Đề cương chi tiết học phần chính sách thương mại quốc tế

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
KHOA KINH DOANH QUỐC TẾ
********
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
(Năm ban hành:2014

Năm áp dụng:2017)

1. Tên học phần: Chính sách thương mại quốc tế
2. Mã học phần: BUS09A
3. Trình độ/ hình thức đào tạo (hệ đào tạo): Đại học chính quy
4. Điều kiện tiên quyết của học phần:
 Các học phần đã học: Kinh tế quốc tế
 Các học phần song hành: Đầu tư quốc tế, Tài chính quốc tế
5. Số tín chỉ của học phần: 03
6. Mô tả ngắn về học phần:
- Mục tiêu học phần: Học phần “Chính sách thương mại quốc tế” nhằm
phát triển khả năng của người học về nhận biết, đánh giá, giải thích, phân tích các
bình luận một cách logic và hệ thống các vấn đề học thuật và thực tiễn liên quan
tới chính sách thương mại quốc tế của các quốc gia và Việt nam được xây dựng
theo quan điểm của WTO và các cam kết của Việt nam với WTO.
- Nội dung cốt lõi: Học phần đề cập tới các nội dung: các học thuyết nền
tảng về thương mại quốc tế; khung chính sách thương mại quốc tế; các công cụ của
chính sách TMQT (công cụ thuế quan, phi thuế quan); thương mại dịch vụ; hội
nhập quốc tế và khu vực của Việt nam thông qua các vòng đàm phán đa phương và
song phương.
7. Mục tiêu/ chuẩn đầu ra của học phần:
Để hoàn thành học phần, người học phải đạt được:
- Hiểu cơ bản các khái niệm liên quan tới chính sách thương mại quốc tế, các công
cụ của chính sách, các học thuyết thương mại quốc tế, thương mại dịch vụ; nguyên

Trang 1 / 13


tắc của WTO trong việc xây dựng và hoạch định chính sách TMQT của các nước
và các vấn đề hội nhập kinh tế quốc tế của Việt nam
- Giải thích và phân tích được các vấn đề học thuật của từng công cụ của chính
sách thương mại quốc tế, bao gồm: cơ sở áp dụng công cụ, nguyên tắc nào của
WTO cho phép áp dụng, trường hợp áp dụng đối với từng quốc gia, từng ngành
hàng cụ thể.
- Hiểu, đánh giá và phân tích các vấn đề thực tế liên quan tới các công cụ áp dụng
của chính sách thương mại quốc tế (trong khuôn khổ lý thuyết được trang bị)
- Giải thích và phân tích được xu hướng vận động của thương mại dịch vụ
8. Các yêu cầu đánh giá người học:
Chuẩn đầu ra học

Yêu cầu đánh giá

Chương tham khảo
của giáo trình/ tài

phần

liệu chính
Hiểu cơ bản các khái - Có những hiểu biết tổng quát Chương 1
niệm liên quan tới về thương mại quốc tế
- Nắm được nội dung học thuyết
chính sách thương mại
thương mại quốc tế
quốc tế, các công cụ - Hiểu được các nguyên tắc cơ Chương 2
của chính sách, các bản của WTO liên quan tới việc

học thuyết thương mại hoạch định chính sách
quốc tế, thương mại - Hiểu rõ nội dung liên quan tới Chương 3, 4, 5
dịch vụ và các vấn đề công cụ của CSTMQT
- Hiểu được các khái niệm liên Chương 6
hội nhập kinh tế quốc
quan tới thương mại dịch vụ
tế của Việt nam
- Nắm bắt được các vấn đề hội Chương 7, 8
nhập khu vực và toàn cầu của
Việt nam
Giải thích và phân tích - Giải thích và phân tích được Chương 3
được các vấn đề học nội dung công cụ thuế quan
thuật của từng công cụ
- Giải thích và phân tích được Chương 4
nội dung các biện pháp phi thuế
quan
Trang 2 / 13


của chính sách thương
mại quốc tế, bao gồm:
cơ sở áp dụng công cụ
với, nguyên tắc nào
của WTO cho phép áp
dụng, trường hợp áp
dụng đối với từng
quốc gia, từng ngành
hàng cụ thể.
- Giải thích và phân tích được Chương 5
các biện pháp phòng vệ thương

mại
Hiểu, đánh giá và - Phân tích, đánh giá các trường Các tài liệu đọc thêm
phân tích các vấn đề hợp áp dụng công cụ CSTMQT và bài thuyết trình của
thực tế liên quan tới ở các nước

sinh viên theo nhóm

các công cụ áp dụng
của chính sách thương
mại quốc tế (trong
khuôn khổ lý thuyết
được trang bị)
Giải thích và phân tích - Giải thích và phân tích được xu Chương 6
được xu hướng vận hướng vận động của thương mại
động của thương mại dịch vụ
dịch vụ
9. Đánh giá học phần:
9.1. Cách thức đánh giá
Học phần CSTMQT sẽ đánh giá sinh viên dựa trên các tiêu chí sau:
- Một bài tập nhóm, trong đó:
(i) đánh giá kỹ năng nhớ, hiểu thông qua khả năng thuyết trình, trả lời câu
hỏi của từng SV tham gia

Trang 3 / 13


(ii) đánh giá kỹ năng phân tích, bình luận thông qua nội dung bài viết. Điểm
bài viết là cơ sở để chia điểm cho từng thành viên theo mức độ đóng góp của các
thành viên
- Bài thi viết kết thúc học phần đánh giá toàn bộ chuẩn đầu ra và các kỹ

năngSV cần đạt được sau khi kết thúc học phần
Tiêu chí đánh giá
Tỷ trọng
Khả năng thuyết trình, trả lời câu hỏi, phản biện của từng thành viên
15%
Nội dung bài thảo luận
15%
Ý thức tích cực trên lớp
10%
Thi hết học phần
60%
Tổng
100%
Có điểm thưởng cho SV có ý tưởng sáng tạo trong phân tích, đánh giá các
tình huống thực tế.
9.2. Kế hoạch và nội dung đánh giá
Hình thức
Hình thức
đánh giá

Chuẩn đầu ra

kiểm

tra, Thời điểm

thi
Hiểu cơ bản các khái niệm liên quan tới
chính sách thương mại quốc tế, các
công cụ của chính sách, các học thuyết

thương mại quốc tế, thương mại dịch
vụ và các vấn đề hội nhập kinh tế quốc

Sinh

viên

thuyết trình,
phản biện

Thảo

luận
Theo

trên lớp

tiến

trình giảng
dạy

tế của Việt nam
Hiểu, đánh giá và phân tích các vấn đề

Bài

viết

thực tế liên quan tới các công cụ áp Nội

dung theo chủ đề

dụng của chính sách thương mại quốc bài

thảo GV yêu cầu

tế (trong khuôn khổ lý thuyết được luận

theo

trang bị)
Tổng hợp các chuẩn đầu ra học phần

năm học
Thi kết thúc
học phần

từng

Thi viết

9.3. Thiết kế yêu cầu đánh giá
Kết cấu đề thi theo chuẩn đầu ra:
Kỹ năng nhớ và hiểu (3 điểm): gồm 3 câu, mỗi câu 1 điểm

Trang 4 / 13

Kết
học kỳ

thúc


Kỹ năng phân tích và giải thích (6 điểm): gồm 6 câu, mỗi câu 1 điểm
Kỹ năng phân tích thực tế (1 điểm): 1 câu
9.4. Ngưỡng đánh giá người học
D

Người học đáp ứng các yêu cầu đánh giá của học phần ở mức độ nhớ,
hiểu các kiến thức cơ bản liên quan tới chính sách thương mại quốc tế,
các công cụ của chính sách, các học thuyết thương mại quốc tế, thương
mại dịch vụ và các vấn đề hội nhập kinh tế quốc tế của Việt nam. Người

C

học có thể giải thích một cách đơn giản các nội dung trên
Người học đạt mức điểm D và phải thể hiện khả năng vận dụng kiến thức
để:
- Phân tích các các công cụ CSTMQT
- Hiểu và phân tích ở mức đơn giản về các vấn đề thực tế liên quan tới
các công cụ áp dụng của chính sách thương mại quốc tế (trong khuôn khổ
lý thuyết được trang bị)

B

- Giải thích được xu hướng vận động của thương mại dịch vụ
Người học đạt mức điểm C và phải thể hiện khả năng vận dụng kiến thức
một cách logic, mạch lạc để:
- Phân tích các các công cụ CSTMQT

- Hiểu và phân tích ở mức đơn giản về các vấn đề thực tế liên quan tới
các công cụ áp dụng của chính sách thương mại quốc tế (trong khuôn khổ
lý thuyết được trang bị)

A

- Giải thích được xu hướng vận động của thương mại dịch vụ
Người học đạt mức điểm B và phải thể hiện được tư duy sáng tạo, tư duy
tổng hợp trong việc vận dụng kiến thức một cách đầy đủ và sâu sắc để:
- Phân tích các các công cụ CSTMQT
- Hiểu và phân tích ở mức đơn giản về các vấn đề thực tế liên quan tới
các công cụ áp dụng của chính sách thương mại quốc tế (trong khuôn khổ
lý thuyết được trang bị)

- Giải thích được xu hướng vận động của thương mại dịch vụ
10. Phân bổ thời gian các hoạt động dạy và học:
 Giảng lý thuyết trên lớp: 30 tiết.

Trang 5 / 13


 Thực hành, thí nghiệm hoặc thảo luận: 15 tiết.
 Tự học/ nghiên cứu: 60 tiết.
 Tiểu luận, bài tập lớn: 30 tiết
11. Phương pháp dạy và học
11.1. Hoạt động của giảng viên
Trong toàn bộ học phần giáo viên sẽ sử dụng phương pháp giảng dạy mới
“phương pháp lấy sinh viên làm trung tâm”. Giáo viên giữ vai trò hướng dẫn gợi
mở dẫn dắt vấn đề để sinh viên chủ động sáng tạo trong nghiên cứu từ đó sinh viên
có điều kiện phát huy hết khả năng trong học tập.

11.2. Yêu cầu đối với người học
- Học viên tham dự đầy đủ và tích cực vào các buổi học trên lớp.
- Học viên phải chuẩn bị bài trước khi đến lớp.
- Học viên thực hiện nghiêm túc bài thuyết trình, thảo luận
- Học viên phải có kỹ năng làm việc theo nhóm để giải quyết các tình huống thực
tế.
- Học viên cần nắm vững những kỹ thuật căn bản về tìm kiếm phân tích và tổng
hợp thông tin để có thể hoàn tất thành công một số yêu cầu của môn học.
11.3. Hướng dẫn, định hướng các hoạt động học của người học phù hợp với đặc
điểm của học phần.
- Sinh viên chủ động, tích cực trong học tập và đọc tài liệu tham khảo
- Sinh viên chủ động đóng góp vào bài tập nhóm
12. Giáo trình và tài liệu tham khảo (trong và ngoài nước):
* Giáo trình:
-Bùi Xuân Lưu và Nguyễn Hữu Khải (2009), Giáo trình Kinh tế ngoại thương,
NXB Lao động – Xã hội.
- Paul Krugman and Maurice Obstfeld (2011), International Economics: Theory
and Policy, 9th Edition, Pearson/Addison Wesley, ISBN: 0-321-31154-X.
- Thomas A. Pugel (2014), International Economics, 16th Edition McGraw Hill,
Irwin

Trang 6 / 13


- Hệ thống ngắn gọn về WTO và các cam kết gia nhập của Việt Nam, gồm:
General agreement on tariffs and trade (1994)
The Uruguay Round Agreement
Understanding on rules and procedures governing the
settlement of disputes
Agreement on Technical Barriers to Trade

Agreement on the application of Sanitary and
Phytosanitary Measures
Agreement on implementation of article WII of the
general agreement on tariff and trade 1994
Agreement on import licencing procedure
Agreement on safeguards
Agreement on implementation of article WI of the
general agreement on tariff and trade 1994
Agreement on Subsidies and Countervailing Measures
General Agreement on Trade in Services
Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights
Regional trade agreements
Vietnam – US bilateral trade agreement
Tran – Pacific Partnership agreement
VCCI, Reports on Vietnam’s accession to WTO
VCCI, Schedule of concessions
* Sách tham khảo:
- Học viện Ngân hàng (2015), Tài liệu học tập môn Kinh tế quốc tế
- Trần Văn Hòe và Nguyễn Văn Tuấn (2007), Giáo trình Thương mại quốc tế,
NXB Đại học Kinh tế quốc dân
- Phạm Duy Từ và Đan Phú Thịnh(2007), Giải quyết những thách thức khi gia
nhập WTO: Các trường hợp điển cứu, NXB Trẻ
- William A. Kerr và Nicholas Perdikis (2008), Kinh tế học Kinh doanh quốc tế:
Hướng dẫn tham gia vào môi trường thương mại toàn cầu (Bản dịch tiếng Việt của
ĐH Ngoại thương), Trung tâm Estey về Luật và Kinh tế học trong Thương mại
quốc tế, Canada
* WEBSITE:

Trang 7 / 13

- Trang Học tập trực tuyến: o/moodle, Môn Chính sách thương
mại quốc tế. Nhiều tài liệu bổ sung sẽ được upload tại đây để phục vụ sinh viên.
- Thời báo kinh tế Sài Gòn:
- Thời báo Kinh tế Việt Nam:
- Trang cơ sở dữ liệu Trademap:
- Trang cơ sở dữ liệu Macmap:
13. Nội dung học phần:

1

Nhập

môn - Nắm được những - Giới thiệu môn học

chính

sách vấn đề cơ bản về - Các khái niệm cơ bản về

thương

mại thương mại quốc tế : thương mại quốc tế.

quốc tế

6

đối tượng, phương - Các học thuyết nền tảng
pháp, khái niệm, nội của thương mại quốc tế

2

dung cơ bản
Giới thiệu về Hiểu
được
WTO

- Khái niệm về CSTMQT
các - Các nguyên tắc cơ bản

3

nguyên tắc cơ bản của WTO
của WTO liên quan
tới việc hoạch định

3

chính sách
Công cụ thuế Giải thích và phân - Khái niệm, phân loại thuế
quan

3

tích được các vấn đề quan theo quan điểm WTO
học thuật và thực tế - Cấu trúc thuế quan
của từng công cụ của - Đàm phán cắt giảm thuế
chính sách thương quan
mại quốc tế

4

- Giới thiệu về hệ thống ưu

đãi thuế quan phổ cập
Công cụ phi Giải thích và phân - Khái niệm, vai trò của
thuế quan

tích được các vấn đề biện pháp phi thuế quan
học thuật và thực tế - Hàng rào kỹ thuật

Trang 8 / 13

6


của từng công cụ của - Biện pháp vệ sinh an toàn
chính sách thương thực phẩm
mại quốc tế

- Xác định trị giá tính thuế
hải quan
- Hệ thống cấp phép nhập

5

khẩu
Các biện pháp Giải thích và phân - Khái niệm các biện pháp
phòng

6

vệ tích được các vấn đề phòng vệ thương mại

thương mại

học thuật và thực tế - Biện pháp tự vệ
của từng công cụ của - Biện pháp chống bán phá
chính sách thương giá

6

mại quốc tế
- Biện pháp chống trợ cấp
Hiệp định về Giải thích được xu - Khái niệm, mục tiêu,
thương

3

mại hướng vận động của nguyên tắc của thương mại

dịch vụ

thương mại dịch vụ

dịch vụ
- Phạm vi điều chỉnh
thương mại dịch vụ
- Các hình thức cung cấp

7

dịch vụ
Cam kết của Nắm được các khái - Sơ lược về quá trình đàm

3

Việt nam với niệm cơ bản, cam kết phán gia nhập WTO của
WTO

của Việt nam với Việt nam
WTO

- Cam kết của Việt nam
với WTO trong lĩnh vực
thương mại
- Cam kết của Việt nam
với WTO trong lĩnh vực
dịch vụ

8
9

Thảo luận, thuyết trình
Giải đáp thắc mắc, công bố điểm
Tổng số tiết

Trang 9 / 13

15

3
48


14. Thông tin về giảng viên:
Bộ môn Thương mại quốc tế - Khoa Kinh doanh quốc tế - Học viện ngân
hàng
Số điện thoại liên hệ: 045773383
TT Họ tên giảng viên

Điện thoại

Email

Phòng
làm

Đinh

Thị 098209337

việc
P 201,

1

ThS.

2

Thanh Long
5
ThS. Bùi Thị Hằng 0912552849

3

Phương
PGS. TS. Lê Thị 091338869



Tuấn Nghĩa
15. Tiến trình học tập:

2

Tiết

Tên chương

Nội dung chính

1-6

Nhập

môn Nội dung học

chính

sách - Giới thiệu môn học

thương

mại - Các khái niệm cơ bản về thương mại quốc tế.

quốc tế

toà nhà
7 tầng
HVNH

- Các học thuyết nền tảng của thương mại quốc tế
- Khái niệm về CSTMQT
Tài liệu đọc
- Chương 1, Bùi Xuân Lưu và Nguyễn Hữu Khải
(2009), Giáo trình Kinh tế ngoại thương, NXB Lao
động – Xã hội.
- Paul Krugman and Maurice Obstfeld (2011),
International Economics: Theory and Policy, 9th
Edition, Pearson/Addison Wesley, ISBN: 0-321-31154X, chương 4 – 6.
- Thomas A. Pugel (2014), International Economics,
16th Edition, McGraw Hill, Irwin, phần introduction.

Trang 10 / 13


Hoạt động học tập: Nghe giảng, phát biểu
Kiểm tra, đánh giá áp dụng cho chương: điểm
7-9

chuyên cần
Giới thiệu về Nội dung học
WTO

- Các nguyên tắc cơ bản của WTO
Tài liệu đọc
- What is WTO
- The Uruguay Round Agreement
- General agreement on tariffs and trade (1994)
- Understanding on rules and procedures governing the
settlement of disputes
Hoạt động học tập: Nghe giảng, phát biểu
Kiểm tra, đánh giá áp dụng cho chương: điểm

10 - 15

chuyên cần
Công cụ thuế Nội dung học
quan

- Khái niệm, phân loại thuế quan theo quan điểm WTO
- Cấu trúc thuế quan
- Đàm phán cắt giảm thuế quan
- Giới thiệu về hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập
Tài liệu đọc
- General agreement on tariffs and trade (1994)
- Agreement on implementation of article VII of the
general agreement on tariff and trade 1994
Hoạt động học tập: Nghe giảng, phát biểu, thuyết

trình, thảo luận, phản biện
Kiểm tra, đánh giá áp dụng cho chương: điểm thành

16 - 24

Công cụ
thuế quan

phần, điểm chuyên cần
phi Nội dung học
- Khái niệm, vai trò của biện pháp phi thuế quan
- Hàng rào kỹ thuật

Trang 11 / 13


- Biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm
- Xác định trị giá tính thuế hải quan
- Hệ thống cấp phép nhập khẩu
Tài liệu đọc
- Agreement on Technical Barriers to Trade
- Agreement on the application of Sanitary and
Phytosanitary Measures
- Agreement on implementation of article VII of the
general agreement on tariff and trade 1994
- Agreement on import licencing procedure
Hoạt động học tập: Nghe giảng, phát biểu, thuyết
trình, thảo luận, phản biện
Kiểm tra, đánh giá áp dụng cho chương: điểm thành
25 - 33

phần, điểm chuyên cần
Các biện pháp Nội dung học
phòng
thương mại

vệ - Khái niệm các biện pháp phòng vệ thương mại
- Biện pháp tự vệ
- Biện pháp chống bán phá giá
- Biện pháp chống trợ cấp
Tài liệu đọc
- Agreement on safeguards
- Agreement on subsidies and countervailing measures
- Agreement on implementation of article VI of the
general agreement on tariff and trade 1994
Hoạt động học tập: Nghe giảng, phát biểu, thuyết
trình, thảo luận, phản biện
Kiểm tra, đánh giá áp dụng cho chương: điểm thành

34 - 39

phần, điểm chuyên cần
Hiệp định về Nội dung học
thương

mại - Khái niệm, mục tiêu, nguyên tắc của thương mại dịch

Trang 12 / 13

dịch vụ

vụ
- Phạm vi điều chỉnh thương mại dịch vụ
- Các hình thức cung cấp dịch vụ
Tài liệu đọc
- Agreement on trade in service
Hoạt động học tập: Nghe giảng, phát biểu, thuyết
trình, thảo luận
Kiểm tra, đánh giá áp dụng cho chương: điểm thành

40 - 42

phần, điểm chuyên cần
Cam kết của Nội dung học
Việt nam với - Sơ lược về quá trình đàm phán gia nhập WTO của
WTO

Việt nam
- Cam kết của Việt nam với WTO trong lĩnh vực
thương mại
- Cam kết của Việt nam với WTO trong lĩnh vực dịch
vụ
Tài liệu đọc
- VCCI, Reports on Vietnam’s accession to WTO
- VCCI, Schedule of concessions
Hoạt động học tập: Nghe giảng, phát biểu, thuyết
trình, thảo luận
Kiểm tra, đánh giá áp dụng cho chương: điểm thành

phần, điểm chuyên cần
Các hiệp định Sinh viên tự nghiên cứu
thương
song
43 - 48

mại
phương

và đa phương
Ôn tập, giải - Ôn tập, giải đáp thắc mắc
đáp thắc mắc

- Công bố điểm thành phần

Trang 13 / 13