CÁC YẾU TỐ LÀ CƠ SỞ ĐỂ ĐÁNH GIÁ MỘT BỘ TRANG PHỤC ĐẸP NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý KHI SỬ DỤNG TRANG PHỤC VÀ TRANG SỨC NAM NỮ

BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
- - - - - -

KỸ NĂNG GIAO TIẾP

CÁC YẾU TỐ LÀ CƠ SỞ ĐỂ ĐÁNH
GIÁ MỘT BỘ TRANG PHỤC ĐẸP
NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý KHI SỬ
DỤNG TRANG PHỤC VÀ TRANG
SỨC NAM NỮ
Giáo viên hướng dẫn: Đỗ Thu Nga
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 17 tháng 5 năm 2016

1


Mục lục

2


H

Lời nói đầu

àng ngày, mỗi người chúng ta điều phải lựa chọn cho mình những trang
phục phục vụ cho hoạt động của mình như: đồng phục đến trường, đồng
phục công sở, trang phục dạo phố, đồ thể thao,… Có khi mất rất nhiều thời
gian đứng trước gương cho việc lựa chon trang phục rồi đặt ra những câu

hỏi. “đẹp không ta”,”hợp chưa nhĩ”. Lựa chọn trang phục, trang sức nhìn có vẽ đang giản
nhưng cho bao giờ là dễ dang. Phải chọn trang phục như thế nào khi phỏng vấn? Trang
phục làm sao cho mình đẹp như không quá lố lăng trước đám đông?. Trang sức làm sao
cho tôn lên vẻ đẹp của mình?. Qúa nhiều câu hỏi cho một vấn đề lựa chọn. Trong đề tài
lần này nhóm 4 sẽ tìm hiểu về làm sao để có một bộ trang phục phù hợp với bản thân
mình, thời gian, địa điểm,…Qua đó có thể góp phần giúp mọi người tìm thấy cái đẹp
trong tủ đồ của mình. Trong quá trình tìm hiểu không tránh khỏi những sai xót mong các
cô, và mọi người góp ý.

I Lịch sử
Thời trang Việt, đặc biệt là trang phục và phục sức của cha ông qua hơn 4000 năm văn
hiến vẫn là một đề tài còn nhiều bỏ ngõ, bởi đến nay có rất ít công trình nghiên cứu
chuyên sâu về chủ đề này. Tuy nhiên, tham khảo những nghiên cứu sơ lược của các nhà
sử học, có thể khẳng định trang phục Việt từ thời khai hoang mở nước cho đến cuối triều
Nguyễn luôn kế thừa và biến đổi theo biến động lịch sử. Nếu trang phục của tầng lớp quý
tộc mang nhiều đường nét, hơi hướng của giai cấp phong kiến Trung Hoa, thì trang phục
của người dân lao động lại thể hiện nét thẩm mỹ độc đáo, là tinh hoa văn hóa dân tộc qua
hàng ngàn năm hình thành và phát triển đất nước.

1

Dấu ấn lịch sử trên trang phục

Điểm qua các giai đoạn phát triển của lịch sử nước ta, sẽ thấy rất rõ mỗi giai đoạn đều có
những dấu ấn về trang phục rất riêng và hàm chứa nhiều ngạc nhiên thú vị.
Thời Hùng Vương: Khác với nhiều tranh ảnh, sách truyện thường minh họa trang phục
phổ biến thời này là nam cởi trần, đóng khố bằng lá cây, nữ mặc yếm và váy ngắn khá sơ
khai, theo nhiều khảo sát có cơ sở khoa học vững chắc, các nhà nghiên cứu đã khẳng định
3

ngay từ thời kỳ đầu mở nước, nghệ thuật dệt vải đã ở trình độ cao, với ít nhất hai loại vải
dệt từ cây và sợi.
Những hoa văn trên mặt trống đồng hay hình khắc trên cán dao bằng đồng có từ thời kỳ
này cho thấy phục trang Việt đã được định hình rất rõ nét. Đây cũng chính là căn nguyên
cho bản sắc văn hóa thể hiện trong y phục truyền thống của người Việt Nam hiện nay.
Theo đó, cả trang phục nữ giới và nam giới đều đã được phân biệt rõ rệt, trong đó trang
phục dành cho phái nữ phong phú và mang giá trị nghệ thuật hơn cả.

Những hoa văn trên mặt trống đồng đã cho đời sau hình dung khá rõ nét về trang phục
dân tộc ngay từ những ngày đầu mở nước
Phụ nữ thời Hùng Vương thường mặc áo ngắn đến bụng, xẻ ngực, bó sát vào người, phía
trong mặc yếm kín ngực có cổ tròn sát cổ, trang trí thêm hình những tấm hạt gạo. Cũng
có những loại áo cánh ngắn, cổ vuông, để hở một phần vai và ngực hoặc kín ngực, hở
một phần vai và trên lưng. Hai loại sau có thể là loại mặc chui đầu hay cài khuy bên trái.
Trên áo đều có hoa văn trang trí. Thắt lưng có ba hàng chấm trang trí cách đều nhau quấn
ngang bụng...
Tiền thân của tà áo dài hiện đại và đặc trưng trang phục của người Việt là búi tóc, áo cài
bên tả (khác với Trung Hoa là vắt vạt áo bên hữu) cũng được xem là đã xuất hiện từ thời
kỳ này.
Thời Ngô – Đinh – Tiền Lê: Đến thời kỳ này, ngành dệt may đã có những bước phát triển
vượt bậc, với sự xuất hiện của hàng loạt các chất liệu vải khác nhau như vải bông thô, vải
đay, vải gai, vải cát bá loại mịn, lụa…, đặc biệt là các loại vải được dệt từ tơ tre, tơ chuối,
trong đó loại vải dệt từ tơ chuối có tên gọi là vải Giao Chỉ rất nổi tiếng. Đồng thời, nghệ
thuật thêu cũng ngày càng tinh tế, mang đến những tác phẩm nghệ thuật có giá trị, như
khăn bông thêu rất đẹp được biết đến với tên gọi “Bạch Diệp”.
4


Cùng với sự phát triển của xã hội, quan niệm về cái đẹp, thẩm mỹ và thời trang cũng

không ngừng tiến bộ. Các loại trang sức ngày càng phong phú và đa dạng hơn trước, với
các loại vòng tay, nhẫn, hoa tai, trâm… được chế tác hết sức tinh xảo bằng nhiều chất
liệu quý: vàng, bạc, hổ phách, thủy tinh….
Đây cũng là thời kỳ mà chế độ phong kiến đã bắt đầu bước vào giai đoạn ổn định, do đó
các loại trang phục phân biệt từng tầng lớp giai cấp ngày càng hình thành rõ nét.
Thời Lý: Là một trong những giai đoạn cực thịnh của triều đại phong kiến, vua thời Lý đã
ban hành những quy định về phục trang để phân biệt giữa các tầng lớp nhân dân và quan
lại. Nhà vua còn thể hiện tinh thần tự lập tự cường của dân tộc qua việc không dùng gấm
vóc của triều Tống để may lễ phục mà sử dụng các chất liệu vải trong nước.
Điểm nổi bật nhất trong trang phục thời này là sự phát triển sang một cấp độ mới của hoa
văn trang trí, không còn là những hình ảnh đơn giản và thô sơ, các hoa văn hình xoắn,
hình móc… được thêu tinh xảo trên trang phục, thể hiện sự giao hòa đầy ý nghĩa giữa
thiên nhiên và cuộc sống con người.

5


Tục nhuộm răng đen của ông bà ta đã xuất hiện rất phổ biến từ thời Trần
Thời Trần: Điểm nổi bật nhất trong triều đại nhà Trần chính là 3 lần đánh bại giặc xâm
lược Nguyên – Mông. Do liên tiếp phải đối đầu với những kẻ thù hùng mạnh, nên tâm lý
sẵn sàng “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh” luôn thường trực trong cuộc sống quân dân
thời Trần, ảnh hưởng đến cả phục sức và quan niệm thẩm mỹ của cả dân tộc.
Bên cạnh tập tục xăm lên mình hai chữ “Sát thát” đã trở thành huyền thoại, người dân
Đại Việt còn xăm lên bụng những chữ “Nghĩa dĩ quyên khu, hình vu báo quốc” vừa thể
hiện tinh thần báo đền ơn nước, vừa thể hiện quan điểm thẩm mỹ lúc bấy giờ. Với phụ
nữ, trang phục thường là áo tứ thân, đàn ông thường để mình trần hoặc mặc áo tứ thân,
quần mỏng bằng lụa thâm, màu sắc của hai giới cũng rất giản dị, thường là màu đen. Tục
nhuộm răng đen bắt đầu phổ biến.
Thực tế luôn phải đối đầu với giặc ngoại xâm đã không cho phép sự cầu kỳ trên phương
diện thời trang, thế nên dễ hiểu vì sao giai đoạn này, trang sức và trang phục đều cực kỳ

đơn giản, phụ nữ không trang điểm diêm dúa, vua quan ăn mặc giản dị… Đáng quý nhất
là tinh thần độc lập tự chủ thể hiện trong việc nhà Trần không quy định màu sắc trang
phục theo quan điểm Khổng giáo coi trọng chính sắc, mà vẫn dùng các màu gián sắc như
màu tía, màu hồng, biếc, lục… để may mặc cho quan các cấp.
Thời Lê Mạc: Trang phục trong triều đại này đã rất gần với chiếc áo tứ thân, vấn khăn mỏ
quạ của phụ nữ làng quê Việt Nam vào thế kỷ 19-20, với sự xuất hiện của “mốt” để tóc
dài, vấn khăn, rẽ đường ngôi giữa, mặc áo dài tứ thân cổ tròn, thắt lưng buông dài trước
bụng, váy dài và rộng. Thời trang hơn, phụ nữ quý tộc còn mang những dải xiêm nhiều
màu sắc rủ xuống chân, góp phần mang lại vẻ đẹp yểu điệu, thướt tha. Trang sức cũng
ngày càng đa dạng hơn về kiểu dáng, màu sắc, với vòng tay tròn dẹt, hoa tai hình quả
bầu, hình hoa sen hay khuyên tròn đẹp mắt.
Thời Nguyễn: Đời sống xã hội trong thời kỳ này có ảnh hưởng không nhỏ đến trang phục
của người dân. Nếu như trang phục của tầng lớp thống trị ngày càng bị “pha tạp” theo lối
đua đòi cải cách nửa mùa, thì trong xã hội, những phục trang truyền thống như áo dài, áo
yếm, áo tứ thân, khăn mỏ quạ, nón quai thao… đã trở thành hơi thở và là kết tinh văn hóa
của cả dân tộc. Trong khi chiếc yếm đào vượt khỏi chốn cung đình để cùng người phụ nữ
cần lao “dầm mưa dãi nắng” ngoài đồng ruộng, hay cùng áo tứ thân lượt là trong những
buổi hội Lim, thì thời trang phương Tây với những chiếc váy xòe, những chiếc đầm cách
tân hiện đại cũng dần du nhập và được phụ nữ quý tộc trẻ ưa chuộng, trong đó Hoàng hậu
Nam Phương – vị hoàng hậu cuối cùng của triều đại phong kiến Việt Nam, là người rất
thích mặc trang phục Tây phương và mặc rất đẹp.

6


Hoàng hậu Nam Phương, vợ vua Bảo Đại vốn là một trí thức Tây học, từng ba năm liền
đoạt giải hoa hậu Đông Dương, nên dễ hiểu vì sao bà lại thu hút mọi ánh nhìn ngưỡng mộ
khi khoác lên mình những bộ váy trang nhã và sang trọng (hình a,b).

2

Trang phục truyền thống Việt: kết tinh của hơn 4000 năm lịch sử

7


Nét duyên dáng, quyến rũ của các cô gái xứ Bắc với yếm đào, áo tứ thân hay khăn mỏ
quạ đã khiến bao chàng trai xao xuyến, thẫn thờ
Yếm đào, áo tứ thân: Mặc dù yếm đào đã xuất hiện từ xa xưa, nhưng đến thế kỷ 19 dưới
triều Nguyễn, chiếc yếm mới trở thành một trong những loại “quốc phục” được cả dân
tộc nâng niu, trân trọng. Chiếc yếm chính là hiện thân đầy quyến rũ, gợi cảm của nét đẹp
phụ nữ Việt Nam. Có nhiều loại yếm như yếm cô viên cổ tròn, yếm cổ xẻ hình chữ V,
yếm cổ cánh nhạn, yếm cổ xây… Đặc biệt là loại yếm “đeo bùa” là một “vũ khí lợi hại”
mang đến nhiều vấn vương cho người đối diện bởi mùi xạ hương thoang thoảng được
giấu bên trong yếm. Vào những ngày lễ tết, chiếc yếm màu sắc giản dị nâu non, trắng…
được thay bằng các màu sắc rực rỡ, tươi sáng như yếm điều màu đỏ, yếm đào, yếm thắm.
Cùng với chiếc yếm đào là tà áo tứ thân tha thướt và duyên dáng. Chiếc áo tứ thân ra đời
do kỹ thuật dệt vải ngày xưa còn thô sơ nên hàng vải dệt ra có khổ hẹp, chừng 40 cm,
muốn may thành áo phải ráp bốn mảnh thân lại với nhau. Chiếc áo tứ thân còn gọi là áo
Giao Lãnh xưa – tức là loại áo khi mặc hai thân trước giao nhau mà không buộc lại, sau
vì phải làm việc đồng áng, buôn bán… nên các mẹ, các chị “cải biên” lại thành áo tứ thân
cho tiện lợi.
Có nhiều loại áo tứ thân, nhưng thường người ta hay bắt gặp loại áo tứ thân buông tà hay
thắt vạt trên đồng, trên nương hay họp chợ…, còn loại áo mớ ba, mớ bảy thường được
chị em ưu ái chọn để làm duyên trong các dịp hội hè, đình đám. Áo tứ thân mang nhiều ý
nghĩa sâu sắc về nhân sinh quan và tình cảm con người, với bốn thân áo tượng trưng cho
tứ thân phụ mẫu, hai tà trước buộc lại với nhau tượng trưng cho tình nghĩa vợ chồng âu
8

yếm, khắng khít bên nhau. Áo thường được may bằng các chất liệu như vải chúc bâu,
diêm bâu, dôi, vải rồng Nam Định, vải the, lụa, nhiễu….
Khăn mỏ quạ, nón quai thao: Đi liền với chiếc áo tứ thân luôn là hình ảnh của mái tóc
đuôi gà, vấn khăn mỏ quạ và nón quai thao. Để vấn khăn mỏ quạ đẹp cần phải có sự khéo
léo và khiếu thẩm mỹ cao. Khăn mỏ quạ phải chít sao cho vừa và hợp với khuôn mặt, bởi
nếu chít cao quá thì khuôn mặt trông có vẻ điêu ngoa, còn để mỏ quạ thấp quá làm khuôn
mặt tối tăm. Khăn mỏ quạ chít khéo sẽ khum khum và ôm lấy khuôn mặt người con gái,
làm cho khuôn mặt trắng hồng nổi bật trên nền đen của khuôn khăn, giống như một búp
sen hồng làm ngây ngất lòng người khác phái.
Đội trên chiếc khăn mỏ quạ là chiếc nón quai thao. Đây là loại nón mắc tiền, đẹp và sang
trọng, thường chỉ dùng vào dịp lễ tết, đình đám. Có ba loại nón quai thao: nón Đấu là loại
nhỏ nhất, sườn thành thấp nhất; Nón Nhỡ, còn gọi là nón Ngang, lớn hơn nón Đấu, giản
dị hơn nón Mười và nón Mười, còn gọi là nón ba tầm, có vành rộng, sườn nón cao hơn
hết. Chiếc nón quai thao từ lâu đã góp phần mang đến vẻ đẹp dịu dàng đầy nữ tính cho
chị em phụ nữ, đúng như câu ca dao “Ai làm chiếc nón quai thao; Để cho anh thấy cô
nào cũng xinh”.

9


Hình ảnh thiếu nữ duyên dáng trong chiếc áo dài đã trở thành niềm cảm hứng muôn thuở
cho rất nhiều tác phẩm thi ca, hội họa
10


Áo dài: Nhắc đến trang phục truyền thống Việt Nam, chắc chắn phải đề cập đến áo dài,
vốn đã trở thành “quốc phục” tượng trưng cho tinh hoa dân tộc. Chiếc áo dài có tuổi đời
rất lâu năm, ngay trên mặt trống đồng và hiện vật Đông Sơn người ta đã tìm thấy hình
ảnh của chiếc áo dài tha thướt. Truyền thuyết kể lại rằng khi cưỡi voi xông trận, Hai Bà
Trưng đã mặc áo dài hai tà giáp vàng, che lọng vàng. Do tôn kính hai bà, phụ nữ Việt xưa

tránh mặc áo hai tà mà thay bằng áo tứ thân.
Đến thế kỷ 19,20, áo dài bắt đầu trở thành thứ trang phục không thể thiếu trong đời sống
xã hội Việt, từ các bà hoàng, công chúa trong hoàng cung với các kiểu áo dài được may
trang trọng, quý phái bằng chất liệu gấm, thêu chỉ vàng… đến các bà, các cô vận áo dài
đến trường, đến công sở, ra chợ, dạo phố. Một thời gian dài trong thế kỷ 19-20, áo dài đã
trở thành một loại thường phục được nam phụ lão ấu trên đất Việt yêu chuộng. Trải qua
nhiều biến động lịch sử, cùng với sự du nhập của khuynh hướng thời trang phương Tây,
áo dài đã có nhiều cải tiến theo từng trào lưu nhất định. Tuy nhiên, dù ở bất kỳ trào lưu
cải cách nào, từ áo dài Le Mur, áo may dạng chít eo hay cổ thuyền theo “mốt” Trần Lệ
Xuân đến các loại áo dài vạt dài sát đất như hiện nay, áo dài vẫn chứng tỏ khả năng bất
biến mà không phải loại trang phục nào cũng làm được: đó là tôn lên vóc dáng và nét đẹp
quyến rũ dịu dàng cho người phụ nữ.
Như vậy, qua hàng ngàn năm văn hiến, cùng với sự biến động của lịch sử, đặc trưng
trang phục dân tộc qua từng thời kỳ cũng có nhiều thay đổi. Tuy nhiên, vượt qua mưu đồ
đồng hóa của quân xâm lược Trung Hoa, trang phục Việt nói riêng và nền văn hóa Việt
Nam nói chung vẫn giữ được những nét đẹp riêng độc đáo, trong đó không thể không kể
đến những tinh hoa văn hóa kết tinh trên những bộ “quốc phục” mang đậm nét thẩm mỹ
và ứng dụng cao như vừa nêu trên.

II Các yếu tố là cơ sở để đánh giá một bộ trang phục
đẹp
1

Trang phục nam – nữ

Một bộ trang phục đẹp, được mọi người đánh giá và ghi nhận phải phù hợp với
những đặc điểm của người chủ nó, phụ thuộc vào địa điểm, thời điểm mà chủ nhân
nó sử dụng, trên cơ sở một số yếu tố cụ thể. Đó là: nước da, dáng vóc, lứa tuổi,
tính cách và môi trường tiếp xúc.
11

Chính vì vậy khi một mẫu mốt trang phục nào đó xuất hiện, được nhiều người cho
là mới, là đẹp, thì không có nghĩa là đẹp cho bất kỳ ai, bất kỳ thời điểm nào và
mọi người ai mặc cũng đẹp, cũng phù hợp.

2

Trang phục và trang sức

Mỗi người khi đi mua sắm cho mình một bộ trang phục mới cần suy nghĩ nó
có thể kết hợp với trang phục nào của mình trước đó.Vì trang phục đẹp cần có sự
hài hòa, ẩn ý giữa chúng với nhau trong một tổng thể của nó. Với nguồn tài chính
có hạn, ta phải cân nhắc và có sự lụa chọn phù hợp.
Ví dụ: Đi giày thể thao, đeo túi qua vai không thể đi với bộ đồ bà ba.Mặc veston
tối kỵ đi dép dù là dép có quai sau, cần phải đi với giày màu thẫm.
Cái nhìn đầu tiên và lâu nhất là nhìn vào khuôn mặt.Vậy nên, cổ và ngực là rất
quan trọng.Cổ áo, ve áo rất quan trọng trong trang phục.Đối với nữ, quan trọng là
cổ và ve áo.Đối với nam giới quan trọng là ngực và ve áo.
Trước khi đi giao tiếp lần đầu hãy tham khảo lời khuyên của người có kinh
nghiệm về việc phục sức. Nếu bản thân còn nghi ngại thì tốt nhất là ăn vận giản dị,
nhưng gọn gàng, sách sẽ. Vì ăn mặc phổ thông nhưng gọn gàng sạch sẽ luôn hay
hơn cách ăn mặc cầu kỳ nhưng lạc lõng và tạo ra tò mò không đáng có của mọi
người.
Quần áo đi xa nên chọn vải ít nhăn, phòng khi đến nơi chưa kịp ủi.Nên chọn
những quần áo, trang sức sao cho chúng phối hợp được với nhau về màu sắc, chất
liệu.Như vậy sẽ giảm khối lượng quần áo phải mang đi.
Trang phục nam giới không cầu kỳ, diêm dúa mà có phần cứng cáp chững chạc
hơn trang phục nữ giới.Lịch sự mà phổ thông hiện nay của nam giới vẫn là quần
âu, áo sơ mi, giày hay dép có quai sau.Bộ comple, veston thường được ghi nhận là

lịch sự, trọng thị trong môi trường công sở, các nghi lễ ngoại giao và các hoạt
động quan trọng khác. Chú ý là trong môi trường cổ điển, trang trọng comple hay
veston nên mặc màu sẫm, còn trong môi trường khác có thể dùng những màu sáng
sủa hơn.

3

Đồng phục và diện mạo

Đồng phục là một loại trang phục đặc biệt mang tính chuyên dùng dành cho
một nhóm người và chỉ sử dụng trong khi làm việc.Mặc đồng phục khi làm việc
12


(về hình thức) là thể hiện tính nền nếp, quy củ, thống nhất và nghiêm túc của mỗi
cá nhân, mỗi tổ chức, mỗi nhóm người.
Nếu như một bộ trang phục đẹp phụ thuộc và năm yếu tố (nước da, dáng vóc, tính
cách, lứa tuổi và môi trường tiếp xúc) thì một bộ đồng phục đúng nghĩa của nó
phải đảm bảo tính đồng nhất: Đồng nhất về màu sắc, chất liệu, kiểu dáng và đặc
biệt phải phù hợp với tính chất công việc của người sử dụng nó.
Như vậy, mỗi loại công việc sẽ có một loại đồng phục riêng. Trong một nhóm
người làm việc cụ thể phải có cùng một loại đồng phục như nhau, nưng đồng phục
của nhóm công việc này, ở đơn vị này không nhất thiết phải giống đồng phục của
nhóm công việc đó ở đơn vị khác (nhất là trong các doanh nghiệp du lịch).
Đồng phục là một phần quan trọng tạo nên diện mạo con người khi làm việc. Và
nó là yếu tố ảnh hưởng đến ấn tượng ban đầu cho các chủ thể trong giây phút đầu
gặp gỡ.
Thông qua bộ đồng phục của đội ngũ dưới quyền, bước dầu người khách có thể
đánh giá được chủ nhân của nó là người thế nào, cộng đồng ở đơn vị đó làm việc
ra sao. Do vậy, để tạo ấn tượng tốt cho đối tượng tiếp xúc mọi người khi đến cơ

quan làm việc và trước khi vào công việc của mình cần hết sức lưu tâm đến việc
chỉnh trang bộ đồng phục cá nhân. Bởi chính nó là một phần bộ mặt của cơ quan,
đơn vị nơi bạn làm việc.
Hiện nay việc sử dụng đồng phục trong các công sở thuộc mọi lĩnh vực đều đượcc
ác tổ chức quan tâm chú ý. Việc sử dụng đồng phục khi làm việc đã tạo ra được
tính thống nhất, nền nếp và nghiêm túc trong cơ quan doanh nghiệp.Nhờ đó, đã tạo
ra được ấn tượng tốt đẹp cho mọi người trong khi giao tiếp công vụ. Hơn thế nữa,
đồng phục của một cơ quan, doanh nhiệp còn là công cụ quảng cáo hữu hiệu trong
hoạt động kinh doanh.

4

Diện mạo

Diện mạo chính là dáng vẻ bên ngoài (tác phong, thái độ, trang phục, đồng
phục...) của một con người. Các thành viên trong doanh nghiệp cần tạo ra được
diện mạo khỏe khoắn, chững chạc, tươi tắn, lịch sự và vệ sinh trong hoạt động
giao tiếp kinh doanh.
Thông qua phong cách, diện mạo và sự phuc vụ của người lãnh đạo hoặc nhân
viên, khách hàng có thể đánh giá được tính nền nếp, quy củ và khả năng tổ chức
kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Từ đó tạo ra được niềm tin bước đầu cảu khách
13


hàng đối với người phục vụ nói riêng và doanh nghiệp noi chung. Đây chỉ là ấn
tượng ban đầu, nhưng đóng vai trò vô cùng quang trọng trong việc quyết đinh hay
từ chối việc mua và sử dụng hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp.
Diện mạo người phục vụ ảnh hưởng rất lớn tới ấn tượng ban đầu của khách hàng.
Hãy lưu tâm chú ý đến diện mạo, nếu muốn gây được thiện cảm với họ ngay từ
giây phút ban đầu.Bởi vì “Diện mạo khi gặp mặt, tấm lòng lúc chia tay”.

Xã hội càng văn minh, con người càng hiện đại thì những nhu cầu thiết yếu của
cuộc sống con người ngày càng được nâng cao. Bên cạnh những đòi hỏi về chất
lượng trong giáo dục, trong ẩm thực hay sự nhẹ nhàng trong công việc thì một
trong những yêu cầu thiết yếu mà con người ngày nay ở mọi giới, mọi lứa tuổi đều
quan tâm đó chính là nhu cầu về thời trang, hay nói cách khác chính là nhu cầu
làm đẹp cho bản thân.
Có lẽ vì vậy mà ngày nay, thời trang chính là một trong những vấn đề được mọi
người, đặc biệt là giới trẻ lấy làm mối quan tâm hàng đầu khi thực hiện bất kì một
cuộc giao tiếp nào trong xã hội. Từ môi trường học đường đến nơi công sở, từ nơi
vui chơi giải trí đến những buổi dạ tiệc sang trọng…đâu đâu các bạn cũng muốn
mình được nổi bật và đẹp hơn nhờ các bộ trang phục thời trang nhất. Chính điều đó
đã tạo ra “cơn lốc” trong lĩnh vực thời trang hiện nay, khiến cho không ít các bạn
trẻ có xu hướng ngày càng đổi mới trong việc lựa chọn trang phục cho bản thân
trong cuộc sống. Cùng theo đó là một quan niệm mới về cái đẹp trong trang phục.
Nói riêng ở Việt Nam, cách riêng hơn là trong giới trí thức sinh viên hiện nay,
không ít các bạn khi được hỏi “quan niệm của cá nhân về trang phục đẹp hiện nay”
đã cho rằng: đẹp, lịch sự, sang trọng không thể tách rời với những bộ cánh thật môđen, thật đắc tiền… Từ đó mà hình thành nên những sở thích riêng trong thời
trang.Một trong những vấn đề làm các bậc phụ huynh quan tâm ngày nay đó chính
là hiện tượng “ngắn hóa” trong trang phục của các bạn trẻ.Nữ sinh thì đòi diện
những bộ váy thật ngắn khi đến trường.Nam sinh thì đòi mặc quần lửng khi đi học.
Sinh viên cũng không còn thích bị “gò bó” trong những bộ đồng phục do trường
quy định mà họ muốn ngày càng tự khẳng định cá tính của mình hơn qua cách ăn
mặc. Theo các bạn thì đó cũng chính là một trong những tiêu chí trong việc xây
dựng một trường học dân chủ, tôn trọng cá nhân sinh viên !Ngoài ra, người ta cũng
nhìn thấy trang phục dạo phố của các bạn trẻ ngày nay chính là những bộ cánh hở
cả lưng, thật lòe loẹt, và quan trọng là không “đụng hàng”.Mặc những chiếc áo đã
ra đời cách đây một năm sẽ được các bạn liệt vào nhóm người “thích sưu tầm đồ
14

cổ”. Mặc những bộ cánh kín đáo sẽ được giới trẻ ghép cho vào nhóm “con ngoan
trò giỏi”….

5

Thời trang là văn hóa

Thật ra, nhu cầu đổi mới trong thời trang là một nhu cầu tất yếu và cần thiết,
nó càng giúp con người ngày nay dễ dàng định vị và hòa nhập nhanh chóng với
nền văn minh thế giới.Làm sao để thời trang có thể hài hòa với môi trường sống,
với công việc và cá nhân của từng người, từng quốc gia dân tộc chính là điều mà
con người ngày nay quan tâm khi nhắc đến thời trang. Thế nhưng, hòa nhập cũng
không có nghĩa là con người được phép quên đi những vấn đề về văn hóa, nó là
tiêu chí quan trọng khẳng định sự hiện hữu của quốc gia trên bản đồ thế giới. Vì
thế, vấn đề thời trang ngày nay đang cần được các bạn trẻ nhìn nhận lại. Theo tôi,
ăn mặc đẹp, hợp thời trang chính là mặc những trang phục phù hợp với cộng đồng,
với thời đại và hài hòa với cá nhân.
Ông bà ta thường nói “ăn cho mình, mặc cho người” là vì vậy, nghĩa là việc mặc
như thế nào cho đẹp không chỉ là sở thích tuyệt đối của mỗi cá nhân mà quan trọng
là phải phù hợp với hoàn cảnh, với công việc và với cả vóc người của mỗi cá nhân
nữa. Hay nói cách khác, đẹp trong trang phục chính là sự kết hợp của hai yếu tố
hợp lí và hài hòa.
Mỗi quốc gia, mỗi dân tộc đều có những nét văn hóa riêng.Trang phục chính là
một trong những tiếng nói thể hiện nét văn hóa riêng cộng đồng dân cư ấy. Vậy thì
Việt Nam chúng ta, một trong những nước vẫn thường tự hào là có bề dày văn hóa
trong khu vực thì tiếng nói văn hóa của chúng ta thể hiện trong trang phục phải
như thế nào để nổi trội và không trộn lẫn với những nền văn hóa khác trong thời
buổi hội nhập hiện nay ! Thiết nghĩ, phù hợp với văn hóa dân tộc chính là sự cách
tân trên cơ sở kế thừa và phát triển cái đẹp truyền thống. Theo đó, trong thời đại

giao lưu hội nhập ngày nay, chúng ta hoàn toàn có thể chọn lọc các loại trang phục
của các dân tộc bạn và sử dụng có sáng tạo như veston, các kiểu váy nơi công sở
…
Nhưng điều quan trọng nhất là trang phục phải hài hòa với hình thể, nghề nghiệp
của mỗi cá nhân. Phải chăng cùng với vẻ đẹp hình thức chúng ta còn cần phải
chăm sóc đến vẻ đẹp của nhân cách và tâm hồn ? Nếu không thì cái y phục hình
thức kia sẽ trở nên lòe loẹt, kệch cỡm hơn thôi. Rõ ràng đúng như câu nói của ông
bà ta vẫn thường dạy “y phục xứng kì đức” là vậy !
Thế mới biết, trang phục không có pháp luật nào can thiệp, nhưng nó có những qui
tắc ngầm cần phải tuân thủ, đó là văn hóa xã hội. Vậy, theo tôi, trang phục đẹp
chính là trang phục hợp văn hóa, hợp đạo đức và hợp môi trường.
15


III Những điều cần lưu ý khi sử dụng trang phục,
trang sức nam, nữ
1

Những điều cần lưu ý khi sử dụng trang phục, trang sức nam

1.1 Những điều cần lưu ý khi sử dụng trang phục nam
Trang phục sẽ tôn lên vóc dáng con người, vì vậy, quan trọng hơn cả là bạn phải chọn
được trang phục phù hợp với form người mình.
Với nam giới thường không quan tâm tới số đo hay size áo chuẩn, thông thường họ theo
quan điểm thử đồ nào vừa thì sẽ chọn size đấy. Tuy nhiên, để sở hữu những bộ trang
phục chuẩn form thì những thông số sau đây sẽ giúp cánh mày râu có thể chọn được
những chiếc áo vừa in và hơn nữa sẽ không bị lung túng khi mua hàng online.
Khi nhìn vào bảng này, các bạn hãy logic 1 chút nhé. Đừng máy móc và áp đặt quá. Ví
dụ: bạn là nam, cao 1m78, nhưng chỉ nặng 50 kg. Tức là chiều cao fải là size L trở lên và
cân nặng lại thuộc size S. Khi đó bạn nên lựa chọn theo chiều cao, tức là mặc áo size L.

Vì mặc áo vừa chiều dài như thế tốt hơn là mặc áo vừa người nhưng lại quá ngắn? Khi
đó, nếu các bạn muốn sửa hay muốn bóp vào 1 chút thì cũng có thể mang ra ngoài hiệu
may, bóp vào tuỳ theo ý muốn của mình. Rõ ràng là áo rộng thì có thể sửa nhỏ lại được,
còn áo nhỏ thì không thể sửa to ra được.
1.1.1 Xác định size áo cho bạn :
Cách 1:Dựa vào chiều cao và cân nặng
Giả sử các bạn lưỡng lự giữa 2 size áo thì tốt nhất các bạn nên chọn size lớn.
Cách 2:Dựa theo số đo cơ thể

16


Xác định size quần theo vòng bụng hoặc chiều cao

1.1.2 Tham khảo cách chọn áo sơmi nam
Áo sơmi là trang phục lịch sự, trang nhã, luôn đem lại phong cách thanh lịch cho nam
giới. Tuy được sử dụng rộng rãi nhưng việc lựa chọn áo sơmi sao cho phù hợp với mỗi
người thì không phải là chuyện nhỏ.
Sau đây là các gợi ý về cách lựa chọn áo sơmi:
Chất lượng:
Chất lượng được thể hiện qua chất liệu vải, đường khâu mũi chỉ và những chiếc khuy
đính trên áo. Măng-séc và cổ áo cũng có thể nói cho bạn biết áo sơ mi xịn hay không,
măng-sec phải đủ cứng, phẳng, không bị những vết phồng rộp.
Màu sắc:
Những chiếc áo có màu truyền thống như trắng, đen hay xám rất dễ sử dụng trong nhiều
hoàn cảnh khác nhau và dễ dàng kết hợp với các trang phục khác.
Nếu bạn có nhiều sơmi để thay đổi thì có thể mở rộng biên độ về màu sắc. Màu hồng
nhạt được nam giới chọn khá nhiều. Tưởng chừng như màu đó chỉ dành cho phái nữ, thực
ra sơmi nam màu hồng khi được phái nam diện sẽ tạo được ấn tượng và quan trọng là
không hề mất đi vẻ nam tính.

Những chiếc áo kẻ sọc là lựa chọn rất tốt cho vẻ nam tính, mạnh mẽ. Chỉ cần nhớ một
nguyên tắc: Những người gầy không nên mặc màu tối hay kẻ sọc to, người mập không
nên chọn màu quá lòe loẹt, hoặc kẻ ngang, kẻ ca-rô to.
Cổ áo:
Có ba loại cổ phổ biến cho áo sơmi, cổ bẻ xuống thường gặp nhất, cổ bẻ ngấn là kiểu
truyền thống, cổ bẻ dài thường thấy ở những chiếc sơmi cách điệu và thời trang.
Cổ có khuy là một kiểu cổ bẻ nhưng hai bên được đính hai chiếc khuy với mục đích ấn
định nó vào áo. Kiểu này thích hợp khi bạn đeo cà vạt.
Loại cổ tròn có hai ve lượn theo hình tròn. Ngoài ra còn có loại cổ tàu cao 2-3 cm tính từ
chân cổ và không gập xuống.
17


Cổ áo là một chi tiết rất quan trọng, góp phần tạo nên những phong cách khác nhau. Một
chiếc áo cổ cao vừa, không quá rộng sẽ bù lại cho một khuôn mặt nhỏ; trong khi một
chiếc cổ thấp sẽ càng làm cho khuôn mặt vốn dài càng dài hơn.
Chiếc áo sơmi vừa vặn phải có cổ ôm sát. Bạn có thể thử bằng cách đút ngón cái của
mình vào bên trong cổ áo, nếu nó không làm bạn nghẹt thở thì được xem là vừa.
Độ rộng - dài của áo:
Một chiếc áo sơmi được coi là đẹp khi nó ôm vừa vai và lưng của người mặc. Thêm nữa,
hai bên nách phải thật thoải mái, khi ưỡn người ra phía trước hay phía sau đều không cảm
thấy bị kích, chật. Chiếc áo sẽ rất chật nếu bạn có cảm giác bức bí đằng sau lưng.
Nếu bạn có ý định bỏ áo vào quần thì hãy chắc chắn là nó đủ dài để cho dù bạn có vận
động cả ngày thì những vạt áo cũng không bị lòi ra ngoài. Nếu có ý định bỏ áo ngoài
quần thì độ dài không làm cho bạn ngắn thun lủn hay lùn tịt đi.
Độ dài ống tay áo:
Đây là yếu tố rất quan trọng, ống tay áo quá dài sẽ bị chùng ở cổ tay, tạo cảm giác luộm
thuộm; còn nếu quá ngắn sẽ tạo cảm giác cộc cỡn. Tốt nhất, độ dài của ống tay phải kết
thúc ở chỗ bắt đầu của ngón cái, như vậy mới thực sự cân đối.
Cuối cùng, bạn nên có những chiếc áo sơ mi có thể sử dụng được trong nhiều hoàn cảnh.

Nếu ngân sách không quá thừa thãi, hãy bỏ qua những chiếc áo có màu sắc và hoa văn lạ.
Thay vào đó, bạn lựa chọn những chiếc áo một màu như trắng, đen hoặc xám.
Đa dụng:
Cuối cùng nhưng không kém quan trọng là bạn nên chọn những chiếc áo sơmi có thể sử
đụng dược trong nhiều hoàn cảnh. Nếu ngân sách không quá thừa thãi thì hãy bỏ qua
những chiếc áo có màu sắc và hoa văn lạ. Thay vào đó hãy lựa chọn những chiếc áo một
màu như trắng, đen hoặc xám. Đó là những màu truyền thống, dễ kết hợp với các màu
khác và có thể mặc trong nhiều hoàn cảnh.
1.1.3 Kinh nghiệm cho người cao và gầy:
•Đừng mặc sọc dọc vì trông bạn sẽ khô héo. Sọc ngang lớn ở vùng ngực có thể làm
vai bạn rộng hơn.
•Tránh đơn sắc. Nếu chỉ mặc một màu từ đầu đến chân, đặc biệt là màu đen, bạn sẽ
gầy ốm hơn. Vì thế, nên ngắt cái nhìn ra bằng cách mặc vài màu khác nhau.
•Chọn áo vừa vặn. Sơ mi lùng thùng, không gọn gàng sẽ khiến bạn giống như cây
cột buồm. Tuy nhiên, chiếc áo quá ôm người cũng sẽ nhấn thân trên gầy gò của bạn.

18


Tránh giày mũi nhọn vì sẽ khiến bạn trông không cân đối. Để cân bằng, nên đi giày
mũi vuông, hay góc cạnh. Nếu chơi thể thao, giày mũi vuông hơi khó tìm, bạn nên
tránh loại quá tròn mà thôi.
Tránh quần jeans ôm. Kiểu các ca sĩ nhạc rock vào những năm 1980 sẽ không khiến
bạn quyến rũ hơn, vì thế đừng mặc jeans ôm. Loại ống suông hay lưng cao với
đường chân dài sẽ hợp với bạn.
Chọn màu sáng: Màu trắng, kem, xanh dương nhạt, xám nhạt sẽ giúp bạn nhìn đỡ
gầy.
1.1.4 Kinh nghiệm cho người to mập:
Tránh xa các sọc ngang, nhất là tại khu vực bụng. Những gì bạn có thể mặc một cách
tự hào là áo sơ mi và quần dài với sọc dọc. Sọc dọc sẽ kéo mắt hướng xuống, làm

người bạn nhìn dài hơn và thanh mảnh hơn.
Comple sọc nhỏ rất phù hợp với bạn, nhất là đi cùng với áo sơ mi đen. Sọc nhỏ cũng
rất tuyệt khi phối cùng jeans đen hay quần dài đen. Để mặc bình thường, bạn nên tìm
chất liệu nhung kẻ, chất liệu nhẹ với đường kẻ thật thanh mảnh.
Tránh áo xẻ tà đôi, nhất là đối với áo jacket, vì đường xẻ sẽ tập trung chú ý vào mông
của bạn. Bạn có thể dùng loại xẻ một tà hay không xẻ gì cả thì tốt hơn.

19


Mua quần áo vừa vặn, không quá ôm hay quá rộng.
Dùng màu đơn sắc: Áo sơ mi và quần dài có màu tương phản với nhau (như trắng và
đen) sẽ khiến hình ảnh của bạn bị ngắt đôi và làm cho phần bụng nổi bật hơn. Hãy
chọn áo và quần có cùng tông màu để tạo sự gọn ghẽ. Nên thêm màu cho các phụ
trang để cái nhìn không u ám.
Tránh áo cổ lọ. Nên chọn áo cổ chữ V, tay dài. Kiểu cổ này sẽ kéo cái áo nhìn xuống
dưới và hiệu ứng của nó khiến người bạn trông đẹp hơn. Cổ chữ V cũng giúp cổ bạn
trông cao hơn.
Trừ khi bạn đang đi du lịch ở bãi biển, nên tránh các loại áo thun, áo có họa tiết lớn
hay rối mắt vì chúng sẽ tập trung sự chú ý vào nửa thân trên. Áo sơ mi có họa tiết
phù hợp nhất với bạn là loại họa tiết nhỏ, khoảng cách xa nhau.

20


Đeo thắt lưng để khiến vòng eo có vẻ nhỏ hơn, nhưng đừng thít quá chặt vì sẽ phản
tác dụng.

1.1.5 Kinh nghiệm cho người thấp:
Nên chọn giày mũi vuông. Giày mũi nhọn chỉ phù hợp khi bạn cao và ống quần có

thể phủ gần hết giày. Nếu bạn nhỏ con mà đôi giày lại quá to hay dài, trông bạn sẽ
hơi giống chàng hề. Nên tăng thêm chiều cao cho giày và mặc quần dài phủ che gót
giày.
Có thể dùng cà vạt, dây chuyền hay mũ để khuôn mặt trở thành trọng tâm của sự chú
ý thay vì chiều cao.
Với người nhỏ con, những họa tiết lớn trên trang phục sẽ nhấn chìm họ. Nên chọn
họa tiết nhỏ thôi, có màu trắng hay đen.
Hãy cố gắng dùng họa tiết cân xứng với vóc dáng của bạn.
Nên mặc quần có hạ đáy ngắn (hạ đáy là khoảng cách từ đũng quần đến cạp quần) để
chân có vẻ dài hơn.

21


Chọn kiểu cổ áo thanh mảnh. Loại cổ lớn sẽ khiến cơ thể bạn không cân xứng. Nếu
quá thấp, bạn nên kiếm loại cà vạt khổ nhỏ và ngắn.

Hy vọng những kinh nghiệm trên đây sẽ giúp phái nam có những lựa chọn trang
phục đúng đắn nhất phù hợp với vóc dáng của mình.
1.2

Những điều cần lưu ý khi sử dụng trang sức nam

Là phái mạnh thì việc lựa chọn trang sức sao cho khéo léo nhằm thể hiện bản lĩnh,
cá tính của người đàn ông. Trang sức dành cho nam giới có thể là: dây chuyền, khuyên,
nhẫn đơn, nhẫn cưới… để kết hợp với trang phục, mái tóc, màu da,…một cách tinh tế và
đẹp nhất. Nếu chọn trang sức không phù hợp thì nam giới vừa mất tiền, thời gian mà đặc
biệt là mất đi phong cách vốn có của mình. Dưới đây là những bí quyết chọn trang sức
đẹp cho nam giới, các bạn hãy bỏ vào túi kinh nghiệm của mình nhé!
22

Liệt kê công dụng các món trang sức định sắm
Hiện nay có rất nhiều cửa hàng trang sức nổi tiếng về trang sức nam nữ. Khi các bạn nam
định mua một chiếc nhẫn hay một sợi dây chuyền thì hãy liên tưởng đến trang phục, màu
da của mình để lựa chọn món đồ ưng ý nhất. Khi bạn đến cửa hàng vô số trang sức lộng
lẫy với nhiều kiểu dáng độc đáo thì bạn đừng phân tâm hãy chú ý tới món đồ có ích cho
mình. Nên mua trang sức theo sở thích vì khi mình thích thì mới yêu món đồ đó được và
sử dụng thường xuyên thay vì tham khảo nhiều ý kiến bạn bè người thân. Đây là cách
chọn trang sức đẹp cho nam giới dễ dàng nhất.

1.2.1

Tránh xa loại trang sức khiến bạn không thoải mái

Tránh sức mục đích là tôn lên nét đẹp của bạn, giúp bạn tự tin hơn với môi trường xung
quanh. Do đó, không vì lí do gì mà chọn những trang sức rườm rà, phức tạp khiến cho
bạn không thỏa mái khi sử dụng. Nam giới nên chọn kiểu trang sức đơn giản nhưng thể
hiện sự bản lĩnh trong đó. Đồng thời nên chọn những mẫu trang sức thịnh hành để
không bị lỗ mốt theo thời gian.
1.2.2

Cẩn thận với màu sắc

Tùy màu màu da từng người mà các bạn nam nên chọn loại phù hợp với mình, thể hiện
đẳng cấp thời trang, sự tự tin,…hơn là chọn những trang sức không phù hợp làm mình
xấu đi.
Trong những kinh nghiệm hướng dẫn chọn mua trang sức cho nam giới thường quan tâm
nhiều đến màu sắc. Phái mạnh có màu da ấm nên chọn trang sức vàng, đỏ hay hồng còn
đối với da ngâm nên chọn màu xanh dương, màu bạc, xanh lá cây. Trường hợp dùng

trang sức màu trắng, đen, tím thì các bạn có màu da trắng hồng. Tùy vào màu da mà có
trang sức phù hợp với mình.
Lưu ý đến màu tóc – khuôn mặt
Trang sức bạn mua nên cân nhắc làm sao cho hài hòa tổng thể khuôn mặt với mái tóc.
Trang sức sẽ tôn vinh khuôn mặt bạn sáng hơn và làm mái tóc thêm quyến rũ.
Chất lượng là trên hết
Sau khi đã quyết định chọn món trang sức vừa ý thì điều cuối cùng là bạn phải xem đến
chất lượng như thế nào. Chọn món hàng đúng chất lượng sẽ giúp cho trang sức kéo dài
tuổi thọ với thời gian và bảo vệ sức khỏe của chính bạn.
23


Chọn mua trang sức là một trong những vấn đề khó nhất khi tạo phong cách ăn mặc cho
nam giới. Vấn đề xuất phát từ quan niệm những món trang sức như nhẫn, dây chuyền và
vòng tay chỉ dành riêng cho phái nữ.

1.2.3 Nhẫn
Đàn ông thích hợp với các trang sức có tính kim loại. Nhẫn kim loại một màu bằng
vàng, bạc hoặc bạch kim là sự lựa chọn của một người đàn ông cổ điển. Nên chú ý trong
việc phối hợp những món kim loại bạn mang trên người – nếu bạn đang đeo một chiếc
nhẫn bạc, nên kết hợp với một khóa thắt lưng bạc hoặc khuy măng séc cũng có màu bạc.
Trang phục của bạn chỉ nên hiển thị một tone màu kim loại mà thôi.

Một số mẫu nhẫn của Theo Fennell và Shamballa

24


1.2.4 Vòng tay
Việc đeo những chiếc vòng ở tay có thể giúp bạn thể hiện cá tính, đẳng cấp và bản

lĩnh của mình. Hãy nhớ, với những bạn nam có cổ tay nhỏ có thể lợi dụng việc đánh lừa
thị giác bằng một vòng tay lớn hơn; với những người có xương nhỏ nên tìm một cái gì đó
mạnh mẽ hơn nhưng đừng quá rộng và to bản.

Quý vị có thể tham khảo thêm bài viết về những kiểu vòng tay cho phái nam tại đây
1.2.5 Dây chuyền
Với dây chuyền, dây đeo cổ, sự đơn giản, gọn ghẽ và truyền thống là tốt nhất. Dây
đeo cổ cho nam thường được thiết kế dày hơn so với của nữ, do đó đừng nghĩ bạn phải
mua loại dây đeo cổ thật dày mới thể hiện được bản lĩnh đàn ông. Nên chọn dây cổ phù
hợp với ngoại hình; nếu bạn có phần cổ to, loại vòng cổ có bản to và dày chút sẽ trông
cân xứng hơn những loại dây có bản mỏng. Không nên bỏ qua yếu tố màu da khi chọn
dây đeo cổ. Bạn nam có màu da sậm hơn sẽ không hợp với các dây đeo cổ bằng da màu
đen,và những bạn có màu da hơi nâu sẽ không đẹp với các vòng cổ có màu nâu vàng

25