BÀI 2
M TS
M C A CH
NGH A MÁC – -NIN, T T NG H
CHÍ MINH V CHI N TRANH,
I VÀ B O V T QU C.
I.
QUAN
T T
I M C A CH NGH A MÁC LÊ NIN,
NG H CHÍ MINH V CHI N TRANH
1. Quan i m c a ch ngh a Mác - Lê-nin
v chi n tranh
- Chi n tranh là m t hi n t ng l ch s - xã
h i
+ Các Mác, ng-ghen ã ch ng minh:
quá trình phát tri n c a xã h i loài ng i
ã có giai o n ch a t ng có chi n tranh.
ó là th i k công xã nguyên thu (CXNT)
kéo dài hàng v n n m con ng i ch a
bi t chi n tranh là gì.
1
+ Vì sao th i k CXNT ch a có chi n tranh? !c
tr ng c"a ch # này là trình # phát tri$n c"a l%c
l ng s&n xu't (LLSX) h t s(c th'p kém, t) ch(c xã
h i còn s* khai, con ng i s+ng hoàn toàn ph, thu c
vào t% nhiên.
ng l%c c* b&n c"a s% phát tri$n xã
h i công xã nguyên thu- là cu c #'u tranh gi.a con
ng i v/i t% nhiên.
+ Trong xã h i CXNT có các mâu thu0n và xung
# t gi.a các b l1c (k$ c& xung # t v2 trang) ch3 là
th( y u, không mang tính xã h i. Nh.ng cu c tranh
giành #'t #ai, các khu v%c s4n b5n, hái l m, các bãi
ch4n th&, các hang # ng ch3 là #'u tranh #$ sinh t6n.
Trong các cu c xung # t 'y #ã có y u t+ b1o l%c v2
trang, tuy nhi7u y u t+ b1o l%c v2 trang ch3 có ý ngh8a
#$ tho& mãn các nhu c9u kinh t tr%c ti p c"a các b
l1c. Vì v:y, Các Mác, ;ng-ghen coi #ây nh là m t
hình th(c lao # ng nguyên thu-.
+ B't ch'p th%c t #ó, các h
r=ng, chi n tranh #ã có ngay t> #9u khi xu't
hi n xã h i loài ng i và không th$ nào lo1i tr>
# c. M,c #ích c"a h< là che #:y cho chi n
tranh xâm l c do giai c'p t s&n phát # ng.
- Ngu6n g+c chi n tranh, t> s% xu't hi n ch
# t h.u, giai c'p và nhà n /c
+ Các Mác, ;ng-ghen kh?ng # nh, chi n
tranh g5n v/i b1o l%c, ra # i trong m t giai #o1n
l ch s nh't # nh, khi l%c l ng s&n xu't phát
tri$n, n4ng xu't lao # ng t4ng cao # n m(c t1o
ra giá tr th!ng d , #ó là ngu6n g+c kinh t , xã
h i c"a chi n tranh.
2
+ Th i k chi n tranh xu't hi n. ó là t> khi xã h i
CXNT tan rã và s% hình thành kinh t xã h i chi m
h.u nô l , ch # chi m h.u nô l xu't hi n ch # t
h.u v7 t li u s&n xu't, t> #ó d0n # n s% phân chia giai
c'p, nhà n /c. ó là ngu6n g+c sâu xa c"a b't bình
#?ng xã h i.
+ Phát tri$n lu:n #i$m c"a Các Mác, ;ng-ghen,
Lê-nin ch3 rõ : Trong th i #1i # qu+c ch" ngh8a, chi n
tranh b5t ngu6n t> chính b&n ch't c"a @ AB, CN Q.
Chi n tranh là b1n # ng c"a ch" ngh8a # qu+c, còn
ch" ngh8a # qu+c thì còn chi n tranh, mu+n xoá bC
chi n tranh ph&i tiêu di t ch" ngh8a # qu+c.
Nh v:y, chi n tranh có ngu6n g+c t> ch # chi m
h.u t nhân v7 TLSX, có #+i kháng giai c'p và có áp
b(c, bóc l t. Chi n tranh không ph&i b5t ngu6n t>
b&n n4ng sinh v:t c"a con ng i, không ph&i là # nh
m nh và c2ng không ph&i là hi n t ng t6n t1i v8nh
viDn. Mu+n xoá bC chi n tranh ph&i xoá bC ngu6n
g+c sinh ra nó.
- B&n ch't chi n tranh là k t,c chính tr b=ng th"
#o1n b1o l%c
+ Các Mác, ;ng-ghen, Lê-nin cho r=ng, b&n ch't
c"a chi n tranh là k t,c chính tr c"a m t giai c'p,
m t nhà n /c nh't # nh, b=ng th" #o1n b1o l%c.
Chi n tranh là ph *ng ti n, là th" #o1n ph,c v, cho
m,c #ích chính tr c"a các giai c'p, các nhà n /c bóc
l t.
3
+ Quan h gi.a chi n tranh và chính tr . Chi n tranh
ph,c v, cho m,c #ích chính tr , chính tr chi ph+i toàn b
ti n trình và k t c,c chi n tranh, chính tr quy t # nh
# ng l+i chi n l c, t) ch(c l%c l ng và c"ng c+ h:u
ph *ng… c"a chi n tranh. Lê-nin ch3 rõ “m
tranh #7u g5n li7n v/i ch #ô chính tr sinh ra nó”, chính
tr chi ph+i chi n tranh t> #9u # n cu+i. Không có chính
tr “siêu giai c'p”, các cu c chi n tranh #7u mang m,c
#ích chính tr và giai c'p. Gi.a chi n tranh và chính tr có
quan h ch!t chE.
- Tính ch't chi n tranh
+ C4n c( và phân chia chi n tranh. Các Mác, ;ngghen c4n c( vào # a v l ch s c"a các giai c'p, #+i v/i s%
phát tri$n xã h i và m,c #ích chính tr c"a các cu c chi n
tranh, #ã phân chia chi n tranh thành chi n tranh ti n b
và chi n tranh ph&n # ng.
+ Lê-nin c4n c( vào #i7u ki n l ch s gây ra chi n tranh; phân
chia chi n tranh thành chi n tranh Cách m1ng và chi n tranh ph&n
Cách m1ng, chi n tranh chính ngh8a và chi n tranh phi ngh8a.
+ Chi n tranh ti n b (Cách m1ng chính ngh8a). Bao g6m
nh.ng cu c n i chi n c"a giai c'p b áp b(c, b+c l t ch+ng l1i
giai c'p áp b(c bóc l t, cu c chi n tranh gi&i phóng dân t c, c"a
nhân dân lao # ng ch+ng l1i b
+ Chi n tranh ph&n # ng (ph&n Cách m1ng phi ngh8a). Bao
g6m nh.ng cu c chi n tranh #i xâm l c #'t #ai, nô d ch các dân
t c khác.
+ N5m v.ng quan #i$m ch" ngh8a Mác – Lê-nin v7 chi n tranh
có ý ngh8a: giúp chúng ta có c* sF #'u tranh phê phán các lu:n
#i u sai trái nh=m bôi nh< xuyên t1c #i # n ph" # nh ch" ngh8a
Mác – Lê-nin v7 chi n tranh. 6ng th i b&o v , phát tri$n quan
#i$m ch" ngh8a Mác – Lê-nin, ch+ng l1i cu c chi n tranh xâm
l c c"a kG thù, b&o v v.ng ch5c T) qu+c XHCN trong #i7u
ki n m/i.
4
2. T t ng H Chí Minh v chi n tranh
- Phân bi t rõ s% #+i l:p m,c #ích chính tr c"a
chi n tranh xâm l c và chi n tranh ch+ng xâm l c
+ Ch" t ch H6 Chí Minh kh?ng # nh, m,c #ích
chính tr c"a chi n tranh xâm l c là c /p n /c,
th+ng tr các dân t c. M,c #ích chính tr c"a chi n
tranh ch+ng xâm l c là b&o v # c l:p dân t c, ch"
quy7n qu+c gia.
+ Nói v7 m,c #ích c"a cu c kháng chi n ch+ng
th%c dân Pháp, Ng i kh?ng # nh: “Ta ch3 gi. gìn
non sông, #'t n /c c"a ta. Ch3 chi n #'u cho quy7n
th+ng nh't và # c l:p c"a T) Qu+c. Còn th%c dân
ph&n # ng Pháp thì mong 4n c /p n /c ta, mong b5t
dân ta làm nô l ”.
Nh v:y, Ch" t ch H6 Chí Minh #ã ch3 rõ, cu c
chi n tranh do th%c dân Pháp ti n hành F n /c ta là
cu c chi n tranh xâm l c, c /p n /c ta, b5t dân ta
làm nô l . Ng c l1i cu c chi n tranh c"a nhân dân
ta, ch+ng th%c dân Pháp là gi. gìn non sông #'t n /c,
b&o v ch" quy7n th+ng nh't và # c l:p c"a T) qu+c.
- Xác # nh tính ch't xã h i c"a chi n tranh, kh?ng
# nh ph&i dùng b1o l%c Cách m1ng #$ giành chính
quy7n và gi. ch" quy7n
+ Ch" t ch H6 Chí Minh #ã xác # nh tính ch't xã
h i c"a chi n tranh, chi n tranh xâm l c là phi
ngh8a, chi n tranh ch+ng xâm l c là chính nghh8a,
nh=m giúp nhân dân ta "ng h chi n tranh chính
ngh8a, ph&n #+i chi n tranh phi ngh8a.
5
+ Ph&i dùng b1o l%c Cách m1ng #$ giành l'y chính
quy7n và gi. chính quy7n. Ch" t ch H6 Chí Minh
kh?ng # nh:“Ch # th%c dân, t% b&n thân nó #ã là
m t hành # ng b1o l%c”, # c l:p t% do không th$ c9u
xin mà có # c, ph&i” dùng b1o l%c Cách m1ng
ch+ng b1o l%c ph&n cách m1ng, giành l'y chính
quy7n và b&o v chính quy7n”
+ Nh ng y u t+ t1o thành b1o l%c Cách m1ng.
Theo t t Fng H6 Chí Minh là: s(c m1nh c"a toàn
dân, b=ng c& l%c l ng chính tr và l%c l ng v2
trang g6m ba th( quân làm nòng c+t, k t h p ch!t chE
gi.a #'u tranh chính tr v/i #'u tranh v2 trang.
+ Ph&i dùng b1o l%c Cách m1ng #$ giành l'y chính
quy7n và gi. chính quy7n. Ch" t ch H6 Chí Minh
kh?ng # nh:“Ch # th%c dân, t% b&n thân nó #ã là
m t hành # ng b1o l%c”, # c l:p t% do không th$ c9u
xin mà có # c, ph&i” dùng b1o l%c Cách m1ng
ch+ng b1o l%c ph&n cách m1ng, giành l'y chính
quy7n và b&o v chính quy7n”
+ Nh ng y u t+ t1o thành b1o l%c Cách m1ng.
Theo t t Fng H6 Chí Minh là: s(c m1nh c"a toàn
dân, b=ng c& l%c l ng chính tr và l%c l ng v2
trang g6m ba th( quân làm nòng c+t, k t h p ch!t chE
gi.a #'u tranh chính tr v/i #'u tranh v2 trang.
6
- Ti n hành chi n tranh nhân dân d i s lãnh o
c a ng
+ Ch" t ch H6 Chí Minh kh?ng # nh ph&i ti n
hành CTND. “Vì cu c kháng chi n c"a ta là cu c
kháng chi n c"a toàn dân, v2 trang nhân dân” Ng i
ch" tr *ng ph&i d%a vào dân, coi “dân là g+c” #$
“xây d%ng th5ng l i”.
+ Ti n hành CTND toàn dân #ánh gi!c, Ch"
t ch H6 Chí Minh kêu g
b't kì ng i già, ng i trG, không chia tôn giáo, #&ng
phái, dân t c. HD là ng i Vi t Nam thì ph&i #(ng lên
#ánh th%c dân Pháp #$ c(u T) qu+c” (ngày
19/12/1946).
$ #ánh th5ng gi!c MH xâm l c. Ng i ti p t,c kh?ng
# nh “Ba m *i m+t tri u #6ng bào ta F c& hai mi7n, b't kì già
trG, trai gái, ph&i là ba m *i m+t tri u chi n s8 anh d2ng #ánh
M8 c(u n /c, quy t giành th5ng l i cu+i cùng”.
V/i ni7m tin s5c #á vào s(c m1nh c"a toàn dân, trong chi n
tranh, khi so sánh l%c l ng gi.a ta và # ch, Ch" t ch H6 Chí
Minh vi t:
“Chúng nhi7u là m'y v1n
Mình m'y nhiêu #6ng bào”
+ Toàn dân #ánh gi!c #i #ôi v/i #ánh gi!c toàn di n trên t't
c& các m!t tr:n chính tr , quân s%, kinh t , v4n hoá, ngo1i
giao…. theo Ch" t ch H6 Chí Minh “quân s% là vi c ch" ch+t
trong kháng chi n”. Nh ng ph&i ph+i h p ch!t chE v/i các
hình th(c khác, “th5ng l i quân s% #em l1i th5ng l i cho chính
tr , th5ng l i chính tr sE làm cho th5ng l i quân s% to l/n
h*n”.
7
'u tranh ngo1i giao là m!t tr:n có ý ngh8a chi n l c trong
chi n tranh, Ng i ch" tr *ng v>a “#ánh” v>a “#àm” #$ giành
th5ng l i, #6ng th i chú tr
m!t, cô l:p kG thù và tranh th" s% #6ng tình, "ng h , giúp #I
c"a qu+c t .
Kinh t là m!t tr:n quan tr
Chí Minh ch3 rõ “ru ng r0y là chi n tr ng, cu+c cày là v2
khí, nhà nông là chi n s8”, “tay cày tay súng, tay búa tay
súng”, ra s(c phát tri$n s&n xu't #$ ph,c v, kháng chi n.
Ch" t ch H6 Chí Minh kh?ng # nh: “v4n hoá là m!t tr:n” và
yêu c9u mJi v4n ngh s8 ph&i là m t chi n s8 trên m!t tr:n 'y.
+i v/i Ch" t ch H6 Chí Minh: ng4n ch!n # c chi n tranh
là th ng sách, Ng i c+ g5ng dùng ph *ng th(c ít #) máu #$
giành và gi. chính quy7n. Khi #ã ph&i dùng chi n tranh thì s%
hy sinh, m't mát là không th$ tránh khCi.
+ Trong l8nh v%c ngh thu:t quân s%, Ch" t ch H6 Chí Minh
luôn l'y t t Fng chi n l c ti n công, giành th ch" # ng,
#ánh # ch b=ng s(c m1nh t)ng h p c"a nhi7u l%c l ng, hình
th(c, quy mô và m
nhuyDn các y u t+: Thiên th i, # a l i, nhân hoà v/i: Chí,
d2ng, l%c, th , th i, m u #$ #ánh và #ánh th5ng # ch m t cách
có l i nh't, t)n th't ít nh't. Nh v y, d /i s% lãnh #1o c"a
&ng và Ch" t ch H6 Chí Minh, ngh thu:t ti n hành chi n
tranh nhân dân toàn dân, toàn di n c"a Vi t Nam #ã phát tri$n
# n #3nh cao.
- Kháng chi n lâu dài d a vào s c mình là chính
+ Vì sao kháng chi n lâu dài d%a vào s(c mình là chính.
Xu't phát t> hoàn c&nh n /c ta là m t n /c nghèo, kinh t
kém phát tri$n, v>a giành # c # c l:p l1i ph&i # *ng #9u v/i
th%c dân, # qu+c có ti7m l%c quân s% l/n h*n mình.
8
+ Kháng chi n lâu dài, Ch" t ch H6 Chí Minh ch"
tr *ng “v>a kháng chi n v>a ki n qu+c” #$ xây d%ng
và phát tri$n l%c l ng ta, càng #ánh càng tr Fng
thành. Ng i ch3 #1o: ph&i tr ng kì kháng chi n, t%
l%c cánh sinh, “tr ng kì kháng chi n nh't # nh th5ng
l i”. Tr ng kì là #ánh lâu dài, l'y th i gian làm l%c
l ng #$ chuy$n hoá so sánh d9n d9n th và l%c c"a ta,
giành th5ng l i t>ng b /c, ti n lên giành th5ng l i hoàn
toàn, k t thúc chi n tranh càng s/m càng t+t.
+ T% l%c cánh sinh d%a vào s(c mình là chính,
không - l1i. “Ph&i #em s(c ta mà gi&i phóng ta”, nh ng
#6ng th i ph&i h t s(c tranh th" s% #6ng tình giúp #I
c"a qu+c t , t1o nên s(c m1nh t)ng h p l/n h*n # ch #$
th5ng chúng.
•
+ N5m v.ng TT Ch" t ch H6 Chí Minh v7 chi n
tranh có ý ngh8a. ây là nh.ng n i dung c* b&n ch3 #1o
xuyên su+t và là ngu6n g+c th5ng l i trong hai cu c
kháng chi n ch+ng Pháp và ch+ng M8 c"a nhân dân ta.
Ngày nay nh.ng t t Fng #ó còn nguyên giá tr , # nh
h /ng c"a &ng ta trong vi c #7 ra nh.ng quan #i$m c*
b&n ti n hành chi n tranh nhân dân b&o v T) qu+c Vi t
Nam XHCN.
II. QUAN I M C A CH NGH A MÁC LÊ NIN,
T T
NG H CHÍ MINH V
I
1. Quan #i$m c"a ch" ngh8a Mác – Lênin v7 quân # i
- Quân # i và ch(c n4ng quân # i.
9
+ Theo Ang-ghen, “quân #ôi là m t t:p #oàn ng i có
v2 trang, có t) ch(c do nhà n /c xây d%ng #$ dùng vào
cu c chi n trang t'n công ho!c chi n tranh phòng ng%”.
Quân # i ra # i g5n li7n v/i s% hình thành, phát tri$n
c"a ch # t h.u, có giai c'p, nhà n /c và chi n tranh.
+ Ch(c n4ng quân # i: Quân # i là công c, b1o l%c
ch" y u #$ b&o v l i ích c"a giai c'p th+ng tr và c"a nhà
n /c.
Các Mác, ;ng-ghen #ã v1ch rõ: “quân # i là công c,
ch" y u #$ ti n hành chi n tranh”.
Lê-nin nh'n m1nh, “ch(c n4ng c* b&n c"a quân # i #
qu+c là ph *ng ti n quân s% #$ #1t m,c tiêu chính tr #+i
ngo1i và duy trì quy7n th+ng tr c"a b
nhân dân lao # ng trong n /c”.
- B n ch t giai c p c a quân i
+ Các Mác, Ang-ghen lí gi&i sâu s5c b&n ch't c"a
quân # i, quân # i là công c, b1o l%c v2 trang c"a m t
giai c'p, m t nhà n /c nh't # nh. B&n ch't giai c'p c"a
quân # i là b&n ch't c"a giai c'p c"a nhà n /c #ã t)
ch(c, nuôi d Ing và s d,ng nó. Quân # i giai c'p t
s&n mang b&n ch't giai c'p t s&n, Quân # i giai c'p vô
s&n mang b&n ch't giai c'p vô s&n.
+ Không có quân # i “siêu giai c'p” “trung l:p v7
chính tr ” ho!c là l%c l ng b&o v l i ích cho m
l/p trong xã h i. Lu:n #i u “phi chính tr hoá quân # i”
c"a giai c'p t s&n th%c ch't là mu+n ph" # nh s% lãnh
#1o c"a &ng c ng s&n #+i v/i quân # i, hòng vô hi u
hoá quân # i c"a giai c'p vô s&n.
10
- S c m nh chi n u c a quân i
+ Các Mác, Ang-ghen kh?ng # nh. S(c m1nh
chi n #'u c"a quân # i, ph, thu c và r't nhi7u nhân
t+ nh : con ng i, các #i7u ki n kinh t , chính tr ,
v4n hoá, xã h i, v2 khí trang b , khoa h
ph *ng th(c s&n xu't...
+ Lê-nin ch3 rõ: s(c m1nh chi n #'u c"a quân # i
ph, thu c vào nhi7u y u t+. Trong #ó kh?ng # nh vai
trò quy t # nh c"a nhân t+ chính tr , tinh th9n trong
chi n tranh, Ng i nói: “trong m
r+t cu c th5ng l i #7u tu thu c vào tr1ng thái chính
tr tinh th9n c"a qu9n chúng #ang #) máu trên chi n
tr ng quy t # nh”.
- Nguyên t c xây d ng quân i ki u m i c a Lê-nin
+ Lê-nin #ã k t,c, b&o v và phát tri$n lý lu:n c"a Các
Mác, Ang-ghen v7 quân # i và v:n d,ng xây d%ng thành công
quân # i ki$u m/i c"a giai c'p vô s&n F n /c Nga Xô Vi t.
+ Nh.ng nguyên t5c c* b&n v7 xây d%ng H6ng Quân là:
&ng C ng s&n lãnh #1o H6ng quân, t4ng c ng b&n ch't giai
c'p công nhân; #oàn k t th+ng nh't quân # i v/i nhân dân;
t4ng c ng v/i ch" ngh8a qu+c t vô s&n; xây d%ng chính quy;
không ng>ng hoàn thi n c* c'u t) ch(c; phát tri$n hài hoà các
quân ch"ng,binh ch"ng; sKn sàng chi n #'u. Trong #ó s% lãnh
#1o c"a &ng C ng s&n là nguyên t5c quan tr
# nh s(c m1nh, s% t6n t1i, phát tri$n, chi n #'u, chi n th5ng
c"a H6ng quân.
+ Ngày nay, nh.ng nguyên t5c v7 xây d%ng quân # i ki$u
m/i c"a Lê-nin v0n gi. nguyên giá tr . ó là lý lu:n cho các
&ng C ng s&n #7 ra ph *ng h /ng t) ch(c xây d%ng quân
# i c"a mình.
11
2. T t ng H Chí Minh v quân i
LM mang b&n ch't giai c'p công nhân, tính
ch't nhân dân và tính dân t c sâu s5c.
+ Ch" t ch H6 Chí Minh kh?ng # nh “t) ch(c quân
# i công nông” chuNn b l%c l ng cho t)ng khFi ngh8a.
Xây d%ng quân # i ki$u m/i c"a giai c'p công nhân và
nhân dân lao # ng, #!t d /i s% lãnh #1o c"a &ng C ng
s&n Vi t Nam.Vì v:y, ngay t> #9u,
Ch" t ch H6 Chí Minh xác # nh: “Quân # i nhân dân
Vi t Nam mang b&n ch't giai c'p công nhân, tính nhân
dân và tính dân t c sâu s5c”.
Ch" t ch H6 Chí Minh khái quát: “Quân # i ta trung
v/i &ng, hi u v/i dân, sKn sàng chi n #'u hy sinh vì
# c l:p, t% do c"a T) qu+c, vì CHXN. Nhi m v, nào
c2ng hoàn thành, khó kh4n nào c2ng v t qua, kG thù
nào c2ng #ánh th5ng”.
+ Tính nhân dân, tính dân t c c"a
L. Quân # i
ta bao g6m nh.ng con em c"a nhân dân lao # ng các
dân t c Vi t Nam. Quan h m:t thi t gi.a quân # i v/i
nhân dân #ã trF thành b&n ch't, truy7n th+ng t+t #Op c"a
“b # i C, H6”, Ch" t ch H6 Chí Minh kh?ng # nh:
“Quân # i ta là quân # i nhân dân, do nhân dân xây
d%ng, vì nhân dân mà chi n #'u”.
Ng i th ng xuyên quan tâm xây d%ng m+i quan h
máu th t gi.a quân # i v/i nhân dân, coi #ó là ngu6n
g+c t1o nên s(c m1nh c"a quân # i. Ng i ví: “dân nh
n /c, quân nh cá” “quân và dân nh cá v/i n /c”,
+ +i v/i
L Vi t Nam, b&n ch't giai c'p công
nhân, tính nhân dân, tính dân t c là m t th$ th+ng nh't
không th$ tách r i.
12
- T ch c LLVT nhân dân Vi t Nam.
+ T) ch(c LLVTNNVN g6m ba th( quân: b
# i ch" l%c, b # i # a ph *ng, dân quân t% v .
B # i ch" l%c, b # i # a ph *ng h p thành quân
# i nhân dân Vi t Nam.
+ Ch" t ch H6 Chí Minh ch3 rõ: xây d%ng
LLVT, ph&i trên c* sF xây d%ng l%c l ng chính
tr c"a qu9n chúng. Xây d%ng quân # i chính qui
ph&i l%a ch<n cán b , chi n s8 t> các # i du kích,
các # i t% v . Khi xây d%ng quân # i chính qui
v0n duy trì dân quân du kích và LLVT # a
ph *ng. ó chính là hình th(c t) ch(c LLVTND
Vi t Nam g6m ba th( quân: b # i ch" l%c, b # i
# a ph *ng và dân quân du kích.
- S c m nh c a quân i nhân dân Vi t Nam.
+ Là s(c m1nh t)ng h p, trong #ó y u t+ con
ng i, y u t+ chính tr tinh th9n gi. vai trò quy t
# nh. H6 Chí Minh nói: “s(c m1nh Quân # i nhân
dân Vi t Nam là s(c m1nh t)ng h p c"a nhi7u y u
t+: chính tr tinh th9n, k3 lu:t, t) ch(c, ch3 huy, v2 khí
trang b , trình # k8 chi n thu:t, công tác b&o #&m”.
L.
+ Trong các y u t+ t1o nên s(c m1nh c"a
H6 Chí Minh coi y u t+ con ng i v/i trình # chính
tr gi. vai trò quy t # nh. Ng i kh?ng # nh:”quân
mà không có chính tr nh cây không có g+c, vô
d,ng l1i có h1i”. Cùng v/i xây d%ng v7 chính tr , Ch"
t ch H6 Chí Minh #6ng th i nh'n m1nh ch4m lo xây
d%ng quân # i v7 m
m1nh chi n th5ng m
v,.
13
+ $ phát huy nhân t+ con ng i Ch" t ch H6 Chí
Minh th ng xuyên ch4m lo # n # i s+ng v:t ch't tinh
th9n c"a b # i, khuyên r4n, # ng viên và bi$u d *ng
k p th i nh.ng g *ng “ng i t+t, vi c t+t”. Xác # nh
“cán b là cái g+c c"a m
là kG giúp n /c, t /ng giCi thì n /c m1nh, t /ng xoàng
thì n /c hèn”. Do #ó, ph&i ch4m lo xây d%ng cán b có
#" #(c, #" tài, Ng i #òi hCi mJi cán b ph&i có #" t
cách: trí, d2ng, nhân, tín, liêm, trung.
- Ch c n ng c b n c a quân i là i quân chi n
u, i quân công tác và i quân s n xu t.
+ SKn sàng chi n #'u và chi n #'u th5ng l i. Là ch(c
n4ng c* b&n c"a
LM . Q là công c, b1o l%c b&o
v v.ng ch5c T) qu+c Vi t Nam, b&o v &ng, Nhà n /c
và nhân dân. Ch" t ch H6 Chí Minh xác # nh:” Chúng ta
ph&i xây d%ng quân # i ngày càng hùng m1nh và s?n
sàng chi n #'u #$ gi. gìn hoà bình, b&o v #'t n /c”.
+ Quân # i có ch(c n4ng là # i quân công tác. “ i quân
tuyên truy7n”, là quân # i nhân dân Cách m1ng, quân # i
c"a dân, do dân, vì dân. ó là l%c l ng chính tr , l%c
l ng chi n #'u trung thành, tin c:y c"a &ng, Nhà n /c
và nhân dân. Ch" t ch H6 Chí Minh ch3 rõ: “ i Vi t Nam
Tuyên truy7n gi&i phóng quân”, ngh8a là chính tr tr
h*n quân s%”. Do #ó ch(c n4ng quân # i ta là # i quân
công tác, tích c%c v:n # ng qu9n chúng nhân dân th%c hi n
# ng l+i, ch" tr *ng, chính sách c"a &ng và Nhà n /c,
#6ng th i tham gia th%c hi n các nhi m v, khác.
+ Quân # i ta còn có ch(c n4ng là quân # i lao # ng
s&n xu't. Ch" t ch H6 Chí Minh xác # nh: “hi n nay quân
# i ta có hai nhi m v, chính. M t là, xây d%ng m t # i
quân ngày càng hùng m1nh và sKn sàng chi n #'u. Hai là,
thi t th%c tham gia lao # ng s&n xu't góp ph9n xây d%ng
CNXH”.
14
+ Ba ch(c n4ng c* b&n #ó th$ hi n b&n ch't,
truy7n th+ng t+t #Op c"a nhân dân Vi t Nam.
Là
L Cách m1ng, Q c"a dân, do dân, vì
dân. Là l%c l ng chi n #'u trung thành, tin
c:y c"a &ng, Nhà n /c và nhân dân.
Nh v y, Ch" t ch H6 Chí Minh là
ng i sáng l:p, lãnh #1o và rèn luy n quân # i
ta. Quán tri t t t Fng c"a Ng i, ngày nay
&ng ta ti p t,c ch" tr *ng xây d%ng quân # i
nhân dân cách m1ng, chính qui, tinh nhu ,
t>ng b /c hi n #1i.
III. QUAN I M C A CH NGH A MÁC - LÊ-NIN,
V B O V T QU C XÃ H I CH NGH A
H
c+ng hi n m/i vào kho tàng CN Mác.
Th nh t, Mác, ;ng-ghen nh:n # nh: “Cu c Cách
m1ng C ng s&n ch" ngh8a không nh.ng sE có tính ch't dân
t c mà sE #6ng th i x&y ra F trong t't c& các n /c v4n
minh, t(c là ít nh't F Anh, MH, Pháp và (c”.
Th hai, th i k Các Mác, Ang-ghen s+ng, giai c'p vô
s&n ch a có t) qu+c, nên v'n #7 b&o v T) qu+c xã h i ch"
ngh8a ch a #!t ra tr%c ti p
Th ba, H
hi n m/i c"a Lê-nin vào kho tàng c"a ch" ngh8a Mác, #áp
(ng tr%c ti p nhi m v, b&o v T) qu+c XHCN Xô Vi t.
15
N i dung H c thuy t b!o v" T# qu$c XHCN c a
Lê-nin.
1. B!o v" T# qu$c XHCN là m t t t y u, khách
quan
- Lê-nin nh:n # nh: “ Ch" ngh8a t b&n phát tri$n c%c
k không #7u nhau trong các n /c” Ng i k t lu:n “
CNXH không th$ th5ng l i #6ng th i trong t't c& các
n /c. Tr /c h t, nó th5ng l i trong m t n /c ho!c trong
m t s+ n /c”. Th%c t sau th5ng l i Cách m1ng tháng
m i Nga, ch" ngh8a # qu+c tìm cách tiêu di t nhà n /c
XHCN #9u tiên trên th gi/i. Do #ó v'n #7 b&o v T)
qu+c XHCN trF thành nhi m v, tr%c ti p, t't y u, khách
quan. Lê-nin vi t “k$ t> ngày 25 tháng M i 1917, chúng
ta là ng i ch" tr *ng b&o v T) qu+c. Chúng ta tán thành
“b&o v T) qu+c”, nh ng cu c chi n tranh gi. n /c mà
chúng ta #ang #i t/i, là m t cu c chi n tranh b&o v T)
qu+c XHCN”.
- M,c tiêu b&o v T) qu+c XHCN, b&o v T)
qu+c bao gi c2ng g5n v/i b&o v ch # . Lê-nin
vi t: “b&o v CNXH v/i tính cách là T) qu+c, b&o
v n /c C ng hoà Xô Vi t, v/i tính cách là m t
#*n v trong # i quân th gi/i c"a CNXH”. ó là
m t c+ng hi n m/i c"a Lê-nin.
- Lê-nin còn xác # nh, nhi m v, b&o v T)
qu+c XHCN ph&i ti n hành ngay khi giai c'p vô
s&n giành # c chính quy7n, kéo dài # n h t th i
k quá # cho # n khi nào không còn s% ph&n
kháng c"a giai c'p t s&n.
16
- M,c tiêu b&o v T) qu+c XHCN, b&o v T)
qu+c bao gi c2ng g5n v/i b&o v ch # . Lê-nin
vi t: “b&o v CNXH v/i tính cách là T) qu+c, b&o
v n /c C ng hoà Xô Vi t, v/i tính cách là m t
#*n v trong # i quân th gi/i c"a CNXH”. ó là
m t c+ng hi n m/i c"a Lê-nin.
- Lê-nin còn xác # nh, nhi m v, b&o v T)
qu+c XHCN ph&i ti n hành ngay khi giai c'p vô
s&n giành # c chính quy7n, kéo dài # n h t th i
k quá # cho # n khi nào không còn s% ph&n
kháng c"a giai c'p t s&n.
2. B!o v" T# qu$c XHCN là nghiã v%, trách nhi"m c a toàn
dân t c, toàn th giai c p công nhân, nông dân và nhân dân lao
ng.
- B&o v T) qu+c XHCN là b&o v thành qu& to l/n mà toàn
dân, toàn th$ giai c'p và nhân dân lao # ng v>a tr&i qua cu c #'u
tranh gay go quy t li t v/i kG thù m/i giành # c. Ng i ch3 rõ: b&o
v T) qu+c XHCN là ngh8a v,, là trách nhi m c"a toàn &ng, toàn
dân, c"a giai c'p vô s&n trong n /c; nhân dân lao # ng và giai c'p
vô s&n th gi/i có ngh8a v, "ng h s% nghi p b&o v T) qu+c
XHCN.
- B&o v T) qu+c XHCN là b&o v l i ích c"a toàn dân t c,
toàn th$ giai c'p và nhân dân lao # ng. Ng i nói “không bao ng i
ta có th$ chi n th5ng # c m t dân t c mà #a s+ công nhân và nông
dân #ã bi t, #ã c&m và trông th'y r=ng h< b&o v chính quy7n c"a
mình, chính quy7n Xô Vi t, chính quy7n c"a nh.ng ng i lao # ng,
r=ng h< b&o v s% nghi p mà khi th5ng l i sE #&m b&o cho h<, c2ng
nh con cái h<, có kh& n4ng h Fng th, m
thành qu& lao # ng c"a con ng i”.
17
3. B!o v" T# qu$c XHCN ph!i th &ng xuyên t'ng
c &ng ti m l(c qu$c phòng g)n v*i phát tri n kinh t xã h i
- B&o v T) qu+c ph&i th ng xuyên t4ng c ng ti7m
l%c qu+c phòng, vì b&n ch't # qu+c là xâm l c. Mu+n
#ánh b1i chúng, Nhà n /c XHCN ph&i t4ng c ng TLQP
c9n thi t, Lê-nin yêu c9u: “ ph&i có thái # nghiêm túc #+i
v/i qu+c phòng”. Ng i vi t:” #i7u nguy hi$m nh't là
#ánh giá th'p kG thù, #i7u #ó có th$ dNn t/i th't b1i trong
chi n tranh”.
- T4ng c ng TLQP ph&i luôn g5n v/i phát tri$n kinh
t , chính tr -xã h i. Vì các ho1t # ng trong l8nh v%c # i
s+ng xã h i có quan h ch!t chE v/i nhau. Lê-nin
vi t:”m+i quan h gi.a t) ch(c quân s% c"a m t n /c v/i
toàn b ch # kinh t , v4n hoá.c"a n /c 'y ch a bao gi
l1i h t s(c ch!t chE nh ngày nay.
4. !ng C ng s!n lãnh +o m i m,t s( nghi"p T# qu$c
XHCN
- Lê-nin ch3 ra r=ng: &ng C ng s&n ph&i lãnh #1o m
m!t s% nghi p b&o v T) qu+c. &ng ph&i #7 ra ch"
tr *ng, chính sách phù h p v/i tình hình, có sáng ki n #$
lôi kéo qu9n chúng và ph&i có # i ng2 #&ng viên g *ng
m0u, hi sinh vì T) qu+c vì nhân dân.
- &ng h /ng d0n, giám sát ho1t # ng c"a các c'p,
các ngành, các t) ch(c xã h i, các #oàn th$ nhân dân lao
# ng, nh=m b&o v an ninh qu+c gia.
- S% lãnh #1o c"a &ng C ng s&n là nguyên t5c cao
nh't, là ngu6n g+c s(c m1nh b&o v v.ng ch5c T) qu+c
XHCN.
18
IV.T T
NG H CHÍ MINH V B O V T
QU C XHCN
1. B!o v" T# qu$c XHCN là t t y u khách quan.
- B&o v T) qu+c XHCN là t't y u khách quan. Ch"
t ch H6 Chí Minh ch3 rõ: “Các vua Hùng #ã có công d%ng
n /c, Bác cháu ta hãy cùng nhau gi. l'y n /c”.
-Ý chí gi. n /c c"a Ng i r't sâu s5c, kiên quy t.
Trong l i kêu g
19/12/1946 Ng i nói: “Chúng ta thà hi sinh t't c& ch(
không ch u m't n /c, nh't # nh không ch u làm nô l .
“…HIi #6ng bào!
Chúng ta ph&i #(ng lên!
B't kì #àn ông, #àn bà, b't kì ng i già, ng i trG,
không chia tôn giáo, #&ng phái, dân t c. HD là ng i Vi t
Nam thì ph&i #(ng lên #ánh th%c dân Pháp #$ c(u T)
qu+c. Ai có súng dùng súng, ai có g *m dùng g *m,
không có g *m thì dùng cu+c, thu)ng, cày, g:y g c…Dù
ph&i gian lao kháng chi n, nh ng v/i m t lòng kiên quy t
hi sinh, th5ng l i nh't # nh v7 dân t c ta!”.
Ngay sau khi Cách m1ng tháng 8 n4m 1945 thành
công, tr /c s% uy hi p c"a th%c dân # qu+c và b
# ng các lo1i, Ch" t ch H6 Chí Minh #ã cùng &ng ta #7
ra nhi7u bi n pháp thi t th%c #$ gi. v.ng chính quy7n
nhân dân, chuNn b cho kháng chi n lâu dài.
Trong cu c kháng chi n ch+ng MH c(u n /c, Ch" t ch
H6 Chí Minh kh?ng # nh: “Không có gì quý h*n # c l:p
t% do”. “HD còn m t tên xâm l c trên #'t n /c ta, thì còn
ph&i ti p t,c chi n #'u quét s1ch nó #i”.
19
Trong b&n Di chúc, Ng i c4n d!n:”Cu c
kháng chi n ch+ng MH c(u n /c có th$ còn kéo
dài. 6ng bào ta có th$ hi sinh nhi7u ng i nhi7u
c"a. Dù sao chúng ta c2ng quy t tâm #ánh th5ng
gi!c MH # n th5ng l i hoàn toàn”
Nh v-y, ý chí quy t tâm gi&i phóng dân t c,
b&o v T) qu+c là t t Fng xuyên su+t trong cu c
# i ho1t # ng c"a Ch" t ch H6 Chí Minh.
2. M%c tiêu b!o v" T# qu$c là c l-p dân
t c và CNXH, là ngh a v% trách nhi"m c a m i
công dân
- M,c tiêu b&o v T) qu+c. Ch" t ch H6 Chí Minh kh?ng
# nh:”b&o v T) qu+c là s% g5n bó ch!t chE gi.a m,c tiêu # c
l:p dân t c và CNXH, là s% th+ng nh't n i dung dân t c, n i
dung giai c'p và n i dung th i #1i”. Ng i ch3 ro, nhân dân ta
chi n #'u hy sinh ch?ng nh.ng vì # c l:p, t% do c"a riêng
mình mà còn vì # c l:p, t% do và hoà bình trên th gi/i.
- Ngh8a v,, trách nhi m thiêng liêng c"a công v7 b&o v
T) qu+c. Trong b&n tuyên ngôn # c l:p Ch" t ch H6 Chí Minh
#ã tuyên b+:”Toàn th$ dân t c Vi t Nam quy t #em t't c& tinh
th9n và l%c l ng, tính m1ng và c"a c&i #$ gi. quy7n t% do # c
l:p 'y”.
Khi Pháp quay l1i xâm l c n /c ta, Ng i kêu g
ng i VN thì ph&i #(ng lên #ánh th%c dân Pháp c(u T) qu+c”
Trong cu c kháng chi n ch+ng MH c(u n /c, Ng i kêu
g
toàn #$ gi&i phóng mi7n Nam, b&o v mi7n B5c ti n t/i th+ng
nh't n /c nhà.
20
- M,c tiêu b&o v T) qu+c. Ch" t ch H6 Chí Minh kh?ng
# nh:”b&o v T) qu+c là s% g5n bó ch!t chE gi.a m,c tiêu # c
l:p dân t c và CNXH, là s% th+ng nh't n i dung dân t c, n i
dung giai c'p và n i dung th i #1i”. Ng i ch3 ro, nhân dân ta
chi n #'u hy sinh ch?ng nh.ng vì # c l:p, t% do c"a riêng
mình mà còn vì # c l:p, t% do và hoà bình trên th gi/i.
- Ngh8a v,, trách nhi m thiêng liêng c"a công v7 b&o v
T) qu+c. Trong b&n tuyên ngôn # c l:p Ch" t ch H6 Chí Minh
#ã tuyên b+:”Toàn th$ dân t c Vi t Nam quy t #em t't c& tinh
th9n và l%c l ng, tính m1ng và c"a c&i #$ gi. quy7n t% do # c
l:p 'y”.
Khi Pháp quay l1i xâm l c n /c ta, Ng i kêu g
ng i VN thì ph&i #(ng lên #ánh th%c dân Pháp c(u T) qu+c”
Trong cu c kháng chi n ch+ng MH c(u n /c, Ng i kêu
g
toàn #$ gi&i phóng mi7n Nam, b&o v mi7n B5c ti n t/i th+ng
nh't n /c nhà.
3. S c m+nh b!o v" T# qu$c là s c m+nh t#ng h.p
c a c! dân t c, c! n *c, k t h.p v*i s c m+nh th&i +i
- Ch" t ch H6 Chí Minh luôn nh't quán quan #i$m:
phát huy s(c m1nh t)ng h p trong nhi m v, b&o v T)
qu+c XHCN. ó là s(c m1nh c"a toàn dân t c, toàn dân,
c"a t>ng ng i dân, c"a các c'p, các ngành t> Trung *ng
# n c* sF, là s(c m1nh c"a các nhân t+ chính tr , quân s%,
kinh t , v4n hoá xã h i, s(c m1nh truy7n th+ng v/i hi n
t1i, s(c m1nh dân t c v/i s(c m1nh th i #1i.
- Khi nói v7 s(c m1nh b&o v T) qu+c c"a dân t c,
Ng i coi tr
Ng i kh?ng # nh:”S% #6ng tâm c"a #6ng bào ta #úc
thành b(c t ng #6ng xung quanh T) qu+c, dù # ch hung
hãn, x&o quy t # n m(c nào #,ng #9u vào b(c t ng #ó,
chúng #7u th't b1i”
21
- So sánh v7 s(c m1nh gi.a ta v/i quân xâm l c,
trong cu c kháng chi n ch+ng MH, Ng i phân tích:
Chúng ta có chính ngh8a, có s(c m1nh #oàn k t toàn dân
t> B5c # n Nam, có truy7n th+ng #'u tranh b't khu't, l1i
có s% #6ng tình "ng h r ng l/n c"a các n /c XHCN anh
em và nhân dân ti n b trên th gi/i, chúng ta nh't # nh
th5ng.
- $ b&o v T) qu+c XHCN, Ch" t ch H6 Chí Minh
r't coi tr
dân (QPTD), an ninh nhân dân (ANND), xây d%ng quân
# i nhân dân coi #ó là l%c l ng ch" ch+t #$ b&o v T)
qu+c. Ng i c4n d!n:”Chúng ta ph&i xây d%ng quân # i
hùng m1nh, sKn sàng chi n #'u #$ b&o v #'t n /c, b&o v
công cu c xây d%ng CNXH.
Ng i kh?ng # nh”V/i s% lãnh #1o #úng #5n
c"a &ng và Chính ph", v/i s% #oàn k t nh't trí,
lòng tin v.ng ch5c và tinh th9n t% l%c cánh sinh c"a
mình, v/i s% giúp #I vô t c"a các n /c anh em,
v/i s% "ng h c"a nhân dân yêu chu ng hoà bình
trên th gi/i nh't là nhân dân các n /c Á- Phi,
nhân dân ta nh't # nh kh5c ph,c # c m
kh4n, làm tròn nhiêm v, vG vang mà &ng và
Chính ph" #7 ra”
- Quán tri t t t Fng H6 Chí Minh v7 b&o v T)
qu+c, ngày nay toàn &ng, toàn dân ta #ang th%c
hi n hai nhi m v, chi n l c xây d%ng thành công
CNXH và b&o v v.ng ch5c T) qu+c Vi t Nam
XHCN.
22
BÀI 3
XÂY D NG N N QU C PHÒNG
TOÀN DÂN, AN NINH NHÂN DÂN
I. M/C ÍCH, TÍNH CH0T VÀ
1
2M
XÂY D3NG N N QU C PHÒNG TOÀN DÂN
1. Khái ni"m v qu$c phòng toàn dân
Qu+c phòng là công cu c gi. n /c c"a m t
qu+c gia g6m t)ng th$ các ho1t # ng #+i n i và #+i
ngo1i v7 quân s%, chính tr , v4n hoá, kinh t …c"a nhà
n /c và nhân dân #$ phòng th" #'t n /c, t1o nên s(c
m1nh toàn di n, cân #+i trong s(c m1nh quân s% là
#!c tr ng, nh=m gi. v.ng hoà bình, #Ny lùi, ng4n
ch!n các ho1t # ng gây chi n c"a kG thù và sKn sàng
#ánh th5ng chi n tranh xâm l c d /i m
và quy mô.
23
Nh n th c khái ni m trên.
- Là n n qu$c phòng mang tính ch t: “Vì dân,
do dân, c a dân”.
- Phát tri n theo h *ng: toàn dân, toàn di"n, c
l-p, t( ch , t( l(c, t( c &ng và ngày càng hi"n +i.
- Do !ng C ng s!n Vi"t Nam lãnh +o, Nhà
n *c C ng hoà XHCN Vi"t Nam qu!n ly, i u hành.
- M%c ích: gi4 v4ng hoà bình, #n 5nh c a t
n *c, s6n sàng ánh b+i m i lo+i hình xâm l .c và
BLL c a các th l(c
qu$c và ph!n ng, b!o v"
v4ng ch)c T# qu$c Vi"t Nam và ch
XHCN.
2. M%c ích xây d(ng qu$c phòng toàn dân
- B&o v v.ng ch5c # c l:p ch" quy7n, th+ng nh't
và toàn vOn lãnh th) c"a T) qu+c, b&o v an ninh qu+c
gia,tr:t t% an toàn xã h i, b&o v nhân dân, b&o v
&ng, Nhà n /c, b&o v ch # XHCN, b&o v s%
nghi p #)i m/i và qu+c gia dân t c.
- ánh b1i m
BLL c"a ch" ngh8a # qu+c và các th l%c thù # ch
ch+ng phá Cách m1ng Vi t Nam.
- Ch" # ng ng4n ch!n, #Ny lùi các ho1t # ng gây
chi n c"a kG thù, gi. v.ng hoà bình, t1o môi tr ng
thu:n l i #$ xây d%ng #'t n /c, phát tri$n kinh t xã
h i, c&i thi n # i s+ng nhân dân, #6ng th i góp ph9n
b&o v hoà bình, )n # nh F khu v%c và th gi/i.
24
3. Tính ch t c a n n qu$c phòng toàn dân
a. Toàn dân
- T7 quy lu-t l5ch s8 v vai trò qu9n chúng
nhân dân $i v*i s( phát tri n c a xã h i, m,t khác
ph!n !nh truy n th$ng dân t c Vi"t Nam trong s(
nghi"p xây d(ng và b!o v" T# qu$c. T7 bài h c
kinh nghi"m lãnh +o Cách m+ng c a !ng và Bác
H trong giành và gi4 chính quy n, trong kh i
ngh a toàn dân, kháng chi n toàn dân: “toàn dân
xây d(ng t n *c và b!o v" T# qu$c”.
- Tính toàn dân, là n n qu$c phòng c a dân, do
ng qu$c
dân, vì dân. Toàn dân tham gia ho+t
phòng, b!o !m cho n n qu$c phòng v4ng ch)c trên
m i mi n c a t n *c,
.c cung c p s c ng &i,
s c c a vô t-n, ph%c v% cho nhi"m v% qu$c phòng.
Trong th&i bình và th&i chi n.
- 1i h i l9n th( IX c"a &ng kh?ng # nh
“T4ng c ng qu+c phòng, gi. v.ng an ninh
qu+c gia và toàn vOn lãnh th) là nhi m v,
tr
và c"a toàn dân”. Xây d%ng n7n QPTD v.ng
m1nh là c* sI b&o #&m #$ nhân dân ta # c
s+ng trong # c l:p t% do, hoà bình, xây d%ng
và phát tri$n #'t n /c.
b. Toàn di n
-T> bài h
chi n ch+ng Pháp và ch+ng MH, toàn th$ nhân
dân Vi t Nam #(ng lên #ánh gi!c, #ánh gi!c
b=ng m
các l8nh v%c: “KT-CT, tinh th9n không kém
ph9n quan tr
25