HỒ XUÂN HƯƠNG
1
www.themegallery.com
2
ĐỌC HIỂU TIỂU DẪN
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
3
GHI NHỚ
4
LUYỆN TẬP
Company Logo
I. TÌM HIỂU CHUNG
HỒ XUÂN
HƯƠNG
1. Tác giả:
Em hãy nêu vài
nét về tác giả ?
-Hồ Xuân Hương là một hiện
tượng độc đáo của lịch sử
văn học VN.
- Bà là nữ sĩ tài hoa , cuộc
đời và tình duyên lại lận đận
ngang trái.
- Nổi bật trong sáng tác thơ
Nôm Hồ Xuân Hương là
tiếng nói thương cảm với
người phụ nữ đồng thời
khẳng định và đề cao vẻ đẹp
và khát vọng của họ.
- Bà đựơc mệnh danh là “ Bà
Hồ Xuân Hương (tranh sơn
Chúa thơ Nôm”.
dầu của Đặng Quý Khoa)
1. Tác giả: SGK / 18
HỒ XUÂN
HƯƠNG
2. Tác phẩm:
Các biết
em hãy
lắngxứ
nghe
! bài thơ
Em hãy cho
xuất
của
HỒ XUÂN HƯƠNG
Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với nước non.
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh ,
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.
Xiên ngang mặt đất rêu từng đám ,
Đâm toạc chân mây đá mấy hòn.
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,
Mảnh tình san sẻ tí con con !
HỒ XUÂN HƯƠNG
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả: SGK / 18
2. Tác phẩm:
nhận
- Thể thơ: Thất ngôn bát cúCảm
Đường
luậtchung của em
về bài thơ như thế nào ?
- Bố cục: 4 phần
Bài thơ được
viết theo
nàobài,
? em
Từ mạch
cảmthể
xúcthơ
trong
hãy chia bố cục của bài thơ ?
BỐ CỤC
Nỗi niềm buồn tủi cô đơn của HXH
trong đêm khuya thanh vắng
Hai câu đề
Tình cảnh hiện tại đầy
chua xót bẽ bàng.
Hai câu thực
Thái đô phản kháng
, phẫn uất.
Hai câu luận
Tâm trạng chán
chường buồn tủi
Hai câu kết
II. Đọc hiểu văn bản
1. Nỗi thương mình trong cảnh cô đơn lẽ mọn
Thời gian
: đêm khuya
Không gian : vắng lặng
Âm thanh
: tiếng trống
Không gian vắng lặng khiến
cho lòng người càng thêm
rối bời suy nghĩ.
Ý nghĩa biểu cảm của
từ “trơ” và cách kết hợp cụm từ
“ trơ cái hồn nhan”?
= > Gợi sự bẽ bàng cay đắng của phận má hồng
nhưng cũng là một cách khẳng định sự thách thức
đầy bản lĩnh của nhà thơ trước những phũ phàng,
chua xót của thân phận buồn bã.
www.themegallery.com
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn
Hình ảnh “vầng trăng
khuyết” diễn tả điều gì?
Tâm sự nhà thơ muốn gửi
gắm ở 2 câu thơ này là gì ?
-Nhà thơ mượn rượu
để quên đi nỗi đau
nhưng càng uống
càng tỉnh.
-- Vầng trăng đã sắp
tàn “bóng xế” nhưng
vẫn “chưa tròn” là
hình ảnh ẩn dụ cho
tuổi xuân sắp qua mà
hạnh phúc vẫn chưa
trọn vẹn.
Company Logo
Em có nhận xét
gì về nghệ thuật
của 4 câu thơ
đầu?
-Sử dụng từ ngữ tinh tế ,biểu cảm
-Dùng từ ngữ chỉ thời gian , không
gian, âm thanh
-Dùng phép đối lập làm tăng tính biểu
cảm “say”/ “ tỉnh”; “khuyết”/ “tròn”
2. Thái độ của nhà thơ trước sự thật phũ phàng
Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân mây đá mấy hòn
Hình ảnh thiên nhiên được
tác giả thể hiện như thế nào?
Cách miêu tả đó gián tiếp miêu
tả thái độ gì của nhà thơ trước
số phận ?
2. Thái độ của nhà thơ trước sự thật phũ phàng
Xiên ngang mặt đất / rêu từng đám Đối
Đâm toạc chân mây / đá mấy hòn Đảo
ngữ
Xiên ngangĐộng từ manh thể hiện
Đâm toạc sự bướng bỉnh ngang
ngạnh
Hai câu thơ tả cảnh thiên nhiên mang sức sống
mãnh liệt và cũng thể hiện cả nỗi niềm phẫn uất bị
dồn nén mang tính phản kháng của con người.
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình san sẻ tí con con !
Ngán chán ngán , ngán ngẩm
Xuân (1) Mùa xuân Xuân (2) Tuổi trẻ
Mảnh tình san sẻ “tí con con” nghệ thuật
tăng cấp ít ỏi đến xót xa tội nghiệp
=> Tuổi thanh xuân của người phụ nữ cứ trôi
theo thời gian mà hạnh phúc thì ít ỏi . Câu thơ
thể hiện tâm trạng chung của những người phụ
nữ mang thân đi làm vợ lẽ hoặc lấy chồng
chung. Hạnh phúc dành cho họ vốn ít ỏi nay lại
san sẻ càng trở nên chua chát đắng cay hơn .
Tự tình ( bài 1)
Tiếng gà văng vẳng gáy trên bom
Oán hận trông ra khắp mọi chòm
Mõ thảm không khua mà cũng cốc
Chuông chùa không đánh cớ sao om ?
Trước nghe những tiếng thêm rền rĩ
Sau giận vì duyên để mõm mòm .
Tài tử văn nhân ai đó tá?
Thân này đâu đã chịu già tom !
Em thử nêu nhận xét về
sự giống và khác nhau
giữa hai bài “Tự Tình I”
và bài “Tự Tình II”?
Giống nhau : tác giả bộc lộ tâm trạng buồn
tủi
xót xa và phẫn uất trước duyên phận bẽ
bàng.
Khác nhau : yếu tố phản kháng, thách đố
duyên phận trong bài I mạnh mẽ hơn so với
bài II
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Cảm nhận chung của em như thế
nào về thân phận của những người
phụ nữ làm lẽ trong xã hội?
-Nội dung :Qua lời tự tình , bài thơ nói lên cả bi
kịch và khát vọng hạnh phúc của Hồ Xuân Hương.Ý
nghĩa nhân văn thể hiện ở chỗ : Trong buồn tủi bẽ
bàng
, người phụ nữ vẫn cố gắng vượt lên trên số phận
nhưng cuối cùng vẫn rơi vào bi kịch.
Nghệ thuật : Cách sử dụng từ ngữ giản dị mà
đặc sắc (trơ, Xiên, ngang , đâm toạc, con con…)
cùng với cách sử dụng hình ảnh biểu cảm
(trăng , rêu, đá…) thể hiện đựơc những cảm
nhận tinh tế tâm trạng.
DẶN DÒ
- Học thuộc lòng bài thơ
- Học ghi nhớ
- Chuẩn bị: Câu cá mùa thu
( Nguyễn Khuyến)