Tải bản đầy đủ (.docx) (12 trang)

RỪNG xà NU một trong những bài viết hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (71.29 KB, 12 trang )

RỪNG XÀ NU
I, hình tượng cây xà nu
1, vị trí
-tg k mta đơn thuần cây xà nu ở góc độ sv hojcmaf mta xà nu
trong sự gắn bó vs con ng trở thành btg cho con ng
--hình tượng nổi bật, xuyên suost cả chiều dài câu chuyện góp
phần thể hiện tư tưởng , chủ đề cho tp, tạo nên 1 kg nt đạm
chất sử thi, đậm chất TN, cây xà nu là hồn của buôn làng Xô Ma.
2, cây xà nu tượng trưng cho sp, phẩm chất của con ng TN
a,cây xà nu tượng trưng cho sp con ng TN
-mđ bằng câu văn “làng nằm trong tầm đại bác của đồn giặc” . .
câu văn dựng lên như thế sự sống của dân làng Xô Man, luôn
đối diện vs cái chết, cây xà nu cũng là đối tượng tàn phá và hủy
diệt.
-rừng xà nu bị tàn phá
+cả cánh rừng:hàng vạn cây k có cây nào là k bị
thương(nhân hóa)


+cây xà nu lớn: bị chặt đứt ngang nửa thân mình đổ ào ào
như 1 trận bão, nhựa ứa ra thành từng cục máu lớn (nhân hóa)
+cây xà nu con:bị đạn đại bác bắn đứt làm đôi
-những mất mát đau thương của làng Xô Man
+khi tx Dục đội mũ để về làng “ ngọn roi của nó k từ 1 ai,
tiếng kêu khóc dậy cả rừng”
+a Xút bị treo cổ
+bà Nhan bị chặt đầu cột tóc treo đầu súng
+mai bị đánh cho đến chết
+đôi bàn tay t nú bị đốt
+Dít bị tra tấn
+lưng t nú ngày bé dọc ngang những vết dao chém


+đứa con bé bỏng của mai và t nú bị chết dưới trận múa
cây sắt.
b,rừng xà nu biểu tượng chp phẩm chất cho ng TN
b1,rừng xà nu nối tiếp tới chân trời biểu tượng cho sự bất diệt
-MĐ và kết thúc đều là cảnh rừng Xà Nu “đến hết tầm mắt cũng
k thấy gì ngoài những đồi xà nu nối tiếp đến chân trời.
-kết cấu đầu cuối tương hợp này tạo cho ta sức sống bất diệt
của rừng xà nu hay chính là sức sống bất diệt của dân làng TN
B2,rừng xà nu biểu tượng cho dáng đứng của con ng TN


-rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn cua mình ra che chở cho làng
(nhân hóa)
-cây xà nu lớn “ ngọn xanh hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu
trời”
-những cây xà nu mới nhú ra khỏi mặt đất nhọn hoắt như mũi
lê(SS)
→dáng đứng của rừng xà nu, cây xà nu cũng chính là dáng đứng
của dân làng xô man
b3, rừng xà nu biểu tượng cho t/c của con ng TN
-cây xà nu ham as MT như 1 kv sự ham as của rừn xà nu khác
nào ng xo man ham tự do, hạnh phúc, tha thiết vs CM hướng về
as chân lí
-sinh sôi nảy nở khỏe: cạnh 1 cây xà nu ms ngã gục đã có 4-5
cây con mọc lên, bên cạnh 4,5 cây xà nu bị đại bác đánh ngã
gục, quanh đó vô số những cây con mọc lên.
→cây xà nu có thể bị chết nhưng rừng xà nu lại có sức sống rất
dẻo dai và mãnh liệt. Đây chính là truyền thống là mạch nối k
thể đứt giữa lòng dân, giữa lí tưởng chiến đấu và sự tồn tại bất
diệt của dân làng xô man. A xút đi nuôi bộ đội trong rừng bị giặt

treo cổ trên cây vả đầu làng. Đàn ông bị theo dõi thì bà Nhan
lên đảm đương cvc, bà Nhan bị chặt đầu tren đầu súng thì đã
có Mai và t nú lên nuôi a quyết. A quyết bị giết thì đã có Mai và
t nú lên thay. Mẹ con Mai bị giặc giết, t nú bị giặc tra tấn thì có
bé Heng, Dít kế tiếp. Có thể nói đó là 1 mạch ngầm bất tận


mang t/c truyền đời và nó kđ đc 1 điều, ước vọng xóa làng xô
man ra khỏi bản đồ TN của giặc sẽ k bh thành sự thật.
3, cây xà nu gắn vs con ng, c/s
-cây xà nu hiện diện gắn bó trong đ/s hằng ngày của dân làng
+ những đứa trẻ đc sinh ra và lớn lên trên những cánh
rừng xà nu, trai gái làng hò hẹn, yêu đương dưới những tán
rừng xà nu, ng làng xô man yên nghĩ đời đời dưới những bóng
cây xà nu
+ngọn lửa xà nu trong mỗi bếp
+đuốc xà nu soi sáng những con đường cho dân làng đến
thăm t nú khi a về thăm làng.
+ngọc lửa xà nu cháy rừng rực nơi dân làng tụ hẹn để nghe
cụ Mết kể về huyền thoại ng a hùng t nú
+ánh lửa t nú soi tờ giấy phép cấp trên kí cho t nu về làng
+khói xà nu xông bảng nứa để a quyết dạu t nú và Mai học
chữ
-cây xà nu còn hiện diện trong những sk trọng đại của dân làng
+dưới ngọc lửa xà nu chiếu cho t nú đọc thư tuyệt mệnh
của a quyết gửi cho dân làng trc khi hy sinh
+ngọn lửa xà nu cháy rừng rực trên 10 ngón tay của t nú, k
phải xà nu hùa vào tội ác của giặc mà ngọn lửa đấy đốt thêm
niềm căm hờn, nó tố cáo tội ác, nó kêu gọi mn hãy tiêu diệt cái
ác



+trong ánh lửa xà nu lấp loáng ánh giáo mác vs tiếng hô
“chém hết” của cụ mết , 10 tên giặc đã ngã sõng soài trên vũng
máu
+khi dân làng xô man ráo riết cb cho cuộc nổi dậy thì cả
rừng xà nu ào ào rung động.
→ trong qtr mta rừng và cây xà nu, tg đã sd bp nhân hóa như 1
phép tu từ chủ đạo. Ông luôn lấy nỗi đau và vẻ đẹp của con ng
làm chuẩn mực để ns về rừng xà nu, khiến xà nu trở thành 1 ẩn
dụ cho con ng, 1 biểu tượng bất khuất mà kiên cường.
II, bức chân dung tập thể của các a hùng
1,cụ mết
a,ngoại hình
-60 tuổi nhưng vẫn quắc thước
-râu dài tới ngực, đen bóng
-mắt xếch ngc
-ngực như 1 cây xà nu lớn
-bàn tay nặng trịch nắm chặt vai t nú như 1 cái kiềm sắt
→1 già làng khỏe mạnh, cụ mết mang dáng của 1 ng a hùng
trong các bản mường ca TN, toát lên sức mạnh của con ng TN.
-giọng nói:ồ ồ vang trong lồng ngực, tiếng ns vang2 khi cụ
chống giác xuống sàn nhà. Lời của cụ như lời hiệu triệu “ thế là
bđ r, đốt lửa lên”


→tiếng nói của cụ như tiếng cồng tiếng chiêng vang vọng giữa
đại ngàn TN kì vĩ đó chính là lời của cội nguồn lời phán quyết
thiêng liêng của ls.
b,phẩm chất, tính cách

-1 già lafngtuwj hào tin tưởng, kiêu hãnh về sức mạnh cây xà
nu, về sức mạnh con ng làng xô man “ k có cây gì mạnh bằng
cây xà nu đất ta. Cây mẹ ngã cây con mọc lên” niềm tin tưởng,
kiêu hãnh về cây xà nu hay cũng chính là niềm tin tưởng, kiêu
hãnh về dân làng xô man
-1 già làng vs lòng yêu nc nồng nàn vs ý thức gd con cháu
+cụ mết là pho sứ sống là ng lưu giữa và kể lại ls, cuộc đtr
dân làng xô man “ sau này tao chết r chúng mày phải kể lại cho
con cháu nghe”
+là ng phát ngôn cho chân lí về con đg giải phóng của nhan
dân “ chúng nó cầm súng mình phải cầm giáo” → phải dùng bạo
lực CM để chống lại bạo lực phản CM.
.sẽ ra s nếu kẻ thù đã cầm sung mà ta chưa kịp cầm lấy
giáo? 1 thực tế đãm máu và nc mắt của dân làng xô man. Tiếng
kêu khóc dậy cả làng khi bọn tx dục đến, bà Nhan bị chặt đầu
cột tóc treo đầu súng, a Sút bị treo cổ trên cây vả đầu làng,
cảnh t nú và cụ mết bất lực trc cảnh mẹ con mai bị tra tấn.
. sẽ ra s khi ta cầm vũ khi đứng lên, 10teen lính đã nằm
sõng saofi trên vũng máu trong nhà ưng làng xô man
-già làng chỉ huy cuộc chiến đấu
+dân làng xô man vẫn tự hào”5 năm chưa hề có 1 cán bộ
bị giặc bắt hay giết trong làng này”


+các thế hệ trong làng xô man thay nhau đi nuôi cán bộ từ
thanh niên đến ông bà già đến lũ trẻ
+cụ mết đã khiến 10 tên giặc phải đền mạng, cứu t nú
+cụ mết chống giáo xg sàn nhà, truyền hịch đánh mĩ cho
dân làng, thế là bđ r, đốt lửa lên
+làng trữ lt để chiến đấu lâu dài “năm nay làng k đói, đánh

tx mĩ phải đánh dài”. Làng xô man luôn trong tư thế đợi quân
thù “chằng chịt những hầm chông, hố chông, dàn thò”
→cụ mết là điểm tựa, niềm tin, ng tổ chức, tập hợp dân làng
đoàn kết chống giặc. Cụ mết góp phần bộc lộ sâu sắc chủ đề
truyện, cụ mết là cây xà nu đại thụ
2, NV t nú
-lúc nhỏ:
+mồ côi cha mẹ từ nhỏ, lớn lên nhờ sự cưu mang của dân
làng, cụ mết từng nx về t nú “đời nó khổ nhưng bụng nó sạch
như nc suối làng ta”
+trung thành vs CM, gan góc, táo bạo, dũng cảm
.ngay từ nhỏ, t nú đã nhận ra con đường của mình là theo
CM, cán bộ là Đảng, Đảng còn, núi nc này còn.
.chứng kiến cái chết của a sút bà nhan nhưng k hề nhục chí
, t nú vẫn cùng đi vs mai nuôi CB ngoài rừng
. t nú rất nghiêm khắc vs bản thân, rất trung trực vs chính
mình, khi học thấy mình tiếp thu chậm hơn mai, t nú đã lấy đá
đập vỡ đầu mình, chảy máu rofng2. T nú muốn học chữ để thay
a quyết làm CB, học chữ cũng là lợi ích cộng đồng. Học chữ k


thuộc, t nú đã đập vỡ bảng, a quyết dỗ k nói, mai dỗ đòi đánh
mai. Nhưng khi a quyết ns “ t nú làm CM thay a” t nú đã “nc
mắt giàng giụa” →giọt nc mắt của sự quyết tâm, hối hận.
.khi địch bắt tra hỏi “ cs ở đâu”, t nú chỉ tay vào bụng mình
và khẳng khái nói rằng “cs ở đây này”, lưng t nú hằng lên
những nhát dao chém của kẻ thù nhưng t nú vẫn k bh khuất
phục
+mưu trí: khi đi liên lạc k đi đg mòn mà xẻ rừng đi, k lội nc
êm, nuốt lá thư khi giặc bắt.

→những phẩm chất lúc nhỏ của t nú là cs làm nên hđ và phẩm
chất của t nú sau này
-lúc trưởng thành
+trung thành vs CM,gan góc dũng cảm
.vết chém dọc ngang trên tấm lưng trần thời niên thiếu vs
những đạo đày của ngục tù k làm t nú sợ . t nú tìm mọi cách
vượt qua ngục tù để trở về làng cùng thanh niên CB vũ khí chủ
động cho cuộc chiến đấu vs kẻ thù
.qua lời nhận định của tx chỉ huy khét tiếng tên Dục, tx dục
gọi t nú là con cọp, t nú là mãnh hổ của đại ngàn.
.tâm trạng của t nú khi nhìn thấy vk con bị tra tấn. T nú
mất tổ ấm từ ngày còn bé, khi trưởng thành a đã có vk con có
hp trọn vẹn mà mn ai cũng mơ ước. Ng vk yêu quý của a k phải
a khác mà chính là ng bạn thời thơ bé. Mai từng đồng hành vs
cuộc đời t nú như hình vs bóng, họ đã có vs nhau 1 ng con trai.
Thế r cái ngày định mệnh ấy đã đến, 2 ng thân yêu nhất đời t nú
đã chết thảm khốc dưới trận mưa cây sắt của bọn giặc. Nếu là 1
cây bút k vững vàng thì ở đoạn văn đầy kich tính này rất dễ sa


vào vc thần thánh hóa hoặc tầm thường hóa nv. Tâm trạng và
thái độ của t nú trc bi kịch có 102 này.
V t nú chứng kiến cảnh mẹ con mai bị bọn tx dục dẫn ra
giữa sân, từ chỗ nấp a nhìn thấy rất rõ mẹ con mai. Con ng cs,
con ng lí trí trong a lên tiếng, nếu vì thương vk con mà a xh thì
chúng sẽ giết a, lấy ai tiếp tục chỉ huy k/c, hiện thực đã đặt t nú
trước tình thế nan giải, con ng cộng đồng trong a chiến thắng
đc con ng cá nhân.
V nhưng nếu chỉ nhưz thì có lẽ ng trung thành đã thần
thánh hóa nv của mình chăng? Trc tấm thảm kịch giáng xg đầu ,

mai và đứa con bé bỏng chưa đầy 1 tháng tuổi, trái tim của ng
ck, ng cha trong t nú nổi dậy những t/c thật mãnh liệt” a chồm
dậy, con mắt a bh là 2 cục lửa lớn” a bất chấp tất cả, nhảy xổ và
bọn binh lính. Trong cụ mết là ĐK : “t nú k cứu đc mẹ con mai”
trở đi trở lại như 1 đk của thương đau, như 1 niềm ân hận k
nguôi, bởi lúc đó, ng làng xô man chưa ý thức đc khi chúng nó
cầm súng cta phải cầm giáo.
.khi chính t nú bị tra tấn dã man.
V bọn giặc khiêng t nú ném vào góc nhà ưng. Trong bóng
tối dày đặc, t nú chỉ nghĩ về cM đến khi có lệnh đảng cho đánh,
ai sẽ làm CB lãnh đạo dân làng xô man đánh giặc.
V bọn giặc lấy dẻ tẩm dầu xà nu quấn quanh 10 đầu ngón
tay t nú. K kêu lên 1 tiếng nào trợn mắt nhìn tx dục.
V 10 ngón tay thành 10 ngọn đuốc. T nú nhắm mắt r lại mở
mắt ra trừng trừng. K cảm thấy lửa ở 10 đầu ngón tay, nghe
thấy lửa ở trong lồng ngực → vừa là sức nóng của ngọn lửa thật
, vừa có sự chuyển hóa từ ngọn lửa VL thành ngọn lửa tinh thần


căm hờn. Cách ss ngọn lửa như 10 ngọn đuốc vừa diển tả sự
đau đớn mà t nú phải chịu đựng , ngọn đuốc là biểu tượng cho
ngọn lửa truyền thống quật cường
*chi tiết đôi bàn tay t nú: thể hiện cuộc đời, sp và t/c của nv
-đôi bàn tay lành lặn
+lúc còn nhỏ
. bàn tay xách xà lét giấu vài lon gạo đi nuôi a quyết ngoài
rừng
.bàn tay cầm phấn viết chữ a quyết dạy cho
.bàn tay dám cầm đá đập vào đầu mình để trừng phạt khi
học hay quên chữ

.bàn tay mang công văn đi liên lạc
.bàn tay đặt lên bụng mình tl giặc khi nị ra tấn “cs ở đây
này”
+lúc trưởng thành
.khi t nú thoát khỏi ngục kon tum trở về gặp mia ở đầu
làng, mai cầm đôi tay t nú mà giàn giụa nc mắt
.đôi bàn tay xé đôi tấm dồ của mình cho mai điệu con cho
ấm
.đôi bàn tay bíu chặt gốc cây khi bọn lính dẫn mai ra sân,
đôi bàn tay bức đứt hàng chục trái vả mà k hay trc cảnh mai và
đứa con bị tra tấn.
.đôi tay che chở dũng mãnh của 1 ng ck yêu vk, 1 ng cha
thương con khi mai ôm đứa con chui vào ngực a “2 cánh tay
rộng lớn như 2 cánh lim chắc của a khi ôm chặt lấy mẹ con mai.
-đôi bàn tay thương tích
+ (cảnh t nú bị tra tấn )


+bóp cổ tx chỉ huy dưới hầm, ngầm cố thủ bằng đôi bàn
tay cụt. Đối mặt vs tên ác ôn, t nú ns “ tao có súng dây, tao có
dao găm đây, nhưng tao k giết mày bằng súng k đâm mày bằng
dao nghe chưa dục, tao giết mày bằng 10 ngón tay cụt này thôi,
tao bóp cổ mày thôi”
→đôi bàn tay cụt như x chứng nhắc nhở mn về hệ lụy tất yếu
của vc chưa cầm vũ khí, bàn tay cụt còn là nhân chứng cho 1
cuộc đời đầy đau thương.
+tha thiết yêu thương bản làng, yêu thương mn
.bao nhiêu năm xa làng, a vẫn nhớ tiếng chày chuyên cần
rộn rã
.qua kỉ niệm của anh và mai “kỉ niệm cắt sâu vào lòng a 1

nhát dao”
. nhìn dít ngồi trc mặt, t nú nghe như 1 luồng lạnh rân
raanowr mặt và ngực, h/ả mai hiện về.
→t nú là điển hình cho con ng đtr của ND TN. Nv t nú là là 1
kiểu nv sử thi điển hình, bởi khi nhìn vào t nú ta thấy đc hành
trình của dân làng xô man ns riêng và cả dân tộc vN ns chung
trong thời chống Mĩ cứu nc. T Nú là cây Xà Nu trưởng thành, đại
bác k giết nổi chúng
3, nv Dít
-can đảm, gan dạ
+khi bị giặc bắt, chút bắt dít đứng giữa sân, lên đạn, từ từ
bắn từng viên 1 vào đầu dít, ban đầu khóc thét, im bặt r đôi
mắt nhìn nhìn bọn giặc bình thản


+k khóc trong đêm mẹ con mai chết
-là cán bộ chủ chốt, đc mn trong làn tin yêu
-kiên quyết, nghiêm túc trong cvc nhưng rất giàu t/c trong c/s
đời thường.
+giọng hỏi lạnh lùng khi hỏi t nú “ đồng chí về có giấy phép
k?”, đọc đi đọc lại đến 3 lần giấy phép của t nú
+giọng ns t/c khi bk t nú về theo lệnh cấp trên
+dít là h/ả của mai ngày hôm qua qua sự phát hiện của t

→dít là h/ả thế hệ trẻ trưởng thành nhanh chóng trong cuộc
chiến đấu, là cây xà nu con vượt lên rất nhanh chóng thay thến
hững cây đã ngã.
4,bé Heng “hiếm có nơi nào e bé thơ cũng hóa a hùng” (tố hữu)
Dẫn t nú về làng, giới thiệu vs chị dít bằng niềm tự hào. 3 năm
trc khi t nú ra đi ms đứng đến ngang bụng, 3 năm sau khi t nú

về thăm làng, Heng,súng đeo chéo ngang lưng ra vẻ 1 ng lính
thực sự, mặc chiếc áo bà ba dài phét đít, đội mũ sụp→là h/ả
tốp thiếu nhi đang kế tục thế hệ cha a để đưa cuộc chiến đấu
đến thắng lợi, bé Heng là cây xà nu con ms nhú khỏi mặt đất đã
nhọn hoắt như mũi lê
5,các nv khác
-mai:+trong tư cách ng vk: dịu hiền, thủy chung
+ng mẹ :giàu đức hy sinh (lấy thân mình hứng trận mưa
cây sắt bảo vệ che chở cho con)
+ng dân xô man: kiên cường, bất khuất



×