TIỂU LUẬN CHUYÊN NGÀNH CNXH sứ MỆNH LỊCH sử của GIAI cấp CÔNG NHÂN TRONG THỜI đại NGÀY NAY

MỞ ĐẦU

Như chúng ta đã biết trong mỗi thời kì chuyển biến cách mạng từ hình thái
kinh tế - xã hội này sang hình thái kinh tế - xã hội khác, cao hơn luôn có một
giai cấp đứng ở vị trí trung tâm đóng vai trò động lực chủ yếu là lãnh đạo quá
trình chuyển biến đó. Giai cấp này có sứ mệnh lịch sử là thủ tiêu xã hội cũ, xây
dựng xã hội mới, phù hợp với tiến trình khách quan của lịch sử.
Việc chuyển biến từ hình thái kinh tế - xã hội tư bản chủ nghĩa sang hình
thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa, đó là sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.
Như vậy sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là phạm trù cơ bản nhất
của chủ nghĩa xã hội khoa học. Việc phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân là một trong những cống hiến vĩ đại nhất của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Sự tác động của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không chỉ ảnh
hưởng tới sự chuyển biến của lịch sử thế giới là thay đổi từ hình thái kinh tế này
sang hình thái kinh tế khác, thay đổi từ chế độ kinh tế này sang chế độ kinh tế
khác…mà còn làm thay đổi tình hình kinh tế chính trị xã hội trên toàn thế giới,
nó tác động đến quá trình sản xuất cụ thể, tới bộ mặt phát triển của thế giới.
Nghiên cứu, nhận thức một cách khoa học, đầy đủ, toàn diện về sứ mệnh
giai cấp công nhân nói chung, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt
Nam nói riêng trong thời đại ngày nay là cơ sở quan trọng tạo dựng niềm tin
khoa học vào chủ nghĩa Mác - Lênin, vào con đường đi lên CNXH của đất nước
ta trong giai đoạn hiện nay.

1


NỘI DUNG
I. TỔNG QUAN VỀ GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ
CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

1.1. Khái niệm giai cấp công nhân
Khác với sứ mệnh lịch sử của các giai cấp bóc lột đã từng trải qua trong
lịch sử xã hội loài người, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công công nhân theo chủ
nghĩa Mac-Lênin thì giai cấp công nhân là “đào huyệt” chôn chủ nghĩa tư bản,
đồng thời là giai cấp đứng ra tổ chức xây dựng xã hội mới - xã hội cộng sản chủ
nghĩa văn minh. Đó là một sứ mệnh vẻ vang, cao cả và triệt để nhất trong lịch sử
xã hội loài người, nó tạo dựng một xã hội mới tốt đẹp hơn, xã hội mà ở đó, như
các nhà kinh điển Mác xít khẳng định rằng, sự phát triển của mỗi người là điều
kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi người.
C.Mác và Ăngghen đã dùng nhiều thuật ngữ khác nhau để nói về giai cấp
công nhân như: giai cấp vô sản, lao đông làm thuê ở thế kỉ XIX, giai cấp vô sản
hiện đại, giai cấp công nhân hiện đại…như những từ đồng nghĩa để biểu thị một
khái niệm: giai cấp công nhân, con đẻ của nền đại công nghiệp hiện đại, giai cấp
đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất hiện đại.
Theo C.Mác và Ăngghen giai cấp công nhân mang hai thuộc tính cơ bản
sau đây:
- Về phương thức lao động, phương thúc sản xuất: đó là người lao động
trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp
ngày càng hiện đại và xã hội hoá cao.
- Về vị trí trong quan hệ sản xuất Tư bản chủ nghĩa: đó là người lao động
không có tư liệu sản xuất, phải bán sức lao động cho nhà tư bản và bị nhà tư bản
bóc lột về giá trị thặng dư.
C.Mác vàĂngghen đặc biệt nhấn ạnh hai tiêu chí trên, vì đây chính là hai vị
trí phân biệt giai cấp công nhân với các giai cấp khác trong xã hội. Họ phải kiếm
được việc làm và họ phải kiếm được việc làm khi họ bán sức lao động.

2


Quan điểm đó cho đến nay vẫn giữ nguyên giá trị, vẫn là cơ sở phương

pháp luận để chúng ta nghiên cứu giai cấp công nhân hiện đại, đặc biệt là để làm
sáng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong thời đại hiện nay.
Căn cứ hai tiêu chí cơ bản nói trên, chúng ta có thể định nghĩa: Giai cấp
công nhân là giai cấp của những người lao động được hình thành và phát triển
cùng với nền sản xuất công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hoá cao, là giai
cấp đại biểu của lực lượng sản xuất và phương thức sản xuất tiên tiến trong thời
đại hiện nay, có sứ mệnh lich sứ lãnh đạo và tổ chức nhân dân lao động các
nước tiến hành cách mạng XHCN, xây dựng chế độ XHCN, CSCN.
1.2. Đặc diểm của giai cấp công nhân
- Một là: giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất. giai cấp công nhân là
con đẻ của nền sản xuất công nghiệp hiện đại, đại diện cho phương thức sản
xuất tiên tiến. Do đó giai cấp công nhân ngay càng có trình độ nghề nghiệp,
trình độ kỹ thuật, trình độ học vấn cao hơn.
- Hai là: Giai cấp công nhân có lợi ích trực tiếp đối kháng với lợi ích của
giai cấp tư sản và thống nhất với lợi ích lâu dài của các tầng lớp nhân dân lao
động khác.
- Ba là: Giai cấp công nhân có hệ tư tưởng là chủ nghĩa Mac - Lênin, phản
ánh sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, dẫn dắt giai cấp công nhân thực
hiện sứ mệnh lịch sử của mình nhằm giải phóng xã hội, giải phóng con người.
giai cấp công nhân có đảng tiên phong của mình là Đảng cộng sản.
- Bốn là: Giai cấp công nhân có tinh thần cách mạng triệt để: Dưới chế độ
tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân bị tước đoạt hết mọi tư liệu sản xuất và do
đó bị áp bức bóc lột nặng nề, muốn tự giải phóng, họ phải lật đổ ách thống trị
của giai cấp tư sản, xoá bỏ chế độ sở hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản
xuất sự nghiệp đấu tranh giải phóng giai cấp công nhân chỉ có thể hoàn tất khi
trong xã hội không còn tình trạng phân chia giai cấp. Do đó, muốn tự giải phóng
giai cấp công nhân phải đồng thời tiến hành cuộc đấu tranh giải phóng toàn xã
hội. Mặt khác, tính triệt để cách mạng của giai cấp công nhân còn thể hiện ở chỗ

3

nóđược trang bị hệ thống tư tưởng tiên tiến là học thuyết Mác - Lênin, được đội
ngũ tiên phong của nó là Đảng Cộng sản lãnh đạo.
- Năm là: Giai cấp công nhân có tính tổ chức kỷ luật cao: Điều kiện sản
xuất tập trung và trình độ kỹ thuật ngày càng hiện đại, cơ cấu tổ chức sản xuất
chặt chẽ …đã tôi luyện cho giai cấp công nhân hiện đại tính tổ chức và kỷ luật
cao. Mặt khác giai cấp tư sản là một lực lượng quốc tế, nên để chống lại lực
lượng này, giai cấp công nhân phải đoàn kết lại thành một lực lượng quốc tế có
tổ chức chặt chẽ và sự thống nhất cao.
- Sáu là: Giai cấp công nhân là giai cấp có bản chất quốc tế. Giai cấp công
nhân trên thế giới có địa vị kinh tế - xã hội giống nhau. Trong xã hội tư bản chủ
nghĩa, ở đâu họ cũng chỉ là những người làm thuê, là đối tượng áp bức bóc lột
của giai cấp tư sản. Do vậy, họ có mục tiêu đấu tranh chung là: xoá bỏ chế độ áp
bức bóc lột tư bản chủ nghĩa, xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa không còn tình
trạng người bóc lột người. Chính những điểm chung đó tạo nên bản chất quốc tế
của giai cấp công nhân, họ phải đoàn kết lại, phối hợp đấu tranh trên pham vi
quốc tế. Bản chất quốc tế của giai cấp công nhân còn thể hiện ở chỗ lợi ích quốc
tế khách quan của giai cấp công nhân không tách rời mà gắn bó mật thiết với lợi
ích chân chính của dân tộc, giai cấp công nhân nước nào cũng phải trở thành giai
cấp dân tộc.
1.3. Nội dung và điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân
1.3.1. Nội dung
Lịch sử phát triển của thế giới chính là sự phát triển của các hình thái kinh
tế - xã hội từ thấp đến cao. Trong xã hội có giai cấp, để giải quyết mâu thuẫn
giữa lực lượng sản xuất phát triển đến trình độ xã hội hoá cao với quan hệ sản
xuất cũ, giữa giai cấp thống trị với giai cấp lao động phải phát triển từ hình thái
kinh tế - xã hội thấp đến cao.
Trong sự chuyển biến của hình thái kinh tế trong xã hội, là giai cấp trung

tâm, có nhiệm vụ phải thỏa mãn các điều kiện như: là giai cấp đại diện cho một

4


phương thức sản xuất tiên tiến; là giai cấp có hệ tư tưởng độc lập; giai cấp này
phải tiến hành thuyết phục tập hợp và tổ chức quần chúng làm cách mạng. Và
hai nhiệm vụ quan trọng là: tiến hành xoá bỏ chế độ cũ, xây dựng hình thái kinh
tế - xã hội mới tiến bộ hơn.
Nội dung thực chất của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ở đây
chính là:
Trong lĩnh vực kinh tế: GCCN tiến hành xoá bỏ chế độ tư hữu tư nhân tư
liệu sản xuất, xây dựng chế độ công hữu tư liệu sản xuất, nâng cao năng suất lao
động, thoả mãn từng bước nhu cầu phát triển của nhân dân. Sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân trong lĩnh vực này chỉ rõ mục tiêu cuối cùng của giai cấp
công nhân, thoả mãn nhu cầu ngày càng đầy đủ hơn: làm theo năng lực hưởng
theo nhu cầu. Do đó cần phải được thực hiện một cách lâu dài, gian khổ, trải qua
từng bước cụ thể. Xoá bỏ chế độ chiếm hữu tư nhân tư liệu sản xuất; xây dựng
chế độ công hữu là quá trình phù hợp nhưng phải dần dần, từ từ từng bước.
Trong lĩnh vực chính trị: Giai cấp công nhân phải trở thành giai cấp thống
trị trong xã hội, đó là phải đập tan chính quyền tư sản. Xây dựng chính quyền
nhà nước (nền chuyên chính vô sản): thực chất là để đảm bảo quyền lực chính trị
thuộc về nhân dân, giữ vai trò quan trọng là công cụ xây dựng xã hội mới, là
kiểu nhà nước nửa nhà nước và nhà nước tự tiêu vong.
Trong lĩnh vực xã hội: Phải tiến hành xoá bỏ giai cấp bóc lột, phải xoá bỏ
giai cấp nói chung, tạo ra sự bình đẳng trong quan hệ giữa người với người.
Có thể nói nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân bao gồm bốn
sự nghiệp. Đó là sự nghiệp giải phóng giai cấp, sự nghiệp giải phóng xã hội, dân
tộc. Giải phóng người lao động và sự nghiệp giải phóng con người. Đây chính là
nấc thang phát triển trong sự phát triển của hình thái kinh tế - xã hội. Sứ mệnh

lịch sử của giai cấp công nhân phải được thực hiện trên toàn thế giới. Và để thực
hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một quá trình lâu dài, gian khổ
phức tạp, nên những người cộng sản phải kiên trì, không nóng vội, nó phải được

5


tiến hành hai giai đoạn: Tập trung lực lượng để giành chính quyền và tập trung
lưc lượng để xây dựng chế độ xã hội mới.
1.3.2. Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân
Học thuyết C.Mác và Ăngghen về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
là luận chứng khoa học về địa lý kinh tế - xã hội và vai trò lịch sử của giai cấp
công nhân, về mục tiêu và con đường để giai cấp đó hoàn thành sứ mệnh lịch sử
của mình. Học thuyết đã chứng minh sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
được quy định bởi những điều kiện kinh tế, xã hội khách quan.
Trong xã hội có giai cấp, chỉ có giai cấp công nhân là giai cấp duy nhất có
khả năng đảm nhận và hoàn thành sứ mệnh lịch sử xoá bỏ mọi xã hội bóc lột
giải phóng nhân loại, đó là do địa vị kinh tế - xã hội và đặc điểm của giai cấp
công nhân.
Trong nền đại công nghiệp, giai cấp công nhân đại diện cho phương thức
sản xuất tiên tiến. Bởi vì giai cấp công nhân luôn là đại diện cho phương thức
sản xuất tiên tiến. Bởi vì giai cấp công nhân luôn là đại biểu cho lực lượng sản
xuất, nắm toàn bộ tiến bộ khoa học kỹ thuật ứng dụng vào sản xuất để sáng tạo
ra của cải vật chất cho xã hội. Có vai trò quan trọng đối với sự tồn tại và phát
triển xã hội. Do đó giai cấp công nhân có khả năng đưa ra một phương thức sản
xuất có lực lượng sản xuất phat triển phù hợp với quan hệ sản xuất dựa trên cơ
sở công hữu hoá về tư liệu sản xuất.Đây là phương thức sản xuất tiến bộ hơn
phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, hoàn toàn có khả năng thay thế phương
thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Giai cấp công nhân có lợi ích đối lập với lợi ích

giai cấp tư sản, có tinh thần cách mạng triệt để, có ý thức tổ chức kỷ luật cao, có
hệ tư tưởng khoa học và cách mạng đó là chủ nghĩa Mác - Lênin, có đảng tiên
phong, đó là Đảng cộng sản. Những địa vị và đặc điểm ấy không thể có được ở
giai cấp nào ngoài giai cấp công nhân. Bởi vì nó là sản phẩm của nền đại công
nghiệp.

6


Quá trình phát triển của nền đại công nghiệp giai cấp công nhân được
trang bị nhiều kiến thức mới về văn hoá cơ bản, khoa học, công nghệ, tay nghề,
nhận thức chính trị, đó cũng là yêu cầu khách quan ngày càng cao của sự phát
triển công nghiệp ngày càng hiện đại đối với giai cấp công nhân, đó là những
điều kiện trí tuệ đối với một giai cấp lãnh đạo cách mạng.
Nền công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hoá, quốc tế hoá ngay càng
cao thì giai cấp công nhân càng tăng thêm lực lượng. Sự gia tăng này là do các
giai cấp và tầng lớp xã hội khác ngày càng được lôi cuốn vào nền sản xuất công
nghiệp hiện đại. Đồng thời họ cũng tham gia vào nhiều hoạt động chính trị - xã
hội khác cùng vươn lên làm chủ sản xuất, làm chủ xã hội. Nghĩa là cùng với sự
phát triển của đại công nghiệp các giai cấp, tầng lớp xã hội khác thì bị phân hoá,
còn trái lại giai cấp công nhân trỏ thành giai cấp ổn định và ngày càng phát triển
về số lượng và chất lượng. Đó là một xu thế khách quan của lịch sử đối với giai
cấp công nhân.
Trong chủ nghĩa tư bản, sự tiềm ẩn mâu thuẫn cơ bản, tiền đề của sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân đó là:
+ Về kinh tế: Đó là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất ngày càng mang tính
chất xã hội hoá với quan hệ sản xuất ngày càng tư hữu hoá tư bản chủ nghĩa về
tư liệu sản xuất.
+ Về chính trị: Đó là mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân với giai cấp tư sản.
Cả hai mặt này không thể giải quyết trong khuôn khổ xã hội tư bản, tất yếu dẫn

đến cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa do giai cấp công nhân lãnh đạo. Ngày nay
thế giới đang chứng kiến những đổi thay phong phú trong quan hệ quốc tế giữa
các quốc gia dân tộc, trong đó nổi bật vẫn là quan hệ nhằm phát triển kinh tế - xã
hội. Điều đó đã và đang mang lại những cơ hội tiếp xúc nhiều hơn giữa phong
trào công nhân các nước. Đây là điều kiện tốt để giai cấp công nhân các nước
học hỏi lẫn nhau trong quá trình thưc hiện sứ mệnh lịch sử của mình. Những lý
do trên là sự quy định khách quan sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Tầng
lớp tri thức, giai cấp nông dân, sẽ là lực lượng tham gia vào cuộc cách mạng xã

7


hội chủ nghĩa, chứ không thể là lực lượng lãnh đạo, tổ chức tiến hành cuộc cách
mạng này. Bởi vì tri thức và giai cấp nông dân không đại diện cho một phương
thức sản xuất riêng trong lịch sử, không có một hệ tư tưởng riêng.
Từ sự phân tích về địa vị kinh tế - xã hội và những đặc điểm xã hội chính
trị của giai cấp công nhân, chính đó là những cơ sở khách quan để khẳng định
giai cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử là đấu tranh để thủ tiêu chế độ tư bản chủ
nghĩa và từng bước xây dựng thành công xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa và
chủ nghĩa cộng sản trên phạm vi toàn thế giới.
Đó là những quy định khách quan cho sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân. Trí thức, nông dân…sẽ là lực lượng tham gia vào cuộc cách mạng xã hội
chủ nghĩa chứ không thể là lực lượng lãnh đạo và tổ chức cuộc cách mạng xã
hội chủ nghĩa. Bởi vì, trí thức và nông dân không đại biểu cho một phương thức
sản xuất riêng trong lịch sử, không có một hệ tư tưởng riêng. Vả lại, trong chủ
nghĩa tư bản, mâu thuẫn cơ bản là mâu thuẫn trực tiếp giữa giai cấp công nhân
và giai cấp tư sản, do đó cách mạng xã hội chủ nghĩa phải là cách mạng của giai
cấp công nhân, đồng thời giải phóng cho cả nông dân, trí thức và nhân dân bị áp
bức, bóc lột.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là đấu tranh xoá bỏ xã hội tư sản

và từng bước xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên
phạm vi toàn thế giới. Quá trình đó chỉ được thực hiện thông qua cuộc cách
mạng xã hội chủ nghĩa và cách mạng xã hội chủ nghĩa là một tất yếu lịch sử vì:
nguyên nhân sâu xa dẫn đến cách mạng xã hội chủ nghĩa là mâu thuẫn vốn có
trong lòng xã hội tư bản, đó là mâu thuẫn giữa sự phát triển của lực lượng sản
xuất đến trình độ xã hội hoá cao với quan hệ sản xuất dựa trên chế độ chiếm hữu
tư nhân tư liệu sản xuất, mà quan hệ sản xuất này đã trở nên lỗi thời, kìm hãm sự
phát triển của lực lượng sản xuất. Biểu hiện về mặt chính trị xã hội của mâu
thuẫn cơ bản đó là mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân với giai cấp tư sản, đây là
mâu thuẫn đối kháng và không thể điều hoà, mâu thuẫn này trực tiếp dẫn đến
cách mạng xã hội chủ nghĩa.

8


Khi chủ nghĩa tư bản bước sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc thì một mặt
những mâu thuẫn trên phát triển càng gay gắt, đồng thời xuất hiện thêm những
mâu thuẫn mới đó là mâu thuẫn giữa chủ nghĩa đế quốc với các nước thuộc địa,
phụ thuộc, giữa đế quốc với đế quốc. Tất cả những mâu thuẫn đó càng đẩy
nhanh tới sự chín muồi của cách mạng xã hội chủ nghĩa. Lênin đã chỉ rõ “chủ
nghĩa đế quốc là đêm trước, là phòng chờ của cách mạng xã hội chủ nghĩa”.
Tuy nhiên cách mạng xã hội chủ nghĩa không phải diễn ra một cách tự
phát, mà nó là kết quả của quá trình đấu tranh giai cấp lâu dài, gian khổ của giai
cấp công nhân và nhân dân lao động chống lại sự thống trị của giai cấp tư sản.
Cách mạng xã hội chủ nghĩa chỉ diễn ra ở những nơi có tình thế cách mạng.
Tình thế cách mạng là biểu hiện của sự chín muồi của những điều kiện khách
quan. Có tình thế cách mạng vẫn chưa đủ mà cần phải có những nhân tố chủ
quan, bao gồm sự lãnh đạo của Đảng tiên phong và tinh thần, hành động cách
mạng quần chúng.
Như vậy, đỉnh điểm của sự chín muồi của những nhân tố khách quan và chủ

quan sẽ đưa đến thời cơ cách mạng. giai cấp công nhân thông qua Đảng tiên phong
của mình chọn đúng thời cơ phát động quần chúng đứng lên dùng bạo lực cách
mạng để lật đổ ách thống trị của giai cấp tư sản và các thế lực phản động giành lấy
chính quyền nhà nước, thiết lập chuyên chính vô sản, mở đường cho công cuộc cải
tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
Do đó cách mạng xã hội chủ nghĩa là cả một quá trình bao gồm việc lật đổ
chính quyền nhà nước của giai cấp tư sản, thiết lập chuyên chính vô sản và dùng
chuyên chính vô sản để cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên tất cả các
lĩnh vực của đời sống. Đó là quy luật phổ biến của quá trình thực hiện sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân.
Để hoàn thành sứ mệnh lịch sử đó, giai cấp công nhân phải tự tổ chức ra
chính đảng của mình, tiến hành cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa, thiết lập
chuyên chính vô sản, thực hiện quá trình cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội
mới - xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.

9


Như vậy, giai cấp công nhân sau khi tiến hành thành công cách mạng xã hội
chủ nghĩa tức là sẽ hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Chính vì vậy mà cách
mạng xã hội chủ nghĩa chính là nội dung hành động quan trọng nhất trong quá
trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình. Chỉ khi cách mạng xã hội chủ nghĩa
thành công thì giai cấp công nhân mới hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.
1.3.3. Những điều kiện chủ quan để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân
Do trưởng thành trong nền đại công nghiệp nên trình độ văn hoá khoa học
kỹ thuật công nghệ, tay nghề ngày càng cao làm tăng hiệu quả sản xuất, nâng
cao đời sống vật chất và tinh thần của giai cấp công nhân. Tính tự giác xã hội
chủ nghĩa và chủ nghĩa Mác - Lênin làm cho lập trường giai cấp càng vững
vàng, hoạt động công đoàn nghiệp đoàn ngày càng có chất lượng cao, ý thức bảo

vệ đảng bảo vệ nhà nước, chế độ ngày càng củng cố. Có ý thức đấu tranh chống
những biểu hiện tiêu cực và âm mưu chống phá cách mạng của kẻ thù, đi đầu
trong quá trình sản xuất hiện đại và bảo vệ chủ nghĩa xã hội. Đó là những yếu tố
tốt đẹp mà ngày nay GCCN ngày càng được bồi đắp và nuôi dưỡng.
Đảng cộng sản, Đảng tiên phong của giai cấp công nhân trong quá trình
thực hiện sứ mệnh lịch sử, được hình thành trên cơ sở của sự kết hợp giữa chủ
nghĩa Mác với phong trào công nhân. Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan hàng
đầu lãnh đạo và tổ chức thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân. Vì đảng cộng sản là lãnh tụ chính trị, là bộ tham mưu chiến đấu và là đội
tiên phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Do đó Đảng phải
thường xuyên được xây dựng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức.
Trong điều kiện của thời đại ngày nay, khi nhân loại bước vào“nền văn
minh tin học”, “văn minh trí tuệ” và “kinh tế tri thức” thì càng có đủ tư liệu thực
tiễn và lý luận để khẳng định rằng số lượng và chất lượng của giai cấp công
nhân không hề giảm mà ngày càng tăng lên, vai trò có sứ mệnh của giai cấp
công nhân vẫn được xác định một cách khách quan, càng chứng minh sâu hơn
luận điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về giai cấp công nhân hiện đại và

10


sứ mệnh lịch sử của nó. Điều đó đã là bằng chứng bác bỏ những luận điểm sai
trái cho rằng trong thời đại “văn minh trí tuệ”, “kinh tế tri thức” thì giai cấp
công nhân sẽ suy giảm vì không có trí tuệ, rằng chỉ có tri thức mới có khả năng
trí tuệ.
Ngày nay, những mâu thuẫn về kinh tế, chính trị, xã hội trong chủ nghĩa tư
bản tồn tại nhưng đang phát triển theo chiều sâu và kinh tế hơn do giai cấp tư
sản bóc lột giá trị thặng dư tinh vi hơn đối với lao động kỹ thuật cao của giai cấp
công nhân và trí thức. Chính vì vậy giai cấp tư sản đã phải điều chỉnh phúc lợi
với thực hình thực tế, như điều chỉnh phúc lợi tạm thời, mua chuộc lãnh tụ công

đoàn…Do đó chỉ có những Đảng cộng sản và công đoàn vàng ở một số nước đã
thoả hiệp, dao động, biến chất, về vấn đề sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân. Đó là những biểu hiện sai trái chúng ta cần cảnh giác và phê phán.
II. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM
TRONG BỐI CẢNH MỚI CỦA THỜI ĐẠI HIỆN NAY.

2.1. Khái quát về thời đại hiện nay
Dựa trên cơ sở phương pháp luận biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử
để phân tích xã hội, các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin đã xem xét
vấn đề thời đại một cách khoa học, phù hợp với sự vận động phát triển của lịch
sử loài người. Các ông đã coi hình thái tồn tại của thực tế xã hội là hình thái
kinh tế - xã hội và quá trình phát triển của xã hội là sự thay thế hình thái kinh tế
- xã hội từ thấp đến cao. Theo Mác và Ăngghen, lịch sử phát triển xã hội loài
người cho đến thế kỷ XIX là các hình thái: cộng sản nguyên thủy, chiếm hữu nô
lệ, phong kiến và tư bản chủ nghĩa. Từ đó, các ông đã rút ra kết luận là hình thái
kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa tất yếu sẽ thay thế hình thái kinh tế - xã hội
tư bản chủ nghĩa.
Như vậy, có thể hiểu thời đại theo nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Theo nghĩa
rộng, thời đại là một khái niệm chính trị - kinh tế - xã hội khái quát tiến trình
phát triển của lịch sử loài người, là thời gian rất dài để chỉ sự phân kỳ lịch sử xã

11


hội và để phân biệt những nấc thang phát triển của hình thái kinh tế - xã hội mà
theo đó nấc thang cao hơn, tiến bộ hơn sẽ phủ định nấc thang cũ, lạc hậu để mở
đường cho sự phát triển một thời đại mới. Sau Cách mạng Tháng Mười Nga,
nhân loại bắt đầu một thời đại mới, thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ
nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới.
Thời đại theo nghĩa hẹp là khái niệm về thời gian để chỉ xu thế và nội dung

phát triển trên các phương diện kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật, công
nghệ…
Theo quan điểm của Lê-nin, nội dung thời đại mới - thời đại hiện nay, là
xóa bỏ chủ nghĩa tư bản đồng thời thiết lập những cơ sở của xã hội là hội chủ
nghĩa và cộng sản chủ nghĩa. Đây là một quá trình lịch sử lâu dài, được bắt đầu
từ nước Nga sau Cách mạng Tháng Mười năm 1917, và sau đó là nhiều nước
khác trên thế giới.
Nội dung thời đại có hai vấn đề mấu chốt. Một là, thời đại hiện nay là thời
đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới.
Hai là, thời đại được mở ra từ Cách mạng Tháng Mười Nga. Nhận định về nội
dung thời đại như vậy là sự khái quát mang tính lý luận và thực tiễn sâu sắc, đầy
tính thuyết phục, đã được sự nhất trí cao trong phong trào cộng sản và công nhân
quốc tế.
Tuy nhiên, sau khi thể chế xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu và Liên
Xô sụp đổ, các thế lực thù địch lợi dụng sự kiện này để dấy lên một chiến dịch
công kích, xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, bài bác những luận điểm cơ bản
nhất về thời đại hòng làm tiêu tan lý tưởng cộng sản trong tâm trí nhân loại.
Sự phát triển của xã hội loài người từ sau Cách mạng Tháng Mười đã chứng
tỏ rằng, lý tưởng Tháng Mười đã không chỉ là ngọn đèn pha dẫn đường tỏa sáng,
mà còn có những đóng góp thực tế to lớn. Cách mạng Tháng Mười là tiếng
chuông đánh thức lịch sử, báo hiệu một trang sử mới của thế giới. Thế giới trước
Cách mạng Tháng Mười là một thời kỳ u mê, an phận, là thời đại của chủ nghĩa tư

12


bản. Sự đột phá Tháng Mười làm cho chủ nghĩa tư bản bị đổ vỡ một mảnh lớn.
Thế giới bừng tỉnh, bung ra với sức mạnh mới của sự hình thành và phát triển của
chủ nghĩa xã hội làm sụp đổ hoàn toàn hệ thống thuộc địa, giải phóng xã hội, giải
phóng con người. Thành quả của cách mạng Tháng Mười đã tạo cho loài người có

khả năng kìm giữ sự lộng hành của chủ nghĩa tư bản, làm thay đổi cả những yếu
tố bên trong của chủ nghĩa tư bản. Chủ nghĩa tư bản đã không thể sống tự nó nữa
mà đã phải cố gắng vì sự tồn tại của nó. Những thay đổi trong chiến lược kinh tế,
chính trị để thích nghi, những thay đổi trong các chính sách phúc lợi xã hội, đảm
bảo xã hội… ở các nước tư bản phát triển hiện nay đều do kết quả của xã hội đấu
tranh của những người lao động và sâu xa hơn là được ảnh hưởng của Cách mạng
Tháng Mười..
Từ những phân tích trên đây, chúng ta càng thống nhất với nhận định rằng,
mặc dù tình hình thế giới trong giai đoạn hiện nay và thời gian tới có nhiều thay
đổi, có khi là thay đổi khôn lường nhưng bản chất của thời đại không thay đổi.
Tình hình cụ thể trong từng thời kỳ của thế giới có những biến động nhưng điều
đó không làm thay đổi nội dung của thời đại; loài người vẫn đang trong thời đại
quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. Các mâu thuẫn cơ bản trên thế
giới vẫn tồn tại và phát triển, có mặt sâu sắc hơn, nội dung và hình thức biểu
hiện có nhiều nét mới. Đấu tranh dân tộc và đấu tranh giai cấp vẫn diễn ra dưới
nhiều hình thức. Nói cách khác, nội dung sứ mệnh lịnh sử của giai cấp công
nhân trong thời đại ngày này không những không mất đi mà còn trở nên sâu sắc
và hiện thực hơn bao giờ hết. Với tư cách là một bộ phận của giai cấp công nhân
quốc tế, giai cấp công nhân Việt Nam có sứ mệnh lịch sử chung, đồng thời có
nhiệm vụ riêng mà như Mác nói, trước hết giai cấp công nhân mỗi nước phải
hoàn thành sứ mệnh đó ở quốc gia mình.
2.2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và vai trò lãnh đạo của
Đảng cộng sản Việt Nam trong bối cảnh mới của thời đại.
2.2.1. Thực trạng của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay.

13


Để chứng minh cho sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, ta sẽ xét trên
tình hình thực tế của nước ta. giai cấp công nhân Việt Nam là một trong những

bộ phận của giai cấp công nhân quốc tế, nhưng do điều kiện ra đời và hoàn cảnh
lịch sử nước ta nên nó còn mang những đặc điểm riêng:
Nước ta ra đời từ một nước nông nghiệp lạc hậu, một nước thuộc địa nửa
phong kiến, sau các cuộc khai thác thuộc địa của thực dân Pháp (cuối thế kỉ
XIX, đầu thế kỉ XX), giai cấp công nhân Việt Nam đã ra đời trước giai cấp tư
sản Việt Nam và là giai cấp trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp. Sinh
ra và lớn lên ở một nước thuộc địa, nửa phong kiến, dưới sự thống trị của đế
quốc Pháp, một thứ công nhân thực lợi không quan tâm mấy đến phát triển công
nghiệp ở nước thuộc địa, nên giai cấp công nhân Việt Nam phát triển chậm.
Hiện nay theo thống kê, số lượng công nhân nước ta có 10,2 triệu trên
tổng số hơn 80 triệu dân, trong đó có 1,8 triệu công nhân trong doanh nghiệp
nhà nước. Còn trình độ học vấn có: 62% có trình độ trung học phổ thông; 28%
có trình độ phổ thông cơ sở; 5% có trình độ tiểu học và 0,32 không biết chữ.
Chính những hạn chế đó cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sự nghiệp cách mạng
của giai cấp công nhân.
Giai cấp công nhân Việt Nam đại đa số xuất thân từ nông dân nghèo ra đô
thị, vào các đồn điền, xưởng máy nhỏ…làm thuê cho chủ tư sản xâm lược.
Khi ra đời, giai cấp công nhân Việt Nam có trình độ khoa học kỹ thuật, tay
nghề và mức sống còn thấp.
Tuy nhiên, giai cấp công nhân Việt Nam sinh ra trong lòng một dân tộc có
truyền thống đấu tranh bất khuất chống ngoại xâm, lao dộng cần cù, gắn bó mật
thiết với dân tộc, nhất là nông dân và các tầng lớp lao động.
Ra đời sau cách mạng tháng Mười Nga, trong bối cảnh quốc tế mà lực
lượng cách mạng lớn mạnh ở nhiều nơi, nhất là ở nước Nga Xô Viết, giai cấp
công nhân Việt Nam có sự trưởng thành sớm. Giai cấp công nhân Việt Nam sớm
được giác ngộ cách mạng và thành lập Đảng tiên phong do Hồ Chí Minh - người

14

đưa chủ nghĩa Mac - Lênin vào Việt Nam và Đông Dương - sáng lập và rèn
luyện.
Giai cấp công nhân Việt Nam là một bộ phận của giai cấp công nhân quốc
tế, thực sự là giai cấp tiên phong của dân tộc, kể cả trong cuộc đấu tranh giải
phóng dân tộc và trong công cuộc xây dựng sự phồn vinh của dân tộc. Giai cấp
công nhân Việt Nam thực sự là chỗ dựa vững chắc của Đảng và Nhà nước ta
trong quá trình đổi mới.
Tuy nhiên, trong công cuộc đổi mới hiện nay, có một bộ phận công nhân
không đáp ứng được yêu cầu và vai trò của giai cấp, thậm chí có sự suy thoái về
phẩm chất, về đạo đức lối sống, tay nghề thấp, bất cập trước yêu cầu của sự
nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Điều đó đòi hỏi giai cấp công nhân Việt
Nam cần khắc phục nhanh chóng những hạn chế của mình, phát triển giai cấp
công nhân cả về số lượng, chất lượng, không ngừng nâng cao trình độ tư duy,
trình độ tổ chức hoạt động thực tiễn…chỉ có vậy mới đáp ứng được đòi hỏi của
thực tiễn, mới hoàn thành được sứ mệnh đối với dân tộc.
Trong giai đoạn hiện nay, trong công cuộc xây dựng đất nước quá độ lên
chủ nghĩa xã hội, đội ngũ công nhân Việt Nam bao gồm những người lao động
chân tay và lao động trí óc hoạt động sản xuất trong các ngành công nghiệp và
dịch vụ công nghiệp thuộc các doanh nghiệp Nhà nước, hợp tác xã hay thuộc
khu vực tư nhân, hợp tác liên doanh với nước ngoài. Họ hình thành một giai cấp
công nhân thống nhất đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến,thông qua
Đảng cộng sản Việt Nam được vũ trang bằng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng
Hồ Chí Minh đang lãnh đạo công cuộc đổi mới và phát triển đất nước.
Chính vì thế, để thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân
Việt Nam phải được phát triển về số lượng và chất lượng, vươn lên khắc phục
những hạn chế, từng bước đáp ứng những yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp
hoá, hịên đại hoá đất nước. Đại hội đại biểu toàn quốc làn thứ IX Đảng cộng sản
Việt Nam đặc biệt chú trọng phương hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt
Nam trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoa đất nước theo định

15


hướng xã hội chủ nghĩa. Đại hội chỉ rõ: “đối với giai cấp công nhân, coi trọng
phát triển về số lưọng và chất lượng, nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị,
trình độ học vấn và nghề nghiệp, thực hiện”tri thức hoá công nhân”, nâng cao
năng lực ứng dụng và sáng tạo công nghệ mới,lao động đạt năng suất,chất lượng
và hiệu quả ngày càng cao, xứng đáng là một lực lượng đi đầu trong sự nghiệp
công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nước và vai trò lãnh đạo cách mạng trong thời
kỳ mới…”
2.2.2. Vai trò của đảng cộng sản Việt Nam trong quá trình thực hiện sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam, Đảng cộng
sản Việt Nam là nhân tố quyết định trước tiên. Cuộc đấu tranh của giai cấp công
nhân chống giai cấp tư sản, trải qua nhiều giai đoạn từ thấp đến cao, từ tự phat
đến tự giác. Yếu tố có ý nghĩa quyết định sự chuyển biến về chất là sự thâm
nhập của chủ nghĩa Mác vào phong trào công nhân. Sự thâm nhập đó dẫn đến sự
hình thành chính Đảng của giai cấp công nhân.
Sau khi ra đời, Đảng cộng sản với vai trò là người tiếp tục sự nghiệp kết
hợp chủ nghĩa Mác với phong trào công nhân trên quy mô lớn hơn nhằm giành
thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản, đã bước đầu xây dựng
thành công chủ nghĩa xã hội.
Trong cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản, chỉ khi khi nào giai cấp công
nhân tự tổ chức ra chính Đảng của mình để lãnh đạo thì cuộc đấu tranh mới có
thể đảm bảo giành được thắng lợi trọn vẹn.
Đảng cộng sản là bộ phận không thể tách rời của giai cấp công nhân. Mục
đích và lợi ích của đảng và của giai cấp công nhân là thống nhất. Không có đảng
cộng sản, hạt nhân chính trị của phong trào công nhân, bản thân giai cấp công
nhân không thể trở thành lực lượng chính trị độc lập, cũng không thể trở thành
giai cấp lãnh đạo cách mạng

Đảng cộng sản là người đại diện chân chính cho lợi ích của dân tộc. Trong
phạm vi một nước đồng thời cũng vì lợi ích chung của phong trào cộng sản và

16


quốc tế. Chính vì vậy, giai cấp công nhân dưới sự lãnh đạo của Đảng đã tạo ra
đựoc cơ sở thống nhất tư tưởng và hành động, phát huy tư cách là người lãnh
đạo trong đấu tranh chống áp bức bóc lột xây dựng xã hội mới.
Sức mạnh để chiến thắng giai cấp tư sản và mọi kẻ thù khác, không phải
chỉ là ở số lượng và ở tinh thần chiến đấu của giai cấp công nhân mà chủ yếu là
ở trình độ tổ chức và giác ngộ chính trị của nó. Điều đó dược thể hiện tập trung
ở chính đảng một tổ chức bao gồm những người ưu tú nhất, giác ngộ chính trị xã
hội cao, có tinh thần đấu tranh kiên quyết nhất của giai cấp công nhân và nhân
dân lao động. Vì vậy Đảng cộng sản luôn là đội tiên phong chính trị của giai cấp
công nhân và của toàn xã hội. Đảng có nhiệm vụ sáng tạo chủ nghĩa Mác Lênin, phân tích đúng đắn hoàn cảnh lịch sử cụ thể trong mỗi giai đoạn cách
mạng, đề ra mục tiêu, phương hướng, đường lối, chính sách đúng, phù hợp với
yêu cầu phát triển khách quan của đất nước.Đồng thời Đảng giáo dục, tổ chức,
lãnh đạo giai cấp công nhân và toàn thể nhân dân thực hiện công cuộc xoá bỏ
chế độ xã hội cũ, xây dựng thành công chế độ xã hội mới xã hội chủ nghĩa tiến
lên chủ nghĩa cộng sản.
2.2.3. Những phương hướng và giải pháp xây dựng giai cấp công nhân ở
Việt Nam
Hiện nay, nước ta trong thời kỳ “Đổi mới” toàn diện đất nước theo định
hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, vì mục thiêu
dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Qua gần 30 năm
“Đổi mới” đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, cùng với sự phát triển
của đất nước, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, giai cấp công nhân nước
ta ngày càng phát triển về số lượng và nâng cao chất lượng. Giai cấp công nhân
là một lực lượng lao động chủ yếu có vai trò to lớn trong nền kinh tế quốc dân,

đi tiên phong trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, trong
nghiên cứu phát minh và ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật - công nghệ
mới vào sản xuất, nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, làm ra
nhiều của cải cho xã hội, góp phần tích cực vào việc thực hiện mục tiêu dân giàu

17


nước mạnh… Cả nước ta đã và đang hình thành đội ngũ công nhân, cán bộ khoa
học kỹ thuật quản lý doanh nghiệp có trình độ văn hóa, nghiệp vụ và tay nghề
cao, thích ứng với cơ chế mới, từng bước làm chủ kỹ thuật, công nghệ hiện đại,
năng động sáng tạo, tự lực tự cường, dám nghĩ dám làm trong sản xuất kinh
doanh, có đạo đức và lối sống lành mạnh, kiên định theo lý tưởng xã hội chủ
nghĩa. Tuy nhiên, trong nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận hành theo
cơ chế thị trường, giai cấp công nhân nước ta đang có chuyển dịch về số lượng,
cơ cấu ngành nghề, chất lượng đội ngũ công nhân lao động chưa cao, trình độ
văn hóa, kiến thức khoa học kỹ thuật tay nghề còn thấp, chưa đáp ứng kịp thời
với yêu cầu của sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Để đảm bảo cho giai cấp công nhân thực sự làm nòng cốt, đội tiên phong
trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Đảng và nhà nước ta đã có chính
sách về sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng đãi ngộ và các chính sách khác liên quan
đến công nhân lao động như: việc làm, tiền lương, phụ cấp, bảo hộ lao động, bảo
hiểm xã hội - Nhưng vấn đề quan trọng là phải xây dựng giai cấp công nhân
vững mạnh về số lượng và chất lượng, đa dạng về ngành nghề, tiếp cận nhanh
chóng với công nghệ hiện đại, có năng lực ứng dụng và sáng tạo công nghệ mới,
vững vàng phấn đấu theo định hướng xã hội chủ nghĩa để làm tròn sứ mệnh lịch
sử của mình.
Xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh về mọi mặt là trách nhiệm của
Đảng và Nhà nước, trong đó công đoàn dưới sự lãnh đạo của Đảng có vai trò và
trách nhiệm to lớn trong việc xây dựng đội ngũ công nhân vừa “hồng” vừa

“chuyên”, bảo vệ quyền và lợi ích của công nhân lao động. Bên cạnh đó, bản thân
tổ chức công đoàn cũng phải được xây dựng vững mạnh, đội ngũ cán bộ công
đoàn phải ra sức học tập nắm vững đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước,
nắm vững tri thức khoa học kỹ thuật sản xuất, thì mới có thể tham gia đắc lực vào
việc quản lý kinh tế - kỹ thuật, tham gia xây dựng và bảo đảm thực hiện kế hoạch
phát triển kinh tế của Nhà nước, mới làm tròn trách nhiệm là trường học quản lý
kinh tế. Mọi công tác của công đoàn đều phải nhằm phục vụ cho nhiệm vụ trung
18


tâm là quản lý kinh tế. Trước mắt, cần đẩy mạnh các phong trào thi đua trong
công nhân lao động, nhất là phong trào thi đua “Lao động giỏi, lao động sáng tạo,
lao động đạt năng suất, chất lượng, hiệu quả ngày càng cao”. Như Lê-nin đã dạy:
Công đoàn nói chung là trường học của chủ nghĩa cộng sản, thì nói riêng công
đoàn phải là trường học quản lý công nghiệp xã hội chủ nghĩa (rồi dần dần quản
lý nông nghiệp cho tất cả quần chúng công nhân rồi cho tất cả những người lao
động). “Mọi công tác của công đoàn đều phải nhằm phục vụ cho nhiệm vụ trung
tâm là quản lý kinh tế”.
Đảng ta xác định: Đối với giai cấp công nhân, coi trọng việc phát triển về
số lượng và chát lượng,nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị,trình độ học vấn
và nghề nghiệp, thực hiện” trí thức hoá công nhân”, nâng cao năng lực ứng dụng
và sáng tạo công nghệ mới, lao động đạt năng suất cao, chất lượng và hiệu quả
ngày càng cao, xứng đáng là lực lượng đi đầu trong trong công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đất nước và vai trò lãnh đạo cách mạng trong thời kì mới. Bảo vệ quyền
lợi, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của giai cấp công nhân trong điều
kiện thực hiện kinh tế thị trường. Tăng cường đào tạo cán bộ lănh đạo, quản lí
và kết nạp đảng viên từ những công nhân ưu tú, tăng cường thành phần công
nhân trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp, các ngành.
Công nhân Việt Nam hiện nay có mặt ở mọi thành phần kinh tế, nhưng định
hướng xã hội chủ nghĩa đòi hỏi chú trọng và yêu cầu ngày càng cao với đội ngũ

công nhân khu vực kinh tế nhà nước để tạo cơ sở làm tốt vai trò chủ đạo thực sự
của kinh tế nhà nước; cùng kinh tế tập thể làm nền tảng vững vàng cho toàn bộ nền
kinh tế cả nước.
Ngoài ra, phải gắn công nghiệp hoá với hiện đại hoá,vừa tạo điều kiện,vừa
đặt ra yêu cầu để giai cấp công nhân Việt Nam nâng cao trình độ học vấn, trình
độ khoa học kĩ thuật, trình độ tay nghề…
Mặt khác, từ chuyển dịch cơ cấu kinh tế hợp lí đến chuyển giao khoa học
công nghệ hiện đại hợp lí mà có căn cứ đào tạo, đào tạo lại giai cấp công nhân

19


một cách khoa học, hiệu quả và thiết thực, từ đó tạo việc làm, tăng thu nhập cho
giai cấp công nhân.
Cuối cùng, để phát triển giai cấp công nhân ở nước ta hiện nay, cần đổi
mới hệ thống chính trị ở các doanh nghiệp có công nhân, nhằm bảo vệ đúng đắn
lợi ích của cong nhân; giáo dục, tổ chức đào tạo và yêu cầu ngày càng cao đối
với giai cấp công nhân trong quá trình sản xuất kinh doanh, hoạt động chính trị xã hội gắn với quá trìn công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước theo định hướng
xã hội chủ nghĩa.
Theo đó, cần nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vị trí, vai trò của giai
cấp công nhân trong thời kì phát triển mới của đất nước. Nâng cao giác ngộ và
bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và tay nghề, bồi dưỡng tác phong công nghiệp,
thực hiện “trí thức hoá công nhân”. Xây dựng và thực hiện tốt cơ chế, chính sách,
tạo động lực cho GCCN. Đổi mới tổ chức, phương thức lãnh đạo của tổ chức cơ
sở Đảng trong các doanh nghiệp. Kiện toàn tổ chức và đổi mới phương thức hoạt
động của công đoàn, đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển giai cấp công nhân
trong thời kì mới. Đẩy mạnh phong trào công nhân xây dựng nếp sống văn hoá
trong lao động sản xuất, trong sinh hoạt, trong tổ chức đời sống gia đình và cộng
đồng. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn quá trình xây
dựng và phát triển giai cấp công nhân nước ta thời kì đổi mới.

Như vậy, với những đặc điểm chính trị - xã hội của mình, giai cấp công
nhân Việt Nam tất yếu có sứ mệnh lịch sử là lãnh đạo các tầng lớp nhân dân lao
động và toàn thể dân tộc thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược là xây
dựng và bảo vệ thành công Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, hoàn thành sự
nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và cuối cùng là Chủ nghĩa cộng sản ở Việt
Nam.

20


KẾT LUẬN

Qua những nội dung đã trình bày ở trên, từ các phân tích về sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân cả về lý luận lẫn thực tiễn, chúng ta khẳng định rằng
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là không bao giờ thay đổi, ở bất cứ nước
nào trong giai đoạn lịch sử nào, đó là một giai cấp tiên tiến, có vai trò to lớn
trong lịch sử phát triển của thế giới, là lực lượng tiên phong trong công cuộc cải
tạo khoa học công nghệ vào sản xuất của xã hội. Giai cấp công nhân, Đảng cộng
sản và hệ tư tưởng Mác-Lênin không bao giờ tách rời nhau, là nhân tố lãnh đạo,
tổ chức nhân dân lao động trong quá trình giải phóng xã hội, giải phóng con
người. Hiểu được rõ về giai cấp công nhân, đặc biệt là hiểu được sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân là một vấn đề hết sức quan trọng trong nhận thức của
mỗi chúng ta, giúp ta có những nhận thức đúng đắn đối với các giai cấp trong xã
hội nói chung và giai cấp công nhân nói riêng. Qua đó, mỗi cá nhân trong xã hội
cần không ngừng nâng cao ý thức trách nhiệm về giai cấp, về nhận thức xã hội
để nâng cao tri thức văn hoá của mình.
Trong giai đoạn hiện nay, khi hệ thống xã hội chủ nghĩa tan rã, các thế lực
phản động ngày càng ra sức chống phá các Đảng cộng sản, phủ nhận sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân, vì thế hơn bao giờ hết Đảng, nhà nước cần tăng
cường công tác tuyên truyền, học tập nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của

giai cấp công nhân.
Mặt khác, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một nội dung quan
trọng đối với giai cấp công nhân nên nó rất cần được xã hội và nhất là Đảng
cộng sản chú trọng, tạo điều kiện hoàn thành một cách tốt nhất, góp phần xây
dựng một giai cấp công nhân hoàn thiện và vững mạnh trong thời đại ngày nay.

21


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình chủ nghĩa xã hội khoa học, Nxb CTQG, H.2008
2. Một số vấn đề về chủ nghĩa Mác - Lênin trong thời đại hiện nay, Nxb
CTQG, H.1996
3. Văn kiện Đại hội IX, X, XI của Đảng cộng sản Việt Nam
4. Văn kiện Hội nghị BCHTW lần thứ 6 khóa X Đảng Cộng sản Việt Nam.

22