Cảm xúc mùa thu

I . TÌM HIỂU CHUNG:
1.Tác giả: Đỗ Phủ ( 712 – 770)

- Là nhà thơ hiện
thực lớn nhất của
Trung Quốc.Ông
sống trong nghèo
khổ, chết trong
bệnh tật.


- Thơ ông chủ yếu là thơ hiện thực theo luật
thi. Nội dung thường bày tỏ lòng yêu nước và
tinh thần nhân đạo, niềm đồng cảm với nỗi
khổ nạn của nhân dân.
- Được suy tôn là “ thi thánh” và “ thi tiên”


2. Tác phẩm.
- Thể loại: Đường luật thất ngôn bát cú.
- Hoàn cảnh sáng tác: bài thơ là bài số một
trong chùm “Thu hứng” (gồm 8 bài) – sáng tác
766 khi Đỗ Phủ đang ngụ cư tại Quỳ Châu
trong cảnh già, sức yếu, bệnh tật.


II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Đọc.

Ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm,

Vu sơn, Vu giáp khí tiêu sâm.
Giang Gian ba lãng kiêm thiên dũng,
Tái thượng phong vân tiếp địa âm.
Tùng các lưỡng khai tha nhật lệ,
Cô chu nhất hệ cố viên tâm.
Hàn y xứ xứ thôi đao xích,
Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.


Lác đác rừng phong hạt móc sa,
Ngàn non hiu hắt, khí thu lòa.
Lưng trời sóng rợn lòng sông thẳm,
Mặt đất mây đùn cửa ải xa.
Khóm trúc tuôn thêm dòng lệ cũ,
Con thuyền buộc chặt mối tình nhà.
Lạnh lùng giục kẻ tay dao thước,
Thành Bạch, chày vang bóng ác tà.


2. Tìm hiểu văn bản.

a. Bốn câu đầu: bức tranh thu.
Lác đác rừng phong hạt móc sa,
Ngàn non hiu hắt, khí thu lòa.
Lưng trời sóng rợn lòng sông thẳm,
Mặt đất mây đùn cửa ải xa.

- Rừng phong: lác đác, hạt móc sa ( điêu thương)
- Non : hiu hắt.
- Khí thu: lòa.

Những chi tiết chọn tả đặc sắc vẽ lên cảnh sắc mùa thu đẫm
màu bi thương, tiêu điều – gợi cảm xúc buồn.




Lưng trời sóng rợn lòng sông thẳm,
Mặt đất mây đùn cửa ải xa.
- Giữa lòng sông
><
trên cửa ải
sóng vọt tận trời
mây sa sầm mặt đất
 Hình ảnh đối, sóng đôi vừa tạo nên bức tranh kỳ vĩ,
hoành tráng, dữ dội rất đặc trưng của đất trời Quỳ Châu
mùa thu. Vừa ngầm thể hiện tâm sự thầm kín: nỗi âu lo
của tác giả cho đất nước.


b. Bốn câu cuối: Nỗi lòng của tác giả.

Khóm trúc tuôn thêm dòng
lệ cũ,
Con thuyền buộc chặt mối
tình nhà.
Lạnh
dao
- Cúc
nở hoalùng
hai lần:giục

nhiều kẻ
nămtay
xa quê.
- Tuôn
dòng lệ cũ: tuôn dòng lệ ngày trước (lệ của hoa,
thước,
của người)
Thành
Bạch,
chày
vang
 Thời
gian trôi
nhanh gợi
nỗi nhớ
da diết, buồn tủi
cho
thân phận
bóng
ác xa
tà.quê hương.


Khóm trúc tuôn thêm dòng lệ cũ,
Con thuyền buộc chặt mối tình
nhà.


- Con thuyền (cô chu) buộc chặt mối tình nhà (nhất hệ cố viên
tâm) -> Con thuyền cô quạnh buộc mãi nơi đây

Tấm lòng nhà thơ buộc mãi nơi đất Quỳ Châu này, càng đau
đớn vì nỗi nhớ quê nhà.


Lạnh lùng giục kẻ tay dao thước,
Thành Bạch, chày vang bóng ác tà.
- Hai câu cuối: với cảnh chiều tàvới những âm thanh quen
thuộc, rộn ràng của cuộc sống: tiếng chày đập áo, tiếng dao
cắt vải, tiếng thước đo áo.
 Gợi nỗi buồn, nhớ người thân.


• III. TỔNG KẾT.
•

Ghi nhớ: SGK