Đề thi học kì I môn Ngữ Văn lớp 10 cơ bản dành cho các lớp A (Đề 01) - THPT Chu Văn An (2012 - 2013)

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI

ĐỀ THI HỌC KỲ I NĂM HỌC 2012 - 2013

TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN

Môn: Ngữ văn lớp 10 Cơ bản

ĐỀ SỐ 1

Dành cho các lớp A, Toán, Lý, Hóa, Sinh, Tin
Buổi thi: Sáng ngày 22/12/2012
Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian
giao đề
Đề thi gồm 01 trang

Câu 1 (3,0 điểm)
Trình bày ngắn gọn biểu hiện của chủ nghĩa nhân đạo trong văn học Việt Nam từ thế kỷ X
đến hết thế kỷ XIX. Từ đó, hãy nêu giá trị nhân đạo trong hai câu cuối tác phẩm “Đọc
Tiểu Thanh kí” của Nguyễn Du.
Câu 2 (7,0 điểm)
Phân tích vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi được thể hiện trong bài thơ “Cảnh ngày hè”.
----------- Hết ------------


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC KỲ I

NĂM HỌC 2012- 2013

Môn Ngữ văn - Lớp 10 CB - Đề số 1
Câu

Ý

1

Nội dung

Điểm

Trình bày ngắn gọn biểu hiện của chủ nghĩa

3,0

nhân đạo trong văn học Việt Nam từ thế kỉ X
đến hết thế kỉ XIX. Từ đó, hãy nêu giá trị nhân
đạo trong tác phẩm “Đọc Tiểu Thanh kí” của
Nguyễn Du.
- Biểu hiện của - Lòng thương người, cảm thông với số phận bất

0,5

chủ nghĩa nhân hạnh của con người.
đạo trong văn học - Lên án, tố cáo những thế lực tàn bạo chà đạp lên
trung

đại

0,5

Việt con người.

Nam

- Khẳng định đề cao con người về các mặt phẩm

0,5

chất, tài năng, những khát vọng chân chính về
quyền sống, quyền tự do, quyền hạnh phúc…
- Đề cao những quan hệ đạo đức, đạo lí tốt đẹp giữa

0,5

người với người.
- Biểu hiện của - Tự thương mình là nét mới mang tinh thần nhân

1,0

chủ nghĩa nhân bản.
đạo qua hai câu
cuối bài thơ “Đọc
Tiểu Thanh kí” –
Nguyễn Du
2

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi được thể

7,0

hiện trong bài thơ “Cảnh ngày hè”.
- Khái quát về tác - Nguyễn Trãi là anh hùng dân tộc, danh nhân văn
giả, tác phẩm

hóa thế giới. Ông để lại một số lượng sáng tác lớn.
Thơ Nguyễn Trãi giàu tình cảm với thiên nhiên, đất

0,5


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

nước, con người.
- “Cảnh ngày hè” là bài thơ số 43 thuộc chùm thơ

0,5

“Bảo kính cảnh giới” trong “Quốc âm thi tập”. Bài
thơ đã miêu tả bức tranh thiên nhiên ngày hè giản
dị, dân dã tràn đầy sức sống, qua đó thể hiện vẻ đẹp
tâm hồn của nhà thơ.
- Vẻ đẹp tâm hồn - Tâm hồn yêu thiên nhiên nồng nàn tha thiết:
Nguyễn Trãi

+ Tâm thế an nhiên tự tại ngắm cảnh trong câu thơ

0,5

đầu tiên.
+ Thiên nhiên qua cảm xúc của thi sĩ trở nên sinh

1,5

động, tràn đầy sức sống: hòe lục đùn đùn, rợp mát
như giương ô che rợp, thạch lựu phun trào sắc đỏ,
sen hồng đang độ nức ngát mùi hương. Nhà thơ
căng mở mọi giác quan (thị giác, thính giác, khứu
giác) để đón nhận vẻ đẹp của cảnh vật ngày hè.
- Tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống:
+ Nhà thơ đã khắc họa bức tranh cuộc sống thanh

0,5

bình: nơi chợ cá dân dã thì “lao xao”, chốn lầu gác
thì “dắng dỏi” tiếng ve như một bản đàn.
+ Qua đó ta thấy được lòng yêu đời của Nguyễn
Trãi. Cảnh vật thanh bình yên vui bởi sự thanh thản
đang lan tỏa trong tâm hồn thi nhân. Âm thanh lao
xao của chợ cá dội lên từ phía làng chài hay chính
tác giả đang rộn rã niềm vui trước cảnh cuộc sống
thanh bình? Tiếng cầm ve hay chính là khúc nhạc
lòng của nhà thơ được tấu lên?

0,5


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Tấm lòng ái ưu với dân với nước:
+ Đắm mình trong cảnh ngày hè, nhà thơ ước có

0,5

cây đàn của vua Thuấn, gảy khúc Nam Phong cầu
mưa thuận gió hòa để “Dân giàu đủ khắp đòi
phương”.
+ Lấy Nghiêu, Thuấn làm “gương báu răn mình”,

1,0

Nguyễn Trãi bộc lộ chí hướng cao cả: khát khao
đem tài trí để thực hành tư tưởng nhân nghĩa yêu
nước thương dân.
+ Đây là tư tưởng tích cực tiến bộ của Nguyễn Trãi

0,5

và lí tưởng “dân giàu đủ khắp đòi phương” của
Nguyễn Trãi với ngày hôm nay vẫn mang ý nghĩa
nhân văn sâu sắc.
- Đánh giá về - Hệ thống ngôn từ giản dị, tinh tế, xen lẫn từ Hán
nghệ thuật của tác và điển tích.
phẩm

- Sử dụng từ láy độc đáo: đùn đùn, lao xao, dắng
dỏi…
- Câu thơ lục ngôn, cô đọng hàm súc trong bài thất

ngôn bát cú Đường luật.

1,0