chương 3 tóm tắt và trình bày dữ liệu

Chương 3
Tóm tắt và trình bày dữ liệu


1)Nhiệm vụ cơ bản:từ các thông tin cá biệt
trên từng đơn vị tổng thể, thực hiện sắp
xếp, phân lọai để thấy được các đặc trưng
chung của từng bộ phận và của tòan bộ
tổng thể
2) Phương pháp cơ bản : phân tổ thống kê
a) Khái niệm: PTTK là phương pháp
phân chia các đơn vị quan sát vào các tổ,
tiểu tổ có tính chất khác nhau theo 1 hay
1 số tiêu thức nào đó


b)

Các bước tiến hành phân tổ
* Lựa chọn tiêu thức phân tổ
_ Nguyên tắc 1: Căn cứ vào mục đích nghiên
cứu và bản chất của hiện tượng để xác định
tiêu thức phân tổ cho thích hợp
_ Nguyên tắc 2:Căn cứ vào điều kiện lịch sử cụ
thể để chọn tiêu thức phân tổ thích hợp
* Xác định số tổ cần thiết
** Phân tổ theo tiêu thức thuộc tính:
- Trường hợp giản đơn : khi hiện tượng
có ít loại hình , mỗi lọai hình đại diện bản chất
khác nhau rõ rệt : 1 lọai hình tạo thành 1 tổ

- Trường hợp phức tạp: có quá nhiều lọai
hình ,giữa các loại hình chưa có sự khác nhau về
chất rõ rệt : ghép các loại hình có tính chất đặc
điểm tương tự hình thành nên 1 tổ → Hình
thành bảng phân lọai ( bảng danh mục ) trong
thực tế
** Phân tổ theo tiêu thứ số lượng
- Trường hợp giản đơn:tiêu thức số lượng có
ít trị số → 1trị số tạo thành 1 tổ
- Trường hợp phức tạp:tiêu thức số lượng có
nhiều trị số→ghép các trị số có cùng bản chất
thành 1 tổ


Trường hợp này gọi là phân tổ có khỏang
cách tổ: 1 tổ bao gồm 1 phạm vi lượng
biến có 2 giới hạn : giới hạn dưới và giới
hạn trên
Trị số khỏang cách tổ d= Giới hạn trên-giới
hạn dưới
Công thức xác định d
x max-x min
d=-------------------n


với x max là lượng biến lớn nhất
x min là lượng biến bé nhất
n : số tổ định chia
-Công thức này áp dụng đối với lượng biến liên

tục
Nếu lượng biến rời rạc dùng công thức:
( x max-x min)-(n-1)
d=--------------------------------n
-Nếu khỏang cách tổ bằng nhau mới dùng công
thức để xác định d
-


-Có thể dùng tổ kín có đầy đủ 2 giới hạn hoặc tổ mở
chỉ có 1 giới hạn
* Xác định các chỉ tiêu giải thích
-Chỉ tiêu giải thích là các chỉ tiêu thống kê để nêu rõ
đặc trưng các tổ và tòan bộ tổng thể
-Xác định các chỉ tiêu giải thíchphải chú ý:
*Dựa vào mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ của
phân tổ để chọn các chỉ tiêu có liên hệ và bổ sung cho
nhau
- Chú ý mối quan hệ giữa chỉ tiêu giải thích và
tiêu tức phân tổ
- Sắp xếp các chỉ tiêu giải thích theo trình tự nhất
định


Vận dụng phương pháp phân tổ trong tóm
tắt và trình bày dữ liệu
1) Tóm tắt và trình bày dữ liệu định tính
a) Bảng tần số : tham khảo bảng
3.1 trang 29
b) Bảng tần số có phân tổ : tham

khảo bảng 3.2a trang 30
2) Tóm tắt và trình bày dữ liệu định
lượng
a) Phương pháp nhánh và lá: dữ liệu
thu thập được sẽ tách 2 phần : nhánh và
lá


Các chữ số bên phải của dữ liệu là lá( có
thể là 1 hay 2 chữ sốở hàng đơn vị hay
hàng chục), tương ứng các chữ sốcòn lại
là bên trái là nhánh: tham khảo ví dụ ở
trang 32
b) Bảng tần số: khi dữ liệu định
lượngcó số quan sát khá nhiều ( vài
chục ,vài trăm hoặc hơn), tham khảo ví dụ
ở trang 35,36,37
3) Tóm tắt và trình bày dữ liệu theo 2
tiêu thức: dùng bảng kết hợp : xem ví dụ
trang 39,40,41,42,43,44,45


Trình bày kết quả tóm tắt dữ liệu bằng biểu
đồvà đồ thị thống kê
Dùng các dạng
_ Đồ thị kết cấu
_Đồ thị phát triển
_Đồ thị hòan thành kế họach
_ Đồ thị liên hệ
_Đồ thị so sánh

_Đồ thị phân phối


Về hình thức dùng :
_Biểu đồ hình cột
_Biểu đồ tượng hình
_ Biểu đồ diện tích
_Biểu đồ đường gấp khúc
_Bản đồ thống kê