VỢ NHẶT tác phẩm hay của kim lân

VỢ NHẶT
I, Nhân vật trong truyện
1,NV Tràng
a,thân phận
-nghèo:kéo xe bò thuê, nơi ở: cái nhà vắng teo đứng rúm ró trên mảnh
vườn mọc lổn nhổn những búi cỏ dại
-dân ngụ cư
-xấu xí, thô kệch
-hơi dở ng
b,nhặt vợ
-từ đùa bỡn: Tràng cất tiếng hò, 1 câu hò vui vẻ, k địa chỉ
-đến quyết định chớp nhoáng táo bạo qua 2 từ “chậc”, “kệ”, quyết định
nhân từ, biểu hiện của tình ng đẹp đẽ, quyết định liều lĩnh, xuất phát từ
kk hp lứa đôi.
c,nên ng
-t/c: + sau quyết định liều lĩnh ấy mọi chuyện “tầm phơ, tầm phào”
nhường chỗ cho sự gắn bó chân thành
.đi bên cạnh cô gái gầy gò, rách như tổ đĩa theo mình về Tràng k hề gợi
1 chút coi thường, mua 2 hào dầu đểthắp đèn, mua thúng con cho thị,
đánh 1 bữa no nê
+nhặt vợ Tràng như nhặt thêm đc cả niềm vui sống và hp
.hắn tủm tỉm cười 1 mình
.mặt phớn phở


.mắt sáng lấp lánh
-ý thức: + mối qhe giữa 2 ng
.cách hđ, cử chỉ, nói năng vs mẹ, ngóng mẹ, reo lên như 1 đứa trẻ r mời
mẹ ngồi lên giường. Tất cả như CB cho câu chuyện hệ trọng mà Tràng
sắp ns ra
.mối qhe giữa Tràng và cô vk nhặt lúc đầu chỉ là câu chuyện tầm phào,

nhưng khi đưa câu chuyện về nhà, Tràng nghĩ là mối lương duyên đc trời
sắp đặt. Giới thiệu vs mẹ, Tràng gọi ng đàn bà là ‘nhà tôi” cách gọi thể
hiện sự trân trọng, t/c, niềm tự hào.
+tâm trạng sau đêm tân hôn
.thấm thía cảm động trc cảnh tượng thay đổi của nhà cửa.
.thương yêu gắn bó vs căn nhà
.tưởng tượng sẽ cùng vk sinh con đẻ cái
.thấy mình nên ng
.thấy có bổn phận phải lo lắng cho vợ con
.1 nguồn vui sướng phấn chấn đột ngột Tràng ngập trong lòng
+hành động:
.xăm xăm chạy ra giữa ân hắn cũng muốn làm 1 vc gì để dự phàn tô sửa
căn nhà
.xăm xăm thể hiện bc chân khỏe, tự tin, phấn chấn trong lòng, khác hẳn
bc chân ngất ngưỡng ở đầu bài, là 1 bc ngoặt thay đổi cả cuộc đời lẫn sp,
t/c của Tràng: từ khổ đau đến hp, từ chán đời đến yêu đời, từ ngây dại
đến ý thức.
+KK đổi đời : trong đàu Tràng, 2 lần lá cờ đỏ hiện ra
→t/c của Tràng hiện ra chân thực, thú vị. Diễn biến tâm trạng phù hợp
vs tình huống oái ăm của truyện. Nv Tràng để lại trong ng đọc 1 nét đẹp
về tấm lòng nhân hậu, niềm tin về c/s
2, nv cô vợ nhặt
a,thân phận


-chung quanh ng đàn bà k có 1 thoongtin cần thiết tối thiêu của 1 con ng
: k tên, k tuổi, k quê quán,k nghề nghiệp, k họ hàng thân thích. Có thể ns
1 con số k tròn trỉnh phủ lên là lá số tử vi của cô vợ nhặt.
-dụng ý:+cô vk nhặt là thứ cỏ rác
+là sp điển hình tiêu biểu cho những kiếp sống vật vờ

-bị cái đói hành hạ thị đã thay đổi cả về nhân hình lẫn t/c
+nhân hình
+nhân tính: chanh chua, bạo dạn, trơ trẽn
b,thành vk nhặt
-lòng ham sống đã khiến cô bám vào câu hò vv “ muốn ăn cơm trắng
mấy giò này- lại đây mà đẩy xe bò vs a, nì”. Làm ham sống khiến cô tin
vào câu hò vv
-chấp nhận 4 chén bánh đúc như sính lễ cầu hôn
-biến 1 lời rủ rê thành 1 lời cầu hôn chính thức.
-lòng ham sống khiến cô chấp nhận theo k Tràng
C, nên ng
-cô vk nhặt trở thành ng đàn bà hiền hậu, đúng mực
-lúc theo Tràng về nhà
+đi sau lưng Tràng 3,4 bc
+đầu hơi cuối xg, cái nón rách che khuất đi nửa mặt
+rón rén, e thẹn
+nghe đám trẻ con trêu chọc thì có vẻ khó chịu, nhíu lông mày lại
+bk mn đang nhìn dồn về phía mình, thị ngượng ngịu, chân nọ bc díu
vào chân kia
+ngượng nhịu như cô dâu trong ngày vu quy
-lúc vào nhà


+ms bc vào đã thất vọng “đảo mắt nhìn xq, nén 1 tiếng thở dài, nhếch
mép cười nhạc nhẽo”, nhưng cô vẫn ở lại trong nhà bởi tình nghĩa
+ngồi mớm xg mép giường (2 lần), tư thế ngồi rụt rè, chông chênh
+mặt bần thần: thể hiện mối ngổn ngang trăm mối
+lễ phép chào mẹ ck (2 lần)
-sáng hôm sau
+dậy sớm làm mọi vc như 1 ng vk hiền đảm đang”

.cùng mẹ quét sạch sẽ nhà cửa, tưới sân vườn.
.đem ra sân hong những chiếc quần áo rách
.nc đầy ăm ắp những cái ang
.đám rác giữa lối đi đã đc làm sạch
+chính cô vk làm Tràng thay đổi
+mẹ Tràng cũng thay đổi, bà nhẹ nhõm, tươi tỉnh khác ngày thường. Cái
mặt bủng beo u ám của bà tươi tỉnh rạng rỡ hẳn lên
+kim lan k mta trực tiếp sự thay đổi của cô gái mà thể hiện điều đó qua
nx của Tràng, Tràng nom thị hôm nay khác lắm, rõ ràng là ng đàn bà hiền
hậu, đúng mực
+báo hiệu cho mn trong gđ về dấu hiệu của sự vùng lên đổi đời của
những ng nghèo
→cơ may sống sót, hp lứa đôi đã khiến cô vk nhặt rở về vs tâm tình ng
pn VN truyền thống→h/ả cô vk nhặt là điển hifh cho bao sp của dtộc
trong những ngày thê thảm nhất ls VN. Bên cạnh đó, tg cũng muốn ns
rằng bằng lòng ham sống, kk hp đồng thời nhờ lòng bao la của Tràng, bà
cụ Tứ mà cô gái đã trở thành ng vk đảm đang, dâu thảo, cô đã ang 1
luồn gió mát cho c/s tăm tối. Chính cô đã ươm mầm sống trên mảnh đất
tàn lụi, chết chóc
3, bà cụ Tứ
a,thân phận


-dân ngụ cư
-nơi ở là 1 túp lều rúm ró vs những tấm phên rách
-k thể cưới vợ cho con
-ck và con gái đã chết
-nghèo, gặp nh bất hạnh
b,h/ả bà cụ xh
-húng hắng ho

-lọng khọng
-vừa đi vừa lẩm bẩm
→cái bóng già nua, còm cỏi vs tiếng ho húng hắng xh trong bóng hoàng
hôn gợi nhiều thương cảm
C,diễn biến tâm trạng
-ngạc nhiên
+phấp phỏng:hồi hộp, lo lắng
+đứng sững lại: tâm trạng tột cùng của sự ngạc nhiên
+có đến 6 câu hỏi trong đv ngắn
+k tin vào mắt mình, bà lão thấy mắt mình nhòe ra, bà ngờ ngợ
+k tin vào tai mình
.ng đàn bà chào 2 lần nhưng bà lão vẫn k tin
.Tràng giải thk 2 lần bà ms hiểu ra cơ sự
+giáng điệu: lập cập
+băn khoăn ngồi xuống giường
+bà ngạc nhiên vì con mình nghèo, xấu xí khó mà kiếm vk đc, đang thời
buổi khó khăn đói khát con bà lại có vk
-tủi thân


+khi nghe Tràng phân trần, cắt nghĩa thì bà cụ “cuối đầu nín lặng”, sự
nín lặng đầy nội tâm, cái im lặng tủi phận, cái im lặng xót xa, cái im lặng
cam chịu
+bà độc thoại nội tâm, “chao ôi, ngta dựng vk gả ck cho con là lúc trong
nhà ăn nên làm ra, nhưng mong sinh con đẻ cái, mở mặt mở mày”. Đằng
sau lời độc thoại của bà ng đọc cảm thấy đc nỗi cay đắng bà dâng lên
đến tột đỉnh
+lời đối thoại bỏ lửng “ còn mình thì ....” chất chứa những nỗi niềm k ns
bằng lời.
+bà đã khóc “kẽ mắt kèm nhèm của bà rỉ xg hai dòng nc mắt”

-mừng vì con trai đã có vk,vc mà bà mong ước bấy lâu. Mỉa mai thay,
cảm ơn h/c khốn khó mà con trai bà có vk
-lo: bà cụ độc thoại nội tâm, “ bk rằng chúng nó có nuôi nổi nhau sống
qa đc cơn khốn khó này k?
-thương: +hành động:ddawm2 nhìn ng đàn bà, dặng hắng
+lời ns:. Nhẹ nhàng ns vs nàng dâu ms “ ừ thì các con phải dyên phải
kiếp vs nhau, u cũng mừng lòng” (đây là câu đầu tiên bà cụ ns vs con
dâu)
V gọi các con, xưng u, nghĩa là bà đã chấp nhận ng đàn bà theo k con
trai mình là con dâu, cách xưng hô thân tình,ruột thịt, gợi cảm giác an
lòng.
V “phải duyên phải kiếp”, duyên kiếp là chuyện thiêng liêng. Qua lời nói
này bà cụ đã trả lại danh dự cho ng đàn bà.
V thôi thì, đã :dẫu bk rằng các con đặt mẹ vào tình thế đã r nhưng k vì
thế mà mẹ ngăn cản
V u cũng mừng lòng, nếu là hài lòng, vui lòng, thì đó là niềm vui thể
hiện bên ngoài, còn mừng lòng là niềm vui tận sâu trong lòng
→câu ns của bà cụ Tứ giản dị, mộc mạc mà rất chân thành, gián tiếp
biểu hiện chắc chắn sự chấp nhận, xua đi cái căng thẳng trong Tràng,
xua đi những cái lo âu bẽ bàng của cô con dâu
.tình thương khiến bà k còn k/c vs nàng dâu ms


V con ngồi xuống đây, ngồi xuống đây cho đỡ mỏi chân
V chúng mày lấy nhau lúc này u thương quá
+dòng nc mắt cứ chảy xuống ròng ròng
+vung vén hp cho con , động viên con tin tưởng vào ngày mai, ai giàu 3
họ, ai khó 3 đời
+sáng hôm sau bà dậy thật sớm cùng con dâu quét dọn dẹp nhà cửa, bà
chuẩn bị bữa sáng đón nàng dâu ms. Trong bữa ăn ns toàn chuyện vui.

*chi tiết nồi cháo cám
-nồi cháo cám-ng mẹ nghèo thương con(giá trị nhân đạo)
+bà muốn kéo dài niềm vui tạo sự bất ngờ cho con dâu vì bà bk rằng
bữa cơm sẽ trôi qua rất mau bởi vs niêu cháu lỏng bỏng, mỗi ng đc có 2
lưng lưng bát, bà đem cháo cám ra để kéo dài niềm vui
+thái độ
.nhìn 2 con vv “ chúng mày đợi tao nhá, tao có cái này hay lắm cơ”
.lật đật sợ hiện thực sẽ hiện ra phá vỡ hp gđ bà đang có
.lễ mễ, tươi cười, bà muốn truyền niềm vui cho những đứa con sợ
những đứa con mất niềm tin vào c/s
.gọi cháo cám là chè khoán và khen ngon đáo để, khối nhà chả có cám
mà an đấy.
→nồi cháo cám đắng nhưng lại ngọt ngào bởi ty thương của tấm lòng ng
mẹ
-nồi cháo cám là cái đói (gtri hiện thực)
+chè khoán thực chất là cám. Cám là lương thực để nuôi lợn,gia cầm,
như nay cho con ng ăn, thân phận của con ng như con vật, nỗi khổ, nỗi
nhục, nỗi đắng chát trong cuộc đời.
+vị chát của cám, tiếng trống thúc thuế, tiếng vỗ cánh của đàn quạ
khiến bà cụ thất vọng, bà cố giấu những giọt nc mắt, k để con dâu nhìn
thấy. Nhưng khi con dâu ns đến sự đổi đời đang bđ ở Thái Nguyên, Bắc
Giang thì trong bà lại nhóm lên hy vọng


→bà cụ Tứ là điển hình về ng mẹ nông dân nghèo khổ của vn những
năm trc CMT8 vs những phẩm chất cao đẹp, giàu đức hy sinh, lạc quan,
luôn hướng đến TL vs ý chí mãnh liệt
II,giá trị nhân đạo và giá trị hiện thực
1,giá trị hiện thực
-kg nạn đói: ranh giới giữa âm dương bị xóa nhòa

-xóm làng:xơ xác, k có nhà nào có ánh đèn, lửa, nhà cửa tối om
-đám trẻ con: ngồi ủ rủ dưới những xó đg, k buồn nhúc nhích
--ng sống:+lũ lượt bồng bế, dắt díu nhau xanh xám như những bóng ma
và nằm ngổn ngang khắp nền chợ
+bóng ng đói đi lại đạp dờ,lặng lẽ như những bóng ma
-ng chết:như ngả rạ, k buổi sáng nào ng đi chợ k gặp 3,4 cái xác nằm
cong queo bên đường.
-kk:vẫn lên mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi gây của xác ng.
-âm thanh:tiếng khóc tỉ tê từ những nhà có ng chết đói, tiếng quạ gào
lên từng hồi
-sự đói khát đã hủy hoại hình hài, dáng vẻ con ng
+trẻ con:ủ rũ
+ng lớn:hốc hác, u tối
+bà cụ Tứ: dáng ng lom khom, bũng beo
+vợ nhặt: áo quần tả tơi như tổ đĩa, gương mặt như lưỡi cày xám xịt,
con mắt trùng hoáy, ngực gầy lép
-sự đói khát phá hủy đau đớn nhân cách con ng
+Tràng chấp nhận để ng đàn bà theo k mình
+cô vk nhặt
.thị bám vào câu hò đùa, thị đã bỏ qua tất cả chỉ vì miếng ăn
.thị tiếp tục bám vào câu hò đùa mà theo Tràng về nhà, thị bỏ qua mọi
lễ giáo phó mặc cuộc đời mình cho ng đàn ông xa lạ.


2,giá trị nhân đạo
-lên án tội ác px nhật, TDP, và bè lũ tay sai
-Kim Lân đã viết lên c/s ng ND trc CMT8 vs 1 niềm đông cảm xót xa, day
dứt
-nâng niu trân trọng những vẻ đẹp trong tâm hồn con ng
+sự đói khát làm con ng mất đi lòng nhân ái

.thái độ của những ng ở xóm ngụ cư, mn đều ủ rủ trc cái chết đang đến
gần, nhưng khi thấy Tràng đưa thị về gương mặt mn rạng rỡ hẳn lên. Họ
bk chia sẻ niềm vui vs Tràng, còn thể hiện thái độ quan tâm đầy nhân
hậu qua những tiếng thở dài, cúi đầu, nín lặng.
.vc nhặt vợ của Tràng k chỉ là sự bốc đồng, liều lĩnh mà còn là sự sâu
thẳm trong lòng nhân ái (cho ăn, cho theo về), sự trân trọng (mua thúng
con,đánh 1 bữa no nê, mua dầu thắp)
.bà cụ Tứ nhận ng đàn bà xa lạ làm con dâu( qua cách xưng hô thân
tình, qua thái độ quan tâm đầy tế nhị, CB bữa cơm đón nàng dâu mới)
+sự đói khát làm cho con ng mất đi kv hp
.dân xóm ngụ cư “ có cái gì lạ lùng và tươi mát thổi vào c/s đói khát,
tăm tối của họ
.trên đg đưa vk về nhà, mặt hớn hở, miệng tủm tỉm cười nụ, mắt sáng
lên lấp lánh.
.lúc gặp mẹ : niềm hp khiến nàng thay đổi cách cư xử, ns năng
. sớm hôm sau, Tràng cảm giác có cái gì vừa thay đổi, Tràng muốn làm
điều gì đó ms mẻ góp phần tu sửa lại căn nhà
-Kim Lân đã đứng hẳn về họ , bv bênh vực họ, hứa hẹn TL tươi sáng
+bênh vực, bv nhân phẩm đb qua cách thay đổi tâm tính cô vk nhặt
+MĐ truyện là bữa tối chạng vạng, KT là buổi sáng
+MĐ truyện vs h/ả Tràng cô độc vs bc chân thấp chân cao trên con
đường làng vắng vẻ, KT truyện Tràng đã có gđ


+toàn truyện vẫn lên mùi tử khí, KT truyện là h/ả lá cờ đỏ phấp phới và
h/ả ng đi phá kho thóc nhật→tín hiệu ms mẻ về 1 sự thay đổi xh lớn lao