Modern joseki and fuseki vol 1 parallel fuseki phần 2 sakata eio, honinbo judan

Phần 2
Khai cuộc kiểu 2: Tam tam
và Tiểu mục

1


Chương 5: Fuseki mới với Đen tam tam
Fig. 1: (1-6)
Bây giờ chúng ta sẽ học về vấn đề này bằng trận đấu giữa Sakata (Đen) và Takawaga Kaku, 9-dan (Trắng),
với điểm cộng là 4,5 mục. Đen bắt đầu với 1 tam tam, và sau diễn biến đến Trắng 6, chưa có gì thú vị. Nhưng
chúng ta sẽ cần phải bàn về nhiều thứ với hình cờ này.

Reference Figure 1:
Trong cờ vây, người chơi phải phát huy hiệu quả của mỗi quân cờ đến mức tối đa. Tuy nhiên, nhìn sơ qua,
Đen 3 và 1 liên kết với nhau là quá thấp, Đen 3 chơi ở ‘a’ có vẻ tốt hơn. Nhưng Đen 3 ở đây cũng có mục đích
của nó …
Dia. 1: Điều mà Trắng cần phải chú ý
Diễn biến đến 6 đã trở nên khá thông dụng trong thời gian gần đây. Sau Trắng 6, Đen dùng định thức tsukehiki ( áp sát và kéo ngược ) – như đã bàn ở chương 3 - là dễ hiểu, cho phép Đen giữ chắc góc tiên thủ. Bây giờ
Đen ‘a’ kakari là nước thích hợp nhất, Trắng giáp công tại ‘b’. Trắng không nên tạo shimari với ‘a’ vì Đen sẽ lập
tức chiếm điểm 6 và tạo 2 shimari. Hơn nữa, Đen sẽ không bao giờ chọn định thức với kết quả là hậu thủ vì như
thế, Trắng lập tức chiếm điểm ‘a’. Do vậy, Trắng phải sắp xếp các quân cờ để chuẩn bị cho nước Đen ‘a’ kakari.
Dia. 2 và 3: Hướng của shimari và vị trí Đen 3.
Dù chơi theo cách nào, Đen vẫn tạo shimari trước Trắng một bước. Do đó, khi Đen chơi
như trong Dia. 2,
shimari góc dưới của Đen chỉ hoạt động tốt khi có ‘a’. Mặt khác, nếu Đen chơi 3 như Fig. 1 – và sau Trăng 4,
Đen sẽ đánh 1 như Dia. 3, tạo kogeima shimari, với ‘a’, Đen tạo được cấu trúc lí tưởng. Do đó, với cách nghĩ
này, Đen

như Dia. 2 không hoạt động tốt bằng Đen 3 trong Fig. 1
2

Dia. 4: Trong trường hợp Đen tạo shimari
Nếu Đen tạo shimari với 1 thì chuyện gì sẽ xảy ra ?. Trắng nhất định sẽ tạo một shimari với 2. Lí do Trắng
chọn cách tạo shimari ở trên mà không phải ở góc dưới là vì sau Đen kakari ở 3, Trắng 4 là nước đi lý tưởng
với 2 mục đích kẹp và mở rộng. Tuy nhiên, biến thế ở đây sẽ cho phép Đen chơi 7. Đánh chéo tại ‘a’ cũng có
thể chấp nhận được, vì sau khi Trắng kết thúc định thức tại ‘d’, Đen vẫn cầm tiên. Nói chung, Đen không có gì
phải phàn nàn về cả 2 cách chơi trên.

3


Dia. 5: Một biến thế hợp lý
Chống lại Đen 3, Trắng không thể bỏ qua nước giáp công như Dia. 4 để chiếm vị trí 4. Đen 5 là cách đi đúng,
và kết quả thông thường là diễn biến đến 11, Đen tạo hình cờ lý tưởng. Nhưng do Trắng có tiên thủ, cách chơi
như vậy cũng không bất lợi hơn Dia. 4 là mấy.
Đen shimari ở ‘a’ và Trắng ‘b’ sẽ không được rõ ràng như trong tình huống này.
Dia. 6: Đen tạo cấu trúc lý tưởng ở biên phải.
Nếu Đen cho phép Trắng tạo 2 shimari với 2 và 4, Đen có thể dựng một cấu trúc rất lý tưởng ở biên phải với 1
và 3. Tuy nhiên, Đen không nên tạo shimari ở góc dưới bằng ‘a’ bởi Đen có thể gặm nông ở biên dưới, và Trắng
8 mở rộng không còn tạo được hình đẹp. Đen 9 mong đợi Trắng sẽ chơi 10 và chiếm điểm 11 để dựng khung
lớn ở biên phải. Tuy nhiên, Đen gặp một rắc rối là Trắng tạo được 2 shimari và hơn nữa, Trắng 12 buộc Đen
phải bắt đầu một cuộc chiến.

Dia. 7: Ngăn Trắng tạo 2 shimari
Thay vì tạo shimari ở góc phải bên dưới, Đen có thể chơi 1 kakari, nước đi này có tầm ảnh hưởng khá lớn.
Nhưng vấn đề ở đây không phải là nó tốt hay xấu. Bây giờ, Trắng shimari ở 2, Đen cũng tạo shimari với 3.
Trong tình huống này, Đen nằm ở vị thế thuận lợi hơn. Tuy nhiên, Đen không thể trông chờ một kết quả như vậy
nếu Trắng không tạo shimari với 2.
Dia. 8: Kakari

Trong giai đoạn này, Trắng 2 là điểm chủ chốt. Bây giờ Đen sẽ đánh 3, vị trí kakari cuối cùng, 4, 5 trao đổi là
tự nhiên. Trắng ogeima ở 6 với ý định mở một nước khá lý tưởng là 8, Đen sẽ ngăn chặn kế hoạch này. Giả sử
không có sự trao đổi giữa 2, 3, mà Trắng quyết định lập tức giáp công tại 4, sau diễn biến đến Trắng 8, Đen
chiếm 2, Trắng không thỏa mãn khi Trắng 8 bây giờ chỉ đóng nhiệm vụ là một nước mở rộng đơn thuần.
Fig. 2: (7-15)
Vì thế, xét theo những gì đã bàn ở trên, có vẻ Đen 7 ikken takagakari là cách đi hợp lí hơn cả, tất nhiên,
kogeima kakari không phải là tệ, nó vẫn thường được chơi trong những ván cờ chuyên nghiệp. Sau Trắng 8, 10
tsuke-hiki, Đen nối cứng ở 11 và kẹp với 13. Đen tạo hình cờ rất đẹp ở biên phải.
Trắng 12 thay cho ‘a’ do anh ta có ý định chơi ‘b’ để tạo ảnh hưởng lớn hơn ở biên dưới.
4


Reference Fig. 2: Tại sao Đen không nên chơi theo hình tuyết lở trong trường hợp này
Thay vì tsuke-hiki như Fig. 2, Đen 1, 3 cũng là một cách chơi. Trong tình huống này, Đen mong đợi Trắng kéo
dài ở ‘a’ để tạo hình tuyết lở lớn và sau đó, Đen tấn công chéo ở ‘b’ ép Trắng phải chơi ở vị thế thấp. Do vậy,
Trắng sẽ đánh ‘c’, bắt đầu định thức tuyết lở nhỏ

5


Dia. 1: Kết quả tốt cho Trắng
Nếu diễn biến giống như định thức đã được nói ở chương trước, thì với ngoại thế mới tạo dựng được, Trắng
nằm ở vị trí rất thuận lợi. Hơn nữa, Trắng cầm tiên và chiếm điểm 15, giảm ảnh hưởng của đám Đen góc
dưới. Vì thế, kết quả không tốt cho Đen.
Dia. 2: Để lại aji
Giả sử Đen bỏ qua 14 như Dia. 1 và chơi 1 như ở đây, Trắng sẽ kéo dài bằng 2, chặn đứng kế hoạch tạo đất
ở biên trái của Đen. Tóm lại, Đen không nên sử dụng định thức tuyết lở ở đây.
Dia. 3: Một biến thế khác có thể chấp nhận
Khi Đen 1 kéo dài như hình này, Trắng buộc phải bắt quân trong góc bằng 2. Sau diễn biến đến Đen 11, Đen
có lợi, trận đấu bước vào giai đoạn trung bàn. Nhưng ….

Dia. 4: Thực tế
Trong trường hợp này, Trắng có thể chống lại với
2, bây giờ Đen phải cắt ở 3, Trắng 4, 6 bắt đầu chinh
quân, do quân Đen nằm ở tam tam – ( lưu ý tam tam
không phải là một vị trí chặn đường chinh quân), nên
Trắng có lợi.
Fig. 3: (13-26)
Sau khi Đen ổn định bằng 15, Trắng 16 là nước đi
hợp lí nhất. Bây giờ Trắng phải chú ý bảo vệ đám
Trắng góc trái trong khi Đen tìm một cách đi hiệu quả
nhất để tấn công.
Reference Figure 3
Trắng ‘a’ đáp lại là nước đi thực sự cần thiết,
nhưng nó giúp Đen tự củng cố quân bằng ‘b’. Do đó,
Trắng phải cân nhắc xem còn cách đi nào khác hay
không.
6


Dia. 1: Biên trái quá lỏng
Trắng 2 là một lựa chọn, nếu Đen đáp lại bằng lối chơi thông thường bằng 3 đến 7 thì Trắng sẽ tiếp tục tấn với
5, bảo vệ điểm cắt ở ‘c’. Bây giơ Đen khó có thể đối phó với nước uchikomi tại ‘d’. Nước đi này hoạt động có
hiệu quả do vị trí của quân

.

Dia. 2: Thụ động
Mặc dù diễn biến từ 2 đến 6 bảo vệ chắc đất góc nhưng đây là cách chơi rất thụ động. Về sau.
‘a’ là một nước tốt cho Đen, Trắng khó tìm được cách gặm nông vùng biên trái.

Dia. 3: Đen chơi cả 2 bên
Tuy nhiên, Trắng phải chú ý đến Đen 3 nối dài. Sau diễn tiến đến 7, Trắng chơi 8 để không bị nhốt vào trong
góc. Bây giờ Đen 9 ép Trắng kéo dài ở 10, và sau đó chiếm điểm quan trọng là 11. Do đó, áp sát ở 2 bất lợi cho
Trắng. Nếu Trắng 8 được chơi ở ‘a’, Đen ‘b’, Trắng ‘c’, Đen ‘d’, Trắng 10 và Đen vẫn giữ 11.

Dia. 4: Vẫn không tốt cho Trắng
Nếu Trắng 6 ở Dia. 3 không giữ góc mà thay vào đó là Trắng 1 như ở đây, Đen lập tức chiếm 2, buộc Trắng
bắt quân bằng 3 và nối hổ ở 5. Một lần nữa, Đen chiếm vị trí 6.
Reference Figure 4
Do vậy, sau Đen 1 giáp công, Trắng 2 là bắt buộc và Đen chơi 3. Tuy nhiên, Trắng giành quyền chủ đông ở
vùng biên trên với 4. Bây giờ hãy tìm hiểu những diễn biến có thể xảy ra sau 4 và những nước khác ngoài 4.
Dia. 1: Đen giữ cả 2 bên
Trắng 1 kosumit-tsuke là một nước rất an toàn, nhưng sau khi mở rộng đến 4, Đen có thể phát triển ở cả 2
bên, đây là một lối chơi không tốt do quá bị động. Kể cả khi Trắng chơi 3 thay cho 1, kết quả vẫn giống như vậy
khi Đen đánh ‘a’ một cách đơn giản.

7


Dia. 2: Không ý thức được tình huống
Trắng 1, 3, và 5 đè cực kì sai lầm, khi ngoại thế Trắng vừa tạo được đã bị vô hiệu bởi 2 quân
Dia. 3: Một chiến lược hiệu quả của Đen
Mặt khác, nếu Trắng kẹp ở 1 như trong hình này, Đen sẽ có một khoảng rộng đủ để tạo sống dễ dàng bằng
biến thế từ 2 đến 10. Hơn nữa, Trắng phải hậu thủ khi bảo vệ điểm cắt ở 11. Bây giờ Đen chơi 12 hạn chế ảnh
hưởng của Trắng về sau.

Dia. 4: Kết quả tương tự
Chống lại Đen 6 ở Dia. 3, nếu Trắng chơi 2 như trong hình này thì kết quả, về căn bản, cũng giống với Dia. 3.
Hơn nữa, Trắng khó xử lí điểm yếu ở ‘a’ về sau.
Dia. 5: Có thể chơi cho cả hai

Đen 1 niken hasami chờ đợi Trắng 2 hoặc ‘a’. Nếu Đen 2, Trắng sẽ đáp lại bằng 3, Đen 4, Trắng mở 5, Đen 6
tsume. Về sau, ‘a’ là một điểm quan trọng cho cả 2 bên.
8


Dia. 6: Cho phép Đen nhốt
Thay vì tiếp tục đánh chéo như Dia. 5, Trắng muốn giữ đất góc với Trắng 3 ở trên, tuy nhiên, sau Đen 4 nhốt,
Trắng 5, Đen 6 tấn công dễ dàng hơn.
Dia. 7: Trắng 6 kakari lý tưởng
Nếu Đen 1 lót, Trắng chơi 2,4 buộc Đen phải tạo sống với 5. Kakari ở 6 tạo cấu trúc lý tưởng cho Trắng. Nếu
Đen đáp lại ở ‘a’, Trắng ‘b’, giữ thế trung tâm. Đen bất lợi.

Dia. 8: Bất lợi
Trắng không được chơi 2 và buộc Đen phải chiến đấu, do Trắng có thể bị tấn công từ 2 phía. Khi Trắng mở
‘a’, Đen ‘b’ tấn công kịch liệt.
Dia. 9: Diễn biến Đen mong muốn
Đen chơi 1 và 7 là chú trọng biên trên, đây là diễn biến có lợi cho Đen khi hình thể ở bên trái đã ổn định với 5
kikashi.
9


Dia. 10: Lỏng
Trắng 2 kéo dài có vẻ chắc chắn nhưng lại là một cách chơi lỏng, Đen thỏa mãn với nước lót dưới ở 3.
Dia. 11: Tesuji
Trắng 2 là tesuji – đáp lại Đen 1 áp sát. Sau Trắng 6 bắt đôi, cả 2 bên tạo ponnuki với 7 và 8…

Dia. 12:Trắng chơi hiệu quả
Để tránh bị nhốt ở ‘a’, Đen 9 kikashi và bẻ tại 11, nhưng sau khi Trắng mở rộng với 14, Trắng phát triển cả 2
bên. Đen ‘b’ có vẻ sẽ làm Trắng mất nhiều mắt, nhưng hình Trắng rất linh hoạt.
Reference Fig. 5

Sau Trắng 2 tesuji, thứ tự nước đi đúng là kikashi ở 3, sau đó kéo dài bằng 5. Bây giờ, nếu Trắng nối ở 6. Đen
hài lòng khi đã buộc Trắng tạo hình cờ kém hiệu quả, Đen 7, 9 tự ổn định.
Kể cả khi góc trên vẫn chưa an toàn, Trắng vẫn mở ở 10 và chờ đợi Đen tấn công góc đó. Chiến thuật này
được gọi là “amarigatachi” ( lỏng ).
Diễn biến này được chơi trong trận đấu. Bây giờ chúng ta sẽ xem xét một vài biến thế có thể xảy ra.

10


Dia. 1: Sai thứ tự
Đen 1 chắc chắn là điểm quan trọng, nhưng lập tức giành vị trí này sẽ đem đến cho Đen bất lợi sau Trắng 2
nối. Bây giờ Trắng chỉ cần đơn giản kéo dài ở ‘b’ sau Đen ‘a’, 3 quân Đen vẫn chưa ổn định, vì thế Đen không
thể mong đợi một kết quả tốt từ nước giáp công tại ‘c’.
Dia. 2: Hình đẹp
Nếu Đen chơi 3 ở đây thay cho 6, Trắng tạo hình đẹp và dễ dàng tạo sống. Bây giờ Trắng thỏa mãn với nước
mở rộng ở 8.

Dia. 3: Sự khác biệt của một nước đi
Chống lại Đen 1, Trắng 2 dường như là một nước đi tốt khi nó ảnh hưởng đến cả Đen
, nhưng khi so sánh
với Dia. 12 trong phần trước, tình thế ở biên trên đã thay đổi bởi Đen có quân kéo dài ở 5. Trắng không nên cho
phép Đen chơi như vậy vì sau Đen ‘a’, Trắng phải chiến đấu để tạo mắt. Kết quả không tốt cho Trắng.
Dia. 4: Một cách khác
Chống lại Đen 1 kéo dài, Trắng cảm giác tốt hơn khi chơi ‘a’ để giam quân
công ở ‘a’ và ‘b’.

, nhưng Đen có 2 hướng phản

Dia. 5: Một chiến lược có thể phát triển trong tương lai
2, 4 bẻ đôi chống lại nước khóa ở 1 là tesuji, những nước đi này vẫn giữ mối liên hệ với Đen

không thể làm gì khác ngoài nối ở 7, và nước nước giáp công ở 8 trở nên rất tốt cho Đen.

. Trắng

Dia. 6: Vẫn bất lợi
Thay vì chơi 7 như Dia. 5, Trắng đánh 1, Đen bắt ngược với 2. Sau biến thế đến 8, Trắng bất lợi vì ngoại thế
quá dày của Đen.

11


Dia. 7: Đen lỏng
Đen 4 đứng xuống là nước đi lỏng lẻo. Đen mất cơ hội tấn công quân Trắng ở biên trên trước. Sau Trắng 5
mở rộng, Đen 6 cho phép Trắng phát triển ra trung tâm.
Dia. 8: Vụng về
Trắng bắt ở 1 – để tránh nước bẻ đôi là cực kì vụng về. Kết quả là ngoại thế của Đen tăng gấp 3 lần, và nếu
Trắng chơi ‘a’ sau Đen 6, Đen ‘b’ vẫn là một nước đáng lo cho Trắng.
Dia. 9: Có lợi cho Trắng
Lập tức chơi Đen 2 là không tốt, Trắng đơn giản nối ở 3,
buộc Đen phải nối bằng 4. Bây giờ Trắng chiếm điểm chủ
chốt là 5, lần này thì đến lượt Đen trôi nổi do không có
nền, vì thế, Đen phải trao đổi giữa ‘a’ và ‘b’. Trắng có lợi.
Dia. 10: Quá tốt cho Đen
Trắng 3 khóa là nước đi Đen mong muốn, diễn biến từ 4
đến 8 hoàn toàn giam được Trắng.

Fig. 3: (26-36)
Trắng 27 thay vì 26 sẽ tạo điều kiên cho Đen
tsume ở 26, Trắng bất lợi. Vấn đề trọng yếu ở đây là
sau 27, Đen có thể tấn công Trắng thành công

không. Ví dụ Đen tấn công bằng 33 sau khi để
Trắng chiếm 32 – rất lớn ở biên trên, rõ ràng là với
34 và 36, chiến thuật của Trắng đã thành công. Vì
vậy, Đen 27 là cách chơi mơ hồ.
12


Chương 6: Kogeima Kakari:
Ikken Takahasami
Fig. 1: (1-12)
Trong chương này, chúng ta sẽ tìm hiểu về kết quả của nước ikken takahasami (T12) dùng để đáp lại
kogeima kakari (B7).
Trận đấu chúng ta sử dụng để học ở đây được chơi bởi Sakata (Đen) và Fujisawa Shuko, 9-dan (Trắng) với
komi 5,5 mục. Đây là trận đấu thứ 2 của lân tranh danh hiệu Meijin thứ 3. Diễn biến đến Trắng 6 giống với
Chương 5, trong trận này, Đen 7 chơi kogeima kakari ở góc dưới bên trái thay cho Ikken takagakari. Trắng thay
đổi vùng chiến đấu bằng nước niken takahasami ở 8, Đen 9 đánh chéo và lót bằng 11 là cách đánh thông
thường. Trắng 12 được chơi nhiều ở giữa biên trái, vậy Trắng chọn cách giáp công mãnh liêt bằng 12 có kế
hoạch gì trong đó.

Dia. 1: Cách thông thường
Nếu Trắng chơi ogeima tại

thì Trắng 1 sangen hasami là cách chơi thông dụng nhất.

Dia. 2: Không phải nước đi đúng
Trắng không thể chơi tại ‘a’ bởi sau đó thì rất khó để ngăn chặn một nước đả nhập trong thế trận lỏng lẻo này.
Trắng 1 không phải là một nước giáp công, vì quá xa so với quân Đen ở góc dưới, nó chỉ được chơi với mục
đích phòng thủ. Tuy nhiên, thỉnh thoảng, kì thủ chuyên nghiệp cũng chơi như vậy.

13

Reference Figure: Ikken Takahasami
Trắng 1 ikken takahasami là một nước giáp công mãnh liệt, nó là định thức mới được phát triển gần đây. Đen
có thể đáp lại ở ‘a’, ‘b’, ‘c’, và ‘d’. Vào thời kì trước, nếu Đen chơi ‘b’, thì được xem là không tốt cho Trắng khi bị
chia cắt. Tuy nhiên, ý kiến này đã không còn đúng nữa. Bây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu về kết quả của định thức
với nước kẹp này.
Dia. 1: Áp sát ở tam-tam
Với diễn biến đến 6 – sau khi áp sát ở 1, Trắng có thể dựng một bức tường mạnh và mở rộng đến 8. Do Đen
và Trắng
, ‘a’ là một nước cực kì quan trọng, nếu chiếm được vị trí này, hình cờ của Trắng ở biên dưới
trở nên rất lớn và hiệu quả. Tuy nhiên, 2 quân Trắng góc trên có khả năng bị tấn công kịch liệt.
Dia. 2: Hình thô
Mục đích của Đen 1 hane-komi (bẻ ở điểm cắt) là tạo điểm cắt ở ‘a’, hình cờ Trắng không đẹp.

14


Dia. 3: Cắt
Tuy nhiên, nếu Trắng đánh bắt ở phía dưới tại 2, diễn biến đến Trắng 10 là tự nhiên. Bây giờ Đen 1, 3 đã bị
tách biệt trong khi Trắng có thể chơi cả 2 bên, Đen bất lợi.
Dia. 4: Thông thường
Chống lại Đen 1, Trắng có thể đáp lại với 2 bẻ và diễn biến đến 6 khá thông dụng.
Dia. 5: Một biến thế khác
Trắng có thể chơi 6 như trong hình này, để đáp lại, Đen 7 và 9 là cách chơi đúng đắn nhất. Sau Đen 13,
Sakata nghĩ về diễn biến đến Trắng 10.
Dia. 6: Hanekaeshi (Bẻ và bắt ngược)
Với Trắng 4 chống lại 1, 3, Đen 5 có thể dự đoán được. Diễn biến đến Đen 9 kết thúc định thức này.

Dia. 7: Không cần thiết

Sau Dia. 6, Trắng có thể điểm ở ‘a’ và ‘b’. Tuy nhiên, Trắng ‘a’ là không cần thiết do
Trắng chơi như Dia. 6 là không tốt.
Dia. 8, 9: Lý do
Giả sử Trắng tấn công
với 1, 3 trong Dia. 8, bây
giờ, Trắng
nề.

quá nặng

Dia. 10: Niken
Takahasami
Tuy nhiên, nếu Trắng
niken takahasami thay
cho
thì đánh như
bên tạo hình tốt.
Dia. 11: Vẫn không tốt
Đen có thể chơi như
hình bên, nhưng đây vẫn
không phải là một kết quả
tốt. Vì vậy, cần phải có kế
hoạch ngăn chặn nước
hanekaeshi.
15

nằm quá gần. Vì thế,


Dia. 12: Nước đáp trả thứ hai: Ikken tobi

Đen ikken tobi (nhảy 1) là dễ hiểu. Trắng có thể đáp lại với ‘a’ thay cho 2 nhưng thường là không, vì Trắng
rất gần với 2 quân Đen. Bên cạnh đó, Trắng bị chia làm 2, do vậy, thời trước, người ta tránh sử dụng nước
giáp công này. Tuy nhiên, lý thuyết cờ vây hiện đại đã có cách để xử lí của Đen 1 ikken tobi.
Sau Trắng 2, Đen ‘b’ áp sát hoặc phản giáp công với ‘c’ đều có thể chơi.
Dia. 13: Áp sát
Nếu Đen áp sát ở 3, Trắng 4 bẻ tự nhiên, Trắng 6 nối là cách đi chính xác, Đen sẽ tạo hình với 7, bây giờ
Trắng kikashi tại 8 và bảo vệ vùng dưới với 10. Trắng hài lòng với kết quả này khi có thể phát triển cả 2 bên.
Dia. 14: Nối hổ
Trắng 1 không tốt vì sau 2, đánh bắt bằng ‘a’ và giáp công ở ‘b’ là miai.

Dia. 15: Dựng
Nếu Trắng 1 đứng xuống, thì cũng như Dia.
14, điểm ở ‘a’ và giáp công ở ‘b’ vẫn là miai.
Dia. 16: Áp sát chéo
Trắng 1 với mục đích bảo vệ đất góc, bây giờ
Đen phải cắt ở 2. Sau diễn biến đến Đen 6, kết
quả còn tùy thuộc vào sức cờ của mỗi người.
Dia. 17: Để lại về sau
Chống lại Đen 2 cắt, đôi khi Trắng có thể
thoát tiên. Đó là bởi Trắng không thể quyết định
được nước tốt nhất là ở đâu; chơi như Dia. 16,
hay ‘a’.

16


Dia. 18: Hình xấu
Trắng điểm tại 1 và nối ở
3 với mục đích là ép Đen
tạo hình xấu. Nhưng bây

giờ Đen kẹp với 4, tấn
công rất kịch liệt.
Đây cũng là một lối chơi
chấp nhận được tùy vào
tình huống.
Dia. 19: Hình tốt ở biên
dưới
Sau Dia. 18, diễn biến
đến Đen 10 khá dễ hiểu.
Đen 10 tạo hình rất tốt khi
nó đồng thời đóng 2 vai trò
là mở rộng và kẹp ở biên
dưới.

Dia. 20: Giáp công cao
Đen có thể giáp công cao với 1. Diễn biến của Trắng 2, 4 và 6 có mục đích ngăn chặn Đen tạo hình nhẹ
nhàng ở vùng này. Tuy nhiên, ‘a’ cũng là điểm tốt cho Đen.

Dia. 21: Thoát ra trung tâm
Với 1 và 3, Trắng có thể chạy vào vùng trung tâm. Đen 6 là tesuji, bây giờ, Trắng phải miễn cưỡng chơi 7.
Đen 10 nối dài, Trắng đứng xuống tại 11, và kết quả sẽ tốt hơn cho Trắng so với Dia. 20. Tuy nhiên, vị trí những
quân góc của Trắng không được đẹp như trước bởi Đen có thể chơi ‘a’ và Trắng buộc phải kéo về ở ‘b’.
Dia. 22: Dựng
Nếu Đen dựng ở 2, Trắng có thể bẻ đôi với 3, 5 . Tuy nhiên, trong trường hợp này, vẫn còn cách khác hiệu
quả hơn.
Dia. 23: Không tốt
Sau khi Trắng bẻ đôi, Đen bắt 1 quân với 3 và 5 ngay lập tức là cách chơi không tốt. Bây giờ Trắng có thể
thoát ra vùng trung tâm với diễn biến đến 10. Hơn nữa, Trắng có aji.

17

Dia. 24: Sự lựa chọn đúng lúc
Đen lập tức chơi 1 là cách đúng để chống lại Trắng bẻ đôi. Nếu Trắng chơi 2, Đen sẽ thí quân bằng 3, 5 và
bây giờ Đen có thể bắt quân với 7, 9. Trong tình thế này, Đen không cần phải lo lắng về nước cắt ở ‘b’ do có thể
tạo sống dễ dàng tại ‘a’. Bên cạnh đó, hình cờ của Trắng rất xấu. Kết quả có lợi cho Đen.
Dia. 25: Giáp công
Sau khi trao đổi với 1, 2, Đen 3 là nước đi thông thường nhất, và nếu Trắng 4 ikken tobi, Đen cần áp sát ở 5.
Kết quả của định thức này là cân bằng.
Dia. 26: Ngoại thế
Tiếp tục Dia. 25, Trắng có thể
chơi với diễn biến như trong hình,
Đen phải tính đến trường hợp này
nếu chọn định thức như vậy.
Dia. 27: Một cách chơi sáng tạo
Để đáp lại Đen 3 kẹp, Trắng
phản giáp công ở 4 là một ví dụ
điển hình cho việc người chơi
không nên bám sát định thức mà
phải linh hoạt xử lí tùy tình huống.
Dia. 28: Tsume
Nếu sau Đen 3, Trắng chơi 4,
Đen xử lí với 5, 7. Đây cũng là một
cách chơi linh hoạt cho Đen.

18


Dia. 29: Cảm giác thông thường
Trắng không nên đi ở 2 – trừ tình huống đặc biệt, bởi như thế, Trắng

yếu đi rất nhiều.
Dia. 30: Vị trí không thích
hợp cho cả 2 bên
Sau Trắng 1, Đen chơi 2
cũng là một sai lầm. Trong
trường hợp này, sau diễn
biến đến 5, Trắng có lợi về
thực địa rất lớn.
Dia. 31: Ngoan cố
Sau 2, 3 trao đổi, Trắng 4
mặc dù là một nước đi can
đảm, nhưng lại quá ngoan
cố.
Dia. 32: Khả thi
Đen 5 tự ổn định có thể
chơi được. Bây giờ, ‘a’ và
‘b’ là miai.

Dia. 33: Tham chiến
Đen 2 đáp trả lại Trắng 1 là một quân tham chiến. Trắng phải chơi ra sao sau đó ?
Dia. 34: Lựa chọn
Trắng 1, 3 là cách đi tự nhiên. Sau diễn biến đến Đen 4, Trắng phải quyết định nên bẻ ở ‘a’ hay ‘b’ kéo dài.
Dia. 35: Bẻ
Sau Trắng 1 bẻ, Đen 2 cắt chéo và Trắng 3 nối là cách chơi đúng. Đen 4 chiếm vị trí quan trọng, diễn biến đến
Đen 10 tạo ponnuki là kết quả thường thấy. Tuy nhiên, Đen có lợi, vì trong hình cờ của Trắng còn nhiều điểm
yếu.

Dia. 36:Kháng cự
Nếu không muốn Đen tạo ponnuki như Dia. 35, Trắng đánh bắt bằng 9, nhưng sau đó thì Đen sẽ chiếm góc

với 12, 14, và 16. Hơn nữa, Đen có tiên thủ. Trắng bất lợi.
19


Dia. 37: Semeai (Capture race)
Khi Trắng chơi 5, có nghĩa là anh ta muốn bắt đầu một semeai, dự đoán được diễn biến tới 8, Đen 10 là điểm
chủ chốt.
Dia. 38: Cướp
Trắng 1 là nước đi hợp lí cho Trắng ở đây, mặc dù vậy, Đen đơn giản chơi 2 lấp khí Trắng. Trắng 5 là một
tesuji. Bây giờ, sau 6, Trắng 7 bắt đầu một chỗ cướp khó khăn cho Trắng do Đen ăn cướp trước.
Dia. 39: Trắng thua cuộc
Chống lại Đen 1, Trắng 2 khóa sẽ dẫn đến thất bại sau diễn biến đến Đen 7.

Dia. 40: Dễ dàng
Bắt đầu với 1 là vô lí vì Trắng chết rõ ràng.
Dia. 41: Kháng cự với điểm chủ chốt
Chống lại Trắng 1, Đen đứng xuống ở 2 rất nguy hiểm do Trắng có thể chiếm điểm chủ chốt ở 3.
Dia. 42: Thua cuộc
Sau Dia. 41, Trắng cắt chéo là nước tốt, tuy khá khó thấy. Diễn biến kế tiếp rất phức tạp nhưng kết quả là Đen
thua cuộc. Hãy đọc nó cẩn thận.
Dia. 43: Khá tốt
Trắng 1 với mục đích phát triển từ tốn. Sau 2, 4 kikashi, Đen ổn định góc tiên thủ và chiếm vị trí tốt ở 14, kết
quả cuối cùng của cuộc chiến này chưa được tìm hiểu kỹ càng.
20


Dia. 44: Giống Dia. 43
Sau Trắng 3 bẻ, diễn biến giống như như Dia. 43. Đen không hài lòng với 4 bẻ nhưng nó rất cần thiết, kết quả
không thực sự bất lợi cho Đen.
Dia. 45: Thứ tự khác biệt

Nếu Đen bỏ qua 4 như trong Dia. 44, thì sau Đen 1, 3, ăn 1 quân Trắng, Trắng 4 trở nên rất cần thiết vì điểm
cắt ở ‘a’. Kết quả này có sự khác biệt do thứ tự nước đi của Đen. Bây giờ, sau Đen 5, tình hình ở trung tâm rất
khó chịu.

Dia. 46: Hiệu quả
Do cờ Trắng có điểm cắt ở ‘a’, Đen có thể nghĩ đến việc phản công bằng 3. Với mục đích để các quân cờ hoạt
động có hiệu quả hơn. Vậy kết quả là như thế nào ?
Dia. 47: Semeai
Trắng 6 nối tự nhiên. Trong diễn biến tiếp tục, Đen 10 là điểm chủ chốt mà Trắng không thể bỏ qua.
Dia. 48: Bỏ qua điểm chủ chốt
Nếu Trắng bỏ qua 10 như Dia. 47 mà chơi 1 như hình này, Đen 2 là nước khó có thể phát hiện được, sau đó,
Trắng thua trong semeai.

21


Dia. 49: Cướp
Tiếp tục Dia. 47, diễn biến đến Trắng 4 có kết quả là cướp, nhưng Đen không có điểm dọa cướp nào hiện tại,
7 và 9 không đủ làm Đen hài lòng.

Dia. 50: Nước đáp trả thứ ba: Kị mã
Đen 1 kị mã thường thấy trong những ván cờ hiện đại. Trắng có thể đáp lại với ‘a’, ‘b’, ‘c’ hoặc ‘d’.
Dia. 51: Kị mã
Nếu Trắng chơi 2 – kị mã, có 2 phương án Đen có thể lựa chọn, ở ‘a’ hoặc ‘b’.
Dia. 52: Kake (Đâm vai – tấn công chéo)
Đen 1 cũng là một nước kị mã, nhưng không tốt bởi Trắng sẽ cắt với 2, 4 và kết quả bất lợi cho Đen. Về sau,
Trắng ‘a’ cũng là nước mạnh.

22

Dia. 53: Cắt
Tuy nhiên, Trắng chống lại Đen 1 ở Dia. 50 bằng nước cắt là không nên, vì Đen sẽ lấy đất rất lớn ở góc.
Dia. 54: Áp sát ở tam tam
Sau Dia. 51, Đen áp sát với 1, với mục đích tạo căn cứ trong góc. Diễn biến đến Trắng 6 là tự nhiên.
Dia. 55: Hane-kaeshi (Bẻ và đánh bắt)
Trắng 1 hane-kaeshi thích hợp trong trường hợp này vì Trắng
Trắng sát cạnh Đen 6 trở nên vô dụng.

không nằm ở vị trí tốt. Bên cạnh đó, quân

Dia. 56: Ép
Sau Dia. 54, nếu Trắng ép tại 1, Đen đáp lại bằng 2 là nước đi tốt.
Dia. 57: Hình xấu
Sau Trắng 1, Đen kéo dài ở 2 là kém hiệu quả, vì Trắng sẽ chơi 3 và buộc Đen đánh ‘a’ – tạo hình xấu – để
nối với đám góc. Đây là một kiểu chơi cần phải lưu ý.

Dia. 58: Mục tiêu
Trắng có thể dẫn dắt trận đấu với biến thế đến 6 – chống lại Đen 1 áp sát. Đen 9 tuy có vẻ vụng nhưng thực
sự cần thiết. Sau khi Trắng tạo hình với 12, 2 quân Đen ở ngoài chính là trọng tâm của trận đấu này.
Dia. 59: Miai
Sau Dia. 58, nếu Trắng bẻ và kéo về bằng 1, 3, Đen bắt 1 quân với 4, 6, hai vị trí này là miai.
Dia. 60: Tương tự
Nếu Trắng nối ở 1, Đen bẻ và nối về với 2, 4. Lựa chọn giữa 2 vị trí này phụ thuộc vào trận chiến về sau.

23


Dia. 61: Hiệu quả
Đen 9 ở Dia. 58 rất quan trọng, vì nếu Đen chặn đơn giản bằng

, Trắng 1 nhảy sẽ hiệu quả hơn. Bây giờ
Đen phải sống với 2, 4, do Đen không thể ăn 1 quân Trắng ở biên trái – Đen ‘a’, Trắng ‘b’. Trắng có lợi trong
cuộc chiến vùng trung tâm.

Dia. 62: Không thể thực hiện được
Chống lại Trắng 1, Đen 2 là vô lý. Vì với Trắng 3 và 5, 5 quân Đen ở góc hoàn toàn bị bắt. Nếu Đen tiếp tục
tấn công bằng 6, Trắng cắt chéo với 7 và sống dễ dàng. Đen thất bại.
Dia. 63: Niken hiraki
Trắng 1 niken hiraki cũng là một cách chơi. Nhưng sau Trắng 2 áp sát, Đen không thể cắt quân như Dia. 58.
Do đó, Đen phải đánh 3, 5 và kết quả sẽ được quyết định bởi sự khác biệt giữa Trắng 1 như hình này và Trắng
1 ở ‘a’.
Dia. 64: Đè
Đáp lại Trắng 1, nếu Đen 2 đè, Trắng sẽ lấy góc bằng 3, đó là điều Trắng mong đợi khi chơi 1. Đen ổn định
bằng nước bẻ ở 4. Trong cả 2 Dia. 63 và 64, Đen có quyền lựa chọn diễn biến mà mình muốn.
Dia. 65: Nhảy
Đè ở 2 cũng có thể sử dụng được khi Trắng
chơi 1 kị mã. Nếu Trắng nhảy ở 3, Đen sẽ kẹp
tại 4 và diễn biến vùng này tạm thời kết thúc.
Trắng ‘a’ cũng là một vấn đề mà người đọc cần
phải tự tìm hiểu.
Dia. 66: Không hiệu quả
Trắng 2 kéo dài cho phép Đen chơi 3 là một
nước đi vô ích, Đen có lợi.
24


Dia. 67: Ép ngoài
Trắng 1 ép cũng là một cách chơi. Đen có thể đáp lại bằng 2, 4, 6 – là những nước sabaki (xử lí tốt). Đen cuối
cùng bẻ ở 8 và kết quả không tồi.

Dia. 68: Kéo dài
Chống lại Trắng 1 ép, Đen có thể kéo dài ở 2, 4. Sau Đen 4, Trắng 5 tuyệt đối cần thiết. Trong lựa chọn diễn
biến này, Đen có tiên, với ý định chiếm một vị trí tốt nào đó trên bàn cờ.
Dia. 69: Kịch liệt
Đen có thể không kéo dài mà thay vào đó giáp công với 4. Đây là một nước chiến đấu kịch liệt, nên Đen phải
cân nhắc kỹ trước khi chơi theo lối này.
Dia. 70: Cắt
Kế tiếp, Trắng đánh chéo ở 1 và cắt bằng 3, 5. Trắng 7 là điểm trọng yếu ở đây, bây giờ, Trắng dễ dàng tạo
hình sống. Kết quả như thế nào ?

25