ĐỀ bài tài chính kế toán công ty FRAN sản xuất thiết bị

ĐỀ BÀI tài chính kế toán công ty FRAN sản xuất thiết bị

Đề bài
Công ty Fran là một nhà sản xuất các thiết bị và bộ phận cho máy tính nhỏ. Vào
thời điểm bắt đầu năm tài chính, Fran đã đạt được một thoả thuận với Conte Technologies
để sản xuất chi tiết các bo mạch theo yêu cầu cụ thể của Conte. Thoả thuận này cho biết
trong phạm vi 12 tháng tới, Fran phải chuyển giao ít nhất 100,000 bộ mạch cho Conte với
giá đã được thoả thuận trước. Nếu Fran không thực hiện mỗi yêu cầu trong thoả thuận thì
Fran sẽ phải chịu những khoản tiền phạt. Thêm vào đó, thoả thuận này cũng yêu cầu Conte
phải thanh toán một khoản phí bản quyền cho Fran dựa vào số lượng bo mạch đã chuyển
giao (theo đúng lịch trình đã xác định trước).Khoản thanh toán phí bản quyền thực tế dựa
vào giá bán. Thoả thuận này đã qui định rằng trong bất cứ trường hợp nào khoản tiền phí
bản quyền cũng không thấp hơn 2 triệu đô la. Để hỗ trợ cho Fran bằng vốn lưu động cần
thiết trong giai đoạn phát triển các bo mạch, Conte đã cho Fran vay 6 triệu đô la, khoản
vay này có kỳ hạn 36 tháng với lãi tính dồn.
Fran đã vướng phải một số khó khăn về kỹ thuật trong việc phát triển các bo mạch
theo yêu cầu của Conte và đã không thể đáp ứng được thoả thuận về thời gian trong việc
chuyển giao sản phẩm cho Conte. Vấn đề phát sinh có liên quan tới việc các bo mạch được
trang bị phù hợp với chíp của một nhà sản xuất nhất định nhưng lại không phù hợp với các
tiêu chuẩn hoạt động của Conte. Fran đã có thể giải quyết vấn đề này bằng cách sử dụng
một nhà thầu thứ 3 thay thể chíp (cũ) bằng chíp của nhà sản xuất khác phù hợp với tiêu
chuẩn của Conte. Nhà thầu này yêu cầu khoản thanh toán là 7 đô la cho mỗi bo mạch thay
thế chíp.
Vào thời điểm kết thúc năm tài chính hiện hành của Fran, công ty mới chỉ chuyển
giao được 38,000 bo mạch và có 41,000 bo mạch với các chíp không phù hợp tiêu chuẩn
của Conte – là hàng tồn kho của công ty. Conte không thanh toán bất cứ khoản phí bản
quyền nào cho Fran. Conte nhận ra rằng Fran đã không nỗ lực để thực thiện theo các điều
khoản của thoả thuận và đồng ý cải thiện theo thoả thuận để có thể đạt được đúng dự kiến
vào thời điểm kết thúc năm tài chính hiện hành như sau:
1. Conte có thể bỏ quyền áp đặt bất cứ khoản phạt hợp đồng nào theo thoả thuận;
2. Fran có thể chấm dứt sản xuất các bo mạch theo thoả thuận và không cung cấp đủ

tối thiểu 100,000 sản phẩm.
3. Conte có thể mua 41,000 bo mạch trong số hàng tồn kho của Fran tại mức giá bằng
110% so với chi phí của Fran;
4. Bất cứ bo mạch nào mà Conte mua có thể được thanh toán bằng cách trừ vào số
tiền mà Conte cho Fran vay;
1


5. Conte có quyền thực hiện đặt hàng Fran để thay thế các chíp không phù hợp trong
số 41,000 sản phẩm còn lại. Chi phí thay thế sẽ do Fran chi trả. Bất cứ bo mạch nào
không phải thay thế chíp sẽ chuyển cho Conte vào một thời điểm xác định trong
tương lai;
6. Conte sẽ thanh toán cho Fran khoản tiền bản quyền tối thiểu là 2 triệu đô la được
qui định cụ thể trong thoả thuận ban đầu. Conte sẽ không ghi nợ thêm bất cứ khoản
phí bản quyền nào khác. Tồn tại cùng với việc ký kết thoả thuận sửa đổi, Conte đã
đặt mua 20,000 trong số các bo mạch còn lại trong kho của Fran để thay thế chíp.

Yêu cầu:
Đối với năm tài chính hiện tại của Fran cũng như là vào thời điểm trước ngày kết
thúc năm tài chính, anh/chị hãy thảo luận những vấn đề phát sinh bởi việc sửa đổi đối với
thoả thuận giữa Fran và Conte.
Những thảo luận gồm:
1. Phân tích mối quan hệ giữa đo lường và ghi nhận các yếu tố có liên quan;
2. Giải thích việc ghi nhận những yếu tố trong mô tả của tình huống trên;
3. Đề xuất giải pháp như thế nào để Fran nên giải quyết vấn đề có liên quan tới ghi
nhận doanh thu, đánh giá hàng tồn kho, ghi nhận và phân loại nợ.

BÀI LÀM
1. Phân tích mối quan hệ giữa đo lường và ghi nhận các yếu tố có liên quan:
Trong năm tài chính: Fran chuyển giao ít nhất 100.000 bo mạch theo

giá đã thỏa thuận, nếu không Fran sẽ chịu khoản tiền phạt. Điều này đảm bảo cho
Fran có thể có một khoản doanh thu liên quan đến việc cung cấp bo mạch. Đồng thời
Fran sẽ phải chịu một khoản chi phí (tiền phạt) nếu không thực hiện được đúng cam
kết trong hợp đồng.
Conte phải thanh toán một khoản phí bản quyền cho Fran dựa vào số
lượng bo mạch đã chuyển giao (theo đúng lịch trình đã xác định trước). Khoản thanh
toán phí bản quyền thực tế dựa vào giá bán. Thoả thuận này đã qui định rằng trong
bất cứ trường hợp nào khoản tiền phí bản quyền cũng không thấp hơn 2 triệu đô la.
Như vậy trong mọi trường hợp dù đạt hay không đạt việc thực hiện hợp đồng
theo thoả thuận thì Fran vẫn đương nhiên được ghi nhận ngay trong kỳ khoản thu
nhập 2 triệu đô la nếu Fran có giao hàng cho Conte.
Conte cho Fran vay 6 triệu USD, thời hạn 3 năm, lãi tính dồn. Giả sử
Công ty Conte được phép cho vay Fran và đã thực hiện chuyển tiền cho Fran qua tài
khoản Ngân hàng khi đó Fran hạch toán ghi nhận khoản tiền vay, lãi: Tăng TK tiền
2


gửi NH và tăng khoản nợ vay ngắn hạn. Đồng thời hạch tóan tăng chi phí lãi vay,
tăng Phải trả Conte (Số lãi được tính toán và ghi nhận tương ứng với số tháng đã giải
ngân trong năm tài chính)
Cuối năm tài chính Fran sản xuất được 79.000 bo mạch. Fran sẽ hạch
toán tăng hàng tồn kho tương ứng với 79.000 bo mạch. Fran chuyển giao được
38.000 bo mạch => Hạch toán giảm hàng tồn kho, tăng giá vốn hàng bán tương ứng
với giá thành sản xuất 38.000 bo mạch, tăng doanh thu bán hàng, tăng phải thu Conte
tương ứng với số tiền bán 38.000 bo mạch và ghi nhận khoản lãi tương ứng của
38.000 bo mạch. Đồng thời Fran ghi nhận một khoản dự phòng phải trả tiền phạt vi
phạm thoả thuận đã ký kết: Tăng chi phí khác, tăng dự phòng phải trả.
41.000 bo mạch chưa được chuyển giao cho Conte do chưa phù hợp
với tiêu chuẩn kỹ thuật của Conte được ghi nhận là hàng tồn kho. Vì 41.000 bo mạch
còn tồn kho không phù hợp với tiêu chuẩn ký thuật của Conte nên Fran cũng phải

ghi nhận một khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho tương ứng với giá vốn của số
bo mạch tồn kho này. Điều này sẽ làm cho chi phí của Fran tăng lên một khoản
tương ứng. Nếu Fran thực hiện việc thay thế chip thì Fran sẽ phải ghi nhận khoản chi
phí được hạch toán vào giá vốn của 41.000 bo mạch được thay thế chip, làm tăng
thêm giá vốn 7 đô la/ bo mạch.
2. Giải thích việc ghi nhận những yếu tố trong mô tả của tình huống trên:
Theo dữ kiện bài ra, các thoả thuận được hiểu là độc lập với nhau, có thể thỏa thuận
này có thể đạt được thỏa thuận kia mà không phải yêu cầu đạt cả 6 thỏa thuận cùng lúc.
Như vậy với từng thỏa thuận riêng biệt sẽ được ghi nhận như sau
Conte có thể bỏ quyền áp đặt bất cứ khoản phạt hợp đồng nào theo
thoả thuận. Như vậy, đây là điều khoản thoả thuận bổ sung và thay thế cho điều
khoản phạt do vi phạm hợp đồng trước đây. Fran hoàn toàn có thể xoá bỏ các khoản
đã trích lập dự phòng bị phạt do vi phạm hợp đồng. Do chưa xảy ra hoạt động phạt
và nộp tiền phạt, nên báo cáo tài chính của Fran sẽ không bị ảnh hưởng bởi tiến độ
giao hàng và chất lượng hàng hoá được giao.
Fran có thể chấm dứt sản xuất các bo mạch theo thoả thuận và không
cung cấp đủ tối thiểu 100.000 sản phẩm. Với thoả thuận này, chi phí tài chính của
Fran tuy không bị tăng thêm một khoản phạt do không thực hiện hợp đồng theo điều
khoản thoả thuận 1 (hoặc tăng một khoản bằng giá trị tiền bị phạt nếu không có điều
khoản thoả thuận 1 bổ sung), nhưng bị tăng lên một khoản chi phí (dự phòng giảm
giá hàng tồn kho) do 41.000 bo mạch tồn kho khó bán cho nhà sản xuất khác do yêu
cầu kỹ thuật của các hãng sản xuất là khác nhau và đây là lô hàng sản xuất theo đơn
đặt hàng riêng, không phải hàng sản xuất đại trà.
Conte có thể mua 41.000 bo mạch trong số hàng tồn kho của Fran tại
mức giá bằng 110% so với chi phí của Fran. Với thoả thuận này, Fran sẽ ghi nhận
3


Doanh thu của 41.000 bo mạch với số tiền bằng 110% chi phí sản xuất (giá thành),
đồng thời ghi nhận tăng phải thu Conte với số tiền tương ứng (nếu Conte không

thanh toán tiền ngay) hoặc ghi giảm khoản tiền vay (nếu đồng thời thực hiện thoả
thuận 4).
Bất cứ bo mạch nào mà Conte mua có thể được thanh toán bằng cách
trừ vào số tiền mà Conte cho Fran vay. Thoả thuận này làm giảm khoản vay và lãi
vay tương ứng hàng năm của Fran và tương ứng với lượng hàng mà Fran cung cấp
cho Conte. Fran sẽ ghi giảm nợ trung hạn.
Conte có quyền thực hiện đặt hàng Fran để thay thế các chíp không
phù hợp trong số 41,000 sản phẩm còn lại. Chi phí thay thế sẽ do Fran chi trả. Bất cứ
bo mạch nào không phải thay thế chíp sẽ chuyển cho Conte vào một thời điểm xác
định trong tương lai. Thoả thuận này làm tăng giá thành sản xuất bo mạch do phát
sinh thêm chi phí. Nếu sản phẩm bàn giao trong năm tài chính, Fran ghi tăng doanh
thu và ghi tăng phải thu hoặc ghi giảm phải vay (nếu có đồng thời thoả thuận 4).
Conte sẽ thanh toán cho Fran khoản tiền bản quyền tối thiểu là 2 triệu
đô la được qui định cụ thể trong thoả thuận ban đầu. Conte sẽ không ghi nợ thêm bất
cứ khoản phí bản quyền nào khác. Tồn tại cùng với việc ký kết thoả thuận sửa đổi,
Conte đã đặt mua 20,000 trong số các bo mạch còn lại trong kho của Fran để thay
thế chíp. Khoản phí bản quyền 2 triệu đô la đương nhiên được ghi nhận (thu nhập
khác). Đồng thời, Fran ghi nhận giảm hàng tồn kho tương ứng với giá thành sản xuất
20.000 bo mạch và tăng doanh thu tương ứng với giá bán 20.000 bo mạch (nếu sản
phẩm bàn giao trong năm tài chính). Ngoài ra, Fran ghi tăng phải thu hoặc ghi giảm
phải vay (theo thoả thuận 4).
3. Đề xuất giải pháp như thế nào để Fran nên giải quyết vấn đề có liên quan tới ghi
nhận doanh thu, đánh giá hàng tồn kho, ghi nhận và phân loại nợ.
Căn cứ vào tình huống, giải pháp tốt nhất cho Fran là đồng ý và thực hiện các thoả
thuận:
-

Chấp nhận thoả thuận 1.

-

Fran không nên chấp nhận thoả thuận 2.

Nếu bán 41.000 bo mạch tồn kho với giá bằng 110% chi phí mà lớn
hơn giá theo hợp đồng ban đầu trừ đi chi phí phát sinh do thay chíp (7 đô la/ bo
mạch) thì thực hiện, ngược lại thì thực hiện theo thoả thuận 5 (nếu thay chip mà bàn
giao kịp bo mạch trong năm tài chính).
Fran cần so sánh lợi ích giữa việc thu tiền bán hàng và quay vòng vốn
sinh lời với việc phát sinh lợi ích từ khoản tiền vay Conte dùng làm vốn lưu động để
quyết định thoả thuận này hay không.

4


Fran nên chấp nhận thoả thuận 6. Khoản tiền phí bản quyền đương nhiên được ghi nhận
tối thiểu 2 triệu đô la. Ngoài ra Fran còn có cơ hội tăng khoản thu phí bản quyền, giảm
lượng hàng tồn kho (20.000 bo mạch)

5