Giáo án lịch sử 5 bài 6 quyết chí ra đi tìm đường cứu nước

Giáo án tốt - Giờ học hay
Môn: Lịch sử lớp 5

BÀI 6: QUYẾT CHÍ RA ĐI TÌM ĐƯỜNG CỨU NƯỚC
I- Mục tiêu :
- Hs biết Nguyễn Tất Thành chính là Bác Hồ kính yêu.
- Nguyễn Tất Thành đi ra nước ngoài là do lòng yêu nước, thương dân, mong muốn
tìm ra con đường cứu nước mới.
- HS giỏi : Biết vì sao Nguyễn Tất Thành lại quyết định ra đi tìm đường mới để cứu
nước.
- Giáo dục học sinh lòng kính yêu, biết ơn Bác Hồ.
II- Đồ dùng dạy học :
- Các hình ảnh minh họa.
- Phim tư liệu : Kí ức Nhà Rồng.
III.Các hoạt động dạy học:
1- Kiểm tra bài cũ(4 phút):
- Giờ trước các em đã được học bài
- Phan Bội Châu và phong trào
lịch sử nào?
Đông Du.
- Ai là người lãnh đạo phong trào
- Phan Bội Châu là người lãnh
Đông Du?
đạo phong trào Đông Du.
- Phan Bội Châu tổ chức phong trào
- ... đào tạo những người yêu
Đông Du nhằm mục đích gì?
nước có kiến thức về khoa học,
kĩ thuật được học ở Nhật , sau
đó đưa họ về nước để hoạt động
cứu nước.

- Kết quả của phong trào Đông Du
- ... thất bại.
như thế nào?
GV: Phan Bội Châu là một nhà yêu nước tiêu biểu ở Việt Nam đầu thế kỉ XX. Phong
trào Đông Du do ông lãnh đạo đã có lúc phát triển rất mạnh mẽ. Nhưng sau đó thực
dân Pháp cấu kết với Nhật dập tắt phong trào này, cuối cùng phong trào Đông Du đã
thất bại.
- GV nhận xét chung cả lớp.
2. Bài mới:
1. Giới thiệu bài(2 phút):
- GV đưa hình ảnh chân dung của bốn nhà yêu nước từ cuối thế kỉ XIX đầu thế Kỉ
XX: Phan Bội Châu, Hoàng Hoa Thám, Phan Đình Phùng, Phan Châu Trinh.
- Các em có biết đây là những nhà - HS trả lời
yêu nước nào không?

1


Phan Đình Phùng Hoàng Hoa Thám Phan Bội Châu

Phan Châu Trinh

GV: Đây chính là chân dung của các cụ Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám, Phan
Bội Châu , Phan Châu Trinh. Cả 4 cụ đều là những nhà lãnh đạo của các phong trào
yêu nước ở Việt Nam từ cuối thế kỉ XIX đầu thế Kỉ XX. Các phong trào này đã có lúc
bùng nổ rất mạnh mẽ nhưng do các bậc tiền bối không tìm được con đường cứu nước
nào có hiệu quả đích thực. Cuối cùng các phong trào đó đều thất bại. Đất nước lại
chìm trong đêm trường dưới ách đô hộ của thực dân Pháp. Vậy ai sẽ là kế tục sự
nghiệp đi tìm con đường cứu nước? Người bắt đầu con đường cứu nước như thế nào?
Để trả lời cho câu hỏi này cô trò mình cùng tìm hiểu qua bài: Quyết chí ra đi tìm

đường của nước.
2 Hoạt động 1: Quê hương và thời niên thiếu của Nguyễn Tất Thành (6 phút)
- GV yêu cầu đọc lướt toàn bài và - Nguyễn Tất Thành
cho cô biết: Bài hôm nay chúng ta đi
tìm hiểu về nhân vật lịch sử nào?
* Nguyễn Tất Thành chính là Bác
Hồ kính yêu của chúng ta .
- GV yêu cầu học sinh đọc thông tin - Hs đọc thông tin trong sách giáo khoa, thảo
trong sách giáo khoa, thảo luận luận nhóm đôi, chia sẻ với bạn tư liệu, thông
nhóm đôi, chia sẻ với bạn tư liệu, tin mình tìm hiểu được về quê hương và thời
thông tin em tìm hiểu được về quê niên thiếu của Nguyễn Tất Thành .
hương và thời niên thiếu của Nguyễn Đại diện các nhóm trình bày, các nhóm khác
Tất Thành
nhận xét, bổ sung

2


Nguyễn Tất Thành sau này là Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh

3


Làng Sen, quê nội của Bác Hồ
GV chiếu tranh minh họa về quê hương, cha mẹ và thời niên thiếu của Bác và chốt ý:
Nguyễn Tất Thành sinh ra trong một gia đình trí thức yêu nước. Cha của Người là
cụ Nguyễn Sinh Sắc- cũng là một nhà nho yêu nước. Mẹ của Người là cụ Hoàng Thị
Loan- một người phụ nữ có học, đảm đang hết mực yêu chồng thương con. Miền quê
Nghệ An của Nguyễn Tất Thành là một vùng đất giàu truyền thống anh dũng chống
giặc ngoại xâm. Chính vì vậy mà Nguyễn Tất Thành sớm có lòng yêu nước. Và chỉ

hơn 20 năm sau khi chào đời Nguyễn Tất Thành đã quyết chí ra đi tìm con đường cứu
nước cứu dân. Vậy nguyên nhân nào đã thôi thúc Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường
cứu nước? Thì cô trò mình sẽ đi tìm hiểu phần thứ hai của bài:
3. Hoạt động 2: Mục đích và quyết tâm ra nước ngoài của Nguyễn Tất Thành (10
phút)
- Yêu cầu học sinh đọc thông tin SGK đoạn - Hs làm việc nhóm 4.
từ “Trong bối cảnh nước mất nhà
tan........cứu nước cứu dân “và thảo luận
nhóm 4 trong thời gian 5 phút và trả lời 3
câu hỏi trong phiếu bài tập sau:
1. Nguyễn Tất Thành sinh ra và lớn lên khi + ....đất nước ta đang bị thực
đất nước ta trong tình cảnh như thế nào?
dân Pháp đô hộ. Người đã
chứng kiến nhiều nỗi thống
khổ của nhân dân dưới ách
4


2. Nguyễn Tất Thành đã quyết định làm gì?
3.Tại sao Nguyễn Tất Thành không đi theo
con đường cứu nước của cụ Hoàng Hoa
Thám, Phan Đình Phùng, Phan Bội Châu ,
Phan Châu Trinh?
- GV nhận xét kết quả thảo luận của HS

thống trị của đế quốc phong
kiến.
+....phải tìm con đường mới
để cứu nước cứu dân .
+ Nguyễn Tất Thành không

đi theo con đường yêu nước
của các bậc tiền bối vì Người
không tán thành con đường
của các cụ.
- Các nhóm báo cáo kết quả
thảo luận.

Vậy: Tại sao Nguyễn Tất Thành quyết định ra đi tìm đường cứu nước?
- GV chốt nội dung:
Gv: + Đây là một số hình ảnh về cuộc sống của người dân khi đất nước ta bị thực
dân Pháp đô hộ( GV đưa hình ảnh). Nguyễn Tất Thành sinh ra và lớn lên trong tình
cảnh nước mất nhà tan. Người đã chứng kiến và thấu hiểu nhiều nỗi thống khổ của
nhân dân dưới ách thống trị của thực dân Pháp.
+ Nguyễn Tất Thành rất khâm phục tấm lòng yêu nước của các bậc tiền bối. Nhưng
Người không tán thành và không đi theo con đường yêu nước của họ .
+ Sống trong bối cảnh xã hội như vậy, với lòng yêu nước thương dân sâu sắc
Nguyễn Tất Thành đã quyết định ra đi tìm con đường mới để cứu nước, cứu dân.
- HS nhắc lại nội dung.
- Gv: Đây chính là những nguyên nhân chính đã thôi thúc Nguyễn Tất Thành quyết
định ra đi tìm. Vậy ý chí và quyết tâm của Nguyễn Tất Thành được thể hiện như thế
nào. Cô cùng các em tìm hiểu phần 3 của bài.
4. Hoạt động 3: Ý chí quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất
Thành (10 phút)
- GV đưa bản đồ Việt Nam .
- HS quan sát
- GV yêu cầu HS lên bảng tìm và chỉ - HS lên bảng.
vị trí thành phố Hồ Chí Minh.
- Trước năm 1976, thành phố Hồ Chí Sài Gòn – Gia Định
Minh có tên gọi là gì?
Gv: Đầu thế kỉ XX thành phố Sài Gòn là trung tâm kinh tế, chính trị của các nước

thuộc địa Pháp ở Đông Dương. Nơi đây có bến cảng Nhà Rồng nằm ngay trên sông
Sài Gòn. Thởi đó Bến Cảng Nhà Rồng là một đầu mối giao thông quan trọng của các
nước ở Đông Dương.
Nguyễn Tất Thành từ trung kì vào Sài Gòn có kết bạn với một người trước khi ra
nước ngoài đó tên là Tư Lê. Nguyễn Tất Thành và anh Tư Lê đã có một cuộc trò
chuyện và cuộc trò chuyện đó đã đi vào lịch sử của dân tộc Việt Nam.
Để tìm hiểu cuộc trò chyện đó mời các em đọc thầm đoạn “Anh gặp Tư Lê ...” đến
“..giữ lời hứa.”
5


? Cuộc trò chuyện giữa Nguyễn Tất - ... với anh Tư Lê.
Thành với ai?
? Nguyễn Tất Thành đã nói với anh Tư - Anh nói với Tư Lê mình muốn
Lê điều gì?
ra nước ngoài và hỏi Tư Lê có
muốn đi với mình không.
- Yêu cầu học sinh đóng vai tái hiện lịch - Hs đóng vai .
sử.
- Trao đổi với các bạn về nội dung
vừa thể hiện qua vai mình đóng.
- Yêu cầu học sinh đọc SGK, thảo luận - HS đọc SGK, trả lời câu hỏi:
cả lớp:
+ Nguyễn Tất Thành đã lường trước + Có rất nhiều khó khăn: không
được những khó khăn nào khi ra nước có tiền, ốm đau không có ai chăm
ngoài?
sóc...
+ Người đã định hướng giải quyết những + Rủ bạn cùng đi. Quyết tâm làm
khó khăn đó như thế nào?
bất cứ việc gì để sống và để đi.

+ Theo em vì sao lúc đầu anh Tư Lê + Lúc đầu anh Tư Lê đồng ý vì
đồng ý đi với anh Thành nhưng dau anh anh Lê cũng yêu nước và bị lôi
lại không giữ lời hứa.
cuốn bởi sự hăng hái của anh
Thành nhưng sau đó anh không
đủ can đảm để giữ lời hứa vì anh
thấy con đường ra nước ngoài có
quá nhiều khó khăn, mạo hiểm.
Gv chốt: Anh Tư Lê cũng là một thanh niên có lòng yêu nước thương dân. Nhưng
nghĩ tới con đường ra nước ngoài có rất nhiều khó khăn và mạo hiểm nên anh Tư Lê
đã không đủ can đảm để giữ lời hứa.
*Vậy theo các em tất cả những khó - Không
khăn mạo hiểm đó có cản bước
được Nguyễn Tất Thành không?
- Vì sao Người lại vượt qua được - Vì Người có quyết tâm cao, ý chí
những gian khổ đó?
kiên định.
- Vì Người rất dũng cảm sẵn sàng
đương đầu với khó khăn thử
thách.
- Hơn tất cả Người có một tấm
lòng yêu nước, yêu đồng bào sâu
sắc.
GV: Nguyễn Tất Thành- một chàng trai 21 tuổi, không có tài sản trong tay, không có
một người bạn đồng hành. Nhưng người vẫn quyết chí ra đi tìm đường cứu nước .
Chính nhờ lòng yêu nướ , yêu đồng bào sâu sắc và lòng căm thù giặc đã giúp
Nguyễn Tất Thành ra đi mà không sợ khó khăn gì trước mắt.
6

- Bác đã làm gì công việc gì để ra - làm phụ bếp trên con tàu Đô Đốc
nước ngoài?
La – tu – sơ Tờ- rê – vin.

Ảnh: Anh Văn Ba làm phụ bếp trên con tàu Đô đốc La – tu – sơ Tờ - rê – vin

7


Ảnh: Tàu Đô đốc La – tu – sơ Tờ - rê – vin
Gv: Đây là hình ảnh người phụ bếp Văn Ba làm việc trên con tàu Đô đốc La – tu –
sơ Tờ - rê – vin. Công việc phụ bếp rất nặng nhọc và nguy hiểm nhưng Nguyễn Tất
Thành vẫn dành thời gian để học tiếng Pháp, khiến cho mọi người trên tàu hết sức
khâm phục.
- Nguyễn Tất thành quyết chí ra đi - HS trả lời
tìm đường cứu nước vào thời gian
nào? Từ bến cảng nào?
Gv: Ngày 5/6/1911 Nguyễn Tất
Thành đã rời bến Nhà Rồng ra đi tìm
đường cứu nước.
Từ đó Người đi những bước đầu
Lênh đênh sóng biển một con tàu
Cuộc đời sóng gió trong than bụi
Tay đốt lò, lau chải, thái rau.
Giờ phút thiêng liêng đó , tất cả
người dân Việt Nam đều ghi nhớ.
Đó cũng chính là nội dung bài học
các em cần ghi nhớ ngày hôm nay.
- GV đưa ND bài học
- 3 HS đọc.

GV:Với lòng yêu nước thương dân sâu sắc, Bác Hồ đã ra đi tìm đường cứu nước từ
bến cảng Nhà Rồng. Nơi đây đã trở thành 1 di tích lịch sử luôn in đậm bóng hình của
người .Đây chính là hình ảnh Bến Cảng Nhà Rồng ngày nay đấy các em ạ!(chiếu
hình ảnh)
8


- Vô cùng xúc động khi nhớ hình ảnh của Bác lúc ra đi từ bến cảng Nhà Rồng năm
ấy. Bài thơ Người đi tìm hình của nước nhà thơ Chế Lan viên đã viết:
Đất nước đẹp vô cùng, nhưng Bác phải ra đi
Cho tôi làm sóng dưới con tàu đưa tiễn Bác
Khi bờ bãi dần lui làng xóm khuất
Bốn phía nhìn không bóng một hàng tre.
Đêm xa nước đầu tiên ai nỡ ngủ
Sóng vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương
Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở
Xa nước rồi càng hiểu nước đau thương.
* Bây giờ cô trò mình cùng xem một đoạn phim tư liệu về: Kí ức Nhà Rồng.
-Vì sao bến Cảng Nhà Rồng ngày - Vì đó là nơi Bã Hồ đã rời Tổ quốc
nay là một di tích lịch sử ?
ra đi tìm đường cứu nước ngày
5/6/1911
III. Củng cố, dặn dò(3 phút):
- HS nối tiếp nhắc lại nội dung của
bài.
- Em học được điều gì ở Nguyễn Tất - Ở lòng yêu nước thương dân sâu
Thành?
sắc, ở ý chí quyết tâm ra đi tìm
đường cứu nước...
- ...đất nước ta không có độc lập,

- Nếu không có Bác Hồ ra đi tìm nhân dân ta vẫ sống trong cảnh áp
đường cứu nước thì nước ta sẽ như bức bóc lột của thực dân Pháp.
thế nào?
- Để đền đáp công lao to lớn của Bác - ...phải học tập tôt, xứng đáng cháu
Hồ chúng ta phải làm gì?
ngoan Bác Hồ, phải làm theo 5 điều
Bác Hồ dạy...
GV: Các em ạ ! Nguyễn Tất Thành là một tấm gương sáng , một tấm gương đẹp nhất
trong lịch sử Việt Nam. Ngày nay các em được cắp sách tới trường , được ăn no, mặc
ấm là nhờ công ơn của Bác. Vì vậy các em phải biết quý trọng sự hòa bình, tự do và
phải cố gắng học thật giỏi để trở thành con ngoan trò giỏi cháu ngoan Bác Hồ.
- Gv nhận xét giờ học, yêu cầu hs về tìm đọc các mẩu chuyện về Bác Hồ, các tài
liệu nói về sự kiện thành lập Đảng chuẩn bị bài : Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời.

9