CÂN BẰNG nội môi trong cơ thể người

CÂN BẰNG NỘI MÔI
Cân bằng nội môi là môi trường bên trong cơ thể luôn được duy trì một cách ổn định. Hai quá trình
chính liên quan đến việc duy trì cân bằng này là bài tiết và điều hòa áp suất thẩm thấu.
Bài tiết là quá trình thải các chất cặn bã, chất dư thừa… ra khỏi cơ thể. Trong hệ bài tiết thận đóng
vai trò quan trọng nhất.
Nephron là đơn vị quan trọng nhất của thận – nơi lọc máu và tạo nước tiểu
Các quá trình trong nephron:
-

Cầu thận nhận máu dưới áp lực cao và dịch lỏng từ máu bị đẩy vào bao Bowman tạo dịch lọc
cầu thận.
Ống lượn gần tái hấp thu hoàn toàn glucozo, hầu hết các ion và nước.
Quai Henle tái hấp thu tích cực ion natri và nước thong qua cơ chế nhân nồng dộ ngược
dòng.
Ống lượn xa và ống góp tái hấp thu nước và ion natri theo yêu cầu của cơ thể
Nước tiểu đậm đặc cuối cùng đổ vào ống góp.

*** Sự chuyển hoá thực phẩm trong hệ tiêu hoá***
1.HYDRAT CACBON
-Các hydrat cacbon được tiêu hoá bởi hoạt động của amylaz nước bọt và amylaz tuỵ có trong dịch
tuỵ. Các polysaccarit được chuyển thành những chuỗi đơn vị ngắn hơn và các disaccarit: maltoz,
lactoz vaf sucroz. Các monosaccarit được hình thành bởi enzim disaccarit kết hợp với protein vận
chuyển đặc hiệu, chúng được vận chuyển tích cực vào nguyên sinh chất của các tế bào biểu mô. Các
monosaccarit vừa được hấp thu này đi vào hệ thống mao mạch của nhung mao và được vận
chuyển tới gan.
2.PROTEIN
- Sự phân huỷ của protein bắt đầu từ pepsin ở dạ dày, tiếp đó đến tá tràng với các hoạt động của
trypsin và chymotrypsin. Chúng là các enzyme endopeptidaz, chúng phân huỷ và tạo ra các đoạn
protein ngắn hơn như dipeptit và tripeptit. Giai đoạn cuối cùng tiêu hoá protein có liên quan tới các
enzyme exopeptidaz, cacboxypeptidaz có trong dịch tuỵ mỗi khi hoạt động lại tách một a.amin từ
tân cùng cacboxyl hay tận cùng C của một chuỗi protein, trong khi đó aminopeptidaz nằm ở màng

tế bào biểu bì mô thì lại tách các a.amin tận cùng amino hay N-. -Các a.amin được sinh ra được vận
chuyển tích cực vào nhung mao và sau đó tới các mao mạch để vận chuyển tới gan.
3.MỠ VÀ DẦU
- Các phân tử triglyxerit của mỡ và dầu không hoà tanđược trong nước tạo thành những giọt lớn.
Các hạt muối mật được giải phóng từ gan vào trong đường mât là những steroit được sản xuất từ
cholesterol. Một đầu phân tử kỵ nước có tác dung hoà tan mỡ trong khi đầu kia chứa ion âm và hút
nước rất mạnh. Tuy nhiên những phân tử muối mật hoà tan trong những giọt mỡ với các nhóm
điện tích quay ra ngoài hình thành nên một lớp bề mặt. Khi khuấy lên, những giọt lớn sẽ tan tạo
thành những giọt nhỏ và chúng không có khả năng kết hợp lại được vì bề mặt tích điện bên ngoài
của chúng sẽ đẩy nhau. Bằng cách này, các muối mật hoạt động để sản sinh ra các giọt lipid nhỏ
treo lơ lửng trong nước gọi là quá trình nhũ hoá mỡ.
- Quá trình nhũ hoá làm tăng đáng kể bề mặt tiếp xúc với enzyme lipaz, bấy giờ sẽ phân huỷ
triglyxerit để tạo ra các axit béo và các phân tử monoglyxerit. Muối mật biến các phân tử này thành
các hạt tiểu thể nhỏ li ti gọi là ximen vàtừ đó các phân tử axit béo và monoglyxerit khuếch tán vào


các tế bào biểu mô ở thành ruột non. Bên trong cá tê bào biểu mô, các phân tử tryglyxerit được tái
tổng hợp lại và các giọt mỡ nhỏ li ti sẽ được vận chuyển vào trong-nơi mà chúng có thể gia nhập
vào mạch nhũ chấp của ruột non. Sôauk hi vận chuyển qua hệ thống bạch huyết, các giọt mỡ đi vào
dòng máu gần tĩnh mạch dưới đòn và phân phối ra toàn cơ thể. Phần mỡ dư thừa sẽ được dự trữ
trong các tế bào mỡ và hình thành trên lớp mỡ dưới da.
4. VITAMIN
-Vitamin được hấp thu tích cực bởi các tế bào biểu mô. Vitamin B12 là một trường hợp ngoại lệ.,
vitamin này chỉ được hấp thu cùng với một loại protein đặc biệt là yếu tố nội tại.Yếu tố nội tại này
được giải phóng ra cùng với chất nhày bởi các tế bào cổ tuyến ở thành dạ dày, sau đó nó gắn với
các tế bào biểu mô ở hồi tràng và kích thích màng tế bào hoạt động nhập bào. Từ đó vitamin B12 sẽ
đi qua màng tế bào và được hấp thu vào trong cơ thể.