Giới thiệu bài hoa hanafuda và cách chơi

Bài hoa Hanafuda và cách chơi (Koi Koi)
Hẳn là nhiều người trong các bạn đã biết đến hoặc nghe nói đến Bài hoa Nhật, hay còn gọi là
Hanafuda (花札). Đây là một trò chơi rất thú vị và kịch tính, hơn nữa mỗi quân bài đều là một tác
phẩm nghệ thuật. Hôm nay mình sẽ giới thiệu đến các bạn cách chơi bài Hanafuda theo phong cách
Koi Koi (hay còn gọi là Go-Stop), vì đây là cách chơi dễ nhất và hay nhất. Bài viết sẽ không đi sâu
vào lịch sử ra đời của loại bài này, mà chủ yếu hướng dẫn mọi người cách chơi và chơi bằng cách
nào.

Hanafuda
Đây là một dạng thức bài truyền thống của Nhật Bản, ra đời vào khoảng đầu thế kỉ 19. Là một loại
bài đặc biệt không có số và thời lượng chơi không dài nên tránh né được lệnh cấm bài bạc của
chính phủ và rất được ưa chuộng. Năm 1889, Fusajiro Yamauchi sáng lập nên công ty Nintendo
nhằm sản xuất bài hoa Hanafuda đem bán, và như các bạn biết, đến nay thì Nintendo đã trở thành
một trong những công ty thành công nhất trong thiết kế game. Hiện nay, Nintendo vẫn sản xuất và
bán dạng bài Hanafuda truyền thống (có thể tìm thấy trên Amazon), bên cạnh đó còn có một bộ bài
Hanafuda theo style Mario.


Hanafuda có khá nhiều cách chơi, phổ biến nhất là 88 và Koi-Koi. Bài viết này sẽ làm rõ luật
chơi Koi-Koi.

Luật chơi Koi-Koi
Mình sẽ giải thích sơ qua về mục đích và cách chơi.
Về cơ bản, bài Hanafuda được chia làm 12 tháng trong năm (các bạn có thể hiểu mỗi tháng là một
“chất” như trong tú lơ khơ). Mỗi tháng có 4 quân bài. Tất cả các quân bài được phân biệt bằng hình
vẽ chứ không có số hoặc kí hiệu, buộc bạn phải nhớ, tuy nhiên những lá nào cùng một tháng sẽ có
một số điểm chung để phân biệt với các tháng khác.
Mục đích của trò chơi là bạn dựa vào những lá bài trên tay, đánh ra để bắt các lá bài có sẵn trên
Sàn chung, qua đó tạo thành các Bộ, gọi là Yaku. Mỗi Yaku sẽ đại diện cho một số điểm nhất định.
Cuối cùng ai có nhiều điểm hơn thì thắng.
Vậy thì chơi như thế nào? Hãy đọc hướng dẫn dưới đây.

Đây là trò chơi dành cho 2 người.
Đầu tiên sẽ chọn ra NHÀ CÁI (Oya-san). Nhà cái có vai trò là người chia bài, và là người đánh đầu
tiên, nên có lợi thế tương đối lớn. Để chọn ra Nhà cái, 2 người có thể oẳn tù tì hoặc bốc một lá bài
bất kì, ai bốc được lá nào đại diện cho Tháng gần nhất là thắng và được làm Oya. Trường hợp cùng
tháng thì xét đến giá trị của lá bài.
Mỗi người ban đầu sẽ được chia 8 con bài. Sau đó trải lên SÀN 8 con nữa. Đống còn lại xếp ra một
chỗ (nằm sấp)
(giống như trong hình).


Mỗi lượt, một người chơi sẽ phải đánh 1 quân bài trên tay mình xuống.


•

Nếu quân bài đó trùng tháng với bất cứ quân bài nào trên Sàn, bạn phải BẮT quân bài đó. Sau đó
bạn đặt quân bạn đánh và quân bạn ăn được từ trên Sàn về phía sân mình và phải để chúng nằm ngửa.
Nếu như trên sân có 2 quân bài trùng tháng với quân bạn định đánh, bạn được quyền chọn xem sẽ bắt
con nào. Nếu như trên sân có 3 quân bài trùng tháng với quân bạn định đánh, bạn bắt tất cả.

•

Nếu quân bài đó không trùng tháng với bất cứ lá bài nào trên sân, bạn phải đặt nó lên trên Sàn.

Sau khi đánh quân bài của mình, bạn bốc thêm 1 lá từ chồng bài nằm sấp (lượt đó có bắt được lá
nào hay không thì vẫn phải bốc). Nếu quân bài bạn vừa bốc có thể Bắt được quân bài nào trên sàn
(nghĩa là cùng tháng) thì bạn bắt luôn và đưa cả 2 về phía sân mình. Nếu quân bài bạn vừa
bốc không Bắt được bất cứ lá nào trên sân, bạn đặt chúng lên Sàn.
Sau một lượt đánh, rồi bốc thì đến lượt của đối phương.
Đối phương cũng sẽ làm các quá trình tương tự như thế.

Trò chơi cứ thế diễn ra cho đến khi nào 1 trong 2 người chơi tạo được 1 Yaku. Lúc này, anh ta có 2 lựa
chọn.
•

Lựa chọn thứ nhất: Là DỪNG, trong tiếng Nhật bạn sẽ nói là Shoubu (勝負). Khi đó ván game kết
thúc. Điểm được tính cho anh ta dựa theo Yaku và đối thủ không được điểm nào.

•

Lựa chọn thứ hai: Là CHƠI TIẾP, trong tiếng Nhật bạn sẽ nói là Koi-Koi (こいこい), cái này dịch
ra là “ngon thì vô đây” vì anh ta không muốn dừng lại ở đó, anh ta muốn tạo được thêm nhiều Yaku
hơn, nhiều Yaku điểm cao hơn. Trò chơi lại tiếp tục diễn ra cho đến khi nào 1 bên lại tạo được 1
Yaku nữa. Khi đó anh ta lại có thể lựa chọn hoặc Dừng, hoặc Chơi tiếp.

Vấn đề ở đây, đó là khi 1 người nói Koi-Koi, có nghĩa là anh ta đã để đối thủ có cơ hội có điểm. Nếu
sau khi mình Koi-Koi mà đối thủ có được Yaku trước, và họ nói Dừng, thì toàn bộ số điểm của mình


sẽ về zero, và ván game kết thúc. Đây là tính “cờ bạc”,”may rủi” của trò chơi này, và cũng chính là
điểm khiến trò chơi trở nên kịch tính và hấp dẫn.
Về cách tính điểm. Ở lượt cuối cùng, nếu bạn có tổng cộng các yaku lớn hơn hoặc bằng 7, điểm
của bạn sẽ được nhân đôi. Nếu bạn Koi-Koi nhưng để đối thủ có Yaku, thì đối thủ sẽ nhận được gấp
đôi số điểm. Khi kết thúc, số điểm nhận được sẽ bằng tổng số điểm các yaku mà người thắng tạo
được trong suốt quá trình chơi. Trường hợp hòa, nghĩa là 2 người chơi liên tục Koi-Koi nhưng sau
đó không tạo ra thêm Yaku nữa thì hòa, gọi là Nagare, và không bên nào được điểm.
Mỗi ván game thường chỉ kéo dài từ 2 – 5 phút. Thông thường mỗi trận chơi 12 game. Sau 12 game
sẽ tổng kết số điểm có được và ai nhiều hơn là người thắng cuộc. (Nếu thấy dài các bạn có thể chơi
6 game hoặc 3 game).

Các loại bài và làm sao để bắt được quân bài trên Sàn
Đầu tiên, hãy cùng xem qua các lá bài. Như đã nói ở trên, bài Hanafuda được chia làm 12 tháng
trong năm (các bạn có thể hiểu mỗi tháng là một “chất” như trong tú lơ khơ). Mỗi tháng có 4 quân
bài. Tất cả các quân bài được phân biệt bằng hình vẽ chứ không có số hoặc kí hiệu, buộc bạn phải
nhớ, tuy nhiên những lá nào cùng một tháng sẽ có một số điểm chung để phân biệt với các tháng
khác.
Chỉ những quân bài nào cùng tháng với nhau thì mới bắt được. Và trong mỗi tháng sẽ có “quân đặc
biệt” và “quân thường“. Quân đặc biệt thường được trang trí cầu kì hơn so với quân thường.
Hãy lấy tháng 1 làm ví dụ:


Ở đây ta thấy có 2 loại. Lá bài đặc biệt mà các bạn hay thấy nhất là lá có scroll (cuộn giấy), gọi
là Tan. Nó có mặt ở hầu hết mọi tháng, mỗi tháng 1 cuộn (trừ tháng 8 và tháng 12). Lá bài đặc biệt
thứ hai là lá Hikari (hoặc Tane), ở đây tháng 1 là Hikari, sở dĩ đặc biệt vì các Yaku của chúng
thường có rất nhiều điểm. Cuối cùng là 2 lá thường, gọi là Kasu. Các lá này chủ yếu dùng để bắt các
lá Tan hoặc Hikari, Tane.

Sang tháng 2, ta đã thấy có mặt lá Tane.




Đây là 1 tháng đặc biệt vì nó không có Tan, nhưng lại có cả Hikari và Tane.


Tháng 9 có lá Cốc rượu rất lợi hại vì có thể cho ra đến 4 Yaku. Nếu nhìn thấy, hãy tìm cách bắt nó
sớm nhất có thể.

Đây cũng là một tháng đặc biệt khi có đủ cả 4 loại, Hikari, Tane, Tan và Kasu. Lá bài Hikari hình
người đàn ông mang tên Michikaze, còn được gọi là Rainman. Các bạn có thấy lá bài này có hình
con ếch màu cam không. Truyện kể rằng Michikaze là một ông đồ. Một lần, cảm thấy viết thư pháp
mãi không ổn, ông quyết định đi dạo dưới trời mưa. Ông nhìn thấy một chú ếch đang cố gắng nhảy
lên cành liễu, nhưng mãi mà không tới được. Ông nghĩ “Thật đúng là một con ếch ngu ngốc! Dù có
cố bao lần đi chăng nữa mi cũng không thể với tới cành liễu đó đâu”. Đột nhiên, một cơn gió thổi
qua khiến cành liễu rủ xuống, và con ếch nhảy được lên thật. Michikaze đã nhận ra “Mình mới thực
là ngu ngốc. Con ếch đã tạo ra cơ hội cho mình nhờ sự cần mẫn của chính nó. Vậy mà đến nay, ta
vẫn không bằng con ếch này”. Câu chuyện khiến ông trở nên nổi tiếng vào thời Edo và cuối cùng
được lưu danh vào trong Hanafuda qua bộ Liễu.


Tháng này cũng không có Tan. Và có đến 3 Kasu.

Yaku
Các Yaku và điểm bạn đạt được nếu tạo được yaku đó.
Đây mới thực là phần cần nhớ của game.

Được 10 điểm. Gồm 5 lá Hikari


10 điểm. Gồm 3 lá Scroll đỏ có thơ và 3 lá Scroll tím.
—

8 điểm. Gồm 4 lá Hikari (không tính Michikaze, hay Rainman)


7 điểm. Gồm 4 lá Hikari bất kì miễn trong đó có Michikaze
—

5 điểm. Gồm 3 lá Hikari bất kì (không tính Michikaze, hay Rainman).


5 điểm. Gồm 3 lá Scroll đỏ có bài thơ.

5 điểm. Gồm 3 lá Scroll tím.


5 điểm. Gồm 3 lá Lợn rừng, Hươu và Bướm. (Ino, Shikamaru, Chouji trong Naruto từ đây mà ra đó)

5 điểm. Gồm lá Hikari tháng 3 và lá Cốc rượu. Uống rượu ngắm hoa anh đào.


5 điểm. Lá Hikari mặt trăng và lá Cốc rượu. Uống rượu ngắm trăng.
—

1 điểm. Gồm 5 lá Tane bất kì. Mỗi lá Tane được thêm vào kể từ lá Tane thứ 6 sẽ được cộng thêm 1 điểm.


1 điểm. Gồm 5 lá Scroll bắt kì, không phân biệt màu sắc. Mỗi lá Tan được thêm vào kể từ lá Tan thứ 6 sẽ được
cộng thêm 1 điểm.

1 điểm. Gồm 10 lá Kasu. Lá Cốc rượu cũng có thể được tính như một lá Kasu khi cần. Mỗi lá Kasu được thêm
vào kể từ lá Kasu thứ 11 sẽ được cộng thêm 1 điểm.

Ngoài ra, sau khi chia bài, nếu trên tay bạn có sẵn 1 trong 2 bộ sau thì bạn sẽ được coi như thắng
luôn game đó, và được thưởng 6 điểm.


Có đầy đủ 4 quân bài của 1 tháng bất kì.

Có đầy đủ 2 con bài bất kì trong cùng 1 tháng của 4 tháng bất kì
Các Yaku này cũng không quá khó nhớ phải không.

Chơi ở đâu