Phát triển dịch vụ logistics tại singapore bài học kinh nghiệm đối với việt nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

TRẦN THỊ HẠNH

PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ LOGISTICS TẠI SINGAPORE
BÀI HỌC KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ QUỐC TẾ

HÀ NỘI - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

TRẦN THỊ HẠNH

PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ LOGISTICS TẠI SINGAPORE
BÀI HỌC KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI VIỆT NAM
Chuyên ngành: Kinh tế quốc tế
Mã số: 60 31 01 06

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ QUỐC TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU
Người hướng dẫn khoa học: TS.PHẠM HÙNG TIẾN
XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN

Ts. Phạm Hùng Tiến

Ts. Nguyễn Anh Thu

HÀ NỘI - 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là kết quả nghiên cứu của riêng tôi, không
sao chép của ai. Nội dung luận văn có tham khảo và sử dụng các tài liệu, thông tin
đƣợc đăng tải trên các tác phẩm, tạp chí và trang web theo danh mục tài liệu tham
khảo của luận văn.
Tác giả luận văn

Trần Thị Hạnh


LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới giảng viên hƣớng dẫn TS. Phạm
Hùng Tiến cùng toàn thể các thầy cô giáo Khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế,
trƣờng Đại học Kinh tế, ĐHQGHN.
Tác giả cũng xin trân trọng cảm ơn Bộ phận sau đại học, phòng đào tạo, các
bạn chuyên viên văn phòng Khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế, các anh chị
nghiên cứu viên Viện Hàn Lâm Khoa học Xã hội đã tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ
tác giả trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu để hoàn thành luận văn này.
Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình , bạn bè đã luôn ủng hộ và
giúp đỡ tác giả trong quá trình học tâ ̣p và nghiên cƣ́u của min

̀ h.
Học viên

Trần Thị Hạnh


MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT ....................................................... 7
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................ 9
DANH MỤC SƠ ĐỒ ................................................ Error! Bookmark not defined.
PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................... Error! Bookmark not defined.

1.Tính cấp thiết của đề tài và câu hỏi nghiên cứuError! Bookmark not defined.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .............. Error! Bookmark not defined.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ............... Error! Bookmark not defined.
4. Những đóng góp mới và kết câu ................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ LOGISTICS .............. Error! Bookmark not defined.
1.1 Tổng quan các công trình nghiên cứu ................. Error! Bookmark not defined.
1.1.1 Các công trình nghiên cứu trong nƣớc ............. Error! Bookmark not defined.
1.1.2 Các công trình nghiên cứu nƣớc ngoài ............ Error! Bookmark not defined.
1.2 Cơ sở lý luận cơ bản về logistics ........................ Error! Bookmark not defined.

1.2.1 Sƣ̣ hình thành và bản chấ t của logistics trong lich
̣ vƣ̣c kinh tế Error! Bookmark not defin
1.2.2 Khái niệm Logistics ......................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.3 Phân loại Logistics ........................................... Error! Bookmark not defined.
1.3. Cơ sở lý luận cơ bản về dịch vụ logistics.......... Error! Bookmark not defined.
1.3.1 Khái niệm dịch vụ logistics .............................. Error! Bookmark not defined.

1.3.2 Sự hình thành phát triển ngành dịch vụ logisticsError! Bookmark not defined.
1.3.3 Các hoạt động dịch vụ logistics chủ yếu .......... Error! Bookmark not defined.
1.3.4 Vai trò của dịch vụ logistics ............................. Error! Bookmark not defined.
1.4 Dịch vụ logistics quốc gia .................................. Error! Bookmark not defined.
1.4.1 Các yếu tố cấu thành logistics quốc gia ........... Error! Bookmark not defined.
1.4.2 Tiêu chí đánh giá sự phát triển dịch vụ logistics quốc giaError! Bookmark not defined.

CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ KHUNG PHÂN TÍCHError! Bookmark n
2.1. Phƣơng pháp nghiên cƣ́u .................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.1 Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp .................... Error! Bookmark not defined.


2.1.2 Phƣơng pháp so sánh........................................ Error! Bookmark not defined.
2.1.3 Phƣơng pháp kế thừa........................................ Error! Bookmark not defined.
2.1.4 Phân tích SWOT .............................................. Error! Bookmark not defined.
2.2 Nguồn thu thập tài liệu ........................................ Error! Bookmark not defined.
2.3 Khung logic của vấn đề nghiên cứu .................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Địa điểm và thời gian thực hiện nghiên cứu ...... Error! Bookmark not defined.
2.4.1 Địa điểm thực hiện nghiên cứu ........................ Error! Bookmark not defined.
2.4.2 Thời gian thực hiện nghiên cứu ....................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ LOGISTICS TẠI
SINGAPORE ............................................................ Error! Bookmark not defined.
3.1 Một số đặc điểm địa lý, kinh tế, xã hội chủ yếu . Error! Bookmark not defined.
3.2 Tình hình phát triển logistics ở Singapore .......... Error! Bookmark not defined.
3.2.1 Hạ tầng cơ sở logistics ..................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2 Khung thể chế logistics .................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.3 Nhà cung cấp dịch vụ logistics ........................ Error! Bookmark not defined.
3.2.4 Ngƣời sử dụng dịch vụ logistics ...................... Error! Bookmark not defined.
3.2.5 Đánh giá chung ................................................ Error! Bookmark not defined.
3.3. Nhƣng nhân tố tạo ra thành công và những hạn chế trong phát triển dịch vụ

logistics tại Singapore. .............................................. Error! Bookmark not defined.

3.3.1 Những nhân tố tạo ra sự thành công cho dịch vụ logistics SingaporeError! Bookmark no

3.3.2 Những hạn chế trong phát triển dịch vụ logistics tại SingaporeError! Bookmark not defi
CHƢƠNG 4: KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ LOGISTICS TẠI

SINGAPORE VÀ BÀI HỌC THAM KHẢO ĐÔI V ỚI VIỆT NAMError! Bookmark not defi
4.1 Thực trạng phát triển dịch vụ logistics ở Việt NamError! Bookmark not defined.
4.1.1 Hạ tầng cơ sở logistics ..................................... Error! Bookmark not defined.
4.1.2 Khung thể chế logistics .................................... Error! Bookmark not defined.
4.1.3 Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics......... Error! Bookmark not defined.
4.1.4 Ngƣời sử dụng dịch vụ logistics ...................... Error! Bookmark not defined.
4.1.5.Đánh giá chung ................................................ Error! Bookmark not defined.


4.2 Bài học rút ra cho Việt Nam từ kinh nghiệm phát triển dịch vụ logistics tại
Singapore ................................................................... Error! Bookmark not defined.

4.2.1 Nhận thức đúng về vai trò của dịch vụ logistics trong phát triển kinh tếError! Bookmark
4.2.2 Xây dựng và phát triển hạ tầng cơ sở vật chất . Error! Bookmark not defined.
4.2.3 Phát triển hạ tầng cơ sở vật chất phải đi đôi với phát triển hạ tầng công nghệ
thông tin..................................................................... Error! Bookmark not defined.
4.2.4 Xây dựng khung thể chế thuận lợi cho dịch vụ logisticsError! Bookmark not defined.
4.2.5 Phát triển dịch vụ logistics quốc gia thông qua phát triển thị trƣờng dịch vụ

logistics, phát triển nguồn cung và cầu dịch vụ logistics trong nền kinh tếError! Bookmark no
4.2.6 Lựa chọn phƣơng hƣớng và lộ trình phát triển dựa trên điều kiện và năng lực
kinh tế quốc gia ......................................................... Error! Bookmark not defined.

4.2.7 Đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho sự phát triển dịch vụ logisticsError! Bookmark not
4.2.8 Chính phủ cần nắm vai trò chủ đạo trong việc phát triển các nội dụng quan
trọng liên quan đến sự phát triển dịch vụ logistics.... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ............................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 10


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT

STT

Ký hiệu

Nguyên nghĩa

1

1PL

Logistics bên thứ nhất

2

2PL

Logistics bên thứ hai

3

3PL

Logistics bên thứ ba

4

4PL

Logistics bên thứ tƣ

5

ADB

Ngân hàng phát triển châu Á

6

ASEAN

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
Giá trên cơ sở incoterm bao gồm Giá + Vận chuyển + Bảo

7

CIF

hiểm trả tới điểm đến.
(Bên bán chịu các chi phí vận chuyển, bảo hiểm)
Đơn vị quốc tế thể hiện trọng tải trong vận chuyển

8

DWT

9

E-commerce

Thƣơng mại điện tử

10

EDI

Hệ thống trao đổi dữ liệu điện tử

11

E-Logistics

Logistics điện tử

12

ETI

Báo cáo xúc tiến thƣơng mại toàn cầu

13

FOB

14

JIT

Giao hàng đúng thời điểm

15

GDP

Tổng sản phẩm quốc nội

16

ICD

Cảngthông quan nội địa (cảng cạn)

17

LPI

Chỉ số hiệu quả logistics

18

LSP

Nhà cung cấp dịch vụ logistics

(tàu thủy) tƣơng đƣơng 1 tấn.

Giá giao hàng lên tàu (theo incoterm 2010), theo đó bên mua
phải chịu chi phí vận chuyển, bảo hiểm.

7


19

MTO

Ngƣời kinh doanh vận tải đa phƣơng thức

20

PD

Phân phối vật chất
Đơn vị áp dụng trong vận tải container.

21

TEU

1 TEU = dung tích một container tiêu chuẩn, chiều dài 20
feet.
Quản trị chuỗi cung ứng

22

SCM

23

SWOT

24

WB

Ngân hàng thế giới

25

WTO

Tổ chức thƣơng mại thế giới

Mô hình phân tích SWOT
Điểm mạnh - Điểm yếu - Cơ hội - Thách thức

8


DANH MỤC BẢNG BIỂU

STT

Bảng Biểu

Nội Dung

1

Biểu đồ 1.2

Mô tả chỉ số năng lực LPI quốc tế

2

Bảng 3.1

Một số chỉ số kinh tế vĩ mô của Singapore năm
2010, 2012 và 2014

Trang
Error!
Bookmark
not
defined.
51

Top 10 cảng biển có sản lƣợng hàng hóa
3

Bảng 3.2

container thông quan cao nhất năm 2012 và
2013
So sánh điểm số Hạ tầng cơ sở của Singapore
và một số nƣớc trong đánh giá LPI của World
Bank

53

4

Bảng 3.3

5

Bảng 3.4

6

Bảng 3.5

Chỉ số LPI của Singapore các năm 2007, 2010,
2012 và 2014

65

7

Biểu đồ 3.6

Chỉ số LPI Singapore, 2014

66

8

Biểu đồ 4.1

Sản lƣợng thông quan qua cảng biển Việt Nam
từ năm 2008 đến năm 2014

74

9

Bảng 4.2

10

Bảng 4.3

So sánh hiệu quả của các quy trình xuất nhập
khẩu Việt Nam và Singapore năm 2014

86

11

Bảng 4.4

Chỉ số LPI của Việt Nam các năm 2007, 2010,

2012 và 2014

91

12

Bảng 4.5

So sánh chỉ số LPI năm 2014 của Việt Nam và
Singapore

92

Đánh giá về khả năng truy xuất đơn hàng của
Singapore

So sánh chi phí, chất lƣợng dịch vụ hạ tầng của
Việt Nam và Singapore năm 2014

9

55

63

81


13

Biểu đồ 4.6

So sánh chỉ số LPI 2014 của Việt Nam và
Singapore ( dạng mạng)

10

92


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt
1. Vũ Thi Quế Anh, 2014. Phát triển Logistics ở một số nước Đông Nam Á – bài
học kinh nghiệm đối với Việt Nam. Luật án Tiến sĩ, Học viện khoa học xã hội.
2. Phạm Thị Thanh Bình, 2009. Phát triển dịch vụ hậu cần (Logistics) trong tiến
trình hình thành cộng đồng kinh tế ASEAN. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội.
3. Hoàng Văn Châu, 2009. Giáo trình Logistics và vận tải quốc tế. Hà Nội: Nhà
xuất bản Thông tin và truyền thông.
4. Công ty FPT, 7/2015. Báo cáo ngành Logistic 07/2015.Hà Nội.
5. Đặng Đình Đào và Vũ Thị Minh Loan, 2010. Kinh tế Việt Nam 3 năm gia nhập
Tổ chức Thương mại thế giới (2007 - 2009).Hà Nội: Nhà xuất bản ĐH Kinh tế quốc
dân.
6. Đặng Đình Đào và cụm cộng sự, 2011. Logistics: Những vấn đề lý luận vàthực
tiễn ở Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Đại học Kinh tế quốc dân.
7. Đặng Đình Đào và cụm cộng sƣ, 2010, 2011. “Phát triển các dịch vụ logistics ở
nước ta trong điều kiện hội nhập quốc tế”. Đề tài NCKH độc lập cấp Nhà nƣớc.
8. Đặng Đình Đào và Nguyễn Minh Sơn, 2012. Dịch vụ logistics ở Việt Nam trong
tiến trình hội nhập quốc tế. Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị quốc gia.
9. Đặng Thị Thu Hƣơng, 6/2010. Phát triể n các doanh nghiê ̣p Logistics ở nƣớc ta .
Tạp chí thông tin và Dự báo KTXH, số 54, tháng 6/2010, trang 25-26.

10. Đoàn Thị Hồng Vân ,2006. Quản trị logistics. Hà Nội: Nhà xuất bản Thống kê.
11. Đoàn Thị Hồng Vân, 2003. Logistics - Những vấn đề cơ bản. Hà Nội :Nhà xuất
bản Lao động - xã hội.
12. Nguyễn Thông Thái và An Thị Thanh Nhàn, 2011. Giáo trình quản trị logistics
kinh doanh. Hà Nội, Trƣờng đại học Thƣơng Mại.
13. Nguyễn Nhƣ Tiến và các cộng sự,2004. Logistics và khả năng áp dụng, phát
triển logistics trong các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải giao nhận ở Việt
Nam. Đề tài nghiên cứu khoa học, Bộ Thƣơng mại.

11


Tài liệu tiếng Anh
14. Donald F. Woode et al, 2002. International Logistics. USA: AMACOM.
15. ERC Working Group on logistics, 2002. Developping Singapore into a global
integrated logistics Hub. Singpore: International Enterprise.
16. Hasnida Zakaria et al, 2010. Moderating Role of Logistics Information
Technology, on the Logistics Relationships and Logistics Service Quality.
Operations and Supply Chain management,86: 134-147.
17. Hum Sin Hoon, 2008. Building a Logistics Supply Chain Hub – Singapore.
Singapore: National University of Singapore.
18. Martin Christopher & John Gattorna, 1998. Logistics and supply chain
management, International jounal of logistics, 28:97-106.
19. Michael Hugos, 2011. Essentials of supply chain management. Canada: John
Wiley & Sons, Inc.

Tham khảo trên các Website
20. Bộ Công Thƣơng, < />chuyende=TK&ChudeID=52>, [ngày truy cập : 11 tháng 9 năm 2015].
21. Cục Hải Quan, < />ThongKeTongHop.aspx?Group=S%E1%BB%91%20li%E1%BB%87u%20th%E1
%BB%91ng%20k%C3%AA>, [ngày truy cập : 21 tháng 9 năm 2015].

22. Tổng cục thống kê,< [ngày
truy cập : 15 tháng 9 năm 2015].
23. WB

chỉ

số

LPI,

< />
254/C/VNM/2014/C/VNM/2012/C/VNM/2010/C/VNM/2007?featured=20>,[ngày
truy cập : 01 tháng 9 năm 2015].
24. Hồ Thị Thu Hòa, 2015. Chất lƣợng dịch vụ logistics của Việt Nam 7 năm sau
khi gia nhập WTO, báo Tạp chí giao thông, < chatluong-dich-vu-logistics-cua-viet-nam-7-nam-sau-khi-gia-nhap-wtod2670.htm>,
[ngày truy cập : 05 tháng 9 năm 2015].
25. Nguyên Thị Nhƣ Liêm và Trần Nhu Quỳnh, 2014. Phát triển khu vực dịch vụ
bài học từ những kinh nghiệm quốc tế, báo nhìn ra thế giới,
12


danang.gov.vn/LinkClick.aspx?fileticket=u4kxeyU7ogc%3D&tabid=61>,[ngày
truy cập : 15 tháng 9 năm 2015].

13