BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2
NGUYỄN THỊ ÁNH NGỌC
PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG TRUNG
CẤP HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
HÀ NỘI - NĂM 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2
NGUYỄN THỊ ÁNH NGỌC
PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG TRUNG
CẤP HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học
PGS.TS. TRẦN QUỐC THÀNH
LỜI CẢM ƠN
Học viên gửi lời cảm ơn chân thành sâu sắc nhất tới:
- Trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội 2, Ban giám hiệu Nhà trƣờng
- Phòng Sau đại học
- Các thầy cô giáo
Đã quan tâm, động viên tạo môi trƣờng học tập và giảng dạy nhiệt tình
để học viên và các bạn học viên trong lớp có đƣợc kết quả nhƣ ngày
hôm nay.
- Đặc biệt xin chân thành cảm ơn PGS.TS. Trần Quốc Thành – Ngƣời
thầy đã trực tiếp chỉ dẫn giúp đỡ học viên trong quá trình triển khai,
nghiên cứu, hoàn thành đề tài nghiên cứu “ Phát triển đội ngũ giáo viên
trƣờng Trung cấp Hà Nội”
- Thƣ viện Quốc gia, thƣ viện trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội đã tạo
điều kiện để học viên tiếp cận đƣợc những tài liệu quý báu.
- Các thành viên trong lớp, trong nhóm đã tạo sự kết nối sâu sắc, tạo
động lực, động viên để học viên có thêm sức mạnh, quyết tâm hoàn
thành bản luận văn đúng tiến độ.
- Cán bộ, giáo viên nơi học viên công tác, gia đình và những ngƣời bạn
tâm giao đã giúp đỡ, ủng hộ trong suốt quá trình học tập và trong quá
trình thực hiện luận văn.
- Các Phòng, Ban, Khoa của trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội 2 đã hỗ trợ
học viên và các bạn trong quá trình học tập tại trƣờng.
- Một lần nữa xin đƣợc tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới lãnh đạo Nhà trƣờng,
lãnh đạo Phòng Sau đại học và các chuyên viên Phòng đã quan tâm, chỉ
dẫn, động viên chúng em trong suốt khóa học. Chúng em vô cùng tự
hào là học viên chuyên ngành Quản lý giáo dục K18_Đại học Sƣ phạm
Hà Nội 2, những tình cảm mộc mạc, chân thành, nhiệt tình giảng dạy
của các thầy cô sẽ là những kỷ niệm không thể phai mờ. Cảm ơn Nhà
trƣờng không chỉ tạo ra những cơ hội học tập nâng cao trình độ mà còn
tạo ra một không gian học tập kết nối tất cả các học viên ở mọi miền
đất nƣớc có cơ hội gặp gỡ, học hỏi lẫn nhau và cùng phát triển.
Một lần nữa xin được chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 18 tháng 8 năm 2016
Học viên
Nguyễn Thị Ánh Ngọc
LỜI CAM ĐOAN
Học viên xin cam đoan kết quả nghiên cứu trong luận văn là quá trình
làm việc nghiêm túc dƣới sự hƣớng dẫn của PGS.TS. Trần Quốc Thành –
Thầy hƣớng dẫn luận văn.
Các số liệu, tài liệu trích dẫn trong luận văn hoàn toàn trung thực,
khách quan.
Hà Nội, ngày 18 tháng 8 năm 2016
Học viên
Nguyễn Thị Ánh Ngọc
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài ........................................................................................ 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................. 2
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu .......................................................... 2
4. Giả thuyết khoa học .................................................................................. 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................ 3
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ............................................................... 3
7. Phƣơng pháp nghiên cứu........................................................................... 4
8. Cấu trúc luận văn ...................................................................................... 4
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ......... 5
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................ 5
1.1.1. Các nghiên cứu ở nƣớc ngoài ........................................................... 5
1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nƣớc ........................................................... 6
1.2. Bối cảnh đổi mới giáo dục và yêu cầu đặt ra với đội ngũ giáo viên
Trung cấp chuyên nghiệp, phát triển đội ngũ giáo viên Trung cấp chuyên
nghiệp .......................................................................................................... 11
1.2.1. Bối cảnh đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay ..................... 11
1.2.2. Yêu cầu đặt ra với đội ngũ giáo viên và phát triển đội ngũ giáo viên
trung cấp chuyên nghiệp trong giai đoạn hiện nay .................................. 13
1.3. trƣờng Trung cấp chuyên nghiệp trong hệ thống giáo dục quốc dân .. 15
1.3.1. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ của trƣờng Trung cấp chuyên nghiệp ......... 15
1.3.2. Chức năng và nhiệm vụ của giáo viên trƣờng Trung cấp chuyên
nghiệp ....................................................................................................... 17
1.4. Phát triển đội ngũ giáo viên trung cấp chuyên nghiệp trong giai đoạn
hiện nay. ...................................................................................................... 19
1.4.1. Khái niệm phát triển, phát triển nguồn nhân lực và phát triển đội
ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp chuyên nghiệp ...................................... 19
1.4.2. Mô hình quản lý nguồn nhân lực ................................................... 21
1.4.3. Phát triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp chuyên nghiệp theo
tiếp cận phát triển nguồn nhân lực ........................................................... 22
1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung
cấp chuyên nghiệp ....................................................................................... 30
1.5.1. Các yếu tố chủ quan (về phía lãnh đạo nhà trƣờng, giáo viên)...... 30
1.5.2. Các yếu tố khách quan (cơ chế chính sách, các yếu tố xã hội...) ... 31
Kết luận chƣơng 1 ........................................................................................... 32
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG
TRUNG CẤP HÀ NỘI TRONG THỜI GIAN QUA ..................................... 33
2.1. Tổ chức khảo sát thực trạng ................................................................. 33
2.1.1. Mục đích khảo sát .......................................................................... 33
2.1.2. Nội dung khảo sát ........................................................................... 33
2.1.3. Phương pháp khảo sát .................................................................... 33
2.1.4. Tiêu chí và thang đánh giá ............................................................. 34
2.1.5. Mẫu khảo sát và địa bàn khảo sát (trình bày vài nét về trường
Trung cấp Hà Nội) ................................................................................... 34
2.2. Thực trạng đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp Hà Nội ..................... 35
2.2.1. Số lượng đội ngũ giáo viên ............................................................ 35
2.2.2. Cơ cấu đội ngũ giáo viên ............................................................... 35
2.2.3. Chất lượng đội ngũ giáo viên ......................................................... 36
2.3. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên tại trƣờng Trung cấp Hà Nội 42
2.3.1. Quy hoạch đội ngũ giáo viên ......................................................... 42
2.3.2. Tuyển chọn đội ngũ giáo viên…………………...………………..43
2.3.3. Tổ chức sử dụng đội ngũ giáo viên ................................................ 44
2.3.4. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ........................................... 46
_Toc456272675
2.3.5. Kiểm tra đánh giá đội ngũ giáo viên.............................................. 47
2.3.6. Tạo môi trường làm việc cho đội ngũ giáo viên ............................ 48
2.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung
cấp Hà Nội ................................................................................................... 51
2.4.1. Các yếu tố chủ quan (về phía lãnh đạo nhà trường, giáo viên..) .. 51
2.4.2. Các yếu tố khách quan (cơ chế chính sách, các yếu tố xã hội...) .. 53
2.5. Đánh giá thực trạng công tác phát triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung
cấp Hà Nội................................................................................................... 55
2.5.1. Thành công và nguyên nhân .......................................................... 55
2.5.2. Hạn chế và nguyên nhân ................................................................ 56
Kết luận chƣơng 2 ........................................................................................... 59
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG
TRUNG CẤP HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY .......................... 60
3.1. Nguyên tắc đề xuất ............................................................................... 60
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ................................................ 60
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ................................................. 60
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ................................................... 60
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn, khả thi ................................... 61
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ.................................................. 61
3.2. Các biện pháp cụ thể ............................................................................ 62
3.2.1. Lập kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên theo định hướng phát
triển nhà trường đến năm 2020................................................................ 62
3.2.2. Tuyển chọn đội ngũ giáo viên theo năng lực và chức danh nghề
nghiệp ....................................................................................................... 64
3.2.3. Sử dụng hợp lý đội ngũ giáo viên nhà trường theo năng lực ........ 68
3.2.4. Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo
viên theo hướng chuẩn hóa ...................................................................... 70
3.2.5. Tăng cường kiểm tra, đánh giá chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ
giáo viên ................................................................................................... 73
3.2.6. Xây dựng và hoàn thiện chế độ chính sách đối với giáo viên ........ 76
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .......................................................... 79
3.4. Khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp phát
triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp Hà Nội....................................... 80
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ................................................................... 80
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm.................................................................... 80
3.4.3. Mẫu khảo nghiệm ........................................................................... 81
3.4.4. Phương pháp và tiêu chí đánh giá khảo nghiệm............................ 81
3.4.5. Kết quả khảo nghiệm ...................................................................... 81
Kết luận chƣơng 3 ........................................................................................... 86
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 87
1. Kết luận ................................................................................................... 87
2. Khuyến nghị ............................................................................................ 89
2.1. Với Bộ giáo dục và Đào tạo .............................................................. 89
2.2. Với Ban Giám hiệu trường Trung cấp Hà Nội.................................. 89
BẢNG CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
Stt
Chữ viết tắt
Nội dung
1
ĐNGV
Đội ngũ giáo viên
2
KT – XH
Kinh tế xã hội
3
TCCN
Trung cấp chuyên nghiệp
4
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
5
UBND
Ủy ban Nhân dân
6
GV
Giáo viên
7
NCKH
Nghiên cứu khoa học
8
HSSV
Học sinh sinh viên
9
QL
Quản lý
10
TCCB
Tổ chức cán bộ
11
HS
Học sinh
12
NĐ-CP
Nghị định Chính phủ
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Nội dung phát triển đội ngũ giáo viên…………………...……… 20
Sơ đồ 1.2. Quản lý nguồn nhân lực theo Leonard Nadler …………………. 22
Bảng 2.1. Mẫu khảo nghiệm ......................................................................... 35
Bảng 2.2. Cơ cấu đội ngũ giáo viên …………………………………..…… 35
Bảng 2.3.Thực trạng phẩm chất đạo đức nghề nghiệp của giáo viên …..… 36
Bảng 2.4. Thực trạng năng lực giảng dạy của giáo viên ……………..……. 37
Bảng 2.5. Năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục và rèn luyện học sinh
trong nhà trƣờng …………………………….…………………………….. 38
Bảng 2.6. Năng lực nghiên cứu khoa học của giáo viên trong nhà trƣờng…..… 39
Bảng 2.7. Năng lực phát triển nghề nghiệp của giáo viên trong nhà trƣờng ......... 41
Biểu đồ 2.1. Phẩm chất đạo đức nghề nghiệp và năng lực nghề nghiệp của
giáo viên trƣờng Trung cấp Hà Nội ………………...……………………… 42
Bảng 2.8. Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ giáo viên …..………….. 42
Bảng 2.9. Tuyển chọn đội ngũ giáo viên ....................................................... 43
Bảng 2.10. Tổ chức sử dụng đội ngũ giáo viên ………………...………….. 45
Bảng 2.11. Tổ chức đào tạo, bồi dƣỡng đội ngũ giáo viên……...…………. 46
Bảng 2.12. Kiểm tra đánh giá đội ngũ giáo viên……………..…………….. 47
Bảng 2.13. Thực hiện chế độ chính sách tạo động lực phát triển giáo viên…... 48
Bảng
2.14.
Bảng
tổng
hợp
phát
triển
đội
ngũ
giáo
viên
trƣờng Trung cấp Hà Nội ……………………………………………….. 49
Biểu đồ 2.2. Mức độ thực hiện các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên
trƣờng Trung cấp Hà Nội …………………………..……………………… 50
Bảng 2.15. Đánh giá ảnh hƣởng của các yếu tố chủ quan ảnh hƣởng tới phát
triển đội ngũ giáo viên …………………………...………………………… 51
Biểu đồ 2.3. Ảnh hƣởng của yếu tố chủ quan đến công tác công tác phát triển
đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp Hà Nội ………………………………. 52
Bảng 2.16. Đánh giá ảnh hƣởng của các yếu tố khách quan đến phát triển đội
ngũ giáo viên ………………………………………………………………. 53
Biểu đồ 2.4. Mức độ ảnh hƣởng của các yếu tố chủ quan và khách quan đến
phát triển đội ngũ giáo viên …………………………….………………….. 55
Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên ..... 80
Bảng 3.1. Mẫu khảo nghiệm ......................................................................... 81
Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của biện pháp phát triển đội ngũ
giáo viên ........................................................................................................ 81
Bảng 3.3. Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi của biện pháp phát triển đội
ngũ giáo viên ................................................................................................. 83
Bảng 3.4. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và khả thi của các biện pháp phát
triển đội ngũ giáo viên.................................................................................... 84
Biểu đồ 3.1. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và khả thi của biện pháp phát
triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp Hà Nội………………………….. 85
1
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Đội ngũ giáo viên có vai trò quyết định trong việc nâng cao chất lƣợng
đào tạo của một trƣờng chuyên nghiệp. Do đó, phát triển đội ngũ giáo viên luôn
là yêu cầu cấp thiết ở mọi giai đoạn phát triển của nhà trƣờng.
Trong giai đoạn đất nƣớc có nhiều sự thay đổi tích cực về kinh tế, xã hội,
văn hóa, chính trị. Sự hội nhập và toàn cầu hóa ở các lĩnh vực là không thể
tránh khỏi, điều đó đòi hỏi ngƣời giáo viên phải có năng lực chuyên môn sâu
và theo kịp sự phát triển của những nƣớc trong khu vực cũng nhƣ những nƣớc
trên thế giới. Cạnh tranh trong các ngành nghề ngày càng khốc liệt. Thời gian
luôn luôn phải chạy đua vì cạnh tranh về chất lƣợng, kinh phí, thời gian… là
yếu tố hàng đầu quyết định sự thành công của bất kỳ một cơ sở hoạt động hoạt
động kinh tế, giáo dục nào.
Kinh tế phát triển dẫn đến thị trƣờng lao động luôn biến động điều đó
đòi hỏi ngƣời lãnh đạo các đơn vị phải tìm tòi các hƣớng để duy trì và phát
triển nhà trƣờng. Để thực hiện đƣợc chủ trƣơng đó đội ngũ giáo viên phải
nắm bắt đƣợc những kiến thức phù hợp với thực tiễn yêu cầu phát triển kinh
tế đất nƣớc.
Đất nƣớc đang trong giai đoạn công nghiệp hóa hiện đại hóa nên để bắt
kịp nhanh với xu thế phát triển của nền công nghiệp hiện đại đòi hỏi ngƣời
giáo viên phải không ngừng nâng cao trình độ. Luôn luôn phải trau dồi kiến
thức, nghiên cứu tìm tòi những nội dung mới của những nƣớc tiên tiến áp
dụng và nghiên cứu phù hợp để đƣa vào giảng dạy trong nhà trƣờng.
Đất nƣớc càng phát triển, hội nhập, đòi hỏi tự do cá nhân của con ngƣời
tăng cao. Nhu cầu thỏa mãn của cá nhân tăng, chính vì vậy đội ngũ giáo viên
nhà trƣờng phải học tập nghiên cứu tìm tòi không ngừng nhằm bắt kịp với sự
phát triển nhu cầu ngày càng cao của ngƣời sử dụng sản phẩm mà giáo dục là
sản phẩm tinh túy tuyệt vời của nhân loại.
2
Thực tế trong những năm qua đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp Hà
Nội đã đảm nhận đƣợc nhiệm vụ của mình nâng cao chất lƣợng đào tạo trong
nhà trƣờng. Công tác phát triển đội ngũ giáo viên của nhà trƣờng đã đạt đƣợc
kết quả nhất định tạo ra đƣợc đội ngũ giáo viên nguồn nhân lực giáo dục tốt
trong nhà trƣờng. Tuy nhiên đứng trƣớc yêu cầu đổi mới giáo dục còn bộc lộ
những hạn chế và bất cập về các mặt: công tác bố trí sắp xếp đội ngũ giáo
viên đôi chỗ còn chƣa phù hợp, chƣa phát huy đƣợc năng lực, sở trƣờng của
mỗi cá nhân; chƣa có cơ chế chính sách đãi ngộ thỏa đáng để khuyến khích
đội ngũ giáo viên và thu hút ngƣời tài...
Nghiên cứu về phát triển, phát triển nguồn nhân lực giáo dục đã có
nhiều công trình nghiên cứu tập trung vào đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên ở
các cấp phổ thông; cán bộ quản lý và giáo viên ở các trƣờng đại học, cao
đẳng. Tuy nhiên, phát triển đội ngũ giáo viên ở trường Trung cấp chuyên
nghiệp trong giai đoạn hiện nay còn ít được nghiên cứu.
Xuất phát từ các lí do trên, tôi chọn đề tài “Phát triển đội ngũ giáo viên
trường Trung cấp Hà Nội trong giai đoạn hiện nay”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên
ở trƣờng Trung cấp Hà Nội, đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ giáo
viên của nhà trƣờng nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ giáo viên từ đó nâng
cao chất lƣợng đào tạo của nhà trƣờng.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp chuyên nghiệp
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên ở trƣờng Trung cấp Hà Nội
trong giai đoạn hiện nay.
3
4. Giả thuyết khoa học
Công tác phát triển đội ngũ giáo viên ở trƣờng Trung cấp Hà Nội đã đạt
đƣợc những kết quả nhất định, nhƣng đứng trƣớc yêu cầu đổi mới giáo dục
hiện nay thì còn bất cập và hạn chế. Nếu đề xuất và áp dụng các biện pháp phát
triển đội ngũ giáo viên phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục và hoàn cảnh cụ
thể của nhà trƣờng thì sẽ góp phần nâng cao chất lƣợng đội ngũ giáo viên từ đó
góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo trong trƣờng Trung cấp Hà Nội.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Xác định cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giáo viên trường
Trung cấp trong giai đoạn hiện nay
5.2. Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng đội ngũ giáo viên và công
tác phát triển đội ngũ giáo viên ở trường Trung cấp Hà Nội.
5.3. Đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên trường Trung
cấp Hà Nội trong giai đoạn hiện nay.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
6.1. Nghiên cứu biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên trường Trung
cấp Hà Nội trong giai đoạn hiện nay
Đội ngũ giáo viên ở trƣờng Trung cấp Hà Nội bao gồm giáo viên dạy
các môn chung và giáo viên dạy các môn chuyên ngành. Đề tài luận văn chỉ
nghiên cứu biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên dạy các môn chuyên ngành.
6.2. Khách thể khảo sát
Nhóm 1: Cán bộ quản lý nhà trƣờng, phòng ban và các khoa (17 ngƣời)
Nhóm 2: Giáo viên của nhà trƣờng (65 ngƣời)
6.3. Địa bàn nghiên cứu: trường Trung cấp Hà Nội
6.4. Giới hạn về thời gian
Định hƣớng thời gian phát triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp Hà
Nội đến năm 2020
Thời gian lấy số liệu: Từ năm 2013 đến 2016
4
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích, tổng hợp, hệ thống
hoá các tài liệu lý luận về phát triển đội ngũ giáo viên ở trƣờng Trung cấp.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phƣơng pháp quan sát;
Phƣơng pháp điều tra; Phƣơng pháp phỏng vấn sâu; Phƣơng pháp tổng kết
kinh nghiệm; Phƣơng pháp nghiên cứu sản phẩm; Phƣơng pháp chuyên gia;
Phƣơng pháp khảo nghiệm.
7.3. Nhóm phương pháp toán thống kê: Luận văn sử dụng một số công
thức toán thống kê nhƣ tính tình suất, số trung bình, hệ số tƣơng quan... để
định lƣợng kết quả nghiên cứu trên cơ sở đó rút ra những kết luận khoa học
khái quát về phát triển đội ngũ giáo viên ở trƣờng Trung cấp Hà Nội.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham
khảo, phụ lục, luận văn gồm 3 chƣơng:
Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giáo viên trung cấp
chuyên nghiệp trong giai đoạn hiện nay.
Chương 2: Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp
Hà Nội thời gian qua.
Chương 3: Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên trƣờng Trung cấp Hà
Nội trong giai đoạn hiện nay
5
Chƣơng I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Phát triển nguồn nhân lực có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với xã hội
và giáo dục, cho nên đã tập trung rất nhiều công trình nghiên cứu về lý luận
và thực tiễn.
Từ những năm 1980, nhà xã hội học ngƣời Mỹ Leonard Nadler đã đƣa
ra sơ đồ quản lý nguồn nhân lực, diễn tả mối quan hệ và các nhiệm vụ quản lý
nguồn nhân lực. Theo Leonard Nadler quản lý nguồn nhân lực gồm có 3
nguồn nhân lực chính là: Phát triển nguồn nhân lực (gồm giáo dục, đào tạo,
bồi dƣỡng, phát triển, nghiên cứu, phục vụ); Sử dụng nguồn nhân lực (gồm
tuyển dụng, sàng lọc, bố trí); Môi trƣờng nguồn nhân lực (gồm mở rộng
chủng loại làm việc, mở rộng quy mô làm việc, phát triển tổ chức). [7]
Khi đề cập đến phát triển đội ngũ giáo viên, một số nghiên cứu gần đây
đề cao việc phát triển bền vững và sự thích ứng nhanh của giáo viên, với sự
xuất hiện của các công nghệ dạy học hiện đại, sự phát triển nhanh của khoa
học kỹ thuật, yêu cầu về vai trò và chức năng của ngƣời thầy càng trở nên cần
thiết. Vấn đề đặt ra là giáo viên phải thích ứng cao trƣớc yêu cầu đổi mới.
Daniel R.Beerens đã chủ trƣơng tạo ra một nền văn hóa của sự thúc đẩy, có
động lực và luôn học tập trong đội ngũ; coi đó là giá trị mới, yếu tố chính tạo
nên nhà giáo. Ông cho rằng tính động trong tăng trƣởng, giáo viên phải biết tự
làm mới mình để có thể đảm đƣơng đƣợc nhiệm vụ. Nhà giáo theo ông trƣớc
hết phải là nhà chuyên môn, đồng thời nhà giáo phải là nhà lãnh đạo (trong
lãnh đạo hoạt động của học sinh).
Các tác giả Day,C (1994), nhấn mạnh đến sự cần thiết phải phát triển
đội ngũ giáo viên do những yêu cầu mới của thời đại và quan niệm phát triển
6
đội ngũ giáo viên là phát triển về chuyên môn cho đội ngũ giáo viên và đƣa ra
các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên: Xây dựng chiến lƣợc và chính
sách phát triển đội ngũ; đào tạo các kiến thức và kĩ năng cơ bản về sƣ phạm
và quản lý; phát triển mạng lƣới chuyên môn dạy học. [35]
Tác giả FieldenJ, (1998) cho rằng: khuyến khích nhiều lực lƣợng tham
gia vào việc phát triển đội ngũ (trƣờng đại học, các tổ chức tƣ nhân, các tổ
chức phi chính phủ...), đào tạo từ xa, xây dựng môi trƣờng làm việc khuyến
khích giáo viên, trao quyền tự chủ cho nhà trƣờng trong việc đào tạo đội ngũ,
xây dựng văn hóa hợp tác, sự tham gia của các lực lƣợng vào phát triển
chuyên môn cho đội ngũ giáo viên, yêu cầu các cá nhân có kế hoạch phát
triển chuyên môn cho bản thân. [38]
Blackwell R, Blackmonre (2003), đề xuất các giải pháp phát triển đội
ngũ; xây dựng các khoa thành những cộng đồng học tập và đào tạo giáo viên,
khuyến khích việc dạy học dựa trên các kết quả nghiên cứu; đƣa công nghệ
thông tin vào quá trình bồi dƣỡng đội ngũ và tạo các điều kiện hỗ trợ việc
phát triển đội ngũ. [36]
Để đạt đƣợc mục đích phát triển đội ngũ giáo viên theo Barnes J,
Benrendt B (1994) cần: Cải tiến chƣơng trình đào tạo; tích hợp các môn học
trong quá trình đào tạo; chia sẻ kinh nghiệm giữa các giáo viên; xây dựng các
chính sách phát triển đội ngũ. [37]
Nhìn một cách khái quát các công trình nghiên cứu về phát triển đội ngũ
giáo viên đều đưa ra các giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên về số lượng
về cơ cấu đặc biệt là chất lượng đội ngũ giáo viên.
1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước
Ở trong nƣớc đã có nhiều công trình nghiên cứu về giáo viên và phát
triển đội ngũ giáo viên gắn với tên tuổi của các nhà khoa học Mạc Văn Trang,
Đặng Quốc Bảo, Vũ Ngọc Hải, Trần Bá Hoành, Đinh Quang Báo, Nguyễn Trí
…Có thể nêu ra một số công trình nghiên cứu sau về phát triển đội ngũ giáo
viên.
7
Mạc Văn Trang đã nêu lên yêu cầu quản lý nhân sự và quản lý nhân
lực. Ông cho rằng quản lý nhân lực là một khái niệm hoàn toàn mới: "Coi con
ngƣời là một nguồn lực, một nguồn vốn cần đƣợc đầu tƣ, hỗ trợ phát triển.
Đây là một nguồn lực đặc biệt có thể sinh lợi lớn và cũng có thể gây hại tùy
thuộc vào việc đầu tƣ phát triển, quản lý... Ông đƣa ra khái niệm về quản lý
nhân sự trong giáo dục-đào tạo. Quản lý nhân lực là hoạt động của chủ thể
quản lý gồm tuyển chọn, sử dụng, duy trì, động viên, phát triển và tạo điều
kiện thuận lợi cho cán bộ giáo viên, công nhân viên làm việc có hiệu quả,
nhằm đạt đƣợc các mục tiêu của tổ chức giáo dục - đào tạo, đồng thời cải
thiện đời sống vật chất và tinh thần của họ ngày càng một tốt hơn". Ông đã
phân tích những đặc trƣng của lao động sƣ phạm và vai trò của quản lý nhân
lực; ông cho rằng quản lý nhân lực trong giáo dục - đào tạo rất quan trọng,
quan trọng hơn bất cứ một lĩnh vực nào khác vì đây là lao động làm ra sản
phẩm đặc biệt, vừa phải chặt chẽ, có khoa học, nhƣng lại phải tôn trọng sự
sáng tạo và nghệ thuật của ngƣời giáo viên. [22]
Bùi Văn Quân, Nguyễn Ngọc Cẩn đã đƣa ra một số cách tiếp cận trong
nghiên cứu về phát triển đội ngũ giáo viên. Bùi Minh Hiền - Vũ ngọc Hải Đặng Quốc Bảo trong Quản lý giáo dục, tác giả đã đƣa ra những yêu cầu
chung về xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên phải chú ý đến các yêu
cầu: đủ về số lƣợng, đạt chuẩn về chất lƣợng và đồng bộ về cơ cấu. Tác giả
phân tích các chức năng quản lý trong phát triển đội ngũ giáo viên. [28]
Lê Khánh Tuấn trong các giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên trung
học cơ sở trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc tác giả đã
xác định giáo viên là yếu tố cơ bản, là "tế bào" của đội ngũ. Tác giả đặt ra yêu
cầu đối với ngƣời giáo viên là phải đƣợc chuẩn hóa, hiện đại hóa để đạt các
tiêu chuẩn về cá nhân. Trong phát triển đội ngũ phải đảm bảo tính xã hội hóa,
cần phải có sự tham gia của các lực lƣợng xã hội vào công tác đào tạo, bồi
dƣỡng giáo viên; đồng thời phải đảm bảo tính dân chủ hóa để phát huy trí tuệ
8
của mỗi cá nhân trong công tác đào tạo, bồi dƣỡng, tự tu dƣỡng để phát triển
cá nhân. [32]
Nguyễn Trí cho rằng xây dựng và quản lý đội ngũ giáo viên theo Chuẩn
trình độ đào tạo sang xây dựng và quản lý đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề
nghiệp đang là nhu cầu trong giai đoạn hiện nay. Đặng Huỳnh Mai trong một
số vấn đề về đổi mới quản lí giáo dục vì sự phát triển bền vững, tác giả nhấn
mạnh giáo viên là ngƣời góp phần quyết định trong việc thực hiện hoạt động
dạy và học có chất lƣợng, thực hiện phổ cập giáo dục. Chính vì thế phải chăm
lo nâng cao chất lƣợng đội ngũ giáo viên. Tác giả cho rằng quản lý chất lƣợng
đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp là cách nhìn mới trong quản lí giáo
dục của nƣớc ta, là xu hƣớng chung của các nƣớc trên thế giới.
Nguyễn Thị Quy trong các giải pháp bồi dƣỡng để nâng cao chất lƣợng
giáo viên Đồng bằng sông Cửu Long; từ thực tế khảo sát thực trạng đội ngũ
giáo viên tại một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long tác giả nhấn mạnh muốn
nâng cao năng lực giáo viên trong vùng cần thực hiện đƣợc hai vấn đề cơ bản
là giáo viên phải có mức lƣơng đủ sống để không phải làm thêm nghề khác và
giáo viên phải đƣợc bồi dƣỡng chuyên môn, nghiệp vụ thiết thực để nâng cao
tay nghề. [31]
Dự án phát triển giáo viên đƣợc thực hiện từ tháng 9/2002 đến tháng
6/2007. Sau 5 năm triển khai, dự án đã có những đóng góp tích cực trong việc
xây dựng chuẩn nghề nghiệp giáo viên và đã đƣợc Bộ Giáo dục và Đào tạo ký
ban hành vào ngày 4/5/2007. Đây là hệ thống các yêu cầu cơ bản về phẩm
chất chính trị, đạo đức, lối sống, kiến thức, kỹ năng sƣ phạm mà giáo viên cần
phải đạt đƣợc nhằm đáp ứng mục tiêu của giáo dục. Việc ban hành chuẩn
nghề nghiệp giáo viên sẽ giúp cho giáo viên tự đánh giá năng lực nghề
nghiệp, từ đó xây dựng kế hoạch học tập, rèn luyện phấn đấu nâng cao phẩm
chất đạo đức, trình độ chính trị, chuyên môn nghiệp vụ. Đồng thời làm cơ sở
cho việc đánh giá giáo viên hàng năm theo Quy chế đánh giá xếp loại giáo
viên mầm non và giáo viên phổ thông công lập ban hành kèm theo quyết định
9
số 06/2006/QĐ-BNV ngày 21 tháng 3 năm 2006 của Bộ Nội vụ, phục vụ cho
công tác quy hoạch, sử dụng và bồi dƣỡng giáo viên. [10]
Dự án Việt - Bỉ đã có tác dụng tốt trong việc nâng cao chất lƣợng đào
tạo và bồi dƣỡng giáo viên tại 14 tỉnh miền núi phía Bắc. Theo báo cáo của
Nguyễn Lăng Bình, Giám đốc dự án tại cuộc Hội thảo do Bộ Giáo dục - Đào
tạo tổ chức vào tháng 3 năm 2009, dự án đã có những đóng góp tích cực trong
việc bồi dƣỡng nâng cao nhận thức và kỹ năng áp dụng phƣơng pháp dạy và
học tích cực cho giáo viên và trung học cơ sở tại các tỉnh miền núi phía Bắc
Việt Nam, nội dung chủ chốt là đổi mới phƣơng pháp dạy học.
- “Chiến lƣợc phát triển giáo dục 2001-2010” (QĐ số 201/2001/QĐTTg ngày 28 tháng 12 năm 2001 của Thủ tƣớng Chính phủ); Đề án “Xây
dựng, nâng cao chất lƣợng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục giai
đoạn 2005 - 2010” (QĐ số 09/2005/QĐ - TTg ngày 11 tháng 1 năm 2005 của
Thủ tƣớng Chính phủ).
- Đề tài Khoa học và Công nghệ cấp Bộ, mã số B96.52-11 về “Xây
dựng mô hình công tác phát triển bồi dƣỡng cán bộ giảng dạy phục vụ yêu
cầu đổi mới giáo dục và đào tạo ở Việt Nam” do Trần Thị Bạch Mai làm chủ
nhiệm đề tài, bảo vệ năm 1997. [23]
Đề tài nêu lên thực trạng đội ngũ giáo viên chƣa đáp ứng đƣợc mục tiêu
phát triển giáo dục của nƣớc ta; các giải pháp để tăng cƣờng năng lực thích
ứng của đội ngũ giáo viên với sự phát triển ngày càng cao của xã hội. Đề tài
cũng đã cập đến các giải pháp về đổi mới mục tiêu, nội dung, phƣơng pháp và
chƣơng trình giảng dạy và xây dựng chƣơng trình đào tạo, bồi dƣỡng theo
hƣớng chuẩn hoá, hiện đại với những hình thức đào tạo, bồi dƣỡng linh hoạt.
Đề tài đặc biệt chú ý tới phát triển đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu vừa tăng
quy mô, vừa nâng cao chất lƣợng, hiệu quả và đổi mới phƣơng pháp dạy học.
Ngoài ra còn có nhiều đề tài luận văn thạc sỹ chuyên ngành quản lý giáo
dục tập trung nghiên cứu về phát triển đội ngũ giáo viên và giáo viên nhƣ: Lê
Đình Thanh (2005), Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên huyện Thuận
10
Thành tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2005-2010 [33]; Phan Thị Phƣợng (2006),
Biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Quận 6 Thành phố Hồ
Chí Minh [26]; Dƣ Văn Lễ (2005), Một số biện pháp xây dựng đội ngũ giáo
viên huyện Quế Võ đến năm 2010 [21]; Trịnh Thị Mai (2011), Biện pháp phát
triển đội ngũ giáo viên trường THPT Thái Thuận tỉnh Bắc Giang trong giai
đoạn hiện nay [24]; Vũ Đức Huấn (2006), Những biện pháp xây dựng và phát
triển đội ngũ giáo viên trường Trung cấp Công nghiệp Hải Phòng giai đoạn
2006 - 2010 [15]; Tô Đình Huân (2007), Quy hoạch phát triển đội ngũ giáo
viên các trường Trung cấp chuyên nghiệp Quân đội các tỉnh phía Bắc giai
đoạn 2007 - 2015 [16]; Ngô Văn Viết (2011), Giải pháp phát triển đội ngũ
giáo viên trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Bắc Thăng Long giai đoạn
2011 - 2015.
Các công trình nghiên cứu trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng công
tác phát triển đội ngũ giáo viên ở những khía cạnh khác nhau về vai trò của
đội ngũ giáo viên trong phát triển giáo dục, công tác bồi dƣỡng giáo viên,
đánh giá giáo viên… đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên và
giáo viên tại các cơ sở giáo dục, góp phần phát triển nguồn nhân lực, đáp ứng
yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc
Nhận xét:
- Hướng nghiên cứu về xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên có
nhiều nhưng các công nghiên cứu về giáo viên tập trung nhiều ở các trường
phổ thông (tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông).
- Các công trình nghiên cứu về phát triển đội ngũ giáo viên ở các
trường Trung cấp chuyên nghiệp còn ít được nghiên cứu, đặc biệt nghiên cứu
phát triển đội ngũ giáo viên ở trường Trung cấp Hà Nội trong bối cảnh đổi
mới giáo dục hiện nay chưa được nghiên cứu tạo nên điểm “trống” và “mới”
cho đề tài nghiên cứu của cá nhân.
11
1.2. Bối cảnh đổi mới giáo dục và yêu cầu đặt ra với đội ngũ giáo
viên Trung cấp chuyên nghiệp, phát triển đội ngũ giáo viên Trung cấp
chuyên nghiệp
1.2.1. Bối cảnh đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay
Trong xu hƣớng toàn cầu và hội nhập quốc tế, sự bùng nổ của công
nghệ thông tin, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ và kinh tế tri
thức. Thế giới đang chuyển từ kỷ nguyên công nghệ sang kỷ nguyên thông tin
và phát triển nền kinh tế tri thức. Khoa học công nghệ trở thành lực lƣợng sản
xuất trực tiếp và tác động tới tất cả các lĩnh vực, làm biến đổi nhanh chóng và
sâu sắc đời sống vật chất và tinh thần của xã hội. Các phát minh khoa học
đƣợc áp dụng vào thực tiễn và thúc đẩy xã hội phát triển ngày càng nhanh.
Kho tàng kiến thức của nhân loại ngày càng đa dạng, phong phú và ngày càng
nhiều. Những điều này đòi hỏi giáo dục phải thay đổi, trƣớc hết là đổi mới tƣ
duy và hình thành triết lý phát triển giáo dục. Tƣ duy giáo dục là quá trình
nhận thức bản chất, quy luật vận động, phát triển của giáo dục, là quá trình tƣ
duy bằng khái niệm và quá trình làm giáo dục có sự thống nhất giữa nói và
làm giáo dục theo khoa học. Triết lý giáo dục của chúng ta là: nền giáo dục vì
mọi ngƣời, của mọi ngƣời, cho mọi ngƣời; nhà trƣờng đem lại hạnh phúc đi
học cho trẻ em; tạo điều kiện thuận lợi cho mọi ngƣời đều có thể học tập; học
để phát triển, hoàn thiện nhân cách, để sống tốt đẹp hơn.
Yêu cầu đổi mới giáo dục phải đặt trong tổng thể đổi mới căn bản, toàn
diện nền giáo dục và đào tạo đó là: đổi mới từ mục tiêu, chương trình, nội
dung, phương pháp dạy - học, hình thức tổ chức các hoạt động học tập, quản
lý, tài chính, cơ sở vật chất, xây dựng môi trường sư phạm, khoa học công
nghệ, cộng đồng xã hội. Tiếp tục thực hiện giáo dục toàn diện về đức, trí, thể,
mỹ; cung cấp học vấn phổ thông đảm bảo các yêu cầu cơ bản, hiện đại gắn
với thực tiễn của Việt Nam. Tiếp cận trình độ các nƣớc phát triển trong khu
vực và thế giới. Hình thành và phát triển động cơ, thái độ học tập đúng đắn,
12
phƣơng pháp học tập chủ động, tích cực, lòng ham học, ham hiểu biết, năng
lực tự học, năng lực vận dụng vào cuộc sống, khả năng sáng tạo.
- Xu hƣớng đổi mới các mặt giáo dục theo các nội dung nhƣ: Đại hội
Đảng XI khẳng định: “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục Việt Nam theo
hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế,
trong đó đổi mới quản lý là khâu đột phá, phát triển đội ngũ nhà giáo và cán
bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt” [11] chuẩn hóa - Chuẩn hóa trong
giáo dục trƣớc hết là việc xây dựng hệ thống các tiêu chuẩn có tính tiên tiến
và khoa học và áp dụng hệ thống các tiêu chuẩn tiên tiến, khoa học vào hoạch
định, thực hiện và đánh giá các vấn đề giáo dục, các thành tựu giáo dục nhằm
mục đích nâng cao chất lƣợng, hiệu quả giáo dục. Hiện đại hóa trong giáo
dục: Thể hiện trƣớc hết ngay từ mục tiêu giáo dục mang tính tiên tiến, hiện
đại của khu vực và thế giới. Xã hội hóa là huy động các nguồn lực từ tất cả
các lực lƣợng trong xã hội, toàn thể nhân dân, các tổ chức kinh tế, xã hội tham
gia phát triển giáo dục, xây dựng môi trƣờng giáo dục lành mạnh. Xã hội hóa
giáo dục để thực hiện nguyên lý giáo dục của Đảng gắn nhà trƣờng, gắn giáo
dục với xã hội, giáo dục luôn đáp ứng nhu cầu xã hội. Dân chủ hóa trong giáo
dục: Nền giáo dục Việt Nam là nền giáo dục của nhân dân, do nhân dân và vì
nhân dân. Sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của nhà nƣớc đối với giáo dục
là nhân tố quyết định dân chủ hóa trong giáo dục bởi vì vai trò làm chủ của
nhân dân chỉ đƣợc phát huy khi nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa phát
huy đƣợc vai trò trong quản lý giáo dục. Hội nhập quốc tế là tham gia vào
cộng đồng quốc tế để cùng hoạt động và phát triển. Hội nhập quốc tế về giáo
dục là một nhu cầu tất yếu của thế giới đƣơng đại và là nhu cầu tự thân của
nền giáo dục Việt Nam hiện nay.
- Đổi mới giáo dục phải đƣợc bắt đầu từ đổi mới mục tiêu giáo dục.
Giáo dục Việt Nam đang chuyển đổi mạnh mẽ mục tiêu từ chỗ giáo dục tiếp
cận nội dung sang coi trọng phát triển phẩm chất và năng lực ngƣời học. Điều
đó có nghĩa là nếu nhƣ trƣớc đây, giáo dục chỉ chú ý cung cấp, trang bị tri
13
thức cho người học thì hiện nay phải chuyển sang phát triển cả tri thức, kĩ
năng, phẩm chất, thái độ ở người học.
- Đổi mới giáo dục là “Đổi mới nội dung phương pháp dạy học, thi,
kiểm tra và đánh giá chất lượng giáo dục”, đổi mới phương pháp dạy học và
kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Việc đổi mới
dạy học và kiểm tra theo định hƣớng phát triển năng lực của học sinh đã góp
phần quan trọng trong việc tuyển chọn và phân loại đúng năng lực, trình độ
của học sinh kích thích để học sinh cố gắng khắc phục thiếu sót hoặc phát huy
năng lực, sở trƣờng của mình; đánh giá sự phát triển nhân cách nói chung so
với mục tiêu đào tạo và yêu cầu của thực tiễn.
1.2.2. Yêu cầu đặt ra với đội ngũ giáo viên và phát triển đội ngũ giáo
viên trung cấp chuyên nghiệp trong giai đoạn hiện nay
Từ yêu cầu và nội dung đổi mới giáo dục, dẫn đến yêu cầu phát triển
đội ngũ giáo viên để đáp ứng các yêu cầu đổi mới. Mặt khác, đội ngũ giáo
viên trƣờng phải có khát vọng vƣơn lên để đáp ứng hệ thống tiêu chí trong
chuẩn nghề nghiệp, tiêu chuẩn chức danh cán bộ theo quy định của cấp có
thẩm quyền. Trong điều kiện kinh tế - xã hội luôn có sự thay đổi, thì các quy
định về tiêu chuẩn cán bộ, phải đƣợc điều chỉnh, bổ sung để phù hợp với từng
giai đoạn phát triển của giáo dục. Vì vậy, quản lý đội ngũ giáo viên trƣờng là
việc làm thƣờng xuyên theo yêu cầu của sự phát triển xã hội và yêu cầu của
đổi mới giáo dục, đổi mới quản lý giáo dục.
Đổi mới giáo dục đặt ra yêu cầu đối với công tác phát triển đội ngũ
giáo viên trường TCCN
- Xây dựng đội ngũ giáo viên trƣờng đủ về số lƣợng, cơ cấu, độ tuổi
hợp lý.
- Đội ngũ giáo viên phải có phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp
tốt; tâm huyết, trách nhiệm cao trong công việc; có trình độ chuyên môn tốt,
nghiệp vụ vững vàng để đủ khả năng hỗ trợ đồng nghiệp; có năng lực nghề
14
nghiệp; có sức khoẻ; có uy tín, là nhà sƣ phạm mẫu mực, là tấm gƣơng để tập
thể noi theo.
- Đội ngũ giáo viên phải đƣợc đào tạo, bồi dƣỡng để có kiến thức lý
luận chính trị; nắm vững kiến thức về quản lý nhà nƣớc, nắm vững hệ thống
pháp luật, nhất là lĩnh vực giáo dục và hoàn thiện các kỹ năng nghề nghiệp.
Nếu không nắm vững kiến thức và hệ thống pháp luật thì giáo viên gặp nhiều
khó khăn trong thực thi nhiệm vụ chuyên môn, thậm chí mắc sai sót, dễ bị
mất uy tín trƣớc tập thể sƣ phạm.
- Giáo viên phải thƣờng xuyên rèn luyện nâng cao năng lực nghề
nghiệp, nắm vững nguyên tắc, có khả năng vận dụng phƣơng pháp quản lý
thích hợp để đạt hiệu quả cao trong giảng dạy; biết thu thập và quản lý thông
tin, có khả năng tổng hợp, dự báo đƣợc tình hình.
Đổi mới giáo dục giai đoạn hiện nay yêu cầu người giáo viên trường
TCCN phải có các phẩm chất và năng lực nghề nghiệp sau:
* Phẩm chất đạo đức nghề nghiệp
- Có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt
- Đánh giá công bằng và đúng năng lực của ngƣời học
- Tôn trọng nhân cách, bảo vệ các quyền, lợi ích chính đáng của ngƣời
học và đồng nghiệp.
- Thực hiện đúng điều lệ, quy chế, nội quy của nhà trƣờng và của ngành
- Tinh thần hợp tác với đồng nghiệp trong thực hiện nhiệm vụ giảng dạy
- Tinh thần hợp tác với đồng nghiệp trong nghiên cứu khoa học
- Thực hiện những điều giáo viên không đƣợc làm (theo Luật Giáo dục
2012, Chƣơng VIII, Điều 58)
* Năng lực giảng dạy của giáo viên
- Năng lực chuẩn bị giảng dạy môn học do hiệu trƣởng phân công (soạn
giáo án, xây dựng đề cƣơng bài giảng, chuẩn bị thiết bị phục vụ giảng dạy...)
- Năng lực giảng dạy môn học đƣợc phân công