Lực lo ren xơ

LỰC LO-REN-XƠ
I. LỰC LO-REN-XƠ
1. Định nghĩa lực Lo-ren-xơ
Mọi hạt mang điện tích chuyển động trong một từ trường, đều chịu tác dụng của lực từ.
Lực này được gọi là lực Lo-ren-xơ (Lorentz).

2. Xác định lực Lo-ren-xơ
Lực Lo-ren-xơ do từ trường có cảm ứng từ ⃗ tác dụng lên một hạt điện tích q0 chuyển
động với vận tốc ⃗ :


Phương: vuông góc với ⃗ và B .
Chiều: tuân theo quy tắc bàn tay trái.
Độ lớn:

f = q0 v.B.sin
Trong đó: f: lực Lo-ren-xơ (N)
q0: điện tích của hạt chuyển động (C)
B: cảm ứng từ (T)
v: vận tốc của hạt điện tích (m/ s)
: góc hợp bởi B và v


Quy tắc bàn tay trái:
Để bàn tay trái mở rộng sao cho từ trường hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay
⃗ khi q0 > 0 và ngược chiều ⃗ khi q0 < 0. Lúc đó chiều của
đến ngón giữa là chiều
lực Lo-ren-xơ là chiều ngón cái choãi ra.

II. CHUYỂN ĐỘNG CỦA HẠT ĐIỆN TÍCH TRONG TỪ TRƢỜNG ĐỀU
1. Chú ý quan trọng

Khi hạt điện tích q0 khối lượng m bay vào trong từ trường với vận tốc ⃗ mà chỉ chịu tác






dụng của lực Lo-ren-xơ f thì f luôn luôn vuông góc với ⃗ nên f không sinh công, động
năng của hạt được bảo toàn nghĩa là độ lớn vận tốc của hạt không đổi, chuyển động của
hạt là chuyển động đều.

2. Chuyển động của hạt điện tích trong từ trƣờng đều
Chuyển động của hạt điện tích là chuyển động phẳng trong mặt phẳng vuông góc với
từ trường.
Trong mặt phẳng đó lực Lo-ren-xơ f luôn vuông góc với vận tốc ⃗ , nghĩa là đóng vai
trò lực hướng tâm:

f =

m.v 2
= q0 vB
R

Với R là bán kính cong của quỹ đạo.


Kết luận
Quỹ đạo của một hạt điện tích trong một từ trường đều, với điều kiện vận tốc ban đầu
vuông góc với từ trường, là một đường tròn nằm trong mặt phẳng vuông góc với
từ trường, có bán kính:

R=
3. Ứng dụng:

m.v
q0 B

Máy gia tốc
Ống phóng điện tử trong truyền hình
Máy phổ kế
Ví dụ
Một êlectron chuyển động trong từ trường đều có cảm ứng từ B = 2.10-4 T theo
phương vuông góc với đường sức của từ trường có v0 = 108 m/ s. Tìm quỹ đạo
chuyển động của êlectron.