t 150 n m) ........................70
B ng γ.β. Tham s sóng t i các đi m tính Fa1(t n su t 150 n m) ...............................74
B ng γ.γ. Tham s sóng t i các đi m tính Faβ(t n su t 150 n m) ................................ 74
B ng γ.4. Tham s sóng t i các đi m tính Faγ(t n su t 150 n m) ................................ 75

B ng γ.5. Cao trình đ nh đê ph ng án 1 ......................................................................75
B ng γ.6. Cao trình đ nh đê ph ng án β .....................................................................75
B ng γ.7. Cao trình đ nh đê ph ng án γ ......................................................................76
B ng γ.8. Kh i l ng viên đá b o v chơn kè theo Vmax ...............................................81
B ng γ.9. B ng giá tr l c ma sát l p đ t1 .....................................................................88
B ng γ.10. B ng giá tr Moduyn đƠn h i .......................................................................91

7


DANHăM CăCỄCăT ăVI TăT T
(X p theo th t A,B,C c a ch cái đ u vi t t t)
BTCT

Bê tông c t thép

BSCL

ng b ng sông C u Long

HTL

i h c Th y l i

KVNC

Khu v c nghiên c u

VNC

Vùng nghiên c u

LVThS

Lu n v n Th c s

PH NăM ă

U

1.ăTênăđ ătƠiă
“Nghiên c u tác đ ng c a tuy n đê bi n v nh R ch Giá – Kiên Giang đ n dòng
ch y đ ng b ng sông C u Long”

8


PH NăM ă

U

1.ăTênăđ ătƠiă
“Nghiên c u tác đ ng c a tuy n đê bi n v nh R ch Giá – Kiên Giang đ n
dòng ch y l đ ng b ng sông C u Long”
2.ăTínhăc păthi tăc aăđ ătài
β.1.

tv nđ
ng b ng sông C u Long ( BSCL), n i có đ a hình th p tr ng, v mùa m a

ch u tác đ ng b i l sông Mekong đ v k t h p v i tri u cao ngoƠi bi n gơy ng p úng
trong th i gian dƠi. HƠng n m l gơy ra thi t h i không nh v nhƠ c a, c s h t ng
vƠ các ho t đ ng kinh t . Mùa khô, do h th ng công trình ven bi n ch a đ c hoƠn
thi n d n đ n tình tr ng n c ng t phía th ng l u không đ c gi l i đ ph c v s n
xu t. Trong nh ng n m ti p theo, s thay đ i v nhu c u n c th ng l u sông
Mekong có th s lƠm gi m dòng ch y v h l u nên v n đ v khan hi m ngu n n
s còn b c thi t h n nhi u.
Bi n đ i khí h u lƠm ch đ m a thay đ i, ch đ dòng ch y bi n đ ng, n
bi n dơng cao s tác đ ng x u đ n toƠn b vùng

c
c

BSCL nói chung vƠ vùng ven bi n

nói riêng. Riêng khu v c Nam bán đ o CƠ Mau (B CM), do không có ngu n ti p ng t
t sông H u, v i nhu c u s d ng n c ngƠy cƠng t ng cao (do phát tri n nuôi tr ng
th y s n, gia t ng s n xu t nông nghi p vƠ dơn sinh ầ), khu v c nƠy cƠng tr nên
thi u n c. Do đó, gi i pháp tr n c ng t đ ph c v cho mùa khô đƣ đ c đ t ra và
m t trong nh ng gi i pháp đó lƠ xơy d ng h tr n c ng t ven bi n.
C n c nhu c u b c thi t c n ngu n ng t b sung cho khu v c t giác Long
Xuyên (TGLX) vƠ Nam B CM hi n nay vƠ t ng lai g n; c n c đi u ki n t nhiên
(đ a hình, đ a ch t, th y v n ầ) khu v c vùng v nh R ch Giá, B Khoa H c vƠ Công
Ngh đƣ giao cho Vi n Khoa h c Th y l i mi n Nam nghiên c u gi i pháp t ng th
xơy d ng, các tác đ ng đ n môi tr ng, kinh t - xã h i c a vi c xơy d ng tuy n đê
bi n v nh R ch Giá ậ Kiên Giang.
Trong khuôn kh lu n v n nƠy, xin trình bƠy tác đ ng c a tuy n đê đ n dòng
ch y l khu v c đ ng b ng sông C u Long.
2.β. Vài nét v l đ ng b ng sông C u Long
N m h l u khu v c sông Mekong, v i di n tích t nhiên ch chi m 5% t ng

di n tích l u v c, nh ng hƠng n m đ ng b ng sông C u Long ph i h ng ch u m t
l ng n c r t l n (kho ng 4γβ t m3), trong đó dòng ch y mùa l kho ng γ50-400 t
m3, l u l ng đ nh l t γ5.000-44.000 m3/s. Di n tích ng p l c a c chơu th sông
Mekong vào g n 40.000 km2, trong đó: Bi n H 15.000-16.000 km2, vùng chơu th

9


Campuchia 4.000-5.000 km2 vƠ BSCL 18.000-19.000 km2. L th ng l u v lƠm
ng p 1,4-1,6 tri u ha, n m l l n 1,8-β,0 tri u ha (bao g m toƠn b các t nh
ng
Tháp, An Giang, ph n l n các t nh Long An, Kiên Giang, V nh Long, C n Th , m t
ph n các t nh Ti n Giang, B n Tre) v i đ ng p sâu t 0,5-4,0 m, th i gian ng p t γ-5
tháng.
So v i l th ng ngu n, l v BSCL nhìn chung hi n hoƠ h n, biên đ l
Tân Chơu vƠ Chơu
c kho ng γ,5-4,0m. L lên xu ng ch m v i c ng su t nh
(trung bình kho ng 5-7cm/ngƠy). Nh ng tr n l l n vƠ s m ch đ t kho ng 101βcm/ngƠy, cao nh t có th đ t β0-γ0cm/ngƠy, ch b ng 1/4-1/6 biên đ l (th ng
l u) đ nh tam giác chơu.
T ng l u l ng l n nh t đ n BSCL kho ng γ5.000 m3/s trong nh ng n m l
trung bình vƠ t i h n 44.000 m3/s n m l l n. L u l ng trên sông MeKong t i Tơn
Châu là 29.000 m3/s (chi m 66%), trên sông Bassac t i Chơu c lƠ 8.β00 m3/s (chi m
18%) vƠ t ng l u l ng trƠn qua tuy n biên gi i đ n
kho ng 7.000 m3/s (16%).

TM, TGLX vƠ trƠn Cis Bassac

2.γ. T ng quan các ph ng án tuy n đê và quy mô công trình
Ba ph ng án tuy n đê đ c đ a vƠo nghiên c u so sánh (hình 0-1):
- Ph

ng án I, ph

ng án tuy n ng n, t o h ch a nh (di n tích m t n

kho ng 416 km², dung tích kho ng 600 tri u mử -

c

cao trình ́0.0m) n i th ng t Hòn

t qua X o Quao, chi u dƠi tuy n đê là 30,0km, cao đ v trí sơu nh t lƠ -2.64 m.
- Ph
ph

ng án II, ph

ng án tuy n ng n gƣy khúc g i vƠo Hòn Tre vƠ c ng lƠ

ng án t o h ch a nh (di n tích m t n

c kho ng 467 km², dung tích kho ng

8β0 tri u mử -

cao trình ́0.0m), chia tuy n đê lƠm β đo n v i t ng chi u dƠi γ1,8km

(đo n 1: Hòn

t ậ Hòn Tre, dƠi: 15,5km, đo n β: Hòn Tre ậ X o Quao, dƠi: 16,γkm,

cao đ v trí sơu nh t là -γ.γ4 m (đo n 1) vƠ -4,γ9 m (đo n β).
- Ph

ng án III, ph

ng án tuy n dƠi vƠ t o h ch a l n (di n tích m t n

kho ng 911 km², dung tích kho ng β,58 t mử -

c

cao trình ́0.0m), n i t Hòn Chông

đ n Hòn Tre (đo n 1) vƠ t Hòn Tre đ n X o Quao (đo n β ậ trùng v i đo n β c a
ph

ng án II), t ng chi u dƠi toƠn tuy n lƠ 47,5km, trong đó đo n 1 dƠi γ1,βkm, cao

đ v trí sơu nh t là -8.36 m.

10


Hình 0-1: Các ph

ng án tuy n đê d ki n

C n c đi u ki n đ a hình đáy bi n vùng v nh, trong đó xác đ nh các v trí l ch
sơu đ thu n l i cho thoát n c, ơu thuy n, ch n β c ng thoát l v i cao đ đáy (3.00m) n m β nhánh. Kh u đ c ng (b r ng - B) đ c xác đ nh trên c s sao cho

không lƠm m c n c trong h d nh lên ho c d nh lên không nhi u (k c khi c ng m
đ thoát l ). T ng kh u đ (B) đ c ch n đ tính toán t 600 ậ 1.400m, t ng ng v i
m i c ng lƠ t γ00 ậ 700m.
3.ăM cătiêuănghiênăc u
ánh giá tác đ ng c a tuy n đê bi n v nh R ch Giá ậ Kiên Giang đ n dòng

-

ch y mùa l đ ng b ng sông C u Long.
xu t gi i pháp xơy d ng đê bi n v nh R ch Giá ậ Kiên Giang.

4.ăPh

ngăphápănghiênăc u
- Ph

v thu l c
- Ph

ng pháp t ng h p, phơn tích tƠi li u, đánh giá t ng quan các nghiên c u
trong n

c vƠ trên th gi i.

ng pháp gi i tích vƠ ph

ng pháp mô hình hoá trong vi c gi i bƠi toán

th y l c.
-

ng d ng mô hình toán, ph n m m chuyên d ng đ áp d ng tính toán thu

l c cho vùng nghiên c u.

11


- Ph

ng pháp k th a: k th a s đ th y l c m ng l

i sông ậ kênh

BSCL

vƠ toƠn l u v c sông Mekong c a c quan nghiên c u vƠ t ngu n c a các Th y
h

ng d n.

5.K tăqu ăđ tăđ
- Ph

c

ng pháp vƠ mô hình toán cho phép xác đ nh ch đ thu l c trên sông vƠ

vùng v nh R ch Giá;
-

ánh giá tác đ ng c a tuy n đê bi n v nh R ch Giá ậ Kiên Giang đ n dòng

ch y mùa l

BSCL.

12


CH

NGă1

T NGăQUANăCỄCăV Nă

ăNGHIểNăC U

1.1 T ngăquanăcácănghiênăc uăv ăđêăbi n
ng b ng sông C u Long ( BSCL), n i có đ a hình th p tr ng, v mùa m a
ch u tác đ ng b i l sông MeKong đ v k t h p v i tri u cao ngoƠi bi n gơy ng p
úng trong th i gian dƠi. HƠng n m l gơy ra thi t h i không nh v nhƠ c a, c s h
t ng vƠ các ho t đ ng kinh t . Mùa khô, do h th ng công trình ven bi n ch a hoƠn
thi n nên n

c ng t t th

ng l u không đ

c gi l i đ ph c v s n xu t. Trong

nh ng n m ti p theo, s thay đ i v nhu c u n

c

th

ng l u sông MeKong có th

s lƠm gi m dòng ch y v h l u làm cho v n đ khan hi m n

c s ngƠy cƠng tr lên

b c thi t.
Bi n đ i khí h u lƠm ch đ m a thay đ i, ch đ dòng ch y bi n đ ng, n
bi n dơng cao s tác đ ng x u đ n toƠn b vùng

c

BSCL nói chung vƠ vùng ven bi n

nói riêng. Riêng khu v c Nam bán đ o CƠ Mau (B CM), do không có ngu n ti p
n

c ng t t sông H u, v i nhu c u s d ng n

c ngƠy cƠng t ng cao (phát tri n nuôi

tr ng th y s n, gia t ng s n xu t nông nghi p vƠ dơn sinh ầ), khu v c nƠy cƠng tr
nên thi u n

c. Do đó, gi i pháp tr n

c ng t đ ph c v cho mùa khô đƣ đ

vƠ m t trong nh ng gi i pháp đó lƠ xơy d ng h tr n

c đ t ra

c ng t ven bi n.

C n c nhu c u b c thi t c n ngu n ng t b sung cho khu v c t giác Long
Xuyên (TGLX) vƠ Nam B CM hi n nay vƠ t

ng lai g n; c n c đi u ki n t nhiên

(đ a hình, đ a ch t, th y v n ầ) khu v c vùng v nh R ch Giá, B Khoa H c vƠ Công
Ngh đƣ giao cho Vi n Khoa h c Th y l i mi n Nam nghiên c u gi i pháp t ng th
xơy d ng, các tác đ ng đ n môi tr

ng, kinh t - xƣ h i c a vi c xơy d ng tuy n đê

bi n v nh R ch Giá ậ Kiên Giang.
Do đơy lƠ gi i pháp m i mang tính đ t phá vì th ch a có nghiên c u c th nào
v v n v n đ nƠy. Tuy v y, n u chia tách thƠnh β m ng: (i) cho vùng bi n riêng; vƠ
(ii) cho đ ng b ng c a sông riêng thì đƣ có m t s nghiên c u. Có th k đ n các
nghiên c u sau:
K t qu nghiên c u c a Tr n Nh H i (β00β), "Nghiên c u đ xu t các gi i pháp
khoa h c công ngh ph c v xơy d ng h th ng đê bi n, đê ng n m n c a sông Nam
13

B ", có nghiên c u v quá trình th y th ch đ ng l c c a vùng Bi n Tơy. K t qu
nghiên c u đƣ ch rõ vùng nghiên c u lƠ vùng nh h
t

ng tác gi a đ t li n vƠ bi n, th hi n rõ r t

bƣo, th y tri u, cùng s

nh h

ng c a bi n vƠ c a sông, lƠ n i

s tác đ ng qua l i gi a đ t, n

ng c a c h th ng sông ngòi. Ch

c, gió,

đ dòng ch y và

dòng tri u khu v c nghiên c u ch u tác đ ng m nh c a các quy lu t th y tri u, ch u s
kh ng ch c a tr

ng gió mùa vƠ dòng ch y sông, t i vùng bi n phía Tơy B CM,

dòng tri u theo ch đ nh t tri u không đ u lƠ ch y u. T c đ trung bình kho ng 10 ậ
15cm/s [1].
tƠi c p NhƠ n

t

c "Nghiên c u gi i pháp khai thác s d ng h p lỦ ngu n n

ng thích các k ch b n phát tri n công trình

xơm nh p m n

th

c

ng l u đ phòng ch ng h n vƠ

BSCLẰ, do GS.TS Nguy n Quang Kim (β010) ch trì th c hi n đƣ

ch ra r ng. Trong th i gian g n đơy, do tình hình th i ti t bi n đ ng, nhu c u s d ng
n

c gia t ng, đ c bi t lƠ m c NBD cao lƠm ng p các vùng đ t th p đe d a t i sinh

ho t c a ng

i dơn vƠ gơy khó kh n cho các ho t đ ng kinh t .T i khu v c phía Nam,

đi n hình lƠ h l u l u v c sông
lƠ m i hi m nguy n u không đ

ng Nai vƠ vùng

BSCL, các v n đ nêu trên đang

c nghiênc u vƠ tìm các gi i pháp h u hi u [13].

tƠi NCKH c p B ắNghiên c u c s khoa h c vƠ đ xu t các bi n pháp ng
phó cho

BSCL đ m b o vi c phát tri n b n v ng trong đi u ki n B KH vƠ NBDẰ,

do c GS Nguy n Sinh Huy (β010) ch trì th c hi n. K t qu c a đ tƠi lƠ k t lu n v
d báo m c NBD trong nh ng n m t i: M c n
m cn
đ

c đ nh tri u có xu h

ng t ng lên,

c chơn tri u t ng lên không nhi u, m c đ gia t ng theo k ch b n v NBD đã

c công b là an toƠn vƠ h p lỦ. Trong các k ch b n tính toán, ki n ngh tính toán

v i các k ch b n m c NBD γ0cm, 75cm vƠ 100cm.NBD s lƠm t ng β5% l

ng n

c

đ vƠo c a sông lƠm gia t ng xơm nh p m n, ranh m n 4g/l có th sâu thêm 20km.
M n vùng TGLX vƠ B CM ít t ng thêm. Vùng các c a sông m c đ gia t ng đ ng

đ u. NBD lƠm gi m kh n ng thoát n

c vƠo mùa l (gi m β ậ γ%) lƠm ng p kéo dƠi.

tƠi c ng đ a ra gi i pháp đ thích ng lƠ: (i) b o v b bi n b ng đê; (ii) Ng n các
c a sông nh b ng c ng; (iii) Khai thông lòng d n; (iv) B o v các vùng s n xu t b ng
đê bao. Liên k t các d án th y l i riêng l đ hình thƠnh các d án l n ph c v nhu
c uc pn

c ng t vƠ ng phó v i B KH [11].

14


Các đ tài trên ch y u nghiên c u t p trung trong khu v c sông Mekong mà
ch a đ c p đ n nh ng nghiên c u cho vùng bi n

ông vƠ bi n Tơy. M t gi i pháp

ng phó tr c ti p ra ngoƠi bi n b ng vi c xơy d ng tuy n đê v
nghiên c u c th vƠ h c t p nh ng kinh nghi m c a n
i v i khu v c sông SƠi Gòn,

ng Nai Ủ t

t bi n c n đ

c

c ngoƠi cho t i nay.

ng xơy d ng tuy n đê n i V ng

TƠu v i Gò Công đ ng n tri u, tr vƠ tháo l , ki m soát xơm nh p m n vƠ c i t o môi
tr

ng c ng đang đ

c nghiên c u.

M t s đ tài nghiên c u v ch đ th y đ ng l c vùng c a sông ven bi n Vi t
Nam,

c a

nh An c a m t s tác gi trong vƠ ngoƠi n

c lƠ nh ng tƠi li u tham

kh o v các s li u c b n ph c v cho lu n v n.
V thƠnh t u nghiên c u xơy d ng đê bi n t i Vi t Nam: Vi c quai đê l n bi n đã
có cách đơy vƠi tr m n m, các tuy n đê d c vùng duyên h i Thái Bình ậ Ninh Bình
đƣ b t đ u có t th i phong ki n nhƠ Tr n (Tr n NhơnTông ậ n m 1248), đ c bi t lƠ
th i nhƠ Nguy n (Nguy n Công Tr ậ n m 1830) đƣ l y đ a bƠn c p huy n lƠm quy
ho ch khai hoang l n bi n (hai huy n m i là Ti n H i vƠ Kim S n) vƠ l y thu l i lƠm
c n c t ch c quy ho ch ru ng đ t.
Khi hoƠ bình l p l i

mi n B c (1954) vƠ sau khi th ng nh t đ t n

c(1975)

vi c l n bi n, khai thác các bƣi b i vƠ b o v đ t đai ch ng xói l b bi n m i đ

c

chú tr ng đ c bi t.
mi n B c, theo th ng kê t n m 1958 đ n n m 1994 ch tính t Qu ng Ninh
đ n Ninh Bình đƣ có 56 công trình khai hoang l n bi n v i t ng di n tích lƠ 55.465 ha.
Trong đó bao g m th y s n, nông nghi p, di n tích làm mu i. mi n Nam, t i CƠ Mau
hƠng n m đ t b i ra bi n trung bình kho ng 80 ậ 100m, có n i đ t 150m vƠ lƠ tƠi
ngu n tƠi nguyên quỦ giá nên c n nghiên c u vƠ khai thác ph c v phát tri n n n kinh
t c ađ tn

c.

T i vùng v nh R ch Giá ậ Kiên Giang, n m 1997 đƣ xơy d ng d án l n bi n l n.
M c đích c a d án là quai đê l n bi n m mang di n tích đ t cho ThƠnh ph R ch
Giá. V trí d án n m t i trung tơm ThƠnh ph R ch Giá, chi u dƠi b bi n l n lƠ
10km, chi u r ng l n ra bi n 500m, t ng di n tích l n bi n kho ng 500ha.

15

n nay,


khu v c nƠy đây tr thƠnh m t trong nh ng khu v c dơn c , d ch v hi n đ i nh t c a
ThƠnh ph R ch Giá.
Tuy nhiên, các d án quai đê l n bi n c a ta m i ch d ng l i
đ t đai mƠ ch a có các m c tiêu khác nh : ki m soát m c n

c

vi c m mang

c tri u,ch ng tri u

ng, t ng kh n ng thoát l , hay dùng m t bi n lƠm không gian ch a n

cung c p cho dơn sinh vƠ phát tri n kinh t ven bi n. Tr
đoan c a th i ti t, tr

c di n bi n ngƠy cƠng c c

c nh ng yêu c u đòi h i chinh ph c thiên nhiên nh m ch ng

tr i v i thiên tai c ng nh đáp ng nhu c u ngƠy cƠng cao c a con ng
v i s phát tri n v

c ng t

i, đ ng th i

t b c v công ngh xơy d ng, công ngh v t li u, công ngh v n

hƠnh trên th gi i.
1.2 Gi iăthi uăv ătuy năđêăbi n R chăGiáăậ Kiên Giang
M c tiêu xơy d ng tuy n đê đ

c đ nh h

ng t giai đo n kh i đ u công tác

nghiên c u, bao g m:
- T o ra m t h ch a n

c ng t trong lòng bi n có dung tích l n cung c p n

c

cho dân sinh và các ngƠnh kinh t trong khu v c.
- H tr thoát l cho vùng ven bi n Tơy vƠ c
- T ng c

BSCL.

ng giao thông b vƠ an ninh Qu c phòng.

- Phát tri n n ng l

ng đi n b ng gió vƠ th y tri u.

- Phát tri n h th ng c ng bi n.
- L n đ t m r ng ThƠnh ph R ch Giá.
Các ph
d ng đ c
- Ph

ng án tuy n đê đã đ

c th ng nh t đ a vƠo nghiên c u t giai đo n xơy

ng nghiên c u, bao g m γ ph
ng án I, ph

ng án tuy n (xem hình 0-1):

ng án tuy n ng n, t o h ch a nh (di n tích m t n

kho ng 416 km², dung tích kho ng 600 tri u mử -

c

cao trình ́0.0m) n i th ng t Hòn

t qua X o Quao, chi u dƠi tuy n đê γ0,0 km, cao đ v trí sơu nh t là -2.64 m.
- Ph
ph

ng án II, ph

ng án tuy n ng n gƣy khúc g i vƠo Hòn Tre vƠ c ng lƠ

ng án t o h ch a nh (di n tích m t n

c kho ng 467 km², dung tích kho ng

820 tri u mử -

cao trình ́0.0m), chia tuy n đê lƠm β đo n v i t ng chi u dƠi γ1,8 km

(đo n 1: Hòn

t ậ Hòn Tre, dài: 15,5 km; đo n β: Hòn Tre ậ X o Quao, dƠi: 16,γ km,

cao đ v trí sơu nh t là -γ.γ4 m (đo n 1) vƠ -4,γ9 m (đo n β).

16


- Ph

ng án III, ph

ng án tuy n dƠi vƠ t o h ch a l n (di n tích m t n

kho ng 911 km², dung tích kho ng β,58 t mử -

c

cao trình ́0.0m), n i t Hòn Chông

đ n Hòn Tre (đo n 1) vƠ t Hòn Tre đ n X o Quao (đo n β ậ trùng v i đo n β c a
ph

ng án II); t ng chi u dƠi toƠn tuy n lƠ 47,5 km, trong đó đo n 1 dƠi 31,2 km, cao

đ v trí sơu nh t lƠ -8.36 m.
C n c đi u ki n đ a hình đáy bi n vùng v nh, trong đó xác đ nh các v trí l ch
sơu đ thu n l i cho vi c thoát n c, ơu thuy n, ch n β c ng thoát l v i cao đ đáy (γ.00m) n m β nhánh. Kh u đ c ng (b r ng - B) đ c xác đ nh trên c s sao cho
không lƠm m c n c trong h d nh lên ho c d nh lên không nhi u (k c khi c ng m

đ thoát l ). T ng kh u đ (B) đ c ch n đ tính toán t 600 ậ 1.400 m, t ng ng
v i m i c ng lƠ t γ00 ậ 700 m.
1.3
Gi iă thi uă m tă s ă thƠnhăt uă xơyă d ngă đêă v
nghi măchoăVi tănam
1.3.1 Các tuy n đê v
1.3.1.1.

tă bi nă trênă th ă gi iă vƠă kinhă

t bi n l n trên th gi i

ê bi n Afsluitdijk – Hà Lan

V i nhi u khu v c ng p l t, nhi m m n, phèn hóa, chơu th ch u l chính c a
l u v c, có th nói vùng đ ng b ng chơu th sông Rhin thu c HƠ Lan có đi u ki n
t nhiên, thiên tai g n gi ng v i

BSCL. HƠ Lan đ

c coilƠ qu c gia tiên phong

trong vi c l n bi n l y đ t. Kho ng 50% di n tích c a Hà Lan đ
con đê và đ p. Vi c xơy d ng các đê quai l n bi n

đây đ

c b o v b ng các

c th c hi n t đ u th k

19. Tính đ n n m β006, β0% qu đ t c a HƠ Lan lƠ đ t l n bi n. Theo quy t đ nh phê
chu n c a Qu c h i HƠ Lan n m 1916, đê bi n Afsluitdijk (thu c c a sông Rhin đ ra
bi n B c) đóng vai trò quy t đ nh trong quy ho ch t ng th đi u ph i thu v n, ch ng
l t, r a m n, vƠ t

i tiêu l n nh t HƠ Lan trong th k β0. Công trình có quy mô r t

l n, t ng chi u dƠi h n γβkm, r ng 90m, vƠ đ cao ban đ u 7,β5m trên m c n

c

bi n trung bình. Công trình nƠy ch y dƠi t m i Den Oever thu c t nh Noord Holland
lên đ n m i Zurich thu c t nh Friesland.

i u phi th

ng lƠ giai đo n thi công đ

c

ti n hƠnh trong kho ng th i gian 06 n m, t 19β7 đ n 19γγ.
M c đích chính c a d án lƠ nh m giúp HƠ Lan gi m thi u t i đa tác đ ng c a
bi n B c đ n ho t đ ng thu s n vƠ nông nghi p khu v c các t nh phía B c. Ph

ng

án đ

ng

c l a ch n lƠ cô l p v nh ng p tri u n
17

c m nZuiderzee, c i t o ch t l


n

c vƠ h sinh thái c a sông thƠnh ắbi n h Ằ n

c ng t v i t ng di n tích 110.000ha,

m r ng thêm di n tích đ t th c vƠ canh tác nông nghi p (xem hình 1.1) [24].

Hình 1.1. Hình tuy n đê Afsluitdijk vƠ tuy n đê bi n k t h p giao thông
1.3.1.2. D án Deltawerken (Delta Works) – Hà Lan
D án Delta Works đ

c th c hi n t 1950 đ n 1997, trên tam giác chơu thu c

ph l u sông Rhine - Meuse
có: đê bi n vƠ v
đ

Tơy Nam HƠ Lan. Công trình chính trong d án g m

t bi n, c ng đi u ti t vƠ ơu thuy n cho giao thông th y. D án đƣ t o

c nhi u h ch a n

c ng t, rút ng n đ

ng giao thông vƠ đê sông n i đ a. T ng

c ng kinh phí kho ng 6,81 t Euro (xem hình 1.2) [24].
duy trì tƠu bè thông th
nh h

ng nhi u, các nhƠ khoa h c đƣ ph i nghiên c u thi t k l i các c ng đi u ti t

ki m soát n
n

ng nh n nh p vƠ ngƠnh ng nghi p n i đ a không b

c, ơu thuy n, c u, v.v. đ Bi n B c v n thông th

ng đ

c v i các h

c n i đ a, tƠu bè có th qua l i d dƠng, cá h i (salmon) có th di chuy n vƠo ra đ

sinh s n, v.v., tuy nhiên trong tr
đóng kín hoƠn toƠn đ

ng h p c n thi t (bƣo bi n, tri u c

b o v

ngầ) thì có th

phía bên trong đê. C ng nh

công trình

Zuiderzeewerken, đ rút t a kinh nghi m vƠ th nghi m k thu t m i thi t k , các k
s th y l i b t đ u th c hi n tr

c nh ng d án nh , d dƠng nh t

công trình

Deltawerken.
N m 1950, hai c a v nh nh
thƠnh h n

Brielle vƠ Vlaardingen đ

c xơy d ng đê bi n

c.Ti p theo lƠ đóng c a v nh Oosterschelde, Haringvliet vƠ Grevelingen

18


b ng m t con đê bi n dƠi 700 km vƠ 17 c ng thoát n
n ng tháo β1.000m3/s. Hai c a v nh
thông th

Nieuwe Waterweg vƠ Westerschelde tƠu bè v n

ng đ n Rotterdam vƠ Antwerp nh các ơu thuy n vƠ c ng hi n đ i.

tuy n sông nƠy c ng đ
đ

c trên đê Haringliet có kh

c nơng cao h n vƠ v ng ch c h n.

ng sá, c u, c ng trong vùng nƠy đ

êd c

ng th i các công trình

c nghiên c u xơy d ng m i hay nơng c p.

Hình 1.2. B n đ t ng th d án Deltawerken
1.3.1.3. D án đê bi n Saemangeum – Hàn Qu c
ê ch n bi n mang tên Saemangeum bao quanh m t vùng bi n có di n tích
40.100 ha n m gi a bi n HoƠng H i vƠ c a sông Saemangeum. D án Saemangeum
đ

c kh i đ ng t đ u th p niên 70, nh ng quá trình thi công liên t c b gián đo n b i

đ n ki n c a các nhƠ ho t đ ng môi tr

ng. H lo ng i con đê kh ng l s phá h y

nh ng bƣi l y r ng mênh mông - n i sinh s ng c a nhi u loƠi sinh v t vƠ có vai trò
gi ng nh m t nhƠ máy l c n

c t nhiên [19], [20].

19


Các h ng m c công trình chính y u c a d án g m:
- γγ km đê bi n có chi u r ng chơn đê trung bình 290m (ch l n nh t 5γ5m); xơy
d ng trên vùng bi n có đ sơu l n, biên đ tri u >8,0m cho nên chi u cao thơn đê
trung bình 36m (ch l n nh t 54m), trên đ nh đê đ

c b trí đ

ng giao thông v i 4

lƠn trên đ nh đê vƠ β lƠn phía c phía trong đê.
- H th ng đê n i vùng dƠi kho ng 1β5 km bao quanh h n

c ng t nhơn t o vƠ

sông su i đ c i t o β8.γ00 ha đ t cho phát tri n.

Hình 1.3. B n đ t ng th d án (trái) vƠ công trình đê vƠ các c ng đi u ti t trên đê
(ph i)
1.3.2 M t s d án quai đê l n bi n

Vi t nam

Vi c quai đê l n bi n đƣ có t lơu

n

c ta nh các tuy n đê d c vùng duyên

h i Thái Bình - Ninh Bình đƣ b t đ u có t th i phong ki n nhƠ Tr n (Tr n Nhân Tông
- 1β48), đ c bi t lƠ th i nhƠ Nguy n (Nguy n Công Tr - 18γ0) đƣ l y đ a bƠn c p
huy n lƠm quy ho ch khai hoang l n bi n (hai huy n m i là Ti n H i vƠ Kim S n) vƠ
l y th y l i lƠm c n c t ch c quy ho ch ru ng đ t. Truy n th ng quỦ báu đó c a ông
cha đƣ đ

c nhơn dơn vùng ven bi n duy trì vƠ phát tri n qua các th i đ i. Tuy nhiên

sau khi hòa bình l p l i

mi n B c (1954) vƠ sau khi th ng nh t đ t n

c (1975) vi c

l n bi n, khai thác các bƣi b i vƠ b o v đ t đai ch ng xói l b bi n m i đ

c chú

tr ng đ c bi t.
mi n B c, theo th ng kê t n m 1958 đ n n m 1994 ch tính t Qu ng Ninh
đ n Ninh Bình đƣ có 56 công trình khai hoang l n bi n v i t ng di n tích lƠ 55.465 ha.
Trong đó bao g m th y s n, nông nghi p, di n tích lƠm mu i. Th t

20

ng Chính ph


v a có v n b n ch đ o UBND TP H i Phòng l p Báo cáo đ u t D án quai đê l n
bi n thu c huy n Tiên Lƣng, theo h

ng xơy d ng m t sơn bay qu c t , thay th sơn

bay Cát Bi vƠ lƠm d phòng cho sơn bay qu c t N i BƠi.
mi n Nam, t i CƠ Mau hƠng n m đ t b i ra bi n trung bình kho ng 80-100m,
có n i đ t 150m vƠ lƠ tƠi ngu n tƠi nguyên quỦ giá nên c n nghiên c u vƠ khai thác
ph c v phát tri n n n kinh t c a đ t n

c.

T i ngay vùng v nh R ch Giá - Kiên Giang, n m 1997 đƣ xơy d ng d án l n
bi n l n. V trí d án n m t i trung tơm ThƠnh ph R ch Giá, chi u dƠi mép b bi n
l n lƠ 10km, chi u r ng l n ra bi n (500m), t ng di n tích l n bi n đ t đ

c lƠ 500ha,

m c đích c a d án lƠ quai đê l n bi n m mang di n tích đ t cho ThƠnh ph R ch
Giá, d án do t nhơn đ u t .

n nay, khu v c nƠy đƣ tr thƠnh m t trong nh ng khu

v c dơn c , d ch v hi n đ i, s m u t b c nh t c a ThƠnh ph R ch Giá. K thu t xơy
d ng tuy n đê nƠy nh sau:

u tiên ng

i ta xơy d ng tuy n đê b c vòng γ m t c a

d án, đê đ p b ng đá đ (đá h c ch t khu v c B y núi t nh An Giang), mái đê lƠ
các r đá x p ch ng lên nhau, đê cao kho ng 4m. Sau đó dùng tƠu cu c (xáng th i)
th i đ t, bùn t bi n (cách vùng d án kho ng t 1-2km).
NgoƠi các d án quai đê l n bi n v i m c đích m r ng di n tích đ t ph c v
các m c tiêu khác nhau nh : nông nghi p, công nghi p, dơn sinh hay c ng thì t i Vi t
Nam nhi u d án xơy d ng các tuy n đê trên bi n v i m c đích khác nh : gi m sóng
cho khu c ng n

c sơu, gi m sóng cho lu ng tƠu ầ V i trình đ k thu t trong thi t

k thi công, giám sát nhi u công trình đê trên bi n đƣ đ

c hoƠn thƠnh vƠ nh ng công

trình nƠy lƠ nh ng bƠi h c, kinh nghi m quỦ trong vi c nghiên c u c a đ tƠi nói riêng
vƠ các nghiên c u chung v xơy d ng đê bi n, đê trên bi n vƠ v

t bi n trong các l nh

v c công ngh nh : kh o sát, thi t k , thi công, giám sát c ng nh v n hƠnh công
trìnhầM t s công trình tiêu bi u t i Vi t Nam đ n th i đi m hi n t i đƣ vƠ đang
đ

c xơy d ng lƠ: đê ch n sóng Dung Qu t ậ Qu ng Ngƣi, đê ch n sóng vƠ ch n cát

c ng L ch Huy n ậ H i Phòng, đê ch n sóng đ o Cô Tôầ

21


Hình 1.4. C t ngang đ i di n tuy n đê ch n sóng Dung Qu t

Hình 1.5. Hình nh tuy n đê ch n sóng Dung Qu t

Hình 1.6. Hình nh tuy n đê ch n sóng đ o Cô Tô

22


CH

NGă2
PHÂN TÍCH ỄNHăGIỄăTỄCă NGăC AăTUY Nă ểă
BI NăR CHăGIỄăậ KIểNăGIANGă NăDọNGăCH YăL ăVÙNGă
NGăB NGăSỌNGăC UăLONG
căđi măv ăl ăvùngă

2.1

ngăb ngăsôngăC uăLong

c đi m chung c a l

2.1.1

ng b ng sông C u Long n m

h l u sông Mêkông, v i di n tích t nhiên

ch chi m 5% t ng di n tích l u v c, nh ng hƠng n m
l

ng n

BSCL ph i h ng ch u m t

c r t l n (kho ng 4γβ t m3), trong đó dòng ch y mùa l kho ng γ50 † 400

t m3, l u l

ng đ nh l t γ5.000 † 44.000m3/s, t th

ng l u đ v . Di n tích ng p

l c a c chơu th sông Mê Công g n 40.000km2. Trong đó: Bi n H 15.000 †
16.000km2, vùng chơu th
19.000km2. L th

Campuchia 4.000 † 5.000km2 vƠ

BSCL 18.000 †

ng l u v lƠm ng p t 1,4 † 1,6 tri u ha, n m l l n ng p t 1,8 ÷

β,0 tri u ha (bao g m toƠn b các t nh

ng Tháp, An Giang và ph n l n các t nh:

Long An, Kiên Giang, V nh Long, C n Th , m t ph n các t nh Ti n Giang, B n Tre)
v i đ ng p sâu t 0,5 † 4,0m, th i gian ng p t γ † 5 tháng.
M al
n

BSCL có th chia ra γ giai đo n: Giai đo n 1 t tháng 7 đ n tháng 8

c sông lên nhanh vƠ đ

c tr vƠo nh ng n i th p; Giai đo n β lƠ n

(t i Tơn Chơu trên 4m, Chơu
h

c trên γ,8m), l trƠn vƠo

c sông lên cao

TM vƠ TGLX theo hai

ng t dòng chính vƠ qua biên gi i Vi t Nam - Campuchia; Giai đo n γ lƠ th i k

l xu ng t cu i tháng 10, l trƠn t Campuchia gi m cho đ n cu i tháng 1β l sông
chính gi m hoƠn toƠn.
So v i l th
biên đ l

ng ngu n song Mêkông, l

Tơn Chơu vƠ Chơu

BSCL nhìn chung hi n hoƠ h n,

c kho ng γ,5 † 4,0m. L lên xu ng ch m v i c

ng

su t nh (trung bình kho ng 5 † 7 cm/ngƠy). Nh ng tr n l l n vƠ s m ch đ t kho ng
10 † 1βcm/ngƠy, cao nh t có th đ t β0 † γ0cm/ngƠy, ch b ng 1/4 † 1/6 biên đ l
(th

ng l u)

đ nh tam giác chơu.

T ng l u l

ng l n nh t đ n

BSCL kho ng γ5.000m3/s trong nh ngn m l

trung bình vƠ t i h n 44.000m3/s n m l l n.
trên toƠn qu c (g p γ l n t ng l

ơy lƠ m t t ng l

ng r t l n, l n nh t

ng l h th ng sông H ng và Thái Bình) v i m t h

23