Sáng kiến kinh nghiệm PHÁT BIỂU CHUYÊN ĐỀ KHAI THÁC VÀ PHÁT TRIỂN BÀI TOÁN

ĐỀ TÁI SKKN

Năm học 2013-2014

Kính thưa đồng chí vân anh
kính thưa đồng chí toan -Hiệu trưởng nhà trường
kính thưa đồng chí loan –PHT trực tiếp chỉ đạo chuyên đề
2.LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU:

Vấn Đề“Khai thác và phát triển từ kết quả một bài toán ... ” là một đề tài đã được
một số tác giả đề cập tới với đối tượng là học sinh lớp 6,7,8,9 với những bài toán
gốc khác nhau và tên tác giả khác nhau. Trong chương trình Toán học bậc THCS,
đề tài về“Khai thác và phát triển từ kết quả một bài toán... ” là một trong những
chuyên đề xuyên suốt 4 năm học của học sinh, bắt đầu từ những bài toán “Tìm số đo
góc biết ...” dành cho học sinh lớp 6 . Rồi tới ‘’Một số bài toán khai thác từ hằng
đẳng thức đẹp’’ trên tạp chí Toán học tuổi thơ vv... Đó là những chùm bài toán đã
được tác giả thâu tóm rất bổ ích cho học sinh bậc THCS . Đặc biệt, với những học
sinh tham gia các kì thi học sinh giỏi thì đây là một trong những chiếc chìa khoá
giúp các em mở rộng thêm cách cửa vào để tìm kiếm vào chiêm ngưỡng kho tàng
tiềm ẩn của môn toán học.
Xong , Làm thế nào giúp cho học sinh phát hiện , giải thành thạo các dạng

bài toán hay những chùm bài toán ... và giúp các em nắm một cách có hệ thống
được các bài tập cùng dạng để dễ nhớ, dễ vận dụng một số bài toán .? Điều quan
trọng là phải để cho các em thấy rằng : sau khi giải xong một bài toán mà coi như
là xong thì thật là đáng tiếc , vì như thế là các em đã bỏ lỡ cơ hội rèn luyện và
khám phá tri thức cho mình. Không ai ngoài các thày cô giáo là người giáo viên
đứng lớp phải thấy được nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của mình là dạy cho học
sinh phương pháp tự học - vận dụng đơn vị kiến thức đã học đó vào các hoạt động
toán học: tạo cho các em thói quen tự đặt câu hỏi: “ có cách nào giải được bài
toán này ưu việt hơn không ? và Có thể khai thác- phát triển bài toán này theo

nhiều hướng khác nhau được không ? Khi đó các em sẽ thấy được nhiều điều bổ ích
và lý thú . mmột bá học phát mình sáng kiến cũng làm khoa học .việc phát minh
sáng tác đề toán của học sinh cũn là một nghiên cứ u KH từ đố
Bởi lẽ như vậy nên:

Nguyễn Thị kim Dung

1

Trường THCS Việt Hưng


ĐỀ TÁI SKKN

Năm học 2013-2014

Vấn Đề phát huy tính tích cực ,sáng tạo của học sinh thông qua “Khai thác
và phát triển mở rộng từ kết quả một bài toán .. ” đã được PGD TP Hạ long quan
tâm chỉ đạo thực hiện.
là tổ trưởng chuyên môn tổ Toán –Lý Tin tôi nhận thấy
Dạy học sinh học Toán không đơn thuần chỉ là cung cấp những kiến thức cơ
bản, hay là dạy học sinh cách giải bài tập sách giáo khoa, sách bài tập tham khảo
vv...mà điều quan trọng ở đây là hình thành cho học sinh thói quen hoạt động, tìm
tòi, tích cực sáng tạo để dần hoàn thiện kĩ năng, kĩ xảo, nâng cao tri thức, hoàn
thiện nhân cách học sinh .thông qua dạy học sinh cách khai thác bài toán.
Tôi là tổ trưởng chuyên môn tổ Toán –Lý Tin , là giáo viên giảng dạy Toán và
được nhà trường giao trách nhiệm bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi Toán tham dự
kì thi các cấp .Vấn đề đặt ra là làm thế nào nâng cao hiệu quả học tập cho các em
học sinh? Việc khai thác và cùng học sinh khai thác một bài toán cơ bản nào đó để
xây dựng được hệ thống bài tập rồi phát triển nâng cao hơn yêu cầu của bài toán trở

thành bài toán khác khó hơn là một hoạt động thiết thực không thể thiếu đối với
người giáo viên day toán đặc biệt là GV dạy đội tuyển . .
- Trong quá trình giảng dạy và học tập toán, việc khai thác, tìm hiểu sâu
thêm kết quả của bài toán là rất quan trọng và rất có ích. Nó không chỉ giúp chúng
hs nắm bắt kĩ kiến thức của một dạng toán mà nó còn nâng cao tính khái quát hoá,
đặc biệt hoá, tổng quát hoá một bài toán; từ đó phát triển tư duy, nâng cao tính sáng
tạo, linh hoạt cho các em HS; giúp cho HS nắm chắc, hiểu sâu rộng kiến thức hơn
một cách lôgic, khoa học; tạo hứng thú khoa học yêu thích bộ môn toán hơn.
Căn cứ vào kế hoạch chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học của PGDhạ long.
KH nhiệm vụ của năm học của trường THCS Việt Hưng và của tổ chuyên môn tổ
toán-Lý –Tin học trong năm học 2013 – 2014 kết hợp với việc đổi mới nội dung
sinh hoạt tổ nhóm Chuyên môn - Căn cứ vào kế hoạch phân phối chương trìn môn
toán và môn toán tự chọn ,ngay từ đầu năm học tổ chúng tôi đã triển khai dổi mới
SJHTN chyuên môn như sau;
- tôi là tổ trưởng chiụ trách nhiệm theo dõi giám sát hoạt động nghiên cứu
khai thác bài toán khối 8-9

Nguyễn Thị kim Dung

2

Trường THCS Việt Hưng


ĐỀ TÁI SKKN

Năm học 2013-2014

- đồng chí lệ tổ phó trưởng chiụ trách nhiệm theo dõi giám sát hoạt động
nghiên cứu khai thác bài toán khối 8-9

Việc khai thác, phát triển một bài toán cho trước góp phần rất quan trọng trong việc
nâng cao năng lực tư duy cho HS khi học môn Toán - nhất là việc bồi dưỡng HS
giỏi. thực tế có được những kết quả đáng kể về chất lượng mõi nhọn cũng chính là
nhờ vào việc khai thác, phát triển từ một bài toán mà HS đã giải được. Mở rộng,
phát triển thêm các bài toán khác (đơn giản hoặc thường là phức tạp hơn) nhằm phát
triển tư duy sáng tạo, linh hoạt, độc lập, tích cực suy nghĩ cho cả người dạy và người
học.
Sau một học kỳ thời gian kiên trì, nghiêm túc và nỗ lực thực hiện với sự giúp đỡ
phối hợp của của đồng nghiệp, tổ dã làm được nhiều việc đáng kể .đã hoàn thành
sáng kiến kinh nghiệm với đề tài "Khai thác và phát triển từ kết quả một bài toán
hình học". tổ chúng tôi mong muốn được học hỏi, trao đổi thêm cùng tất cả đồng
nghiệp trong HĐGD và bạn đọc quan tâm vấn đề này.
Hôm nay
Đồng thời, tôi cũng hi vọng đề tài này sẽ đóng góp một phần nhỏ trong việc bổ sung
hiểu biết, góp phần làm tài liệu tham khảo cho công tác giảng dạy toán cũng như học
toán, từ đó nâng cao được chất lượng dạy và học môn toán trong nhà trường.
việt hưng ngày 21/01/2014

Nguyễn Thị kim Dung

3

Trường THCS Việt Hưng