Soạn bài lớp 8: Ôn tập truyện ký Việt Nam

Soạn bài lớp 8: Ôn tập truyện ký Việt Nam
Câu 1: Lập bảng thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam đã học từ đầu năm
học.
Tên văn bản,

Thể loại

tác giả

Phương

Nội dung chủ yếu

Đặc điểm nghệ

thức biểu

thuật

đạt
Trong lòng

Hồi kí

mẹ (Nguyên

(trích)

Tự sự (có

Nỗi đau của đứa bé mồ Văn hồi kí chân

xen trữ tình) côi và tình yêu thương thực, trữ tình, tha

Hồng)

của mẹ bé
Tự sự

thiết.

Tức nước vỡ

Tiểu

Phê phán chế độ tàn ác, Khắc họa nhân vật

bờ (Ngô Tất

thuyết

bất nhân và ca ngợi vẻ và miêu tả hiện

Tố)

(trích)

đẹp tâm hồn, sức sống thực một cách chân
tiềm tàng của người phụ thực, sống động.
nữ nông thôn.

Lão Hạc

Truyện

Tự sự (có

Số phận bi thảm của Nhân

(Nam Cao)

ngắn

xen yếu tố

người nông dân cùng miêu tả sâu về tâm

(trích)

trữ tình)

khổ và nhân phẩm cao lí, cách kể chuyện
đẹp của họ.

vật

được

tự nhiên, vừa linh
hoạt vừa đậm tính
chất trữ tình.

Cô bé bán

Truyện

Tự sự biểu

Lòng thương cảm sâu - Đan xen hiện

diêm

ngắn

cảm

sắc đối với em bé bán thực và mộng.

(An-dec-xen)

diêm bất hạnh và những - Tình tiết diễn
con người nghèo khổ.

biến hợp lý.

- Đôn-ki-hô-tê và

- Bút pháp tương

Xan-chô-pan-xa là một

phản đối lập.

gió - Trích

cặp nhân vật tương

- Nghệ thuật xây

Đôn-ki-hô-tê

phản và bất hủ trong

dựng nhân vật sinh

Đánh nhau

Tiểu

với cối xay

thuyết

Tự sự


(Xéc-van-tét)

văn học thế giới.

động hấp dẫn.

- Đôn-ki-hô-tê nực cười
nhưng cơ bản có những
phẩm chất đáng quý.
- Xan-chô-pan-xa có
những mặt tốt xong
cũng bộc lộ nhiều
nhược điểm đáng trách.
Chiếc lá cuối

Truyện

Tự sự biểu

Ngợi ca tình yêu cao cả - Tình tiết hấp dẫn,

cùng

ngắn

cảm

giữa con người nghèo sắp xếp chặt chẽ,

(O.Hen-ri)

khổ.

khéo léo.
- Kết cấu đảo

ngược tình huống.

Hai cây

Truyện

Tự sự miêu

- Miêu tả về hai cây

- Hai nhân vật kể

phong -trích

ngắn

tả biểu cảm

phong rất đặc biệt ở

chuyện xen kẽ

vùng quê.

nhau.

đầu tiên

- Thể hiện tình yêu tha

- Ngòi bút đâm

(Ai-ma-tốp)

thiết và lòng xúc động

chất hội họa.

Người thầy

đặc biệt vì đây là hai
cây phong gắn với câu
chuyện về thầy
Đuy-sen.
Câu 2: Điểm giống và khác nhau chủ yếu về nội dung và nghệ thuật của 3 văn bản
trong các bài 2, 3, 4.
Ba văn bản đó là: Trong lòng mẹ, Tực nước vỡ bờ, Lão Hạc.
a. Giống nhau
- Đều là văn tự sự (có xen lẫn trữ tình), là các truyện kí thể hiện đại sáng tác vào thời kì
1930 – 1945.
- Đề tài là những con người và cuộc sống đương thời, đi sâu miêu tả nỗi đau của con


người với số phận nghèo khổ cùng cực.
- Các văn bản, tác phẩm đều chan chứa tinh thần nhân đạo, nêu cao tinh thần nhân đạo.
- Tố cáo tội ác xấu xa của giai cấp thống trị đương thời.
- Sự giống nhau còn ở cách thể hiện chân thực, sinh động, đó là đặc điểm chung của dòng
văn xuôi hiện thực trước CMT8.
b. Khác nhau
- Ở mỗi văn bản đều có cái riêng. Cũng là nỗi đau của con người nhưng ở mỗi văn bản thể

hiện một phương diện, một khía cạnh cụ thể:
- Có người vừa nghèo khổ lại vừa bị hủ tục xô đẩy.
- Có người vì quá nghèo khổ phải đứng lên phản kháng lại, có người lại chôn chặt nỗi đau
ấy trong một cái chết thảm thương.
- Về phương diện biểu đạt thì mỗi văn bản thể hiện sắc thái miêu tả, biểu cảm đậm nhạt
khác nhau.
Câu 3: Gợi ý
- Nhân vật Hồng có tình cảm thương mẹ rất sâu sắc. Chú ý đoạn văn tả cảnh Hồng ngồi
trên xe với mẹ.
- Nhân vật chị Dậu vừa giàu lòng thương chồng con vừa đanh đá. Chú ý đoạn văn chị Dậu
chống lại tên cai Lệ.
- Nhân vật lão Hạc vừa hiền hậu, vừa có tâm hồn trong sáng. Chú ý đoạn kể chuyện bán
chó với ông giáo.