Tính toán nhu cầu sử dụng nước cho ngành nông nghiệp huyện ba vì, thành phố hà nội

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA KHÍ TƯỢNG - THỦY VĂN

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
TÍNH TOÁN NHU CẦU SỬ DỤNG NƯỚC CHO NGÀNH NÔNG NGHIỆP HUYỆN
BA VÌ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Sinh viên thực hiện: Cao Thị Oanh
Giáo viên hướng dẫn: TS. Hoàng Thị Nguyệt Minh
ThS. Nguyễn Thị Thùy Linh

Hà Nội, năm 2015


LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn tới các thầy, cô giáo trong Khoa Khí
Tượng Thủy Văn - Tài Nguyên Nước đã truyền thụ kiến thức cho em trong
suốt quá trình học tập vừa qua , đặc biệt là 2 cô giáo Hoàng Thị Nguyệt Minh
và cô Nguyễn Thị Thùy Linh đã tận tâm chỉ bảo, hướng dẫn em trong suốt quá
trình học tập và nghiên cứu để hoàn thành đồ án này.
Em cũng xin gửi lời cảm ơn tới những người thân cùng toàn thể các bạn
trong lớp đã cùng chia sẻ, giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện để em hoàn
thành nhiệm vụ học tập và đồ án
Do hạn chế về thời gian cũng như khả năng của bản thân, mặc dù đã có
nhiều cố gắng nhưng cũng không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót. Vì
vậy, em rất mong nhận được sự góp ý, chỉ bảo quý báu của thầy cô và các bạn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, tháng 6/2015
Cao Thị Oanh

MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1
Chương 1 : ĐẶC ĐIỂM ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN , ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ XÃ
HỘI CỦA HUYỆN BA VÌ ................................................................................ 3
1.1 ĐẶC ĐIỂM ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN CỦA HUYỆN BA VÌ ........................... 3
1.1.1 Vị trí địa lý ................................................................................................ 3
1.1.2 Địa hình ..................................................................................................... 4
1.1.3 Địa chất , thổ nhưỡng ................................................................................ 5
1.1.3.1 Địa chất .................................................................................................. 5
1.1.3.2Thổ nhưỡng ............................................................................................. 5
1.1.4 Thảm thực vật .......................................................................................... 7
1.1.5 Khí hậu ..................................................................................................... 7
1.1.6 Thủy văn................................................................................................. 11
1.2 ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ XÃ HỘI CỦA HUYỆN BA VÌ ............................ 12
1.2.1 Dân số..................................................................................................... 12
1.2.2 Hiện trạng nông nghiệp .......................................................................... 13
1.2.3 Hiện trạng thủy sản ................................................................................ 15
Chương 2 : GIỚI THIỆU PHẦN MỀM FFC2008 VÀ MÔ HÌNH CROPWAT
.......................................................................................................................... 16
2.1 PHẦN MỀM FFC2008 ............................................................................. 16
2.1.1 Giới thiệu chung ...................................................................................... 16
2.1.2Ứng dụng mô hình cho huyện Ba Vì ....................................................... 17
2.2 MÔ HÌNH CROPWAT ............................................................................. 22
2.2.1 Giới thiệu chung ...................................................................................... 22
2.2.2 Cơ sở toán học của mô hình và các mô đun tính toán ........................... 22
2.3. Nguyên lý cân bằng nước: ........................................................................ 33
Chương 3: NHU CẦU NƯỚC CHO NÔNG NGHIỆP CỦA HUYỆN BA VÌ
.......................................................................................................................... 37
3.1 Lựa chọn năm mưa điển hình ................................................................... 37
3.2 Kết quả tính toán nhu cầu nước cho từng loại cây nông nghiệp ................ 38

3.2.1 Số liệu đầu vào của mô hình CROPWAT............................................... 38
3.2.2 Kết quả của mô hình cho từng loại cây nông nghiệp .............................. 47
3.3Kết quả tính toán nhu cầu nước trong chăn nuôi ........................................ 51


3.4 Kết quả tính toán cho ngành nông nghiệp của huyện Ba Vì ...................... 52
3.4.1 Kết quả tính toán của vụ xuân 2010 ........................................................ 52
3.4.2 Kết quả tính toán của vụ mùa 2010......................................................... 53
3.4.3 Kết quả tính toán của vụ đông 2009-2010 .............................................. 53
CHƯƠNG 4 : XÂY DỰNG KỊCH BẢN NHU CẦU SỬ DỤNG NƯỚC CHO
NGÀNH NÔNG NGHIỆP ............................................................................... 55
4.1 Tổng quan về bài toán tính toán nhu cầu sử dụng nước cho nghành nông
nghiệp năm 2020 .............................................................................................. 55
4.2 Tính toán nhu cầu sử dụng nước nông nghiệp theo kịch bản .................... 55
4.2.1 Tính toán nhu cầu sử dụng nước trong trồng trọt ................................... 55
4.2.2 Tính toán nhu cầu sử dụng nước trong chăn nuôi ................................... 59
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................................... 60
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................ 61


DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1 : Bản đồ huyện Ba Vì
Hình 1.2 : Diện tích đất trồng rau
Hình 2.1 : Đường tần suất tổng lượng mưa năm huyện Hoài Đức
Hình 2.2 : Hình thể hiện các thanh công cụ của mô hình CROPWAT
Hình 2.3 : Nhập dữ liệu cây trồng
Hình 3.1: Tính toán giá trị bốc hơi (ETo) của huyện Ba Vì
Hình 3.2: Chọn cách tính toán mưa hiệu quả
Hình 3.3: Số liệu mưa huyện Ba Vì
Hình 3.4: Dữ liệu cây trồng về cây lúa

Hình 3.5 : Dữ liệu cây trồng về cây ngô
Hình 3.6 : Dữ liệu cây trồng về đậu tương
Hình 3.7 : Dữ liệu cây trồng về lạc
Hình 3.8 : Dữ liệu cây trồng về khoai tây
Hình 3.9: Dữ liệu về đất
Hình 3.10: Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho lúa
Hình 3.11: Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho ngô
Hình 3.12 : Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho đậu tương
Hình 3.13 : Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho lạc
Hình 3.14: Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho khoai tây
Hình 4.1 : Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho lúa
Hình 4.2 : Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho ngô
Hình 4.3 : Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho đậu tương
Hình 4.4 : Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho lạc
Hình 4.5 : Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho khoai tây
DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1: Lượng mưa bình quân tháng
Bảng 3.2 : Số liệu về cây trồng của huyện Ba Vì
Bảng 3.3 : Dữ liệu cây trồng của FAO
Bảng 3.4: Nhu cầu tưới cho các loại cây trồng của huyện Ba Vì
Bảng 3.5: Nhu cầu tưới theo từng tháng , năm của các loại cây trồng
Bảng 3.6: Tiêu chuẩn dùng nước của các loại vật nuôi
Bảng 3.7 : Số lượng vật nuôi huyện Ba Vì


Bảng 3.8: Kết quả tính toán cho chăn nuôi
Bảng 3.9 : Tổng lượng nhu cầu nước sử dụng hàng tháng của các loại cây
trồng vụ xuân 2010
Bảng 3.10 : Tổng lượng nhu cầu nước sử dụng hàng tháng của các loại cây
trồng vụ mùa 2010

Bảng 3.11 : Tổng lượng nhu cầu nước sử dụng hàng tháng của các loại cây
trồng vụ đông 2009-2010
Bảng 3.12 Nhu cầu nước trong nông nghiệp trong 1 năm của huyện Ba Vì (m3)
Bảng 4.1 : Diện tích trồng của 5 loại cây trồng chính năm 2014
Bảng 4.2 : Số lượng vật nuôi năm 2014
Bảng 4.3: Kết quả tính toán nhu cầu sử dụng nước cho chăn nuôi trong 1 năm
theo kịch bản


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Mục tiêu của đề tài
Hiện nay huyện Ba Vì – TP Hà Nội đang trong tình trạng : nguồn nước
ngầm ngày càng cạn kiệt , trong khi nguồn nước mặt bị ô nhiễm nặng .
Một số nguyên nhân tiêu biểu đó là sự phát triển kinh tế, nhu cầu sử
dụng nguồn tài nguyên nước ngày một tăng đó là nguyên nhân chính , nguyên
nhân khách quan là do sự biến đổi khí hậu làm thay đổi lượng mưa và phân bố
mưa ở các vùng dẫn tới những thay đổi về dòng chảy của các sông ,tần suất và
cường độ của các trận lũ ,hạn hán .Điều này đã làm cho tài nguyên nước suy
giảm nghiêm trọng , đặc biệt trong sản xuất nông nghiệp thì nhu cầu sử dụng
nước lại càng quan trọng
Chính vì vậy , lượng nước trên lưu vực này cần phải tính một cách
chính xác để đảm bảo không thiếu nước cho các nhu cầu sử dụng nước đặc
biệt là trong sản xuất nông nghiệp .
-

Mục tiêu chung : Tính toán nhu cầu sử dụng nước trong nông nghiệp
của huyện Ba Vì năm 2010

-

Mục tiêu cụ thể :

+ Tìm hiểu các đặc trưng về tự nhiên
+ Tìm hiểu các đặc trưng về kinh tế - xã hội của huyện Ba Vì
+ Giới thiệu lý thuyết về mô hình CROPWAT và phần mềm FFC2008
ứng dụng phần mềm FFC2008 vào bài toán
+ Ứng dụng mô hình CROPWAT và tính toán nhu cầu sử dụng nước trong
nông nghiệp
+ Xây dựng kịch bản tính toán nhu cầu sử dụng nước cho ngành nông
nghiệp
2. Phạm vi nghiên cứu : Phạm vi thực hiện đề tài là toàn bộ huyện Ba Vì
3. Nội dung nghiên cứu bao gồm :
-

Đặc điểm tự nhiên của huyện Ba Vì

-

Đặc điểm kinh tế xã hội của huyện Ba Vì

-

Giới thiệu phần mềmFFC2008 và mô hình CROPWAT

-

Tính toán nhu cầu sử dụng nước trong nông nghiệp

2

-

Xây dựng kịch bản tính toán nhu cầu sử dụng nước cho nông nghiệp

4. Phương pháp nghiên cứu :
-

Phương pháp khảo sát thực địa , tiếp cận và thu thập tài liệu liên quan

-

Phương pháp tổng hợp, phân tích số liệu đối với các số liệu thu thập và các

số liệu mà tác giả nghiên cứu được