ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------o0o-----------
NHU CẦU THÀNH ĐẠT TRONG HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành: Tâm lý học xã hội
Mã số: 60310401
Người thực hiện: Trương Thị Nhã
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Đặng Thanh Nga
HÀ NỘI - 2016
Lý do nghiên cứu
Hà Nội là trung tâm kinh tế - chính trị - văn hóa xã hội của cả nước. Do đó, việc nghiên cứu, hình thành
và thúc đẩy nhu cầu thành đạt trong học tập cho sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội sẽ tạo động lực
cho các em trong quá trình lĩnh hội tri thức, kỹ năng, kỹ xảo nghề nghiệp. Đây là vấn đề cần thiết và có ý
nghĩa sâu sắc trong việc hình thành đội ngũ lao động có chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của quá trình
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay.
Việc nghiên cứu nhu cầu thành đạt trong học tập có ý nghĩa lý luận và thực tiễn. Nhu cầu thành đạt là cơ sở
lý giải thúc đẩy hành vi con người. Việc nghiên cứu nhu cầu thành đạt giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc và toàn
diện, có hệ thống về nhu cầu thành đạt của sinh viên. Từ đó có thể đề ra những biện pháp thúc đẩy và phát triển
phù hợp trong hoạt động học tập của sinh viên.
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả lựa chọn đề tài “Nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên trên
địa bàn thành phố Hà Nội”.
Mục đích nghiên cứu
Từ đó, đề xuất một số kiến nghị
nhằm thúc đẩy nhu cầu thành
đạt trong học tập cho sinh viên
Tìm hiểu thực trạng nhu cầu thành đạt
trong học tập của sinh viên và các yếu
tố ảnh hưởng đến nhu cầu thành đạt
trong học tập của sinh viên trên địa
bàn thành phố Hà Nội.
trên địa bàn thành phố Hà Nội.
KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
110 Sinh viên Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội
101 Sinh viên Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân Văn
104 Sinh viên Trường ĐH Luật Hà Nội
315 SV
GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU
Sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội đã có nhu cầu thành đạt trong học tập nhưng biểu hiện còn
chưa được rõ. Nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên chịu sự tác động của nhiều yếu tố khác nhau,
trong đó những yếu tố chủ quan như như nỗ lực ý chí của bản thân, sự say mê chuyên môn, hứng thú học
tập là những yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất tới nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên.
Nhiệm vụ nghiên cứu
Hệ thống hóa cơ sở lý luận về nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên.
Khảo sát thực trạng biểu hiện và những yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu thành đạt trong học tập của
sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Đề xuất một số kiến nghị nhằm góp phần hình thành và thúc đẩy nhu cầu thành đạt trong học tập
cho sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu lý luận
Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
+ Phương pháp phỏng vấn sâu
Phương pháp chuyên gia
Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học
•
Thực trạng nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên trên
3
2
địa bàn thành phố Hà Nội.
1
Cơ sở lý luận về nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh
•
Tổ chức và phương pháp nghiên cứu
•
Kết cấu luận văn
Chương 1: Cơ sở lý luận về nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA ĐỀ TÀI
Nhu cầu là sự đòi hỏi tất yếu mà
con người thấy cần được thoả mãn
để tồn tại và phát triển
[Nguyễn Quang Uẩn]
Sinh viên là đại biểu của một nhóm xã hội đặc biệt,
gồm những người đang trong quá trình chuẩn bị tri
thức nghề nghiệp để trở thành chuyên gia trong lĩnh
vực nhất định thuộc các ngành kinh tế, văn hóa xã hội
khác nhau.
[Đinh Quang Hùng]
Hoạt động học tập ở đại học là hoạt động tâm lý được tổ chức một cách độc
đáo của sinh viên nhằm mục đích có ý thức là chuẩn bị trở thành người chuyên
gia phát triển toàn diện, sáng tạo và có trình độ nghiệp vụ.
[Đinh Quang Hùng]
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA ĐỀ TÀI
Nhu cầu thành đạt là
những đòi hỏi tất yếu đạt được
các thành tựu hoạt động của
Nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên là
sự đòi hỏi tất yếu của cá nhân cần đạt được kết quả
cá nhân trong những điều kiện
cao trong hoạt động học tập và được mọi người thừa
nhất định.
nhận.
[Vũ Dũng]
Biểu hiện về nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên
Phản ánh cái mà sinh viên muốn vươn tới, muốn đạt được
Nhận thức
trong học tập: đó là khẳng định bản thân, là hoàn thiện tri
thức hay là về kinh tế, quan hệ xã hội.
Thể hiện qua quá trình học tập: Niềm vui, hứng thú, mong
Thái độ
muốn học tập, chiếm lĩnh tri thức, thỏa mãn/không thỏa
mãn với kết quả học tập .
Phản ánh tốc độ, cường độ trong quá trình học tập của
Hành động
sinh viên, tức là thể hiện tính tích cực hành động
trong quá trình học tập của sinh viên.
Chương 2. Tổ chức và phương pháp
nghiên cứu
2.1 Vài nét về khách thể nghiên cứu
2.2 Tổ chức nghiên cứu
2.3. Phương pháp nghiên cứu
Thang điểm đánh giá nhu cầu thành đạt trong học tập của sinh viên trên địa bàn
thành phố Hà Nội
Mức 1: 1.00 ≤ ĐTB ≤ 1.80: Không có nhu cầu thành đạt
Mức 2: 1.80 ≤ ĐTB ≤ 2.60: Nhu cầu thành đạt ở mức thấp
Mức 3: 2.60 ≤ ĐTB ≤ 3.40: Nhu cầu thành đạt ở mức trung bình
Mức 4: 3.40 ≤ ĐTB ≤ 4.20: Nhu cầu thành đạt ở mức cao
Mức 5: 4.20 ≤ ĐTB ≤ 5.00: Nhu cầu thành đạt ở mức rất cao
?
Chương 3. Kết
quả nghiên cứu
Nhận thức của SV
Thái độ của SV
trên địa bàn TP
trên địa bàn TP
Hà Nội về sự
Hà Nội trong quá
thành đạt trong
học tập
trình học tập
hướng đến sự
thành đạt
Hành động của SV
Các yếu tố ảnh
trên địa bàn TP Hà
hưởng đến nhu cầu
Nội trong quá trình
thành đạt trong học
học tập hướng đến sự
tập của SV trên địa
thành đạt
bàn TP Hà Nội
Nhận thức của sinh viên trên địa bàn thành phố Hà Nội về sự thành đạt trong học tập
Là người có kiến thức rộng, không chỉ chủ động tích lũy kiến thức mà còn nắm vững kiến thức chuyên ngành và kiến thức ngoài xã
hội; biết áp dụng các kiến thức đã học vào trong thực tiễn cuộc sống, đặc biệt là các kiến thức trong ngành học của mình
Là người có kết quả học tập tốt, luôn đạt điểm cao trong các môn học và chủ động về kiến thức, thời gian học tập
Là người có thành tích học tập đạt loại giỏi, xuất sắc. Đồng thời đạt được nhiều thành tích, giải thưởng, học bổng trong
quá trình học tập, khẳng định được năng lực của bản thân
136
ý kiến
124
ý kiến
55
ý kiến
Mục đích học tập hướng đến các giá trị
thành đạt của sinh viên
Giá trị thành đạt trong học tập mà sinh viên các trường ĐH trên địa bàn TP Hà Nội hướng tới
ĐH Công nghiệp
ĐH KHXH và NV
ĐH Luật
Giá trị hướng tới
1. Được cha mẹ, thầy cô và bạn bè người thân tự hào về thành tích học tập của mình
2. Được thầy cô, bạn bè yêu mến và khâm phục
3. Được trao học bổng
4. Được các cơ quan tuyển dụng ngay khi ra trường
ĐTB
ĐLC
ĐTB
ĐLC
ĐTB
ĐLC
3.74
1.0
3.64
1.0
3.49
1.1
3.18
1.0
3.37
1.0
3.22
1.1
3.29
1.1
3.66
1.1
3.26
1.0
4.27
0.9
4.19
0.9
4.06
1.0
3.05
1.1
3.14
1.0
2.90
1.0
4.49
0.6
4.24
0.9
4.37
0.8
3.67
0.6
3.71
0.8
3.55
0.7
5. Được nêu gương trong tập thể lớp trường và cộng đồng xã hội
6. Có cơ hội kiếm được nhiều tiền và phụng dưỡng bố mẹ
ĐTB chung
Như vậy, trong số 6 giá trị thành đạt được đề cập thì Trường Đại học KHXH và NV và Trường Đại
học Công nghiệp Hà Nội hướng đến các giá trị thành đạt cao hơn Trường Đại học Luật Hà Nội.
Có sự thống nhất trong nhận thức giữa sinh viên của các trường đại học về các giá trị mà một sinh
viên thành đạt trong học tập thường xuyên hướng tới. Đó là ra trường có công việc ổn định, lương cao
và trở thành niềm tự hào của gia đình, thầy cô, bạn bè.
Biểu hiện thái độ của sinh viên trong quá trình học tập hướng đến sự thành
đạt
Sự hài lòng của sinh viên về những kết quả đạt được trong quá trình học tập hướng đến sự thành đạt ở
mức trung bình với ĐTB = 3.25. Có sự khác biệt giữa nam và nữ, trong đó sự hài lòng về những kết quả đạt
được trong quá trình học tập hướng đến sự thành đạt của sinh viên nam cao hơn các sinh viên nữ (ĐTB = 3.38
> 3.13). Sự hài lòng của các bạn sinh viên về “Những tri thức, kỹ năng, kỹ xảo có được thông qua hoạt động học
của bản thân” và “Mức độ tham gia vào các giờ thảo luận, làm việc nhóm của bản thân” đạt mức độ cao.
Biểu hiện thái độ của sinh viên trong quá trình học tập hướng đến sự thành
đạt
Qua phân tích cho thấy, đa số các sinh viên đều cảm thấy có hứng thú học tập, thích thú khi
giải quyết được những nhiệm vụ khó khăn trong học tập và say mê, hào hứng với những buổi thảo
luận có liên quan tới ngành học của bản thân. Điều này cũng thể hiện rằng, “sự say mê nghiên cứu
và ngành học; tự tin với kiến thức của bản thân” có ảnh hưởng đến nhu cầu thành đạt trong học tập
của sinh viên.
Hành động thường thực hiện trong quá trình học tập hướng đến sự thành đạt của
sinh viên
Hành động của sinh viên để đạt sự thành đạt trong học tập lại chưa cao, điều này thể hiện rõ qua kết
quả số liệu thu được và phân tích ở bảng 3.7. Sinh viên đánh giá về những hành động của mình trong quá
trình học tập hướng tới sự thành đạt ở mức trung bình với ĐTB = 3.38 (Mức 3: 2.60 ≤ ĐTB < 3.40) và có
sự khác biệt trong đánh giá giữa nam và nữ về hành động. Trong đó sinh viên nam thể hiện hành động
cao hơn sinh viên nữ với ĐTB = 3.52 > 3.24. Kiểm định sự khác biệt này là có ý nghĩa với độ tin cậy 99%
vì p = 0.00 < 0.05
Các mặt biểu hiện nhu cầu thành đạt của sinh viên trên địa bàn thành phố
Hà Nội
Các mặt biểu hiện
Trường
Nhận thức
Thái độ
Tổng
Hành động
ĐTB
ĐLC
ĐTB
ĐLC
ĐTB
ĐLC
ĐTB
ĐLC
3.88
0.4
3.31
0.5
3.22
0.5
3.46
0.3
2. ĐH KHXH và NV
3.85
0.5
3.35
0.6
3.36
0.5
3.51
0.4
3. ĐH Luật Hà Nội
3.78
0.5
3.28
0.6
3.28
0.4
3.44
0.4
3.84
0.5
3.31
0.6
3.28
0.5
3.47
0.3
1.
ĐH Công Nghiệp Hà Nội
ĐTB chung
Cách giải quyết khó khăn trong quá trình học tập của sinh viên
Cách giải quyết
1.
SYK
%
160
50.8
126
40.0
74
23.5
30
9.5
107
34.0
Xác định vấn đề, lựa chọn phương pháp tối ưu để giải quyết vấn đề
2. Nhờ sự trợ giúp của bạn bè, thầy cô
3. Kiên trì, bền bỉ vượt qua khó khăn, trở ngại
4. Cảm thấy chán nản và không muốn học
5. Dù có gặp bất cứ khó khăn gì vẫn luôn cố gắng vượt qua để hoàn thành nhiệm vụ và mục tiêu học tập đề
ra