Sáng kiến kinh nghiệm đề tài: nâng cao chất lượng nghi thức đội trong trường học

phòng giáo dục tam nông
trờng THCS tề lễ

--------------------

cộng hoà xã hội chủ nghĩa việt nam

Độc lập Tự do Hạnh phúc
------------------------------------


sáng kiến kinh nghiệm
nâng cao chất lợng ghi thức đội
trong trờng học

Ngời thực hiện: Phí Mạnh Hà
Đơn vị:
Trờng THCS Tề Lễ

Tề Lễ tháng 9 năm 2004


Đề tài:
Sáng kiến kinh nghiệm nâng cao chất lợng
nghi thức Đội ở trờng học
Phần thứ nhất: Những vấn đề chung
I/ Lý do chọn đề tài:
1. Xuất phát từ những yêu cầu khách quan.
Một trong những vấn đề cần thiết để nâng cao chất lợng hoạt động Đội là
cần phải nâng cao chất lợng nghi thức Đội .Bởi vì nghi thức Đội là một hoạt động
giáo dục đặc trng của Đội TNTP Hồ Chí Minh. Thông qua hoạt động này tổ chức

Đội đợc củng cố phát triển và khẳng định vị trí vai trò của mình đối với xã hội.
Nghi thức Đội còn góp phần giáo dục toàn diện cho các em Đội viên mà trớc hết là giáo dục ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm trớc tập thể, tạo
nên tình cảm gắn bó đoàn kết, thơng yêu giúp đỡ lẫn nhau để cùng tiến bộ.
Hoạt động nghi thức Đội giúp các em Đội viên có thể lực cờng tráng, khoẻ
mạnh, nhanh nhẹn, tháo vát. Góp phần tạo nên vẻ đẹp của ngời Đội viên, đẹp
trong lời nói và đẹp trong hành động.
Hoạt động nghi thức Đội tốt sẽ tạo thành thói quen, nề nếp tốt trong sinh
hoạt hàng ngày cho tập thể và cá nhân Đội viên nh: Trang phục đẹp, gọn, sạch sẽ,
ra vào lớp đúng giờ, trật tự, vệ sinh ngăn nắp.
2. Xuất phát từ những yêu cầu chủ quan.
Chính vì những lý do khách quan trên mà bản thân tôi là một giáo viên
TPT trong trờng THCS tôi thấy để hoạt động Đội trong nhà trờng đợc nâng cao thì
vai trò của nghi thức Đội không phải là nhỏ. Vì vậy phải nâng cao chất lợng nghi
thức Đội ở nhà trờng nói chung , bậc THCS nói riêng. Bởi vì nghi thức Đội là
những quy định mang tính điều lệ của tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh, vì vậy
nghi thức Đội phải có sự thống nhất, chính xác trong tập luyện, sinh hoạt hàng
ngày của các nhân và tập thể Đội.


- Là một giáo viên kiêm nhiệm TPT thì việc nghiện cứu để tìm ra phơng
pháp hoạt động Đội đặc biệt là nâng cao nghi thức Đội trong nhà trờng là rất cần
thiết.
Nắm bắt đợc tình trạng hoạt động nghi thức đội trong nhà trờng hiện nay
nh thế nào. Trên cơ sở đó để áp dụng những biện pháp hữu hiệu nhất để nang cao
chất lợng nghi thức Đội trong nhà trờng.
Kết luận: Xuất phát từ những lý do trên nên tôi mạnh dạn nghiên cứu đề
tài: Nâng cao chất lợng nghi thức Đội trong trờng học .
II/ Mục đích nghiên cứu:
Thông qua việc nghiên cứu đề tài này tác giả nắm vững nghi thức Đội và từ
đó có đợc những phơng pháp tốt nhất để có thể nâng cao nghi thức Đội trong nhà

trờng.
III/ Giả thiết khoa học:
- Nếu nắm bắt đợc cụ thể, ró ràng, chính xác những yêu cầu và phơng pháp
của nghi thức Đội ta sẽ tìm đợc các biện pháp thích hợp để nâng cao nghi thức
Đội thì chất lợng hoạt động Đội sẽ đợc nâng cao hơn.
IV/ Nhiệm vụ của sáng kiến:
Nh lý do đã nói ở trên thực hiện nghi thức Đội trong hoạt động Đội là vô
cùng quan trọng và cần thiét vì vậy: Nhiệm vụ của ngời thực hiện sáng kiến là đa
ra các yêu cầu các phơng pháp cho ngời dạy và ngời học nghi thức Đội để có thể
nâng cao chất lợn nghi thức Đội bậc THCS. Các yêu cầu và các phơng pháp đó
là:
1. Yêu cầu đối với ngời học tập nghi thức Đội:
2. Yêu cầu đối với ngời hờng dẫn nghi thức Đội.
- Phơng pháp và thuyết trình kết hợp với trực quan ( Làm mẫu, sử dụng
mẫu)


- Phơng pháp tập luuyện tập thể và cách chia nhóm.
- Phơng pháp ôn tập: ( Nhóm, các nhân).
- Phơng pháp kiểm tra, đánh giá.
- Phơng pháp tổ chức hội thi nghi thức Đội.
VI/ Phơng pháp dùng để tiến hành.
Phơng pháp cơ bản là tổng kết kinh nghiệm của bản thân trong quá trình
làm TPT và là giáo viên chủ nhiệm cũng nh là dựa vào những kinh nghiệm của
đồng nghiệp. Trong quá trình tiến hành giáo viên TPT hớng dẫn học sinh (Đội
viên) của mình thực hiện các yêu cầu về nghi thức Đội, Đội viên thực hành theo
đúng yêu cầu và các phơng pháp đã đa ra giáo viên TPT điều tra, so sánh, đối
chứng để phân tích tổng hợp những kết quả thờng xuyên liên tục.
Cơ sở khách thể của sáng kiến
Đối tợng áp dụng là những Đội viên ở bậc THCS đặc biệt là học sinh trờng

THCS Tề Lễ.
Phần II- Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm
Chơng I/ Cơ sở lý luận lịch sử vấn đề thực trạng vấn đề
I Cơ sở lý luận để viết sáng kiến kinh nghiệm.
Nh đã nói ở phần I của sáng kiến này nghi thức Đội TNTPHCM là một phơng tiện giáo dục của Đội, bởi trong các nghi lễ thủ tục hàng ngày và trong các
ngày hoạt động quy mô, kỷ niệm những ngày lễ lớn trọng đại. Ngày khai trờng,
ngày 20/11, ngày 22/12, ngày 3/2, ngày 26/3, ngày 30/4, ngày 19/5.
Nghi thức Đội đợc thực hiện thờng xuyên, nghiêm túc và đã góp phần
khẳng định vai trò của nghi thức Đội trong sự nghiệp giáo dục.
Đội viên muốn thực hiện tốt nghi thức Đội trớc hết phải có thái độ đúng
đắn, nghiêm túc, kiên trì.
Nhng trên thực tế địa bàn mà tôi áp dụng sáng kiến này là một vùng khó
khăn, nhận thức đợc các Đội viên còn nhiều hạn chế do điều kiện kinh tế còn


nhiều khó khăn ngoài giờ lên lớp các em chỉ mong về nhà để giúp đỡ gia đình
hoặc gia đình cha tạo điều kiện để các em tích cực tham gia. Nhiệm vụ của ngời
giáo viên- TPT phải là biết lôi kéo, động viên, khuyến khích các em tham gia
bằng nhiều hình thức, tập chung tuyên truyền, giáo dục các em nhận thức rõ hơn
về tổ chức Đội và hiểu rõ vai trò và ý nghĩa của nghi thức Đội trong hoạt động
Đội.
II- Lịch sử vấn đề:
Trong hoạt động thực tiến nghi thức Đội. trong hoạt động Đội là không thể
thiếu nhng để hiểu hết vai trò, ý nghĩa của nghi thức Đội thì các em cha thực sự
hiểu biết, bới trớc kia phụ trách Đội cha thực sự nêu cao vai trò và trách nhiệm,
do đó cúng là một phần ảnh hởng tới công tác Đội Do điều kiện địa phơng nhà
trờng còn thiếu thốn về cơ sở vật chất nên cũng phần nào bị ảnh hởng.
Cũng do điều kiện ngời giáo viên TPT chỉ là kiêm nhiệm ( Bán chuyên)
chứ không phải chuyên trách bởi vậy vấn đề đầu t thời gian cho công tác nghi
thức Đội là cha tốt cha sâu, cha thật sự theo bài bản, sáng kiến này đợc viết nhằm

mục đích giải quyết đợc vấn đề trên.
III- Thực trạng của vấn đề:
Từ cấp I chuyển lên cấp II đây là một bớc ngoạt lớn về tâm sinh lý của các
em do vậy ngời giáo viên TPT không chỉ đơn thuần là hớng dẫn để các em
thực hiện mà phải biết giúp cho các em hiểu tổ chức Đội là tổ chức của các em
mà đã là ngời Đội viên phải nắm vững nghi thức Đội còn nhằm mục đích giáo dục
toàn diện cho các em Đội viên, để các em luôn có ý thức tổ chức kỷ luật, có tinh
thần tập thể cao, không bị sa đà, lôi kéo, dụ dỗ những kẻ sấu, sa đà vào những tệ
nạn xã hội, nh nghiện hút, cờ bạc.đang là mối đe doạ tới toàn thể xã hội.
Vậy muốn đạt đợc điều đó ngời TPT phải biết gây hứng thú cho Đội viên
để các em tích cực tham gia hoạt động Đội có ý thức học tập nghi thức Đội.


Thực trạng của vấn đề đã đợc đề cập nhiều năm song vấn đề vẫn cha đợc
coi trọng, cha đợc đánh giá đúng mức.
IV Khó khăn mâu thuấn cần đợc giải quyết.
Nh đã nói ở trên do điều kiện cơ sở vật chất của địa phơng, nhà trờng còn
nhiều thiếu thốn khó khăn, do phụ huynh của nhiều em cha nhận thức rõ về công
tác Đội trong nhà trờng đặc biệt là nghi thức Đội trong nhà trờng, cho nên việc
đầu t thời gian cũng nh động viên các em tham gia tập luyện nghi thức Đội là cha
có, nà hầu hết các em Đội viên của trờng THCS Tề Lễ là con em thuộc xã khó
khăn, gia đình các em chủ yếu làm nông nghiệp, thời gian để đầu t vào hoạt động
Đội là cha có, nên nhiều em cha tích cực tham gia, nếu tham gia vẫn cha nhiệt
tình, còn mang tính chống đối do vậy việc thực hiện nghi thức Đội trong nhà trờng còn nhiều hạn chế kết quả cha cao, giáo viên TPT chỉ là bán chuyên nên
cha đi sâu vào đầu t nhiều.

V- Lợi ích của vấn đề khi đợc giải quyết.
Tầm qua trọng của nghi thức đội đói với các em Đội viên đã đợc nhấn
mạnh nhiều ở phần trên cho nên có thể khẳng định một lần nữa nếu giải quyết
vấn đề tốt thì lợi ích của nó vô cùng lớn.

- Tạo hứng thú cho các em yêu thích, say mê tham gia công tác Đội, đặc
biệt là nghi thức Đội để các em thoải mái, nắm bắt nhanh chóng.
- Rèn luyện cho Đội viên ý thức tổ chức, kỷ luật tinh thần trách nhiệm trớc
tập thể, các em có tình cảm và tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ,
ngoài ra nghi thức Đội còn giúp các em có thể lực, khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, tháo
vát góp phần tạo nên vẻ đẹp của ngời Đội viên.
VI- Nếu vấn đề không đợc giải quyết.


Không giải quyết đợc vấn đề sẽ ảnh hởng đến quá trình phát triển giáo dục
toàn diện cho các em Đội viên và ngời phụ trách Đội sẽ gặp phải khó khăn trong
khi triển khai hoạt động Đội, công tác Đội trong nhà trờng sẽ bị ảnh hởng rất
nhiều.
Chơng II: Các yêu cầu phơng pháp biện pháp giải quyết vấn đề
- Khi muốn nâng cao chất lợng nghi thức Đội ở bậc THCS ngời giáo viên
TPT phải đa ra những yêu cầu của ngời học tập nghi thức Đội và yêu cầu đối
với ngời hớng dẫn nghi thức Đội và phải tuân thủ theo các phơng pháp sau.
- Phơng pháp thuyết trình kết hợp với trực quan ( Làm mẫu, sử dụng mẫu).
- Phơng pháp tập luyện tập thể và cách chi nhóm.
- Phơng pháp ôn tập : Nhóm, cá nhân.
- Phơng pháp kiểm tra đánh giá.
- Phơng pháp tổ chức hội thi nghi thức đội.
1. Yêu cầu đối với ngời học tập nghị thức Đội.
- Ngời học tập nghi thức Đội trớc hết phải có một thái độ đúng đắn, nghiêm
túc và kiên trì.
- Phải có trang phục cá nhân gọn gàng, đầy đủ và chuẩn mực theo đúng
quy định.
- Phải tập chung chú ý ghi chép và nghe lịch của ngời chỉ huy.
- Khi thực hiện các thao tác phải nhanh nhẹn, dứt khoát rõ ràng theo khẩu
lệnh và sự hớng dẫn của ngời chỉ huy.

- Đội viên học tập nghi thức Đội ngoài sự hớng dẫn của chỉ huy phải giành
nhiều thời gian để tự học, tự nghiên cứu để có đợc một động tác chuẩn xác đối với
cá nhân, từ việc thành thục các động tác cá nhân đơn giản tiến đến các động tác
đơn giản.
Đội viên thực hiện tham gia nghi thức đội phải tự điều chỉnh, sắp xếp thời
gian, điều kiện vật chất sao cho đảm bảo cao nhất sau một đợt huấn luyện.


2. Yêu cầu đối với ngời hớng dẫn nghi thức Đội.
- Để có thể hớng dẫn đội viên về nghi thức Đội ngời hớng dẫn nhất thiết
phải là ngời thành thục và giỏi nghi thức Đội. Bản thân cần đợc đào tạo có trình
độ s phạm và khả năng tiếp cận với đối tợng thiếu nhi, yếu quý thiếu nhi và thích
làm việc với thiếu nhi.,
Để nâng cao chất lợng nghi thức Đội trong nhà trờng thì ngời giáo viên
Tổng phụ trách khi hớng dẫn nghi thức Đội phải biết chọn các phơng pháp giảng
giải, diễn giảng kết hợp chặt chẽ với trực quan phải nắm chắc đối tợng thiếu nhi
mà mình hớng dẫn để đa nội dung cần trang bị cho phù hợp.

Khi

hớng

dẫn

nghi thức Đội cho các em Đội viên, ngời hớng dẫn (GV TPT) không đợc nóng
vội phải có thái độ ôn tồn, hoà nhã, vui vẻ nhng dứt khoát theo một quy trình từ
thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp Phải trang bị những nhận thức,ý nghĩa
tầm quan trọng của môn học. Phải giúp các em hiễu rõ đợc các biểu trng của nghi
thức Đội nh : Huy hiệu Đội, cờ đội, khăn quàng đỏ; Đội ca, cấp hiệu chỉ huy , huy
hiệu chuyên môn, đồng phục của đội viên, trống kèn, sổ sách đội, phòng truyền

thống, phòng Đội. Yêu cầu đối với đội viên, đội hình đội ngũ đơn vị, nghi lễ thủ
tục, nghi thức dành cho TPT. Phải giúp các em biết các kỹ năng cơ bản của ngời
Đội viên nh:
- Động tác tháo thắt khăn quàng đỏ.
- Động tác chào theo kiểu thiếu niên tiền phong.
- Hát đúng và thuộc các bài Quốc ca, Đội ca.
- Hô đáp tốt khẩu hiệu của Đội.
- Thực hiện tốt các động tác cầm cờ, gơng cờ, vác cờ, kéo cờ.
- Thực hiện tốt các động tác cá nhân tại chỗ và di động.
- Đánh đợc 3 bài trống quy định của Đội: Chào cờ, hành tiến, chào mừng.
- Ngoài ra đội viên có thể tập thêm các bài trống : Quốc ca, Đội ca . các
bài kèn, tập hợp, chào cờ
- Ngời hớng dẫn nghi thức Đội là ngời quyết định chất lợng hoạt động này
đối với các em đội viên. Bởi vậy để nâng cao chất lợng Nghi thức Đội trong nhà


trờng ngời GV TPT phải luôn trau dồi nghiệp vụ công tác Đội. Tham gia các
lớp tập huấn do Hội đồng Tỉnh, Huyện tổ chức. Không ngừng học hỏi đồng
nghiệp và những ngời có kinh nghiệm trong hoạt động Đội và GV TPT phải
biết kết hợp và sử dụng các phơng pháp sau:
- Phơng pháp thuyết trình kết hợp với trực quan (có nghĩa là ngoài việc
thuyết minh ra ngời hớng dẫn thực hiện mẫu các động tác).
- Phơng pháp tập luyện tập thể.
- Phơng pháp ôn tập: Nhóm, cá nhân.
- Phơng pháp kiểm tra đánh giá.
- Phơng pháp tổ chức hội thi nghi thức Đội.
Ngời GV-TPT Đội thực hiện đợc những yêu cầu trên thì nghi thức Đội mới
có thể nâng cao về chất lợng và có bớc đổi mới hơn.
1. Kết quả thu đợc sau khi áp dụng đúng những yêu cầu và phơng
pháp trên.

Sau khi áp dụng đúng những yêu cầu và phơng pháo này tại cơ sở Đội của
trờng THCS Tề Lễ đã đem lại hiệu quả chuyển biến cao hơn hẳn so với khi cha áp
dụng đúng những yêu cầu và phơng pháp này, cụ thể.
Khi học tập cũng nh khi thực hiện Đội viên có thái độ đúng đắn, nghiêm
túc hơn và biết kiên trì luyện tập, trang phục cá nhân, từ đầu tóc, quần áo, tác
phong có nhiều thay đổi. Gọn gàng, nhanh nhẹn, đặc biệt nâng cao đợc sự hiểu
biết của các em về công tác Đội thu hút đợc các em tham gia và tập luyện nghi
thức Đội nhiệt tình.
Bản thân tôi là GV-TPT khi áp dụng những yêu cầu (2) tôi thấy hiệu quả
công việc đợc nâng cao hơn. Có thể xem qua số liệu khi cha áp dụng những yêu
cầu và phơng pháp này.
Phong trào thi đua chào mừng năm học mới (tháng 9) kết quả thi chuyên
hiệu nghi thức Đội .
Tổng số chi đội tham gia : 12 chi đội.
Loại A : 8


Loại B : 3
Loại C : 1
+ Khi thực hiện những yêu cầu và phơng pháp cụ thể trong đợt thi đua chào
mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/11.
Loại A : 9
Loại B : 3
Loại C : 0
Kết quả rõ nét nhất đợc khảo sát và đánh giá thi đua của Đội trong tháng
12 nghi thức Đội của các chi đội đợc tiến bộ rõ rệt.
+ Chất lợng của các chi đội.
Tổng
số chi
đội

TS

1. Yêu cầu, phơng pháp

12

9

3

cha áp dụng cụ thể
2. Yêu cầu, phơng pháp đa

12

11

1

Yêu cầu phơng pháp

A
%

Xếp loại
B
TS
%

C
TS

%

0

vào áp dụng cụ thể.

Để có đợc kết quả chứng minh qua các số liệu cụ thể nêu ở trên, ngoài
những yêu cầu và phơng pháp mà ngời học nghi thức Đội và ngời dạy nghi thức
Đội cần phải thực hiện thì trong công tác chỉ đạo đòi hỏi ngời chỉ đạo phải có tổ
chức thi đua cùng học tập nghi thức Đội để có thể kiểm tra chất lợng, nghi thức
Đội trong công tác Đội ra sao. Từ đó có biện pháp thích hợp để chỉnh sửa và nâng
cao.
+ Những kinh nghiệm rút ra trong công tác tổ chức chỉ đạo.
-Trớc tiên là GV-TPT là ngời tổ chức chỉ đạo cấp liên đội và chi đội đòi hỏi
ngời phụ trách Đội và giáo viên phụ trách phải là ngời có sự hiểu biết về công tác
Đội và nghi thức Đội, có trình độ s phạm và khả năng tiếp cận với thiếu nhi, yêu
quý thiếu nhi.
-Có thái độ ôn tồn, hoà nhã khi tập luyện khi hớng dẫn không đợc nóng
vội, phải theo một quy trình từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp.


- Biết sử dụng các phơng pháp một cách uyển chuyển, sáng tạo.
- Tổ chức khen thởng kịp thời.

Phần thứ 3
Kết luận chung
Trên đây là một sáng kiến kinh nghiệm đã đợc áp dụng trong thực tế ở cơ

sở Đội trờng THCS Tề Lễ và đã có những kết quả chuyển biến hơn hẳn so với khi
cha áp dụng. Song mặc dù vậy vẫn có những hạn chế nhất định khó tránh khỏi
trong vấn đề thực thi , nhng xét trên cơ sở lý luận và những số liệu thống kê sau
quá trình thực hiện.
Rất mong đợc Hội đồng giáo dục nhà trờng và Hội đồng Đội huyện xem
xét đóng góp ý kiến bổ xung để sáng kiến này đợc hoàn chỉnh, đóng góp một
phần nào những phơng án tổ chức chỉ đạo hoạt động Đội đặc biệt là nghi thức
Đội.
Tề Lễ, ngày 10 tháng 9 năm 2004
Ngời viết đề tài

Phí Mạnh Hà


mục lục

Phần thứ nhất: Những vấn đề chung
I- Lý do chọn đề tài.
II- Mục đích nghiên cứu
III- Giả thuyết khoa học.
IV- Nhiệm vụ nghiên cứu.
V- Các phơng pháp nghiên cứu.
VI- Cơ sở khách thể của sáng kiến.
Phần thứ hai : Nội dung của sáng kiến.
Chơng I : Cơ sở lý luận, lịch sử vấn đề, thực trạng của vấn đề.
I- Cơ sở lý luận để viết sáng kiến kinh nghiệm.
II- Lịch sử vấn đề.
III- Thực trạng của vấn đề.
IV- Khó khăn mâu thuẫn cần đợc giải quyết.
V- Lợi ích của vấn đề cần đợc giải quyết.

VI- Nêu vấn đề không đợc giải quyết.
Chơng II : Các yêu cầu, phơng pháp, biện pháp giải quyết vấn đề.
I- Yêu cầu đối với Đội viên học tập nghi thức Đội.
II- Yêu cầu đối với TPT khi hớng dẫn công tác Đội.
III- Kết quả thu đợc sau khi áp dụng đúng những yêu cầu và phơng pháp
nói trên.
IV- Những kinh nghiệm rút ra trong công tác tổ chức chỉ đạo .
Phần thứ 3: Kết luận chung
hội đồng khoa học
trờng THCS Văn Luông

cộng hoà xã hội chủ nghĩa việt nam

Độc lập Tự do Hạnh phúc


----------------------

============

biên bản
xét duyệt đề tài khoa học và sáng kiến kinh nghiệm trờng THCS Văn Luông
1. Thời gian:
2. Địa điểm : Trờng THCS Văn Luông.
3. Thành phần :
- Chủ tịch hội đồng bà : Nguyễn Thị Dung
Hiệu trởng.
- Phó chủ tịch hội đồng : Ông : Từ Xuân Khang P. hiệu trởng.
Ông : Trần Quang Mạnh P.hiệu trởng
- Th ký bà :

Nguyễn Thị Hơng
Th ký hội đồng s phạm.
- Các uỷ viên :
+ Ông : Trần Mạnh Dũng Tổ trởng tổ KHXH.
+ Ông : Nguyễn Quốc Vinh Tổ trởng tổ KHXH.
4. Nội dung : Xét duyệt đề tài khoa học và sáng kiến kinh nghiệm.
5. Tên sáng kiến : Nâng cao chất lợng nghi thức Đội trong trờng học.
6. Ngời thực hiện : Hà Thu Hờng.
7. Đánh giá:

8. Xếp loại:
Văn Luông, ngày.. tháng..năm 2005
t/m hội đồng kh

Nguyễn Thị Dung

th ký

Nguyễn Thị Hơng

ngời viết

Hà Thu Hờng