cum danh tu

kiểm tra bài cũ
Hoàn thành sơ đồ phân loại danh từ.
Danh từ
Danh từ chỉ
đơn vị

DT chỉ đơn vị
tự nhiên

Danh từ
chỉ sự vật

DT chỉ đơn vị
quy ước

DT chỉ đơn vị
chính xác

DT chung

DT chỉ đơn vị
ước chừng

DT riêng


tiết 44 : cụm danh từ
Ví dụ 1
I. Cụm danh từ là
Ngày xưa,

xưa có hai vợ chồng ông lão đánh cá
gì ?
DT
DT
1. Ví dụ
2. Nhận xét
- Cụm danh từ: ở với nhau trong một túp lều nát trên bờ
DT
biển.
+ Là tổ hợp từ
do danh từ với
Các từ ngữ in đậm màu
một số từ ngữ
đỏ trong câu trên bổ sung
phụ thuộc nó
ý nghĩa cho những từ nào?
Những từ được bổ sung ý
tạo nên.
nghĩa : ngày, vợ chồng,
túp lều thuộc từ loại gì?
Qua ví dụ, em hiểu thế
nào là cụm danh từ?
từ


VD2: So sánh cách nói sau
1. Ngµy x­a,
x­a cã hai vî chång «ng l·o ®¸nh c¸
ë víi nhau trong tóp lÒu
2. Ngµy x­a,

x­a cã hai vî chång «ng l·o ®¸nh c¸
ë víi nhau trong mét tóp lÒu
3. Ngµy x­a,
x­a cã hai vî chång «ng l·o ®¸nh c¸
ë víi nhau trong mét tóp lÒu n¸t
4. Ngµy x­a,
x­a cã hai vî chång «ng l·o ®¸nh c¸
ë víi nhau trong mét tóp lÒu n¸t trªn bê biÓn.
biÓn


tiết 44
I. Cụm danh từ là
gì ?
1. Ví dụ
2. Nhận xét
- Cụm danh từ :
+ Là tổ hợp từ do
danh từ với một
số từ ngữ phụ
thuộc nó tạo nên.
+ Có ý nghĩa đầy
đủ hơn, cấu tạo
phức tạp hơn
danh từ.

cụm danh từ
Ví dụ 2

- Túp lều

Sự vật

DT

- Một túp lều

Số lượng sự vật
Cụm DT (Có phụ ngữ : một )

- Một túp lều nát

Số lượng và đặc điểm sự vật

Cụm DT (có phụ ngữ : một,
nát )

-- Một
lều nát
nát trên
trên bờ
bờ biển
Một túp
túp lều
biển Cụm DT (có phụ ngữ :

Số lượng, đặc
điểm và vị trí
sự vật

một, nát, trên bờ
biển )
=> Số lượng phụ ngữ càng tăng, càng phức tạp
thì nghĩa của cụm danh từ càng đầy đủ.


tiết 44
I. Cụm danh từ là gì ?

1. Ví dụ
2. Nhận xét
- Cụm danh từ :
+ Là tổ hợp từ do danh
từ với một số từ ngữ phụ
thuộc nó tạo nên.
+ Có ý nghĩa đầy đủ hơn,
cấu tạo phức tạp hơn
danh từ.
+ Hoạt động trong câu
giống như một danh từ.
3. Kt lun : Ghi nh
SGK

cụm danh từ
Ví dụ 3

nhớ
1 sang sông.
Con thuyềnGhi
ấy chở

khách
Qua các ví dụ vừa phân
CN
VN
tích,
em
rút
ra
những
*Cụm
danh
tổ hợp từ do
(Cụm danh
từ)từ là loại
gì về
niệmphụ
danh nhận
từ vớixétmột
sốkhái
từ ngữ
và đặc điểm của cụm danh
thuộc nó tạo thành.
từ ?

*Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ
hơn và có cấu tạo phức tạp hơn
một mình danh từ, nhưng hoạt động
trong câu giống như một danh từ.

tiÕt 44

côm danh tõ

I. Côm danh tõ lµ g× ?
II. CÊu t¹o cña côm danh tõ
1. VÝ dô


Ví dụ
Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra
lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con, hẹn
năm sau phải đem nộp đủ, nếu không thì cả làng phải tội.

Đứng trước DT: ba, chín,
thảo luận
Xác định các cụm danh từ
cả
và liệt kê các phụ ngữ
đứng trước và sau danh từ
Đứng sau DT: nếp, đực,
trong các cụm danh từ đó
sau
ấy

chỉ số lượng
chỉ toàn thể
chỉ đặc
điểm của
sự vật

chỉ vị trí
của sự vật


làng ấy ; ba thúng gạonếp ; ba con trâu đực ; ba con trâu ấy ; chín con
? Hãy cho biết cấu tạo đầy đủ của một cụm danh từ gồm mấy
;
năm
sau? Đó
cảlà
làng
phần
những phần nào ?
Phần trước
t2

Thnh t ph ch
tng lng (tt
c, ton th, ht
thy, tt thy,
ton b, c, ai
a s, i bp
phn...)

t1

-Thnh t ph ch ý

ngha s lng
+ S lng chớnh xỏc :

mt hai ba
+ Cỏc t ch s lng
c phng: vi, ba, dm,
+ Cỏc ph t ch s
lng (lng t): nhng,
cỏc, mi,

Bổ sung ý nghĩa về số và lượng

Phần trung tâm
T
T .
1

D T chỉ đơn
vị

2

Danh từ chỉ
sự vật

Phần sau
s1

s2

Chỉ đặc
điểm của
sự vật

Xác định vị
trí của sự
vật


làng ấy ; ba thúng gạonếp ; ba con trâu đực ; ba con trâu ấy ; chín con
? Hãy cho biết cấu tạo đầy đủ của một cụm danh từ gồm mấy
;
năm
sau? Đó
cảlà
làng
phần
những phần nào ?
Phần trước
t2

t1

Phần trung tâm
T1

T2

D T chỉ Danh từ
đơn vị chỉ sự
Bổ sung ý nghĩa
vật
về số và lượng

Ch lng
Tng

Ch s
lng

s.1

Phần sau

Chỉ đặc điểm
của sự vật

s2

Xác định vị
trí của sự
vật


Cụm danh từ
Phần trước
t1

Phần trung tâm
t2

T1

T2

Phần sau
s1

Làng

ấy

ba

thúng

Gạo

Nếp

Ba

con

trâu

đực

ba

con

trâu

chín

năm

Cả

s2

ấy
sau

làng

Tất cả

Những

em

- Thành tố phụ chỉ tổng
lượng (tất cả, toàn
thể, hết thảy, tất thảy,
toàn bộ, cả, đai đa số,
đại bộ phận...)

-Thành tố phụ chỉ ý nghĩa
số lưng
+ Các từ chỉ số lượng chính
xác : một hai ba…
+ Các từ chỉ số lượng ước

phỏng: vài, ba, dăm,
mươi.
+ Các phụ từ chỉ số lượng
(lượng từ): những, các,
mọi, mỗi, từng..

Danh từ
chỉ
loại

Học
sin
h

Danh từ
chỉ
vật

tiên tiến

ấy

Chỉ đặc
điểm

Chỉ vị trí
để
phân
biệt

Cụm danh từ
Phần trước
t1

Phần trung tâm
t2

T1

T2

Phần sau
s1

Làng

ấy

ba

thúng

Gạo

Nếp

Ba

con

trâu

đực

ba

con

trâu

chín

năm

Cả

s2

ấy
sau

làng

Tất cả

Những

em

- Thành tố phụ chỉ tổng
lượng (tất cả, toàn
thể, hết thảy, tất thảy,
toàn bộ, cả, đai đa số,
đại bộ phận...)

-Thành tố phụ chỉ ý nghĩa
số lưng
+ Các từ chỉ số lượng chính
xác : một hai ba…
+ Các từ chỉ số lượng ước
phỏng: vài, ba, dăm,
mươi.
+ Các phụ từ chỉ số lượng
(lượng từ): những, các,
mọi, mỗi, từng..

Danh từ
chỉ
loại

Có thể có, không

Học
sin
h

Danh từ
chỉ
vật

Nhất thiết phải có

tiên tiến

ấy

Chỉ đặc
điểm

Chỉ vị trí
để
phân
biệt

Có thể có, không


tiết 44 cụm danh từ
I. Cụm danh từ là gì ?
II. Cấu tạo của cụm danh từ
1. Ví dụ
2. Nhận xét
- Cấu tạo đầy đủ của một cụm danh từ gồm 3 phần.
Phần trước
t2

t1

Bổ sung ý

nghĩa về số
và lượng

Phần
trung tâm
T1

T2

Phần sau
s1

DT DT Nêu
chỉ chỉ
đặc
đơn sự điểm
vị vật của sự
vật

3. kt lun: Ghi nhớ 2 SGK

s2
Xác định vị trí
của sự vật trong
không gian, thời
gian


Phần trước
t2

Phần trung tâm
t1

T1

T2

làng

cả

ba
ba
ba

thúng
con
con

chín

con
năm

Phần sau

gạo
trâu
trâu

s1
.

s2
ấy

nếp
đực
ấy
sau

làng

- Cụm danh từ: Làng ấy , năm sau : chỉ có phần trung tâm và
phần phụ
Emsau.
có nhận xét gì về cấu tạo của các cụm danh từ :
làng
ấy, chín con
con,:năm
sau,
cả làng
- Cụm danh từ: Cả
làng,
chỉ có
phần
phụ ?trước và
phần trung tâm.

TiÕt 44 : Côm danh tõ
I. Côm danh tõ lµ g×?
II. CÊu t¹o cña côm danh tõ
1. VÝ dô
2. NhËn xÐt
3. kết luận: Ghi nhí 2 SGK
* L­ưu ý :
Cã thÓ côm danh tõ chØ bao gåm :
phÇn tr­íc vµ trung t©m hoÆc phÇn
trung t©m vµ phÇn sau.


Tiết 44 : Cụm danh từ
I. Cụm danh từ
là gì?
II. Cấu tạo của
cụm danh từ
III. Luyện tập

Bài
Bài11::Tìm
Tìmcụm
cụmDT
DTtrong
trongcác
cáccâu
câusau:
sau:
a)Vua

a)Vuacha
chayêu
yêuthương
thươngMị
MịNương
Nươnghết
hếtmực
mựcvà
vàmuốn
muốn
kén
kéncho
chocon
conmột
mộtngười
ngườichồng
chồngthật
thậtxứng
xứngđáng.
đáng.
b)
b)Gia
Giatài
tàichỉ
chỉcó
có
một
mộtlưỡi
lưỡibúa
búacủa

củacha
chađể
đểlại.
lại.
c)
c)Đại
Đạibàng
bàng
nguyên
nguyênlà
làmột
mộtcon
conyêu
yêutinh
tinhởởtrên
trênnúi,
núi,có
cónhiều
nhiều
phép
phép
lạ.
Bài
2:lạ.
Chép các cụm danh từ trên vào mô hình cụm
danh từ.
Phần trư Phần trung tâm
Phần sau
ớc
t2

t1

T1

T2

s1

một
một

người
lưỡi

chồng
búa

một

con

yêu tinh

thật xứng đáng
của cha để lại
ở trên núi, có
nhiều phép lạ

s2

tiết 44 cụm danh từ
I. Cụm danh từ
là gì ?
II. Cấu tạo của
cụm danh từ
III. Luyện tập

Bài 3 : Tìm các phụ ngữ thích hợp điền vào
chỗ trống trong phần trích sau:
Khi kéo lưới lên, thấy nằng nặng, Lê
Thận chắc mẩm được mẻ cá to. Nhưng khi thò
tay vào bắt cá, chàng chỉ thấy có một thanh
ấy. xuống nước,
sắt. Chàng vứt luôn thanh sắt
rồi lại thả lưới ở một chỗ khác.
Lần thứ hai cất lưới lên cũng thấy nặng
rồi lại
tay, Thận không ngờ thanh sắt vừa

chui vào lưới mình. Chàng lại ném nó xuống
cũ.. mắc vào
sông. Lần thứ ba, vẫn thanh sắt
lưới.
(Sự tích Hồ Gươm)


Quan sát bức ảnh sau và đặt một câu trong
đó có sử dụng một cụm danh từ.

Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc ghi nhớ .
- Hoàn thành các bài tập.
- Viết một đoạn văn (nội dung tự chọn )trong đó có
sử dụng cụm danh từ.
- Làm thêm bài tập trong sách Bài tập Ngữ văn 6
- Đọc và soạn bài : Số từ và lượng từ theo các câu
hỏi trong SGK.